Źródło inwentarza:
Akta notariusza Kajetana Szczawińskiego w Szadku z roku 1833, akt nr 226. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.
"Działo się na gruncie dóbr wsi Rembieszowa Rezydencyi Dworskiey Okręgu Szadkowskim Powiecie Sieradzkim Gubernii Kaliskiey dnia piątego / siedmnastego miesiąca lipca roku tysiąc osmset czterdziestego trzeciego."
Rejent Kajetan Szczawiński został wezwany przez dziedzica dóbr Rembieszowa Andrzeja Stawiskiego w celu opisania stanu dóbr. Dobra zostały wydzierżawione od 1843 roku na okres sześciu lat Teodorowi Krzywińskiemu.
Wieś Rembieszów
Zabudowania folwarczne
1. Dwór drewniany z bali rzniętych w zamki gontami kryty stary, w którym wchodząc z frontu pokoi dwa malowanych malature nadpsutą maiących, w drugim pokoju kawał ściany lepionej z malaturą odpadło, wewnątrz na kliniki gliną z wapnem wyrzucany, okna w pokojach dubeltowe prócz kuchni, sali, spiżarni i gabinetu, drzwi wszystkie z zamkami, kluczy tylko dwa, w trzech drzwi klamki, piecy kaflanych dwa, w pierwszym pokoju i na sali u iednego drzwiczki żelaza lanego, a u drugiego z blachu kutej. Podłogi w całym domu dobra, a na sali troche nadpsute. W spiżarni nie masz podłogi, a w gabinecie także nadpsute, okna wszędzie zaszklone, okiennice przy pokojach są całe, oprócz pokoju kobiecego, spiżarni, kuchni i gabinetu. Ponieważ wedle kontraktu miała stać skrzynia z posnetą? Dziedzica w sali na schowanie takowey oddał possesor dwie ścianki brukowane przyległe kancellaryi.
2. Lamus przy dworze murowany obrzucony wapnem, gontami kryty, drzwi na zawiasach z zamkiem i kluczem, kraty żelazne w okienkach.
3. Gorzelnia murowana z cegły na wapno i gline z przybudowaną słodownią i mięszkaniem palacza drewnianym, bez tynku, ściana frontowa zressowana, dach gontami kryty, komin murowany, dwa kilsztoki na dworze stoiące od tyłu, szczyt gorzelni tarcicami zabity, lagierka trzema żelaznemi obręczami opasana rozeschnięta?, drzwi troie na zawiasach podwóynych, dwoie poiedyńczych, posowa z tarcic bez polepy, okna cztery oszklone, wanny dwie podługowane na każdej po dwie żelazne obręcze, dwie prostokątne w kluby drewniane, parówka z trzema żelaznemi obręczami, kadź zacierowa z dwiema żelaznemi obręczami na której młynek do kartofli z kołem drewnianym, drąg żelazny czyli czop na którym chodzi koło z korbą i kółko trybowe, walc drewniany. Maszyna półpistoryusza miedziana z ogrzewaczem drewnianym, wewnątrz ogrzewacza flasza miedziana, dwa talerze miedziane, rura kommunikacyina i wąż miedziany do którego iest farszka?, mięszanie do maszyny miedziane z łańcuchem miedzianym, szruby trzy miedziane, garniec miedziany do gotowania kartofli, z pokrywą drewnianą na której są dwie żelazne obręcze, od którego idzie rura do parófki. Maszyna ta potrzebuie reperacyi, którą dziedzic dopełni stosownie do kontraktu i na ten czas wagę tej czyli ausztuk do opisu niniejszego złoży. Do dwóch czeluści są dwoie drzwiczek żelaznych, pomp trzy drewnianych z żelaznemi obręczami w gorzelni, a czwarta do wywaru na dworze z drągami żelaznemi, iedna rura osiężna do wody pąpowania z kurkiem mosiężnym, kadź do piwa z iedną żelazną obręczą, wanna z dwiema żelaznemi obręczami, kocioł do gotowania piwa żelazny, na górze magazyn do wody z dwoma żelaznemi obręczami, bęben drewniany do wciągania kartofli, suszarnia do słodu z drewnianemi ścianami. Izba słodowa z astrychem, dwa okna oszklone, cztery szyby wybite, posowa z tarcic stara, z podciągiem na trzech słupach, młynik do słodu mały z dwiema kamieniami, lasów plecionych dwanaście, z których dwie zdezelowanych, studnie dwie do wywaru, iedna nadmurowana, druga murowana z cegły, renien do gorzelni łokci bieżących pięćdziesiąt sześć, prócz renien w ziemi do prowadzenia wody, koryto do stawiania beczek z piwem. Nad słodownią dach gontami kryty stary zły, przyciesi zgniłe, statki gorzelne drobne i browarne Dziedzic oddał Dzierżawcy przy zaięciu? gorzelni w stanie dobrym za oddzielnym kwitem.
