-->

czwartek, 12 sierpnia 2021

Inwentarz Świerzyny (1836)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Wincentego Kobyłeckiego z Szadku z roku 1827. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu, akt nr. 237)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


"Działo się w wsi Świeżynach dnia 7go Lipca 1836."
Dziedzic dóbr Masłowic w powiecie Wieluńskim Florian Kręski, główny opiekun nieletnich właścicieli dóbr Pstrokonie i Świerzyny, wnuków swoich po Napoleonie Walewskim i córce swej Natali wydzierżawił dobra Świerzyny Franciszkowi Węgrowskiemu od 1836 do 1842 roku.


Opisanje wszelkich budowli folwarcznych, mieszkalnych, gospodarskich i propinacyinych w dobrach Świeżyny.

Dwór z drzewa w węgieł na podmurowaniu, wapnem zewnątrz wyrzucony, wystawiony z dwiema kominami murowanemi, dach gontem kryty, znayduie się teraz w średnim stanie, długości łokci 50, szerokości 30, wysokości 4 1/2.
Wchodząc do domu frontem iest ganek brukiem wyłożony, na czterech filarach murowanych, z trzema stopniami z bali, pokład z tarcic dobry. Drzwi do sieni podwóyne, każde na 3ch zawiasach żelaznych, z zamkiem dobrym. W sieni podłoga i sufit z tarcic dobre, okien trzy po trzy szyby mających, ściany sieni umalowane. Z sienią są drzwi na lewo podwóyne, każde na trzech zawiasach z zamkiem do pokoiu ponsowo malowanego, w którym dwie ściany potrzebują reperacyi, posadzka zła, piec z kafli z drzwiczkami żelaznemi dobre, okien dwu podziałowych dwa z kompletnym okuciem i okiennicami. Z tego pokoiu są drzwi podwóyne na sześciu zawiasach z zamkiem dobrym. Do pokoju w landszafty malowanego, w którym podłoga i sufit dobre, okien dubeltowych podwóynie się otwierających dwa kompletnie oszklonych i okutych, z okiennicami, każde o dwunastu szybach, z których czterech niedostaje, piec z kafli z drzwiczkami. Z tego pokoju są drzwi jedne podwóyne na zawiasach z zamkiem bez klucza do sieni, drugie takież do pokoiu zielonego, a trzecie bez klucza do przedpokoju. W pokoju zielonym pokład i podłoga dobre, kominek z kafli, okien podwóynych dwa każde oszklone sześciu szybami, kompletnie okute i z okiennicami. Drzwi na prost do szpiżarni są podwóyne dobre, kompletnie okute, z zamkiem dobrym, podłoga i sufit dobre, okien dwópodziałowych dwa każda o sześciu szybach z kratami żelaznemi i okiennicami wewnątrz zasuwanemi, szyb trzech brakuje. Drugie drzwi podwóyne kompletnie okute, z zamkiem, prowadzą z pokoiu zielonego do pokoiu niebieskiego, w którym podłoga i sufit dobre, piec z cegły dobry, okien dwa każde o sześciu szybach z okiennicami. Z tego są drzwi podwóyne kompletnie okute, z zamkiem dobrym, do sionki, w którey iest podłoga z cegły, sufit dobry, okien jedno dwupodziałowe o sześciu szybach kompletnie okute z okiennicą szyby iedniy brakuie. Z tey są drzwi pojedyńcze na zawiasach, z zamkiem bez klucza do garderoby, w którey pokład i podłoga dobre, okno jedno poiedyńcze o sześciu szybach z kratą i okiennicą zasuwaną, szyb trzech brakuje, drugie drzwi z sionki do sieni są pojedyńcze na zawiasach z zamkiem bez klucza. W sieni podłoga z cegły, dwoje drzwiczek przy kominie są z tarcic na zawiasach żelaznych, z klamkami takiemiż do zamykania. W teyże samey sieni na góre są wchody z bali cienkich deskami obite, i z drzwiami na zawisach żelaznych z zamkami i haczykiem do zamykania bez klucza. Tu są także drzwi przy sklepach pojedyńcze, każde na trzech zawiasach żelaznych i zamkami bez kluczów, wschody do sklepów z bali dobre. Drzwi z sieni na dwór są podwóyne, każde na trzech zawiasach żelaznych, z zamkiem dobrym. Przed drzwiami temi wschody z bali o trzech stopniach, na wierzchu kamieniem polnym wybrukowane, złe. W przedpokoju przy kuchni podłoga i sufit dobre, okno podwójne kompletnie okute sześciu szybami oszklone z okiennicą. W murze jest szafa o pięciu przegrodach z drzwiami poiedyńczemi na zawiasach żelaznych z zamkiem bez klucza, ściana od kuchni pęknięta. W tey iest okienko do kuchni z drzwiczkami drewnianemi, malowanemi na zawiasach żelaznych z zamkiem złym. Drzwi do sieni są pojedyńcze na trzech zawiasach z zamkiem dobrym. Z sieni są jedne drzwi pojedyńcze na trzech zawiaach żelaznych z zamkiem złym do pokoju w pasy kolorowe malowanego, w którym podłoga iest zła, sufit dobry, kominek z cegły, okno jedno podwóyne o sześciu szybach kompletnie okute z okiennicą. Drzwi do garderoby pojedyńcze, na trzech zawiasach z zamkiem dobrym, w tey podłoga i sufit dobre, okno poiedyńcze w czterech szybach z kratą żelazną i okiennicą wewnątrz zasuwaną, drugie drzwi z sieni do kuchni są pojedyńcze na trzech zawiasach żelaznych z zamkiem bez klucza, podłoga z cegły, komin takiż, sufit dobry, okno pojedyńcze o sześciu szybach kompletnie okute z okiennicą zasuwaną, trzecie drzwi są pojedyńcze na trzech zawiasach do sklepu, z zamkiem złym, wschody z bali dobre. W sieni podłoga z cegły, a przy kominie dwoje drzwiczek drewnianych na zawiasach żelaznych z klamkami żelaznemi, drzwi na dwór są podwóyne, każde na trzech zawiasach żelaznych, z zamkiem dobrym, okienko nad drzwiami o 4ch szybach dobre, przed drzwiami są wchody z trzech złych bali złożone, a na wierzchu kamieniem polnym wybrukowane. Na górze iest pięć dymników w których iest szyb oszklonych dwadzieścia cztery, dach gontami kryty, zły.

Staynia, z drzewa w węgieł na podmurowaniu postawiona, dach gontem kryty, teraz iest w dobrym stanie, długości łokci 34, szerokości 16, wysokości 6. Przy stayni są dwie wozownie z drzwiami na podwóy się otwierającemi, każde z nich na dwóch żelaznych zawiasach z ryglami i wrzecądzami do zamykania, kłodka dobra iedna, podłoga z kamieni polnych, pokłady z desek dobre. Do stayni cugowey są drzwi podwóyne, każde na dwóch zawiasach z ryglem i wrzedządzem do zamykania, oraz z fortką na biegunach drewnianych, podłogi niemasz, pokład z tarcic dobry, żłob i drabina dobre, nad drzwiami okienko o trzech szybach, z których jedna wybita, do drugiey stayni czyli fornalskiey są drzwi podwóyne, każde na dwóch zawiasach z ryglem i wrzedządzem do zamykania, podłoga z bali dobra, pokład dobry, żłobów dwa i drabin dwie dobrych, na górę są wschody z tarcic dobre, okienko nad drzwiami o sześciu szybach, lecz dwie szyby wybite, komorka w stayni z bali z drzwiami pojedyńczemi na zawiasach z zamkiem. Na górze są dwa dymniki z drzwiczkami na zawiasach żelaznych z haczykami do zamykania.

Spichrz murowany, z dachem gontami krytem, znayduie się w dobrym stanie. Wchodząc do spichrza po wschodach dwustopniowych złych, są drzwi pojedyńcze na trzech zawiasach żelaznych, z dwiema wrzedządzami i iedną kłodką do zamykania. Pokład i podłoga w spichrzu dobre, przegrod na zboże z bali iest dziesięć, okien cztery każde o 2ch szybach, lecz w tych dwóch szyb brakuie, dach gontem kryty dobry.

Stodoła murowana, dach gontem kryty, znayduie się teraz w dobrym stanie, długości łokci 73 1/2, szerokości 13 1/2, wysokości 5 1/4. Stodoła ta ma dwa klepiska, a z tych każde dwa wrota na podwóy się otwierające na biegunach żelaznych, wrota frontowe zamykaiące się na wrzedządze i kłodki dobre, a tylne na zatyczki, dach gontami kryty dobry.

Szopa na siedmyu słupach bez ścian wystawiona, dach słomą kryty, w złym stanie się znayduie. Dach słomiany dosyć dobry, lecz szopa wsparta iest podporą.

Owczarnia murowana, dach gontami kryty, znayduie się w dobrym stanie, długości łokci 42 3/4, szerokości 18 3/4, wysokości 4 1/2. W narożnikach są wrota na podwóy się otwierające, na biegunach dobre, jedne na wrzedządz a drugie się na zatyczke zamykające, drzwi frontowych dwoje, każde na zawiasach żelaznych i na wrzedządz się zamykaiące z fortkami na biegunach drewnianych, pokład dobry, okien sześć każde o 2ch szybach lecz szyb 2ch brakuje, dymnik jeden z drzwiami na dwóch zawiasach z haczykiem, na górze w tyłku iedno okno o pięciu szybach, a w drugim drzwi kompletnie okute, dach z gontów dobry.

Chlewy a dawniey dom z drzewa na węgieł na podmurowaniu, dach słomą kryty, znayduje się w średnim stanie, długości łokci 19, szerokości 8, wysokości 3 1/2. Drzwi są pojedyńcze na zawiasach żelaznych z wrzedządzem do zamykania, pokład dobry, podłogi niemasz, dach słomą kryty w średnim stanie.

Dom folwarczny z drzewa w węgieł z kominem murowanym wystawiony, dach słomą kryty, znayduie się teraz w złym stanie, długości łokci 28, szerokości 14, wysokości 4. Wchodząc do domu iest ganek z tarcic gontami kryty, zły, drzwi do sieni na biegunach drewnianych, z drewnianą klamką, w sieni bruk zdezelowany, stancyi iest dwoje i tyleż komor, do których są drzwi każde o iedney zawiasie żelazney, okien złych trzy, podłoga iest tylko w jedney stancyi i komorze dosyć zdezelowana, pokład dosyć dobry, dach słomą kryty zły.

