Inwentarz Zagórki (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Pisarz aktowy Jan Strachowski po opisaniu stanu dóbr Rudnik i należących do nich kolonii Osowca i Przywidza, folwarku w Pęczniewie i wsi Luboli przystąpił do opisu stanu dóbr wsi Zagórek dnia 20 maja 1817 roku.

Opis ten jest aktualizacją poprzedniego inwentarza z roku 1813.

Pisarz aktowy Wartski ukończywszy opis stanu dóbr Pięczniewa i Luboli iakoteż Rudnik przystąpił do opisu stanu dóbr wsi Zagórek dziedzicznych niegdy JWiel Józefa Kossowskiego a naypierw do zweryfikowania zabudowań dworskich, ponieważ te dobra po śmierci niegdy JW. Kołdowskiey iako pani dożywotniey są iuż na wezwanie niegdy JW Kossowskiego przez niżey podpisanego pisarza aktowego opisane, który teraznieyszy opis zabudowań dworskich iakoteż zabudowań wieyskich i ich powinności referować się powinien do opisu pierszego w roku tysiąc ośmset trzynastym nastąpionego.

Dwór w którym teraz zamięszkuie teraznieyszy possessor Wiel Kosicki[?] iest wyreperowany przez teraznieyszą pozostałą wdowę JW Kossowską, ściany od podworza wylepione i wybielone, okna zreperowane, dach na tym dworze iest od dołu i około szczytów tudzież od wierzchu szkudłami pobity środkiem zaś snopkami poszyty, kominy w tym dworze w massyf murowane, piece[?] podawane[?] i z wszystkim ten dwór wyreperowany. Za tym dworem iest folwarczek niewyreperowany tylko w tym stanie zostanie iak pozostał się po śmierci niegdy JW. Kołdowskiey. Gorzelnia wraz z browarem w tym samym także stanie zostaie iak była dawniey.

Spichrz także iak dawniey reperacyi potrzebuiący przy którym tylko teraz chlewików dwa na trzodę. Stodoły także w tym samym stanie zostaią iak dawniey y zaporami tak z tyłu iako i frontu pozapierane a dach na nich przez teraźnieyszą pozostałą wdowę nowy dany. Owczarnia która teraz na nowo przestawiona, w połowie od dołu z bali a w połowie od góry w reglowkę postawiona, dobra, u którey w szczytach wystawy pod któremi z obuch stron są wrota podwoyne z tarcic na biegunach z fortką. Drzwi poyedyńczych dwoie które są na biegunach i u iednych z nich iest szkobel z wrzecądzem żelaznym. Staynia i obory razem są w tym samym stanie co i były i reperacyi w poszyciu potrzebuiące. Płoty zaś około tego zabudowania dworskiego są zupełnie poogradzane, płoty i pomiędzy niemi iest wrot podwoynych troie. Piersze z tarcic na biegunach z szkoblem i wrzecądzem oraz kuną przy pręgle, drugie na wygon na Łęk bez okucia u 3ch przy ogrodzie owocowym iest zawias żelaznych wielkich dwie.

Karczma w wsi Zagórkach wraz z staynią przy trakcie iest w tym stanie iak przy opisie stanu dóbr w roku 1813 znaydowała się, ta dopiero wraz z staynią zaiezdną reperować zamyśla JWiel pozostała wdowa.

Wiatrak przy drodze do Brodni. Ten iest teraz przez pozostała wdowę wyreperowany i w lepszym daleko iak przedtem stanie znayduie się pobudynki zaś włościan w wsi Zagórkach tak iak w roku 1813 przy opisie stanu dóbr znaydowały się także teraz znayduią się niemniey na Jadwichnie co zaś do Józefki ta zupełnie na kolonią przez teraznieyszą wdowę iest obrócona, i tam koloniści teraz się sprowadzają. Co do włościan wsi Zagórek ich powinności i danin, te ponieważ nic nie są od mienione w niczym przez JWzną pozostałą wdowę przeto ci włościanie iakoteż ich powinności i daniny, będąc raz opisane w opisie stanu dóbr w roku 1813 odsyłaią się do tegoż opisu a tu się niewzmiankuią. Co do obsiewów pól te ponieważ niż są opisane iak się powiedziało w opisie dawnieyszym 1813 przeto tu niewzmiankuią się, a iakowe teraznieyszy possessor odebrał od JWiel pozostałey wdowy takowe w inwentarzu spisanym pomiędzy tymże a pełnomocnikiem JWiel Kossowskiego pod dniem szóstego sierpnia 1816 są opisane.

Inwentarz Lubola (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Pisarz aktowy dokonawszy wcześniej opisu stanu dóbr Rudnik i należących do nich kolonii Osowca i Przywidza oraz folwarku w Pęczniewie przybył 19 maja 1817 roku do Lubolli (Luboli) i przystąpił do opisu stanu dóbr wsi Luboli.

Ze względu na trudność z odczytaniem niektórych nazwisk na samym dole umieściłem zdjęcie z nazwiskami zagrodników mieszkających w Luboli.

Pisarz aktowy kontynuiąc opis stanu dóbr po niegdy JWy Józefie z Głogowy Kossowskiem dziedzicu przystąpił do opisu stanu dóbr wsi Luboli y znalazł na gruncie co następuie.

Dwór massiv murowany frontem na wschód słońca postawiony przed którem znayduie się ganek o czterech murowanych filarach. Na wchodzie są drzwi podwóyne z tarcic dubeltowo danych z zamkiem, kluczem y antabą. W sieni posadzka z tarcic, w sieni po prawey stronie są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą do kredensa czyli przedpokoju, w którem iest okno iedno o sześciu taflach dobre, posadzka z tarcic, piec z kafli żółtych do palenia z pokoiu ten piec iest pochylony z tego przedpokoiu iest drzwi dwoie, pierwsze po prawey stronie z tarcic na zawiasach z zamkiem kluczem y antabą, do sali w którey iest okien pięć każde o sześciu taflach, iedna tafla stłuczona, posadzka z tarcic, komin z cegły bez pieca, drugie drzwi do pokoiu średniego z tarcic na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą. W tym pokoju iest okien dwa, każde o sześciu taflach, piec z kafli żółtych do palenia z pokoju z rurą do komina wielkiego żelazną, posadzka z tarcic. Z tego pokoju średniego są drzwi po prawey stronie na zawiasach z zamkiem kluczem y antabą do pokoju sypialnego w którym iest okien trzy, każde o sześciu taflach, tafel pięć iest stłuczonych, piec na postumencie drewnianym z żółtych kafli do palenia z pokoju z drzwiczkami żelaznemi posadzka z tarcic. Z pokoju średnim nazwanego są drzwi drugie z tarcic na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą. Po lewey stronie do pokoju trzeciego w którym iest okien każde o sześciu taflach dwa, piec z kafli białych do pokoiu z kuchni, komin z cegły z kapą, posadzka z tarcic. Z tego pokoju są drzwi iedne z zamkiem, kluczem y antabą na ganek czyli przechod drugie drzwi z tarcic z zamkiem, kluczem y antabą do schowania czyli garderoby. W tey garderobie iest okno o sześciu taflach iedno, posadzka z tarcic.

Z sieni powyżey iuż wzmiankowaney z frontu od wchodu są drzwi drugie wprost siennych z tarcic na zawiasach z zamkiem bez klucza na antabę zamykane, w kuchni iest komin wielki massiv murowany do góry wyprowadzony, na dole tego komina są dwa czeluścia iedne do pokoju trzeciego, drugie do pieca pod kotliną w kuchni będącego. Po lewey stronie sieni wchodney są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą do kuchni do gotowania urządzoney. W tey kuchni iest okien wielkich o sześciu taflach dwa w których tafel pięć drobnieyszemi szybami pozaprawiane. Kotlina z cegły murowana do gotowania pod którą także iest piec do pieczenia chleba, nad kotliną iest kapa na pręcie żelaznym wsparta, posadzki w ................[nieczytelne] kuchni niemasz, są z niey drzwi iedne z tarcic na zawiasach z zamkiem kluczem y antabą na wychod czyli ganek, drugie z tarcic na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą do spiżarni, w którey spiżarni iest okno iedno o sześciu taflach, posadzka z tarcic, drzwi z tey spiżarni są z tarcic z zamkiem, kluczem y antabą na ganek, w którym ganku iest posadzka z tarcic z niego drzwi na zawiasach z klamką, szkoblem y wrzeciądzami pod schody drugie drzwi na zawiasach z zamkiem, kluczem y antabą, do schodów trzecie drzwi z tarcic dubeltowo danych podwóyne z zamkiem, kluczem y antabą. Wszystkie okna powyżey opisane u całego dworu są iak naylepiej[?] okute z zawiasakami, szufrydlami y antabkami, tudzież u każdego okna okiennice podwóyne z tarcic na zawiasach z śrubami i wszelkiem oporządzeniem.

Sufit u całego dworu iest w strychulce dany. Schody na górę są z bali dobre. Na górze w szczycie od północy są dwie komorki czyli schowania z którey do każdey są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem y kluczem śrubowanemi tudzież antabami. W tych schowaniach iest w każdem po iednem oknie o sześciu taflach z okuciem to jest zawiaskami y haczykami. Na tychże schowaniach posowa z tarcic, na tey górze w dachu od frontu dworu po obydwóch stronach ganku znayduią się dwa okienka na krzyż robione w szczycie od południa znayduią się także dwa okna w każdem po sześć tafli. Dach na całym tym dworze dachówką na wapno pokryty. W tyle tego dworu iest ogród owocowy żerdziami obgrodzony.

Ozd. Za ogrodem wyżey wyrażonym przy drodze za płotami ku Warcie idącey iest suszarnia do sprawiania słodów czyli ozd do którego drzwi na biegunach z tarcic z szkoblem y wrzeciądzami. We środku szuszarni iest zruynowane pobudynek. Ten iest postawiony z bali, dranicami pobity lecz w dachu konieczney reperacyi potrzebuie.

