Źródło inwentarza:
Dowody majątku Małków. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1841. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.
Na żądanie Pauliny z Wierzchlejskich Biernackiej, wdowy po Kazimierzu
Biernackim Komornik Romuald Pinowski w poszukiwaniu sumy rs. 60000 z
procentem zajął dobra ziemskie Małków Cielecki na przymuszoną sprzedaż.
Dobra były w tym czasie dzierżawione przez Władysława Miśkiewicza.
Zabudowania Dworskie Folwarku Małków Cielecki
1.
Pałac na znacznie wysokiej górze z której nawet odleglejsze okolice się
przedstawiają, z suterynami i piwnicami pod takowym, masiw z cegły
palonej murowany, papą czyli tekturą smołowcową kryty, w około którego
to dachu oprowadzone są rynny blaszane do ścieku wody, zaś z frontu
tegoż pałacu po bokach są dwie wystawy czyli ganki oszklone oraz główne
schody żelazne do pałacu tego prowadzące z dachem blaszanym po nad
takowemi na słupkach żelaznych urządzonym ganek formujące, przy którym
czyli przy tych schodach są dwa słupy żelazne do postawienia na takowych
latarni czyli lamp do oświetlenia, po obydwóch bokach tegoż pałacu są
także schody drewniane do tegoż pałacu prowadzące, a pod takowemi
urządzone wejścia do suteryn i piwnic, w pałacu tym podłogi są w tafle z
desek układane, piece kaflane, pokoje niektóre olejno a niektóre farbą
malowane a niektóre tapetowane, w pałacu tym mieszka matka i Główna
opiekunka nieletnich rodzeństwa Biernackich właścicieli dóbr tych wraz z
temiż.
Pałac ten otacza park czyli ogród dziki obejmujący w sobie
drzewa dzikie akacje, kasztany, brzezinę a przeważnie dęby, dziedziniec i
wjazd na takowy przed frontem pałacu jedynie otoczony jest barjerami z
drzewa, ogród zaś rzeczony czyli park z powodu jak się powiedziało
górzystego położenia tamującego przystęp nie jest ogrodzony w którym w
pobliskości pałacu są kloaki o dwóch przedziałach z drzewa i desek
zbudowane gontami kryte.
Na przeciw powyższego pałacu po drugiej
stronie traktu przez folwark ten Małków przechodzącego są zabudowania
gospodarcze z rzeczonego pałacu zupełnie widoczne takie:
2.
Oficyna z dwóch do siebie dobudowanych części składająca się z drzewa w
słupy z bali zbudowana, gontami kryta, o trzech kominach murowanych w
tej mieszka dzierżawca dóbr tych Władysław Miśkiewicz.
3. Chlew od tyłu powyższej officyny pod ścianą takowej z drzewa o dwóch przedziałach zbudowany gontami kryty.
4. Kloaka także od tyłu powyższej officyny uważając o jednym przedziale z drzewa i desek zbudowana gontami kryta.
5.
Gorzelnia z piwnicami i składami pod takową oraz z jednym pawilonem
przy wejściu do tej gorzelni po lewej stronie uważając będącym, jednę
całość z tą gorzelnią stanowiącym, masiw z cegły palonej wymurowana,
papą czyli tekturą smołowcową kryta o dwóch kominach murowanych, drugi
bowiem pawilon po prawej stronie przy wejściu do tej gorzelni będący, są
to obory niżej pod pozycją 7 opisane oddzielny budynek stanowiące,
gorzelnię tę prócz opisanego budynku składają: 1. Aparat gorzelniany,
maszyna pistoryusza składająca się z dwóch garncy, ogrzewacza, trzech
talerzy, kotła parowego, nilera?, rur potrzebnych na zacier 57 wierteli
czynny? w stanie użytecznym. 2. Wanien fermentacyjnych z żelaznemi
obręczami sztuk 8. 3. Kadek drożdżowych ośm. 4. Parnik na 27 1/2
wierteli. 5. Kadź zacierna z żelaznem mieszczeniem. 6. Młynek żelazny do
gniecenia kartofli na postumencie drewnianym. 7. Młynek do suchego
słodu. 8. Gniotownik żelazny do słodu zielonego. 9. Pompa miedziana do
roboty z miedzianemi rurami. 10. Płuczka do kartofli drewniana z workiem
żelaznym. 11. Pasów rzemiennych 4 w złym stanie. 12. Zalewnia do
moczenia jęczmienia. 13. Dwie watki miedziane do drożdży. 14. Suszarnia
do suszenia z blachy żelaznej. 15. Kieret? drewniany z żelaznemi
trybami. 16. Kilsztok z werkiem żelaznym do mieszań. 17. Elewator z
pasem parcianym i koszykami drewnianemi do ciągnienia kartofli. 19.
