Inwentarz Dziebędów (1837)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Dziebędów. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1818. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

Dobra Dziebędów w 1824 roku

"Działo się na gruncie dóbr Dziebendowa w Powiecie Wartskim, Obwodzie i Gubernij Kaliskiej położonych dnia 29 września / 11 Października 1837 r.

Na żądanie JWśniy Benigny z Górskich 1o voto Lipskiej a teraz Mamerta Dłuskiego małżonki z własnych funduszów utrzymującey się, do popieranja interessów prawnych sądowych upoważnjoney, w dobrach Dziebendowie Powiecie Wartskim Gubernji Kaliskiej zamieszkałey, a co do wywłaszczenia tychże dóbr Dziebendowa z przyległościami zamieszkanie prawne w Mieście Gubernialnem Kaliszu Wo Antoniego Glotz Mecenasa Sądu Najwyższey Instancyi Królestwa Polskiego w Kaliszu zamieszkałego obrane maiącey, za którą w poparciu wywłaszczenia Mecenas jako ustanowiony obrońca stawać i dalsze kroki prawne popierać będzie.

Z mocy następuiących dokumentów:

Wyroku w PŚ Trybunale Cywilnym byłego wdztwa Kaliskiego Wydziału drugiego w sprawie Extrahenta JWi Dłuskiey naprzeciw Skarbowi Publicznemu Królestwa Polskiego na dniu 13/25 lutego 1836 r. ocznie zapadłego, a w dniu 6/18 kwietnia tr. 1836 wręczonego.

Drugiego wyroku w sprawie powyższych Komparentów w Sądzie Najwyższym Królestwa Polskiego ocznie w dniu 28 czerwca / 12 lipca i w kontynuacyi dnia 29 czerwca / 11 lipca r. b. 1837 zapadłego, a w dniach 2/14, 3/15 i 9/21 lipca tr. 1837 wręczonego.

Które to tytuły na czele nakazu pod dniem 16/28 sierpnia r. b. wydanego, a w dniu 21 sierpnia / 2 września r. b. wręczonego co do słownie w ślad art: 673 K. P. S. wypisane zostały.

Podpisany Komornik przy Trybunale Cywilnym Gubernij Kaliskiey dnia 9 października 1823 r. przez Kommissyą Rządową Sprawiedliwości mianowany, w Kaliszu mieszkaiący, a co do zaięcia dóbr Dziebendowa z przyległościami w Powiecie Wartskim położonych na przymuszone wywłaszczenie Plenipotencyą urzędownie przez Extrahenta tey Exekucyi na dniu 8/20 lipca r. b. przed Franciszkiem Nowosielskim Rejentem Kancellaryi Ziemskiey Gubernij Kaliskiey wystawiony umocowany.

W Imieniu Najjaśnieyszego Mikołaja 1o.

Cesarza Wszech Rossyi Króla Polskiego etc.

Po doręczonym jak się wyżey rzekło w dniu 21 sierpnia / 2 września rb. w dwóch kopiach Skarbowi Publicznemu Królestwa Polskiego, jak równie w trzeciey kopii Janowi Opielińskiemu Prezydentowi Gubernialnego Miasta Kalisza zapowiedzeniu Exekucyi, które gdy dotąd żadnego skutku nieodniosło, przeto Komornik zjechał w dniu dzisiejszym na grunt dóbr obecnych Dziebendowa, gdzie w obecności świadków prawnych w końcu aktu tego z Imion i Nazwisk wymienionych po raz drugi Skarb publiczny Królestwa Polskiego jako terazniejszego dziedzica ex re postanowioney Konfiskaty Dóbr Dziebendowa uprzednio własnością Mamerta Dłuskiego z pod amnestyi wyłączonych będących w osobie JWgo Romana Bahrmann Tajnego Radcy Dyrektora Głównego Prezyduiącego w Kommissyi Rządowey Przychodów i Skarbu Kawalera różnych orderów w Mieście Warszawie z Urzędu zamieszkałego oraz Wysoką Prokuratoryą Jeneralną w Królestwie Polskim w Warszawie Urzędującą w Imieniu i na rzecz tegoż Skarbu Publicznego działającą a co do własności Dóbr konfiskowanych Dziebendowa w Mieście Gubernialnem Kaliszu w Biórze Rządu Gubernialnego Ziemskiego[?] zamieszkanie prawne obrane mającego wezwał, ażeby czyniąc zadosyć wyrokom wyżey z daty powołanym Extrahenta JWm Benignje z Górskich Dłuskiey małżonce cywilnie nieżyjącego jako z pod amnestyi wyłączonego Mamerta Dłuskiego, lub też na ręce działaiącego Komornika moc z prawa i dokumenta w ręku maiącego summy posagowe mianowicie:

