Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego

Dodałem informacje z roku 1820.

Zaspy

Zaspy, dawniej kolonia leżąca w okolicach wsi Leśnik prawdopodobnie w obecnej gminie Poddębice.

 

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1820 nr 17

OBWIESZCZENIE.
Pisarz Trybunału Cywilnego Iszey Instancyi
Woiewodztwa Kaliskiego.
W skutek Wyroku Trybunału Cywilnego pierwszey Instancyi Woiewództwa Kaliskiego z dnia 4. Czerwca 1817 r. nakazuiącego sprzedarz Dóbr do Massy Kaietana Milewskiego należących, i Wyroku tegoż Trybunału z dnia 3. Kwietnia 1819. potwierdzaiącego Taxy, podaie do publiczney wiadomości, iż sprzedane będą przez publiczną licytacyą następne Dobra przez Wyrok Sądu Appellacyinego Królestwa Polskiego z dnia 27. Marca 1811? r. za własność Massy Kaietana Milewskiego Konkursowey uznane:
1. Borzewisko w Powiecie Szadkowskim Woiewództwie Kaliskim, z Kolonią Konstantinow, Olędrami Płacisko, Leśnik i Zaspy, otaxowane na 400,430 złot. pol., przyczem iednak wspomina się, iż po wyprowadzoney Taxie Budynki Dworskie spaliły się.
2. Lipki w tymże Powiecie i Województwie, z Młynem nad granicą Bałdrzychowską, otaxowane na 38,824 złotych Polskich, i Borki wtymże Powiecie i Woiewództwie, otaxowane na 19190 złotych Polskich.
3. Wyrembów, w tymże Powiecie, otaxowane na złotych 27,996 polsk.
4. Dąbrówki w tymże Powiecie, otaxowana na złotych 43,348 gr. 19 Polskich.
5. Wola Pomianowa wtymże Powiecie, otaxowane na złotych 57,383, oprócz zakontrowersowanych Pertynencyów, które otaxowane na Złotych 8800 polskich.
6. Charchów Pański w tymże Powiecie, otaxowane na złotych 71,067
polskich.
7. Nowa wieś w tymże Powiecie, otaxowane na złotych 43,384 polskich.
8. Malinie w Powiecie Wartskim Województwie Kaliskim, otaxowane
na złotych 21,414 polskich.
9. Porczyny i Wylazłów w Powiecie Szadkowskim, otaxowane na złot. 57,997 pol.
a to pod następuiącemi warunkami:
1. Każde Dobra, iak wyżey oddzielnie są taxowane, oddzielnie licytowane będą, wyjąwszy Lipki i Borki, które razem sprzedane będą, stosownie do powyższego Wyroku.
2. Ochotę maiący do licytowania złożą przed rozpoczęciem licytacyi kaucyą za dotrzymanie warunków do Depozytu Prześwietnego Trybunału Cywilnego Województwa Kaliskiego złotych 3000 polskich w gotowiznie, wyjąwszy tych, którzy przez oddzielne Wyroki Trybunału uzyskali przyięcie ich pretensyow do massy przyznanych za kaucyą.   
3. Ponieważ w Borzewisku budynki się spaliły, przeto kupuiący, lubo na to w Taxie żadcen wzgląd nie iest wzięty, żadnego wynadgrodzenia tych budynków brakuiących nie będzie mógł żądać.
4. Summa szacunkowa po przysądzeniu ostatecznem złożona będzie do Depozytu Trybunału Cywilnego Woiewództwa Kaliskiego w przeciągu dni dwudziestu pod nową na koszt i rizyko niedotrzymuiącego Resubhastacyą. — Na zastawników, ieżeli Plus-Licytantami będą, podług Wyroków zapadłych wzgląd wzięty będzie.
5. Koszta Wyroku ostatecznego przysądzenia Pluslicytant sam poniesie, inne zaś koszta Subhastacyi przez Massę poniesione będą.
Po odczytaniu ninieyszyeh warunków na publiczney Audyencyi dnia 28. Marca 1820r. Trybunał stosownie do wniosków Kuratora Massy, iako Ex-trahenta Subhastacyi, w myśl Art. 959. Kodexu postępowania do przygotowawczego przysądzenia wyżey wspomnionych Dobr Termin na dzień 9. Maia r. b. o godzinie 10. rano w Izbie swey Audyencyonalney ustanawia przepisane prawem formalności uzupełnić Kuratorowi Massy poleca.
Dan w Kaliszu dnia 28. Marca 1820 r.
Franciszek Rybczyński,
Pisarz Wydz. 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1824 nr 28

