Truskawiec, Okup, Rychlikowizna, Sikory

Kolejne informacje z ksiąg notarialnych tym razem związane z wsiami: Truskawiec gm. Poddębice, Okup gm. Łask, Rychlikowizna gm. Wodzierady i Sikory gm. Zadzim.

Inwentarz Morawki (1828)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Morawki. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1844. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się we wsi Morawkach części trzeciey w zamieszkaniu dworskim w Powiecie, Obwodzie i Woiewodztwie Kaliskiem położoney dnia 21o stycznia 1828 roku."

Na żądanie Anastazego Jezierskiego właściciela dóbr Góry i Kobylnik w Górze w powiecie Kaliskim zamieszkałego Komornik Trybunału Cywilnego Województwa Kaliskiego Stanisław Markowski przystąpił do zajęcia dóbr Morawek część trzecia. Dobra te były własnością Stanisława Nieszkowskiego, który zadłużył się u Anastazego Jezierskiego. Z powodu nie spłacenia długu dobra zostałe sprzedane przez przymuszone wywłaszczenie.

Rozległość całey przestrzeni zaiętych dóbr wsi Morawek części trzeciey według rozmiaru przez Jeometre Patentowanego i przysięgłego Ur. Ducheńskiego zawiera w sobie ogółem 191 morgów, 109 prętów kwadratowych miary nowopolskiey, a 300 prętów kwadratowych na iedną morgę licząc, która w tym sposobie iak w swey przstrzeni exystuie rozgatunkowaną została.

Place zabudowań i ogrody.

a. Plac i zabudowania dworskie prętów kwadratowych 252.
b. Ogród ważywny za dworem morga 1, prętów kwadratowych 175.
c. Ogrody komorników przed dworem z placami morgi 3, prętów kwadratowych 72.
d. Ogród we wsi Karczmarza prętów kwadratowych 277.
[razem] morgi 6, prętów kwadratowych 176.

Grunty orne
a. Dział na Szadkowie ku Gożałowu morgi 52, prętów kwadratowych 203.
b. Dział za wsią ku Golkowu morgi 91, prętów kwadratowych 218.
c. Pole pod Rutkami zwane morgi 14, prętów kwadratowych 9.
[razem] morgi 158, prętów kwadratowych 130.
d. Pole za wsią ku Chwalęciom morgi 72, prętów kwadratowych 125.
e. Pole koło stodół morgi 12, prętów kwadratowych 199.
[razem] morgi 243, prętów kwadratowych 154.

Łąki
a. Łączki między polem Szadkowie morga 1, prętów kwadratowych 47.
b. Łąka przy stawku w polu morga 1, prętów kwadratowych 138.
c. Łąka nad granicą Golkowa Bilawy morgi 7, prętów kwadratowych 50.
[razem] morgi 9, prętów kwadratowych 235.

Pastwiska
a. Pastwisko ku Chwalęciom po Brzezinie morgi 27, prętów kwadratowych 20.
b. Smug w polu ku Chwalęciom prętów kwadratowych 240.
c. Pastwisko między rolą a grani. Sędzimirzym? morga 1, prętów kwadratowych 188.
d. kawałek dołów glinianek przy wsi morga 1, prętów kwadratowych 125.
[razem] morgi 30, prętów kwadratowych 273.

Sadzawki
a. Sadzawka przed dworem prętów kwadratowych 90.
b. Stawek w polu ku Golkowu prętów kwadratowych 81.
[razem] prętów kwadratowych 171.

Jak wyżey więc ogółem 291 morgów, 109 prętów kwadratowych, czyli 9 wług, 21 morgów, 109 prętów kwadratowych miary nowo polskiey.

Stan zabudowań dworskich i wieyskich następuiący.

1. Dwór stary, stawiany w ryglówkę i bale, dach pokryty gontami i słomą, komin murowany, długości 33, szerokości 12, wysokości 4. Mieszka w nim Teodor Krąkowski, dzierżawca.

Obora i staynia stare, stawiane w bale, dach pokryty słomą, komin murowany, długości 29, szerokości 9 1/2, wysokości 3 1/2.

Owczarnia stara, stawiana w bale, dach pokryty słomą, komin murowany, długości 42, szerokości 13, wysokości 3 1/2.

Stodoła stara, stawiana w bale, dach pokryty słomą, długości 42, szerokości 21, wysokości 5.

Chlewy stare, stawiane w bale, dach pokryty słomą, długości 25, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

Wychodek nowy, stawiany z tarcic, dach pokryty deskami, komin murowany, długości 2 1/2, szerokości 2, wysokości 4.

