Inwentarz Głaniszew (1873)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Głaniszew. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1997. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Pisarz Trybunału Cywilnego w Kaliszu zawiadomił, że dnia 10 (22) kwietnia 1873 roku na Audyencji Trybunału Cywilnego w Kaliszu ogłoszone zostaną warunki licytacyjne sprzedaży dóbr ziemskich Głaniszew, położonych w Okręgu Wartskim, Powiecie Turekskim, Gubernii Kaliskiej, należące do dóbr Grzybki. Dobra te zajęte zostały na przymusową sprzedaż na żądanie Józefy z Korytowskich Biernackiej, wdowy po Stanisławie Biernackim, zamieszkałej w wsi Małkowie. Z dóbr wywłaszczony został zamieszkały tamże właściciel a jednocześnie dłużnik, lekarz wolno praktykujący Kazimierz Mieszczański.

Opis zabudowań folwarku Głaniszew

1. Dwór o dwóch kominach murowanych nad dach wyciągniętych o 8 pokojach, 1 schowaniu, 1 sieni. W tym mieszka właściciel tych dóbr Kazimierz Mieszczański, z cegły palonej budowany, dranicami kryty, długości arsz. 30, szerokości 16, wysokości 8.

2. Do dworu tego przybudowany dom o 2 kominach murowanych, o 1 pokoju, 1 kuchni i 1 schowaniu pod którym jest piwnica, z cegły palonej budowany, dranicami kryty, długości arszy. 24, szerokości 10, wysokości 8.
Przed dworem jest 5 drzew wyrosłych akacyi, jak również klomb urządzony do kwiatów sztachetami drewnianemi ogrodzony.

3. Ogród owocowy i warzywny za dworem, w tym mieści się drzew rodzajnych jako to: grusze, jabłonie, śliwki, wiśnie i kasztan włoski sztuk 250, krzewów agrestu, świętojanek sztuk 65, drzew dzikich sztuk 50. W ogrodzie tym jest sadzawka, przy której jest upust z drzewa.

4. Altana w ogrodzie z 4 oknami oszklonemi z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arsz. 7, szerokości 7, wysokości 5.

5. Skrzynek z pszczołami w ogrodzie sztuk 24, zaś uli z temiż 4, reszta uli próżnych sztuk 21. Ogród ten ogrodzony jest z jednej strony deskami, z drugiej strony żerdziami, z trzeciej deskami, a z czwartej od frontu dworu sztachetami drewnianemi i takiemiż drzwiami na zawiasach i hakach.

6. Olearnia przy trakcie idąc ku wsi Cielce z drzewa budowana, szkudłami kryta, długa arszy. 14, szeroka 11, wysoka 4 1/2.

7. Most drewniany na trakcie jadąc do wsi Cielce, przy którym jest upust drewniany.

8. Cegielnia w polu, przy której są dwie małe szopy na słupach słomą kryte.

9. Sadzawka przy olearni.

10. Drwalniki z drzewa budowane, szkudłami kryte, długie arsz. 16, szerokie 5 1/2, wysokie 4 1/2.

11. Kloaki o dwóch przedziałach z drzewa budowane, szkudłami kryte, długie arsz. 3, szerokie 3, wysokie 4.

12. Chlewy i kurniki pod jednym dachem w ryglówkę budowane, słomą kryte, długie arsz. 10, szerokie 8, wysokie 4.

13. Budy dwie dla psów z drzewa budowane.

14. Kurniki drugie z drzewa budowane, szkudłami kryte, długie arsz. 6, szerokie 4, długie 5.

15. Karmnik dla trzody chlewnej z drzewa budowany, szkudłami kryty, długi arsz. 4, szeroki 4, wysoki 3.

16. Budy dwie drugie z drzewa dla psów.

17. Owczarnia z drzewa budowana, szkudłami kryta, długa arsz. 58, szeroka 14, wysoka 8.

18. Studnia balami ocembrowana z żurawiem bez wiadra.

19. Sieczkarnia z drzewa budowana, słomą kryta, długa arsz. 6, szeroka 14, wysoka 7.

20. Szopa w której jest kierat kompletny do sieczkarni z drzewa budowana, słomą kryta.

21. Kloaki o dwóch przedziałach z drzewa budowane szkudłami kryte, długie arsz. 3, szerokie, wysokie 4.

22. Obory, stajnie i wozownia pod jednym dachem, z cegły palonej budowane, słomą i szkudłami kryte, długie arsz. 64, szerokie 14, wysokie 7 1/2.

