-->

poniedziałek, 13 grudnia 2021

Inwentarz Małków (1874)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Małków. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1841. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Na żądanie Pauliny z Wierzchlejskich Biernackiej, wdowy po Kazimierzu Biernackim Komornik Romuald Pinowski w poszukiwaniu sumy rs. 60000 z procentem zajął dobra ziemskie Małków Cielecki na przymuszoną sprzedaż. Dobra były w tym czasie dzierżawione przez Władysława Miśkiewicza.

Zabudowania Dworskie Folwarku Małków Cielecki

1. Pałac na znacznie wysokiej górze z której nawet odleglejsze okolice się przedstawiają, z suterynami i piwnicami pod takowym, masiw z cegły palonej murowany, papą czyli tekturą smołowcową kryty, w około którego to dachu oprowadzone są rynny blaszane do ścieku wody, zaś z frontu tegoż pałacu po bokach są dwie wystawy czyli ganki oszklone oraz główne schody żelazne do pałacu tego prowadzące z dachem blaszanym po nad takowemi na słupkach żelaznych urządzonym ganek formujące, przy którym czyli przy tych schodach są dwa słupy żelazne do postawienia na takowych latarni czyli lamp do oświetlenia, po obydwóch bokach tegoż pałacu są także schody drewniane do tegoż pałacu prowadzące, a pod takowemi urządzone wejścia do suteryn i piwnic, w pałacu tym podłogi są w tafle z desek układane, piece kaflane, pokoje niektóre olejno a niektóre farbą malowane a niektóre tapetowane, w pałacu tym mieszka matka i Główna opiekunka nieletnich rodzeństwa Biernackich właścicieli dóbr tych wraz z temiż.
Pałac ten otacza park czyli ogród dziki obejmujący w sobie drzewa dzikie akacje, kasztany, brzezinę a przeważnie dęby, dziedziniec i wjazd na takowy przed frontem pałacu jedynie otoczony jest barjerami z drzewa, ogród zaś rzeczony czyli park z powodu jak się powiedziało górzystego położenia tamującego przystęp nie jest ogrodzony w którym w pobliskości pałacu są kloaki o dwóch przedziałach z drzewa i desek zbudowane gontami kryte.
Na przeciw powyższego pałacu po drugiej stronie traktu przez folwark ten Małków przechodzącego są zabudowania gospodarcze z rzeczonego pałacu zupełnie widoczne takie:

2. Oficyna z dwóch do siebie dobudowanych części składająca się z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta, o trzech kominach murowanych w tej mieszka dzierżawca dóbr tych Władysław Miśkiewicz.

3. Chlew od tyłu powyższej officyny pod ścianą takowej z drzewa o dwóch przedziałach zbudowany gontami kryty.

4. Kloaka także od tyłu powyższej officyny uważając o jednym przedziale z drzewa i desek zbudowana gontami kryta.

5. Gorzelnia z piwnicami i składami pod takową oraz z jednym pawilonem przy wejściu do tej gorzelni po lewej stronie uważając będącym, jednę całość z tą gorzelnią stanowiącym, masiw z cegły palonej wymurowana, papą czyli tekturą smołowcową kryta o dwóch kominach murowanych, drugi bowiem pawilon po prawej stronie przy wejściu do tej gorzelni będący, są to obory niżej pod pozycją 7 opisane oddzielny budynek stanowiące, gorzelnię tę prócz opisanego budynku składają: 1. Aparat gorzelniany, maszyna pistoryusza składająca się z dwóch garncy, ogrzewacza, trzech talerzy, kotła parowego, nilera?, rur potrzebnych na zacier 57 wierteli czynny? w stanie użytecznym. 2. Wanien fermentacyjnych z żelaznemi obręczami sztuk 8. 3. Kadek drożdżowych ośm. 4. Parnik na 27 1/2 wierteli. 5. Kadź zacierna z żelaznem mieszczeniem. 6. Młynek żelazny do gniecenia kartofli na postumencie drewnianym. 7. Młynek do suchego słodu. 8. Gniotownik żelazny do słodu zielonego. 9. Pompa miedziana do roboty z miedzianemi rurami. 10. Płuczka do kartofli drewniana z workiem żelaznym. 11. Pasów rzemiennych 4 w złym stanie. 12. Zalewnia do moczenia jęczmienia. 13. Dwie watki miedziane do drożdży. 14. Suszarnia do suszenia z blachy żelaznej. 15. Kieret? drewniany z żelaznemi trybami. 16. Kilsztok z werkiem żelaznym do mieszań. 17. Elewator z pasem parcianym i koszykami drewnianemi do ciągnienia kartofli. 19. Rezerwuar drewniany z żelaznemi obręczami. 20. Wiadro miedziane, lej i pompka miedziana. 21. Młynek żelazny stary zdezelowany do gniecenia kartofli. 22. Kran przy odbiorniku mosiężny. 23. Kran w rakiety mosiężny i pompka u kotła parowego z drewnianem tłokiem. 24. Graca? żelazna i szufla żelazna.

6. Obora w prostej linii rzeczonego pawilonu gorzelni przy wejściu do takowej po lewej stronie będącego masiw z cegły palonej murowana, papą czyli tekturą smołowaną kryta, którą od rzeczonego pawilonu przegradza brama pomiędzy tymże pawilonem a opisującą się oborą będącą, o drzwiach czyli wrotniach dwuskrzydłowych na zawiasach i hakach urządzona, prowadząca na podwórze, które opisująca się obora zaraz niżej pod pozycją 7 opisująca się okalają, a wśród którego to podwórza są studnia cegłą ocembrowana z której woda urządzonemi rurami przeprowadza się do powyżej pod pozycją 5 opisanej gorzelni, studnia wywarna, chlewik murowany papą kryty oraz chlewik do tegoż chlewika dobudowany i dwa oddzielne chlewiki z drzewa zbudowane gontami kryte.

7. Obora druga masiw murowana, papą czyli tekturą smołowcową kryta przedstawiająca niejako jak to wyżej powiedziano pawilon gorzelni.

8. Wozownia, stajnie cugowe i fornalskie w poprzek obory pod pozycją 7 opisanej pod jednym dachem massiw z cegły palonej wymurowane, z przybudowaniami w prostej linii do takowych podobnież z cegły palonej od tyłu z drzewa porządkarnią i sieczkarnią co wszystko tak jest pobudowane jak gdyby jeden budynek stanowiło który jest papą czyli tekturą smołowcową kryty, przed frontem którego to budynku oraz frontem obory pod pozycją 7 opisanej jest podwórze sztachetami drewnianemi ogrodzone a wśród którego jest

9. Studnia z pompą do wydobywania wody a przed nią koryto drewniane do pojenia inwentarza po za budynkami powyżej pozycjami 5, 6, 7 i 8 opisanemi jest

10. Ogród warzywny i owocowy od strony traktu  przez folwark ten Małków przechodzącego jedynie rowem i wałem z ziemi usypanym oddzielony.

Dalej przy wyjściu z oficyny powyżej pozycją 2 opisanej po prawej ręce uważając są

11. Kuźnia murowana papą czyli tekturą smołowcową kryta o jednym kominie kowalskim po nad dach wymurowanym, w której znajduje się miech kowalski, dwa kowadła, szrubsztaki, dwanaście pilników i kamień do ostrzenia.

12. Ogród drugi owocowy i warzywny począwszy od powyżej pod pozycją 2 opisanej oficyny i od strony traktu przez folwark ten Małków przechodzącego płotem w słupy i deski urządzonym ogrodzony.