a) Dwadzieścia dwa tysiące sześćdziesiąt dwa złotych polskich piętnaście groszy i b) złotych polskich sto tysięcy z procentem prawnym od obydwóch summ dnia 2 września 1834 r. liczyć się winnym, niemniej koszta processowe obydwoma wyrokami na zp. 900, postanowione, natychmiast zapłacił, w razie bowiem przeciwnym do zajęcia dóbr Dziebendowa z przyległościami na przymuszone wywłaszczenie wystawienie tychże na sprzedaż publiczną jako odpowiedzialnością dłużną będących zaraz przystąpić, zastrzegaiąc koszta subhastacyi i inne prawne należytości.

Ponieważ z strony Skarbu Publicznego Królestwa Polskiego jako teraźniejszego z powodu postanowioney Konfiskaty Dziedzica dóbr Dziebendowa nikt nie stanął, któryby i temu powtórnemu wezwaniu zadosyć uczynić zadeklarował, przeto maiąc sobie tym sposobem odmówionem zapłacenie poszukiwaney należytości dla tego na satysfakcyą teyże należytości działaiący Komornik do zajęcia dóbr Dziebendowa z przyległościami na przymuszone wywłaszczenie wystawionych tychże na sprzedaż publiczną przystąpił, jakoż ninieyszem aktem

Dobra Ziemskie

Dziebendów

Składające się z wsi zarobney i folwarczney Dziebendów oraz przyległości Dezerta i Kolendzie w Powiecie Wartskim, Obwodzie i Gubernij Kaliskiey, w Gminie Dziebendów położone, do Parafii Tubądzin należące, z polami, rolami, łąkami, pastwiskami, olszyną, zabudowaniami dworskiemi i wiejskiemi, inwentarzami i porządkami gruntowemi, powinnościami włościan, ich załogami, czynszami, daninami, propinacyą, polowaniem, rybołóstwem, niemniey z wszystkimi przyległościami, użytkami i dochodami, i z tym wszystkim co tylko całość tych dóbr stanowi, i w tem ograniczeniu jak dobra te na teraz się znajdują i jak prawnie exystować winny, a to bez żadnego z dóbr tych wyłączenia na przymuszone wywłaszczenie i wystawienie tychże na sprzedaż publiczną w Trybunale Cywilnym Gubernij Kaliskiej odbyć się mających, zajął, a następnie stosownie do art: 675 KPS do ich szczegółowego opisania stanu przystapił.

Dobra zajęte Dziebendów z przyległościami Dezerta i Kolendzie są łączne i składają jedną Gminę pod nazwiskiem "Gmina Dziebendów", odległe są od Miast Powiatowego Warty mil jedna i puł - Błaszków trzy czwarte mili - Sieradza mil dwie i Gubernialnego Miasta Kalisza mil cztery i puł - Graniczą i stykają się na wschód słońca z częścią wsi prywatney Orzerzyn, Tubądzin oraz wsią prywatną Inczew, na południe z wsią prywatną Słomków mokry i częścią wsi prywatney Bliźniew - na zachód z częściami wsiów prywatnych Bliźniew i Równy i na pułnoc z częścią wsi prywatney Równa, z wsią prywatną Kwasków i częścią wsi prywatney Orzerzyn - Granice tychże dóbr z strony Tubądzina i Inczewa kopcami, z strony Słomkowa mokrego i Bliźniewa narożnie kopcami i wałami, z strony Równy wałem i miedzą, z strony Kwaskowa miedzami, a z strony Orzerzyna miedzami i wałami są oznaczone w spokojnem używaniu zostają.

