-->

niedziela, 21 kwietnia 2019

Rudniki

Słownik Geograficzny:
Sokołów, wś i fol., pow. sieradzki, gm. Bogumiłów, par. Chojne, odl. od Sieradza w. 8; wś ma 15 dm. i wraz z kol. Okrąglica i Dębina 226 mk.; fol. 4 dm., 35 mk. W 1827 r. 16 dm., 128 mk., par. Sieradz. Dobra S. (własność J. Wężyka) składały się z fol. Sokołów, Okrąglica i Dębiny z attynen. Rudniki, rozl. mr. 1557: fol. S. gr. or. i ogr. mr. 378, łąk mr. 48, past. mr. 4, lasu mr. 527, nieuż. mr. 12; bud. mur. 3, z drzewa 12; płodozm. 14-pol.; las urządzony w kolei 80-letniej; fol. Okrąglica gr. or. i ogr. mr. 344, past. mr. 2, lasu mr. 7, nieuż. mr. 5; płodozmian 13-pol; bud. z drzewa 3; fol. Dębina gr. or. i ogr. mr. 225, nieuż. mr. 4; bud. mur. 1, z drzewa 2; płodozm. 13-pol. Do fol. należały poprzednio: wś S. os. 21, mr. 110; wś Okrąglica os. 7, mr. 42; wś Dębina os. 3, mr. 47. Na początku XVI w. S. należy do par. Sieradz, dziesięcinę z łan. fol. pobiera dziekan wieluński; z łanów km. arcybisk. gnieźn. Sakramenta administrował tu pleban z Dąbrowy Szlacheckiej a kolędę po groszu z łanu pobierał prob. w Sieradzu (Łaski, L. B., I, 420, 430, II, 98). W 1553 r. było 7 łan., a w 1576 r. 8 łan. i łan sołtysi (Pawiń., Wielk., II, 214).

Rudniki, attynencja (przyległość) w dobrach Sokołów, leżąca prawdopodobnie w gminie Sieradz, nie odnaleziona na mapach.

Sznury

Słownik Geograficzny: 
Radoszewice, wś i fol. nad rz. Wartą, pow. wieluński, gm. Radoszewice, par. Osyaków, odl. 21 w. od Wielunia, posiada kościół murowany filialny i szkołę początkową. Wieś składa się z dwóch części, mających razem 56 dm., 625 mk. R. zostały, wedle tradycyi zapisanej w herbarzach Okolskiego i Niesieckiego, nadane przez Bolesława Krzywoustego wychodźcy czeskiemu Janowi (Geskowi) Wrszowcowi, zabójcy ks. Świętopełka. Dał on tu początek Okszycom, którzy od wsi przybrali nazwisko Radoszewskich i Siemkowskich. Oni to założyli w Siemkowicach kościół i parafię około XIII w., do której na początku XVI w. należy dwór i folwark w R., podczas gdy łany częściowej szlachty i kmiece należą do par. w Ossyakowie. Dziesięcinę z folw. bierze pleb. w Siemkowicach, któremu też łany kmiece i szlacheckie dają meszne po korcy żyta i owsa, zagrodnicy zaś i komornicy dają po groszu pleb. w Ossyakowie. Radoszewscy nosili przydomek Boksa, może dla odróżnienia od drobnej szlachty Okszyców, zamieszkujących i Radoszewice i sąsiednie wsi (Siemkowice, Chorzów). W 1552 roku R. są własnością Jana, Hieronima i Mikołaja Radossowskich, miały 26 osad, 11 łan. Były 2 młyny, nowo-zbudowane o jednym i dwóch kołach (Pawiński, Wielkp., II, 289). Na początku XVII w. Marcin Boksa Radoszewski z Siemikowic wystawił kościół, konsekrowany 1625 r. p. w. Maryi Magdaleny. Był on początkowo filią Ossyakowa (1650 roku) i miał uposażenie dla kapelana. Kościół ten w 1760 r. zrestaurowany, podupadł i zastąpiony został nowym, murowanym wystawionym na początku obecnego stulecia. Obecnie kościół ten jest filią parafii w Ossyakowie. Dobra R. składały, się w 1885 r. z folwarku R., Kuszyna i Dolina, kolonii wieczysto-czynszowych: Mierzanów, Katarzynopol; os. młyn. Borkowe; przyległ. Sznury, Wymysłówek, rozl. mr. 3824: fol. R. gr. or. i ogr. mr. 918, łąk mr. 193, past. mr. 101, lasu mr. 1967, w osadach wieczysto-czynsz. mr. 1400, nieuż. mr. 66, razem mr. 3246; bud. mur. 7, z drzewa 33; płodozmian 13-polowy; fol. Kuszyna gr. or. i ogr. mr. 321, łąk mr. 70, past. mr. 3, nieuż. mr. 17, razem mr. 411; bud. mur. 2, z drzewa 9; płodozmian 13-polowy; fol. Dolina gr. or. i ogr. mr. 60, łąk mr. 1, past. mr. 43, nieuż. mr. 9, razem mr. 93; bud. z drzewa 2; os. młyn. Borkowe gr. or. i ogr. mr. 46, łąk mr. 3, past. mr. 12, nieuż. mr. 13; bud. z drzewa 4; las urządzony. W skład dóbr wchodziły popoprzednio: wś R. os. 83, z gr. mr. 536; wś Kuszyna os. 21, z gr. mr. 259; wś Kusznica al. Kuźnica os. 30, z gr. mr. 231; wś Laski os. 26, z gr. mr. 292; wś Zamyślona os. 18, z gr. mr. 227; wś Tądle os. 2, z gr. mr. 29; wś Gabryelów os. 12, z gr. mr. 144; wś Kije os. 4, z gr. mr. 53; wś Bugaj os. 9, z gr. mr. 142. R. gmina należy do s. gm. okr. III w Ossyakowie, st. poczt. w Wieluniu. W skład gm. wchodzi 12 wsi włośc. 17 osad włośc. odrębnych, 9 fol., 23 os. młyn., leśn., rozkolonizowanych folwarków. Osady te posiadały 684 dm. (16 mur.), 5739 mk. (2756 męż., 2983 kob.).

Sznury, dawniej przyległość w dobrach Radoszewice, położony prawdopodobnie w gminie Siemkowice, nie odnaleziony na mapach.

sobota, 20 kwietnia 2019

Kobierzec

Słownik Geograficzny: 
Komorniki, wś, folw., os., pow. wieluński, gm. Skomlin, par. Komorniki. Odl. 11 w. od Wielunia. Jest tu kościół par. murowany z XVII w. Gospodarstwo folwarczne starannie prowadzone. Obszar dóbr wynosi 1992 mr., w tem 1200 mr. lasu. W 1827 r. było to 42 dm. i 340 mk., obecnie wś ma 49 dm., 515 mk.; folw. 8 dm., 38 mk.; os. prob. 2 dm., 9 mk.; trzy osady 3 dm., 14 mk. Par. K. dek. wieluński 625 dusz (Łaski II, 140). Według Tow. Kred. Ziem. folw. Komorniki, z realnościami: Stanisławów, Zamyślona i Kobierzec, rozległe mr. 1787, grunta orne i ogrody mr. 579, łąk mr. 48, pastwisk mr. 21, lasu mr. 1090, nieużytki i place mr. 49. Bud. mur. 3, drew. 32. Płodozmian 7 i 8-polowy, młyn wodny, pokłady rudy żelaznej. Wś Komorniki osad 61, z gruntem mr. 1073.

Kobierzec, przyległość Komornik pow. wieluński. (Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Kobierzec, przyległość wsi Komorniki w obecnej gminie Mokrsko, nie odnaleziona na mapach.
 
Dziennik Powszechny 1832 nr 62

Z powodu zgonu Jana Gwalberta Karśnickiego; otworzyło się postępowanie spadkowe, o którem donosząc po raz 1 zawiadamia się, iż do przeniesienia tytułu własności dóbr Komorniki do których, należy łąka zwana Kobierce w Powiecie Wieluńskim, i dóbr Węgłęwice z przyległościami w Powiecie Ostrzeszowskim leżących, termin na dzień 27 Sierpnia 1832 r. w Kancellaryi Ziemańskiey Woiewództwa Kaliskiego iest wyznaczony. Kalisz dnia 23 Lutego 1832 r. Reient Kancellaryi Ziemiańskiey Woiewództwa Kaliskiego. F. Bajer.

Borek

Słownik Geograficzny: 
Chotów, wś, p. wieluński, gm. Mokrsko, par. Chotów. Posiada kościół par. murowany z wieżą, wystawiony w 1616 r. przez Grzegorza z Niedzielska, miejscowego proboszcza. W 1827 r. było tu 48 dm., 411 mk. Par. Ch. dek. wieluńskiego 2690 dusz liczy. Dobra Ch., składające się z folw.: Ch., łąki, stawiska i nomenklatury Borek, tudzież wsi: Srebrnica i Górale, od Podzamcza w. 28, od rzeki Warty w. 17, nabyte w 1864 za rs. 49,500. Powierzchni ogólnej m. 670 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 609, łąki m. 82, pastwiska m. 19, place i nieużytki m. 24, płodozmian 21-polowy. Budowli murowanych 11, drewnianych 8, wiatrak; wś Ch. osad 58, gruntu m. 298; wś Srebrnica osad 11, gruntu m. 145; wś Górale osad 3, gruntu m. 38. Słownik Geograficzny: Chotów wś, pow. wieluński. Kościół par. p. w. św. Marcina istnieje tu już w połowie XV w. Znajdował się tu także szpital dla ubogich. (Łaski, L. B. II, 138).

Borek, miejsce na Chotowie pow. wieluński. (Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Borek, nomenklatura dawniej w dobrach Chotów, w obecnej gminie Mokrsko, nie odnaleziona na mapach.

Pilica rzeczka

Słownik Geograficzny: 
Wola Bałucka, wś i fol. nad rz. Pilicą, pow. łaski, gm. Bałucz, par. Borszewice, odl. 5 w. od Łasku. Wś ma 8 dm., 31 mk., 101 mr.; fol. 3 dm.,44mk. W 1827r. 13 dm., 55 mk. Fol. Wola Bałucka rozl. mr. 438: gr. or. i ogr. mr. 304, łąk mr. 29, pastw. mr. 63, lasu mr. 29, nieuż. mr. 13; bud. mur. 2, drew. 7. Na początku XVI w. dziesięcinę dawano na stół arcybiskupi, plebanowi zaś tylko kolędę po groszu z łanu (Łaski, L. B., I. 444).

Pilica, rzeczka o długości 10,70 km. (pomiar autora bloga). Wypływa w lesie za Małymi Błotami, koło wsi Borszewice Cmentarne. Przepływa przez Borszewice Kościelne, Wolę Bałucką, Mikołajówek i w okolicy Okupa wpada do rzeki Grabi. W całości; od źródła do ujścia, przepływa przez gminę Łask.

Rzeczka Pilica (czerwony kolor) 1992 r.

piątek, 19 kwietnia 2019

Grzybowiec

Słownik Geograficzny: 
Dobroń, wś i folw., pow. łaski, gm. Wymysłów, par. Dobroń. Leży przy drodze bitej z Pabianic, do Łasku. R. 1827 było tu 54 dm., 439 mk. Par. D. liczy 2120 dusz. Wieś D. należała dawniej do Pabianic, posiadłości kapituły krakowskiej, dzisiaj jest własnością prywatnej osoby. D., jak również inne wsie tej parafii, należał pierwotnie do jurysdykcyi proboszcza łaskiego aż do r. 1780, w którym nowa parafia w Dobroniu założona została przez bisk. Ant. Ostrowskiego. Kościół drewniany w formie krzyża r. 1779 kosztem kapituły krakowskiej wybudowany został pod tyt. Ś-go Wojciecha męczennika i biskupa. Cmentarz kościelny, okrążony palisadami, drugi zaś do grzebania ciał zmarłych, na nowo ogrodzony został w r. 1875 staraniem obecnego probosz. Walentego Mruka. Kościół r. 1872 zewnątrz i 1878 wewnątrz cały wyrestaurowany i upiększony został. Dobra D. składają się z folw. D., attynencyj Mogilna i Grzybowiec, tudzież wsi D.; od Piotrkowa w. 42, od Łasku w. 7, droga bita przechodzi przez terrytoryum, od Łodzi w. 22, od rzeki Warty w. 33, Rozl. dworska wynosi m. 1376, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 642, łąk m. 153, lasu m. 480, nieużytki i place mr. 100. Płodozmian 5, 8 i 10-polowy, Bud. mur. 12, drewn. 27, cegielnia i wiatrak. Wieś D. osad 105, gruntu m. 1501. St. Ch.

Grzybowiec, przysiółek pod Dobroniem pow. łaski. Nazw. Grzyb, Grzybek. Ob. KBP Grzyb­no. (Ks. Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań, 1926.)

Grzybowiec, dawniej przyległość wsi Dobroń, w obecnej gminie Dobroń, nie odnaleziony na mapach.