13. Stodoła masiw z cegły palonej murowana od okapu i od strony szczytów gontami a dalej słomą kryta o dwóch klepiskach i tyluż na przestrzał dwuskrzydłowych wrotnicach.

14. Stodoła druga łącznie zpichrzem piętrowym massiw z cegły palonej murowanym w sposób takiże stodołe stanowią dwa sąsieki po bokach spichrza będące z tych jeden gontami a drugi od okapu i szczytów także gontami a dalej słomą kryte, gdyż spichrz jak się powiedziało w środku tej stodoły pobudowany dachówką jest kryty, pod jednem sąsiekiem tej stodoły są piwnice murowane.
Pomiędzy budynkami tej stodoły i spichrza a stodołą pod pozycją 13 opisaną jest przeprowadzony płot z drzewa i desek w kształcie sztachet urządzony wśród którego od strony traktu przez folwark ten przechodzącego jest brama wjazdowa i furtka do wejścia.

15. Stodoła trzecia także massiw z cegły palonej wymurowana od okapu i szczytów gontem a dalej słomą kryta o dwóch klepiskach i tyluż na przestrzał dwuskrzydłowych wrotniach.
Dalej wśród wsi Małków przy trakcie z folwarku Małków do miasta Sieradza prowadzącym po lewej stronie takowego uważając są:

16. Koszary dwanaścioraki dla ludzi dworskich N. tablicy 4 oznaczone, na podmurowaniu z cegły urządzonem, z drzewa w słupy z bali zbudowane, gontami kryte, o kominie murowanym.

17. Dom karczma dworska N tablicy 9 oznaczony na podmurowaniu z cegły urządzonem z drzewa w słupy z bali zbudowany o jednym kominie murowanym, połowa którego to domu przy wejściu do takowego po lewej stronie gontami kryta, stanowi własność dworską, a druga należy do uwłaszczonego włościanina. Od tyłu powyższej karczmy uważając jest oborka z drzewa zbudowana słomą kryta.

18. Studnia obok powyższej karczmy balami ocembrowana z żurawiem do wydobywania wody.
Po drugiej zaś stronie rzeczonego wyżej traktu na wprost koszar pod pozycją 16 opisanych jest:

19.Chałupa dla pachciarza N. tablicy 6 oznaczona na podmurowaniu z cegły urządzonem z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta o jednym kominie murowanym pod tylną ścianą której to chałupy jest dobudowana z drzewa obórka słomą kryta, jak mieszkający w tej chałupie pachciarz dzierżawcy dóbr tych Lewek Skorupa podał mająca być jego własna.

We wsi Duszniki są:
a mianowicie przy tejże wsi od strony folwarku Małków uważając przy trakcie tegoż folwarku do miasta Warty prowadzącego:

20. Koszary dwanaścioraki dla ludzi dworskich massiw z cegły palonej murowane, gontami kryte o trzech kominach murowanych.

21. Obora dla bydła ordynaryuszów dworskich na przeciw powyższych koszar drugiej stronie rzeczonego traktu na podmurowaniu z cegły z drzewa w słupy z bali zbudowane słomą kryta.
Przy drugim zaś końcu rzeczonej wsi Duszniki przyrzeczonym wyżej trakcie do miasta Warty prowadzącym są:

22. Dom karczma dworska wraz z stajnią wjezdną pod jednym dachem z cegły palonej wymurowana gontami kryta, o jednym kominie murowanym.

23. Studnia obok tej karczmy balami ocembrowana z żurawiem do wydobywania wody.

24. Chałupa dwojaki na górze z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta, o jednym kominie murowanym.

"Działo się na gruncie dóbr Małków Cielecki Powiecie Turekskim dnia czternastego / dwudziestego szóstego października 1874 r."

Folwark Zmyślona

25. Domek mały na podmurowaniu z cegły urządzonem z drzewa w słupy z bali zbudowany gontami kryty o jednym kominie murowanym.

26. Owczarnia w poprzek powyższego domu massiw z cegły palonej wymurowana, gontami kryta.

27. Stodoła w poprzek powyższej owczarni a czołem na dom pod pozycją 25 opisany, w szczyty z cegły palonej a dalej z drzewa i desek zbudowana, słomą kryta o trzech klepiskach i tyluż na przestrzał dwuskrzydłowemi wrotniami.

28. Studnia balami ocembrowana z kołowrotem i łańcuchem oraz wiadrem okutem do wydobywania wody, nad którą to studnią jest urządzony dach, gontami kryty.

W tem miejscu nadmienia działający Komornik że nomenklatury o których dział Iszy wykazu hipotecznego zajmujących się dóbr Małków Cielecki wspomina mianowicie Folwark Młyn, Karczma Zmyślona z folwarku Dezerta, Karczma Rakówka oraz dwa Wiatraki, w tychże dobrach zajmowanych Małków Cielecki obecnie wcale nie egzystują.


Potem opisano grunta, wysiew, inwentarz żywy i martwy, służebności włościan, podatki.


piątek, 10 grudnia 2021

Inwentarz Dąbrówka Zgniła (1836)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Dąbrówka Zgniła. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1815. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


"Działo się na gruncie wsi Dąbrówki zgniłey części Litera A w zamięszkaniu dworskim, dnia dwudziestego siódmego października / ósmego listopada tysiąc ośmset trzydziestego szóstego roku."

Piotr Mierzewski dziedzic Dąbrówki litera A zadłużył się u Teodora Krąkowskiego, który dług ten scedował na rzecz Karola Wierusz Kowalskiego, ten zaś zażądał od Komornika Wincentego Gustowskiego egzekucji zaległości wraz z należnym procentem. Piotr Mierzewski nie zaspokoił żądań wierzyciela, stąd Komornik zajął pomienione dobra na sprzedaż publiczną.


1. Dwór z drzewa sosnowego w węgły, ściany zewnątrz i wewnątrz gliną wylepione, w którym cztery pokoje, a z tych trzy z podłogami i piecami z cegły a czwarty z podłogą z cegły, kuchnia bez podłogi, schowanie, komin murowany z cegły nie paloney, okucia u okien i drzwi proste, budynek ten stary, dach kryty szkudłami lecz te w części iuż popsuły się, i słomą mieyscami pokrycie nastąpiło, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 14, wysokości 4. Przyciesi trzeba podciągnąć i od dołu dać po pare nowych beli.

2. Spichrz w blochy rznięte w węgły stawiany, z drzwiami iednemi i zamkiem, z podłogą i posową z tarcic oraz z przegrodami z blochów do sypania zboża, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 10, wysokości 4. Przyciesi i ściany pognite.

3. Sklep w którym znayduią się trzy przegrody, z drzewa sosnowego w bale słupy stawiany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Potrzebuie znaczney reperacyi.

4. Staynia z komorką, wozownią i drwalnia, z drzewa sosnowego w bale, słupy stawiane, w którey podłoga, posowa i drzwi z szkoblami, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 9, wysokości 4.

5. Chlewy w których cztery przegrody, drzwi siedem na biegunach, z bali w słupy stawiane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22 1/2, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

6. Owczarnia z wrotami na biegunach, w blochy łupane w węgły stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22 1/2, szerokości 9, wysokości 3 1/2. Zupełnie zdezelowana.

7. Obora z wrotami i drzwiami, z blochów łupanych w słupy stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2. Potrzebuie przyciesi i ścian nowych.

8. Stodoła o iednym klepisku, z bali i blochów łupanych w słupy stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 39, szerokości 15, wysokości 5. Pochylona, potrzebuie przyciesi, ścian.

