Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1816. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.
Działo się w dworze wsi Sarnowa w
Powiecie Sieradzkim, dnia siedemnastego lipca roku tysiąc osiemset
szesnastego.-
Przed Pisarzem Aktowym Powiatu
Sieradzkiego Woiewodztwa Kaliskiego nizey podpisanym w Sieradzu w
kamienicy pod liczbą 146. przy ulicy Sukienniczey zamieszkałym, na
żądanie Opiekuna tutay przybyłym, w przytomnosci Swiadkow nizey
wyszczegulnionych stanęli osobiscie:
1.o Kacper Domaniewski Radzca
Powiatu Piotrkowskiego, tak Wo Mikołaia Domaniewskiego,
Wyrokiem Trybunału Cywilnego Kaliskiego dnia jedenastego maja roku
przeszłego tysiąc osiemset piętnastego zapadłym pozbawionego
własney woli, iako i Dzieci Jego, to iest Synow małoletnich
Ignacego lat jedenascie, i Ludwika lat trzy, maiących,
Domaniewskich, z Wielmożną Anną z Bielskich spłodzonych, Opiekun,
przez Radę familiyną Aktem pod prezydencyą Sędziego Pokoiu
Powiatu Sieradzkiego w Sieradzu dnia dziewiątego kwietnia roku
bieżącego, uchwalonym; obrany, w Rzepkach w Powiecie Piotrkowskim
mieszkaiący.
2.o Urodzony Maciey Niwinski,
dobr Grabowia dziedzic, tychże WW. Domaniewskich Oyca i Synow,
powyższym Aktem Rady familiyney przydany Opiekun, w Grabowiu
mieszkaiący.
3.o W. Anna z Bielskich tegoż
Wo Mikołaia Domaniewskiego pozbawionego własney woli,
małżonka, w Piotrkowie zamieszkała.
4.o Urodzony Jozef Zaiączkowski,
w Dubiu mieszkaiący.
5.o Walenty Topolski, w wsi
Klęczu mieszkaiący.
6.o Ur. Kajetan Nieniewski w
Sarnowie mieszkaiący.
Ci od Nro 4. 5. i 6.o
przez Strony za Biegłych mianowani, ktorzy na sprawiedliwe
szacowanie ruchomosci, przysięgę przed Urzędem ninieyszym w
przytomnosci stron zwyczaiem katolickim dzis wykonali.-
A gdy Strony obrały sobie do tego aktu
zamieszkanie w dworze tuteyszym w Sarnowie, a W. Anna Domaniewska w
Piotrkowie, Opiekun zas i przydany Opiekun ządali aby inwentarz
wszelkich dobr ruchomych i nieruchomych tegoż W. Mikołaia
Domaniewskiego dobr Sarnowa, i Korablowa dziedzica, spisany był,
przeto Pisarz aktowy przystąpił do spisania Ruchomosci, ktore
Biegli zaraz szacowali, iak będzie po dobrach nieruchomych
następować, w ten sposob.-
I Dobra Nieruchome:
Dobra Sarnow i Korablow z
przyległosciami w Powiecie Sieradzkim leżące, W. Mikołaiowi
Domaniewskiemu przeznaczone Testamentem przez niegdy JWo
Tomasza Sabel Domaniewskiego Podczaszego Szadkowskiego, Orderu So
Stanisława Kawalera, Oyca, dnia dziesiątego pazdziernika roku
tysiąc siedemset dziewiędziesiąt osmego spisanym, w Justic
Kommissyi Sieradzkiey dnia trzydziestego maja roku tysiąc osiemset
drugiego publikowanym, a to w summie stu dwudziestu ( tysięcach
złotych Polskich, mowiąc (szosciu)
Summa tego tytułu 126,000.