Kurniki. Od tego ozdu ku gorzelni postępuiąc stoyą kurniki y pod tym samym dachem chlewy trzodne. Cały ten pobudynek iest z bali postawiony. Z prawey strony na wchodzie są drzwi na zawiasach z szkoblami y wrzeciądzami, za temi iest ganek z podłogą z bali do dawania drobiowi karmy. Z tego ganku iest drzwi na biegunach z tarcic do komor dla drobiu. .......[nieczytelne] na górę są schody y drzwi u góry z zawiasami szkoblem i wrzeciądzami pod tym samym dachem z lewey strony są trzy chlewy na trzodę do których drzwi na biegunach w każdym chlewie tak iak w każdey komorze dla drobiu iest podłoga, za temi chlewami iest karmik na 12cie wieprzy z korytem y klapą oraz szkoblem y wrzeciądzami do przymykania.

Gorzelnia w pruski mur postawiona do którego wchodząc są drzwi na zawiasach z klamką drewnianą. W sieni po prawey stronie są drzwi na zawiasach z szkoblami i wrzeciądzami do browaru w którym okno z drobnych szyb, komin z kapą, piec z cegły, kotlina zamiast podłogi astrych z cegły. Z tey izby wychodząc są drzwi do kuchni z prawey ręki iuż zdezelowana. W kuchni po lewey stronie są dwa czeluścia do gorzelni a po prawey iedno do browaru. Z tey kuchni są drzwi na zawiasach z wrzeciądzem y szkoblami do izby gorzelanego w którey okno iedno, komin y piec. Komin wielki iest massiv murowany. Po lewey stronie z sieni wchodząc są drzwi do gorzelni w którey są dwa okna z drobnych szyb, kotliny do garców murowane. Pod tym samym dachem w szczycie od wschodu znayduie się wolarnia przegrodzona dwie staynie formuiąca, drzwi do niey na zawiasach z szkoblami y wrzecądzem oraz haczykiem, podłogi w obydwóch tych stayniach z dylów zrobione. Za temi stayniami iest komorka w którey znayduie się studnia wywarowa obcembrowana. Z tey komorki są także schody na górę. Dach na całym tym pobudynku iest szkudłami pobity, stary, reperacyi potrzebuiący. Za tą gorzelnią iest studnia z wszelkiem oporządzeniem y rynnami do gorzelni wyprowadzonemi.

Obora. Od gorzelni ku dworowi postępuiąc z prawey strony stoj w którey wrot podwoynych na biegunach z pręgłami troie poiedyńczych drzwi z frontu od zachodu troie na biegunach. W szczytach tey obory z iedney strony są uformowane dwie komory na cielęta, z drugiey sieczkarnia. Dach na tey oborze od dołu trzema szorami dranic reszta słomą pokryta. Dymników w dachu iest dwa.

Chałupa. W końcu tey obory stoj chałupa mała stara owczarza lub pastuchy, do niey drzwi na biegunach, piec y komin z cegły, komin wielki na stożynach z gliny ulepiony nadmurowany dach na niey iest słomą pokryty stary.

Piwnica. Obok powyższego pobudynku iest z kamieni wymurowana piwnica. Do tey iest drzwi dwoie na zawiasach z szkoblami y wrzeciądzami, dach na tey piwnicy iest z dranic, w dachu dymnik wielki ieden, posowa na tey piwnicy z tarcic.

Lamusik przede dworem sytuowany z brandmurów od komina starego dworu uformowany u którego drzwi na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzem, dach na nich iest słomą pokryty.

Staynia frontem na południe w ryglowkę z gliny ulepiona wraz z owczarnią u którey są wrota podwoyne z tarcic na zawiasach z pręgłami y kuną żelazną, na tey wozowni posowy niemasz, u stayni drzwi podwoyne na zawiasach. W tey stayni iest podłoga z dyli, dwa koryta, dwie drabki. Z tey stayni są drzwi do komory na zawiasach, w komorze podłoga y posowa tudzież ............[nieczytelne] z tarcic na zawiasach z szkoblami y wrzeciądzem.

W szczycie tego pobudynku iest szopa na wozy z przykryciem słomianym bez wrot.

Spichlerz w pruski mur postawiony do którego wchodząc są schodki z bali, drzwi na zawiasach z tarcic z zamkiem wielkiem lecz klucz zepsuty. W spichlerzu iest podłoga z tarcic dobra, przegrod żadnych niemasz. Schody z bali na górę dobre, na górze podłoga z tarcic, dymniki dwa z drzwiczkami na zawiaskach z haczykami. Pod tym samym dachem przy spichlerzu iest komora, czyli magazyn na różne porządki gospodarskie u którey są drzwi na zawiasach z tarcic z szkoblami i wrzeciądzami, podłoga dobra. Dach na całym tym spichlerzu snopkami poszyty.

Stodoła obok powyższego spichlerza stojąca również w pruski mur postawiona. Stodoła z obu stron zastrzałami popodpierana. Stodoła w niey wrot podwoynych z tarcic na zawiasach dwóch z pręgłami drewnianemi, kunami y szkoblami, boiowisko dobre, dylowanie z bali, dach na całey tey stodole o dwóch sąsiekach będący, stary, słomą poszyty.

Stodoła w rogu powyższey od zachodu stojąca o dwóch boiowiskach dobry y trzech sąsiekach z dylowaniem, stara, kosztem JWey pozostałey wdowy wyreperowana, w niey wrot na biegunach podwoynych czworo frontowe z szkoblami i wrzeciądzami, tylne z drewnianemi zasuwami, dach na tey stodole stary, reperacyi potrzebuiący.

Owczarnia w powyższey stodoły szczycie ku zachodowi stoj. W szczytach tey owczarni iest wrot podwoynych dwoie z frontu od wschodu drzwi poiedyńczych dwoie wszystkie na biegunach. Owczarnia ta iest postawiona z bali w słupy murowane, dach na niey słomiany stary.

Stodoła w szczycie owczarni od południa stoji, która iest o iednym boiowisku y dwóch sąsiekach wystawiona, w niey wrot na biegunach podwoynych dwoie, wrota frontowe są z szkoblami i wrzeciądzem, wrota tylne z zasuwą drewnianą, dach na tey stodole słomą poszyty zdezelowany.

Pisarz aktowy ukończywszy opis pobudynków udał się do opisu włościan wsi Luboli.

Osiadłości włościan i ich powinności.

Zagrodnicy.

1.Walenty ........

2. Tomasz........

3. Kazimierz Kubat.

4. Filip Dominiak.

5. Jędrzey Wawroski.

6. Michał Włodarczyk.

7. Adam Telega.

8. Józef Jóźwik.

9. Roch Walczak.

10. Tomasz Ramięga.

11. Woyciech Deka.

12. Woyciech Izydorek.

13. Mikołay Konopka.

14. Walenty.................

15. Józef Siwka.

16. Tomasz Wroński.

17. Paweł.................

18. Gabryel Wawroski.

19. Łukasz Gorzuch.

20. Józef Kubiak.

21. Antoni Deka.

22. Jan Włodarczyk.

23. Tomasz Łabuza.

24. Mikołay Perek.

25. Balcer Jóźwik.

26. Adam Slęzak.

27. Jan Telega.

28. Mateusz Błaszczyk.

29. Felicyan Włodarczyk.

30. Marcin Telega.

31. Mateusz Rusiecki.[?]

32. Bartłomiey Cichon.

33. Bartłomiey.................

34. Maciey.................

35.................. wdowa.

36. Franciszek Meyer.

37. Wincenty.................

38. Adryan Józwik.

39. Rola pusta zagrodnicza, tę sieje karczmarz.

Ponieważ wieś Lubolla iest z dóbr narodowych przez No króla Jmci pruskiego darowaną, przeto włościanie y zamieszkali, ani pobudynków dworskich ani załogi żadney ..........................[nieczytelne] nie mają lecz takowe są ich własnością y każdy z nich własnym sprzężajem robi dzień bydelny ieden y dzień ręczny ieden w każdym tygodniu, oprócz zaś tego zaciągu odbywają powinności: w czasie żniw odrabia każdy gospodarz tłoki dni ośm, pod nazwiskiem za młyńską drogą są obowiązani zboże wszelkiego gatunku dla dworu lubolskiego do młynów wozić, mleć y przywozić, snopki do posnywki dowozić, z ogrodów kapustę zwozić, przędziwe do wody y od wody przywozić, mierzwę z sąsieków wywozić, bez żadnego potrącenia zaciągu.

Pod nazwiskiem dróg wszelkie drogi o milę iednę, o mil dwie, trzy np: do Warty, Błaszków, Sieradza z ładunkiem, zbożem lub innych effektów dworu lubolskiego bez zaciągu i bez żadnego wynadgrodzenia odbywać, a drogi o mil pięć lub sześć za dzień ieden zaciągu, drogi o mil ośm do mil dwunastu za dni dwa zaciągu od mil dwunastu dalsze np. do Warszawy, Torunia, Wrocławia itd. wkoleie z ładunkiem dworu lubolskiego za dni cztery zaciągu odprawiać swym kosztem za obowiązanie, do kartofli y kapusty sadzenia y okopowania tudzież kartofli wykopania za dzień kartofle okopuią y wykopuią zaś sadzenie tudzież wytarcie lnu y konopi bez dnia zaciągu czyli na darmochę odbywać powinni. Trzodę za koleją w czasie lata paść w czasie zimy oprzątać mają obowiązek. Stróżę co dziennie po trzech odbywają, którzy to stróże wszelkie posługi przy dworze iakiemi wskazane będą odbywać są winni, a ................... [nieczytelne] drwa rąbać w nocy, pilnować gdy gorzelnia idzie, wszelką posługę około niey na stróży robić. Stróże mają powinność przychodzić nad wieczorem y bydz w czasie lata do godziny osmey ranney w czasie zaś zimy gdy gorzelnia iest pędzoną do południa. Przędziwa przędzie każdy na motowidła łokciowe każdy sztukę, czyli łokci dwanaście y takową w przędzy oddają, wyorywać powinni czworgiem bydła lasek, czyli prętów półośma łokcia miary pruskiey trzymających siedem za dzień ieden bydelny. Wycieranie sadzy koleyno w kominach dworskich w sobotę do nich należy. Gdy drzewo z pobliskich borów wożą np. rudnickich, poposkich, rzeczyckich od So Woyciecha do So Michała roku każdego fur dwie należycie naładowanych za dzień ieden zaciągu bydelnego przywozić powinni od So zaś Michała do So Woyciecha w każdym roku tylko po furze iedney przywożą. Oprócz powyższych powinności obowiazani są bez zaciągu drogi wszelkie na gruncie wsi Luboli reperować y strugę przy młynie w lubolskim territorio bez zaciągu chędożyć. Także owce płoczą y strzygą bez zaciągu do dworu luboli nie należące, lecz w dniach w których owce strzygą na zaciąg nie wychodzą i dopiero po skończoney powinności odrabiają.

