Inwentarz Suliszewice (1869)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Suliszewice. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1969. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

Dobra ziemskie Suliszewice i Jarki składające się z wsi i folwarku Suliszewice, z folwarku i młyna wodnego Jarki, położone w Powiecie i Gubernii Kaliskiej, gminie Kalinowa, parafii Staw, należące do Bonawentury Błeszyńskiego, zajęte zostały przez Komornika Wiktora Lipskiego na rzecz i na żądanie Izraela Tykociner na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy 5930 rubli srebrem, 2 kopiejki z procentem i kosztami. Dobra te były w dzierżawnym posiadaniu Gracjana Łączkowskiego od 1865 roku na 12 lat, a po jego śmierci jego sukcesorów. W dobrach tych mieszkała wdowa Łucja Walerja Łączkowska.

[Suliszewice]

1. Dwór, z cegły paloney budowany, szkudłami i w małey części dachówką kryty, długości arszynów 42, szerokości 14, wysokości 4, o trzech kominach, czterech sieniach, dziesięciu pokojach, jednym schowaniu, (w jednym z pokoi od końca dworu urządzona oranżerya zaszklona) na górze pokoik o jednym oknie, nadto góra do wieszania bielizny, w sieni frontowej urządzone schowanko. Od frontu dworu facyata na czterech słupach murowanych pod dachem, czyli przy okopach dworu rynny cynkowe do ścieku wody. W tym zamieszkują sukcesorowie po Gracyanie Łączkowskim pozostali. Okien w około dworu szesnaście.

2. Za dworem, a raczey od dworu przybudowana przystawka, z cegły paloney budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 20, szerokości 12, wysokości 4, w którey kuchnia angielska, komin nad dach murowany, sieni dwoje i okien 2ie. Pod tą przystawką piwnica z wchodem od podwórza.

3. Przystawka do piwnicy, z cegły paloney budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 4, szerokości 3, wysokości 3.

Ogród warzywny i owocowy przy dworze, w którym się mieści drzew rodzajnych różnego gatunku sztuk sto dwadzieścia jeden, nadto orzechów włoskich sztuk dwadzieścia trzy, drzew dzikich to jest dębów sztuk trzy oraz innych tak przed dworem, jako i w ogrodzie około sztuk dwieście pięćdziesiąt trzy, niemniey klomby akacyi, bzu, leszczyny, tudzież jesion płaczący. Po za ogrodem w długości tegoż olszyna.

4. Spichrz stary, z drzewa budowany, słomą i szkudłami kryty, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5.

5. Kloaka, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 2, szerokości 1 1/2, wysokości 4.

6. Olearnia, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 18, szerokości 11, wysokości 3. W tey wszelkie porządki do gruntu przywiązane, jako to: kamień do tłoczenia siemienia przy którym jest koło paleczne i kierat, dwa wały, dwa cywia, piecyk żelazny do rozgrzewania siemienia, prasa do oleju wytłoczenia, taran do klinów, młynek z dwoma walcami kamiennemi do mielenia siemienia, kosz i skrzynia z desek. Przy kieracie jest również zamyłek do melenia mąki, przy którym dwa kamienie, z których jeden wierzchni, a drugi spodni do melenia zboża, cywia, paprzyca, małe koło paleczne, kosz z desek do zasypywania zboża, skrzynia mącznia z desek.

7. Chlewiki i kurniki pod jednym dachem, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 18, szerokości 7, wysokości 3.

8. Dom w którym mieszkają ludzie dworscy, o jednym kominie, w strychulce budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 15, szerokości 3, wysokości 3 1/2.

9. Karmniki dla trzody chlewney, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 18, szerokości 7, wysokości 3.

10. Owczarnia, z cegły paloney budowana, szkudłami i słomą kryta, długości arszynów 80, szerokości 16, wysokości 5.

Studnia balami ocembrowana przy którey żuraw.

11. Stodoła o dwóch klepiskach z wrotniami, z cegły paloney pecy i drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 70, szerokości 14, wysokości 4.

12. Szopa, w którey kierat do młockarni, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 15, szerokości 15, wysokości 4.

13. Stodoła druga o dwóch klepiskach z wrotniami, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 95, szerokości 15, wysokości 5.

14. Szopa na wozy, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 25, szerokości 11, wysokości 4.

15. Dom przy dworze (stara kuchnia), w tym mieszkają ludzie dworscy, z cegły paloney i drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 26, szerokości 11, wysokości 3 1/2.

Studnia balami ocembrowana z żurawiem.

16. Szopa na pszczoły w ogrodzie, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 11, szerokości 3, wysokości 3.

17. Budynek na porządki gospodarcze na podmurowaniu pod którym jest piwnica, w ryglówkę budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 17, szerokości 8, wysokości 4.

18. Sieczkarnia, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 20, szerokości 13, wysokości 5.

19. Obory na podmurowaniu, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 53, szerokości 16, wysokości 5.

20. Obory drugie na podmurowaniu, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5.

Ogród drugi owocowy i warzywny, w którym jest drzew rodzajnych, gruszek, jabłoni, śliwek i t.p. sztuk około siedemdziesięciu ośmiu.