Podpisarz Trybunału Cywilnego Iszey Instancji
Woiewództwa Kaliskiego.
Podaie do publiczney wiadomości, iż Dobra Borzewisko, leżące w Pcie Wartskim Wdztwie Kaliskiem, wraz z Kolonią Konstantynów, Holendrami Plecisko, Leśnik i Zaspy, na złtp. 400,430 otaxowane, na żądanie Felixa Więckowskiego, Patrona Trybunału, iako Kuratora massy Konkursowey Kajetana Milewskiego — w Trybunale Cywilnym Wztwa Kaliskiego na dniu 24. Czerwca 1824 r. zostały tymczasowie przysądzone Janowi Miczke, Patronowi Licytuiącemu, za summę 165,000 złtp., a do ostatecznego przysądzenia wyznaczony iest termin na dzień 5 Sierpnia 1824 r. o godzinie 10. zrana w Sali Audyencyonalney Trybunału Cywilnego I. Instancyi Wdztwa Kaliskiego posiedzenia swe w Kaliszu w Pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny stoiącym, odbywaiącego.
Warunki przedaży i licytacyi są następne:   
1) Nikt do licytacyi przypuszczonym nie będzie, kto nie złoży vadium w gotowiznie 1000 Tal.   
2) Czwartą część Summy Szacunkowey Plus-licytant po przysądzeniu ostatecznym złożyć iest obowiązany do Depozytu Trybunału w dni 20.
3) Trzy czwarte części pozostaną do lat trzech z procentem 5/100, które w 1827 r. na Sty Jan Chrzciciel złożyć powinien, a to wszystko pod nową na koszt i ryzyko niedotrzymaiącego resubhastacyą.
4) Koszta licytacyi i tradycyi Plus-licytant ponieść obowiązany.
Nadmienia się przytem, iż po wyprowadzoney Taxie Budynki dworskie spaliły się.   
Kalisz dnia 9. Lipca 1824.
Cichorski.

Dziennik Urzędowy Gubernii Kaliskiej 1839 nr 25

Pisarz Trybunału Cywilnego Pierwszej Jnstancyi Gubernij Kaliskiej.

Podaie do publiczney wiadomości, iż dobra ziemskie Borzewisko z przyległościami, składaiące się z wsi folwarczney i zarobney Borzewisko, z kolonii Leśnik, Dezerta Zaspy, i osady Konstantynów w Powiecie Wartckim Obwodzie i Gubernii Kaliskiey, w Gminie Borzewisko położone, ze wszystkiemi przyległościami, użytkami i dochodami, dawniey śp. Konstan­ tego Rekowskiego a teraz SSrów Jego iako to: a) Elżbiety z Kręskich Rekowskiey po śp. Konstantym Rekowskim pozostałey wdowy iako ma­ tki i naturalney Opiekunki nieletnich swych dzieci to iest: Konstantego i Elżbiety rodzeństwa Rekowskich w wsi Żydowie Powiecie Kaliskim mieszkaiącey, i zamieszkanie prawne obrane maiącey, b) Napoleona Re­ kowskiego doletniego w wsi Siewieruszkach małych Powiecie Wartckim. c) Dezyderyi z Rekowskich Pągowskiey, Piotra Pągowskiego małżonki w wsi Mileiewie Powiecie Wartckim. d) Artaxerxesa Rekowskiego w wsi Rudniczysku. e) Stefanii z Rekowskich Józefa Wężyk małżonki w wsi Rogaszycach obydwóch w Powiecie Ostrzeszowskim W. X. Poznańskim mieszkaiących, a zamieszkanie prawne co do tego interessu tu w Kaliszu u Wgo Alexandra Kiedrzyńskiego Adjunkta Dyrekcyi Szczegółowey obrane maiących, dziedziczne. Aktem tradycyinym nieruchomości przez Komornika Trybunału Józefa Sikorskiego na gruncie tychże dóbr w dniach 24 i 25 Stycznia (5 i 6 Lutego) r. b. 1839 sporządzonym, na rzecz Jana Nepomucena Siemieńskiego dziedzica dóbr Zytnego, i tamże w Zytnym Powiecie Radomskim mieszkającego, a zamieszkanie zaś prawne u Wgo Xawerego Wołowskiego Patrona Trybunału Kaliskiego w Kalisza zamie­ szkałego obrane maiącego, za którego w interessie tym pomieniony Patron Xawery Wołowski stawać i kroki prawne czynić będzie na przymuszone wywłaszczenie zaięte zostały.