Dobra obecne Dziebendów były własnością z pod amnestyi wyłączonego Mamerta Dłuskiego z powodu zaś kary konfiskaty postanowieniem Rady Administracyiney Królewstwa Polskiego z dnia 28 czerwca / 10 lipca 1835 r. wyruczoney[?], przeszły na własność Skarbu Publicznego Królestwa Polskiego i na rzecz tegoż Skarbu Publicznego z mocy Decyzyi Wydziału Hipotecznego Trybunału Cywilnego Gubernij Kaliskiej z dnia 10/22 grudnia 1835 r. Tytuł własności w mowie będących dóbr w księdze wieczystey jest wypisany, bez zamieszczenia szacunku tychże dóbr za jaki nabyte były przez poprzedniego ich właściciela.

Na mocy zaś Kontraktu z Kommissyią byłego wdztwa Kaliskiego a Maciejem Ordęgą na dniu 25 czerwca 1834 r. zawartego i przez Kommissya Rządową Przychodów i Skarbu pod dniem 16 lipca tegoż samego roku zatwierdzonego, zostają dobra obecne Dziebendów w dzierżawnem posiadaniu do r. 1840 Wo Macieja Ordęgi za opłatą roczney dzierżawy po zp. 2,830 w dwóch ratach miesiącach lipca i stycznia z góry płacić się miany, z którey to ceny dzierżawney dzierżawca składkę ogniową potrącić jest sobie mocen- Wszystkie zaś inne podatki skarbowe Possessor bez bonifikacyi płacić jest obowiązany.

Opis zabudowań dworskich wiejskich w dobrach zajętych znajdujących się.

numer bieżący	Wyszczególnienie budynku	Z czego budowany.	Czem kryty.	długości	szerokości	wysokości	Jakiey potrzebuie reparacyi
				Miary Warszawskiey Łokci
Zabudowania dworskie wsi Dziebendów
1.	Officyna o 5ciu pokojach, 4ch schowaniach, kredensu, 5ciu sionkach i o jedney izbie na suszarnię słodu przeznaczoney	W pruski mur z cegły paloney na podmurowaniu z kamieni i rudy, z dwoma kominami massiv z cegły paloney murowanemi	gątami	34 1/4	20	5
Na górze tey officyny jest sypanie na zboże z przeforsztowaniem z tarcic, do którego w dachu są dwa dymniki. W końcach tey officyny są dwie studnie drzewem ocembrowane z pąpami.
2.	Stodoła o 4ch klepiskach z wrotami na biegunach z kunami	którey narożniki massiv murowane, reszta zaś ścian w pruski mur z cegły paloney na podmurowaniu z kamieni i rudy.	od dołu trzema szorami gontami a reszta słomą gliną dach kryty	166	21 3/4	6
3.	Owczarnia z 36ma oknami za szkłem z których wiele szyb brakuie oraz z trzema dymnikami w dachu.	Massiv z cegły murowana na fundamencie z kamieni i rudy	od dołu 4ma szorami, gontami a reszta słomą	106	21 3/4	6 1/2
4.	Fundamenta na spichrz obory i stajnje nad poziom do półtora łokcia wyniesione	z cegły, massiv murowane na fundamencie z kamienia i rudy	______	120	18 1/2		dla deszczów z powodu nie dokończenia fundamenta te zniszczeniu ulegaią
5.	Stajnja i wozownia na teraz na oborę przeznaczone.	z drzewa kostkowego starego na węgieł	słomą	48	13 1/2	4	dla starości zawaleniem grozi
6.	Szopa czyli na teraz stodołka.	z bali starych ciosanych w słupy	słomą	20	12 1/2	3	dla starości zawaleniem grozi
7.	Gorzelnia ze starego browaru.	z drzewa starego kostkowego na węgieł z kominem murowanym.	słomą i gontami	30	11	3	przyciesi i poprawienia ścian
8.	Po za gorzelnią w tyle mieszkanie Gorzelnianego o 1ej izbie, 2ch schowaniach i sieni	z drzewa kostkowego i w strychulce z kominem murowanym	słomą	24	9	3 1/2
Przy tey gorzelni są dwie studnie drzewem ocembrowane jedna do wody a druga do wywaru.
9.	W ogrodzie znajduje się oranżerya z piecem z cegły kosztem dzierżawcy dla swey[?] wygody wystawiona, którą wraz w niey będącemi drzewkami i kwiatami jako jego własnością zabrać sobie każdego czasu zastrzega.	ściany trzy tylna i boczne w ryglówkę w słupy tarcicami obite frontowa zaś ściana złożona jest z okien szklanych.	gątami	14	12	8
	W dziedzińcu jest wychodek na słupach w przyciesiach osadzonych, tarcicami obity z dwojgiem drzwi, tarcicami kryty.			4	4	3
Zabudowania wieyskie wsi Dziebendowa.
1.	Dom o 2ch izbach 2ch komorach i 2ch sieniach.	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominami krytym murowanym.	słomą z dwoma dymnikami w dachu.	22	9 1/2	3 1/2
2.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach.	[z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominami krytym murowanym.]	[słomą z dwoma dymnikami w dachu.]	22	9 1/2	3 1/2
3.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach, z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominami krytym murowanym	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominem krytym murowanym	słomą z dwoma dymnikami w dachu	22	9 1/2	3 1/2
4.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach.	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominem krytym murowanym	słomą z dwoma dymnikami w dachu	22	9 1/2	3 1/2
5.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach.	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominem krytym murowanym	słomą z dwoma dymnikami w dachu	22	9 1/2	3 1/2
6.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach.	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominem krytym murowanym	słomą z dwoma dymnikami w dachu	22	9 1/2	3 1/2
7.	Dom o 2ch izbach, 2ch komorach i 2ch sieniach.	z drzewa w słupy i strychulec z gliną, na podmurowaniu z cegły z kominem krytym murowanym	słomą z dwoma dymnikami w dachu	22	9 1/2	3 1/2
Do tych domów należą obory i stodoły
8.	Obora	z drzewa w słupy z cegły murowana	słomą	34	10	3 1/2
9.	Obora	z drzewa w słupy i strychulec z gliną	słomą	34	10	3 1/2
10.	Obora	z drzewa w słupy i strychulec z gliną	słomą	34	10	3 1/2
11.	Stodoła o 1m klepisku	z drzewa kostkowego w słupy	słomą	34	10	3 1/2
12.	Stodoła o 2ch klepiskach	z drzewa w słupy i stychulec z gliną	słomą	34	10	3 1/2
13.	Stodoła o 2ch klepiskach	z drzewa w słupy i stychulec z gliną	słomą	34	10	3 1/2
14.	Chałupa o 1ey izbie i sieni	z bali i w strychulec z gliną z kominem lepionym	słomą	12	6	3	dla starości upadkiem grozi
15.	Dom o 4ch izbach, 2ch komorach i 4ch sieniach	z bali w słupy z kominem murowanym na podmurowaniu z cegły	gątami	27 1/2	17	4 1/2
16.	Karczma przy szosie o 2ch izbach, 2ch komorach i sieni na miejscu dezerta zwanem	z bali w słupy z kominami murowanym	trzciny	23	9	3 1/2
17.	Chlewik	z bali w słupy	słomą	9	6	3
18.	Kuźnia	w słupy w reglowką i w strychulec z gliną	deskami i słomą	9	7	3

We wsi Dziebendowie jest jedna studnja drzewem ocembrowana.

Dziedziniec ogrodzony jest częścią z żerdzi rżniętych, reszta z żerdzi łupanych w słupy.

Ogród pierwszy po lewey stronie drogi od wsi Dziebendowa, do wsi Kwaskowa idący ogrodzony jest częścią płotem z żerdzi łupanych w słupy a reszta rowem okopany i cierniem, głogiem, różą i. t. p. obsadzony,- w ogrodzie tym znajdują się drzewa owocowe jako to: jabłonek sztuk 168, gruszek szczepów 144, polnych 10, śliwek 400, wiśni 176, angrestu krzewów 55, drzewa dzikiego, rusumek kwaśne jagody rodzących 25, akacyi 80, wiąz jeden, jesionów 20, lip 20, białodrzewów 10.

Oprócz tego w ogrodzie tym znajduje się szkółka w którey drzew owocowych czereśni 20, jabłonek 20, gruszek 40, śliwek 20.

Drzewa dzikiego sosin amerykańskich 64, grochu syberyiskiego 32, topoli 300, jarzębiny 25, kasztanów 220, wierzb 35 i jedna brzoza.

Ogród drugi po lewey stronie drogi wychodzącey z dziedzińca do traktu szosse ogrodzony żywym płotem to jest: głogiem, cierniem i bzem oraz rowem opasany, z frontu zaś ogrodzony jest płotem z żerdzi łupanych w słupy, w ogrodzie tym znajduje się drzewa owocowego czereśni sztuk 100, śliwek 435. Oraz w szkółce topoli 185.

Ogród trzeci po lewey stronie drogi idący do wsi zajętey ogrodzony jest z strony wsi płotem żywym i rowem okopany, od drogi z frontu płotem z płatów rzniętych w słupy od pola murem z cegły obmurowany, w którym to ogrodzie jest drzewa owocowego jabłonek 44, gruszek 44, śliwek 44, wiśni 44, oraz winogronów krzewów około sztuk 60.

Przez zajętą wieś exystuje aleja, w którey czterema rzędami zasadzone są kasztany i tych jest sztuk 280. Aleja ta ogrodzona jest po jedney żerdzi w koły sosnowe.

Nad strugą za ogrodami owocowemi w łąkach jest olszyny średniey sztuk 101.

Przy drodze z folwarku do traktu szosie idącey znajduje się jabłonek sztuk 41.

Obok drogi od folwarku Dziebendowa do wsi Kwaskowa prowadzącey po obydwóch stronach jest 71 akacyi.

Po obydwóch stronach drogi ze wsi Dziebendowa do wsi Orzerzyna idącey jest drzewa akacyi 14, topoli 60, lipów 150 i pięć białodrzewów.

Po obydwóch stronach drogi ze wsi Dziebendowa do wsi Tubądzina prowadzącey jest drzew topoli 9 i kasztanów 98.

Po jedney stronie drogi ze wsi Dziebendowa do wsi Słomkowa mokrego idącey jest wierzb 47.

Na kępie w łąkach przez którą trakt główny szosse przechodzącego po obydwóch stronach znajduie się olszyny żerdziowey sztuk 1140.

W dziedzińcu i wokoło stodół jest wierzb 14.

W górach od granicy Inczewa exystowała winnica, lecz z powodu zarazy krzewy winne wyschły w r. 1834 i w tem miejscu ... się puszcza sosnina.

Nadmienia Komornik z Urzędu, iż na miejscu zwanym Kolędzie exystuią dziś zabudowania folwarczne wsi Dziebendowa, powyż opisane, a to podług oświadczenia ludzi gruntowych żadnych więc zabudowań ani gruntów na teyże przyległości Kolędzie zwaney oddzielnych nie znajduie się, równiez na mieyscu Dezerta zwanem tylko karczma pod Nr. 16 opisana znaiduie się, więcey zabudowań i gruntów na temże mieyscu niemasz.

W dobrach zajętych Dziebendowie oprócz gorzelni pod Nr. 7 zamieszczoney i cegielni bez szopy i pieca oraz rekwizytów żadnych fabryk ani zakładów niemasz.

Inwentarz i porządki gruntowe.

w dobrach zajętych znajdujące się są następne:

A. Inwentarza żywego.

1. Koni fornalskich różney maści i lat cztery.

2. Wołów ratajskich siedm.

3. Krów dwie.

4. Stadnik jeden.

5. Owiec: baranów starych, merynosów czteroletnich dwa, maciorek cztero i pięcioletnich sztuk 139, maciorek cztero merynosów trzechletnich sztuk 19. Skopków merynosów trzeciaków sztuk 20. Skopków dwóch letnich merynosów sztuk 20.

B. Sprzęty i narzędzia gospodarskie.

6. Cztery jarzma z wiciami żelaznemi.

7. Trzy jarzma do przyprzęgu woła trzeciego.

8. Trzy pary kołek do pługów z osiami z tych jedna para ma kołka czybowane a dwie pary bose.

9. Pięć pługów z lemieszami, krojami, grondzielowkami strzałką i przywojem żelaznemi.

10. Dwoje płuzyn z żelastwem.

11. Radeł 4, z tych dwoje z żelastwem zaś drugie dwoje bez żelastwa.

12. Cztery brony z żelaznemi bronikami, u których pięciu broników brakuje.

13. Dwa wozy fornalskie stare czybowane.

14. Wóz bosy stary fornalski jeden.

15. Pułwozie bose stare popsute.

16. Drabin 6 zniszczonych starych.

17. Drabinek do wozów 6.

18. Drabin przed bydło i konie 6.

19. Dwie półdrabiny do wozu stare połamane.

20. Desek gnojowych starych 6.

21. Paszników 35 w owczarni dobrych.

22. Lasów w owczarni zwyczajnych 12.

23. Pięć złobów w oborze i stajni w średnim stanie.

24. Dwa pługi od oborywania kartofli, z których jeden z żelastwem, drugi bosy.

25. Dwoje barków do wozu okute.

26. Łagiew jedna do wozu z przętami żelaznemi.