Szopa z żerdzi dartych w słupy wystawiona, dach słomą kryty, znayduje się w złym stanie, długości łokci 9, szerokości 7, wysokości 4 1/2. Do szopy tey są wrota na podwóy się otwierające, na biegunach drewnianych z wrzedządzem do zamykania, dach słomą kryty, zły.

Obory z drzewa w węgieł wystawiona, dach słomą kryty, w złym stanie teraz się znayduie, długości łokci 30, szerokości 9, wysokości 3. Drzwi iest troje wszystkie na biegunach, u jednych tylko iest wrzedządz do zamykania, pokładu niemasz, dach słomą kryty, dosyć dobry.

Karczma z drzewa w węgieł bez podmurowania, z kominem murowanym wystawiona, dach gontami kryty, znayduje się teraz w złym stanie. Wchodząc do sieni są drzwi podwóyne na zawiasach żelaznych z klamką drewnianą i wrzedządzem do zamykania, w sieni podłogi niemasz, pokład zły, stancyi iest dwie w których drzwi na zawiasach, z klamkami żelaznemi. W karczmie podłoga z cegły, a w drugiey izbie bruk pokłady dobre, dach gontami kryty, zły.

Opisano powinności włościan (półrolnicy: Szczepan Felczerek, Michał Urbaniak, Jan Smęda, Łukasz Felczerek, zagrodnicy: Szymon Joachimiak, Tomasz Opieracz, Felix Grala, Franciszek Grabarek, komorniki: Stanisław Szymonik) stan budowli włościańskich i inwentarz gruntowy włościan, podatki, granice, intraty, grunta orne dworskie, ogrody, łąki i pastwiska (wzmiankowany las Dębiec, pola: Ku Mokradłom, Na Kopaninie, Za Stodołą Dworską, Pod Lasem Zapolskim, Pod Chrzankiem, Przy Pasterniku, Pod Dębiną, Pod Dębami, W Sadzisku, Za Wsią Ku Paprotni, Na Wymysłowie, Na Niwkach).
Potem opisano płoty i drzewa owocowe.


wtorek, 10 sierpnia 2021

Inwentarz Ligota (1851)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Ligota. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/2008. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


"Działo się na gruncie wsi Lgoty, w Okręgu Sieradzkim Gubernii Warszawskiey położoney dnia 14/26 marca 1851 roku."

Właściciele dóbr Ligota (położonych koło Burzenina) Joanna z Pstrokońskich z małżonkiem Edwardem Siemianowskim zadłużyli się u Wincenta Kazibutowskiego Nadzorcy domu Badania w Kaliszu i Jana Janiszewskiego doktora medycyny. Z powodu nie spłacenia zobowiązań Komornik Trybunału Cywilnego w Kaliszu Jan Sakowski wydał nakaz egzekucyjny. Nie uzyskawszy zaspokojenia wierzytelności od Edwarda Siemianowskiego i jego dzieci (Teresa, Julia, Helena, Waleria, Natalia, Zdzisław - sukcesorów po zmarłej Joannie z Pstrokońskich Siemianowskiej) zajął Komornik dobra Ligotę na sprzedaż publiczną w drodze przymusowego wywłaszczenia. Po opisaniu położenia i granic dóbr opisano zabudowania w dobrach Ligota.


Zabudowania Dworskie w Wsi Ligocie

1. Dwór w średnim stanie, z przystawką, w którym 8 pokoi, schowanie iedno i 2 sienie, zbudowany z drzewa kostkowego, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 29 1/8, szerokości 10 2/3, wysokości 4.

2. Kuchnia w średnim stanie, w którey trzy izby, dwa schowania, dwie sienie, i w końcu od rzeki sklepik, zbudowana z drzewa z bali, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 43 1/4, szerokości 10 1/2, wysokości 3 5/8.

3. Kurniki i chlewy o 3ch przedziałach w średnim stanie, zbudowane z bali, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 24, szerokości 6, wysokości 3 1/4.

4. Karminik w dobrym stanie, zbudowany z róznych kawałków drzewa i bali, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 4 4/5, szerokości 4 4/5, wysokości 2 2/5.

5. Kloak w dobrym stanie, zbudowany z tarcic, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 1 3/5, szerokości 1 3/5, wysokości 2 2/5.

6. Lamus o jedney izbie w dobrym stanie, zbudowany z bali i kostkowego drzewa, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 10 1/8, szerokości 6 3/5, wysokości 3 5/8.

7. Wozownia przy którey 2 schowania w średnim stanie, zbudowana z bali i kostkowego drzewa, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 25 1/10, szerokości 10 2/3, wysokości 3 5/8.

8. Obora w średnim stanie, zbudowana z bali, dach słomą i gontami kryty, długości miary rossyjskiey 53 1/2, szerokości 10 1/2, wysokości 3 5/8.

9. Owczarnia w średnim stanie, zbudowana z bali i kostki, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 38 1/2, szerokości 11 1/8, wysokości 3 5/8.

10. Stodoła o dwóch klepiskach w średnim stanie, zbudowana z drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 54 5/8, szerokości 11 3/8, wysokości 3 5/8.

11. Stodoła 2 o dwóch klepiskach w średnim stanie, zbudowana z drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 59 1/8, szerokości 11 3/4, wysokości 3 5/8.

11. Spichrz na podłodze z kojcami na  plewy w średnim stanie, zbudowany z drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 9 3/4, szerokości 7 7/8, wysokości 3 5/8.

12. Spichrz na zboże na podłodze z kojcami w średnim stanie, zbudowany z drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 15 3/4, szerokości 11, wysokości 4 2/5.

13. Staynia z wozownią i komorą w średnim stanie, zbudowana z drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 24 3/10, szerokości 11 3/8, wysokości 4.

14. Karczma mieszkalna o czterech izbach i dwóch sieniach, komorze i sklepu murowanego, nowa, zbudowana z drzewa kostkowego, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 22 1/4, szerokości 14 3/8, wysokości 4.
Staynia wjezdna, nowa, zbudowana z  takiegoż drzewa [drzewa kostkowego], dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 17, szerokości 13 1/3, wysokości 3 5/8.
Kuźnia w złym stanie, zbudowana z  takiegoż drzewa [drzewa kostkowego], dach dranicami kryty, długości miary rossyjskiey 4 4/5, szerokości 4 4/5, wysokości 3 1/4.

Pomiędzy budynkami dworskiemi jest studnia ocembrowana ze słupem, koszorem, żurawiem i wemborkiem okutem. W podwórzu dworskim przy wozowni jest sklep ziemią obłożony na kartofle, wewnątrz dylami wyłożony.
Poza dworem jest ogród, w którym różne drzewa rodzayne i nierodzayne znaydują się jako to: gruszek sztuk dwadzieścia, jabłoni sztuk 100, śliwek sztuk 150 sto piędziesiąt, orzechy włoskie siedm, wiśni sześćdziesiąt w około płatwami łupanemi ogrodzony, i jest takież ogrodzenie około podwórza i wszystkich budynków dworskich. Po nad drogą do wsi Ligoty do Miasta Burzenina idącą na przeciw dworu wystawiana jest kaplica So Jana murowana.

Zabudowania Wieyskie w Wsi Ligocie

1. Chałupa w średnim stanie, o jedney izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 20 5/8, szerokości 6, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie, zbudowana z  drzewa różnego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 4 4/5, szerokości 7 3/10, wysokości 2 2/5.

2. Chałupa w średnim stanie, o jedney izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 13 3/4, szerokości 6, wysokości 3 5/8.

3. Chałupa w złym stanie, o jedney izbie i sieni, zbudowana z  drzewa różnego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 8 9/10, szerokości 4, wysokości 4 4/5.

4. Chałupa w dobrym stanie, o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach gontem kryty, długości miary rossyjskiey 19 4/5, szerokości `13 1/2, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 7 3/10, szerokości 4 2/5, wysokości 2 2/5.

5. Chałupa w średnim stanie, o jedney izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 21, szerokości 10 1/2, wysokości 3 5/8.
Stodoła w średnim stanie, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 22 5/8, szerokości 9 1/2, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 10 1/2, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.

6. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 17, szerokości 6 7/8, wysokości 3 5/8.
Stodoła z oborą, w średnim stanie, o jedney izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 21 3/8, szerokości 6 7/8, wysokości 3 5/8.

7. Chałupa w średnim stanie, o jedney izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 19 4/5, szerokości 8 9/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 19 4/5, szerokości 8 9/10, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 6 7/8, szerokości 6, wysokości 3 1/4.
Obora w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 8 1/10, szerokości 4 2/5, wysokości 3 1/4.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 16 1/5, szerokości 5 1/2, wysokości 3 1/4.

8. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 18 5/8, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 17 4/5, szerokości 8 1/10, wysokości 3 1/4.
Stodoła z oborą w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 32 2/5, szerokości 13 1/5, wysokości 3 5/8.

9. Chałupa w średnim stanie, z izbą, komorą i sienią, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 26 3/4, szerokości 7 1/2, wysokości 3 5/8.
Obora w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 6, szerokości 5 1/4, wysokości 3 1/4.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 19 4/5, szerokości 7 3/10, wysokości 3 1/4.

10. Chałupa w złym stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 13, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła z oborą w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 33 3/5, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.

11. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 13 3/4, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.

12. Chałupa w złym stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 11 3/4, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 10 1/2, szerokości 6 1/2, wysokości 3 5/8.

13. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 16 1/5, szerokości 7 7/10, wysokości 3 1/4.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 18, szerokości 10 1/8, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 12 1/8, szerokości 7 3/10, wysokości 3 1/4.

14. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 22 1/4, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 23, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.

15. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 12 1/8, szerokości 10 1/8, wysokości 3 1/4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 14 1/10, szerokości 9 3/4, wysokości 3 5/8.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 32 2/5, szerokości 7 7/10, wysokości 3 5/8.
Obora w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 8 1/2, szerokości 6 1/2, wysokości 3 1/4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 21 4/5, szerokości 8 1/10, wysokości 3 1/4.

17. Chałupa z oborą w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 21, szerokości 6, wysokości 3 1/4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 12 1/4, szerokości 9 3/4, wysokości 3 1/4.

18. Chałupa z oborą w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 18 1/4, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.
Obora w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 18 1/4, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 28 3/8, szerokości 6 1/2, wysokości 3 5/8.

19. Chałupa w dobrym stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 8 9/10, szerokości 5 1/2, wysokości 3 1/4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 16 1/2, szerokości 7 3/10, wysokości 3 5/8.

20. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 14 3/5, szerokości 5 1/2, wysokości 3 5/8.
Stodoła z oborą w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 19, szerokości 6 1/2, wysokości 3 5/8.

21. Chałupa w złym stanie, z izbą, komorą i sienią i oborą, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 28 3/8, szerokości 8 1/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 19 2/5, szerokości 8 1/2, wysokości 3 5/8.

22. Chałupa w średnim stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 11 9/10, szerokości 7 7/10, wysokości 3 5/8.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 15 3/8, szerokości 13 1/2, wysokości 3 5/8.
Oborka w średnim stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 13, szerokości 4 4/5, wysokości 3 1/4.

23. Chałupa w złym stanie, o izbie, komorze i sieni, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 16 1/5, szerokości 6, wysokości 3 5/8.
Stodoła w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 45 1/3, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.
Oborka w złym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 21, szerokości 6 7/8, wysokości 3 1/4.

24. Chałupa dworska w dobrym stanie, o dwóch izbach, 2ch komorach, sieni przy moście stojąca, zbudowana z  drzewa kostkowego, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 17, szerokości 16 1/2, wysokości 4.
Staynia wjezdna w dobrym stanie,  zbudowana z  drzewa kostkowego, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 15 1/2, szerokości 10 1/2, wysokości 4.

25. Młyn wodny na rzece Warcie w dobrym stanie, zbudowany z bali rzniętych, dach gontami kryty, długości miary rossyjskiey 19 2/5, szerokości 11 3/4, wysokości 4.
Stodoła w średnim stanie,  zbudowana z rzniętych bali, dach słomą kryty, długości miary rossyjskiey 36 4/9, szerokości 13, wysokości 3 5/8.

W zajętych dobrach Ligota niemasz żadnych fabryk ani zakładów przemysłowych oprócz młyna wodnego na rzece Warcie, który okupili prawem wieczystey dzierżawy Józef i Katarzyna z Kończyńskich? małżonkowie Pielarscy od starozakonnego Berka Kohn za kontraktem urzędowym przed Rejentem Okręgu Sieradzkiego Józefatem Chmielińskim pod dniem 26 grudnia / 7 stycznia 1848 / 49 r. zeznanym, za summę zp. 3000 czyli rs: 450. Dzierżawca wieczysty młyna tego obowiązany jest płacić dworowi w Ligocie czynszu rocznie zp. 300 w dwóch ratach to jest 1 października i 1 1 kwietnia każdego roku, i oprócz tego wszelkie mlewo dworskie bezpłatnie mleć. Ponad samą wsią Ligotą płynie rzeka Warta spławna na drzewa, na tey znayduje się most w dobrym stanie długości łokci 207 czyli arszynów 167 1/2, szerokości łokci 8 czyli arszynów 6 1/2 od którego podług świadectwa Naczelnika Powiatu Sieradzkiego daty 2/4 lutego rb. wydanego nie pobiera się za przejazd żadna opłata gdyż Rząd taryfy na to nie udzielił.
Wszystkie po wyż opisane budynki /: prócz kilku chałup wieyskich, które są w nędznym stanie i zawaleniem grożą:/ są w dobrym i średnim stanie.

Kolejno opisano inwentarze i porządki do gruntu przywiązane, porządki gospodarskie, posadę włościan, czynsze stałe (wzmiankowany młynarz Józef Pielarski), czynsze niestałe (wzmiankowany Franciszek Piecharski karczmarz, starozakonny Mosiek Konsztat), wysiewy, podatki


sobota, 7 sierpnia 2021

Inwentarz Szydłów (1826)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Józefa Stokowskiego z Zgierza z roku 1823. (Archiwum Państwowe w Łodzi, sygn. 438/29, akt nr. 1362)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.



"Działo się na gruncie dóbr Szydłowa w Powiecie Zgierskim położonych dnia szesnastego mca września roku tysiąc osmset dwodziestego szostego."

Przed Rejentem Józefem Stokowskim stawiła się Waleria z Łobudzkich Cielecka wdowa po Stanisławie Cieleckim, opiekunka nieletnich sukcesorów Cieleckich, w Szydłowie zamieszkała i zażądała od Rejenta sporządzenia opisu stanu dóbr Szydłowa, Charbic Górnych i Jerwonic.


Tytuł I Dobra Szydłów w powiecie Zgierskim Woiewodztwie Mazowieckim leżące.

Zabudowania dworskie.

1. Dom pod numerem pierwszym który dwór oznacza pobudowany z drzewa rzniętego na przyciesiach w węgieł, od frontu i z lewey strony obity tarcicami, pokryty gątami, w którym kominów dwa nad dach wyprowadzonych murowanych. W środku od wchodu znayduie się ganek murowany, okrągły z podłogą z cegły, za nim przedpokóy w którym podłoga z tarcic i piec z kafli. Po prawey stronie znayduie się pokoi dwa i dwie garderoby, w pokoiach posadzka układana w czworokąt, sufit z tarcic. We wszystkich pokoiach obicia na płotnie w deseń, w każdym pokoiu po iednym piecu kaflanym. Po lewey stronie cztery pokoie i sala w którym podłoga i sufity z tarcic. W sali obicie na płótnie w deseń. W tych pokoiach są trzy piece z kafli, i ieden kumin nad dach wyprowadzony. W tyle po narożnikach przybudowane dwie garderoby. Okien w całym domu piętnaście na zawiasach z chaczykami, w których sześć szyb spękanych. Drzwi dwanaście podwóynych z zamkami, do których brakuie sześciu kluczy. Na sali znayduie się kredens z dwiema drzwiczkami za szkłem i zamkiem, u dołu z szafką, na górę prowadzą schody z sionki, na którey po bokach znayduią się trzy przeforsztowania, zaś od frontu garderoba, w którey dwa okna dobre i trzeciego pół, w tyle zaś brakuie dwóch okien bez ram i szkła, oraz dwa dymniki z oknami w których brakuie szyb kilku, na dole sześć okiennic na zawiasach w złym stanie. W koło dworu przyciesi są pognite i dach potrzebuiący wielkiey reperacyi, z frontu pod każdym oknem brakuie tarcic do obicia.

2. Dom pod numerem drugim officyna zwany, pobudowany z drzewa rzniętego, gątami kryty, w którym kominów dwa nad dach wyprowadzonych murowanych. W środku od wchodu znayduie się sień z podłogą i pułapem z tarcic, z dwiema podwóynemi szafami za którą pokoik. Po prawey i lewey stronie znayduie się po dwa pokoie wewnątrz na kliniki gliną wyrzucane z podłogami z tarcic, sufity zaś gliną wyrzucane, pięć małych kominków, przy każdym kominku szafka z zamkiem. Drzwi ośm na zawiasach z zamkami i sześciu kluczami. Ośm okien podwóynych na zawiasach z antabami i zasuwami. Przy każdym oknie okiennica na zawiasach. Z sieni prowadzą schody na górę pod któremi schowanie zamykane. Na górze po lewey stronie przeforsztowanie zamykane na zamek. W tyle tych zabudowań znayduie się ogród fruktowy ogrodzony po dwóch stronach z frontu sztachetami, w koło zaś płaciami. Od strony pola po nad płotem wybity rów w ogrodzie, zaś od strony północy kawał. W tym ogrodzie wzdłuż iest ulic dwie a wszerz trzy i altanka w środku. Drzew rodzaynych, to iest jabłonek pięćdziesiąt dziewięć, gruszek trzydzieści ośm, śliwek sto ośmnaście, wiśni dwadzieścia dwie, nierodzaynych jabłonek dwadzieścia cztery, gruszek dwadzieścia, śliwek piętnaście, wiśnie dziesięć, szczepów w szkole sztuk dwadzieścia cztery, to iest gruszek czternaście i jabłonek piętnaście. Oprócz tego ulice wysadzone są agrestem, pożyczkami i malinami.

3. Dom bez numeru kuchnia zwany z drzewa rzniętego pobudowany na przyciesach, gątami kryty, w którym ieden murowany kumin nad dach wyprowadzony. W środku od wchodu iest sień daley idąc wprost kuchnia w którey kumin murowany, po prawey stronie dwie izby w których po iednym kuminie. Po lewey stronie podobneż dwie izby z kominami. W całym tym domu znayduie się ośm drzwi na zawiasach, okien od frontu cztery dobrych, w których iedney szyby brakuie, w tyle iedno duże, trzy pomnieysze, w których brakuie kilku szyb. Pod tym zabudowaniem znayduie się sklep murowany o trzech przedziałach z czterema drzwiami na zawiasach. W całym tym domu pułapy są w złym stanie, przyciesie z tyłu znacznie pogniłe, ściany wewnątrz porozwodzone, kominy w izbach poruynowane. Obok tego domu znayduie się studnia w sześciokont drzewem cembrowana z żurawiem i kubłem, przy którey koryto.

4. Zabudowanie staynie zwane z drzewa rzniętego w węgieł na podmurowaniu i przyciesiach pobudowane, gątami kryte, obeymuiące w sobie dwie staynie po bokach i dwie wozownie w środku, niemniey dwie komory w tyle. W całym tym zabudowaniu podłogi i pułapy z tarcic, dwoie drzwi poiedyńczych i dwoie podwóynych na zawiasach z szkoblami, na boku od strony dworu przybudowane do tego zabudowania z drzewa rzniętego pod gątami na przyciesiach trzy chlewy w miernym stanie.

5. Zabudowanie szpichrz zwane pobudowane z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach i podmurowaniu, gątami kryte, o pięciu przedziałach, to iest: w środku są trzy szpichrze, a po bokach dwie komory. W całym zabudowaniu podłogi i pułapy z tarcic, drzwi trzy od wchodu gwoźdzmi nabite na zawiasach z skoblami i dwoie wewnątrz, w dobrym stanie.

6. Zabudowanie kurniki zwane pobudowane z drzewa rzniętego w węgieł na podmurowaniu i przyciesiach gątami kryte, obeymuiące w sobie ośm przedziałów z podłogami z żynów. Nad dwiema przedziałami pułapy, od frontu są sztachety pod wystawą z podłogą.

7. Zabudowania owczarnie zwane pobudowane z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach i podmurowaniu, słomą kryte, maiące dwoie drzwi podwóynych i trzy od frontu małe na czopach. W tey znayduie się kryp czternaście, lasów sześć, korytków trzy, wenątrz oparte na słupach i belce, w dobrym stanie.