21. Sklep na podmurowaniu (jak ad 17 zamieszczony), w ryglówkę budowany, gontami kryty.

22. Stajnia i wozownia pod jednym dachem, w ryglówkę budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 58, szerokości 11, wysokości 5.

23. Buda dla psów, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 5, szerokości 1 1/2, wysokości 1 1/2.

24. Chlewik i szopa pod jednym dachem przy starey kuchni (stosownie do oświadczenia Wielmożney Waleryi Łączkowskiey wdowy pozycye ad 23 i 24 stanowią jey własność), z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 6, szerokości 4, wysokości 3.

Sadzawka mała. Około zabudowań dworskich i ogrodów są ogrodzenia z żerdzi i łat rzniętych.

25. Dom koszary dla ludzi dworskich o piętrze, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 21, szerokości 5, wysokości 15.

26. Dom koszary środkowe dla ludzi dworskich, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 26, szerokości 18, wysokości 7.

27. Dom trzeci koszary dla ludzi dworskich, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5. Czyni się wzmianka, iż koszary ad 25, 26 i 27 są łączne.

28. Karczma i stajnia wjezdna pod jednym dachem, z kominem murowanym, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 26, szerokości 16, wysokości 4. W tey mieszka Juliusz Cabański, propinator, opłacający rocznie czynszu złotych polskich dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt i podatku rubli srebrem sześć do dworu. Dzierżawa kończy mu się z dniem dwudziestym trzecim kwietnia tysiącznego ośmsetnego siedmdziesiątego pierwszego roku. Ma do tego gruntu wraz z łączką około morg piętnastu.

29. Stodoła przy karczmie o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 20, szerokości 11, wysokości 4.

Studnia balami ocembrowana.

Opis zabudowań Folwarku Jarki zwanego.

1. Stodoła o jednem klepisku z wrotniami, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 45, szerokości 14, wysokości 5.

2. Stodoła druga takaż, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 45, szerokości 15, wysokości 5.

3. Młyn wodny z domem mieszkalnym pod jednym dachem z kominem murowanym, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 30, szerokości 14, wysokości 4. Przy tym młynie jest upust z drzewa, koło wodne i koło paleczne, skrzynia mącznica i półskrzynek, paprzyca, wrzeciona i socha? żelazne, dwa kamienie, z których jeden wierzchni, a drugi spodni do melenia zboża, kosze z desek do zasypywania zboża. W tym młynie jest również jagielnik, przy którym jeden kamień wierzchni (stosowanie do oświadczenia młynarza ma bydź jego własnością), drugi spodni z gliny, jak również kosz z desek do zasypywania prosa, półskrzynek, socha, cywie i wrzeciona, wszystko to do gruntu przywiązane, reszta porządków w tym młynie będących jest własnością młynarza. Dzierżawcą młyna i jagielnika jest Daniel Kozak, dzierżawi takowe za kontraktem prywatnie w dniu dwudziestym trzecim kwietnia tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego pierwszego roku pomiędzy nim a Bonawenturą Błeszyńskim na lat dwanaście zawartym Komornikowi okazanym, a to pod temi warunkami, że Daniel Kozak obowiązany płacić rocznie złotych polskich sześćset w dwóch ratach na Święty Woyciech i Święty Marcin po złotych polskich trzysta, wszelkie mlewa pańskie ma na każde zawołanie w jak najkrótszym czasie uskuteczniać i to bez wynagrodzenia, reperacye młyna młynarz bierze na swój koszt, a w przypadku żeby się miał wał młyński złamać, w takim razie należy dziedzic do połowy.

Staw przy młynie w małey części zarybiony.

Ogródek warzywny i owocowy przy młynie, w którym jest drzew rodzajnych sztuk dwadzieścia.

4. Stodoła o jednem klepisku, z drzewa, słomą kryta, długości arszynów dwadzieścia pięć, szeroka jedenaście, wysoka cztery.

5. Obora i chlew pod jednym dachem z słomy, z drzewa budowana, długa arszynów trzynaście, szeroka dziewięć, wysoka trzy.

Na grobli z wsi Szuliszewic do folwarku Jarki są trzy mostki z drzewa.

6. Dom kuźnia w wsi Suliszewicach, z drzewa budowana w strychulce, kryta szkudłami i słomą, długa arszynów dwadzieścia jeden, szeroka jedenaście, wysoka trzy, tę zamieszkuje służba dworska.

7. Kuźnia z kominem murowanym budowana z cegły surówki, deskami obita i kryta, (podług oświadczenia Wielmożney Waleryi Łączkowskiey wdowy, takowa kuźnia  jest wyłączną własnością sukcessorów po Gracynie Łączkowskim), te zajmuje kowal do dzierżawcy należący.

W łąkach znajduje się część olszyny i brzeziny, która także należeć ma do dzierżawców, jako przez nich od Bonawentury Błeszyńskiego zakupiona i już w trzech czwartych częściach wycięta.