Wizja Ułany (1755)

Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, sygn. 56-235, karta 1148 (ołówek)
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.

Wizya dobr Ulan szlachetnie urodzonych Ich Mosciow PP Kazimierza Byszewskiego, Jozefa Domochowskiego przyobecnosci opatrzonego Piotra Pietrowskiego przysięznego woznego na affektacyą w Imci Pana Jozefa Zaremby Cieleckiego Podwoiewodziego Sieradzkiego.
Przy skonczoney possessyi wysciu dnia osmnastego julij Imciu Pana Byszewskiego z dobr Ułan w roku 1755 nizey przypodpisach specyfikowanych w tenor takowy iak widzielismy opisaniem czynnoscią.

Nayprzod dwor snopkami poszyty, poszycie na nim dobre, do tego dworu wchodząc do sieni drzwi na biegunach z klamką drewnianą y zapora, w sieni podłoga zdelow, drzwi z tey sieni wteł dworu na biegunach, komin szeroki .... kuchni, posowy na tey sieni niemasz, drzwi z sieni do izby na zawiasach z klamką żelazną z aczykiem skoblem okrągłym, zelaznym, drzwi wtey izbie, komin dobry, piec potrzebuie zgrontu przestawienia, w około pieca ławki. W tey izbie okien trzy w drewno oprawnych, iedno całe, w drugim oknie szyb brakuie, w trzecim puł okna niemasz, pułka na statki przy drzwiach z przegrodami trzema, z desek, pod oknem ławy, posowa na izbie mieyscem gdzie niegdzie nad roynowana zła, podciąg zły, podłogi w tey izbie niemasz. Z tey izby drzwi do komory na zawiasach z wreciązem, skoblem. W tey komorze podłogi niemasz, posowa zła. Z tey komory drzwi do sieni zabite ku kuchni, oborka wpodworzu na bydło w słupy z delikow ciesanych, nowo postawiona, spiechlerz w podworzu fundytus zroynowany y na tym mieyscu teraz zbudowana staienka z poszyciem starem wpoł z nowym, stodoła nowo już trochę nadruynowana, druga stara, ta ze wszystkim obalona, wrot dwoie, iedne na wies, drug[i]e za dworem na pastwisko, płoty w zerdzie po ogradzane wkoło budynkow.
Wieskie budynki, chałupa wpuł stara po nieboszczyku Kazimierzu, a teraz wniey tylko wdowa nie podana się znayduie z oborka y stodoły, ogrodem zasianym, w polu zas ta wdowa znacznie niedosiała. Ta wdowa mająca załogę zagrodniczą.
Chałupa gdzie Stach mieszka zła, z chlewikiem ze starego drzwa przybudowanym, załogi zagrodniczy niemaiący, zasiewku wpoł maiący.
Chałupa gdzie nie wi[a?]domy mieszka ze starego drzewa pszebudowana, którą Jmc Pan Byszewski postawił, zasiewku ani załogi zadney nie mający, dni tylko dwa robi.

W dalszym ciągu dokumentu opisano zasiewy znajdujące się we wsi Ułany.

Wizja Wójtostwo Sieradzkie (1755)

Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, sygn. 56-235, karta 1111
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.

Wójtostwo Sieradzkie 1821 r.

Wizya budynków Wóytowskich na Przedmieściu Sieradzkim  leżących gwałtownym wichrem po zachodzie słońca dnia dwudziestego siódmego kwietnia roku pańskiego 1755 wszczętym niektórych poodzieranych innych poruynowanych owych z grontu powywracanych w przytomności szlachetnych Józefa Kiełczewskiego Woyciecha Spychalskiego przez uczciwego Sebastyana Gołąbka ze wsi Biały woźnego autlentykowanego y przysięgłego do WJP. Sebastyana Psarskiego Stolnikowicza Ziemi Wieluńskiey uprzywilejowanego Possessora należących z urzędowney rekwizycyi nazajutrz to iest dnia 28 miesiąca y roku jako wyżey sprowadzonych uczyniona y rzetelnie zobowiązku sumienney przysięgi, co nam actis praesentibus zeznana zapisana y przyięta per oblatam.
Nayprzód dwór na którym dach w kilku mieyscach ze szkudeł obdarty znacznie, także szczyt u tegoż dworu z kilku łatami odłamany y oderwany tudziesz kilka kozłów na tymże dworze połamanych i ponatrzaskiwanych, komin ze szkudeł obdarty.
Item komórka przy tymże dworze przybudowana w szczycie ze snopków kilkunastu obdarta. Potym tamże na podwórzu w tyle drugim dwora obora długa na siążni piętnaście szeroka na siążni pułpięt z grontu z ścianami z delów zbudowanemi, dachem snopkami poszytym na most zwalona y z ziemią zrównana, słupy w garach porozdzierane, kozły, łaty, bonty, owierki, odrzwie y drzwi połupane poprzetrącane. Przytym za podwórzem nad sadzawką z suszarni dach częścią dranicami, częścią szkudłami pobity, znacznie obdarty.
Item na tymże Przedmieściu przy strudze y kałuży Wielki Krasawa nazwaney staynia wiezna gościnna częścią szkudłami, częścią od dołu tarcicami pobita, zgrontu także z przyciesiami, ścianami, kozłami, buntami, y całym dachem na most porozwalana, słupy, kozły, łaty i inne drzewa połamane, połupane, poprzetrącane y o kilka składów od placu swego osobliwie szkudły z łatami poroznoszone y cały budynek tak iako y obora wyżey opisana przy dworze będąca z ziemią zrównany.
Item na samym końcu Przedmieścia tegoż Krakowskie nazwanego chałupa w którey zdawna chłop Giemza nazwany do Wóytostwa tegoż należący mieszka, w szczycie iednym y po obydwych bokach dachu snopkami poszytego, poobdzierana, kozieł ieden narożnik wyłamany, zrucony, y komin poodzierany.
Józef Kiełczewski
Antonius Spychalski mpp