Ogrodnicy.

1. Izydor Kowalski.

2. Wincenty Klocha (Kloska?).

3. Paweł Konopka.

4. Piotr Kawała[?]

5. Stanisław Ogiński.

6. Jan Gzik[?]

7. Felicyan Klocha (Kloska?)

8. Jakubowa Izydorkowa.

9. Mikołay Karczmarek.

10. Wincenty Włodarczyk.

Ci ogrodnicy mając własne pomieszkania oraz nowinki robią w każdym tygodniu po dniu iednym y w czasie żniw przez tygodni ośm w każdy tydzień dzień ieden tłoki ręczno tudzież po pół sztuki przędziwa czyli po łokci sześć przędą y takową w przędzy do dworu oddają.

Komornice

1.Adryanka.

2. Dominaczka.

3. Grzelina.

4. Bernaca.

5. Woyciech Pułaski[?].

Te komornice od So Woyciecha do So Marcina w każdym roku w tygodniu iednym odrabiają dzień ieden ręczny y żadnych innych powinności nie robią.

Kuźni w tey wsi niemasz, gdyż się obaliła iuż przed kilku laty y dopiero JWa pozostała wdowa ma takową budować własnym kosztem.

Karczma z staynią wiezdną w środku wsi postawiona do którey wchodząc są drzwi na biegunach z klamką drewnianą z sieni do izby szynkowney drzwi z deszczek złe na biegunach z dwoma haczykami, w izbie okien dwa iedna o czterech druga o dwóch kwaterach z drobnych szyb złożone, piec y komin z cegły z kapą, posowa z tarcic, z tey izby są drzwi na biegunach do komory szkoblami y wrzeciądzem, w komorze posowa z tarcic zła, z komory są drzwi na biegunach z zaporą drewnianą na dwór. Z drugiey strony iest izbetka do którey drzwi na zawiasach z tarcic z szkoblami y wrzeciądzem, w tey izbetce komin y piec z cegły, okno iedno dobre do kuchni drzwi niemasz. Komin wielki massiv murowany.

W stayni są dwa żłoby, drabek nad niemi niemasz, wrot podwoynych z deszczek dwoie złych. Dach na całym tym pobudynku iest słomą poszyty, dobry.

Młyn do tey wsi należący ku Rudnikom sytuowany z bali frontem na południe postawiony, do którego wchodząc są drzwi z tarcic na zawiasach z klamką drewnianą. Wchodząc do sieni po prawey stronie są drzwi z tarcic na zawiasach z klamką drewnianą do izby, w izbie są dwa okna z drobnych szyb, piec y komin z cegły z kapą, z tey izby są drzwi z tarcic na biegunach do komory, z komory podobneż na dwór z zasuwą drewnianą.

Po lewey stronie od wchodu iest młynnica w którey znayduie się skrzynia y półskrzynek[?] z tarcic dobry, koło paleczne dobre, na scianie[?] iest ryfków żelaznych pięc czopki dwa na cywiu[?] ryf żela dwie na wale ............[nieczytelne] ryf żelaznych cztery y dwa czopy, schody na górę dobre, na górze kosz mączny .........[nieczytelne] dobry. Kamień wierzchni trzymający w wysokości cali sześć, kamień spodni zupełnie zgruchotany. Paprzyca, wrzeciono, panewka, innych żadnych porządków w tym młynie niemasz. Komin wielki z gliny ulepiony. Dach nad domem mieszkalnym słomą poszyty nad młynnicą tarcicami pobity zły, szczyty tarcicami pozabiiane, koło wodne dobre, pogrodki złe reperacyi potrzebuiące. Jagielnika u tego młyna niemasz. Płoty około dworu są poobgradzane, stare pomiędzy któremi wrot prostą robotą sztachetkową dwoie iedne zaś przy stodołach zwyczayne.

Obsiewy wsi tey nieopisuią się gdyż ta wieś tak za życia niegdy JWo Kossowskiego iakoliteż dotychczas ciągle w dzierżawie zostaie, przeto iakie dzierżawca przy zadzierzawieniu tey wsi odebrał zasiewy takie przy wyjściu czyli expiracyi dzierżawy zastawić iest obowiązany y na ten koniec iest spisany przy oddawaniu wsi tey w dzierzawę opis stanu obsiewów y do kontraktu dzierzawnego dołączony co też y w łąkach oraz ogrodach w teyże wsi rozumiec się ma.

Inwentarz Pęczniew (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Pisarz aktowy dokonawszy wcześniej opisu stanu dóbr Rudnik i należących do nich kolonii Osowca i Przywidza przybył 16 maja 1817 roku do Pięczniewa (Pęczniewa) i przystąpił do opisu stanu dóbr wsi Pięczniewa należących do pryncypalnych dóbr Rudnik

Folwark

Folwark frontu na północ z bali nowo wystawiony, u którego na froncie iest ganek o dwóch słupach drewnianych, na przyciesiach zbudowany. Wchodząc do sieni drzwi składane z tarcic na zawiasach z okuciem. Po prawey stronie w sieni od wchoda są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem i kluczem do izby Ekonoma, w którey iest posadzka z tarcic, okna w każdym posześć tafli, dobre, piec i kumin z cegły, dobry. Z tey izby są drzwi na zawiasach z tarcic do komory, czyli drugiey izby, w którey kumin z cegły, piec ten sam w izbie pierwszey, okno iedno dobre, posadzka z tarcic dobra. Z tey izby są iedne drzwi do komory na zawiasach z tarcic z okuciem, w którey komorze iest podłoga. Z tey komory są drzwi z tarcic na zawiasach z zaporą żelazną na dwór, z tey drugiey izby są drzwi drugie do sieni tylney na zawiasach z tarcic z szkoblem y wrzeciądzami.

W sieni z prawey strony z frontu od wchodu są drzwi drugie do izby dla włodarza w którey iest okno iedno dobre, komin i piec z cegły dobry. Z tey izby są drzwi do komory do tey izby należącey na zawiasach z potrzebnem okuciem, obok tey izby iest izba od południa czwarta dla owcarza w którey toż samo się znayduie co w powyższey. Posowa na całym tym pobudynku iest na łatach z gliny ulepiona, dach od dołu y od góry dranicami pobity w środku słomą poszyty dobry. Nad gankiem iest pokoik, do którego drzwi na zawiasach z tarcic z zamkiem y kluczem. Komin wielki iest massiv z paców i cegły murowany. Folwark ten wystawiła JWa pozostała wdowa gdyż folwark dawnieyszy stary ieszcze za życia niegdy męża jey zgorzał.

Spichlerek. Obok powyżey opisanego folwarku w szczycie od wschodu stoy stary spichlerek u którego drzwi na zawiasach z zamkiem, kluczem, szkoblem i wrzeciądzami oraz kłotką y kluczem z tarcic. W tym spichlerku są zobydwóch stron przegrody z bali, podłoga z tarcic z frontu od północy są schody zewnętrzne na górę dach na tym spichlerzyku iest słomą poszyty.

Kurniki. Z tey z prawey strony tego spichlerka ku wschodowi są kurniki frontem na zachód postawione drzwi do nich są iedne .....[nieczytelne] na biegunach na zawiasach a nad temi kurnikami iest sypanie do którego na górę są schody dobre, drzwi są na zawiasach z tarcic z zamkiem, kluczem, szkoblem y wrzeciądzami, na górze iest podłoga z tarcic zła, dach na tym pobudynku iest od dołu dranicami pobity, reszta słomą poszyta stary, reperacyi potrzebuiący.

Owczarnia. W szczycie tych kurników od północy o kilkanaście kroków iest owczarnia z bali postawiona, do którey w szczytach są wrota podwóyne z pręgłami drewnianemi z frontu od zachodu znayduie się drzwi na biegunach troie do zatykania kołkami w owczarni znayduią się lasy i piczniki[?]. Dach na tey owczarni iest słomą pokryty stary.

Stodoła. Obok tey owczarni od zachodu ztey stodoła o dwóch klepiskach i sąsiekach z bali postawiona. Wrot do niey iest podwóynych czworo, frontowe od południa są z zamkami y kluczami, tylne z zasuwkami dylowanie u sąsieków z bali, dach na tey stodole iest zupełnie zły, konieczney reperacyi potrzebuiący oraz całka stodoła reperowaną bydz musi, gdyż iest zupełnie zdezelowana.

Stodoła. Obok tey stodoły od niey postępuiąc z prawey strony stoj druga stodoła nowa u którey iest wrot podwóynych dwoie, frontowe z zamkiem y kluczem, tylne z zasuwką, klepisko z bali, dobre, sąsieki balami wydylowane. Dach na niey iest słomą pokryty, stary, lecz ieszcze dobry.