Akt zaięcia wyż z daty powołany w dwóch kopiach W. Mikołaiowi Gołembowskiemu iako Wóitowi Gminy Borzewiskar i iako dozorcy, w trzeciey kopii Pisarzowi Sądu Pokoiu Powiatu Wartckiego w dniu 28 Stycznia (9 Lutego) r. b., w pięciu kopiach SS. Rekowskim powyżey z Jmion Nazwisk i zamieszkania wymienionym, tudzież kopią Fellixowi Grabowskiemu iako przydanemu podopiekonowi nieletnim Rekowskim w dniach 2/14, 3/15 i 6/18 Marca r. b. 1839 doręczony, następnie w Kancellaryi Ziemiańskiey Gubernii Kaliskiey w dniu 3/15 Kwietnia r. b do właściwey księgi wieczystey dóbr Borzewiska podany, zaś do księgi zaregestrowań w Kancellaryi Trybunału Cywilnego Gubernii Kaliskiey w dn. 13/25 Kwietnia r. b. wpisany i zaregestrowany został.

Dobra te są łączne i składaią iednę Gminę pod nazwiskiem Gmi­ na Borzewiska, odległe są od miast Unieiowa mile 1, Dobry mile 1, Podębic mile 1 i pół, Powiatowego Warty mil 3, Gubernialnego Kalisza mil 7.

Rozległość dóbr tych uważaiąc sposobem przybliżonym których gatunek ziemi należy do 1, 2, 3 i 4 klassy iest następuiąca:

a) gruntu ornego do folwarku Borzewisko należącego około, Morg. 907 pk. 94.

b) Ogrodu z sadem przy dworze będącym, Morg. 15 pk. 118.

c) Łąk i pastwisk, Morg. 488 pk. 98.

d) Gruntu w Konstantynowie do Probostwa fundować się maiącego należącego, Morg. 46 pk. e) Ogrodów, Morg. 7 pk. 15.

f) Mieysce na cegielnią przeznaczone, pk. 120.

g) Grunta orne na kolonii Leśnik, Morg. 045 pk. 80.

h) Grunta włościańskie w Borzewisku, Morg. 589 pk. 117.

i) Łąk włościańskich w Borzewisku, Morg. 31 pk. 170.

k) Ogrodów w Konstantynowie, Morg. 32 pk. 11.

l) Lasów w Konstantynowie, Morg. 2124 pk. 4.

ł)Place pod zabudowaniami dworskiemi, Morg. 4 pk. 70.

m) Place pod zabudowaniami włościan, Morg. 18 pk. 138.

n) Wody drogi i nieużytki, Morg. 13 pk. 125.

Razem Morg 5224, pk. 146

Wyraźniey morgów pięć tysięcy dwieście dwadzieścia cztery prętów kwadratowych 146 czyli około hub 177 morgów 14 prętów kwadra­ towych 145 miary magdeburgskiey.

W dobrach tych znayduie się włościan mianowicie w Borze­wisku.

Pułrolników 9 każden z nich w tydzień odrabiaią pańskiego po dni 4 bydłem i dni 2 ręczno, po 6 tłuk w żniwa odrabiaią, daią po 3 ka­ płony i po 40 iay, chmielu korzec 1, przędzie sztukę 1, maią inwenta­rze i narzędzia do gospodarstwa potrzebne ze dworu dane.