27. Cztery luśnje z nalustkami żelaznemi.

28. Młynek stary do chędożenia zboża.

29. Lada ręczna z kozą starą.

30. Dwa naszyiniki rumienne z żelaznemi łańcuszkami.

31. Ośm pułszorków z koni fornalskich z tych 4 z postronkami, zaś reszta bez postronków.

32. Łańcuch żelazny z 37 ogniw się składający.

33. Lejce parciane jedne.

34. Cztery kantary surowcowe bez cugli.

35. Ośm kłód dębowych do kapusty.

36. Czternaście sztuk drzewa belkowego po łokci 25 długości mających.

37. Trzy podwaliny pod tymże drzewem.

38. Jeden stół sosnowy w karczmie i ławka sosnowa.

39. Krata drewniana.

Powyż wyszczególnione inwentarze, porządki i narzędzia gruntowe zapisane zostały podług Protokułu Odbiorczo-Podawczego pod dniem 5/17 stycznia 1835 r. przez Kommissarza Tradycyjnego Jana Kostyała na gruncie dóbr obecnych Dziebendów spisanych, a które teraźniejszy Possessor Maciej Ordęga odebrał.

W tem miejscu oświadczył P. Wawrzyniec Lipowski Rządca obecnych dóbr Dziebendowa, iż po spadłym Gospodarzu Wincentym Sowała odebrał w gotowiźnie zp. 120, które tenże miał sobie dane na kupno inwentarzy.

Posada Włościan.

Powinności tychże, czynsze, daniny i różne obowiązki w dobrach zajętych tych Dziebendowie jest nateraz:

C. Zagrodników 4ch z tych:

1. Franciszek Pawelczyk ma na załogę konia jednego, wołów dwa, krowę jedną, wóz bosy jeden, pług z żelastwem otaxowany na zp. 147.

2. Kazimierz Łanjucha w miejscu załogi ma na zakupienie inwentarza w gotowiźnie zp. 90.

3. Mateusz Suwak ma także w miejscu załogi w gotowiźnie zp. 120.

4. Mateusz Kowalczyk ma w miejscu załogi na zakupienie inwentarza w gotowiźnie zp. 150 i do tego wóz bosy otaxowany na zp. 12 i pług otaxowany na zp. 2.

Wszyscy zaś mają zasiew gruntowy oziminny i jary, robią pańszczyznę od S. Michała do S. Jakóba po dni trzy a od S. Jakóba do S. Michała po dni cztery na tydzień to jest po dni dwa sprzężajem a resztę pieszo, dają na daninę po jednym kapłonie- z powinności owce myją i strzygą, kapusty i brukiew sadzą, obierają, ..... i ubijają, stróżą nocną kolejno po jednemu odbywają, po jedney sztuce z lnu pańskiego przędą i płótno z niej oddają, za co biorą od dworu po 18 gro. od sztuki, świętną drogę do Błaszek, Sieradza i Warty sprzężajem odbywają, sadze wycierają, do podsiewania zboża chodzą i sieją.

2. Komorników 6ciu którzy po trzy dni na tydzień ręcznie pańszczyzny przez cały rok odrabiają, po ośm tłuk w żniwa robią, powinności zaś zarówno z zagrodnikami odbywają, oprócz tylko że sztuki nieprzędą, biorą za to ze dworu kopczyznę stosowną do ugody i mają do tego ogrody i pomieszkanie.

3. Komornic trzy, które robią po dni dwa na tydzień przez... rok ręczno po ośm tłuk ręczno w żniwa odrabiają, biorą z dworu na kopczyznę wpół mniejszą od komorników, mają ogrody i pomieszkanie, powinności zaś w połowie mniej jak komornicy odrabiają.

Daniel Tryntkowicz kowal nic nie płaci, bierze ze dworu ordynaryą ma do tego ogród i pomieszkanie, robi robotę kowalską starą dworowi bezpłatnie, a na nową bierze zapłatę stosownie do ugody.