Obora. Od tey stodoły ku folwarkowi postępuiąc iest obora w klamrę z bali postawiona kwadrat z okolnikiem formuiąca. U tey obory przy którey iest także w tym samym pobudynku staynia wrot podwoynych troie na biegunach z pręgłami drewnianemi, drzwi poiedyńczych na biegunach czworo. W stayni iest podłoga, dwa stoły[?] i dwie drabiny. Dach na tym całym pobudynku iest słomą pokryty zły reperacyi znaczney potrzebuiący. Pomiędzy tą wyżey wymienioną oborą iest okolnik obgrodzony do którego są wrota podwóyne na biegunach z pręgłem, płoty około podwórza są poobgradzane iedne żerdziami drugie z chrustu, pomiędzy niemi iest lesot[?] podwoynych dwoie.

Ukończywszy pisarz aktowy opis pobudynków udał do opisu włościan wsi Pięczniewa.

Osiadłość włościan ich załogi i powinności.

Półrolnicy.

1. Balcer Poziła ma chałupę o dwóch izbach, oborę, stodołę, wóz, pług, radło, siekierę, kosę trawną, pare wołów, pare koni, krowę, świnie, ma załogę od dworu dane, których artykułów taxa znayduie się w inwentarzu mieyscowym, robi powinności poniżey wymienić się miane.

2. Szymon Płaszka[?] ma to wszystko co powyższy.

3. Jakub Kałuszka ma to wszystko co dway powyżsi.

4. Sobestyan Szymczak ma to wszystko co dway powyżsi.

5.Woyciech Komornicki ma to wszystko co dway powyżsi.

6. Kasper Marczak ma to wszystko co dway powyżsi.

7. Józef Kubiak ma to wszystko co dway powyżsi.

8. Szymon Posiła[?] ma to wszystko co dway powyżsi.

9. Szymon Plewa ma to wszystko co dway powyżsi.

Półrolnicy ci powyżey wyrażeni odrabiają każdy z nich w szczególności w tygodniu każdym dni ręcznych siedm, gdy orze czworgiem bydła w dwóch ludzi dzień cały ma rachowane dni ręcznych dwa na dzień powinien wyorać aby miał dni 2 ręczne rachowane lasek czyli prętów każdy po łokci siedem y pół rachując ośm gdy odbywa zaciąg parą bydła ma rachowany dzień zaciągu ręczny ieden, wszelka inna ręczna robota rachuie się za dzień ręczny ieden oprócz powyższego zaciągu tygodniowego odbywaią także tłukę od So Jakoba do So Michała roku każdego dzień w tygodniu każdym ieden do gorzelni na stróżą od Rudnik chodzi piwa war cały, z urąbaniem do niego drzewa z zawiezieni[?] i przywiezieni[?] tydzień z meleniem słodu we młynie za dni zaciągu ręcznego dwa robi. Darmochy czyli powinności bez żadnego porachowania wynadgrodzenia odbywać iest obowiązany, iako to: kartofle sadzić, te opełać i kopywać, wykopywać w doły chować kapustę sadzić tę okopywać, wycinać, obierać, siekać w kłody pakować, pszenicę, len plec, wyrywać, moczyć i otrzeć. Trzodę pańską za koleją podczas lata paść podczas zimy oprzątać, na stróżą na czas przed wieczorem przychodzić po dwóch za koleją, drwa rąbać i wszelki posługi mu wskazane wypełniać, tudzież aż do dnia rana drugiego w mieyscu mu przez dwór wskazanem pilnować, sadze zakoleją co sobota wycierać w kominach dworskich, przędziwa przędzić sztukę iednę y tę obrobi oddając. Płótna grubego łokci ośmnaście pacześnego łokci piętnaście.

Oprócz powyższych powinności bez nadgrody owce strzyże y płocze y strzyże. Daie w naturze jay piętnaście i kapłonów trzech na Sy Marcin roku każdego do dworu daie gdy idzie do gorzelni rudnickiey postaie przy niey przez godzin dwadzieścia cztery.

Zagrodnicy.

1. Marcin Guc[?] ma chałupę, oborę, stodołę, pare wołów ma pług, radło, wóz, siekierę, kosę trawną, na załogę od dworu dane, których artykułów taxa iest w inwentarzu mieyscowym.

2. Antoni Anniołczyk ma chałupę, oborę, stodołę, pare wołów, wóz, radło, siekierę, kosę trawną.

3. Mikołay Kłodaski ma chałupę, oborę, stodołę, pare wołów, wóz, radło.

4. Sylwester Styciński[?] ma chałupę, oborę, stodołę, pare wołów, lemiesz do pługa radło, siekierę, kosę trawną.

5. Woyciech Guc[?] ma chałupę, oborę, stodołę, wołów pare, króy płużny, radło, kosę trawną.

6. Michał Politowski[?] ma chałupę, stodołę, oborę, pare wołów, ma radło, siekierę, kosę trawną.

7.Woyciech Baran ma chałupę, oborę, stodołę, wołów pare, radło, kosę trawną y siekierę.

8. Grzegorz Kubiak ma chałupę, oborę, stodołę, pare wołów, radło, siekierę, kosę trawną.

Ci powyżey wyrażeni zagrodnicy odbywają każdy w szczególności w iednym tygodniu dni ręcznych cztery, w drugim trzy y tłokę, w każdy tydzień dzień 1 począwszy od Jakuba aż do So Michała resztę innych powinności odbywają po równo z półrolnikami in natura daią każdy dwie kapłony y jay sztuk ośm sztuki przędziwa przędą i obrabiając oddają w tey samey ilości co półrolnicy

Komornicy

1. Józef Bieda.

2. Paweł Szymczak.

3. Jacek Kęcka.

4. Roch Pawlak.

5. Maciey Miękki.

6. Michał ......[nieczytelne]

7. Jan Kącikoski[?].

8. Jan Kłodaski.

9. Błażey Guc[?].

10. Łukasz Woytasiak

W ninieyszem zakreśleniu umieszczeni komornicy biorą kopiznę każdy po pół[?] kopy żyta ......[nieczytelne] w .......[nieczytelne] jęczmienia z folwarków pańskich robi zaś każdy z nich w każdym tygodniu w ciągu roku dni ręcznych dwa y od So Jakoba do So Michała tłoki w każdy tydzień dzień ieden. Darmochy odbywaią porówno z zagrodnikami.

Komornice

1. Franciszka Gasińska[?].

2. Helena Politoska.

3. Regina Wnykowa[?].

Ci biorą po piętnaście snopów żyta i piętnaście snopów jęczmienia, robią w każdym tygodniu dzień ręczny ieden tłokę zwyczayną y darmochy.

Karczma w Pięczniewie iest frontem z bali na południe z wystawą zbudowana w niey iest okien dobrych podwoynych dwa, drzwi z tarcic z okuciem zwyczaynem dobre, komin y piec dobry z kominem wielkiem przy iest izbetka w którey okien dwa drzwi dobre, komin y piec dobry, tak do karczmy iak izbetki są komory wszystko to w dobrym stanie, dach na tey karczmie iest z dranic stary.

Karczma w Łęgu iest w dwoiak postawiona, w którey dwie izby dobre ze drzwiami y oknami, tudzież piecami i kominami, tak w karczmie pięczniewskiey iak w tey są następuiące w niey iest kwarta blaszana y półkwaterek iak też same naczynia y w karczmie Pięczniewskiey.

Młyn. Do tey wsi należy także młyn który iest za wsią ku Popowu leżący z bali frontem na wschód słońca postawiony. W tym iest izba młynnica i wszelkie do młyna należące porządki w dobrym, pytlów żadnych inwentarskich nie ma.

Tartak. Obok tego młyna na tey samey wodzie stoj piła wodna, czyli tartak ze wszelkiemi do niey należącemi porządkami iak inwentarz mieyscowy obejmuie przez JWą pozostałą Wdową na nowo kosztem własnym wyreperowana, gdyż znaczney dezelacyi podlegała. Młynarz płaci czynszu rocznego złotych polskich pięćset.

Obsiewy na folwarku Pięczniewskim według oświadczenia JWey pozostałey wdowy przypadaią w tych samych mieyscach, gdzie się po zgasłym życiu JWo męża jey znaydowały y iest obsiany folwark przez to w zabudowania dworskie ku północy sytuowany cały oziminą.

Ozimina, jarzyna. Folwark w polu zwany iarzyną obsiany, drugi folwark czayki zwany iarzyną obsiany, trzeci folwark prosto w stawisku za Balcerem sołtysem położony nadmienia tu także pisarz aktowy iż na folwarku Pięczniewskiem są trzy pola własnie sobie siewne które po dwa w rocznice obsiewane bywają ziarnem według dobrey ekonomiki y gatunku ziemi nierachowane na ogrody są obsadzone warzywem w miarę potrzeby. Sprzętu siana stałego wyszczególnić nie można gdyż takowy zależy od roku suchego lub mokrego, ieżeli rok iest suchy sprzęt siana pomnaża się, ieżeli zaś iest mokry pomnieysza się, gdyż łąki w nizince są sytuowane.

Inwentarz Osowiec Przywidz (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Dnia 14 maja roku 1817 pisarz aktowy Jan Strachowski przybywa do Przywidza, aby opisać stan dóbr dwóch kolonii to jest Przywidza i Osowca. Obie kolonie zostały założone przez Józefa Kossowskiego właściciela Rudnik i innych. Dwa dni wcześniej notariusz zajmował się opisywaniem majętności Rudnickiej.