8. Stodoła budowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach i podmurowaniu słomą kryta, o dwóch klepiskach i czterech podwóynych przedziałach, drzwiach na czopach od przódku z zamkami, a od tyły z konami, w dobrym stanie.

9. Stodoła pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, o trzech klepiskach, w którey iest sześć drzwi podwóynych i trzy od frontu z szkoblami i kłodkami, a trzy od tyły z konami na czopach w dobrym stanie.

Pod numerem trzecim browar pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach i podmurowaniu, pokryty dranicami z kominem murowanym nad dach wyprowadzonym. W środku znayduie się sień, po prawey stronie izba gdzie się wodka pali, z podłogą zruynowaną. Po lewey stronie podobnież izba gdzie się piwa robi bez podłogi, a obok tey, izba mięszkalna z komorą, okien siedm, to iest pięć dużych i dwa małe, w których brakuie kilku szyb, siedm drzwi, z których trzy na zawiasach z klamkami a cztery bez zawias i klamek, kominów w całym domu dwa. Dom ten cały znacznie zdezelowany, mianowiciey potrzebuie ułożenia pułapów, podłog i nowego dachu. W izbie browarney znayduie się wlepiony kocieł żelazny do robienia piwa, półtory beczki trzymaiący oraz następuiące sprzęty, to iest: kadzielna drewianna, drybus, drugi drybus mnieyszy do rozbiania piwa i kosz od chmielu. W gorzelni wlepione są dwa garce miedzianne do palenia wodki, ieden wężowy z pokrywą,drugi rurowy takoż z pokrywą, oraz znayduią się następuiące sprzęty, to iest: lagierka z dwiema obręczami żelaznemi potrzebuiąca reperacyi, jedenaście drybusów drewnianych, kadź od surowcu, dwie konwie, lii, oxeft do brontu drewnianne, dwie blachy żelazne od pieców, iedna dobra, druga zła, dwa oxefty od wodki, ieden trzymaiący garcy sto dziewięć, okuty siedmią żelaznemi obręczami, drugi sześćdziesiąt garcy trzymaiący okuty ośmią obręczami. Obok browaru pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, gątami kryty ozd do suszenia słodu, w którym znayduie się piec zły, który ma bydź przestawiony, i podłoga zruynowana, która takoż ma bydź ułożona, na górze skrzynia do sypania słodu i drążki. Przyciesie podgniłe, o iednych drzwiach na czopach i oknie bez szkła. Po drugiey stronie browaru obora pobudowana z drzewa rzniętego, w słupy, słomą kryta, o pięciu drzwiach na czopach bez skobli, cała w złym stanie, potrzebuie przestawienia, ponieważ grozi obalenie. Przy browarze są dwie studnie cembrowane drzewem, iedna od wywaru, druga od nalewania wody z żurawiami.

Kościółek czyli kaplica, pobudowany z drzewa rzniętego, zupełnie w złym stanie. Płoty w swych mieyscach exystuiące znayduią się w dobrym stanie, zaś z obu stron drogi na wieś prowadzącey są baryery.

Tytuł IIgi zabudowania wieyskie.

Kuźnia pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, gątami kryta, w którey kumin murowany, potrzebuie reperacyi dachu i pułapu, o iednych drzwiach na czopach z skoblem i oknem bez szkła, w którey znayduie się kowadło żelazne i miech.

Chałupa pod numerem czwartym pobudowana z drzewa ciesanego w węgieł, pokryta słomą, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną i komore, pułap z tarcic, bez podłogi, piec i kumin lepiony, zostaie zupełnie w złym stanie i grozi obaleniem. Do tey chałupy należą: stodoła, obora i ieden chlew z okrąglaków wybudowane, słomą kryte, w miernym stanie.

Dom pod numerem piątym pobudowany z drzewa rzniętego w słupy na podmurowaniu i przyciesiach, słomą kryty z wystawą na dwóch słupach, maiący wewnątrz sień przechodnią, po prawey stronie izbę i komorę, po lewey stronie podobnież izbe i komore. Drzwi sześć na czopach, okien cztery, z których w każdym brakuie szyby iedney, pułap z tarcic na całym domu, dwa kuminy do gotowania, i dwa piece, oraz ieden kumin murowany nad dach wyprowadzony, cały dom w dobrym stanie. W tyle tego domu pobudowana oborka o trzech przedziałach, pobudowana z drzewa starego, słomą kryta, na przyciesiach w złym stanie.

Chałupa pod numerem szóstym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę i komorę, kumin murowany, okien dwa bez trzech szyb, w dobrym stanie. Do tego domu należy stodoła, obora i dwa chlewy z drzewa łupanego, słomą kryte, w średnim stanie.

Dom pod numerem siódmym karczma zwany, pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł, na słupach pod wystawą, obeymuie w sobie dwie izby, komorę na podłodze z pułapem z tarcic, kumin lepiony nad dach wyprowadzony, okien trzy, w iednym bez trzech szyb. Przy tym domu pobudowana iest staynia z drzewa rzniętego w słupy, słomą kryta, całe to zabudowanie potrzebuie reperacyi dachów i ścian w stayni, oraz w części pułapów. Do tego domu należy oborka i stodoła z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, potrzebuiące reperacyi.

Chałupa pod numerem osmym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł, na przyciesiach, słomą kryta pod wystawą na słupach, obeymuiąca w sobie sień, izbę mięszkalną i komorę, kumin lepiony, pułapy z tarcic, i okien dwa. Do tego domu należy stodoła, obora i dwa chlewy z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, w złym stanie.

Chałupa pod numerem dziewiątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach pod wystawą na słupach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną i kumin lepiony. Pułap z tarcic bez podłog, okno iedno, potrzebuie reperacyi dachu i nowych przyciesi. Do tego domu należy stodoła, obora i trzy chlewy z drzewa łupanego, słomą kryta, w części reperacyi potrzebuią.

Chałupa pod numerem dziesiątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, komore, izbę mięszkalną, kumin lepiony, piec i kumin w izbie, pułap z tarcic bez podłogi, okno iedno, potrzebuie podciągnienia przyciesi. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i trzy chlewy z drzewa łupanego, słomą kryte.

Chałupa pod numerem jedenastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, kumin lepiony, i pułap z tarcic. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i trzy chlewy z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, całe zabudowanie w części potrzebuie reperacyi.

Chałupa pod numerem dwunastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta pod wystawą na słupach, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, kumin lepiony, piec i kumin w izbie, pułap z tarcic, okna dwa. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i trzy chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem trzynastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie izby, dwie komory i sień, kumin lepiony, piece dwa, okien cztery, izba iedna na podłodze, pułap w całym zabudowaniu z tarcic. Do tey chałupy należy stodoła, obora, i trzy chlewy z okrąglaków pobudowane, potrzebuie w części reperacyi.

Chałupa pod numerem czternastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną na podłodze z pułapem z tarcic, kumin lepiony, i okien dwa. Do tey chałupy należy stodoła, obora i dwa chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w dobrym stanie.

Młyn pod numerem piętnastym pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, pokryty gątami z dwiema dymnikami, mieści w sobie po prawey stronie izbę mięszkalną, komore, staynie, piec i kumin lepiony, dwa okna, na podłodze z pułapem z tarcic. Po lewey stronie iest młynica w którey są trzy ganki, dwa do mielenia zboża i jagielnik. Na pierwszym ganku przedni zwany iest dworskich kamieni dwie skrzynie, dwa koła wodne i paleczne z klepkami i palcami, na wale są cztery ryfy, dwa czopy, wrzeciono, ponefka i paprzyca żelazne. Na drugim ganku (pośledni zwanym) kamienie są młynarza, zaś kosz, łubie, dwie skrzynie, dwa koła wodne i paleczne z klepkami i palcami, na wale trzy ryfy, dwa czopy, ponefka, wrzeciono i paprzyca żelazne dworskie. Na jagielniku kosz, łubie, wrzeciono, ponefka, dwa koła wodne i paleczne z klepkami i palcami, na wale cztery ryfy, dwa czopy i skrzynia dworskie. Przy jagielniku są dwie stępy z dwiema ryfami żelaznemi.
 
Obok młyna znayduie się tartak na palach z drzewa rzniętego, pokryty słomą, w którym iest piła do rznięcia drzewa i osmnaście ryf różnych, oraz dwa czopy i korbel żelazne, koło wodne z klepkami. Pogrodki i żłoby, wszystko w dobrym stanie.
Do tego młyna należą dwie stodoły, obora, szopa, staienka i trzy chlewy, z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem szesnastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie izby, komore i sień, kumin lepiony, dwa piece, pułap z tarcic, bez podłog, okien dwa. Do tego domu należy stodoła, obora i dwa chlewy, z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, wszystko dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem siedmnastym pobudowana w części z drzewa rzniętego, w części łupanego, na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, komore, izbę mięszkalną, bez podłog pułap z tarcic, kumin i piec lepiony, okno iedno. Chałupa ta potrzebuie reperacyi dachu, podciągnienia przyciesi i poprawienia ścian. Do tego domu należy stodoła, obora, trzy szopy i trzy chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, potrzebuiące w części reperacyi.

Chałupa pod numerem osmnastym nie exystuie, tylko obora z okrąglaków pobudowana, słomą kryta, i komora mała z drzewa rzniętego, słomą kryta, w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem dziewiętnastym pobudowana z drzewa rzniętego na przyciesiach, słomą kryta, w węgieł, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną i komore, kumin lepiony i piec, drzwi pięć bez zawias, okien dwa, pułap z tarcic bez podłog, dosyć w dobrym stanie. Do tego domu należy obora i szopa z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w dobrym stanie, zaś obora druga i dwa chlewy potrzebuią reperacyi.

Chałupa pod numerem dwudziestym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta pod wystawą na słupach, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, piec i kumin lepiony, okno iedno, pułap z tarcic bez podłog, dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora i trzy chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w dobrym stanie dosyć.

Chałupa pod numerem dwodziestym pierwszym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, kumin i piec lepione, okno iedno, pułap z tarcic bez podłogi, dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora, trzy chlewy pobudowane z drzewa łupanego, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem dwodziestym drugim, pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach pod wystawą na słupach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, okno iedno, kumin i piec lepiony, potrzebuie nowych przyciesi w mieysce zupełnie zgniłych, z resztą dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora, ieden chlew pobudowane z drzewa łupanego, słomą kryte.