Podwórze ogrodzone żerdziami i różnemi kawałkami.

9. Studnia z bali sosnowych cymbrowana.

10. Chałupa wieyska o iedney izbie, komorze i sieni, z blochów łupanych stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Zupełnie zdezelowana.

11. Chałupa dwojaki o dwóch izbach, sieni, z blochów ciesanych w węgły stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 37 1/2, szerokości 9, wysokości 3. Zupełnie zdezelowana.

Oborka przybudowana z drzewa starego w słupy.

12. Chałupa pojedyńcza o iedney izbie, sieni i komorze, z drzewa w słupy stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 8, wysokości 3. Potrzebuie znaczney reperacyi.

13. Chałupa pojedyńcza o iedney izbie, sieni i komorze, z drzewa łupanego w węgły stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 37 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Potrzebuje reperacyi.

14. Chałupa pojedyńcza pusta o iedney izbie i komorze, z drzewa łupanego w węgły stawiana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 8, wysokości 3. Zupełnie nie zdatna do mięszkania.

15. Stodołka wieyska stara, z chrustu w słupy stawiana, bez wrot, pusta, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 7 1/2, wysokości 3.  

Przy opisie gruntów wzmiankowano: pastwisko Tokarzew, łąka Trzcinówka (przy Ocinie), łąka Trzcianka, pastwisko Kierzki, działek Kaczmica?, pole Przydziałek, wieś Żabiniec (przy Mantykach).

wtorek, 7 grudnia 2021

Inwentarz Kobierzycko (1835)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kobierzycko. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1829. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


"Działo się na gruncie wsi Kobierzycka Powiecie Wartskiem Obwodzie Kaliskiem w zabudowaniu dworskiem dnia dwudziestego września / drugiego października 1835 roku."

Andrzej Bardzki zapisał dobra Kobierzycko synom Michałowi i Ignacemu Bardzkim, córkom zaś Ludwice i Nepomucenie sumy posagowe ustanowił. Bracia zobowiązani zostali zapłacić sumy posagowe siostrom gdy te wyjdą za mąż łącznie z procentem do tego czasu liczonym. W 1821 roku Michał Bardzki sprzedał Ignacemu swoją część prawa do dóbr Kobierzycka. Nepomucena zcedowała hipotecznie lokowaną resztującą sumę 47.500 zp. z procentem na Wincentego Prądzyńskiego. Ten zaś z tej sumy 23.400 zp. z prowizją przekazał i ustąpił swej małżonce Salomei z Mierzyńskich Prądzyńskiej. Komornik Józef Narczyński występując w imieniu małżonków Prądzyńskich zażądał od Ignacego Bardzkiego spłaty 47.500 zp. z procentem, a nie uzyskawszy jej zajął dobra Kobierzycko na sprzedaż publiczną w drodzę przymuszonego wywłaszczenia. W tym czasie dobra dzierżawione były przez Ksawerego Mellerowicza.


Zabudowania dworskie w wsi Kobierzycko

1. Dwór o pięciu pokoiach, iedney sali iadalney, dwóch schowaniach, kuchni, izbie czeladniey, sieni, na górze są dwa pokoiki z poddaszami, we wszystkich pokojach, schowaniach, kuchni i sieni są podłogi z tarcic, przy drzwiach są zamki z kluczami, okien w całym dworze na zawiasach iest czternaście, pod dworem są trzy piwnice z cegły murowane, w niektórych pokoiach są piece z kachli, w niektórych kominki. [Dwór] na podmurowaniu z bali na węgieł budowany, kominy murowane trzy, na dachu są dwie drabiny na słupach postawione, dach dranicami kryty, długości łokci miary warszawskiey 42, szerokości 20 1/4, wysokości 5. [Potrzebuie] przyciesi nowych i reperacyi dachu.

2. Spichrz z drzewa kostkowego na węgieł budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 13, wysokości 4.

Przy dworze znayduie się ogród owocowy. Przy spichlerzu iest wychodek z tarcic.

3. Lamus łącznie i wozownia, z bali zrzniętych budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 11 1/4, wysokości 4. [Potrzebuie] przyciesi nowych.

W podwórzu gołębnik na słupie z tarcic.

4. Chlewik na drobiazg, z tarcic i żerdzi budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 6, wysokości 2 1/2.

5. Stodoła nowa na podmurowaniu o dwóch klepiskach, z bali rzniętych budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 80, szerokości 20, wysokości 5 1/2.

6. Stodoła druga o iednym klepisku, z tarcic w słupy budowana, bez przyciesi i bez wiązania, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 45, szerokości 18, wysokości 3 1/2.

7. Owczarnia z dwoma wystawami na podmurowaniu, od dołu z drzewa, w 1/3 części z bali, a w 2/3 częściach w strychulce z gliną budowana, dach słomą a u dołu sześć szorów szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 71, szerokości 19, wysokości 4. [Potrzebuie] poprawienia ścian i dachu.

8. Stodoła o dwóch klepiskach, w 1/3 części z bali, a w 2/3 częściach w strychulce z gliną budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 45, szerokości 19 1/2, wysokości 5. [Potrzebuie] reperacyi przyciesi.

9. Stodoła zrobiona z obory łącznie i staynie, z drzewa kostkowego i z bali w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 84, szerokości 20, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie] nowego przestawienia.

10. Chlewy o dwóch przedziałach z wystawą, z bali i drzewa kostkowego w słupy budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 17 1/2, szerokości 10, wysokości 3.

11. Chlewy w klamre postawione, z bali zrzniętych w słupy budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 59, szerokości 7, wysokości 3. [Potrzebuie] reperacyi wewnątrz podłóg.

12. Obora, z bali zrzniętych w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 60, szerokości 15, wysokości 3 1/2. [Potrzebuią] reperacyi przyciesi, szczyty.

13. Gorzelnia spustoszała, czyli zrąb z gorzelni w roku zeszłym zawaloney, z drzewa w strychulce z gliną budowane, kozłów ani żadnego dachu na takowey nie masz, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 13, wysokości 4. [Potrzebuie] zupełnie nowego wystawienia.

14. Przy gorzelni przystawka, z bali w słupy budowana, dach gontami kryty, długości łokci miary warszawskiey 17 1/2, szerokości 9 1/2, wysokości 3 1/2.

Obok gorzelni są trzy studnie drzewem ocembrowane z żurawiami, przy iedney iest wiadro w żelazo okute, są oraz koryta do poienia inwentarza.

15. Browar pusty, z drzewa kostkowego i z bali budowany, dach w połowie dranicami pokryty, druga połowa zupełnie bez dachu, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 13 1/2, wysokości 4. [Potrzebuie] nowego przestawienia.

Podworze około zabudowań dworskich ogrodzone iest płotem z żerdzi łupanych i ciosanych. W tym mieyscu Wny Mellerowicz Dzierżawca oświadcza, że stodoła wyżey pod Nrem szostym opisana iest Jego własnością będąc przez Niego kosztem własnym wystawioną, a zatem zastrzega sobie wolność rozebrania w każdym czasie takowey i wzięcia z sobą materyałów z niey pozostałych.

Zabudowania wieyskie w wsi Kobierzycko.

1. Chałupa o 1dney izbie, komorze i sieni w którey Józef Zgolak półrolnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 10, wysokości 3 3/4.

Chlewik przystawiony, z blochów budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 3, szerokości 9, wysokości 2.

Szopa i komorka, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 6, wysokości 3.

Obora i staynia, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 8, wysokości 3.

Studnia z żurawiem drzewem ocembrowana.