23. Ogród owocowy i warzywny za temiż oborami i stajniami, w którym znajdują się drzewa owocowe jako to: jabłonie, grusze, śliwki sztuk 75.

24. Gołębnik na słupie, w którym są gołębie, z drzewa budowany, szkudłami kryty, wysoki arsz. 15.

25. Dzwonek na słupie.

26. Studnia druga, balami ocembrowana z żurawiem, przy którym wiadro okute.

27. Sadzawka w podwórzu.

28. Szyldwach dla stróża, z drzewa budowany, szkudłami kryty, długi arsz. 2, szeroki 2, wysoki 3.

29. Szopa na słupach na porządki gospodarcze, z drzewa budowana, słomą kryta, długa arsz. 20, szero. 10, wysoka 4.

30. Stodoła o trzech klepiskach z dwuskrzydłowemi wrotniami na zawiasach i hakach, z cegły palonej budowana, słomą i dranicami kryta, długa arsz. 80, szeroka 22, wysoka 10.

31. Ogród owocowy i warzywny za tą stodoła, w którym jest drzew rodzajnych jako to śliwki i czereśnie sztuk 64.

32. Stodoła druga o jednym klepisku, o dwóch wrotniach skrzydłowych na zawiasach i hakach, z drzewa budowana, słomą kryta, długa arsz. 24, szeroka 10, wysoka 8.

33. Bróg na słupach z drzewa budowany, słomą kryty, długi arsz. 11, szeroki 8, wysoki 10.

34. Bróg na słupach drugi, z drzewa budowany, słomą kryty, długi arsz. 11, szeroki 8, wysoki 10.

35. Bróg na słupach trzeci, z drzewa budowany, słomą kryty, długi arsz. 14, szeroki 8, wysoki 9.

36. Spichrz pod którym są sklepy z cegły palonej budowany, dachówką kryty, długi arsz. 16, szeroki 12, wysoki 15.

37. Powyż opisane zabudowania sa ogrodzone w części deskami, żerdziami i sztachetami, wjazd zaś do dworu są urządzone wrotnie sztachetowe na zawiasach i hakach.

38. Kuźnia o jednym kominie murowanym z drzewa budowana, szkudłami kryta, długa arsz. 10, szeroka 7, wysoka 4 1/2. W tej są porządki do gruntu przywiązane jako to: miech, kowadło, szrubsztak, szparok, bormaszyna, reszta porządków należy do kowala Franciszka Waldek?, który obowiązany dworowi wszelkie roboty uskuteczniać, pozostaje za umową od d. 24 czerwca 1872 r. do d. 23 kwietnia 1873 r. Za uskuteczniane roboty na te trzy kwartały ugodzony na rs. 30 i w d. 23 kwietnia 1873 r. kontrakt mu się kończy.

39. Sadzawka na przeciw kuźni.

40. Studnia balami ocembrowana, także na przeciw kuźni.

41. Koszary o trzech kominach murowanych o 12 izbach, w których mieszkają ludzie dworscy, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długie arsz. 34, szerokie 12, wysokie 5.

42. Kloaki o dwóch przedziałach z drzewa budowane, bez nakrycia, długie arsz. 4, szerokie 2, wysokie 3.

43. Chlewy z drzewa budowane, słomą kryte, długie arsz. 24, szerokie 4, wysokie 3.

44. Figura z cegły palonej budowana, blachą kryta, długa arsz. 1 1/2, szeroka 1 1/2, wysoka 6, na której jest wyobrażenie Świętego, ogrodzona ta figura sztachetami drewnianemi.

45. Staw w polu zarybiony.

46. Karczma o jednym kominie murowanym, na strychulec i gliną wyrzucana budowana, słomą kryta, długa arsz. 20, szeroka 8, wysoka 4 1/2. Na teraz w karczmie tej żadne trunki się nie szynkuje. W takowej są 4 izby, z których dwie są uwłaszczone, w tych mieszkają Jan Zawiasa i Wincenty Wiśniewski, zaś drugie dwie izby należą do dworu w których mieszka dworski stelmach.

47. Studnia balami ocembrowana.

48. Dom o jednym kominie murowanym, w strychulec gliną wyrzucany budowany, szkudłami kryty, długi arsz. 16, szeroki 10, wysoki 5. W tym mieszkają ludzie dworscy.

Następnie opisano wysiew zboża, inwentarz żywy i martwy, rozległość i granice dóbr, podatki i zaległości.