Wizja Stypuły (1755)

Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, sygn. 56-235, karta 1144
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Wizya Browaru w Stypułach 20 Junij anno Dni 1755 przez opatrzonego woznego Woyciecha Książszczyka de villa Pruszkow ... w dwoch szlachcie niżey podpisanych possessyi JPana Jakoba Żelęckiego podległych uczyniona.

Wchodząc do sieni drzwi na biegunach drewnianych na zapore zamykanych popsute. Z sieni do izby wchodząc drzwi drugie takież ze skoblem. W izbie komin u dołu zruynowany u gory cały, piec prosty porozwalany, posowa pognieła, okna niemasz tylko okiennica, ztey izby do komory drzwi także iak do izby. Wychodząc z izby do sieni kotlina gdzie garce wlepiane bywały do robienia piwa y gorzałki porozwalana, koryto od piwa w końcach porąbane, na gore po drabinie wchodząc uzd do suszenia słodu niebardzo dobry, nad izbą po obuch stronach i zwierzchu dach poodzierany, ktoredy zacieka tak na posowe iako y sciany, nad komorą dach takiż osobliwie w tym mieyscu naywięcey obdarty gdzie siano dla ktorego kładzenia dachu umyslnie sztukę wydarto. Przy tym browarze przybudowany chlew czyli staienka z parezałow[?], ale tylko kozły ani iednym snopkiem to przybudowanie nieprzykryte, poniekąt juz mieyscami nadgnieło. Przyciesi u tego browaru pognieły y sciany, a prawie cały ten browar na nic się niezda i mieszkac wnim nie mozna trzebaby cały zgruntu reperowac ktore zr[u]ynowanie browaru przez mieszkanie JPana Pawła Rembieskiego nastąpiło, teraz pusty stoi [i] nikt w nim niemieszka.

Antoni Jaxa Bykowski ręką trzymaną
Teodor Lubecki mmp

Stewacyo / Stewacia

Słownik Geograficzny:

Ostrów, wś i os. młyn., pow. sieradzki, gm. i par. Brzeźno, odl. od Sieradza 15 w. Wś ma 30 dm., a wraz z major. Rydzew 400 mk., os. młyn. 5 dm., 33 mk. Według Lib. Ben. Łask. (I, 421) wś płaciła plebanowi w Brzeźnie tylko po groszu z łanu na kolędę, zaś dziesięcinę w części dawała pleban. w Unikowie, częścią prebendzie i kanonii gniezn., którą miał wtedy Stanisław Oleśnicki. Według regestr. pobor. z 1578 r. wś O., w par. Brzesno, miała 6 łanów i 5 zagrod. (Pawiński, Wielkop. II, 218. Dobra O. składały się w 1886 r. z fol. O., nomenkl.; Sudajew, Sterno, Stewacyo i Antoniówka, wsi: Ostrów, Rydzew i Gozdy; rozl. dominialna mr. 1768: gr. or. i ogr. mr. 725, łąk mr. 151, pastw. mr. 25, lasu mr. 603, w osadach wieczysto-czynszowych mr. 237, nieuż. mr. 27; bud mur. 5, z drzewa 8; las nieurządzony. Wś O. os. 54, z gr. mr. 269; wś Rydzew os. 13, z gr. mr. 142; wś Gozdy os. 24, z gr. mr. 191; kol. wiecz. -czynsz. Stewacyo ma 69 mr.

Stewacyo / Stewacia, dawniej kolonia wieczysto-czynszowa w dobrach Ostrów, w obecnej gminie Brzeźnio.

 

Właściciel dóbr Ostrów Apolinary Domaniewski miał liczne potomstwo. Dwaj synowie mieli na imię Stefan i Wacław. Nazwa kolonii brzmi jak zbitek ich imion Ste+Wa+cio. Stecio i Wacio być może te pieszczotliwe zdrobnienia dały nazwę kolonii.

Protokół opisania granic 1873*

W 1873 roku właściciel dóbr Ostrów Apolinary Domaniewski z części ziemi należącej do dóbr Ostrów utworzył nową kolonię o nazwie Stewacio. Nowo powstała kolonia liczyła sobie 69 morgów i 195 prętów miary nowopolskiej (łącznie z oddzielną łąką). Z tej powierzchni wydzielono 8 osad włościańskich dla Grzegorza Kościelaka, Pawła Wróbla, Wincentego Grajety, Andrzeja Sobczaka, Wawrzyńca Przelazłego, Łukasza Koryckiego, Wincentego Wierzbickieg i Szymona Torbińskiego. Właścicielem oddzielnej łąki został Krystian Szmitke.

Od północy kolonia graniczyła z dobrami Kliczków Wielki, od południa z wsią Rydzew i lasami dworskimi dóbr Ostrów, od wschodu i zachodu z gruntami dawniej już skolonizowanymi.

Oddzielna łąka znajdowała się za folwarkiem Sudajew i graniczyła od strony północnej z lasami dóbr Brzeźnio, od wschodu i zachodu z kolonią Sterna a od południa z gruntami dworskimi folwarku Sudajew.

 *Protokół opisania granic 1873 Nowej Kolonii Stewacio do dóbr Ostrów należącej w Powiecie Sieradzkim Gubernii Kaliszskiej położonych. (AP Sieradz, sygn. 839/1953)

Krajkowice

Zajączkowski: 

Łęg Dominikowski  -pow. poddębicki
1) 1399 T. Sir. II f. 63 (?): Craykow - Janussius de C. 2) 1402 T. Sir. III f. 24, por. Koz. I, 202: Craykowicze - Janusius de C.
3) XVI w. Ł. I, 341, 344: Craykovicze- villa, par. Uniejów, dek. i arch. uniejowski. 4) 1511-1518 P. 189: Craykovicze - par. jw., pow. szadkowski, woj. sieradzkie. 1552-1553 P. 232: Craykowycze - jw. 5) XIX w. SG IV, 583: Krajkowice albo Łęg Dominikowski - kol. nad odnogą rz. Warty, par. jw., gm. Niewiesz, pow. turecki.

Taryfa Podymnego 1775 r.

Kraykowice, wieś, woj. sieradzkie, powiat szadkowski, własność szlachecka, 9 dymów.

Czajkowski 1783-84 r.

Kraykowice, parafia uniejow (uniejów), dekanat uniejowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Radoszewski.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Kraykowice, województwo Kaliskie, obwód Kaliski, powiat Wartski, parafia Unieiów, własność prywatna. Ilość domów 9, ludność 102, odległość od miasta obwodowego 7.

Słownik Geograficzny:  

Krajkowice  al. Łęg dominikowski, kol. nad odnogą rz. Warty, pow. Turecki, par. Uniejów (Łaski, Lib. ben. I, 345), o 26 w. od Turku. W r. 1827 9 dm., 102 mk.; obecnie 11 dm., 78 mk., ob. Dominikowice.

Spis 1925:

Dominikowski Łęg, wś, pow. turecki, gm. Niewiesz. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 9. Ludność ogółem: 86. Mężczyzn 40, kobiet 46. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 86. Podało narodowość: polską 86.

 

Położenie Krajkowic ustaliłem na podstawie mapy z roku 1809 wykonanej przez jeometrę J.K.Mci Przysięgłego Tomasza Borzęckiego : "MAPPA Duktu Dziedziny Balina i Sypienia Dekretem Granicznym, między Wm Janem Walewskim Chorążym Sieradzk. tychże Dobr Dziedzicem ziedney, a Wzm Rochem Radoszewskim Dobr Dominikowic i Kraykowic Dziedzicem z drugiey Strony: dnia 17. Wrzesnia 1787. Ru. zapadłym, przysądzonego appelowanego, na termin Kompromissu dnia 17 Pazdziernika w Dominikowicach 1809 Roku przypadaiący na żądanie Wżney Walewski Chorążyny Siera."

Krajkowice leżały w innym miejscu niż Dominikowski Łęg. Nazwa została prawdopodobnie w drugiej połowie(?) XIX wieku przeniesiona na osadę powstałą nad rzeką Wartą.

 

Krajkowice 1839 r. 

Bolkówek

Spis 1925:
Bolkówek, osada, pow. wieluń, gm. Skrzynno. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 1. Ludność ogółem: 12. Mężczyzn 6, kobiet 6. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 12. Podało narodowość: polską 12.
 
Bolkówek, dawniej folwark w obecnej gminie Ostrówek.