2. Chałupa stara, stawiana w ryglówkę, dach pokryty słomą, komin lepiony, długości 23, szerokości 11, wysokości 3 1/2. Mieszka w niey Jan Graczyk, komornik i Bartłomi, ratay.

Stodoła nowa, stawiana w bale, dach pokryty słomą, długości 34, szerokości 14, wysokości 4.

Obora stara, stawiana w bale, dach pokryty słomą, długości 10 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2.

Chlewik stary, gliniany, dach pokryty słomą, długości 2 1/2, szerokości 2, wysokości 3 1/2.

3. Chałupa stara, stawiana w ryglówke, dach pokryty słomą, komin lepiony, długości 23 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2. Mieszka w niey Jan Wróblewski komornik i Jan Frączczak komornik.

Chlewik stary, stawiany z desek, dach pokryty słomą, długości 7, szerokości 4, wysokości 2.

Stodoła stara, stawiana w bale, dach pokryty słomą, długości 15, szerokości 14 1/2, wysokości 3.

Obora stara, stawiana w bale, dach pokryty słomą, długości 8, szerokości 9, wysokości 2 1/2.

4. Chałupa stara, stawiana w ryglówke, dach pokryty słomą, komin lepiony, długości 16, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2. W niey mieszka Antoni Marciniak.

Kolejno opisano inwentarz do gruntu przywiązany, wysiew zboża, podatki.

Dobra szlacheckie wieś Morawki położone w Powiecie, Obwodzie i Województwie Kaliskiem, parochii Chlewo, graniczy na wschód z wsiami Korzenicą, Kobylnikami i Gożułowem, na zachód z Naczesławicami i Sędziemierowicami, na południe z Golkowem i Kalinową, na północ z Wóycinkiem i Falinciami.
Wieś Morawki część trzecia tu wyżey zaięta i z przedmiotów opisana należy do iedney gminy wsi Morawek części pierwszey i drugiey, którey Wóytem iest Wy Alexander Pruski Prokurator Królewski przy Trybunale Cywilnym Województwa Kaliskiego iako właściciel części pierwszey Morawek.
Wieś Morawki część trzecia odległa od Miasta Wojewódzkiego Kalisza mil 4, od miasta Powiatowego Warty mil 1 1/2, od Miasta Błaszków mila 1, od Miasta Opatówka mil 2 3/4.
Dobra wieś Morawki część trzecia zostaią w posiadaniu dzierżawnym Ur. Teodora Krąkowskiego za roczną summę dzierżawną złp. 800.

Lucynów

Lucynów, nazwa folwarku położonego  w dobrach Iwonie w gminie Zadzim.

Akta notariusza Kajetana Szczawińskiego w Szadku z roku 1840 (część księgi b), akt nr 497. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu).

W 1840 roku Jan Otocki, właściciel dóbr Iwonie wypuścił w dzierżawę za 750 złotych polskich Antoniemu Rosińskiemu na okres trzech lat (od 1841 do 1844 roku) nowo nazwany folwark Lucynów. Folwark ten znajdował się w części wsi Iwonie pod literą B. Na folwarku znajdowała się chałupa i stodoła po gospodarzu Tomaszu oraz niedokończona kuźnia. Dzierżawiący został zobowiązany do dokończenia rudunku, a drzewo po wyciętym lesie mógł przeznaczyć na własny użytek.

Czarny Las i Kraszęcin

Akty notarialne związane z wsiami Czarny Las gmina Buczek i Kraszęcin gmina Zduńska Wola.

Inwentarz Prażmów (1866)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Prażmów. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1959. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się w dobrach Prażmowie, w Ogu Pcie Sieradzkim, Gubernij Warszawskiej, w mieszkaniu Romana Domaniewskiego debenta dnia 29 października 10 listopada 1866 r."

Roman Domaniewski właściciel dóbr Prażmowa zadłużył się na kwotę 3540 rubli srebrem z procentem u Mojżesza Bloch Negocyanta właściciela nieruchomości zamieszkałego w mieście Kaliszu. Z powodu niespłacenia długu dobra zostają zajęte w drodze przymuszonego wywłaszczenia i wystawione na sprzedaż. Komornik przy Trybunale Cywilnym w Kaliszu Franciszek Rowecki przystąpił do opisania stanu dóbr.

Opis zabudowań dworskich w wsi Prażmowie

1. Dwór zbudowany z cegły palonej i drzewa, kryty szkudłami, o 2ch kominach, dwóch sieniach, kuchni i 4 stancyach i schowanie, pod dworem iest sklep czyli piwnica, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 4.