Czynszów stałych i niestałych w dobrach zajętych Dziebendowie niemasz żadnych. Wprawdzie dziś exystuje w tych dobrach Propinator Wincenty Kozubski, któremu dzierżawca dla niey Maciey Ordęga propinacyą w dzierżawę wypuścił wraz z karczmą przy drodze szosse stojącą w miejscu Dezerta zwanem, którą to propinator płaci rocznie z całey propinacyi zp. 315 i ma do tego morgę gruntu, jednakże ta propinacya wchodzi i porachowana jest do Anszlagu dzierżawy i takowy Propinator jest tylko czasowy.

Podatki

jakie dobra zajęte Dziebendów do Kassy Obwodu Kaliskiego co rocznie opłacają stosownie do świadectwa przez tąż Kassą pod dniem 27 wrzesnia / 9 października r. b. wydanego, za następne:

A. Podatki Dominialne.

1. Ofiary Ziemskiey zp. 96, gr. 15.

2. Groszy dodatkowych zp. 6 gr. 13.

3. Kontyngensu liwerunkowego zp. 78 gr. 8.

4. Składki ogniowey na rok bieżący zp. 68.

B. Podatki Gromadzkie.

1. Kontyngensu liwerunkowego zp. 78 gr. 4.

2. Podymnego zp. 136 gr. 15.

3. Szarwarku zp. 70.

zp. 284 gr. 19.

Ogółem zp. 533 gr. 25.

Wyraźnje złotych polskich pięćset trzydzieści trzy groszy dwadzieścia pięć.

Oprócz tego Dominium Dziebendów płaci do Kościoła w Wróblewie takichże zp. 30.

Gromada Dziebendów płaci na posługą transportową rocznie zp. 6, gro. 28 do Kassy Ekonomiczney Miasta Kalisza.

Niemniey Dominium Dziebendów jako stanowjące Gminę obowiązane jest swym kosztem Dzienniki Praw i Dzienniki Gubernialne oraz Materyał do Kancellaryi Urzędu Wójtowskiego utrzymywać.

Gromada Dziebendów płaci rocznie składki ogniowey na kościół parafialny w Tubądzinie na ręce Proboszcza złotych pięć.

Wysiew.

wszelkiego gatunku zbóż na folwarku Dziebendów uskuteczniany jest corocznie nastepny.

Ponieważ w dobrach Dziebendowie niemasz przyzwoitych pastwisk przeto z pól ornych trzy pola co rocznie zostawiane są na pastwisko dla inwentarza i dlatego zasiew zmniejszony zostaje, i tak wysiew jest nastepny:

1. Pszenicy wierteli 36.

2. Żyta wierteli 112.

3. Jęczmienia wierteli 43.

4. Owsa wierteli 114.

5. Grochu wierteli 16.

6. Tatarki wierteli 7 garncy ośm.

7. Prosa wierteli 7 garncy ośm.

8. Siemienia lnianego wierteli 3.

9. Siemienia konopnego wierteli 2.

10. Rzepiku zimowego wierteli 2.

11. Koniczyny wierteli 3.

12. Ziemniaków wysadza się wierteli 300.

13. Siana sprząt około fur parokonnych 45.

Ogrodowizny i innych ziemjopłodów tyle siać i sadzić można ile tego gruntowa potrzeba wymaga.

Rozległość.

Dóbr zajętych Dziebendowa z wszystkimi przyległościami stosownie do Rejestru Rozmjarowego przez Jeometrę przysięgłego Wo Borzęckiego Tomasza w r. 1826 sporządzonych jest następna:

1. Grunta orne folwarczne podzielone są na 9cio polowe gospodarstwa z których:

a) sześć pól całkich i siódmego połowa poczynaiąc od wschodu na północ ku zachodowi od granic Inczewa, Orzerzyna i Kwaskowa położone ciągnące się ku wsi Dziebendów Klassy II, III i IV obejmujące każde pole po 103 mórg kwadratowych prętów 113 w ogóle morg 659, p. 92.

już ta z częścią siódmego pola.

b) Dwa całkje pola i reszta siódmego pola od południa na zachód po nad granicami Blizniewa i Rowny ciągnace się do tych przez które trakt szosse przechodzi klassy II, III i IV morg 273.- 25. M: 932. pr 117.

2. Łąki nad strugą od granic Słomkowa mokrego i Blizniewa przez territorium Dziebendów aż do granicy Rowny i Kwaskowa idącą położone w narożniku od Słomkowa mokrego, Moczydła a od granicy Blizniewa Ruskie zwane obejmują. M: 99 pr.129.