Stodoła stara, z drzewa łupanego i żerdzi budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 12, wysokości 2. Stodoła ta dla starości w ziemię wlazła.
 
2. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni w którey Andrzey Paluch zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 9, wysokości 3 1/2.

Oborka, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 8, wysokości 3.

Sołek, z drzewa kostkowego w słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 3.

Studnia z żurawiem drzewem ocembrowana.

Stodoła, z drzewa kostkowego w węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 10, wysokości 3 1/2.

3. Chałupa o 3ch izbach, dwóch komorach oborze i sieni w którey Stanisław? Machlański zagrodnik, Julianna Chamna komornica i Tomasz Michalski włodarz mieszkaią, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 16, wysokości 4.

Chlewik przystawiony, z drzewa łupanego budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 5, szerokości 7, wysokości 2 1/2.

4. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni w którey Maciey Machlański zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 10, wysokości 4. Od tyłu potrzebuie przyciesi.

Stodoła, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 12, wysokości 3. [Potrzebuie] ścian poprawienia.

5. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni w którey Stanisław Zgolak zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 3 1/2.  

Chlewik przystawiony, z żerdzi budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 4, szerokości 6, wysokości 2.

Studnia z żurawiem drzewem ocembrowana.

6. Karczma o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni w którey Wawrzyniec Kantarek karczmarz i Andrzey Gurzyński kowal mieszkaią, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 29 1/2, szerokości 12, wysokości 4. [Potrzebuie] poprawienia dachu.

Chlewik przystawiony, z tarcic budowany, dach z tarcic, długości łokci miary warszawskiey 5 1/2, szerokości 4 1/2, wysokości 3.

Stodołka, z żerdzi budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 8, wysokości 3.

Kuźnia z wystawą, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 9, wysokości 4.

7. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni w którey Tomasz Machlański komornik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 10, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Stodołka pusta, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 10, wysokości 3. [Potrzebuie] nowego przestawienia.

8. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni w którey Franciszka Swidlińska? komornica mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 3 1/4. Dla starości upadkiem grozi.

Stodoła pusta, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 11, wysokości 3. [Potrzebuie] nowego przestawienia. [Potrzebuie] przestawienia.

9. Chałupa o dwóch izbach i sieni z chlewikiem, w którey Łukasz Rembalski zagrodnik mieszka, z drzewa w słupy i strychulce z gliną budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 10, wysokości 4. Dla starości zawaleniem grozi.

Sołek, z drzewa kostkowego na węgieł budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 3.

Stodoła, z bali zrzniętych w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 11, wysokości 3. [Potrzebuie] przyciesi.

10. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Ignacy Pawlak zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 10, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie] przyciesi.

Obora i chlewy, z drzewa kostkowego w słupy budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 7, wysokości 3.

Zrąb od sołku, z drzewa kostkowego na węgieł budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5, wysokości 3 1/2.

Stodołka, z drzewa i żerdzi w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 14, wysokości 3.

11. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni i staienka, w którey Jakób Stempniak półrolnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł i słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 10, wysokości 4.

Oborka, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 14, szerokości 8, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Zrąb od stayni, z drzewa kostkowego w węgły budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

Sołek, z drzewa kostkowego na słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

Stodoła, z drzewa łupanego i żerdzi w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 14, wysokości 3. [Potrzebuie] słupów nowych.

12. Dom o dwóch izbach, czterech komorkach i sieni, w którym Paweł Tomczyński owczarz mieszka, z bali zrzniętych w słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 16, wysokości 4.

Chlewik, z drzewa w słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 3.

13. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Kasper Kostalski fornal i Marcin Rosiak komornik mieszkaią, z drzewa kostkowego i bali na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

14. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Roch Chałaciak ratay mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie] przestawienia.

15. Chałupa o iedney izbie, sieni i komorze oraz komorka przystawiona, w którey Antoni Stempniak zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 8, wysokości 3 1/2.

Obora, szopa i staienka, z drzewa łupanego budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 7, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25 1/2, szerokości 19?, wysokości 3.

16. Chałupa o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni, w którey Wincenty Jarosławski dwóch dniowy gospodarz i Antonina Formańska? komornica mieszkaią, z drzewa w słupy i strychulce z gliną budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 28?, szerokości 10?, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia ścian i dachu.

17. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Michał Paluch komornik mieszka, z drzewa kostkowego w węgły budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie] poprawienia dachu.

Stodoła, obora i szopa łącznie, z drzewa łupanego w słupy budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Potrzebuią] przestawienia.

Komorka, z drzewa łupanego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia.

18. Dom o czterech izbach, czterech komorach, w którym Mateusz Florczyk, Szymon Kruszyński i Maryanna Florczykowa komornicy mieszkaią, z bali zrzniętych w słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 12, wysokości 3 1/2.

Obora i stodoła, z drzewa łupanego w słupy budowane, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 8, wysokości 3.

19. Chałupa o dwóch izbach, komorze, oborze i sieni, w którey Piotr Pawlaczyk komornik mieszka, z drzewa w słupy i strychulce z gliną budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 15, wysokości 3 1/2. Na tey chałupie dach zawalony.

Stodoła stara, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 8, wysokości 3. Zawaleniem grozi.

20. Chałupa o dwóch izbach, komorze i sieni, w którey Paweł Berczak komornik i Katarzyna Waluska komornica mieszkaią, z drzewa kostkowego w węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 8, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Stodołka, z żerdzi budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 8, wysokości 3.

21. Karczma o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni, w którey Katarzyna Rutkowska wdowa karczmarka i Woyciech Krakowiak zagrodnik mieszkaią, z bali w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 8, wysokości 4.

22. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni oraz oborka, w którey Jan Polesiński młynarz mieszka, z bali i kostkowego drzewa na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 9, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia.

Wiatrak dominialny w średnim stanie.

23. Dom o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni z oborami, w którey Paweł Pluta i Bogusław Zciwek? komornicy mieszkaią, z bali na słupy budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 14, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Zrąb od chałupy, z drzewa kostkowego na węgieł budowany, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 10, wysokości 4.  

24. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Jan Oleynik zagrodnik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Potrzebuie reperacyi] dachu i przyciesi.

Oborka przystawiona, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 7 1/2, szerokości 7, wysokości 2 1/2.

Stodoła, z drzewa łupanego budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 12, wysokości 2 3/4.

25. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Bartłomiey Kraiewski komornik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 8, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia.

26. Chałupa o iedney izbie, komorze i sieni, w którey Roch Libiszewski komornik mieszka, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] poprawienia dachu i przyciesi nowych.

27. Chałupa o czterech izbach, dwóch komorach i sieni, w którey Antoni Matusiak, Mikołay Matusiak komornicy, Barbara Chamna i Marcin Kita komornice mieszkaią, z drzewa kostkowego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 17, wysokości 3 1/2.

Obora, z drzewa kostkowego wsłupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 15 1/2, szerokości 7, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa łupanego w słupy budowana, dach słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 9, wysokości 3 1/2.