Przystawka zbudowana z cegły palonej, kryta szkudłami, przybudowana do dworu, o 1 kominie, przy tej są schody na górę, okien w całym dworze 12, z okienicami 10, długości arszynów 8, szerokości 8, wysokości 4.
W dworze tym mięszka Roman Domaniewski debent.

Studnia balami ocembrowana, przy której iest żuraw z wiadrem okutym.

Ogród owocowy i warzywny za dworem, w którym się mieści drzew rodzaynych jako to: gruszek, jabłoni, śliwek, wisien, tereśni sztuk 289, drzew dzikich różnych 160, krzewów agrestu i stojanek sztuk 110.

2. Chuzdawka w ogrodzie na słupach. Inspekta w ogrodzie zdezelowane.

3. Kloak o 1 przedziale w ogrodzie zbudowany z drzewa, kryty szkudłami, długości arszynów 3, szerokości 3, wysokości 3.

4. Pszczelnik w ogrodzie bez pszczół zbudowany z drzewa, kryty szkudłami, długości arszynów 13, szerokości 2, wysokości 3.

5. Sklep w ziemi w ogrodzie zbudowany z drzewa, kryty drzewem i ziemią, długości arszynów 12, szerokości 4, wysokości 2.

6. Budynek w budowli będący, budowany z drzewa, bez nakrycia, długości arszynów 44, szerokości 11, wysokości 4 1/2.

7. Oficyna zbudowana z cegły palonej, kryta słomą, o 2ch kominach, długości arszynów 3, szerokości 3, wysokości 2. W tey mięszkają ludzie dworscy.

Chlewik zbudowany z drzewa, kryty słomą, długości arszynów 3, szerokości 2, wysokości 2.

Chlewik drugi zbudowany z drzewa, kryty słomą, długości arszynów 4, szerokości 3, wysokości 2.

Chlewik trzeci zbudowany z drzewa, kryty słomą, długości arszynów 4, szerokości 2, wysokości 2.

8. Kurniki i chlewy pod 1 dachem zbudowane z drzewa, kryte szkudłami, długości arszynów 17, szerokości 11, wysokości 6.

9. Dom o 1 kominie w budowli będący, budowany z drzewa, bez nakrycia, długości arszynów 16, szerokości 11, wysokości 4 1/2.

W podwórzu są urządzone słupy drewniane w ziemi z różnemi przyrządzeniami do gimnastyki.

10. Owczarnia i obory pod jednym dachem, zbudowane z cegły palonej, kryte szkudłami, długości arszynów 77, szerokości 15, wysokości 5. W owczarni pastwików? 6, lasów 6, do gruntu przywiązane, jak również w oborze koryt 4, drabin 3.

11. Stodoła o 2ch klepiskach, zbudowana z drzewa, kryta słomą i szkudłami, długości arszynów 84, szerokości 18, wysokości 5. W tej iest kompletna młockarnia do gruntu przywiązana.

12. Spichrz zbudowany z cegły palonej, kryty szkudłami, długości arszynów 22, szerokości 12, wysokości 5 1/2.

Studnia balami ocembrowana z wiadrem okutym przy której iest żuraw.

13. Stodoła 2ga o 2ch klepiskach, zbudowana z cegły palonej, kryta słomą i szkudłami, długości arszynów 66, szerokości 15, wysokości 5 1/2. W końcu tej iest sklep na kartofle.

14. Stajnia, wozownia i sieczkarnia pod 1 dachem, zbudowane z drzewa, kryte szkudłami, długości arszynów 50, szerokości 12, wysokości 4. Sieczkarnia kompletnie do gruntu przywiązana.

15. Szopa na porządki gospodarcze niewykończona, nad którą na słupie iest gołębnik, zbudowana z drzewa, bez nakrycia, długości arszynów 14, szerokości 8, wysokości 4 1/2.
Powyż opisane zabudowania i ogród są ogrodzone z żerdzi łupanych w parniki kołkami zwierciane.

16. Chałupa o 1 kominie, zbudowana z drzewa, kryta szkudłami, długości arszynów 18, szerokości 9, wysokości 4. W tej mięszkają ludzie dworscy.

Chlewik, zbudowany z drzewa, kryty słomą, długości arszynów 9, szerokości 4, wysokości 2.

Chlewik drugi, zbudowany z drzewa, kryty deskami, długości arszynów 5, szerokości 4, wysokości 2.

17. Dom o 1 kominie, zbudowany w pruski mur, kryty szkudłami, długości arszynów 20, szerokości 10, wysokości 4. W tym mięszkają ludzie kupca zakupionego boru.

18. Stodoła i szopa pod jednym dachem, zbudowane z drzewa, kryte szkudłami i słomą, długości arszynów 22, szerokości 11, wysokości 5.