Pisarz aktowy opisawszy stan dóbr wsi Rudnik przystąpił do opisu stanu dobr koloniów Przywidza i Ossowca in territorio wsi Rudnik załozonych przez niegdy JWo Kossowskiego, a przez JWą dożywotnią Panią kosztem jej rozmierzonych y zastał na kolonij Przywidzu gospodarzy w liczbie trzynastu posiadających gruntu wyrudowanego hub chełmińskich sześć morgę iednę. Ci gospodarze czyli kolonisci mając swe własnym kosztem z drzewa mieyscowego wystawione pobudynki y własne inwentarze opłacają tylko czynszy do dwory według klassy gruntu umiarkowany, siedmiu posiadających hub chełmińskich trzy morg szesnascie opłacają po złotych stoośmdziesiąt z huby iedney rocznie, dwóch posiadających chubę chełmińską iednę morg siedem y poł opłacają rocznie z huby iedney złotych stodwadziescia, czterech posiadających hubę chełmińską y morg siedem i 1/2 opłacayą rocznie z huby złotych dziewiędziesiąt. Oprocz powyzszego czynszu w gotowiznie dają z kazdey huby w naturze jay kopę iednę i odrabiayą z kazdey huby w czasie zniw ręczno dni dziesięć, czynsz opłacają w dwoch ratach na Sty Marcin y Sty Woyciech roku kazdego kolonisci ci są tylko za kontraktem na siewne[?] lata mi się wydaiący czynszownikami.

W pobliskosci kolonij Przywidza znayduie się także kolonija Ossowiec na ktorey iest kolonistów czyli gospodarzy ośmnastu posiadających chub chełmińskich sześć morgów piętnaście. Dwunastu gospodarzy posiadających chub chełmińskich cztery morguw siedm y poł, opłacają z chuby cheł. iedeny rocznie czynszu złotych ośmdziesiąt. Gospodarzy szesciu posiadających chub cheł. dwie[?] morg siedem y poł opłacają z huby rocznie czynszu złotych dwadziescia. Ciż kolonisci mieszkają za podobnymże kontraktem iak koloniia Przywidz y w tych samych ratach cz[ynsz?] y tey samey ilosci y iakosci odbywają y uiszczają inne powinnosci jak kolonia Przywidz.

Inwentarz Rudniki (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Po śmierci Józefa z Głogowy Kossowskiego, starosty Balkowskiego, Marjanna z Rosenów Kossowska, obecnie wdowa i opiekunka nieletnich swych dzieci z Józefem Kossowskim spłodzonych, mieszkająca w Rudnikach jako Pani dożywotnia, wzywa do siebie pisarza aktowego Jana Strachowskiego w celu opisania stanu dóbr należących do zmarłego dziedzica. Notariusz zjawia się na miejscu 12 maja roku 1817. W skład majątku wchodziły wieś Rudniki, kolonie Przywidz i Osowiec, oraz wsie Dybów i Suchorzyn, Pęczniew, Lubola i Zagórki.

Pisarz aktowy ukończywszy spis inwentarza sądowego przystępuie do opisu stanu dóbr, a nayprzód do opisu stanu dóbr wsi Rudnik połozonych w powiecie Wartskim a woiewództwie Kaliskiem.

Wiezdzając do Rudnik iest droga kosztem JWej Marjanny z Rosenów Kossowskiey Pani dożywotniey wyprostowana przez geometrę i drzewami wysadzona. Na zaieździe do dworu iest mostek z bali z dwoma także z bali zrobionemi ławkami za życia Sp JWo Kossowskiego zbudowany.

W dziedzińcu znayuie się dwór stary, frontem na północ postawiony, drewniany, obmurowany cegłą i wapnem wyrzucony. Przed tym iest ganek, o czterech murowanych filarach. Dach na tym dworze iest szkudłami pokryty, który JWa Pani dożywotnia w połowie swym kosztem na nowo dla dezelacyi pokryć kazała. Kominów na tymże dworze do góry wyprowadzonych iest trzy, dwa dawne, a jeden trzeci przez JWą Dożywotnią Panią wybudowany.

Na wschodzie do tego dworu, z frontu są drzwi podwóyne, stare, zielono malowane, z zamkiem wielkiem i kluczem do zamykania u dołu i u góry także z sztabą żelazną i wrzeciądzem zewnątrz będącemi do mocnego zamykania drzwi. Za temi drzwiami znayduie się sień, w którey posadzka z tarcic, z niey po prawey stronie od wchodu są drzwi podwóyne z tarcic stolarską robotą na zawiasach slosarskich z zamkiem kluczem żelaznemii antabą mosiężną. W tym pokoiu iest okien wielkich o sześciu taflach w każdym oknie dobrych dwa, posadzka z tarcic dawna, dobra, obicie nowe przez JWą dożywotnią Panią sprawione, także sufitt tarcicami podbity, płótnem wyklejony i wraz z piecem i kominem starym przez JWą Panią dożywotnią własnym kosztem wymalowane. Z tego pokoju są drzwi iedne podwóyne z tarcic stolarską robotą wymalowane, z zamkiem, kluczem, antabą mosiężną do apteczki czyli schowania na zawiasach slosarskich, w którey to apteczce iest okno iedno o sześciu wielkich taflach dobre, posadzka i sufit z tarcic dobre. Drugie drzwi podwóyne stolarską robotą z zamkiem, kluczem i antabą mosięzną na zawiasach slosarskich do pokoju drugiego w którym są dwa okna na południe o sześciu taflach wielkich dobre, piec kosztowny przez JWą Panią dożywotnią także komin przezstawiony, sufitt tarcicami podbity i wymalowany. Obicie nowe dane, tudzież lamperye i posadzka w pięknym guście, nowa wyfundowane. Z tego pokoju drugiego iest do innych appartamentów drzwi troje: pierwsze do pokoju sypialnego przez JWą dożywotnią Panią wyrestaurowanego. Z garderoby w którym iest okno dubeltowe w każdym po sześć tafli, piec nowy z cegły, płótnem oklejony, malowany, obicie nowe, sufit wymalowany, posadzka dana i z niego drzwi kryte do garderoby kaplicą zwaney. Drugie kryte z pokoju drugiego do garderoby czyli kaplicy, w którey iest okno iedno z drobnych szyb stare, posadzka i sufit stary. Trzecie z drugiego do pokoju różowym zwanego kosztem JWej dożywotniey Pani wyreperowanego, w którym iest okien wielkich o sześciu taflach dwa sciany w różne drzewa malowane, sufit tarcicami podbity, płótnem wyklejony, wymalowany, piec nowy postawiony, z tego pokoju są drzwi iedne na zawiasach slosarskich z zamkiem, kluczem i antabą mosiężną, podwóyne, do połowy z oknem od góry zrobione, za któremi są schodki do ogrodu w mieyscu skrysowanego[?] starego przysionka z sztachetkami zielono malowanemi, drugie drzwi podwóyne stolarską robotą na zawiasach slosarskich z tarcic, z zamkiem, kluczem i antaba mosięzną do pokoju panieńskim zwaną w którym iest okno iedno o sześciu taflach wielkich, wielkie piec i komin tudzież posadzka i sufit stare, z tego pokoju są drzwi iedne do sionki podwóyne iak wszystkie powyższe zrobione z zamkiem i kluczem oraz antabą żelazną, zaktóremi iest sionka, ztey iedne drzwi poiedyńcze na zawiasach kowalską robotą z zamkiem starem do schowania po prawey ręce będącego od wychodu w którym iest okienko małe posadzka i sufit stary drugie mnieysze podobną robotą iak pierwsze bez klucza i zamku z haczykiem do drugiego schowania, trzecie z tey samey sionki wielkie poiedyńcze na zawiasach kowalskiey roboty na dwór z zamkiem i antabą żelazną bez klucza. U tych drzwi iest wewnątrz sztaba żelazna z wrzeciądzami do mocnego przymykania.

Z sieni dworu tego od frontu na wchodzie są drugie drzwi po lewey stronie do sali w którey iest okien wielkich o sześciu taflach, cztery dobrych, drzwi powyżey wspomniane są stolarską robotą z tarcic na zawiasach slosarskich z zamkiem i kluczem, posadzka i sufit stary, piec nowy kosztem JWey dożywotniey Pani postawiony z cegły angielskiey. Z tey sali są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach slosarskich z zamkiem i kluczem, tudzież antabą mosiężną.

Na ostatek [nieczytelne] z sieni frontowey są drzwi poyedyńcze stolarską robotą na zawiasach z zamkiem i kluczem do kredensa, w którym iest dwa okna poyedyńcze w każdym po trzy tafle w kątach szafki naszkło a w środku przy ścianie szafa nowa przez JWą dożywotnią Panią z zamkiem i kluczem na srebra, faiansy i porcellany sprawiona. Wreście z sieni frontowey są schody dobre na górę, na którey iest astrych dany i nad gankiem pokoik uformowany do niego są drzwi poyedyńcze stolarskiey roboty z tarcic okna dwa dobre zamiast posadzki astrych sufit dobry i kominek mały z cegły postawiony. Kominy wielkie w tym dworze są massiv murowane dobre uwszystkich okien powyżey opisanego dworu iest należne okucie okien tudzież do każdego okna okiennica, a w czterech pokojach paradnych i wsali są oprócz firanek żeluzje przy starych dawne a przy nowo restaurowanych przez JWą Panią dożywotnią nowe.

Ogród. Za tym dworem znayduie się ogród włoski drzewami owocowemi zapełniony, w którym także dwie zalazłe sadzawki się znayduią. Ogród ten przez JWą Panią dożywotnią znacznie poprawiony, rozszerzony, cały ten ogród oparkaniony w słupy dylami w dziedzińcu dworskim znayduie się magazyn murowany o dolney tylko kondygnacyi na skład różnych użytków ekonomicznych wystawiony, do niego iest drzwi z tarcic gwozdziami nabijanych, z zamkiem i kluczami czworo na zawiasach żelaznych, z frontu od wschod iest pokoik uformowany do którego drzwi nad schodkami z tarcic na zawiasach z zamkiem i kluczem. W tym pokojku iest okien z haczykami i zawiaskami o sześciu taflach każde dwa kominek mały. W całym tym magazynie są podłogi z tarcic okno w sieni[?] od wchodu iedno o sześciu taflach w innych są tylko kraty żelazne, pod całym tym magazynem są sklepy trzy, na piwo, wodkę i wino każdy osobnemi drzwiami na zawiasach z tarcic z szkoblami i wrzeciądzami zamykany, od pokojku w tym gmachu będącego iest wyprowadzony na dach komin massiv murowany, dach na tym magazynie iest dranicami pobity, zły, reperacyi potrzebuiący.

Officyny. Obok tego magazynu w stronie na północy stoją officyny, dom drewniany z bali postawiony stary, lecz dobry, na wchodzie do niego z frontu od wschodu będącego są drzwi z tarcic na zawiasach bez zamka i klucza, po lewey stronie od wchodu są dwa pokoje do których drzwi dwoie na zawiasach z tarcic każde z zamkiem i kluczem, okien w tych pokojach iest cztery dobrych po 6 tafli w każdym oknie z okuciem należnem i okiennicami zewnątrz zasuwanemi. W każdym pokoju iest kominek dobry, piec zaś który do obydwóch pokoj był postawiony przez JWą Pania dożywotnią dla swey nieużyteczności skassowany, po prawey stronie do sieni od wchodu są także dwa pokoie u których drzwi na zawiasach z zamkami i kluczami dwoie, okna po sześć tafli w każdem dwa w każdym pokoju iest kominek, pieca w żadnym niemasz, okna są z okuciem lecz okiennica tylko iedna, z sieni są także drzwi do kuchni w którey iest komin massiv wielki do góry wyprowadzony. Pod tym samym dachem iest daley kuchnia do którey drzwi są na zawiasach z tarcic, z klamką i zaporą drewnianą. W tey kuchni iest kotlina do gotowania wielka, komin wielki massiv murowany do góry wyprowadzony wierzchu z szklepieniem. W tey kuchni iest okno iedno z drobnych szyb dobre. Ztey kuchni są drzwi z tarcic na zawiasach do komory w którey iest piec i komin murowany do wielkiego komina wyprowadzony okno iedno z drobnych szyb małe ztey izby są drzwi do schowania w którym iest okno iedno z drobnych szyb małe. Posowa czyli sufit na całym tym pobudynku iest z tarcic częścią z polepą częścią bez polepy. Dach na całych oficynach i kuchni iest szkudłami pokryty, stary, reperacyi potrzebuiący. Od tych oficyn do magazynu murowanego iest parkan z bali w słupy postawiony przy którym iest uformowany karmiczek zdezelowany. Za oficynami i magazynem murowanym nade drogą wielką, ku Warcie idącą był płot z paryżetów[?] czyli młodej sosniony postawiony szkodę borom przynosiący ten przez JWą Panią dożywotnią skassowany a z płaci rzniętych nowych w słupy dębowe ciesielską robotą, inny w liczbie przęseł 20 postawiony.

Wozownie i staynia. Od oficyn ku wschodowi postępuiąc są pod iednym dachem postawione wozownie i staynia cygowa od tych więc oficyn aż do rogu wozowni są sztachety drewniane na fundamentach drewnianych i przyciaskach drewnianych pomiędzy filarami murowanemi w przęsła których w tey długości piętnaście a w środku onych iest brama takąż robotą. Sztachety pomienione wyżey tak w podmurowaniu i filarach iak w drzewie są zdezelowane i potrzebuiące reperacyi rychłey. Wozownie i staynia pod iednym dachem z bali są postawione do wozowni iest wrot podwóynych dwoie na zawiasach z zamkami i kluczami. W wozowni iest podłoga z tarcic zła posowa z drągów układana do stayni cugowey są drzwi z tarcic z tarcic na biegunach z szkoblami i wrzeciądzami. Staynia ta iest z podłogą z bali układana i grodkami na 11ście konii zbudowana .....[nieczytelne] y drabkami przez środek iest przechod i drzwi na tył z tarcic na biegunach z zaporą drewnianą w tey stayni są dwie komorki na rzemienie i obroki. W każdey są drzwi z tarcic na biegunach z szkoblami i wrzeciądzami, posowa na stayni i komorkach iest z starych zrzynów dana. Dach na całey tey stayni z dranic nowy przez JWą Panią dożywotnią dany, od tey stayni w klamrę aż do dworu są sztachety w podobnym gatunku iak powyżey opisane tey samey reperacyi potrzebuiące iak pierwsze w ilości przęseł 14ście, a pomiędzy niemi dwie bramy podobnegoż gatunku, iedna podwóyna do ogrodu, druga podobnaż na podwórze gospodarskie, czyli około stajen fornalskich. Oprócz powyżey opisanych sztachet iest ieszcze tegoż samego gatunku w powyższe dworu do magazynu murowanego sztachet przęseł sześć również reperacyi potrzebuiących pomiędzy któremi iest do ogrodu fortka w takim rodzaju na zawiasach z zamkiem i kluczem, i tym spososobem dziedziniec cały iest obsztachetowany.

Lamus, szklep. Za murowanym magazynem w ogrodzie iest stary lamus, u którego drzwi na zawiasach z tarcic. Ten lamus iest z bali postawiony, stary, dach na nim z dranic się znayduie przy nim są szklepy na włoszczyznę w ziemie wykopane oddylowane wewnątrz i ziemią przywalone na paryżoty[?].

Staynie fornalskie. Za bramą w sztachety będącą przy stayni cugowey iest podwórze gospodarskie od południa parkanem z dyli od ogrodu od wschodu i północy płotem nowem z płaci rzniętych w słupy dębowe robotą ciesielską kosztem JWey Pani dożywotniey obgrodzone, w którym sie znayduią trzy staynie fornalskie i iedna wozownia na wozy i inne porządki. Pierwsza staynia fornalska ma drzwi na biegunach z tarcic z zaporą drewnianą, podłoga z zdyli i w niey iest komorka na obroki....[nieczytelne] z złobem i drabka , na posowie drągi układane. 2ga staynia ma drzwi z tarcic na biegunach z zaporą drewnianą, w niey iest podłoga z dylów olszowych z złobem i drabką. Posowa na tey stayni z różnych starych dylów układana. Po tey stayni następuie wozownia do którey wrota podwóyne z tarcic. Na tey wozowni nie masz żadney posowy, a po tey następuie 3cia staynia u którey drzwi z tarcic na biegunach z szkoblem i wrzeciądzami. W tey stayni iest podłoga z dyli, w niey są także dwa złoby i dwie drabki. Dach na całym tym pobudynku iest z dranic, zły, reperacyi czyli nowego dania potrzebuiący.

Z podwórza powyższym sposobem opisanego iest zrobiona droga do folwarku i innych pobudynków gospodarskich, po lewey stronie tey nowo przez JWą dożywotnią Panią zdziałaney drogi iest ogród dworski na warzywa, z prawey zaś strony iest pasternik dla cieląt płotem obgrodzony, postępuiąc daley ku folwarkowi iest stawek który nie ma dobrego upustu i takowego dla zakonserwowania ryb potrzebuie. Nad tym stawkiem JW Pani dożywotnia groble swym kosztem poprawić kazała i drzewami wysadzić.

Folwark. Za tym stawkiem stoi folwark frontem na pułnoc postawiony do którego są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach z zasuwą drewnianą. W sieni po prawey stronie są drzwi do izby dla ekonoma przez JWą dożywotnią Panią wyreperowaney, która przedtem .... [nieczytelne]stała. W niey są dwa okna z drobnych szyb i komin z cegły dobry. Z komory do tey izby należącey iest uformowana pralnia i w niey kotlina do grzania wody wymurowana. W tey pralni iest okno iedno zdezelowane i drzwi z tarcic na zawiasach dobre.

Po lewey stronie sieni folwarczney są schody na górę z bali stare, a daley są drzwi do izby folwarczney z tarcic na zawiasach z klamką, szkoblem i wrzeciądzami żelaznemi. W tey izbie iest okien z drobnych szyb dwa, piec i komin z cegły dobry. Z niey są drzwi do drugiey izby dla gospodyni folwarczney z tarcic na zawiasach z zamkiem bez klucza. W tey iest okno iedno z drobnych szyb dobre, komin z cegły, pieca niemasz. Z izby wielkiey folwarczney są drzwi drugie do komory z którey są inne na dwór, ostatnie są na biegunach z zaporą drewnianą, pierwsze na zawiasach z szkoblem i wrzecądzami. Z sieni frontowey tego budynku są także drzwi do kuchni na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami przez kuchnią iest przechod do komory za kuchnią będącey w którey dół na mleko iest wymurowany. Drzwi do tey komory są z tarcic na zawiasach i szkoblem i wrzeciądzami, komin w tym pobudynku iest na stozynach drewnianych wylepiony nadmurowany, posowa i polepa na całym iest ułozona. Dach na nim iest szkudłami pokryty, stary, reperacyi potrzebuiący.

Gorzelnia. Z przeciwney strony powyżey opisanego folwarku iest gorzelnia wraz z browarem wymurowane frontem na południe postawiona do którey drzwi są z tarcic podwóyne, gwozdziami nabiiane na zawiasach z zamkiem i antabą bez klucza po lewey stronie od wchodu są drzwi z tarcic na zawiasach szkoblem i wrzeciądzami do gorzelni. W tey gorzelni iest okien podezelowanych od dawna i deszeczkami pozabiianych dwa, kotliny do dwóch garców wymurowane i rynny ziemią iedna do odchodu wywaru druga do odchodu wody z rur nie dobre. Gorzelnia ta iest przez JWa dożywotnią Panią powiększona w gmachu ponieważ komora na surowce w tey samey izbie będąca iest skassowana a na to mieysce inna czyli magazyn do surowców brontu, prostki i okowity iest przymurowany do którego są drzwi z tey samey gorzelni z tarcic na zawiasach z szkoblem i wrzeciądzami. W tym magazynie iest okno iedno małe, podłoga z bali w gorzelney izbie reperacyą bali, które przez wilgoć pogniły JWa dożywotnia Pani restaurować kazała.