Chałupa pod numerem dwodziestym trzecim pobudowana z drzewa ciesanego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie izby, dwie komory, sień przechodnią, kumin i dwa piece lepione, okien dwa, pułap z tarcic bez podłog. Do tey chałupy należą dwie stodoły, dwie obory i pięć chlewów z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte. Wszystkie zabudowania w dobrym stanie.

Następnie w formie tabeli wyszczególniono gospodarzy rolnych z Szydłowa wraz z inwentarzami, sprzętem rolniczym, daninami i powinnościami. Odnotowuje nazwiska włościan:
Mateusz Kozłowski, Antoni Jędrzeyczak, Adam Mrozowski, Błażey Jędrzeyczak, Felicyan Michalak, Mateusz Grzelaczyk, Piotr Borowczyk, Woyciech Konopka, Antoni Macioszek, Woyciech Oleyniczak, Paweł Oleyniczak, Woyciech Augustyniak, Marcin Oleyniczak, Tomasz Janiak, Felicyan Borowczak, Józef Spiwak, Mateusz Niestrojewski.

Tytuł I Wieś Charbice górne w Powiecie Zgierskim położone.
Zabudowania dworskie.


Dom pod numerem pierwszym, który dwór oznacza, wybudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, pokryty w części dranicami, w części gątami, a z tyłu ganek słomą, wewnątrz tego domu iest sień na podłodze z sufitem z tarcic, wprost iest mieysce zostawione na salę bez podłogi i sufitu, po prawey stronie obeymuie izbę większą, pokoik i komorkę z podłogami i sufitami z tarcic, jedenaście okien na zawiasach z chaczykami, w których brakuie ośmiu szyb i iednego okna pół, trzy okiennice na zawiasach. W pierwszey izbie znayduie się kumin i piec, w pokoiku kuminek. Po lewey stronie obeymuie izbę, w którey kumin dobry, piec zaś rozwalony, kuchnia z kuminem i komorke z sufitem z tarcic bez podłog, jedenaście drzwi na zawiasach, niektóre z skoblami, a iedne z zamkiem, oraz dwa murowane kuminy nad dach wyprowadzone. Dom ten potrzebuie podciągnienia przyciesi w mieysce niektórych znacznie zgniłych, oraz sprostowania wydrążonych wewnątrz ścian i znaczney wewnątrz reperacyi.
W tyle tego domu znayduie się ogród zasadzony drzewem fruktowem, przedzielony na krzyż dwiema ulicami, w koło ogrodzony płotem z płaci łupanych w słupy i kołki dębowe. W tym znayduie się jabłonek czterdzieści iedna większych, mnieyszych dwadzieścia trzy, gruszek większych czterdzieści iedna, mnieyszych dwadzieścia trzy, wiśni dwadzieścia dwie, śliwek sześćdziesiąt. Pomiędzy temi drzewami mała ilość iest rodzaynych, ponieważ ogród ten samemi młodemi drzewami niedawno zasadzony.

Po prawey stronie dworu wybudowane są z drzewa w części łupanego, w części rzniętego w trójbok po prawey stronie i od frontu obory, po lewey stronie owczarnia, słomą całe zabudowanie pokryte, z boku obor ściany wyparte, zresztą dosyć w dobrym stanie. W oborach z obudwóch stron iest koryt pięć i tyleż drabin, w owczarni krysi pięć i tyleż lasów.

Obok tego zabudowania pobudowana iest stodoła z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, o dwóch klepiskach, czterech wrotach, u iednych wrot zamek z kluczem, u drugich szkobel, od tyłu w obuch są kony żelazne. W części średni od przodu i tyłu przyciesie pogniłe, potrzebuiące reperacyi.
Obok stodoły pobudowany iest spichrz z drzewa rzniętego pod wystawą na słupach w węgieł, od przodu i z tyłu kryty słomą, po szczytach gątami wewnątrz ma pięć przedziałów, na góre prowadzą schody, na podłodze z sufitem z tarcic, potrzebuie podciągnienia przyciesi pod wystawą, zresztą dosyć w dobrym stanie, na iedne drzwi na zamek i skobel z zawiasami zamykaney.

Obok szpichrza pobudowana iest staynia z drzewa rzniętego w słupy na przyciesiach, obeymuie w sobie po obu stronach dwie staynie, w środku wozownia, w stayniach są podłogi. W całym zaś zabudowaniu pułap ułożony z płaci łupanych. Dwoie drzwi poiedyńczych i iedne podwóyne z skoblami dosyć w dobrym stanie.
Po lewey stronie dworu pobudowane są kurniki z drzewa rzniętego na przyciesiach pod wystawą na słupach, słomą kryte, o pięciu przedziałach i teleż drzwiach, w miernym stanie.

Dom browar zwany pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, pokryty od przodu dranicami, od tyłu słomą, obeymuie w sobie sień, kumin lepiony, po lewey stronie izbę mięszkalną, w którey kumin i piec i komora. Po prawey podobnież izbę z kominem, piecem i komorą, pułap z tarcic bez podłogi, dwa okna, drzwi siedm na czopach bez szkobli. W koło tego domu są pogniłe przyciesie zupełnie i dach zły.

Dom pod numerem drugim karczma zwany pobudowany z drzewa ciesanego w węgieł, słomą kryty na przyciesiach, obeymuie w sobie izbę dużą i komorę, sufit z tarcic bez podłog, kumin lepiony nad dach, w izbie kumin i piec, okna dwa, iedno w złym stanie, drugie dobre. Obok tego domu pobudowana iest staynia z drzewa rzniętego na przyciesiach w słupy, słomą kryta, o dwóch wrotach podwóynych na czopach, pod całe to zabudowanie potrzeba podciągnienia przyciesi, na stayni nowego dachu, zresztą całe zabudowanie potrzebuie reperacyi, ponieważ iest w złym stanie.

Chałupa pod numerem trzecim pobudowana z drzewa ciesanego i w części rzniętego, na przyciesiach, słomą kryta, w węgieł, obeymuie w sobie sień i izbę mięszkalną, kumin i piec lepiony, dwa okna, pułap z tarcic. Chałupa ta znayduie się zupełnie w złym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora, szopa, staienka i dwa chlewy z drzewa łupanego pobudowane, równie w złym stanie.

Chałupa pod numerem czwartym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł, słomą kryta, na przyciesiach, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, kumin i piec lepiony, okno iedno, pułap z tarcic bez podłogi, potrzebuie podciągnienia przyciesi w mieysce zgniłych, zresztą w miernym stanie. Do tey chałupy należy stodoła przy którey komora, obora, szopa i dwa chlewy z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte. Stodoła potrzebuie reperacyi, inne w średnim stanie.

Chałupa pod numerem piątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie sienie, dwie izby, pułap z tarcic bez podłog, okien dwa, kumin lepiony i dwa piece, potrzebuie podciągnienia przyciesi i nowego dachu. Do tey chałupy należy stodoła, obora, komora, i trzy chlewy z drzewa łupanego wybudowane, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem szostym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie izby mieszkalne, dwie sienie, kumin lepiony i dwa piece, pułap z tarcic bez podłog, okien dwa, dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła zupełnie zła, obora i dwa chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem siódmym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie izby mięszkalne, dwie sieni, komorę, kumin lepiony i dwa piece, drzwi sześć, okien trzy, pułap z tarcic bez podłog, dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora i ieden chlew z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, dosyć w dobrym stanie.

Chałupa pod numerem osmym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, pułap z tarcic bez podłog, okien iedno, kumin i piec lepione w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła dosyć w dobrym stanie, obora nowa, szopa i chlew ieden, dosyć w dobrym stanie.

Młyn pod numerem dziewiątym pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą pokryty do wpołowy, a od wpołowy gątami, obeymuie we sobie po prawey stronie izbę mięszkalną, komorę, kumin i piec lepiony, okien dwa, pułap z tarcic bez podłogi. Po lewey stronie młynica z podłogą i pułapem z tarcic w którym są dwa ganki, przedni i pośledni, to iest ieden ganek ma dwa koła wodne i paleczne z klepkami i palcami, wał na którym trzy ryfy, dwa czopy i wrzeciono, ponefkę i paprzyce żelazne, dwa kamienie do mielenia, kosz, łubie i dwie skrzynie do mąki. Na drugim ganku są równie takież dwa koła i ozdory, ryfy, wrzeciono, ponefka, paprzyca i dwa czopy żelazne, dwa kamienie do mielenia, kosz, łubie i dwie skrzynie. Oprócz tego młynarz ma oddane do użytku dwa żubry, dwa pytle i ćwiartke. Przy młynie znayduią się pogrodki i balki na palach. Cały ten młyn iest dosyć w dobrym stanie. Do tego młyna należy stodoła, obora, staynia, szopa, komora w tyle młyna, i trzy chlewy z drzewa łupanego pobudowane, słomą kryte, w średnim stanie.

Potem w formie tabeli wyszczególniono gospodarzy rolnych z Charbic wraz z inwentarzami, sprzętem rolniczym, daninami i powinnościami. Odnotowuje nazwiska włościan:
Walęty Rużycki, Bartłomiey Konopka, Mateusz Maychrzak, Michał Frątczak, Michał Jędrzeyczak, Woyciech Adamiak.

Wieś Jerwonice

Tytuł I zabudowania folwarczne.


1. Stodoła o dwóch klepiskach pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie czworo wrot podwóynych, od przodu z zamkami, od tyłu z konami, w dobrym stanie.

2. Druga stodoła o iednym klepisku pobudowana w części z drzewa rzniętego, w części ciesanego na przyciesiach w słupy, słomą kryta, potrzebuie wyparcia ścian od przodu i z tyłu w szczycie. Obeymuie iedne wrota z skoblem, drugie z koną żelaznemi.

3. Obory pobudowane w dwoybok z drzewa rzniętego, słomą kryte na przyciesiach. Obory te potrzebuią podciągnienia przyciesi w mieysce zupełnie zgniłych, nowego dachu i zupełnie przestawienia, teraz są popodpierane.

4. Obórka z drzewa łupanego w słupy, słomą kryta, zupełnie w złym stanie.

5. Szpichrz pobudowany z drzewa rzniętego z wystawą na słupach w węgieł, na przyciesiach z podłogą i pułapem z tarcic, obeymuie w sobie sześć przedziałów, potrzebuie podciągnienia przyciesi pod wystawę, zresztą w dobrym stanie.

6. Zabudowanie chlewy zwane, z drzewa łupanego, słomą kryte, zupełnie w złym stanie.
Obok tych zabudowań znayduie się ogród w którym tylko kilkanaście drzewek śliwkowych znayduie się, po większey części zarosły krzakami i dębami, ogrodzony płotem z płaci w słupy i kołki dębowe, w średniey części zasiany był żytem. W podwórzu znayduie się studnia cembrowana drzewem z żurawiem, kubłem i korytem. Płoty w swych mieyscach exystuiące znayduią dość w dobrym stanie.

Tytuł II Zabudowania wieyskie.


Chałupa pod numerem pierwszym pobudowana z drzewa ciesanego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, kumin lepiony i pułap z łupów, bez podłogi, iedno okno, w średnim stanie.

Chałupa pod numerem drugim pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, pokryta słomą, obeymuie w sobie sień przechodnią, dwie izby mięszkalne i dwie komory, kumin lepiony i dwa piece, okien dwa, pułap z tarcic bez podłog, zabudowanie te iest nowe. Do tego domu należy stodoła, obora, szopa, trzy chlewy, w złym stanie.

Chałupa pod numerem trzecim pobudowana z drzewa ciesanego w węgieł na przyciesiach, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komore, kumin i piec lepiony, iedno okno i pułap z tarcic, zupełnie w złym stanie.  Do tey chałupy należy stodoła, obora i dwa chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w złym stanie, niemniey stodoła za domem upadła.

Chałupa pod numerem czwartym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę, komorę, kumin i piec lepiony, pułap z tarcic bez podłogi i okno iedno. Do tey chałupy należy stodoła, obora, szopa i dwa chlewy pobudowane z okrąglaków, w średnim stanie.

Chałupa pod numerem piątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę, piec i kumin lepiony, pułap z tarcic i okno iedno, w złym stanie.  Do tey chałupy należy stodoła, oborka i chlew w złym stanie będące.

Chałupa pod numerem szostym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie sieni, izby mięszkalne, komore, kumin i dwa piece lepione, pułap z tarcic, okien trzy, potrzebuie nowego dachu, zresztą w dosyć dobrym stanie.  Do tey chałupy należy stodoła, obora, szopa i komora, chlewów dwa, w złym stanie będące.

Chałupa pod numerem siodmym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach pod wystawą na słupach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, dwie izby, komorę, kumin i dwa piece lepione, okien trzy w złym stanie.  Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i dwa chlewy w średnim stanie.

Chałupa pod numerem osmym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę, piec i kumin lepiony, okno iedno, potrzebuie z lewey strony inney ściany, a w koło przyciesi. Do tey chałupy należy stodoła, obora i chlew, w miernym stanie.

Chałupa pod numerem dziewiątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie dwie sieni, dwie izby mięszkalne, komorę, dwa piece i kumin lepiony, okien dwa, pułap z tarcic, w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i cztery chlewy, w średnim stanie.

Chałupa pod numerem dziesiątym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komorę, kumin i piec lepiony, okno iedno, pułap z tarcic. Do tey chałupy należy stodoła, obora, szopa i chlew, w złym stanie.

Chałupa pod numerem jedenastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę i komorę, piec i kumin lepiony, okno iedno, pułap z tarcic, w złym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, obora i trzy chlewy, w złym stanie będące.

Chałupa pod numerem dwunastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komorę, okno iedno, piec i kumin lepiony, pułap z tarcic, w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła w średnim stanie, obora podobnież, szopa i trzy chlewy z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w złym stanie.

Chałupa pod numerem trzynastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, piec i kumin lepiony, okno iedno, pułap z tarcic, potrzebuie znaczney reperacyi, i nawet przestawienia. Do tey chałupy należy stodoła, szopa, oborka i trzy chlewy, w złym zupełnie stanie.

Chałupa pod numerem czternastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie w sobie sień, izbę mięszkalną, komorę, okno iedno, pułap z tarcic, kumin i piec lepiony, potrzebuie nowego dachu, zresztą w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora i dwa chlewy z okrąglaków pobudowane, w średnim stanie.

Chałupa pod numerem piętnastym pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, słomą kryta, obeymuie dwie sieni, dwie izby, komore, kumin i dwa piece lepione, pułap z tarcic, okien trzy, potrzebuie podciągnienia przyciesi, zresztą dosyć w dobrym stanie. Do tey chałupy należy stodoła, obora i dwa chlewy, z okrąglaków pobudowane, słomą kryte, w średnim stanie.

Dom pod numerem szesnastym karczma zwany, pobudowany z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, pokryty w szczytach gątami, a zresztą słomą, obeymuie w sobie sień, dwie izby i dwie komory, kumin od spodu murowany, daley lepiony, w każdey izbie piec i kumin, pułap z tarcic, w iedney izbie podłoga, okien cztery, potrzebuie tylko nowego dachu, zresztą w dobrym stanie. Do tey karczmy należy staynia pobudowana z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, w szczytach gątami w środku słomą kryta, obeymuie dwoie wrot, w dobrym stanie.

Następnie w formie tabeli wyszczególniono gospodarzy rolnych z Jerwonic wraz z inwentarzami, sprzętem rolniczym, daninami i powinnościami. Odnotowuje nazwiska włościan:
Augustyn Jędrzeyczak, Stanisław Woytczak, Antoni Bryk, Paweł Kacprzak, Błażey Duda, Błażey Bryk, Woyciech Jędrzeyczak, Tomasz Polak, Sebastyan Janiak, Marcin Jerwański, Woyciech Bryk, Michał Karpik, Maciey Kacprzak, Szymon Frączak.




wtorek, 3 sierpnia 2021

Inwentarz Zawady (1830)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Kajetana Szczawińskiego w Szadku z lat 1830, akt nr 724. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na Gruncie Dóbr Wola Flaszczyna w Powiecie Szadkowskim Sytuowanych, dnia dziesiątego Grudnia Tysiąc Ośmset Trzydziestego pierwszego roku."
Posesor i współdziedzic dóbr Wola Flaszczyna hrabia Feliks Dąmbski zażądał stosownie do kontraktu dzierżawnego od Rejenta aby ten opisał stan dóbr wspomnianych. Oprócz tego rządca dóbr Zawady (dziś gm. Błaszki) Skrzeczkowski przesłał Rejentowi opis dóbr Zawady "własną ręką ułożony".


Zawady

Dwór czyli mieszkanie wystawione z drzewa starego i spruchniałego wybite klinami tak wewnątrz iako i zewnątrz wyrzucone gliną, która zewnątrz zupełnie opadła. W tym iest pokoi trzy, kuchnia i schowanie, okien iedenaście, każde o tafli sześć, z okiennicami podwóynemi, szufryglami, szrubami do zamykania, drzwi wchodowych dwoie, iedne od zachodu podwóyne szalowane, od północy poiedyńcze szalowane, wewnątrz troie poiedyńczych prostych bez zamków, troie podwóynych z zamkami. Ten budynek gontami kryty, iest w stanie średnim, szyb stłuczonych w oknach iest cztery, ściana od zachodu potrzebuie przebudowania.

Staynia z drzewa rzniętego wystawiona na wschód dworu, pokryta szkudłami, u którey drzwi iedne proste bez zamku z wrzecązem, w środku tego budynku iest drwalnia od południa wozownia, przy którey wrota podwóyne z zawiasami bez chaków, posowy z tarcic w całym budynku, który iest w dobrym stanie, prócz że ściana od wschodu potrzebuie zaklambrowania.

Obora z drzewa starego składaiąca w środku wozownią słomą kryta, zupełnie spustoszona tak w ścianach iako też i dachu, niezdatna do reperacyi, tylko cokolwiek drzewa, może bydź na dalszy użytek wybranem.

Owczarnia z drzewa rzniętego, słomą kryta, zupełnie z pustoszona, w tey wrot starych popsutych dwoie i małe iedne od wschodu, z zawiasami pięciu żelaznemi.
Budynek ten zupełnie spustoszony tak w dachu iako i ścianach niezdatny do reperacyi, drzewo tylko w części może bydź użytym na przestawienie.

Wolarnia stara spustoszona zupełnie niezdatna do reperacyi i drzewo zupełnie spruchniałe.

Chlewy trzodne i kurniki ten budynek także zupełnie zniszczony, tak w dachu iako też i ścianach, drzwiach, niezdatny do reperacyi, cokolwiek tylko drzewa można na użytek wybrać.

Ozd czyli suszarnia słodów teraz na chałupę komorniczą obrócony zupełnie spustoszony i drzewo niezdatne.

Folwark ten budynek z drzewa stary, słomą kryty, w którym izby dwie, iedna z podłogą, druga bez podłogi, trzy okna stare potłuczone, komory do schowania dwie, drzwi pięć bez zamków, iest zupełnie spustoszony i do dalszego użytku niezdatny.

Lamus z drzewa rzniętego słomą kryty, w tym podłogi złe, drzwi dwoie, iedne z zamkiem, szczyty tarcicami zabity i ten budynek niezdatny do reperacyi, drzewo może bydź użyte.

Stodoła lepianka stara o iednym klepisku, dwóch sąsiekach, wrotach podwóynych na biegunach dwóch z wrzecązem i skoblami, słomą kryta, niezdatna do reperacyi.

Stodoła stara o iednym klepisku z drzewa w węgieł budowana, wrot podwóynych dwoie z wrzecązem o dwóch sąsiekach, tak w dachu iak i ścianach zupełnie spustosozna, drzewo nieco może bydź na dalszy użytek wybrane.

Stodoła o klepiskach dwóch, sąsiekach trzech, wrotach podwóynych sześciu, przy troygu frontowych kuny żelazne, tylne na biegunach z wrzeczążami i skoblami do zamykania, w iednym klepisku podłoga z tarcic, ten budynek słomą kryty iest w stanie średnim, reperacyi potrzebuie w dachu i przyciesiach podmurowanych.

Stodoła w pruski mur o dwóch klepiskach, sąsiekach trzech, wrot sześć podwóynych, frontowe wrota na hakach i zawiasach troistych, z wrzeczązami do zamykania, tylne wrota na biegunach z zamknięciem drewnianym, słomą kryta, iest w stanie dobrym.