Potem opisano wysiewy, powinności, załogi, daniny i różne obowiązki włościan, czynsze, inwentarze dworskie (owce), porządki gospodarskie dworskie, naczynia w gorzelni gruntowe, w browarze, statki gruntowe dworskie w kuźni, porządki w wiatraku, rozległość dóbr, podatki.

sobota, 4 grudnia 2021

Inwentarz Zadąbrowie (1839)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Zadąbrowie. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1881. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


Dobra ziemskie Zadąbrowo inaczej zwane Zadąbrowice składające się z folwarku i wsi zarobnej tej nazwy oraz Pustkowia Poddębina położone w Powiecie Wartskim, Obwodzie i Gubernii Kaliskiej, gminie Zadąbrowo, należące do sukcesorów Floriana Szeliskiego to jest: braci Piotra i Michała Szeliskich, na żądanie dzierżawcy dóbr Zadąbrowo Antoniego Dąbrowskiego zajęte zostały przez Komornika Tomasza Kozłowskiego na sprzedaż publiczną w drodzę przymuszonego wywłaszczenia na satysfakcję sumy 9000 złotp. z większej sumy początkowej 100000 złp. a po opłacie listami zastawnymi z sumy 83000 złp. pochodzącej.

Zabudowania dworskie w wsi Zadąbrowo.

1. Dwór z wystawą na czterech słupach, o czterech pokojach, schowaniu, kredensie i sieni, budowany z bali gliną z wapnem zewnątrz i wewnątrz obrzucony, z kominem murowanym, dach gontem kryty, długi miary warszawskiey łokci 26, szeroki 16, wysoki 4.

2. Kuchnia o dwóch izbach, komorach i jednej sieni, budowana z bali w słupy, wewnątrz obrzucona, z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 26, szeroka 13, wysoka 4.

3. Staynie budowane z bali rzniętych, w słupy na podmurowaniu kamiennem, dach słomą kryty, długie miary warszawskiey łokci 38, szerokie 11, wysokie 4.

4. Chlewy i kurniki nowo postawione i nie dokończone, budowane z bali rzniętych w słupy na podmurowaniu kamiennem, dach słomą kryty, długie miary warszawskiey łokci 31 1/2, szerokie 13, wysokie 4.

5. Owczarnia nowa, budowana w ryglówkę w słupy na podmurowaniu, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 65, szeroka 17, wysoka 4.

6. Stodoła o 3ch klepiskach, budowana z bali w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 125, szeroka 16, wysoka 4. Przestawienia [potrzebuje].

7. Stodoła o 1 klepisku, budowana z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 42, szeroka 15, wysoka 4.

8. Obory budowane z drzewa kostkowego i bali w słupy, dach słomą kryty, długie miary warszawskiey łokci 57, szerokie 16, wysokie 3.

9. Chlew przystawiony do teyże budowany z dyli w słupy, dach słomą kryty, długi miary warszawskiey łokci 15, szeroki 8, wysoki 3.

10. Szopa czyli bróg na słupach na zboże, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 42, szeroka 14, wysoka 6.

11. Gołębnik nowy na słupie.

Studnia drzewem ocembrowana z żurawiem, zwojem i wiadrem okutem, przy której są dwa koryta do pojenia inwentarza.

11. Szpichrz budowany z bali na węgieł i słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 14 1/2, szeroka 12, wysoka 4.

12. Buda dla psów budowana z desek w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 3 1/2, szeroka 3 1/2, wysoka 3.

13. Piece dwa do suszenia lnu, pod szopą na słupach, budowane z cegły murowane z kominem lepionym, dach słomą kryty.

Sklep w ziemi na warzywo przy kuchni drzewem wyłożony i ziemią kryty.

Podwórze i dziedziniec oraz ogród owocowy z tyłu dworu, ogrodzone są płotami z żerdzi łupanych w słupy i sparniki.

Zabudowania wieyskie.

1. Chałupa z wystawą o jednej izbie, komorze i sieni, budowana z drzewa kostkowego na węgieł z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 20, szeroka 8 1/2, wysoka 3 1/2.

Obora budowana z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 17, szeroka 6, wysoka 3.

Stodoła budowana z okrąglaków i dyli w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 20, szeroka 12, wysoka 4.

2. Chałupa o 1 izbie i sieni łącznie z chlewikiem, budowana z drzewa kostkowego w węgieł z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 25, szeroka 9, wysoka 3 1/2. Przestawienia [potrzebuie].

Obórka, staynia i szopa, budowane z dyli w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 8, wysoka 3.

Studzienka drzewem ocembrowana z żurawiem.

Stodoła budowana z drzewa okrąglaków i żerdzi w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 25, szeroka 12, wysoka 4.

3. Chałupa o 1 izbie i sieni, budowana z drzewa kostkowego i dyli w słupy z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 17, szeroka 10, wysoka 4. Upadkiem grozi.

4. Chałupa o jednej izbie i sieni łącznie z oborką, budowana z różnego drzewa w słupy z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 17, szeroka 8, wysoka 3 1/2.

5. Chałupa o trzech izbach, komorze i sieni przy której są przystawione dwa małe chlewiki, budowana z drzewa kostkowego z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 22, szeroka 11, wysoka 3 1/2. Zawaleniem grozi.

Stodoła nowa budowana z bali na węgieł, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 30, szeroka 15, wysoka 4.

6. Chałupa o 1 izbie, komorze i sieni, budowana z drzewa kostkowego na węgieł, z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 9, wysoka 3 1/2.

Obórka budowana z dyli w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 11, szeroka 7, wysoka 4.

Stodoła budowana z dyli i żerdzi łupanych, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 19, szeroka 11, wysoka 4.

7. Chałupa o 1 izbie, sieni z szopą, budowana z drzewa kostkowego na węgieł, z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 16, szeroka 7, wysoka 4.

Obórka budowana z okrąglaków, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 10, szeroka 5, wysoka 3.

8. Chałupa o jednej izbie, sieni z chlewikiem, budowana z drzewa kostkowego z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 15, szeroka 6, wysoka 3. Zawaleniem grozi.

9. Chałupa o 1 izbie, sieni z obórką, budowana z drzewa kostkowego z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 31, szeroka 9, wysoka 4.

Stodoła, budowana z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 10, wysoka 3. Zawaleniem grozi.

10. Karczma o dwóch izbach, komorze i sieni, budowana z bali w słupy z kominem z pecy murowanym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 25, szeroka 11, wysoka 3 1/2.

Staynia wjezdna, budowana z bali w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 39, szeroka 16, wysoka 4.

11. Kuźnia z mięszkaniem dla kowala, budowana z bali w słupy z kominem z surówki, dach gontami kryty, długa miary warszawskiey łokci 19, szeroka 9, wysoka 3 1/2.

Obórka budowana z różnego drzewa, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 13, szeroka 10, wysoka 3.

12. Chałupa o jednej izbie, sieni i komorze, budowana z drzewa starego w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 9, wysoka 3. Zupełnie zdezelowana.

13. Chałupa o jednej izbie, komorze i sieni, do której przystawiony chlewik, budowana z dyli w słupy z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 19, wysoka 3.

Studzienka drzewem ocembrowana bez żurawia.

14. Chałupa o 1 izbie, komorze i sieni, budowana z drzewa kostkowego w słupy, z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 8, wysoka 3 1/2.

Obora i Staynia, budowane z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 6, wysoka 4. Zawaleniem grozi.

Stodoła budowana z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 19, szeroka 11, wysoka 4. Przestawienia [potrzebuie].

Stodoła budowana z różnego drzewa w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 18, szeroka 11, wysoka 4. Przestawienia [potrzebuie].

15. Chałupa o 2 izbach, 2 komorach i sieni, budowana z bali w słupy, z kominem z surówki, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 20, szeroka 11, wysoka 4.

16. Chałupa czworaki nowo postawiona, niedokończona, budowana z bali rzniętych w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 30, szeroka 17, wysoka 4.

17. Chałupa nowe czworaki budowana z bali rzniętych w słupy z kominem z surówki, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 30, szeroka 17, wysoka 4.