II Dobra Ruchome
[pomijam]
Poczym na żądanie
Opiekuna Wo Kacpra Domaniewskiego Radzcy Powiatowego, Pisarz aktowy
przystąpił do opisania stanu budynkow i włoscian, w ten sposob:-
Wieś Sarnow
1.o Kamienica murowana nad rzeką
Widawką zdezelowana bez okien i drzwi napiętrach wyższych - maiąca
komin nad dach wywiedziony, drugi zruynowany - Dach zły szkudlany -
Kopułkę blaszaną na iednym rogu dachu - Sklep z drzwiami z drzewa
modrzewiowego na ktorych napis znayduie się ' S. K. roku 1580. dnia
27. Augusti" w tym sklepie trzy przegrody i kominek - nad
sklepami trzy skarbce sklepione w ktorych okien szesc z kratami
zelażnemi - Drzwi dwoie żelaznych, na pierwszych wchodnich napis "
S. K. S. L. Anno 1582." także drzwi iedne drewniane palami
zelaznemi obłozone z zamkami i kluczami. Naboku skarbcu z sionki
idąc obok schodem iest
komora z oknem za kratami zelaznemi, doktorey drzwi drewniane z
zamkiem i kluczem.-
Wyżey nad skarbcami idąc po schodach
są dwa piętra do mieszkania, zruynowane, pokoie wnich malowane - Ta
kamienica iest opisana dokładnie inwentarzem dnia dziewiętnastego
lipca roku tysiąc siedemset siedemdziesiąt drugiego sporządzonym,
i przez niegdy JWW. Rozą Cienską i Tomasza Domaniewskiego podpisanym.-
2.do Studnia przed kamienicą
głęboka, ocembrowana, lecz dach nad nią i poczęsci cembryna
zruynowa.
3.tio Dwor stary z drzewa
rzniętego - Dach pod szkudłami. Komin z gruntu murowany drugi mały
z pokoiku. W tym dworze pokoi pięc - Garderoby czyli komorki dwie -
Okien dziesięc w nich brakuie szyb iedenascie. Okienic dziesięc bez
iedney połowy - piec ieden z cegły, a drugi z kafli po dwa pokoie
grzeiące, złe, w trzecim pokoiku kominek Moskiewski - Drzwi
jedenascie zamki powyimowane - podłogi w pokoiach i posowy dosc dobre.
4.to za dworem ogrod na sposob
włoski założony z kwaterami, i drzewem roznego gatunku, lecz dosyc
zaniedbany.-
5.o Kuchnia z czeladnicą z
drzewa rzniętego. Dach pod szkudłami, komin nadmurowany. Ma dwie
izby, dwie komory, pięć okien złych poczęsci, szoste zabite
deskami.-
6.o Folwark z drzewa kostkowego.
Dach pod szkudłami, z frontu połowa pod snopkami. Komin
nadmurowany. Dwie izby, dwie komory, cztery okna wszystkie dobre
tylko iedney tafli brakuie.-
7.o Kurniki z chlewami pod
snopkami, z drzewa kostkowego, przegrod szesc.-
8.o Obora z owczarnią razem w
klamrę z drzewa rzniętego, dach dekowany. Złoby są dwa w oborze.-
9.o Staynia długa na szesnascie
koni z drzewa kostkowego. Dach pod szkudłami stary.-
10.o Wozownia z drzewa
rzniętego, bez pokładu. Dach pod szkudłami, z komorką na
sieczke.-
11.o Browar za sadem nad rzeką
Widawką z drzewa rzniętego. Dach pod szkudłami, komin z gruntu
murowany. Ma dwie izby i iednę komorę.-
12.o Ozd za browarem z drzewa
kostkowego - Dach z desek - piec lepiony z kamieni.-
13.o Za browarem wolarnia z
drzewa kostkowego. Dach pod szkudłami - nie maiąca pokładu ani
złobow. Koryto do wywaru ma.
14.o Studnia ocembrowana z
kosiorem i wiadrem.-
15.o Stodoła o dwoch klepiskach
i trzech samsiekach z drzewa rzniętego, w słupy murowane, dach
słomiany.
16.o Stodoła druga podobna
pierwszey o dwoch klepiskach.-
17.o Stodoła trzecia, ale stara
o jednym klepisku, dach słomiany.-
18.o Spichlerz wielki
staroswiecki o dwoch kondygnacyach z bramą. Dach szkudlany stary zły
- pięcioro drzwi na zawiasach żelaznych z trzema tylko zamkami, i
kluczami.
19.o Płoty wedle budynkow i
sadu dosc dobre.-
20.o Karczma stara z drzewa
kostkowego, dach częscią z szkudeł, częscią słomiany. Izba
iedna.- Komora iedna. Komin nadmurowany.- Staynia wiezdna w słupki
na przyciesiach.- Dach słomiany zły.-
21.o Kuznia stara pod deskami.
Komin lepiony.-
22.o Młyn na rzece Widawce z
młynicą z drzewa kostkowego stary. Dach częscią szkudlany,
częscią słomiany. Ma dwa koła wodne. Komin nadmurowany.-
Porządki w Kuzni.
1.o Młot duży. 2.o
Młotek mały. 3.o Kowadło. 4. Miech. 5.o Szporog.-
Kowal zas obowiązany dworowi starą robotę robic i nową małą.-
Porządki we Młynie
1. Dwa kamienie wierzchnie. 2.o
Kamienie dwa spodnie. 3.o ieden kamień spodni zepsuty. 4.o
Dwa wrzeciona z wiciami żelaznemi czterma.- 5.o Dwie paprzyce
żelazne.- 6.o Dwie ponewki żelazne. 7.o Dwie szlufy
na wrzecionach.- 8.o Trzy ryfki na słupkach.- 9.o
Cztery czopy żelazne.- 10.o Osiem wici żelaznych na wałach.
11.o Dwa koła paleczne. 12.o Dwa wały. 13.o
Dwa kosze. 14.o Dwie skrzynie.- 15.o Dwie pułskrzynki.-
16.o Dwa koła wodne. 17. Dwa żłoby. 18.o Calowka
ktorą zgubił przeszły młynarz Pytloski.
Młynarz z młyna daie czynszu na rok
czterma ratami złotych szescset pięcdziesiąt - Wolne melenie dworowi i służącym ordynarye bez miarki - Daie
kapłonow dwoch - Jay kopę iednę.-
W tey wsi Sarnowie iest Pułrolnikow
dwunastu 1. Wawrzyniec Pawlak - 2. Jozef Mikułak czyli Pawlak - 3.
Jędrzey Pawlak. 4. Roch Głowacki - 5. Franciszek Wozniak - 6.
Bartłomiey Witek. 7. Bonawentura Głowacki, radny. 8. Paweł
Głowacki radny. 9. Jędrzey Żemła. 10. Stanisław Kwiatkowski. 11.
Antoni Głowacki. 12. Paweł Mizerski - Trzynasty zas Pułrolnik
Woyciech Witczak spadł - a czternasty Maciey Bzdyk zmarł.- Każdy
Pułrolnik ma parę bydła na które wziął ze dwora dziesięc
dukatow - ma każdy woz - i żelaza płużne. Kazdy robi w tydziem
dni pięc, bydłem zas kiedy orze dni dwa i puł.- Tłuk w zniwa
odbywa trzy - Daie kazdy kapłonow dwóch, gęs iednę i trzydziesci
jay - Strozą po kolei z Zagrodnikami razem czyni - a trzodę
opłaca.-
Zagrodników iest osmiu - 1. Jędrzey
Balcerzak. 2. Paweł Musialik - 3. Konstanty Popłaski włodarz. 4.
Tomasz Stolarz - 5. Jozef Wodzinski - 6. Adam Młynarczyk - 7.
Mikołay Przybyła - 8. Paweł Musialik radny - Kazdy z tych
Zagrodnikow robi ręczno dni trzy w tydzień, a tłuk w żniwa trzy,
i strozę koleyno odbywa - Trzodę zas płaci. Daie kapłonow dwoch,
jay piętnascie.-
Komornikow i Komornic iest siedem,
robiących wtydzien dzień, a w zniwa tłuk trzy.-
Chałup w tey wsi iest wszystkich
dwadziescia cztery.
Wieś Korablow.
Budynki Dworskie.
1.o Dwor o czterech pokoiach,
dwoch garderobach, iedney kuchence. Dach pod snopkami stary.-
2.o Folwark o izbach trzech,
iedney komorze, nieskonczony, bez komina, bez drzwi i bez okien.-
3.o Wozownia staynia i oborka
razem pod snopkami.-
4.o Owczarnia pod snopkami.
5.o Kurnik i chlewy razem.-
6.o Stodoła o dwoch klepiskach
stara obala się, spichlerz w szrodku - Dach słomiany zły.-
7.o Studnia w podworzu mała.
8.o Płoty dosc dobrze
poogradzane, niektore stare.-
W tey wsi Korablowie iest Pułrolnikow
dziesięciu : 1. Izydor Sobczak. 2. Antoni Bora - 3. Bartłomiey Kusy
- 4. Marcin Bzdyk - 5. Walenty Pawlak.- 6. Błazey Głowacki - 7.
Stanisław Żemla ktory uciekł. 8. Felix Adryanczyk. 9. Antoni
Głowacki - 10. Jan Wrzosek - Ci trzey ostatni nalezą do Sarnowa
excypowani. Oprocz tych Pułrolnikow, są ieszcze trzy puste także
excypowane do Sarnowa.- Kazdy Pułrolnik wziął od dworu na woły po
dziesięc dukatow, a jedenastego na woz.- Robi w tydzien dni pięc
pieszo, a kiedy orze, to dwa dni i puł - Strożą po kolei, a w
zniwa dni trzy tłuki odbywa, trzodę zas płaci - kapłonow daie
dwoch, gęs iednę, iay trzydziesci - kądziel przędzie.
Zagrodnikow iest czterech, Grzegorz
Szurma, Franciszek Zemła, Tomasz Cieplak, i Jan Cieplak, zktorych
kazdy robi dni cztery w tydzien pieszo - Strozą trzodę i tłukę
tak odbywa iak Pułrolnik - Daie kapłonow dwoch i jay piętnascie-
Komornikow iest pięciu - z ktorych do
Sarnowa excypowanych trzech, robi każdy dzień wtydzień, w żniwa
zas tłuki trzy.-
Chałup w tey wsi znayduie się
siedemnascie, lecz między temi są cztery puste.-
Młyn z młynicą razem. Młynarz daie
czynszu rocznego złotych siedemset dwadziescia - mele dworowi i
słuzącym bez miarki-
Porządki we Młynie
takie:
Dwa kamienie wierzchnie z buxami żelaznemi. Dwa wrzeciona z wiciami zelaznemi czterma.- Dwie
paprzyce żelazne.- Dwie ponewki żelazne. Osiem wici żelaznych na
wałach, iedna z nich spękana. Cztery czopy na wałach. Dwa
oszkardy - Jeden korb żelazny od pytlow - Jeden pal żelazny. Dwie
ryfki na stęporach.- Pięć ryfkow na słupkach w sianin - Dwa koła paleczne - Dwa koła wodne. Dwie skrzynie - Trzy puł
skrzynki- Dwa kosze złe. Dwa korytka złe. Dwa wały i dwa złoby.-
Po ukonczeniu opisu w wsi Korablowie,
gdzie się Pisarz Aktowy udawał osobiscie - W. Kacper Domaniewski
Opiekun rezerwował sobie odebranie rachunków zadministracyi od Wo
Jana Domaniewskiego przeszłego Zawiadowcy i Doradcy od czasu
ustanowienia Onegoż przez wyrok Trybunały Kaliskiego to iest od
maja roku przeszłego, o co wzywany był urzędownie przez Pisarza
aktowego, lecz się tłomaczył iż takowe rachunki tylko za
rezolucyą Trybunału złożyć może.-
[dalszą część pomijam]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz