-->

sobota, 20 kwietnia 2019

Pilica rzeczka

Słownik Geograficzny: 
Wola Bałucka, wś i fol. nad rz. Pilicą, pow. łaski, gm. Bałucz, par. Borszewice, odl. 5 w. od Łasku. Wś ma 8 dm., 31 mk., 101 mr.; fol. 3 dm.,44mk. W 1827r. 13 dm., 55 mk. Fol. Wola Bałucka rozl. mr. 438: gr. or. i ogr. mr. 304, łąk mr. 29, pastw. mr. 63, lasu mr. 29, nieuż. mr. 13; bud. mur. 2, drew. 7. Na początku XVI w. dziesięcinę dawano na stół arcybiskupi, plebanowi zaś tylko kolędę po groszu z łanu (Łaski, L. B., I. 444).

Pilica, rzeczka o długości 10,70 km. (pomiar autora bloga). Wypływa w lesie za Małymi Błotami, koło wsi Borszewice Cmentarne. Przepływa przez Borszewice Kościelne, Wolę Bałucką, Mikołajówek i w okolicy Okupa wpada do rzeki Grabi. W całości; od źródła do ujścia, przepływa przez gminę Łask.

Rzeczka Pilica (czerwony kolor) 1992 r.

piątek, 19 kwietnia 2019

Grzybowiec

Słownik Geograficzny: 
Dobroń, wś i folw., pow. łaski, gm. Wymysłów, par. Dobroń. Leży przy drodze bitej z Pabianic, do Łasku. R. 1827 było tu 54 dm., 439 mk. Par. D. liczy 2120 dusz. Wieś D. należała dawniej do Pabianic, posiadłości kapituły krakowskiej, dzisiaj jest własnością prywatnej osoby. D., jak również inne wsie tej parafii, należał pierwotnie do jurysdykcyi proboszcza łaskiego aż do r. 1780, w którym nowa parafia w Dobroniu założona została przez bisk. Ant. Ostrowskiego. Kościół drewniany w formie krzyża r. 1779 kosztem kapituły krakowskiej wybudowany został pod tyt. Ś-go Wojciecha męczennika i biskupa. Cmentarz kościelny, okrążony palisadami, drugi zaś do grzebania ciał zmarłych, na nowo ogrodzony został w r. 1875 staraniem obecnego probosz. Walentego Mruka. Kościół r. 1872 zewnątrz i 1878 wewnątrz cały wyrestaurowany i upiększony został. Dobra D. składają się z folw. D., attynencyj Mogilna i Grzybowiec, tudzież wsi D.; od Piotrkowa w. 42, od Łasku w. 7, droga bita przechodzi przez terrytoryum, od Łodzi w. 22, od rzeki Warty w. 33, Rozl. dworska wynosi m. 1376, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 642, łąk m. 153, lasu m. 480, nieużytki i place mr. 100. Płodozmian 5, 8 i 10-polowy, Bud. mur. 12, drewn. 27, cegielnia i wiatrak. Wieś D. osad 105, gruntu m. 1501. St. Ch.

Grzybowiec, przysiółek pod Dobroniem pow. łaski. Nazw. Grzyb, Grzybek. Ob. KBP Grzyb­no. (Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Grzybowiec, dawniej przyległość wsi Dobroń, w obecnej gminie Dobroń, nie odnaleziony na mapach.

Karnica

Słownik Geograficzny: 
Witów, wś i fol. nad rzeką Wartą, pow. sieradzki, gm. Majaczewice, par. Burzenin, odl. 15 w. od Sieradza, ma 17 dm., 217 mk., wraz z os. Zamłynie i Karnicą. Pokłady wapienia. W 1827 r. było 22 dm., 143 mk. W r. 1889 fol. W. rozl. mr. 932: gr. or. i ogr. 487, łąk mr. 12, past. mr. 66, lasu mr. 266, nieuż. mr. 101; bud. mur. 8, drew. 7; las nieurządzony. Wś W. os. 21, mr. 147. Na początku XVI w. pleban w Burzeninie pobierał dziesięcinę z łanów dwor. a od kmieci kolędę, po groszu z łanu. Kmiecie zaś płacili dziesięcinę kanonii gnieźnieńskiej (Łaski, L. B., I, 426). Według reg. pob. pow. sieradzkiego z r. 1553 wś W., w par. Burzenin, miała łan. 41 i łan sołtysi (Pawiński, Wielkop., II, 215). W r. 1745 Eleonora z hr. Schliebenów księżna d'Aschen, której matką była Pstrokońska, córka Macieja, wojew. brzesko-kujawskiego sprzedaje dobra Witów, Prażmów i Ligotę Antoniemu Grudzieckiemu, podwojewodzemu sieradzkiemu, za 65000 złp. Paweł z Lubrańca Dąmbski, pojąwszy za żonę Eleonorę z hr. Schliebenów 1-o voto Morsztynową, 2-o księżnę d'Aschen, odkupił dobra te od Grudzieckiego lecz wkrótce zastawił je Wawrzyńcowi Wierzchlejskiemu. W r. 1753 Witów i Prażmów przeszły w ręce Walentego Wewiórowskiego, cześnika Kołomyjskiego. Zamienił on Witów w r. 1757 na wieś Ligotę w Wieluńskiem z Ignacym z Mikorzyna Węgierskim. Pomimo to Stefan Wiewiorówski w r. 1764 powrócił do dziedzictwa Witowa. Od Wewiorówskich nabył wś Maksymilian Zadora Łączkowski, od tego zaś około r. 1827 Józef Kobierzycki, do którego potomków należy. Dwór ma 700 mr. roli or., 150 mr. lasu, 52 mr. łąk; wś 120 mr. roli or., 27 mr. łąk.

Karnica, osada parafia Burzenin pow. sieradzki. (Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Karnica, dawniej osada w dobrach Witów, w obecnej gminie Burzenin, nie odnaleziona na mapach.

Dąbie

Słownik Geograficzny:
Stefanów, kol. i fol. nad rz. Żegliną, pow. sieradzki, gm. Barczew, par. Brzeźno, odl. od Sieradza 13 w., Kol. ma szkołę początkową, 48 dm., wraz z os. młyn. Dąbie 421 mk. (26 ewang.), 843 mr. Fol. ma 2 dm., 668 mr., należy do dóbr Ruszków.

Dąbie, dawniej osada młynarska przy Stefanowie (Barczewskim?), w dobrach Ruszków, prawdopodobnie w obecnej gminie Brzeźnio, nie odnaleziona na mapach.

czwartek, 18 kwietnia 2019

Ottonów / Ottonowo

Słownik Geograficzny:
Włocin al. Włoczyn, wś i fol., pow. sieradzki, gm. Gruszczyce, par. Wojków, odl. od Sieradza 241 w. Wś ma z os. Chudobą 23 dm.; fol. ma 6 dm. i wraz z os. Kije, karcz. Chudobą 10 mk. W r. 1827 było 21 dm., 172 mk. W r. 1892 fol. W. lit. A. z attyn. Ottonów i Jarychy rozl. mr. 703: gr. or. i ogr. mr. 446, łąk mr. 91, past. mr. 51, lasu mr. 99, nieuż. mr. 16; bud. mur. 1, drew. 17; las nieurządzony. Wś W. os. 41, mr. 272; wś Pęczek os. 2, mr. 55; wś Niwy os. 5, mr. 85; wś Kije os. 3, mr. 70; os. Pogorzele os. 1, mr. 26; os. Stelmów os. 1, mr. 36. W r. 1868 fol. W. lit. B. miał obszaru mr. 412. Wś Grzymaczew B. Wciśle os. 23, mr. 54. W r. 1874 rozkopano tu cmentarzysko przedhistoryczne (ob. Tyg. Illustr. z r. 1876, nr 25). Na początku XVI w. łany km. i folw. dawały dziesięcinę pleb. w Wojkowie. Były też we wsi trzy młyny, z których każdy dawał plebanowi po korcu owsa (Łaski, L. B., II, 55). Br. Ch.

Otowów, przysiółek pod Włocinem pow. sieradzki.(Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Ottonów / Ottonowo, attynencja (przyległość) Włocina, także folwark położony w obecnej gminie Błaszki.

1881 r.

Położenie na współczesnej mapie wg autora bloga

Olszyna strumień

Słownik Geograficzny: 
Nacesławice, w dok. Naczeslavycze, wś nad strum. Olszyną, i folw., pow. kaliski, gm. Staw, par. Chlewo, odl. od Kalisza w. 24; wś dm. 7, mk. 53; folw. dm. 3, mk. 19. W 1827 r. 11 dm., 93. mk. Wspomina tę wś Lib. Ben. Łask. (t. II, 60) w opisie par. Chlewo. Według regestr. pobor. z 1579 r. wś N. (par. Chlewo) był własnością Naczesławskich, do których należało 5 części i Laurent. Desczyńskiego, posiadającego 1 łana, oraz Jakóba Osczeklińskiego, posiad. 1 łana (Pawiński, Wielkop. t. I: 111). Obecnie folw. i wś N. rozl. m. 456: grun. or. i ogr. m. 388, łąk m. 44, past. m. 7, nieuż. i place m. 17; bud. mur. 4, z drzewa 8; płodozmian 4 i 10-polowy. Wś N. os. 17, z grun. m. 20.

Olszyna, strumień o długości 4,91 km (pomiar własny autora bloga), wypływający ze wsi Morawki, przepływający przez wieś Nacesławice w gminie Błaszki, następnie tworzy naturalną granicę między gminami Błaszki i Goszczanów oraz gminami Goszczanów i Szczytniki i uchodzi na zachód od Waliszewic w gminie Goszczanów do rzeki Tymianki. 
 
Elektroniczny Słownik Hydronimów: 
Olszyna, rz., ld. Tymianki (→ TrojanówkaProsnaWartaOdra), wypływa we wsi Morawki, łódz., gm. Błaszki, uchodzi we wsi Waliszewice, łódz., gm. Goszczanów

1992 r.