Zagrodników 5 z tych 2ch robią w tydzień bydłem dni 3 a rę­ czno dzień 1, trzech zaś dni dwa także bydłem i dzień, ieden ręczno, powinności daniny również odbywaią i dworski inwentarz maią iak iest w protokule zaięcia umieszczone.

Komorników robiących w tydzień po dni dwa iest 23, i w żniwa po 4 tłuki każden odbywa. Komornic iest 5 które w tydzień dzień ieden każda odrabia, i inne powinności odprawiaią.

Czynszowników niestałych w dobrach zaiętych Borzewisko iest 28 którzy rocznie opłacaią czynszu z ról i pomieszkań sobie nadanych od dworu razem złp. 1144, oprócz tego młynarz Fidler obowiązany iest ieszcze mlewo dworowi bez brania miarki uskuteczniać.

Okupników czyli kolonistów na kolonii Leśnik i Zaspy, którzy są do gotowych i stałych opłat z obowiązani iest 27, to iest: Jan Kuiat, Bogusław Dembowski, August Sztuff, Jan Peglau, Ferdynand Peglau, Ludwik Hofman, Dorota Hofman, Ernest Szwant, Gotfryd Bigiel, Fryde­ ryk Duszyński, Adams Karol, Gotfryd Adams, Wilhelm Peglau, Lota Wockowa, Fryderyk Dyko, Daniel Müller, Jan Szwant, Michał Hein, Jan Greger, Marcin Hein, Fryderyk Szwant, Alfred Gołka, Jan Dembowski, Krysztof Dembowski, Dawid Don, Gotlib Tepper, Gotlib Golke, z tych 13 płaci każdy czynszu rocznie na ś. Marcin po złp. 34 gr. 15, po 1 gęsi daie, po 10 iay, i robią ręczno po dni 3 1/4, orze pół morgi ro­li dworowi, dziesięciu zaś po złp. 69 rocznie, po dwie gęsi, 20 iay, od­ rabia dni 6 i pół i orze iedne morgę roli. Dwóch zaś płacą czynszu razem złp. 103 gr. 15, daią 3 gęsi, 30 iay, 9 dni odrabiaią i półtory morgi orzą, trzech zaś ostatnich płacą razem czynszu rocznie złp. 138, daią 4 gęsi, iay 40, odrabiaią dni 13 ręczno w rok i dwie morgi gruntu orzą, a zatem stały czynsz wynosi rocznie złp. 1311 maią swoie własne domy.

Dobra te zostaią nateraz w dzierzawnym posiadaniu Wgo Mikołaia Gołembowskiego a to za opłatą czynszu rocznie złp. 13000 które poddzierzawił na lat 3 od wyrabiaiącego sprzedaż Jana Nepomucena Siemieńskiego, któremu dzierzawa w roku 1841 kończy się.

O stanie dóbr zaiętych, można się przekonać z protokułu zaięcia tak u Wgo Xawerego Wołowskiego Patrona Trybunału iak i u podpisanego Pisarza Trybunału.

Sprzedaż dóbr w mowie będących z wszystkiemi przyległościami i porządkami gruntowemi w akcie zaięcia wyszczególnionemi odbywać się będzie na Audyencyi Publiczney Trybunału Cywilnego Iey Jnstancyi Gubernii Kaliskiey w Kaliszu w Pałacu Sądowym przy ulicy Józefina sy­tuowanym posiedzenia swe odbywaiącego, do czego warunki sprzedaży każdy z interessentów w Biórze podpisanego Pisarza Trybunału i u popieraiącego sprzedaż Patrona Wgo Xawerego Wołowskiego, w każdym czasie przeyżeć można.

Pierwsze ogłoszenie warunków licytacyi i przedaży tychże dóbr na Audyencyi wspomnionego Trybunału w dniu 30 Maia (11 Czerwca) r. b. o godzinie 10tey z rana nastąpi.

Kalisz dnia 13/25 Kwietnia 1839 roku.

Franciszek Salezy Wołowski.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1860 nr 108

(N. D. 2515) Komornik przy Trybunale Cywilnym w Kaliszu.

Zawiadamia, iż dobra Borzewisko z fowarkiem tegoż nazwiska, osady Konstantynów, kolonii Leśnik i kolonii Zaspy, kolonii Borzewisko, kolonii Izabella, kolonii Dzierzążna i kolonii Paulina, z wszelkiemi użytkami i zabudowaniami, położone w Ogu Wartskim, P-cie Kaliskim Gubernii Warszawskiej wydzierżawione będą przez publiczną licytacyą na lat trzy po sobie idące, poczynać się mające od d. 12 (24) Czerwca r. b. Termin do wydzierżawienia oznaczony został na d. 16 (28) Czerwca 1860 r. godzinę 10 z rana, w Kancellaryi Rejenta Ogu Wartskiego Andrzeja Szelążek w mieście Okręgowem Warcie mieszkającego, przez tegoż odbyć mające wydzierżawienie, przez publiczną licytacyą. Dobra te rocznej dzierżawy opłacać mogą rs. 1560,

Kalisz dnia 12 (24) Kwietnia 1860 r.

Fr. Rowecki. 

Inwentarz Sarnów (1824)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1824, akt nr 139. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się we Dworze wsi Sarnowa Powiatu Sieradzkiego dnia Dziesiątego Września roku Tysiąc Ośmset Dwudziestego Czwartego."

Przed Pisarzem Aktowym Powiatu Sieradzkiego stawili się:
1. Anna z Bielskich, wdowa po Mikołaju Domaniewskim dziedzicu Sarnowa i Korablewa, obecnie Pani Dożywotnia na tych dobrach, matka i opiekunka swych małoletnich synów Ludwika i Ignacego, w mieście Piotrkowie zamieszkała.
2. Michał Turczynowicz opiekun małoletnich Domaniewskich, zamieszkały w Piotrkowie.
3. Julianna z Mąkolskich, wdowa po Piotrze Roszkowskim, posesorka dóbr Sarnowa w Sarnowie zamieszkała.
4. Karol Puacz, dziedzic Zalesia Wygiełzowskiego, zamieszkały w Korablewie jako dotychczasowy zastawnik.
5. Konstanty Popławski i Bonawentura Głowacki, zagrodnicy mianowani na biegłych do oszacowania ruchomości, w Sarnowie zamieszkali.

Anna Domaniewska razem z Michałem Turczynowiczem chcą aby Pisarz Aktowy spisał całą pozostałość po zmarłym w bieżącym roku bez pozostawienia testamentu Mikołaju Domaniewskim. Antoni Pstrokoński sporządził listę obejmującą wykaz dóbr nieruchomych, pieniędzy gotowych, ruchomości (w tym książki), długów ciążących na zmarłym i jego majątku oraz dokumentów.

Stan Budowli Dworskiey.

1. Opuszczając opis stanu kamienicy, która w stanie opisanym na d. 17 lipca 1816 r. znayduie się.

2. Studnia przed nią bez żadnego dachu, cembrzyna zruynowana nad nią.

3. Dwór mieszkalny znayduie się w stanie tym jak opisano inwentarzem d. 17 lipca 1816 r. wyiąwszy że okna całe y piece z cegły w dobrym stanie.

4to. Za dworem ogród włoski ...... i fruktowy znacznie zaniedbany, okien inspektowych całych 7, szyby niemasz.

5. Kuchnia z czeladnią izbą z drzewa rzniętego, dach pod szkudłami zły. Ściany powyprężane, przyciesi y po parę drzwi? z ściany pognite ........ reperacyi wymaga, komin na stożynach lepiony, a nad górą nadmurowany, okien pięć w znaczney części złe, sabatnik dosyć dobry, do którego gontowa blacha.

6. Folwark z drzewa kostkowego, dach zupełnie zły y z powodu jego niepokrycia znacznie pułap y drzewo ścienne uszkodzone, komin podobny jak w kuchni, 2 izby i 2 komory, okna dobre.

7. Chlewy za .... w złym stanie, potrzebują przyciesi podłożenia i znacznie poprawienia dachów.

8. Obora z owczarnią w klamre wystawiona z drzewa rzniętego. Budynek ten w złym stanie potrzeba przyciesi zaciągnąć w środku.......wzmocnić go przez zaciągnienie stolca? i zmocnić ściany wyprężone. Dach nowego całego pokrycia potrzebuie koniecznie. Żłoby z oborą są wszystkie y drabiny.