19. Szopa w końcu stodoły, zbudowana z drzewa, kryta chrustem, długości arszynów 11, szerokości 4, wysokości 3.

20. Kloak o 1 przedziale, zbudowany z drzewa, kryty szkudłami, długości arszynów 3, szerokości 3, wysokości 4.

Chlewik, zbudowany z drzewa, kryty słomą, długości arszynów 3, szerokości 2, wysokości 2.

Sklep w ziemi, zbudowany z drzewa, kryty drzewem i ziemią, długości arszynów 10, szerokości 8, wysokości 1.

21. Chałupa o 1 kominie i kuźnia pod 1 dachem, zbudowane z drzewa, kryte słomą, długości arszynów 20, szerokości 10, wysokości 2?. W tej mięszka Józef Pawiński kowal. Wszelkie porządki w kuźni będące są wyłączną własnością kowala, obowiązany iest uskuteczniać dworowi bezpłatnie stare roboty, a za nowe bywa wynagradzany podług ugody posiada 12 zagonów gruntu na kartofle i pobiera ordynaryą od dworu, pozostaje za kontraktem ustnym od dnia 23 kwietnia 1866 roku, a kończy się w tym samym dniu 1867 r.

22. Chałupa o 1 kominie, zbudowana z drzewa, kryta słomą, długości arszynów 16, szerokości 9, wysokości 3. W tej mieszka Kacper Zelcho młynarz.

Stodoła i obora pod 1 dachem, zbudowane z drzewa, kryte słoma, długości arszynów 20, szerokości 10, wysokości 4.

23. Wiatrak kompletny, zbudowany z drzewa, kryty szkudłami, długości arszynów 9, szerokości 9, wysokości 14. W tym są dwa kamienie do mielenia zboża, kosz do zasypywania zboża, cywie, paprzyca, socha, skrzynia mącznica zwana, do gruntu przywiązane, reszta porządków do młynarza należy. Młynarz Kacper Zelcho opłaca czynszu rocznie dworowi rs. 82 k. 50, pozostaje za kontraktem ustnym od dnia 23 kwietnia 1866 r. a kończy się w tym samym dniu 1867 roku. Czynsz z góry zapłacony za cały rok, obowiązany wszelkie mlewo dworowi uskuteczniać bezpłatnie. Posiada gruntu od dworu mórg 8.

24. Karczma o 1 kominie, zbudowana z cegły palonej, kryta szkudłami, długości arszynów 22, szerokości 14, wysokości 4 1/2. W tej mięszka i szynkuje trunki Józef Kędzierski za wynagrodzeniem 21 procent płaci czynszu rocznie dworowi rs. 45 pozostaje za kontraktem ustnym od dnia 23 kwietnia 1866 r. a kończy się w tym samym dniu 1867 czynsz za rok z góry zapłacony dworowi, posiada gruntu od dworu mórg 8.

25. Stajnia wjezdna przy karczmie, zbudowana z cegły palonej i gliny pacy, kryta szkudłami, długości arszynów 29, szerokości 16, wysokości 6.

26. Chałupa czyli dom w boru o 1 kominie i obora pod jednym dachem, zbudowana z drzewa, kryta słomą, długości arszynów 30, szerokości 20, wysokości 4. W tej mięszka pisarz zakupionego boru.

Studnia balami ocembrowana. Dom powyż opisany iest własny kupiony Jenty Rubinsztain, która zakupiła bór, przeto z pod zajęcia takowy wyłącza się.

W polu kopalnia gliny w której czasami wyrabia się cegła i takowa wypala się, lecz żadnego pieca niemasz tylko szopa do suszenia cegły. Szopa ta na słupach, zbudowana z drzewa, kryta słomą, długości arszynów 18, szerokości 10, wysokości 2 1/2.

Na skutek ukazu Naijaśniejszego Cesarza Wszech Rossyi, Króla Polskiego pod dniem 19 lutego 2 marca 1864 roku wydanego, wszyscy włościanie w dobrach tych osiadli od wszelkich obowiązków dla dworu, raz na zawsze są wolni, wszelkie zabudowania przez włościan, oraz grunta, łąki, pastwiska przez tychże posiadane, stanowią ich wyłączną własność grunta, łąki, przez włościan posiadane, pomiędzy gruntami dworskiemi są rozgraniczone miedzami, wygonami i drogami, aż do czasu odseparowania gruntów, łąk i pastwisk włościańskich od gruntów, łąk i pastwisk dworskich.

Dalej opisano wysiewy, inwentarz żywy i martwy do gruntu przywiązany, granice, rozległość, podatki.

Antonina gm. Poddębice

Tym razem dodane informacje związane są z wsią Antonina w gminie Poddębice.