Spichlerz wystawiony z drzewa, słomą kryty z piętrem o dwóch komorach, sąsiekach popsutych dziesięciu, drzwi dwoie z popsutemi zamkami, podłoga na dole zupełnie popsuta, koniecznego przestawienia potrzebuie.

Ogrodzenie dwór baryerami iest ogrodzony z łat rzniętych sosnowych, w słupki takież, wiazd czyli wrota w podwórzu z sztachet na zawiasach popsutych po bokach po trzy wschody, długość ogrodzenia od północy łokci sto, od wschodu ośmdziesiąt i zachodu ośm od południa nieogrodzony.
Płot od nowey stodoły do wiazdu w podwórze folwarczne długi łokci sto ośmdziesiąt, częścią z łat rzniętych, częścią łupanych w słupy i bez słupów, stary potrzebuie poprawy. Płot od wiazdu do folwarku starego długi łokci sto pięćdziesiąt z żerdzi dartych stary, zły.

Zabudowania wieyskie.

Chałupa w którey nateraz mieszka zagrodnik Woyciech Ciecierski w rygle lepiona zbudowana, izby dwie, komory dwie, drzwi czworo, okien dwa, słomą kryta, w dachu reperacyi potrzebuie, przy tey oborki i wozownie dwie także w lepiankę spustoszone, reperacyi potrzebuiące, stodoła o iednym klepisku z drzewa, sąsieki dwa, wrot dwoie słomą kryta, potrzebuie przestawienia.

Chałupa takaż iak pierwsza, z oborkami takiemi, potrzebuie w dachu poprawy, również oborki spustoszone i stodoła z drzewa w złym stanie znayduie się.

Chałupa w lepiankę z izbami trzema, oknami trzema, drzwi sześć na biegunach. Oborka z drzewa do tey przystawiona, stodołka także z drzewa, cały ten budynek słomą kryty w stanie średnim, lubo w dachu poszywki potrzebuie.

Chałupa także w lepiankę iak poprzednia wystawiona, oborka i wozownia lepione zupełnie spustoszone, w tey chałupie okien potłuczonych dwa, drzwi cztery na biegunach, stodoła z drzewa spustoszona potrzebuie przestawienia.

Chałupa z drzewa, w tey izba duża dla gospodarza z komorą, izdebka dla komornika, drzwi pięć, okien dwa, iest w stanie średnim, stodoła do teyże zupełnie spustoszona.

Chałupa z drzewa zupełnie spustoszona i stodoła takaż.

Chałupa bez stodoły i obory z drzewa do reperacyi niezdatna.

Chałupa w lepiankę poiedyńcza, spustoszona, komin zły, okna popsute do tey stodoła bez obory zupełnie pusta.

Chałupa stara z drzewa o iedney izbie i komorze, w którey okna złe, drzwi troie na biegunach, oborki i stodoła także z drzewa, zupełnie spustoszone i do poprawy niezdatne.

Karczem wiezdnych iest dwie, iedna niedaleko stodół dworskich w oknach i dachu, tak na domie mieszkalnym iako też i na stayni, i co do wrót wiezdnych iednych nowych, a drugich reperacyi potrzebuiących, zaś drabin i żłobów bardzo wiele brakuie a druga karczma na BUGAIU przy którey iest kuźnia zupełney dezelacyi podpadła, tak że nie iest zdatną do użytku.

Gospodarzy rolnych iest pięciu, którzy maią załogi dworskie iako to.

1. Augustyn Hybner koni pare, krowe iedne, wóz bosy, pług, kossy dwie, siekiere i sierp.

2. Andrzey Picierski? dwa woły, krowe iedne, wóz bosy, pług, redło, kossy dwie, siekiere i sierp.

3. Józef Kasprzak dwa woły, krowe, wóz?, redło, pług, kosy dwie, siekiere i sierp.

4. Jan Janczyk dwa woły, krowe iedne, wóz, redło, pług, kossy dwie, siekierę i sierp.

5. Woyciech Ciecierski wołów pare, iedne krowę, wóz, redło, pług, kossy dwie, siekiere, sierp.

Ciż gospodarze tak iak w wsi Woli Flaszczyney pańszczyzne, czynsz, daniny, darmochy, odbywaią, odrabiaią i daią.
(Pańszczyzny do dworu każdy odrabia co tydzień po cztery dni ciągłe, a od Stey Małgorzaty do So Michała robią po iednym dniu więcey w tydzień co nazywaią tłuką, trzode i stróżą nocą i dniem odbywaią, sadze wycieraią za koleią, i następuiące powinności darmo czynią iako to: kartofle, brukiew, kapustę sadzą też wycinaią i siekaią, zboże podsiewaią, len trą, gruszki suszą, owce płuczą i strzygą, po półtory sztuki pakuł przędą i płótno z tego wyrabiaią, to iest z sztuki przędzy grubey po łokci ośmnaście oddaią, oley wyrabiaią, kaszy robią, furaże i na? kogo wypadnie poiechać podróże takie odbywaią.)

niedziela, 1 sierpnia 2021

Inwentarz Wola Flaszczyna (1830)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Kajetana Szczawińskiego w Szadku z lat 1830, akt nr 724. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.


"Działo się na Gruncie Dóbr Wola Flaszczyna w Powiecie Szadkowskim Sytuowanych, dnia dziesiątego Grudnia Tysiąc Ośmset Trzydziestego pierwszego roku."
Posesor i współdziedzic dóbr Wola Flaszczyna hrabia Feliks Dąmbski zażądał stosownie do kontraktu dzierżawnego od Rejenta aby ten opisał stan dóbr wspomnianych. Oprócz tego rządca dóbr Zawady (dziś gm. Błaszki) Skrzeczkowski przesłał Rejentowi opis dóbr Zawady "własną ręką ułożony".

W Wsi Woli Flaszczyney znayduie się.

Dwór gontami pobity nieco reperacyi potrzebuiący, składaiący się wchodząc do niego po lewey stronie z czterech, a po prawey z dwóch pokoi mieszkalnych, iedney garderoby, przedniey i tylniey sieni, kredensu, nad którym okna brakuie, we wszystkich zaś pokoiach w całości są okna zaszklone. Drzwi zamkami i zawiasami opatrzone, wyiąwszy kredens i dwie sienie co zamków niemaią, kluczy do zamków brakuie czterech, okna i okiennice są obite zawiasami haczykami na śruby zamykane, prócz iednego okna u którego brakuie śruby, góra w połowie iest tarcicami przeforsztowana, zamknięta na drzwi zawiasami i skoblem obite.

Folwark wychodząc z dworu po lewey stronie dziedzińca gontami kryty, o dwóch kominach w którym znayduie się wchodząc do tegoż po lewey stronie dwie izby mieszkalne, iedna opatrzona drzwiami z zamkiem, a druga na skobel, okna bez zawias w całym tym budynku wyiąwszy iedney komory w którey okna i drzwi niemasz, a ta znayduie się po prawey stronie wchodząc z czeladniey, ta ma drzwi z sieni na skobel z zawiasami zamykany. W dachu potrzebuiącym nieco reperacyi znayduie się dwa dymniki ieden z oknem a drugi bez okna, drzwi przy wchodzie do kuchni i z tyłu potrzebuią reperacyi.

Officyna pod iednym dachem potrzebuiącym małey reperacyi gontami kryta z wozownią i staynią, wszystko w dobrym stanie, oprócz brakuiących dwóch okien u dymników i zamknięcia z drzwi dobrych i zamka w iednym pokoiu.

Owczarnia murowana na wapno zewnątrz wyrzucana, słomą kryta bez okien w dobrym stanie, w którey trzech części posowy brakuie.

Spichrz mały drewniany gontami kryty z piwnicą pod spodem, drzwi na biegunach na skobel zamykaiące się.

Stodoły dwie każda o dwóch klepiskach, w dobrym stanie, drzwi u tych na biegunach na skoble zamykane.

Obora iedna niedaleko stodoły, a druga przy gorzelni, obydwie bez posów i znaczney reperacyi potrzebuią.

Gorzelnia dranicami dach kryty, reperacyi potrzebuiący, drzwi i okna w złym stanie znayduią się.

Kurniki słomą dach kryty, nieco reperacyi w szczytach potrzebuiący.

Chlewy słomą pokryte znaczney reperacyi wymagaiące, całe zabudowanie podwórze i ogród włoski żerdziami w słupy ogrodzone, w niektórych mieyscach poprawione bydź muszą.

Karczma zaiezdna murowana, która znaczney i nieodzowney reperacyi potrzebuie, naprzeciwko tey znayduie się kuźnia w dobrym stanie.

Chałup chłopskich iest czternaście, tak te iako i zabudowania gospodarskie przy nich, iedne przestawienia, a drugie znaczney reperacyi w każdym szczególe potrzebuią, płotów w środku wsi bardzo wiele brakuie.

Gospodarzy iest sześciu to iest: Woyciech Korbal, Antoni Ziomek, Franciszek Ziomek, Mikołay Dymecki, Wawrzyniec Kubiak, Błażey Gogolczyk, ciż maią załogi dane z dworu jak sami oświadczyli, każdy po parze wołów, po iedney krowie, po iednym wozie bosym, po iedney swini, po iedney siekierze, kossie trawney, po iednym sierpie, po iednych żelazach do pługa, daniny daią po dwa kapłony każdy, po jay trzydzieści, po półgarca orzechów i po sześćdziesiąt suszonych grzybów co rok.
Pańszczyzny do dworu każdy odrabia co tydzień po cztery dni ciągłe, a od Stey Małgorzaty do So Michała robią po iednym dniu więcey w tydzień co nazywaią tłuką, trzode i stróżą nocą i dniem odbywaią, sadze wycieraią za koleią, i następuiące powinności darmo czynią iako to: kartofle, brukiew, kapustę sadzą też wycinaią i siekaią, zboże podsiewaią, len trą, gruszki suszą, owce płuczą i strzygą, po półtory sztuki pakuł przędą i płótno z tego wyrabiaią, to iest z sztuki przędzy grubey po łokci ośmnaście oddaią, oley wyrabiaią, kaszy robią, furaże i na? kogo wypadnie poiechać podróże takie odbywaią.

Folwark Rościeszyn

Dwór gontami kryty zdezelowany potrzebuie nowego pokrycia składaiący się wchodząc do niego z frontu po lewey stronie z dwóch pokoi i garderoby, a po prawey z kuchni, schowania i sieni, z oknami zaszklonemi, w których pare szyb stłuczonych, czworo drzwi na zawiasach na zamki zamykane, do których kluczy brakuie, w sieni drzwi na rygle, u garderoby na chaczyk zamykaiące się.