9. Staynia z drzewa kostkowego pod gontem, dach w złym stanie, ściany wyprężone y przyciesi pogniłe, w tey żłoby i drabiny znayduią się dobre.

10. Wozownia pod gontem w którey dziś bydło mieści się także, żłoby i drabiny są dobre, pułap z żerdzi w części ułożony, w tey komora na sieczkę.

11. Browar za sadem nad rzeką Widawką z drzewa rzniętego, dach pod gontem w złym stanie y koniecznie potrzebuie.
a. podciągnąć przyciesi, ściany wypręzone sprostować, belki nowe w gorzelni zaciągnąć, dach całkiem nowy dać y krokwy, okna w mięszkalney izbie dobre, w gorzelni stłuczone, komin murowany w znaczney części potrzebuie reperacyi.

12. Ozd za browarem zdezelowany nowego przestawienia, nowych przyciesi belek y dachu potrzebuie, a tym samym y pieca.

13. Za browarem wolarnia z drzewa kostkowego, dach pod gontem w złym stanie, żłoby w tey znayduią się, delowanie zepsute.

14. Studnia ocembrowana z kosiorem bez wiadra.

15. Stodoła o 2ch klepiskach a 3ch sąsiekach w słupy murowane, dach słomiany, ta potrzebuie konieczney reperacyi dachu i poprawienia słupów w niektórych mieyscach.

16. Stodoła druga podobna poprzedniey y też co pierwsza reperacyi potrzebuie.

17. Stodoła stara o 1 klepisku, drzewo w tey zdrowe, dach stary zły i w części zwala się konieczney reperacyi, to iest dania kozłów y dachu potrzebuie, albo przestawienia zupełnego.

18. Spichlerz wielki o 2ch kondygnacyach z bramą zamykaną z drzwiami w dobrym stanie co do wzrębu? y wewnętrznego urządzenia potrzebuie tylko reperacyi dachu i podania przyciesków? pod wystawę w górze.

19. Płoty wedle budynków, sadu y ogrodu przy stodołach w dobrym stanie.

20. Karczma zwiezdna w złym stanie przestawienia koniecznego potrzebuie.
 
21. Kuźnia stara pod deskami, komin lepiony w dosyć dobrym stanie, statki kowalskie jako to miech kowalski, kowadło, młot duży i mały, szporug i gwozdzielnica, 2 .......... i 2 małe młotki.

22. Młyn o 2ch kołach z porządkami jak w inwentarzu powiedzianym opisano, lecz przy tym pogrodki gwałtowney znowu reperacyi potrzebuią. Z młyna tego czynszu opłaca młynarz .... po zł. 650 posiada zagrodniczą rolę. Zamięszkalny dom i młynica w dobrym dosyć stanie jak stodoła z oborą. Oprócz czynszu wolny mlew dworowi i służącym uzupełnia bez miarki, kapłonów 2 i jay kopę daie do dworu.

Stan budowli włościan wyszczególnienie z imion i nazwisk jak i ich obowiązków oraz zapomog.

Półrolnicy

1mo. Wawrzeniec Pawlak ma chałupę całą, oborę, stodołę także całe y wdobrym stanie, wóz, żelazo płużne. Ma ze dworu parę wołów y konia.

2. Po Józefie Pawlaku półrolek pusty a ten sam mięszka, komorą y roli trzyma na dzień jeden, resztę dwór obsiewa.
Półrolnik ten inwentarz zakładny to iest 2 woły y konia Pnu Wincentemu Domaniewskiemu który ten .........
a. Wawrzeńcowi Pawlakowi wołu za 20 ugodzonego, którą kwotę tenże powrócic ma.
b. Franciszkowi Pawlakowi wołu drugiego, którego po dziś dzień ma.
c. Maychrowi Zemli konia, także półrolnikowi zasiewy do dworu zabrane.

3. Po Jędrzeju Pawlaku trzyma półrolek ten jego syn Franciszek ma całą zapomogę, budynki dobre y obsiewy.

4. Roch Głowacki ma chałupę złą, oborę y stodołę w dobrym stanie, zapomogę w inwentarzu ma tak jak powyżsi niemniey i zasiewy. Chałupa powyższa w formie dwojaków wystawiona, gdyż jey dach zawalił się, potrzebuie spiesznego y koniecznego restaurowania.