4. Chlewy z drzewa starego nowo wystawione w słupy bez podłogi, bez posowy, gontami kryte z sześciorgiem drzwi na biegunach.
5. Stajnia z wozownią w iednym zabudowaniu massiv murowane zewnątrz psuty? w małej ilości uszkodzony, dach słomą kryty, z frontu okienka wszystkie dobre oszklone, w stajniach środkiem bruk a po brzegach podłoga, z tyłu brak okienek, staynia iedna, wozownia i schowanie dla dziedzica excypowane.
6. Przy tej stajni szopa na słupach, dach słomiany dobry, którey połowa do Dziedzica a druga do Dzierżawcy należy.
7. Spichrz drewniany z bali rzniętych, w słupy, dach gontami kryty, zły, stary, przyciesi spruchniałe, w środku koycy piętnaście, podłogi i posowy dobre, wschodów na kondygnacje dwoie dobrych, drzwi na zawiasach dobre iedne z zamkiem, drugie do kłotki. W tym spichrzu młynek do chędożenia zboża, z drewnianemi trybami.
8. Stodoła masiw murowana o dwóch klepiskach, dach słomą kryty stary, wrotnie frontowe, których dwoie na zamki zamykane.
9. Obora z frontu murowana, z tyłu drewniana w słupy murowane, bez dachu tylko sam zrąb, której reperacyą Dziedzic się zajmuię.
10. Przy oborze szopa w połowie gontami w połowie słomą kryta, w której iest koło trybowe do sieczkarni, a przy tej mała szopka dla Dziedzica na skład cegły excypowana.
11. Obora drewniana z drzewa rzniętego w zamki, słupy stawiana, z dwiema szczytowemi wrotami na biegunach i trojgiem drzwi także na biegunach, dach słomiany stary zaklęsły, przyciesi spruchniałe, ściany pochylone w środek, cały ten budynek stary, w tej oborze znajduie się wanna do obroku z dwiema żelaznemi obręczami. Za temi oborami znajduie się ogród owocowy i warzywny na rozprzestrzenienie owocowego przeznaczony, obwiedziony płotem z żerdzi w koły i słupy dębowe a od łąk niedokończonym. Za dworem także znajduie się nowy ogród owocowy i ogrodowizny młode, drzewka posadzone maiący, z których ogrodnik prócz Dzierżawy wedle swego kontraktu obowiązany dawać dworowi włoszczyzny ile potrzeba wymaga domowa. Ogród ten obwiedziony płotem z żerdzi w koły i słupy od drogi i dziedzińca, a od łąk kanałem, w tym obwiedzeniu znajduie się wrot podwójnie otwieranych dwoie z sztachety i krate, z trzema fortkami na zawiasach z chaczykami. Za ogrodem tem znajduie się chmielnik, w którym chmielu tyczek sto osmdziesiąt osm sztuk, od strony drogi zagrodzony płotem z żerdzi rzniętych i łupanych w koły i słupy dębowe, ciągnącym się aż do gaci?, a od strony łąk kanałem.
12. Szopa przed spichrzem z desek w słupy w której dwoie wrot na biegunach z iedną kuną do zamykania żelazny, dach słomiany stary.
13. Sklep masiw murowany, sufit z tarcic z polepy, drzwi dwoie na zawiasach z zamkami i kluczami, okienka z żelaznemi prętami trzy, wanna iedna z dwiema żelaznemi obręczami, renna do spuszczania kartofli, siedm kawałów bali do zastawiania kartofli.