3. Pastwiska.

a) Pierwsze przy granicy Równy Mogiłki zwane M: 4, pr. 79.

b) Drugie za Olszyną M: 10, pr. 133.

c) Trzecie przy granicy Tubądzin Góry zwane i takiemi będące M: 49, pr. 171. M: 65, pr. 23.

Z tych podług oświadczenia Rządcy Lipowskiego pod ditto:

a i c wyrażone obrócone są na pola orne.

4. Olszyna po nad traktem szosse z obydwóch stron M: 3 pr. 165.

5. Plac pod zabudowaniami dworskiemi dziedziniec nie mniej trzy ogrody owocowe i drogi pomiędzy temiż aż pod rów w łąkach M: 56 pr. 164.

6. Wody, sadzawki i rowy M: 8 pr. 141.

7. Drogi wszystkie i aley przez wieś M: 31 pr. 74.

8. Plac na austeryą pr. 132.

9. Gruntu ornego nad granicą Słomkowa mokrego w klinje przy szosse, który jest podzielony na 8 części klassy III, IV M: 23 pr. 123.

10. Plac pod Zabudowanjami Włościan wraz z 15stu ogrodami i podwórzami. M: 22 pr. 126.

11. Grunta orne, których włościanie używają takiey samey Klassy jak i dworskie M: 272.

12. Łąki Włościan pomiędzy dworskiemi M: 20 pr. 130.

Ogółem Morg: 1,538 pr. 44.

Wyraźnie Morg tysiąc pięćset trzydzieści ośm kwadratowych prętów czterdzieści cztery, czyli hub 51, Morg 8 pr. 44 miary magdeburskiey cała przestrzeń powierzchni wynosi.

Wreszcie zajmuje Komornik ceną dzierżawną odtąd i na przyszłość z Dóbr Dziebendowa opłacać się winną i zarazem wzywa Wo Macieja Ordęgę Possessora, by z takową wypłatą ceny dzierżawney podług art: 689 i 691 K. P. S. postąpił.

Obecnie stawający Pan Wawrzyniec Lipowski Rządca Dóbr zajętych Dziebendowa imienjem swego Pryncypała Wo Macieja Ordęgi Possessora tychże dóbr oświadczył, iż gdy przy odbiorze wspomnionych dóbr Protokołem Podawczo=Odbiorczym jest wyrażone ilość inwentarzy i porządków gruntowych z oznaczeniem ich wartości oraz stanu na teraz zajętych, które podług zaprodukowanego kontraktu dzierżawnego wyż z daty powołanego jest w obowiązku zwrócić w naturze w stanie takim w jakim oneż odebrał, lub też w braku takowych zwrócić postanowioną wartość jaka podług Taxy oznaczoną została przy Expiracyi Kontraktu dzierżawnego dla tego czyni o tem wzmiankę, by tem samem prawa Mandantowi Jego co do powyższey okoliczności służące nadwerzźone[?] niebyły.

Ponieważ dobra Dziebendów z przyległościami są za Kontraktem Urzędowym Wu Maciejowi Ordędze na lat sześć poczynając od S. Jana 1834 do tegoż dnia 1840 r. w dzierżawną possessyą wydzierżawione zostały i Jemu wyłącznie wszelkie dochody i użytki przez czas trwania dzierżawy służą, przeto Komornik nienadwyrężając praw Jemu służących, ogólnym Dozorcą nad zajętemi dobrami szczególnie co do dopilnowania całości granic Zarządce Jego /: Wgo Macieja Ordęgi :/ Pana Wawrzyńca Lipowskiego tu w Dobrach Dziebendowie zamieszkałego ustanowił, który obowiązek Dozorcy bezpłatnie na siebie przyjął i odpowiedzialności prawem na Dozorców przepisaney poddał się.

Sprzedaż zajętych dóbr Dziebendowa z wszystkiemi przyległościami tak jak są Protokułem niniejszym zajęte odbywać się będzie na Audyencyi Publiczney Pś Trybunału Cywilnego Pierwszey Instancyi Gubernij Kaliskiey w Mieście Kaliszu w Pałacu Sądowym przy ulicy Józefina posiedzenia swe odbywającego do czego dalsze formalności prawne przedsięwziętemi i popieranemi będą."