Rezerwuar drewniany z żelaznemi obręczami. 20. Wiadro miedziane, lej i
pompka miedziana. 21. Młynek żelazny stary zdezelowany do gniecenia
kartofli. 22. Kran przy odbiorniku mosiężny. 23. Kran w rakiety mosiężny
i pompka u kotła parowego z drewnianem tłokiem. 24. Graca? żelazna i
szufla żelazna.
6. Obora w prostej linii rzeczonego pawilonu
gorzelni przy wejściu do takowej po lewej stronie będącego masiw z cegły
palonej murowana, papą czyli tekturą smołowaną kryta, którą od
rzeczonego pawilonu przegradza brama pomiędzy tymże pawilonem a
opisującą się oborą będącą, o drzwiach czyli wrotniach dwuskrzydłowych
na zawiasach i hakach urządzona, prowadząca na podwórze, które opisująca
się obora zaraz niżej pod pozycją 7 opisująca się okalają, a wśród
którego to podwórza są studnia cegłą ocembrowana z której woda
urządzonemi rurami przeprowadza się do powyżej pod pozycją 5 opisanej
gorzelni, studnia wywarna, chlewik murowany papą kryty oraz chlewik do
tegoż chlewika dobudowany i dwa oddzielne chlewiki z drzewa zbudowane
gontami kryte.
7. Obora druga masiw murowana, papą czyli tekturą
smołowcową kryta przedstawiająca niejako jak to wyżej powiedziano
pawilon gorzelni.
8. Wozownia, stajnie cugowe i fornalskie w
poprzek obory pod pozycją 7 opisanej pod jednym dachem massiw z cegły
palonej wymurowane, z przybudowaniami w prostej linii do takowych
podobnież z cegły palonej od tyłu z drzewa porządkarnią i sieczkarnią co
wszystko tak jest pobudowane jak gdyby jeden budynek stanowiło który
jest papą czyli tekturą smołowcową kryty, przed frontem którego to
budynku oraz frontem obory pod pozycją 7 opisanej jest podwórze
sztachetami drewnianemi ogrodzone a wśród którego jest
9. Studnia
z pompą do wydobywania wody a przed nią koryto drewniane do pojenia
inwentarza po za budynkami powyżej pozycjami 5, 6, 7 i 8 opisanemi jest
10.
Ogród warzywny i owocowy od strony traktu przez folwark ten Małków
przechodzącego jedynie rowem i wałem z ziemi usypanym oddzielony.
Dalej przy wyjściu z oficyny powyżej pozycją 2 opisanej po prawej ręce uważając są
11.
Kuźnia murowana papą czyli tekturą smołowcową kryta o jednym kominie
kowalskim po nad dach wymurowanym, w której znajduje się miech kowalski,
dwa kowadła, szrubsztaki, dwanaście pilników i kamień do ostrzenia.
12.
Ogród drugi owocowy i warzywny począwszy od powyżej pod pozycją 2
opisanej oficyny i od strony traktu przez folwark ten Małków
przechodzącego płotem w słupy i deski urządzonym ogrodzony.
13.
Stodoła masiw z cegły palonej murowana od okapu i od strony szczytów
gontami a dalej słomą kryta o dwóch klepiskach i tyluż na przestrzał
dwuskrzydłowych wrotnicach.
14. Stodoła druga łącznie zpichrzem
piętrowym massiw z cegły palonej murowanym w sposób takiże stodołe
stanowią dwa sąsieki po bokach spichrza będące z tych jeden gontami a
drugi od okapu i szczytów także gontami a dalej słomą kryte, gdyż
spichrz jak się powiedziało w środku tej stodoły pobudowany dachówką
jest kryty, pod jednem sąsiekiem tej stodoły są piwnice murowane.
Pomiędzy
budynkami tej stodoły i spichrza a stodołą pod pozycją 13 opisaną jest
przeprowadzony płot z drzewa i desek w kształcie sztachet urządzony
wśród którego od strony traktu przez folwark ten przechodzącego jest
brama wjazdowa i furtka do wejścia.
15. Stodoła trzecia także
massiw z cegły palonej wymurowana od okapu i szczytów gontem a dalej
słomą kryta o dwóch klepiskach i tyluż na przestrzał dwuskrzydłowych
wrotniach.
Dalej wśród wsi Małków przy trakcie z folwarku Małków do miasta Sieradza prowadzącym po lewej stronie takowego uważając są:
16.
Koszary dwanaścioraki dla ludzi dworskich N. tablicy 4 oznaczone, na
podmurowaniu z cegły urządzonem, z drzewa w słupy z bali zbudowane,
gontami kryte, o kominie murowanym.
17. Dom karczma dworska N
tablicy 9 oznaczony na podmurowaniu z cegły urządzonem z drzewa w słupy z
bali zbudowany o jednym kominie murowanym, połowa którego to domu przy
wejściu do takowego po lewej stronie gontami kryta, stanowi własność
dworską, a druga należy do uwłaszczonego włościanina. Od tyłu powyższej
karczmy uważając jest oborka z drzewa zbudowana słomą kryta.
18. Studnia obok powyższej karczmy balami ocembrowana z żurawiem do wydobywania wody.
Po drugiej zaś stronie rzeczonego wyżej traktu na wprost koszar pod pozycją 16 opisanych jest:
19.Chałupa
dla pachciarza N. tablicy 6 oznaczona na podmurowaniu z cegły
urządzonem z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta o jednym
kominie murowanym pod tylną ścianą której to chałupy jest dobudowana z
drzewa obórka słomą kryta, jak mieszkający w tej chałupie pachciarz
dzierżawcy dóbr tych Lewek Skorupa podał mająca być jego własna.
We wsi Duszniki są:
a mianowicie przy tejże wsi od strony folwarku Małków uważając przy trakcie tegoż folwarku do miasta Warty prowadzącego:
20. Koszary dwanaścioraki dla ludzi dworskich massiw z cegły palonej murowane, gontami kryte o trzech kominach murowanych.
21.
Obora dla bydła ordynaryuszów dworskich na przeciw powyższych koszar
drugiej stronie rzeczonego traktu na podmurowaniu z cegły z drzewa w
słupy z bali zbudowane słomą kryta.
Przy drugim zaś końcu rzeczonej wsi Duszniki przyrzeczonym wyżej trakcie do miasta Warty prowadzącym są:
22.
Dom karczma dworska wraz z stajnią wjezdną pod jednym dachem z cegły
palonej wymurowana gontami kryta, o jednym kominie murowanym.
23. Studnia obok tej karczmy balami ocembrowana z żurawiem do wydobywania wody.
24. Chałupa dwojaki na górze z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta, o jednym kominie murowanym.
"Działo się na gruncie dóbr Małków Cielecki Powiecie Turekskim dnia czternastego / dwudziestego szóstego października 1874 r."
Folwark Zmyślona
25. Domek mały na podmurowaniu z cegły urządzonem z drzewa w słupy z bali zbudowany gontami kryty o jednym kominie murowanym.
26. Owczarnia w poprzek powyższego domu massiw z cegły palonej wymurowana, gontami kryta.
27.
Stodoła w poprzek powyższej owczarni a czołem na dom pod pozycją 25
opisany, w szczyty z cegły palonej a dalej z drzewa i desek zbudowana,
słomą kryta o trzech klepiskach i tyluż na przestrzał dwuskrzydłowemi
wrotniami.
28. Studnia balami ocembrowana z kołowrotem i
łańcuchem oraz wiadrem okutem do wydobywania wody, nad którą to studnią
jest urządzony dach, gontami kryty.
W tem miejscu nadmienia
działający Komornik że nomenklatury o których dział Iszy wykazu
hipotecznego zajmujących się dóbr Małków Cielecki wspomina mianowicie
Folwark Młyn, Karczma Zmyślona z folwarku Dezerta, Karczma Rakówka oraz
dwa Wiatraki, w tychże dobrach zajmowanych Małków Cielecki obecnie wcale
nie egzystują.
Potem opisano grunta, wysiew, inwentarz żywy i martwy, służebności włościan, podatki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz