Okopy

Zajączkowski:

Okopy -Pstrokonie -pow. sieradzki
VI-VIII w., o. a., Kamińska, Sieradz wczesnośredniowieczny 65, 71, por. 43.
X-XIII w. gr. pierśc. dużych rozmiarów, położone na wprost Pstrokoni, w pobliżu przeprawy przez Wartę (w okolicy leżą Woźniki i Zamoście) o pół km od lewego brzegu Warty, na terenie nizinnym i suchym, częściowo zniszczone. Na północ od gr. znajdują się ślady podgrodzia, Kam. 66-68 oraz Kamińska, Grodzisko w Okopach, pow. Sieradz 209-219.
1) XX w. Bystrzycki 1180: Okopy -wś i folw., par. Strońsko, gm. Zapolice, pow. łaski.
Uwagi: Ł., P. i SG nie podają. Okopy występują dopiero na mapach współczesnych.

Spis 1925:
Okopy, wś, pow. łaski, gm. Zapolice. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 5. Ludność ogółem: 29. Mężczyzn 13, kobiet 16. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 29. Podało narodowość: polską 29. 

Wikipedia:

Okopy-przysiółek w sołectwie Bobrowniki (powiat sieradzki, województwo łódzkie). W miejscowości, w pobliżu lewego brzegu koryta Warty, na niewielkiej wydmie, znajdują się relikty dawnego grodu. Grodzisko odkryte zostało przez Zdzisława Rajewskiego, który w 1929 r. przeprowadzał wraz z Akademickim Kołem Poznańskiego Towarzystwa Prehistorycznego badania powierzchniowe nad Wartą. W wyniku badań przeprowadzonych przez archeologów w następnych latach ustalono, że był tu gród jednoczłonowy, otoczony wysokim na kilka metrów wałem o konstrukcji izbicowo-przekładniowej, z dwiema przerwami zwanymi "bramami". Cokół wału miał szerokość ok. 10 m. Składał się od strony wewnętrznej z prostokątnych izbic o długości do 5 m, wypełnionych ziemią i kamieniami, a od strony zewnętrznej zbudowany był z warstw bali przesypanych ziemią. Tego rodzaju konstrukcja wału wykształciła się pod koniec X w. i trwała do przełomu XIII/XIV w. Datowanie to potwierdza znaleziona tu ceramika - ręcznie lepiona, lecz już obtaczana na kole garncarskim. Na południe od grodziska stwierdzono istnienie otwartego podgrodzia, egzystującego do upadku grodu. Gród musiał mieć drugorzędne znaczenie w systemie grodów Polski środkowej. Nieznani są jego użytkownicy. Nieznane są również relacje Okopów z grodem w Strońsku, który znajdował się w tym samym czasie po drugiej stronie rzeki. Dzisiejsze Okopy stanowią część wsi Bobrowniki i pojawiły się na mapie dopiero w 1892 r., gdy Towarzystwo Chłopów Pstrokonie odkupiło tę ziemię wraz z grodziskiem od niejakiego Świniarskiego i spowodowało sporządzenie planu gruntów, w następstwie czego powstały tu gospodarstwa, które w znacznej części zniszczyły obiekt.

1992 r.

Tydzień Piotrkowski 1897 nr. 21

Wieś Okopy w powiecie łaskim, należąca do parafii Strońsko, z rozporządzenia ministeryjum spraw wewnętrznych przyłączona została do parafii Chojny powiatu sieradzkiego.

Kurjer Warszawski 1897 nr 134

Z okolicy Piotrkowa.

Korespondent nasz donosi pod d. 6-ym b. m.:

„Z rozporządzenia ministerjum spraw wewnętrznych, wieś Okopy, należąca do parafji Strońsko, powiatu łaskiego, przyłączona została do parafji Chojny, powiatu sieradzkiego.

Rozwój 1926 nr 213

Wielki wylew w pow. łaskim.

W powiecie łaskim wylała ostatnio rzeka Warta i zatopiła kilka wsi w gminie Zapolicę, a m. in. wsie Okopy, Jeziorki, Zamorze* i in.

W związku z tem p. wicewojewoda dr. Ossoliński zwrócił się do władz centralnych o natychmiastowe przekazanie sumy 2 tys. zł. na akcję ratunkową dla gospodarstw, zniszczonych wylewem.

*Zamoście? Przypis autora bloga

Rozwój 1927 nr 10

4 wsie pod wodą.

KATASTROFALNY WYLEW RZEKI WARTY.

Wskutek ostatniej odwilży, rzeka Warta przy ujściu jej dopływu Widawki, zalała teren ziemi uprawnej włościańskiej około 300 morgów w gminie Zapolice pow. łaskiego. Wsie Zamość, Okopy, Jeziorko i częściowo Pstrokocice są zalane, a mieszkańcy, drobni rolnicy, ponieśli ogromne straty.

W związku z pobytem p. Wojewody Jaszczołta na miejscu katastrofy, sejmik łaski wydelegował specjalną komisję przy udziale rzeczoznawcy dla zbadania przyczyn i obmyślenia środków zaradczych na przyszłość, ponieważ od 4 lat powtarzają się powodzie i z każdym rokiem coraz potężniejsze. Komisja uznała, że koryto rzeki Warty należy wyprostować, gdyż obecnie jest ono zygzakowate i normalny bieg wody napotyka na ciągłe przeszkody powodujące katastrofalne wylewy.

Sejmik łaski przystępuje do sporządzenia wstępnego projektu i kosztorysu robót regulacyjnych, w przekonaniu, że władze państwowe okażą wydatną pomoc materjalną przy zrealizowaniu zamierzeń sejmiku, dążącego do zabezpieczenia egzystencji ludności 4 wsi.

Przy robotach regulacyjnych można będzie zatrudnić znaczną ilość bezrobotnych.

(bip)

 

Goniec Sieradzki 1928 nr 112

— (s) Dnia 4 bm. zjechali z Kalisza do Sieradza po uprzednim załatwieniu spraw majątkowych, teść Idzi Swituń z Sochy gm. Grzybki pow. Turecki z 2-ma zięciami Bielawski Piotr również z Sochy i Józef Parzybut z Staropola gm. Barczew z jednej strony i Krakowski Marcin z synem Janem z Okopów gm. Zapolice pow. Łaski z drugiej strony. By uprzyjemnić sobie na zakończenie dokonane targi w Kaliszu zatrzymali się wyżej wymienieni panowie w Sieradzu w restauracji A. Plucińskiego. Miło upływały godzina po godzinie dwom dobranym rodzinom bo w towarzystwie zwerbowanej damy z m. przeciągnęli swoją libację z programem do przebudzenia się, jak się okazało w niemiłem towarzystwie. Ojcu i synowi Krakowskim zginęły w nocy weksle na sumę 4 tys. zł., wystawione w Kaliszu przez teścia Switunia i gotówki 2.300 zł. Po przeprowadzeniu rachunków sumienia w policji zięciaszkowie powędrowali do aresztu i jak orzekł Sędzia Pokoju w Sieradzu mogą być wypuszczeni na wolność za kaucją po 5 tys. zł.   
Są poszlaki kradzieży uplanowanej ze strony P. Bielawskiego i Józefa Parzybuta. Bliższe szczegóły wykryje śledztwo z czem podzielimy się z czytelnikami.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 20

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33.

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

XVII. Obszar gminy wiejskiej Zapolice dzieli się na gromady:

14. Pstrokonie, obejmująca: wieś Pstrokonie, folwark Pstrokonie, Pstrokonie-Pastewnik, kolonję Pstrokonie-Okopy.

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Łaskiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

(—) Hauke-Nowak

Wojewoda.

Dziennik Łódzki 1957 nr 263

Grodzisko z XI-XIII wieku pod Sieradzem

Przedstawiciele łódzkiego ośrodka archeologicznego prowadzą we wsi Okopy w pow. Sieradz badania nad grodziskiem leżącym przy zbiegu rzeczki Widawki z rzeką Wartą. Grodzisko zachowane tu zostało jedynie w połowie.

Archeolodzy pod kierownictwem doc. dr. Janiny Kamińskiej dokonali przekroju przez wały grodziska o wysokości 2 i pół metra.

Znaleziono tu groty, strzały i ułamki naczyń. Na podstawie tych znalezisk ustalono, że grodek nadwarciański pochodzi z okresu od XI do XIII wieku.

Grodzisko w Okopach stanowi jedynie część wielkiego osadniczego kompleksu wczesnośredniowiecznego. Do kompleksu tego należą sąsiednie wsie, jak Woźniki, Pstrokonie oraz Strońsko.

W roku przyszłym prowadzone będą badania archeologiczne na terenie całego kompleksu.

Dziennik Łódzki 1957 nr 289

„Dziennik" rozmawia z prof. dr K. Jażdżewskim

 — Niedźwiedzie w „Jaskini Nietoperzowej"

—W Lutomiersku przed 2 tysiącami lat

—Co odkrył ksiądz przy pomocy swej różdżki...

„Pisana" historia Polski rozpoczyna się w końcu IX wieku, czyli obejmuje około 1000 lat. Rzecz jasna, że źródła pisane (dokumenty, kroniki, żywoty) nie dają pełnego obrazu naszych dziejów i stąd sięganie do zabytków przedhistorycznych — do wszystkiego, co było wykonane i służyło człowiekowi przedhistorycznemu. Te zabytki są skrzętnie zbierane i badane przez naukowców-archeologów. W tym dziele niepoślednią rolę spełnia i łódzki ośrodek archeologiczny, którym kieruje prof. dr Konrad Jażdżewski. Z prof. Jażdżewskim rozmawiamy na temat ostatnich badań łódzkich archeologów.

—W jakich miejscowościach pracowali nasi uczeni latem br?
—Odpowiedź pozwolę sobie sformułować chronologicznie, a więc rozpoczynając od badań nad najstarszymi kulturami. (...) Prowadziliśmy badania w Okopach pow. sieradzki, gdzie mniej więcej w XII wieku istniał gród warowny, (...) —Oceniając znaczenie zabytków przedhistorycznych, nie można pominąć roli, jaką odgrywają w obalaniu tendencyjnych poglądów nacjonalistycznych czy zgoła szowinistycznych reprezentantów nauki niemieckiej na naszą przeszłość. I dziś jeszcze rewizjoniści zachodnio-niemieccy dla uzasadnienia swych urojonych pretensji do ziem w dorzeczu Odry i Wisły, powołują się na rzekomo wyłącznie germańskie ich zasiedlanie w czasach wyprzedzających pojawienie się tu Słowian. Czy i jakie materiały w tej kwestii zebrali łódzcy archeolodzy?
—Każdy z ośrodków archeologicznych ma wyznaczony rejon, na którym prowadzi badania. Łodzi przypadł w udziale Gdańsk i Polska środkowa, a więc do pewnego stopnia peryferie. jeśli chodzi o kształtowanie się państwa polskiego. Największe znaczenie mają w tym względzie badania prowadzone w Poznaniu, Gnieźnie, Krakowie i Wiślicy. Ale i nasze odkrycia rzucają sporo światła na zagadnienie tubylczości Słowian w dorzeczach Odry i Wisły. (...) Dowodem długowiecznej ciągłości osadnictwa słowiańskiego na obszarach między Wisłą a Odrą, są m. in. odkrycia w Lutomiersku, gdzie warstwa na warstwie, w nieprzerwanym — jak się zdaje — ciągu leżą zabytki z poszczególnych okresów od I w. przed n. e. aż do XI — XII w. naszej ery. (...)
—A propos siarki i w ogóle wszelkich poszukiwań geologicznych... Na pewno przy tych pracach natrafia się na ciekawe zabytki?
—A jakże. I dlatego poza planowanymi zadaniami naukowcy naszego ośrodka stale wyjeżdżają w teren wzywani do odkrytych przypadkowo cmentarzysk, osad itd. M. in. w tym roku zbadaliśmy wstępnie cmentarzysko z V wieku n. e. w Olewinie, groby kultury łużyckiej z późniejszej epoki brązu w Kolumnie koło Łodzi i Mastkach, duże cmentarzysko tej samej kultury w Stobnicy koło Sulejowa i inne.
—A plany na najbliższą przyszłość? Gdzie archeolodzy będą kontynuować swe "wykopki" w roku przyszłym?
—Przede wszystkim w Jerzmanowicach, Witowie, Lutomiersku, Węsiorach, Gdańsku i Tumie. (...)

Rozmawiał: JOT

Na Sieradzkich Szlakach 1988/2