5. Franciszek Woźniak ma tak inwentarz jakoliteż zabudowania w dobrym stanie.

6. Bartłomiey Wilczek półrolnik także chałupa tego w dosyć dobrym stanie, jedynie komin nowy dać koniecznie i dach popoprawiać nieco potrzeba.

7. Półrolek po Bonawenturze Głowackim pusty stoi. Chałupa się zawaliła, obora które przestawić znowu potrzeba, stodoła do tego placu w dobrym stanie, którą Zimlak? Maycher używa, grunt ten dwór obsiewa, woła 1go P. Wincenty Domaniewski zabrał, zasiew całkowity odebrał, a ten u tegoż półrolnika zdechł.

8. Po Pawle Głowackim obiął Antoni Głowacki pułrolek. Ma chałupę y oborę dobrą, stodoła reperacyi potrzebuie. Ma 2 konie y wołu 1, także zasiew kompletny.

9. Jędrzey Zemła półrolnik zdał gospodarstwo synowi Maychrowi Zemło. W tym placu chałupa y obory dobre, stodoła obalona, ma 2 woły, konia od Pawlaka, jayka, wóz i żelaza płużne. Miał także ten półrolnik woła zakładnego ale mu zdechł, zasiew równy jak inni.

10. Półrolek po Stanisławie Kwiatkowskim pusta stoi obsiewany przez dwór. Inwentarz po nim to iest koni parę dobrych P. Wincenty zabrał obsiew wszelki tenże P. Wincenty Domaniewski zabrał. Chałupa zawaliła się, obory y stodoła w tym placu dobre.

11. Po Antonim Głowackim który przeszedł pod Nr. placu 8 siedzi Michał Głowacki, chałupa y obora oraz stodoła dobre, ma parę wołów, a konia od P. Roykowskiego y wóz nowy otrzymał.

12. Paweł Mizerski półrolnik zdał gospodarstwo Stanisławowi synowi. Ma zabudowania w dobrym stanie, ma 2 woły, a konia przez teraźnieysza dzierżawczynię czyli jey męża miał sobie danego, wóz y żelaza płużne oraz zasiew kompletny.

13. Po Woyciechu Wilczak? półrolek pusty na dwór obsiewany. Zasiewy zupełne P. Kacper Domaniewski sprzątnął po nim parę wołów, konia, krowę, wóz, pług z żelazami zebrano do dworu do tegoż P. Domaniewskiego.

14. Po Macieju Bzdyku? Paweł Mizerski półrolek obsiadł, z tego zszedł na plac pod Nr. 12 na plac owcarza i ten ostatni półrolek pusto stoi, grunta przez dwór obsiewane do dziś.

Każdy z wymienionych półrolników odrabiać ma obowiązek pieszo po dni pięć w tydzień, albo sprzężajem po dwa dni i pół, tłuk robią 4 w żniwa, stróżą po kolei odbywają i trzodę, oprzędzać powinni po sztuce przędzy grubego do owiec płukania y strzyżenia bez dnia, do obierania kapusty, brukwi, chmielu y włoszczyzny, również wieczorami świetną drogę o mil 3. Daniny każdy po 2ch kapłonów, gęś 1 y jay puł kopy.

Zagrodnicy

1. Jędrzey Balcerzak ma wszystkie budynki dobre y zasiew dworski.

2. Po Pawle Musielaku trzyma zagrodę Antoni Bobowski, ma także zabudowania dobre.

3. Konstanty Popławski ma także zabudowania dobre y zasiewy.

4. Tomasz Stolarz ma zabudowania dworskie y zasiewy.

5. Po Józefie Bobińskim trzyma Bonawentura Głowacki, chałupa w złym stanie, obory y stodoły niemasz, zasiewy odebrał jak inni.