Z izby gorzelney są drzwi małe na zawiasach z szkoblem i wrzeciądzami do izby dla gorzelanego w tyle będącey, w którey iest komin i piec dobry. Z tey izby są drzwi iedne do komory gorzelanego w którey iest okno iedno małe z drobnych szyb, drugie drzwi do sieni z których wychodząc za kotlinami są drzwi po lewey ręce do browaru na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami. W tym browarze są dwie kotliny od kotłów wymurowane okien trzy zdezelowanych od dawna deszczkami pozabiianych. Z tego browaru są schody na górę z bali dobre. Komin i piec w całym tym murowanym pobudynku iest massiv murowany do góry wyprowadzony. Posowa iest z bali i zrzynów. Dach na całey gorzelni i browarze oraz przymurowanym magazynie iest z dachówki ułozony, lecz na gorzelni reperacyi potrzebuiący.

Studnia. Za gorzelnia iest studnia obcembrowana z żurawiem i kluczem oraz wiadrem iednem, lecz ze woda z niey iest niewystarczaiąca przeto JWa dożywotnia wodę rynnami z studni w stawku iuż powyżey opisanym będący sprowadzić własnym kosztem kazała. Przy gorzelni w szczycie od zachodu iest wymurowana kosztem JWey dożywotniey Pani studnia wywarowa, tarcicami obita i dachem dranicami pobitym przykryta, gdyż stara która w innym przy chlewach trzodnych mieyscu exystowała dla dezelacyi swoiey aztey nieużyteczności zniesiona została.

Kurniki. W rogu gorzelni za studnią wywarową są postawione kurniki z bali z frontu na południe stoiącego sztachetami wyłożone, drzwi do nich są z tarcic na zawiasach za niemi iest w całey długości tego pobudynku ganek dla postawy drabiów z podłogą zrobiony. Komór na drobie w tych kurnikach iest sześć, drzwi do nich są na biegunach, w dwóch izbach są podłogi w innych zaś są tylko z gliny ubiiane klepiska u dwoyga drzwi są wrzeciądze i szkoble, reszta drzwi na kołki zatykane. Posowa na tych kurnikach iest zrzynów dobra, dach na całym tym pobudynku iest dranicami pobity, dobry.

Chlewy trzodne. Obok tych kurników zstrony od zachodu są chlewy trzodne w klamrę postawione i do nich rynny od studni wywarowey idące. Chlewy te mają czworo, wszystkie na biegunach, u iednych iest szkobel z wrzeciądza, u drugich haczyk z wrzeciądzami, inne zaś na sznurki kołkami są zatykane, posowa na tych chlewach iest z róznych zrzynów podłoga zparyzotow dach zaś dwoma szorami od dołu dranicami pobity a reszta snopkami poszyte, cały dach zły reperacyi potrzebuiący. Około tych chlewów zstrony od południa iest zrobiona grodza dla dawania trzodzie karmy płotem obgrodzone z półdachem.

Obory. Od tych chlewów w stronę ku północy postępuiąc są obory w klamrę postawione, z bali, dobre. U tych obór iest wrot podwóynych na biegunach z zasuwami drewnianemi troje drzwi poiedyńczych na biegunach z zaporami drewnianemi troje, posowa z różnych drągów i zrzynów. Dach na iedney połowie tey obory szczytami ku zachodowi będący iest nowy, słomą kosztem JWey dożywotniey Pani pokryty, na drugiey zaś połowie szczytem ku północy stojący iest. Dach słomą pokryty stary, reperacyi potrzebuiący.

Spichlerz. W szczycie tey obory ku północy z tey spichlerz frontem na zachód z bali postawiony do którego są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem wielkim i kluczem tudzież szkoblem i wrzeciądzami oraz kłótką wielką w każdym szczycie tego spichlerza są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach z zasuwami drewnianemi. W tym spichlerzu iest podłoga z tarcic dobra, przegrody porobione oraz schody na górę, na drugiem piętrze czyli górze iest posowa z tarcic dobra, przegród żadnych niemasz, dwa otwory w dachu z drzwiczkami z tarcic na zawiasach z haczykami dla przewiewu się znayduią. Dach na spichlerzu iest snopkami pobity dobry.

Stodoły. Wdalszy[?]zabudowaniu gumiennym w szczycie spichlerza od północy iest stodoła w słupy murowane i z podmurowaniem nad ziemię z bali frontem na południu o dwóch klepiskach i trzech sąsiekach postawiona wielka, dobra. U tey stodoły iest wrot podwóynych czworo, dwoie frontowych z zamkami i kluczami, tylne zaś z zasuwkami i przetyczkami żelaznemi wrota wszystkie są z tarcic na biegunach, dylowania u sąsieków z bali, dach na tey stodole iest dranicami pobity, stary i w krótkiem czasie reperacyi czyli nowego sprawienia potrzebować będzie .

W szczycie tey stodoły od zachodu iest druga stodoła massiv murowana, wielka. U niey wrot z tarcic na biegunach czworo, dwoje frontowych od wschodu są z zamkami i kluczami, tylne z zasuwkami i przetyczkami żelaznemi, dylowania u sąsieków dobre z bali. Dach na tey stodole która iest o dwóch klepiskach i trzech sąsiekach wielki i dranicami pobity, stary iuż dosyć dobry.

Chmielnik.W szczycie tey stodoły na ogrodzie od południa iest założony przez JWną dożywotnią Panią chmielnik wielki, taki około stodół, obór jakoliteż około chmielnika są płoty dobre, wygrodzone i naywięcey iuż przez JWą Panią dożywotnią restaurowane, drogi w każdą stronę oznaczające trakt iakowy lub wyiazd poprostowany, drzewami powysadzane, tudziez mosty podawane[?] gdzie takowych potrzeba wymagała i rowy pokopane.

Oprócz powyżey wyszczególnionych pobudynków nalezy także do pobudynków dworskich ozd czyli suszarnia do sprawienia słodów iest za gorzelnią i folwarkiem ku wschodowi postawiony z bali, stary, do tego drzwi są na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami, w środku iest drzwi z tarcic na biegunach dwoie z szkoblami i wrzeciądzami, piec z cegły, stary, zły. Dach z dranic, stary, reperacyi potrzebuiących, koryto do zalewów murowane, dobre oraz supnie[?] dobre.

Obsiadłość włościan ich załogi i powinności.

Półrolnicy.

1. Paweł Plewa ma chałupę, obore, stodołę, wóz, pług, radło, siekierę, kosę trawną, pare wołów, pare koni, krowę, swinię od dworu na załogę dane, których artykułów taxa znayduie się w Inwentarzu ninieyszym. Robi w tydzień ieden każdy zaciągu ręcznego dni siedem, gdy orze czworgiem bydła w dwóch ludzi dzień rachuie mu się dni ręcznych dwa, na dzień powinien wyorać ośm prętów szerokości, długości prętów trzydzieści każdy, pręt po łokci siedem i pół miary chełmińskiey rachuiąc gdy odbywa zaciąg parą bydła jakąkolwiek bądz robotę to iest drwa wozi, radli włóczy itd: rachuie mu się dzień ręczny ieden, również gdy młóci sieczkę, rznie, rąbie, siąg ieden lub jakieykolwiek iest użyty ręczno rachowany ma dzień ręczny ieden.

Oprócz powyższego zaciągu tygodniowego odbywa także tłukę w każdy tydzień, ieden dzień to iest od Sw Woyciecha do Sw Marcina w roku każdym.

Do gorzelni na stróżą wraz z Pięczniewinami za koleją chodzi.Piwa war cały z urąbaniem do niego drzewa, zawiezieniem i przywiezieniem, tudzież zmeleniem słodu we młynie robi za dni zaciągu ręcznego dwa.

Darmochy czyli bez żadnego porachowania u zaciągu i .....[nieczytelne] powyżey wymienioney odbywać ma na zawołanie, te powinności jako to: kartofle sadzić, te opelać, okopywać kapustę, sadzić tę okopywać, len i pszenicę pleć konopie wybierać len i konopie rwać, moczyć i otrzeć, kartofle wykopać, kapustę wyciąć obrać i posiekać i chmiel obierać do niego bez zaciągu należy. Trzodę pańską za koleją podczas lata paść, w czasie zimy oprzątać. Na stróżą przed wieczorem na całą noc aż do dnia rana drugiego wraz z innemi trzema z kolej chodzić, na stróży drzewo rąbać, posługi iakie mu od dworu są nakazane wypełniać i noc całą w mieyscu mu wskazanym pilnować powinien. Sadze wraz z innemi za koleją w sobote po dwóch we wszystkich kominach dworskich wycierać. Przędzenia przędzie sztukę iednę i obrabia oddając grubego łokci ośmnaście pacześnego łokci piętnaście płótna.

Oprócz powyższych powinności darmo czyli bez nadgrody owce płocze i strzyże oraz daie w naturze na Sy Marcin roku każdego kapłonów wychowanych starych sztuk sześć, jay sztuk trzydzieści.

2. Wawrzyn Fiktus ma takąż zasługę iak powyższy i robi wszystko to co powyższy.

3. Woyciech Wielgus ma taką zasługę iak i robi tożsamo jak powyższy.

4. Wawrzeniec Urbaniak oprócz krowy i swini których niema inną wszelką zasługę ma iak powyżsi i robi to wszystko co powyżsi.

5. Szymon Sobanda ma całkowitą załogę iak Paweł Plewa i robi to wszystko i daie co powyższy.

6. Marcin Fiktus ma całkowitą załogę i robi to wszystko co powyższy.

7. Marcin Wawrzyniak ma to wszystko i załogę całkowitą co powyżsi i robi to wszystko oraz daie co powyżsi.

8. Paweł Urbaniak ma to wszystko i załogę całkowitą co powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

9. Jan Bratek ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi to wszystko co powyżsi oraz daie.

10. Antoni Słodziński ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko co powyżsi.

11. Antoni Kłodaski ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko co powyżsi.

12. Jan Rozpara ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

13. Kazimierz Grzelak ma to samo.

14.Maciey Śliwiński ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

Zagrodnicy.

1. Stanisław Fiktus ma chałupę, oborę, stodołę, wołów pare, nóż, pług, radło, siekierę, kosę trawną, na załogę od dworu dane, których artykułów taxa w inwentarzu mieyscowym się znayduie, robi w tygodniu iednym dni cztery, w drugim tygodniu dni trzy ręcznych gdy odbywa czworgiem bydła zaciąg u orki ma rachowany tak iako pułrolnik wszelka inna robocizna rachuie się za dni ręczne. Tłukę takowąż robi od So Woyciecha do So Marcina roku każdego iak pułrolnik i wszelkie inne poniżey tłoki wymienione powinności odbywa zakoleją wraz z innymi iak pułrolnik tylko czynszu w naturze oddaie kapłonów trzy i piętnaście jay na Sy Marcin roku każdego.

2. Andrzey Jarząbek ma chałupę, oborę, stodołę, załogi żadney pańskiey niema tylko swój własny inwentarz odbywa, iednakże wszystkie powinności co powyżsi i czynsz w naturze daie.

3.Franciszek Bratek ma to wszystko co pierwszy zagrodnik, tylko radła niema, robi to wszystko co powyżsi, czynsz w naturze daie.

4. Tomasz Bednarz ma to wszystko co pierwszy zagrodnik tylko woza i radła niema, robi iednakże robi to wszystko co powyżsi i czynsz w naturze daie.

5.Paweł Jaszczak ma to wszystko co pierwszy tylko radła, robi to wszystko powinności co powyżsi w naturze daie.

6.Szymon Sadłoski ma to wszystko co pierwszy, tylko radła niema, odbywa to wszystko powyżsi, czynsz w naturze daie iak powyżsi.

Dalszy opis zagrodników

7.Andrzey Maychrzak ma to wszystko co pierwszy zagrodnik tylko radła niema robi tęż sama powinność i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

8.Tomasz Jarząbek ma to wszystko co pierwszy i robi też same powinności i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

9. Felix Stelmach ma to wszystko co pierwszy i robi tęż samą powinność i czynsz w naturze daie powyżsi.

10.Woyciech ....... [nieczytelne] ma to wszystko co pierwszy tylko radła niema robi też same powinności i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

11.Sobek Biczysko ma to wszystko co pierwszy tylko radła niema, robi też same powinności i czynsz oddaie jak powyżsi.

Komornicy

1. Józef Woytasiak ma izdebkę przy gospodarzu, załogi pańskiey nie ma żadney, robi w każdym tygodniu dni ręcznych dwa i tłokę, czyli dzień trzeci od So Woyciecha do So Marcina roku każdego, inne powinności odbywaią tak iak zagrodnicy.

2.Woyciech Jaszczak niema nic więcey iak powyższy, robi tożsamo co powyższy.

3. Antoni Sobanda też samo co powyższy.

4. Maciey .......... [nieczytelne]też samo co powyżsi.

5.............. [nieczytelne] też samo co powyżsi.

6. Franciszek Plewa też samo co powyżsi.

7. Bartłomiey Judasz też samo co powyżsi.

8. Urban Woytasiak też samo co powyżsi.

9.Błażey Studziński [nieczytelne] też samo co powyżsi.

Komornice

1.Elżbieta Felixowna[?] robi dwa dni zaciągu ręcznego i tłokę iak inni.

2.Elżbieta Płociennikowna[?] robi dwa dni zaciągu ręcznego i tłokę iak inni.

Te dwie komornice biorą kopiznę każda po pułkopy żyta i pułkopy jęczmienia podczas żniw które im się z pańskich folwarków ..........[nieczytelne]

Komornice inne

1.Tomaszowa Grzelaczka robi w każdy tydzień ieden zaciąg i od So Wojciecha do So Marcina tłokę oraz darmochy do pelenia zato[?] bierze piętnaście snopów żyta i 15 snopów jęczmienia z pańskich folwarków.

2.Mateuszowa Ludwiczka robi toż samo co powyższa i bierze też samo co powyższa.

3.Franciszka .............[nieczytelne] robi i bierze iak powyższe.

4.Dorota Plewina robi i bierze iak powyższe.

Po opisaniu osiadłości włościan ich załóg i powinności postąpił pisarz aktowy do opisu kuźni, karczmy młyna do dóbr Rudnik należących.

Kuznia iest w pruski mur czyli ryglówkę z cegły postawiona, do niey drzwi dwoye każde na zawiasach z klamkami, komin massiv murowany, drzwi do izby na zawiasach z tarcic, z zamkiem starym bez klucza. W izbie są dwa okna z drobnych szyb, piec i komin dobre, drzwi do komory są z tarcic na zawiasach i z komory na dwór podobnież.

W tey kuzni iest miech kowalski rzemienny dosyć dobry kowadło lane przez JWą dożywotnią Panią sprawione także szparóg ...... [nieczytelne] inne statki kowalskie drobne stare są we dworze do kuźni nalezy rola i ogrody dwa, kowalską robotą robi bezpłatnie od nowey iest płatnym według ugody.

Karczma iest w środku wsi postawiona iest frontem na zachod stoiąca z bali z wystawą, dobra, szkudłami pobita wraz z staynią wiezdną, u którey iest wrot podwóynych dwoie z pręgłami drewnianemi, złoby i drabki, w niey się znayduią. W karczmie są okna z drobnych szyb, drzwi na zawiasach z klamkami, kominy i piece dobre. W tey karczmie iest inwentarska kwarta i półkwaterek blaszane.

Młyn iest......[nieczytelne] ku Warcie nad traktem ku Warcie idącym na strudze bez nazwiska będącey postawiony frontem na wschód słońca postawiony do którego są drzwi z tarcic na zawiasach z klamką żel i zaporą drewnianą.

W sieni po prawey stronie iest izba mieszkalna do którey drzwi na zawiasach z tarcic z klamką drewnianą i haczykiem żel. W tey izbie są dwa okna z drobnych, komin i piec z cegły jakolwiek zruynowany. Posowa z tarcic i polepa, z izby są drzwi na zawiasach do komory z szkoblem i wrzecądzami. W komorze iest podłoga z zdylów ułożona, posowa z bali. Z tey komory sa drzwi na biegunach na dwór z zaporą drewnianą.

W sieni po lewey stronie iest młynnica w kórey znayduie się szrotownia, skrzynia, kosz, kamień wierzchni przez JWą Panią dożywotnią sprawiony, cali iedynaście wysoki, gdyż stary zupełnie się zdezelował. Kamień spodni stary, w wysokości cali cztery trzymaiący obydwa mączne. Kamień iagielny trzymaiący cali trzy połow[?] wysokości, stary, paprzyca, panewka, wrzeciono, na cifkach[?] przy wrzecionie dwie ryffy żel na wale mącznym u osnowy dwie ryffy żelazne, koło paleczne w nim dwa czopy i na nim cztery ryfy żela: koła wodne z łopatkami i napiorek w kamieniu mącznym, bux żelazny.

U jagielnika szrotownica i kosz, paprzyca, wrzeciono, panewka, iako też dwie ryfy żela: u cewek wał o dwóch czopach i czterech ryfach koło paleczne u którego cztery ryfy i dwa czopy pytlow pańskich starych[?] pięć w młynnicy[?] w połowie od wchodu iest posowa bez polepy młyn ten iest dranicami na dachu pobity. Dach ten iest iuż stary, most nowy przy tym młynie przez JWą Panią dożywotnią postawiony, pogrodki reperacyi czyli nowego zbudowania potrzebuią, gdyż są zupełnie zruynowane.

Przytym młynie iest karmik z dylów postawiony z korytem na trzy wieprze, prz nim dwa chlewki pod tym samym dachem, który iest snopkami poszyty. Znayduie się także obora z dylów postawiona, dobra, dach na niey snopkami poszyty, drzwi na biegunach bez żadnego okucia. W tey oborze są dwa koryta gruntowe. Do tego młyna należy także stodoła z dylów postawiona, na którey wrot podwóynych dwoie . ..............[nieczytelne] z frontu od wschodu są z szkoblem i wrzeciądzami ogrody poobgradzane. Żyta zasianego iest na inwentarz gruntowy składów trzydzieści. Młynarz płaci czynszu rocznego złotych polskich sześćset pięćdziesiąt 650.

Obsiewy. Obsiewy na folwarku rudnickiem według oświadczenia JWey dożywotniey Pani przypadają w tym roku wtym samem mieyscy iak były po zgasłem życiu niegdyś męża JWej dożywotniey Pani iest obsiany folwark pod Dębami zwany cały oziminą. Folwark drugi szeroki zwany pod Zapustą oziminą obsiany, folwark czwarty Kroczyce zwany oziminą obsiany.

Jarzyna. Folwark pierwszy za gorzalnią murowaną sytuowany jarzyną obsiany. Folwark drugi Wielkie Pole zwany jarzyną obsiany, folwark U Dybowskiey Drogi zwany jarzyną obsiany, nadmienia tu pisarz aktowy iż według oświadczenia JWey dożywotniey Pani na wsi Rudnikach są trzy pola z których dwa zawsze obsiewane bywają ziarnem dobrey ekomiki[?] y gatunku ziemi wyrachowanem.

Ogrody i łąki. Ogrody są pozasadzane warzywem w miarę potrzeby. Sprzęta siana wyszczególnić stałego nie można, gdyż takowy zależy od roku suchego lub mokrego, ieżeli rok iest suchy sprzęt ziarna pomnaża się, jeżeli zaś iest mokry umnieyszonym bywa, gdyż łąki są w nizinach położone.