Stodoła o dwóch klepiskach na podmurowaniu słomą kryta, nowo wybudowana, w dobrym stanie, oprócz podbicia pod okapem, którego w połowie brakuie, wrota na biegunach na skoble zamykane.

Owczarnia słomą kryta pod iednym dachem, z oborą i staynią, wewnątrz z iedney strony balami, z drugiey żerdziami iest przegrodzona bez posowy w dobrym stanie tylko że iest pochylona na iedne strone.

Spichrz słomą kryty z dymnikiem w szczycie od dworu potrzebuie reperacyi, drzwi na biegunach na skobel zamykane.

Gorzelnia gontami kryta pochylona i zupełnie do użytku niezdatna, potrzebuie przestawienia lub rozrzucenia, w którey znayduie się komora na skobel zamykana.

Chałup dwie, iedna czworaki zwana, druga o iedney izbie z sienią i komorą, nieco reperacyi potrzebuiące.

Wieś zarobna Pietrachy

W wsi zarobney Pietrachy zwaney iest chałup poiedyńczych mieszkalnych sześć, oraz inne zabudowania gospodarskie, osma zaś czworaki zwana przez Wo Felixa Dąmbskiego wybudowana na podmurowaniu z drzewa rzniętego, potrzebuie dokończenia.

Gospodarzy iest trzech, Grzegorz Klimczak, Woyciech Kuchciak i Jakób Kuchciak, którzy maią zapomogę dworską po pare wołów, po iedney krowie, po iedney kosie trawney, żelaza płużne i po siekierze, oraz tak iak w wsi Woli Flaszczyney maią załogi, i taki sam czynsz, daniny, darmochy, pańszczyzne odbywaią, odrabiaią i daią.

Folwark Pałki

Dworek o iednym pokoiu, kuchni i schowaniu, słomą pokryty, drzwi na zawiasach na klamki zamykane.

Dwór nowy obok tego przez Wo Chmieleckiego dzierżawcę tegoż folwarku wystawiony, który potrzebuie ukończenia.

Stodoła o dwóch klepiskach słomą kryta, wrota na biegunach na skoble zamykana, dosyć w dobrym stanie znayduiąca się.

Owczarnia słomą pokryta, wrota i furtka na biegunach na skoble zamykana, która nieco reperacyi potrzebuie.

Stodółka mała z kawałków drzewa złożona, słomą dach kryty, pochylona, wrota zupełnie popsute do użytku niezdatna potrzebuie przestawienia, lub w to mieysce wybudowania nowey.

Piwnica w środku przegrodzona o dwóch drzwiach na zawiasach słomą pokryta, na skobel zamykaiąca się.

Chałupy dwie, iedna słomą, a druga deskami kryta, które w części potrzebuią reperacyi.

Wieś Wola Sypińska

W wsi Woli Sypińskiey iest chałup chłopskich siedm, stodół sześć, siódma zawaliła się, obor siedm, wszystkie te zabudowania słomą pokryte w średnim stanie zostaiące.
Gospodarzy iest sześciu, Szymon Rciencik?, Błażey Buba?, Ignacy Płoszay?, Jan Sas, Łukasz Urbaniak i Andrzey Płosz, ciż gospodarze tak iak w wsi Woli Flaszczyney maią takie załogi dworskie, i taki sam czynsz, daniny, darmochy i pańszczyzne odbywaią, odrabiaią i daią, oprócz Andrzeia Płosza, który się różni od tych tym tylko, że ma pare wołów i żelaza płużne na załogę dane.

Na Chilarowie są dwie chałupy i trzecia karczemka niedokończone w wszystkiem.

sobota, 31 lipca 2021

Inwentarz Brudzew (1876)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Brudzew. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1916. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.


Właściciel dóbr Brudzewa Ignacy Bolesław Skórzewski zapożyczył się u dwóch kupców mieszkających w Kaliszu. Byli to Markus Gross i Abraham Gross. Kupcy nie otrzymawszy zwrotu pieniędzy złożyli u Aleksandra Landau Patrona przy Trybunale Cywilnym w Kaliszu protokół zajęcia na przymusową publiczną sprzedaż dóbr ziemskich Brudzew w Powiecie Sieradzkim. Patron poparł subhastację dóbr. Romuald Pinowski, Komornik przy Trybunale Cywilnym w Kaliszu został upoważniony przez obu extrachentów Gross do tej czynności. Komornik zjawił się w dworze folwarcznym w Brudzewie wraz z świadkami Piotrem Bławat z Kalisza i Wawrzeńcem Szudek z wsi Czaszki pod Kaliszem. Tutaj zażądał po raz ostatni zwrotu dwóch sum na rzecz braci Gross, to jest 2070 rubli srebrem oraz 988 rubli srebrem z procentem od tych sum płatnych od dnia 12\24 czerwca 1875 roku wraz z kosztami egzekucyjnymi. Obecny w domu dworskim rządca dóbr Kubiński, oświadczył że właściciel Brudzewa wyjechał w dniu wczorajszym w podróż nie pozostawiwszy żadnego zlecenia co do rzeczonego interesu, ani też żadnych funduszów na poczet dochodzonej należności. Wobec braku zaspokojenia należności dla braci Gross Komornik przystąpił do zajęcia dóbr na przymusową sprzedaż.

Zabudowania Dworskie Folwarku Brudzów

1. Dwór mieszkalny parterowy w części z cegły palonej wymurowany a w części z drzewa z bali w słupy zbudowany, o jednym kominie murowanym, pod dachem od okapu gontami a dalej słomą krytym, o czterech oknach z frontu, po jednym po bokach o trzech oknach od tyłu. W dworze tym nowo restaurującym się mieszka właściciel dóbr tych Ignacy Bolesław dwóch imion Skórzewski.

2. Sklep w ziemi i w części po nad powierzchnią ziemi z drzewa z bali zbudowany, gontami kryty.

3. Studnia obok tego sklepu balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutem do wydobywania wody.

4. Officyna na podmurowaniu z cegły, z drzewa w słupy z bali zbudowana, o jednym kominie murowanym, pod dachem od okapu gontami a dalej słomą krytym.

5. Drwalnik i kurniki pod jednym dachem z drzewa w słupy z bali zbudowane słomą kryte na przeciw powyższej officyny egzystujące.

6. Ogród owocowy i dziki częścią warzywny. Zabudowania powyżej opisane okalający, od strony zabudowań powyżej opasanych płotem w słupy i deski urządzonym, a dalej wałem z ziemi usypanym, na którym posadzone są drzewa dzikie ogrodzony. W ogrodzie tym są drzewa rodzajne grusze, jabłonie, śliwki, czereśnie, krzewy agrestu, porzeczek itp. oraz drzewa dzikie, tudzież są dwa stawy mające być zarybnione, jak niemniej od strony dworu powyżej pod pozycją 1 opisanego uważając jest wychodek z drzewa i desek zbudowany gontami kryty.

Po drugiej stronie drogi przez folwark ten Brudzew i zabudowań powyżej opisanych są zabudowania gospodarcze takie:

7. Stajnie i obory oraz sieczkarnia pod jednym dachem z drzewa w słupy z bali zbudowane od okapu gontem a dalej słomą kryte.

8. Owczarnia i spichrz pod jednym dachem massiv murowane, pod dachem od okapu gontem a dalej słomą krytym, w poprzek powyższego budynku egzystujące, zaś również w poprzek rzeczonej owczarni i spichrza a czołem na budynek powyżej pod pozycją 7 opisanej są:

9. Stodoła o jednem klepisku i jednych dwuskrzydłowych na przestrzał wrotniach z drzewa w słupy z bali zbudowana pod dachem od okapu gontami a dalej słomą krytym, pod bokiem której to stodoły dobudowaną jest.

10. Szopa z drzewa w słupy z bali słomą kryta na porządki gospodarcze.

11. Stodoła druga w prostej linii poprzedniej o dwóch klepiskach i tyleż dwuskrzydłowych na przestrzał wrotniach, massiv z cegły palonej wymurowana od okapu i od strony szczytów gontami, a dalej słomą kryta, w której ustawioną jest maszyna młockarnia do młócenia zboża.
Zabudowania powyżej od pozycji 7 do 11 włącznie opisane oraz poprzeprowadzane pomiędzy takowemi płoty w słupy i deski urządzone, przy których są sadzone topole i wierzby, okalają podwórze folwarczne wśród którego są.

12. Dzwonek na słupie drewnianym w ziemię wkopanym.

13. Studnia balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutem, przy której koryto do pojenia inwentarza.

Dalej w pośród uwłaszczonej wsi Brudzów po za ogrodem dworskim pod pozycją 6 opisanym rozpołożonej są trzy chałupy, a mianowicie.

14. Chałupa z drzewa w słupy z bali zbudowana pod dachem słomą krytym o jednym kominie murowanym.

15. Chałupa druga oraz.

16. Chałupa trzecia podobnież jak pierwsza z drzewa w słupy z bali zbudowane pod dachem słomą krytym, po jednym kominie murowanym mające.

Wszystkie te trzy chałupy po dwie izby mające w połowie należą do dworu a w drugiej połowie stanowią uwłaszczonych takowemi włościan.
W końcu od granicy sąsiednich dóbr Cienia uważając przy trakcie w tem miejscu przechodzącym są.

17. Dom Karczma wraz z zajazdem pod jednym dachem z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta. Karczma jest o jednym kominie murowanym. W karczmie tej mieszka propinator Teofil Adamczewski, który za prawo propinowania w karczmie tej trunków krajowych z dodaniem do tego gruntu mórg trzy od Sgo Wojciecha to jest dnia 11/23 kwietnia 1875 do tegoż dnia r. b. onemu służące i od roku do roku przedłużane płaci właścicielowi dóbr tych rocznie rs. 150.

18. Dom dwojak naprzeciw powyższej karczmy z drzewa w słupy z bali zbudowany pod dachem gontami od okapu a daley słomą krytym o jednym kominie murowanym. W domu tym mieszkają kowal i owczarz dworski, lecz kuźni obecnie w tych dobrach nie masz, gdyż po spaleniu się jeszcze takowej nie odbudowano.

Następnie opisano grunta przeszłe na własność włościan, służebności włościan (wzmiankowano pastwiska Błonie, Pełczysko), inwentarz żywy i martwy, wysiew