Pustkowie Podębina

1. Chałupa o 2ch izbach, komorze i sieni, budowana z drzewa kostkowego na węgieł z kominem lepionym, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 24, szeroka 12, wysoka 3. Zawaleniem grozi.

Obórka budowana z żerdzi w słupy, dach słomą kryty, długa miary warszawskiey łokci 9, szeroka 8, wysoka 3. Zawaleniem grozi.

Następnie opisano posadę włościan (wymieniono karczmarza Macieja Szymańskiego z Zadąbrowia, karczmarza Jana Grajczyka z Poddębiny, Szymona Gałęskiego kowala), wysiewy, rozległość dóbr, podatki, bory.

środa, 1 grudnia 2021

Inwentarz Wilczków Miłkowice (1876)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Wilczków. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1874. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisała Pani Joanna Studzińska.



Działo się to w miejscowości zwykłych posiedzeń Trybunału Cywilnego w Kaliszu 15/24 czerwca 1876 o godzinie 4. z południa

Majątek po Tomaszu Bogdańskim.. na żądanie Stanisława Bogdańskiego współwłaściciela dóbr Miłkowice i Wilczków w wsi Wilczkowie Okręgu Wartskim zamieszkałego przez Sulimierskiego patrona Trybunału w Kaliszu … przeciwko Mariannie z Wężyków wdowie po Tomaszu Bogdańskim pozostałą we wsi Miłkowicach jako matce i głównej opiekunce nieletnich Maryi i Stefanii sióstr Bogdańskich w małżeństwie z Tomaszem Bogdańskim spłodzonych i Aleksandrowi Zaborowskiemu jako opiekunowi przydanemu tych że nieletnich we wsi Głuchowie Okręgu Wartskim zamieszkałymi przez Zawadzkiego patrona Trybunału w Kaliszu przez Delegowanym Assessorem Kucharskim Trybunału odbyć się mające.
Dobra Miłkowice, to jest wsi parafialnej Miłkowic, folwarku Zaspy, Strachocice, i osady Młyny Strachockie położone są w Guberni Kaliskiej, powiecie Turtekskim Gminie Ostrów Wartski parafii Miłkowice odległe od miasta Gubernialnego Kalisza wiorst 35, od powiatu Turku wiorst 2, od miasta okręgowego Warty wiorst 14, od osad Dobry wiorst 8, od Koźminka wiorst 18. Przez Dobra Miłkowice przechodzi rzeka warta i szosa trzeciego rzędu z Turku do miasta Warty. Dobra powyższe opisane graniczą od południa z dobrami Rzymsko i Skęczniew, od wschodu z dobrami Uniejów Popów i Siedlątków, od Zachodu z dobrami Wilczków i Głuchów. Granice tych dóbr sa stałe znaczone bezspornie kopcami oznaczone kontrowersów nie ma żadnych, obejmują ogólnej przestrzeni pól łąk i lasów oraz pastwisk mórg 2791.
Stan gospodarstwa.
Gospodarstwo na folwarkach Zaspy i Strachocice jest płodozmian, lecz z powodu, że system ten niedawno został zaprowadzony dlatego też pola dla należytej kultury dotąd nie doprowadzono.
Dobra Miłkowice administrowane są przez wdowę Maryę z Wężyków Bogańską opiekunkę nieletnich Maryi i Stefanii.
Zabudowania na folwarku Zaspy są następujące:
1.Dwór drewniany pod gontami.
2. Oficyna murowana pod dachówką.
3. Drwalnia drewniana pod gontem
4. Chlewy i kurniki z drzewa pod gontem
5. Lodownia z drzewa pod gontami
6. Gorzelnia murowana pod dachówką bez aparatów nie czynna
7. Sieczkarnia z drewna pod gontami
8. Obora murowana pod dachówką
9. Spichrz murowany o dwóch kondygnacjach pod dachówką
10. Stajnia murowana pod dachówką
11. Stodoła murowana o dwóch klepiskach pod słomą
12. Druga stodoła murowana o dwóch klepiskach pod słomą
13. Szopa do wozów z drewna pod dachówką
14. Obora murowana pod dachówką dla bydła ordynaryjnego
15. Kuźnia murowana pod dachówką
16. Dom dla ludzi dworskich, czworak murowany pod dachówką
17. Dom czworak w ryglówkę pod słomą
18. Dom karczma murowana pod dachówką
19. Dom z drzewa o dwóch izbach pod dranicami
20. Dwie studnie z pompami
21. Gołębnik na słupie
22. Kloaka z drzewa pod gontami
23. Dzwonek na słupie
24. Ogród owocowy otoczony parkanem a podwórze folwarczne płotami
25. Wiatrak z drzewa pod gontami
26. Dom drewniany o dwóch izbach
27. Stodółka z drzewa pod słomą
28. Dom z drzewa o dwóch izbach pod słomą we wsi Miłkowicach.
Wszystkie te zabudowania w stanie dobrym.

Inwentarz żywy na tymże folwarku:
1. Koni fornalskich z uprzężą sztuk ……. 14
2. Źrebaków 2-letnich pięć ………………….5
3. Krów dojnych …………………………………..24
4. Jałowizny sztuk piętnaście…………………15
5. Buchaj……………………………………………….1
6. Trzody chlewnej sztuk ……………………….9

Inwentarz martwy
1. Wozów z przyborami na żelaznych osiach…. 5
2. Pługów ……………………………………………………….6
3. Radeł………………………………………………………….4
4. Bron żelaznych…………………………………………..12
5. Exterpatory…………………………………………………2
6. Maszyna młockarnia …………………………………..1
7. Skrzyń do kartofli ……………………………………….7
8. Maszyna sieczkarnia …………………………………..1
9. Sań fornalskich ……………………………………………10
10. Prom na rzece Warcie…………………………………..1

Zabudowania na folwarku Strachocice
1. Dom o sześciu izbach z drzewa pod gontem.
2. Dom o czterech izbach z drzewa pod gontem.
3. Budynek sieczkarnia z drzewa pod słomą.
4. Stodoła o trzech klepiskach z drzewa pod ….
5. Obora dla bydła bydła służących, z drzewa pod dranicami
6. Owczarnia murowana pod słomą
7. Obora murowana pod słomą
8. Dom karczma murowana pod słomą
9. Stodółka przy tejże z drzewa pod słomą.
10. Obórka z drzewa budowana słomą kryta
11. Dwie studnie z żurawiami
W nomenklaturze młyny Strachockie
12. Karczma z drzewa pod słomą.
13. Stodółka z drzewa słomą kryta.
Wszystkie te zabudowania w stanie dobrym.

Inwentarz żywy folwarku Strachocice
1 Koni z uprzężą fornalskich 17.
2. wołów z uprzężą 28
3.Jałowizny sztuk osiem 8
4. Owiec starych jarlaków i jagniąt 1000
Inwentarz martwy
1. Wozów na żelaznych osiach z przyborami - 5
2. Pługów - 10
3. Radeł - 4
4. Eutarpatozy - 2
5. Bron żelaznych - 16
6. Wał żelazny do walcowania pól – 1
7. Maszyna młockarnia – 1
8. Maszyna sieczkarnia – 1
9. Prom na rzece Warcie przy karczmie na młynach Strachockich – 1

Dobra Miłkowice obejmują mórg 2791, których jest mórg 166 klasy drugiej przennej gruntu ornego; mórg 394 klasy pierwszej żytniej, mórg 60 klasy 2 żytniej, mórg 435 klasy 3 żytniej, mórg 347 klasy trzeciej żytniej, mórg 347 po wyciętym lesie, mórg 108 łąk stałych, mórg 250 pastwisk klasy II, łąk morgowych 60 mórg, ogrodów 17, ,lasów w kawałkach 90, świerczyny 320, lasu od Wólki 270 mórg, lasu Strachowski zwanego 90, lasu Dragonie zwanego 32 morgi, a nieużytków 147 mórg.