6. Po Adamie Młynarczyku trzyma Stelmach przychodzi na czynsz? Chałupę, oborę y stodołę ma dobre.

7. Mikołay Przybyła ma chałupę dobrą, stodoła y obora obaliła się, zasiewy ma ze dworu.

8. Paweł Musielak ma zabudowania dobre y zasiew ze dworu kompletny.

9. Michał Komorowski ma zabudowania dobre y zasiewy zupełne.

10ta. Zagroda po Sobku? w którey siedzi Woyciechowa, chałupa opisana pod Nr. 4, stodoła y obora upadły, taż posiewa tę zagrodę.

Wyżey wymienieni zagrodnicy odrabiają w tydzień po dni trzy pieszo, tłuk w żniwa 4, inne powinności równo z półrolnikami wypełniają, dają po 2ch kapłonów, jay piętnaście, oprządzają po pół sztuki przędzy grubey y z listami w święto o mil 3 chodzą.

Komornicy

1. Klimek Komorowski przy Wawrzyku? Pawlaku mięszka, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

2. Błażkowa komornica u Pawlaka Józefa, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

3. Musiał Paweł u Rocha Głowackiego, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

4. Gaducka Nastka u Woźniaka, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

5. Sobek Bobiński w pustey chałupie, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

6. Bartłomiey Kozak w swey chałupie, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

7. Antoni Drogorz? u Bartka, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

8. Krystyna Kwiatkowska u Stanisławskiego, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

Z Pustkowia z pod Mokrzu?

9. Woytkowa, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

10. Janek z powyższą mięszkający, robi w tydzień dzień 2 i tłuk 3.

11. Bartłomiey Olczak, robi w tydzień dzień 2 i tłuk 3.

12. Niewidomy, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.

13. Adryan Kusiak, robi w tydzień dzień 1 i tłuk 3.
Od So Jana las ogania.
Oprócz pod Nem 10 i 11 co po kawałku gruntu mają inni żadnego.
Dodaie się w tym mieyscu że bosak 1, ..... od owiec, beczek y lasu znayduiące się na gruncie przy Possessorze znayduią się jak i naczynia kowalskie wyżey powiedziane.

Nazwy niemieckie za Regencji Pruskiej

W czasach rządów Pruskich w Polsce w latach 1793-1807 nowo założonym osadom, lub też niektórym już istniejącym wcześniej nadawano niemieckie nazwy. Wieś Brzezina koło Uniejowa nosiła niemiecką nazwę Bergfeld, Błota Kruplińskie w dzisiejszym powiecie Pajęczno nazywały się z niemiecka Luisenbruch, wsie w pobliżu Pabianic Starowa Góra i Bukowiec miały swoje niemieckie odpowiedniki w postaci Efingshausen i Koenigsbach.

Na naszym terenie również istnieją miejscowości, którym Rząd Pruski nadał niemiecką nomenklaturę. W gminie Dobroń Markówka - Hochweiler, w gminie Wieluń dwie sąsiadujące ze sobą miejscowości Józefów - Louisenfeld i Jodłowiec - Tannenwald.

W 1820 roku na mocy Reskryptu Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu opartej na postanowieniu Księcia Namiestnika Królewskiego zarządzono, że nazwy nadane "pomniejszym realnościom, uroczyskom i zaroślom i t.p." mają być zniesione a na ich miejsce zaprowadzić miano ich dawniejsze polskie nazwy. Postanowienie to dotyczyło miejscowości, które znajdowały się na terenie Dóbr Skarbowych w tzw. Ekonomiach.

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego

 Dodałem informacje z lat 1817 i 1819.

Wolczyński

Wolczyński, nazwa karczmy znajdującej się w pobliżu miasta Szadek, prawdopodobnie w dzisiejszej gminie Szadek. Nazwa nie odnaleziona na mapach.

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1819 nr 50

OBWIESZCZENIE.
Dnia 5. Grudnia b. r. o godzinie drugiey w nocy ukradziono konia karego, wzrostu małego mierzynka, grubo płuski okrągły, na nogach niskich, bez odmiany; Koń ten podpisanemu w drodze w karczmie Wolczyński blisko Szadku skradzionym został. Ktoby się o takowym dowiedział, zechce donieść podpisanemu, a sowitą nadgrodę odbierze.
Szadek dnia 12. Grudnia 1819.
Jakob Neyman, Oberzysta.