14. Karczma z drzewa rzniętego w węgły i słupy z stajnią wiezdną, w której wrot podwójnych na biegunach z desek troie, dach na karczmie gontami kryty na stajni ze słomy stary zły. W stajni żłobów dwa, drabin cztery, stajnia bez pokładu, w której ściany popodpierane, w karczmie drzwi siedmioro, na zawiasach z klamkami, szkoblami lub haczykami, posowa z tarcic stara, podłoga zgniła, okien pięć oszklonych, komin murowany, kominki i piece z cegły.
15. Kuźnia z bali w węgły stara, dach gontami kryty, komin murowany, posowa z różnego drzewa niezupełna.
16. Młyn z bali rzniętych w zamki i słupy, przyciesi spruchniałe, dach stary zły słomiany nowego poszycia potrzebuiący, ieden szczyt zabity tarcicami, drugi zaszyty słomą, młyn ten o dwóch kołach z tyłu ściana spuszczona z powodu zgnicia przyciesi. Jagielnik z bali w węgły na palach słomą kryty o iednym kole, kamienie w młynie dworskie trzy, ieden wierzchni młynarski, posowa cała składa się z desek, na młynicy 20, podłoga stara nadpsuta, na wałach iest ośm żelaznych obręczy i cztery czopy, w jagielniku kamień wierzchni dworski, pogrodki stare spruchniałe, żłob stary zły.
17. Stodoła młynarska z chlewem, obora z różnego drzewa w słupy, stara, spruchniała, dach słomiany, zły.
18. Szopa w Dębinie na czterech sochach z różnego drzewa kostkowego złożona, w której iednej brakuje ściany, słomą pokryta, na skład siana służąca.
19. Dwie maszyny do sieczki o 4 kosach ręczne dobre.
Kolejno opisano zasiewy w Rembieszowie (wzmiankowano nazwy Łęg, Kępiń, Góra Za Boleszynem, Międzywodzie, Na Boleszynie).
Folwark Branica zabudowania
1. Owczarnia masiw murowana na której dach stary nowego poszycia potrzebuie, posowa w strychulce gliną polepiona w niektórych miejscach nadpsuta, podmurowanie pod słupami nadpsute, drzwi troie na zawiasach, okien pięć oszklonych, bez szkła, paśników dwadzieścia siedm, lasów piętnaście, podlasek dwadzieścia trzy, wanien dwie, druga z dwiema żelaznemi.
2. Studnia kamieniami ocembrowana, w zwierzchu drzewem nadpsutem, koszor z wiadrem okutem.
3. Stodoła w słupy murowane, drewniana, o dwóch klepiskach, dach słomą dekowany, stary, popsuty, wrota na biegunach, z czterma zamkami bez kluczy, skobli cztery z wrzecążem, szczyty z tarcic dobre, dwa spicherki, w środku z posową i podłogą, drzwi dwoie na zawiasach z zamkami, kluczami i skoblami.
Potem opisano zasiewy w Branicy (wzmiankowano nazwy Międzywodzie, Suchy Las).
Folwark Gawory zabudowania
1. Dom folwarczny mięszkalny murowany na wapno wyrzucony, gontami kryty, w połowie dach zły, drzwi prócz siennych z tyłu żelaznemi zawiasami i kluczami okute, okna zaszklone, w iednej stancyi podłoga z desek, nad sienią z podwórza posowy nie masz.
2. Stodół dwie iedna o dwóch klepiskach a iedna o iednym z drzewa różnego stawiane, wrota na biegunach, u trzech wrot są zamki z kluczami, dachy stare słomiane potrzebuiące poszycia nowego.
3. Obora z drzewa w słupy murowane, posowa lepiona, wrot dwoie i drzwi poiedyńczych dwoie, wszystkie na biegunach, na wrzecąze zamykane, dach stary zły.
4. Chlewy z drzewa różnego, drzwi dwoie na biegunach, w iednym podłoga, dach słomiany.
5. Dziedziniec w koło ogrodzony żerdziami w słupy i koły, wrotek żerdzianych dwoie.
Potem opisano zasiewy w Gaworach (wzmiankowano nazwy Za Olszynką Na Górze, Stawiska), inwentarz żywy (owce, konie, krowy, woły, jałowizna) i martwy, statki kowalskie, powinności włościan.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz