Inwentarz Poniatówek (1867)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Poniatów. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1956. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na folwarku Poniatówek w dobrach Poniatów położonym dnia szóstego / ośmnastego marca tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego siódmego roku."

Dobra ziemskie folwark Poniatówek położone w Gubernii Kaliskiej, Powiecie Turekskim, gminie i parafii Goszczanów, należące do Edwarda Sawickiego, który po zajęciu tytuł własności przelał na rzecz Anny z Sawickich Wacława Malczewskiego żony w której znajdują się posiadaniu, zajęte zostały przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Hortensyi z Zielińskich i Seweryna małżonków Jaraczewskich zamieszkałych w Sieradzu na folwarku Chabie, na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy rsr. 2327, kop. 75 z procentem i kosztami od właścicieli folwarku Poniatówek należnych.

Opis zabudowań.

1. Dwór czyli dom mieszkalny na podmurowaniu i przyciesiach, z bali budowany, deskami w tafle układane olejno malowane zewnątrz wokoło obity, a wewnątrz ściany gliną obrzucane, od frontu przed drzwiami do sieni prowadzącymi jest przystawka na dwóch słupach gontami kryta, z którey prowadzą wspomnione drzwi do sieni tapetowaney, z tey zaś sieni uważając od wchodu po prawey stronie prowadzą drzwi do pokoju o dwóch oknach na front wychodzących, w nim piec kaflany z drzwiczkami żelaznemi. Za tym pokojem idąc wprost prowadzą drzwi do pokoju frontowego o jednym oknie, z którego znów na tył prowadzą drzwi do pokoiku o jednym oknie, pokój ów pierwszy i oba te pokoiki wapnem na biało bielone, z tego znów opisanego wyżey pokoiku tylnego prowadzą drzwi do pokoju tylnego o dwóch oknach, pokój ten jest tapetowany i przez drzwi prowadzące do pokoju pierwszego położonego od wchodu po prawey stronie sieni, z tymże łączy się, daley z tego wspomnionego pokoju tylnego również na tył prowadzą drzwi do pokoiku tylnego o jednym oknie, w tym ściany tapetowane, z tego pokoiku po lewey ręce są drzwi do kredensu z części sieni urządzonego, a zaś w dworze tym jest jeden komin murowany nad dach wyciągnięty, dach zaś gontami kryty. Budynek, czyli dwór ten cały jest w zupełności w dobrym stanie i potrzebuje jedynie postawienia pieców w tych pokojach, w którym obecny opis takowych jako nie exystujących nie wykazuje. Dwór ten długi pięćdziesiąt sześć, szeroki ośmnaście, wysoki dziewięć arszynów.
Od frontu dworu tego czyli przed takowym jest dwoma rzędami zasadzonych i doń wyrosłych kasztanów sztuk czternaście i kilka między temi drzewek owocowych,  a zaś od tyłu tego dworu w początku rogu ogrodu owocowego niżey opisać się mającego jest.

2. Kloaka o dwóch przedziałach z drzewa w słupy i deski budowana, gontami kryta, długa siedm, szeroka pięć, wysoka dziesięć arszynów. Ogród wyż wzmiankowany w którym są drzewa owocowe, to jest wiśnie, gruszki, jabłonie, krzewy agrestu i t.p. sztuk około dwieście pięćdziesiąt, ogród ten obok rowu i krzew w około go okalających, od tyłu pola i przy drodze od wsi Goszczanowa przez ten folwark Poniatówek do wsi Klonowa prowadzącey jest ogrodzony płotem w parniki i deski na wysokość blisko arszyna wystawionym, ogrodzony, który to płot wzdłuż przy teyże drodze jest doprowadzony do ośmioraków niżey opisać się mających, a w środku którego to płotu przy drodze jak się powiedziało od wsi Goszczanowa położony uważając po prawey stronie są urządzone wjezdne trzy bramy po dwa słupy mające z wrotniami w kształcie sztachet urządzonymi na biało pokostowanymi, z których od środkowey bramy do budynku murowanego, spichrz, stajnie i obory mieszczącego poniżey opisać się mającego do rogu takowego od frontu uważając po prawey stronie dochodzą sztachety na arszyn jeden blisko wysokie, na biało pokostowane, a od następney ostatniey bramy wjezdney do drugiego znowu rogu powołanego wyżey budynku prowadzi płot w parniki i deski urządzony na arsznym blisko wysoki, a tak ogrodzenia te czyli opisany płot i sztachety i wzmiankowana frontowa ściana budynku stanowią podwórze w ten sposób do okoła ogrodzone.
Od dworu powyż opisanego uważając od frontu takowego po lewey stronie wprost takowego jest o kilkanaście kroków

3. Budynek murowany o jednym takimże kominie i gontami kryty, na kuchnią przeznaczony, pod którym znajdują się piwnice, budynek ten przy weyściu schodkami o czterech stopniach drewnianych, drzwiami z tychże prowadzącymi jest przedzielony czyli przeforsztowany ścianą z desek, która to ściana, oraz ściana przez tenże przedział czyli przeforsztowanie również z desek przeprowadzona czyli urządzona uważając po prawey stronie stanowi dwie komorki, w których podłoga z desek, zaś po lewey stronie tego przeforsztowania jest urządzona kuchnia angielska z blachą żelazną o czterech fajerkach oraz piec z cegły do pieczenia chleba, budynek ten długi dwadzieścia dwa, szeroki dwanaście, wysoki dziesięć arszynów zupełnie w dobrym stanie, za tym zaraz budynkiem jest:

4. Budynek na przyciesiach z drzewa w słupy i bali budowany z dachem gontami krytym na chlewy dla trzody i drabin przeznaczony o pięciu przedziałach i tyluż drzwiami do nich prowadzącymi. Budynek ten długi dwadzieścia jeden, szeroki dwanaście, wysoki cztery arszynów. Daley w podwórzu powyż opisanym jest:

5. Budynek murowany z dwoma dymnikami do których prowadzą dwie oddzielne schodki z drzewa na ganki urządzone, szczyty budynku tego również masiw murowane, cały zaś budynek pod jednym dachem, gontami i słomą krytym, mieści w sobie spichrz, stajnie i obory o siedmiu przedziałach i tyluż drzwiach. Budynek ten długi sto cztery, szeroki dwadzieścia dwa, wysoki dziesięć arszynów, jest zupełnie w dobrym stanie, przy tym zaś budynku w rogu od frontu uważając po prawey stronie jest:

6. Szopa przystawiona, czyli wozownia bez drzwi, na słupach z bali budowana, słomą kryta, długa dwadzieścia dwa, szeroka pięć, wysoka ośm arszynów.

Po drugiey wreszcie stronie drogi zwyż powiedzianey od Goszczanowa do wsi Klonowa przez Folwark Poniatówek prowadzącey na przeciw zwyż opisanych budynków jest.

7. Studnia balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem żelaznymi obręczami okutym a daley

8. Stodoła o dwóch klepiskach i dwóch dubeltowych wrotniach na przyciesiach w słupy i do połowy od dołu z bali a od połowy do góry z desek budowana, słomą kryta, trzema słupami podparta, w średnim stanie, długa ośmdziesiąt pięć, szeroka dziewiętnaście, wysoka ośm arszynów.
Pomiędzy powyższą stodołą a owczarnią zaraz opisać się mającą na przestrzeni długości dziewięciu arszynów jest płot z żerdzi, tyczkami przeplatany, a zaraz przy tym uważając frontem jest

9. Owczarnia murowana o trzech drzwiach, szczyty murowane, dach w części gontami a w części słomą kryty, na dachu owczarni tey jest położona drewniana drabina, owczarnia ta zupełnie w dobrym stanie, długa dziewięćdziesiąt trzy, szeroka dwadzieścia dwa, wysoka dziesięć arszynów. Również obok tey owczarni czołem na przeciw stodoły ad. 7 opisaney, stoi.

10. Stodoła masiw murowana, szczyty takież, stodoła ta o dwóch klepiskach i dwóch dubeltowych wrotniach, dach trzy szory od dołu gontami a daley słomą kryty, stodoła zupełnie w dobrym stanie, długa dziewiędziesiąt sześć, szeroka dwadzieścia dwa, wysoka dziewięć i pół arszynów. Także od roku tey stodoły do brogu zaraz opisać się mającego na przestrzeni dwa i pół arszynów jest płot z żerdzi tyczkami przeplatany a tuż przy nim

11. Bróg do zboża z drzewa na dziesięciu słupach do połowy z bali zbudowany, słomą kryty, długi trzynaście, szeroki jedenaście, wysoki dwadzieścia dwa arszynów. Daley od brogu tego do drogi od Goszczanowa do wsi Klonowa przez zajmujący się folwark Poniatówek prowadzoney wciąż tey drogi po lewey ręce jest płot w parniki i słupy z żerdzi urządzony, na przeciw chałupy ośmioraki niżey opisać się mającey po prawey stronie tey drogi położoney ciągnący i kończący się przy którym to płocie wzdłuż obok jedney wierzby jest wyrosłych brzezin sztuk dwadzieścia trzy. Wreszcie w niewielkiej odległości od powyżey opisanych budynków po prawey stronie drogi od wsi Goszczanowa prowadzącey tyle razy powiedzianey stoi

12. Chałupa ośmioraki o ośmiu izbach, dwóch sieniach i tyluż kominach murowanych nad dach słomą kryty wyciągniętych. Chałupa ta z drzewa na przyciesiach w słupy i bale wybudowana w dobrym stanie, długa trzydzieści dwa, szeroka piętnaście, wysoka sześć arszynów. Od frontu tey chałupy jest urządzony niewielki płot w słupy z żerdzi ogradzający trzy młodociane wiśnie, zaś na przeciw tey chałupy po drugiey stronie drogi jest sklep w ziemi z drzewa słomą i ziemią kryty, wreszcie przy skręcie wyż opisaney drogi od wsi Goszczanowa prowadzącey na drogę do wsi Poniatowa prowadzącą przy teyże drodze są

13. Chałupa czworaki zwana o czterech izbach, jedney sieni, jednym kominie murowanym, nad dach w części gontami a w części słomą kryty, wyprowadzonym, chałupa ta z drzewa na przyciesiach w słupy i bale zbudowana w dobrym stanie, długa dwadzieścia siedm, szeroka czternaście, wysoka pięć arszynów.

14. Chałupa także czworaki zwana o czterech izbach, jedney sieni, jednym kominie murowanym nad dach gontami kryty, wyprowadzonym, na dachu chałupy tey jest położona drabina, chałupa ta z drzewa na przyciesiach w słupy i bale zbudowana w średnim stanie, długa dwadzieścia sześć, szeroka trzynaście, wysoka pięć arszynów, z boku tey chałupy uważając od frontu po lewey ręce jest zasadzonych drzewek młodocianych owocowych sztuk trzynaście.

W chałupach tych co dopiero opisanych mieszkają ludzie dworscy, a zaś dwór cały stoi próżno i tylko w takowym jednym pokoju mieszka Rządca Antoni Ratecki.