Podatków z dóbr Miłkowice opłacają się następujące
1. Podatku zwyczajnego gruntowego rubli - 348 k. 80
2. Podatku gruntowego dodatkowego rubli – 184 k. 88
3. Podymnego rubli – 54 k. –
4. Kwaterunkowego rubli – 24 k. –
5. Składki ogniowej rubli – 101 k. 26
6. Składki lossowej rubli – 57 k. 73
7. Podatku propinacyjnego rubli – 98 k. 52
Razem rubli 866 k. 12

Dochody stałe
Propinacja w dobrach Miłkowice to jest karczmy w młynach Strachockich, Strachocicach i Miłkowicach czynią rubli - rs. 245
Dzierżawa otrzymana z wiatraka rs. – 240
Razem rubli 485. -

Rybołówstwo zaś na rzece Warcie nie przynosi dochodu żadnego, gdyż pozostawione jest przy dworze, na własne potrzeby gdyby je wypuścić w dzierżawę, możnaby osiągnąć dochodu roczniego około 40 rubli.

Folwark Wilczków położony jest w Guberni Kaliskiej powiecie Tuerkskim Gminie Ostrów Wartski parafii Głuchów odległy od miasta Kalisza wiorst 30, powiatowego Turku wiorst 20, Okręgowego Warty wiorst 14, od osady Dobry wiorst 9, od Kożminka wiorst 12,

Granice dóbr Wilczkowa i rozległość.
Folwark i wieś Wilczków graniczą na północ z Głuchowem, na południe z Klonówkiem, Klonowem i Chocimem, na wschód z Miłkowicami, na zachód z Chocimem. Granice mają pewność stałą kopcami oznaczone bezsporne i żadnej kontrowersji nie ma, obejmują zaś ogólnej przestrzeni gruntów, lasów łąk i pastwisk własność dworu stanowiącą mórg 755 czyli włók 25 mórg 5.

Stan gospodarstwa
Na folwarku Wilczków system gospodarowania jest płodozmienny, folwark ten jest administrowany przez Powoda Stanisława Bogdańskiego współwłaściciela tegoż folwarku.

Zabudowania w tymże folwarku Wilczków
1. Dwór drewniany z przystawkami murowanymi pod gontem
2. Chlew z drzewa pod słomą
3. takiż kurnik pod słomą
4. Drwalnia w strychulec pod słomą
5. Stajnia murowana pod gontem
6. Obora z drzewa pod słomą
7. Stodoła o jednym sklepisku z drzewa pod słomą
8. Stodoła nowa murowana pod słomą o dwóch klepiskach
9. Stodoła murowana o dwóch klepiskach pod słomą w której w jednym końcu od strony osady Koźminek mieści się śpichrz
10. Szopa na wozy na słupach pod słomą
11. Kuźnia murowana pod gontem
12. Dom koszary dla ludzi dworskich murowany pod słomą o ośmiu izbach przytychże
13. Chlewy z drzewa pod słomą
14. Dwie połowy dwóch domów z drzewa pod słomą przy dworze pozostałe, zaś drugie dwie połowy tychże domów zostały uwłaszczone.
15. Dom karczma w ryglówkę pod słomą
16. Dwie studnie z żurawiami
17. Ogród owocowy ogrodzony
18. Gołębnik na słupie
19. Wiatrak pod gontami

Inwentarz żywy
1. Koni fornalskich z uprzężą – 14
2. Źrebaków – 2
3. Wołów z uprzężą - 20
4. Owiec starych i jarlaków – 870
5. Krów -6
6. Jałowizny sztuk 10
7. Trzody chlewnej sztuk 3

Inwentarz martwy
1. Wozów na żelaznych osiach – 6
2. Pługów - 10
3. Bron żelaznych - 8
4. Saterpator? – 1
5. Radeł – 2
6. Skrzyń do kartofli – 4
7. Sań fornalskich – 6
8. Młocarnia – 1
9. Sieczkarnia – 1
10. Waga decymalna – 1
11. Młynek czyli wialnia – 1

Meble, sprzęty domowe i kuchenne zgodnie z zarządzeniem stron obecnych pozostają przy współwłaścicielu Stanisławie Bogdańskim jako jego wyłączną własność stanowiącą, jak niemniej się konie cugowe, wierzchowe, karety, powozy, bryczki, wolanty, uprzęże, … jako wyłączną własność tego Stanisława Bogdańskiego stanowiące. Ponieważ biegli dobra Wilczków postanowili oszacować na włóki łącznie z inwentarzem żywym i martwym powyżej opisanym dlatego też wartość jego szczegółowo podaną i ustanowiona nie została gdyż to wchodzi w wartość ogólną gruntów która wykazuje się jak następuje –
Za 25 włók i 5 mórg gruntu łącznie z lasem łąkami, pastwiskami ogrodami i innymi częściami sładowanie licząc włókę po rubli 2000 rs. 50,333 kop.5

Podatki opłacają się a mianowicie: -
1. Podatek gruntowy – rs. 259 k. 40
2. Dodatkowy gruntowy – 129 k.20
3. Podymne – 6.-
4. Podatek szossowy – 39 k. 51
5. Podatek propinacyjny – 3 k. 50
Razem rubli 436 k. 61

Dochody stałe.
Dzierżawa z wiatraka i propinacji razem wzięte czyni rocznie rs. 200
Grunt zaś w ogrodzie dworskim wypuszczony został w dzierżawę na lat trzy za ogólną sumę 100 r. która rozpoczęła się od 29 września 1875 a kończy się tegoż dnia 1878 roku Dzierżawca Kacper Misiak cenę dzierżawną w ten sposób uiszcza iż za rok pierwszy nie płaci, za rok drugi rs. 45 zaś za rok trzeci czyli ostatni rubli 55 czyli razem jak wyżej za lat trzy rubli 100.

Dokument dla nas najważniejszy, podział dóbr po Tomaszu Bogdańskim.

Żona Marianna Bogdańska zatrzymała dla siebie Rzymsko
Stanisław Bogdański wszedł w posiadanie Wilczkowa
Mariannie Bogdańskiej, nieletniej, przypadły w działach Miłkowice
Stefania Bogdańska, nieletnia otrzyma spłatę.

Dobra Miłkowice i Wilczków stanowią własność SS. Tomasza Bogdańskiego a mianowicie: Stanisława Bogdańskiego i i nieletnich dwóch sióstr jego Maryi i Stefanii Bogdańskich których opiekunką główną jest matka Maryjanna z Wężyków Bogdańska wdowa w dobrach Miłkowice w folwarku Zaspy w Okręgu Wartskim zamieszkała, a opiekunem przydanym Aleksander Zaborowski we wsi Głuchowie Okręgu Wartskim zamieszkały. – Sprzedaż dóbr tych odbywać się będzie na Audyencyi Trybunału Cywilnego w Kaliszu pod kierunkiem Assessora tegoż Trybunału Kucharskiego popiera zaś takową sprzedaż na żądanie Stanisław Bogdańskiego patron Sulimierski.
Bliższe objaśnienia i szczegóły oraz opis dóbr znajdują się w taksie dóbr Miłkowice i Wilczków przez Biegłych Józefa Arnolda, Karola Pieszczyńskiego i Ignacego Pstrokońskiego wd. 26 Marca/7 Kwietnia i 27 marca/8 Kwietnia rb. sporządzonymi.
Zwarunkami
I. Dobra Miłkowice składające się z wsi Parafialnej Miłkowice folwarku Zaspy, Strachocice oraz młyny Strachockie i dobra Wilczków położone w powiecie Tureckim Guberni Kaliskiej sporządzone zostały na popieranie Stanisława Bogdańskiego współwłaściciela tych dóbr … Maryannie z Wężyków Bogdańskiej jako matce i głównej opiekunce nieletnich Maryi i Stefanii nieletnich sióstr Bogdańskich i Aleksandrowi Zborowskiemu jako opiekunowi przydanemu tychże nieletnich w dwóch oddziałach.

II. Oddział I stanowić będą Dobra Wilczków

III. Oddział II Dobra Miłkowice

IV. Mający chęć kupna winien się upewnić o stanie dóbr przekonać, sprzedający nie dają żadnej ak…., sprzedają prawa takie, jakie im służą. Sprzedaż odbywać się ma na podstawie wykazu hypotycznego które konkurentów o stanie hipotecznym dóbr objaśniają.

V. Każdy przystępujący do licytacji dóbr Wilczkowa włożyć winien na stałe Sądowym wadium w sumie rubli 5000. Przystępujący zaś do licytacji Miłkowic złożyć winien vadiun wsumie rubli 10,000. Vadium winno być złożone w gotowiźnie lub wpapierach wartościowych z dopłatą różnicy kursu, vadium utrzymującemu się przy licytacji na szacunek postąpimy za dobra zaliczony zostanie. Nieutrzymującemu się zaraz po licytacji zwrócony zostanie.

VI. Od składania vadium wolny jest Stanisław Bogdański i opieka nieletnich sióstr Maryi i Stefanii Bogdańskich lub osoba w imieniu ich na mocy uchwały Rady familijnej działająca i patronowie dla osób tych licytujący.

VII. Po upływie 2//od zalicytowania dóbr Miłkowice lub Wilczkowa pluslicytant obwiązany jest złożyć wylicytowany szacunek wdepozyt Banku Polskiego po potrąceniu jedynie pożyczki Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w ilości po datę sprzedaży nienamorzonej? poczem … będzie wyrok … wyjąć i przepisać tytuł własności.

VIII. Nowonabywca będzie mógł nabywszy dobra Wilczków pozostawić na życzenie na rękę Maryi i Stefanii Bogdańskich po rs. 3750 ze schedy zaś Stanisław Bogdańskiego po jedną czwartą część sumy 7500 rubli a nabywcy dobra Miłkowice … Maryi i Stefanii Bogdańskiej będzie mógł zostawić na gruncie po rubli 11.250 z ze schedy Stanisław Bogdańskiego ¾ części sumy rubli 7500…
Do czasu spłaty wadium wyżej wymienionych na gruncie pozostawić się mających
Nowonabywca obowiązany jest płacić 6 %z góry… dobra zabezpieczone być powinny na pożyczce Towarzystwa Kredytowego a przed wpłatą dobra nie mogą być wypuszczane w dzierżawę ani alienowane w części lub całości, wreszcie Nowonabywcy nie wolno będzie do chwili spłaty sumy za rubli 32.750 sprzedawać w dobrach Miłkowskich lasu ani wycinać takowego…

IX. Z wadium wypłacone zostaną koszta sprzedaży

X. W razie gdyby Nabywcą dóbr Miłkowice stał się Stanisław Bogdański wówczas na rzecz sióstr swoich pozostawić może na gruncie sumę rubli 26.000. Stawszy się zaś Nowonabywcą dóbr Wilczkowa pozostawić może na gruncie sumę 14,000 rubli jako siostrom przypaść mających, również w razie nabycia Dóbr Miłkowice i Wilczkowa dla którejkolwiek na pierwszych z nich to jest na dobrach Miłkowice pozostanie ze schedy Stanisława Bogdańskiego przy Nowonabywczyni suma 7.500 rubli na dobrach zaś Wilczków pozostanie suma 7.000 ze schedy Stanisława Bogdańskiego. Sumy te współdzielącym się wzajemnie na hipotece dóbr kupionych pozostawić mające będą zapłacone po upływie lat dwóch….

XI. Niedopełnienie warunków… na korzyść obecnych właścicieli dóbr przepadkowi ulegają.

XII. Sprzedaż odbywać się będzie z tym wszystkim, co na gruncie dóbr znajduje się, z pod sprzedaży jednak wyjmuje się: w Dobrach Miłkowice konie cugowe, karety, powozy, uprząż, sanki, sanki, bryczki jak również meble, naczynia kuchenne i wszelkie sprzęty domowe, garderoba, srebra i tym podobne we dworze i oficynie dworskiej znajdujące się na folwarku Zaspy krów 3, Jałowizny sztuk 2, trzoda chlewna wszystka, zaś na folwarku Strachocice, tudzież kamienie wapniowe i wapno wreszcie wyrobiona i wypalona cegła, jako stanowiące wyłączną własność Maryjanny z Wężyków Bogdańskiej. Wyjmują się również spod sprzedaży znajdujące się w Wilczkowie meble, sprzęty domowe i kuchenne, konie cygowe, wierzchowe, karety, bryczki, powozy, wolanty, uprzęże, sanki itp. przedmioty nie stanowiące nieruchomości …

XIII. Nowonabywca jest zobowiązany dotrzymać kontraktów dzierżawnych co do wiatraków, karczmy, … ogrodu w Wilczkowie Kasprowi Misiakowi…

XIV. Wszelkie ciężary ponosi Nabywca do chwili zlicytowania…

XV. Licytacja odbywać się będzie na publicznej licytacji Trybunału Cywilnego w Kaliszu przed delegowanym assessorem Kucharskim, sprzedaż popiera … patron Sulimierski.

XVI. Licytacja rozpocznie się od sumy rubli 50.333 kop.5….

Działo się to w Kancelarii Pisarza Trybunały Cywilnego w Kaliszu d. 22. Czerwca/14 Lipca 1876 roku
Przedemną pisarzem Trybunału Cywilnego w Kaliszu stawił się osobiście Jacek Sulimierski patron tegoż Trybunału i oświadczył iż dobra Wilczków na publicznej licytacji przed Delgowanym Assessorem Trybunału wd. 15/27 Czerwca 1876 r. w odbytej na sumę rs. 50.333 kop.15 przez tegoż nabył, nabył na rzecz Stanisława Bogdańskiego poczem osobiście stawiający Stanisław Bogdański nabycie to na rzecz swą zaakceptował.
Na tym protokół ukończono, przeczytano, przyjęto i podpisano.
Stanisław Bogdański, J. Sulimierski, Idzikowski podpisała za w. podpisanych Pisarz Trybunału Cywilnego w Kaliszu
Zważywszy –
Koszta nabycia….
Zważywszy –
Iż nowonabywca dóbr Wilczkowa Stanisław Bogdański oraz nowonabywczyni dóbr Miłkowic nieletnia Maryja Bogdańska usamowolniona … Kuratora swego czyniąca w myśl licytacji art. !V warunków licytacji wolni są do składania szacunku z warunkiem zabezpieczenia takowego … dla …. Bogdańskich oraz zamieszczenia wpisu dz. III wpisu, że do chwili zaspokojenia rodzeństwa z działów przypaść mogących licytacja kupionych dóbr ani w części ani w całości nastąpić nie może.
Podpisy i pieczęć