Mnichów

Zajączkowski:

Mnichów -pow. sieradzki
VI-VIII w., gr. pierśc. z płytką kotlinką wewnątrz, na piaszczystej wydmie, w szerokiej dolinie Warty na jej prawym brzegu wśród podmokłych łąk i bagien, obecnie osuszonych, bardzo zniszczone. Datowanie na podstawie ceramiki. Gród, wzniesiony na os. starszej z okresu wędrówek ludów, miał prawdopodobnie charakter refugialny, uległ spaleniu, Kamińska, Grodzisko w Mnichowie, 231-247.
1) 1413 kop. z 1478 r., KDW V, 214: Mnychowo - Jan Kożuszek, dziedzic M.
2) XVI w. Ł. I, 429, 431: Mnychow - villa, par. Sieradz, dek. warcki, arch. uniejowski. 3) 1511-1518 P. 177: Mnychow -par. jw., pow. i woj. sieradzkie. 1553- 1576 P. 215: Mnychow - jw. 4) XIX w. SG VI, 552: Mnichów -wś nad rz. Wartą, par. jw., gm. Męka, pow. jw. 

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Mnichów, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Sieradzki, parafia Sieradz, własność prywatna. Ilość domów 23, ludność 144, odległość od miasta obwodowego 1.

Taryfa Podymnego 1775 r.

Mnichów, wieś, woj. sieradzkie, powiat sieradzki, własność królewska, 16 dymów.

Czajkowski 1783-84 r.

Mnichow, parafia sieradz, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Kossowski, star. sieradz.

Słownik Geograficzny:  

Mnichów, wś nad rz. Wartą, pow. sieradzki, gm. Męka, par. Sieradz, odl. od Sieradza w. 9. Leży na wyspie rz. Warty, ma dm. 33, mk. 208. W 1827 r. 23 dm., 144 dm. Wspomina tę wieś Lib. Ben. Łaskiego (t. I, 429). Folw. M. i Sucha, z wsią M. i Sucha, rozl. mr. 338: gr. or. i ogr. mr. 177, łąk mr. 102, pastw. mr. 51, nieuż. i place mr. 8; bud. mur. 1, z drzewa 9. Wś M. os. 37, z gr. mr. 495; wś Sucha os. 36, z gr. mr. 340.

Spis 1925 r.

Mnichów, wś, pow. sieradzki, gm. Męka. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 39. Ludność ogółem: 218. Mężczyzn 113, kobiet 105. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 218. Podało narodowość: polską 218.

Wikipedia:
Mnichów-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Sieradz, na wsch. brzegu Warty. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego. Założyli ją prawdopodobnie kanonicy regularni z pobliskiej wsi Męka. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1413 r. Była wtedy własnością Jana Kożuszka. W pd. części wsi, na piaszczystej wydmie, zachowało się koliste grodzisko o średnicy 80 m u podstawy. W wyniku badań przeprowadzonych w 1962 r. ustalono, że w VI-VIII wieku istniał tu gród, wzniesiony na starszej osadzie z okresu wędrówek ludów – prawdopodobnie najstarszy na ziemi sieradzkiej ośrodek władzy terytorialno-plemiennej. 4-5 września 1939 r. miały tu miejsce ciężkie walki 31 Pułku Strzelców Kaniowskich z Sieradza z niemiecką 10 Dywizją Piechoty. Na pn. skraju wsi znajduje się bunkier dla obsługi ckm, w którym załoga polska broniła się do utraty życia. Przez Mnichów prowadzi znakowany na niebiesko szlak turystyczny "Walk nad Wartą we wrześniu 1939 r.".

1992 r.

Lustracja 1789 r.

Wieś Mnichów

Pod lokacyją sałtysa podług dekretu referendarskiego morgów 27 prętów 279 pręcików 26. Pod Miedzianowszczyzną podług dekretu referendarskiego morgów 7 prętów 280 pręcików 93. Pod lokacyją gromadzką do powinności łanów 6. Z każdego łanu dni sprzężajnych 4 lub pieszych 8. Żyta z łanu miarą warszawską kor. 2. Owsa z łanu miarą takąż kor. 8. Chmielu z łanu miarą takąż kor. 2. Kapłonów z łanu szt. 4. Czynszu pieniężnego z łanu zł 4. Jaj z łanu szt. 40. Przędzy z łanu po łokci 6.

Osiadłość wsi Mnichowa. 

Mateusz Suwała, Maciej Kikowski, Kazimierzowa Swiniarska, Wojciech Spętany, Mateusz Świniarski, Marek Ciapa, Jakob Gawroński, Walenty Pędzikowski, Jan Kikowski, Marcin Chałubun, Antoni Świniarski, Sebastian Pędzik, Stanisław Jemielucha.

Młynarz Jemielucha płaci zł 56.

Gazeta Warszawska 1809 nr 85

Trybunał Departamentu Kaliskiego uwiadomia Prześw: Publiczność, iż Dobra 1mo Woźniki, a) Mnichów, b) Sucha c) Woytostwo Sucha, 2do, Dzierźgów wraz z Woytostwem tegoż nazwiska, Hrabiego Jana Wilhelma Ludwika Rittberg dziedziczne, w Powiecie Sieradzkim Departamencie tuteyszym sytuowane na żądanie Pułkownika J. K. Mci Pruskiego Pontanusa, iako realnego Kredytora w Berlinie w drodze exekucyi przez subhastacyą na Terminach Igo Października, 12go Grudnia r. b. i 23 Lutego roku przyszłego przed Delegowanym sądu naszego, na tuteyszey Izbie audyencyonalney sprzedane zostaną, na które to termina ochotę maiący kupić wspomnione dobra zaprazaią się, aby na wyznaczonych terminach, z których ostatni iest praecluzyiny, osobiście lub przez umocowanego Pełnomocnika stawili się. Do czego im się Patronowie Faltz Rozdonozer, Probus, Głuski, Ordęga, Mitzke proponuią, końcem podawania swych licytów, na kupno wspomnionych Dobr, których wartość iako to, Woźniki cum attinentiis na 87,691 Tal: 3 d. gr: 8 den; piszę Ośmdziesiąt siedm tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt ieden Talarów 3 d. gr: 8 denarow. — Dzierzgów na 36,431 Tal: 1 d. gr. 8 den: piszę trzydzieści sześć tysięcy czterysta trzydzieści ieden Talarow 1 d. gr; 8 den: otaxowaną została. — Przytym maią wiedzieć, iż więcey daiącemu wspomnione Dobra za dziedziczne przysądzone będą. — Każdy zaś życzący sobie kupić, może z większym zastanowieniem o Taxie rzeczonych Dóbr w tuteyszey Registraturze zapewnić się—Dan w Kaliszu dnia 28 Lipca 1809 R. — J. K. X Mości Trybunał Depart: Kaliskiego. Kiełczewski Prezes. Leszczyński Pisarz.

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1821 nr 47

OBWIESZCZENIE.
Pisarz Trybunału Cywilnego pierwszey Instancyi
Woiewództwa Kaliskiego.
Podaie do publiczney wiadomości, iż dobra Ziemskie Wośniki z przyległościami, składaiące się:
z wsi folwarczney Wośniki, z wsi zarobney Mnichowa, z wsi folwarczney Suchy, z dwóch młynów wodnych, z domu Starościńskiego zwanego w mieście Sieradzu pod zamkiem pod liczbą 248—9 sytuowanego, z wsi folwarczney Dzigorzewa i z Woytostwa tegoż nazwiska, z Młyna wodnego, w Powiecie Szadkowskim i Sieradzkim w Woiewództwie Kaliskiem Królestwie Polskiem leżące, Aktem tradycyi nieruchomości przez Komornika przy Trybunale Cywilnym Woiewództwa Kaliskiego, Leona Nowierskiego, w dniu 19, 20, 21 i 22. Września roku 1821 na gruncie wsi Wośnik spisanym zaięte. — Akt ten tradycyi w Biórze Pisarza Kancellaryi Ziemiańskiey Woiewództwa Kaliskiego w dniu 7. Listopada 1821 roku, a w księdze zaregestrowań Trybunału Cywilnego Woiewództwa Kaliskiego w dniu 15 Listopada 1821. r. podany i zaregestrowany został. — Dobra powyższe dziedziczne Jana Wilhelma Ludwika Hrabi Rittberg w Suchy w Powiecie Sieradzkim obrane zamieszkanie maiącego, na rzecz Dyrekcyi Banku Głównego w Berlinie posiedzenie swe maiącey, zaięte, za którą Jan Miczke, Patron przy Trybunale Cywilnym Woiewództwa Kaliskiego, w Kaliszu mieszkaiący, stawa i subhastacyą popiera. — Dobra Wośniki składaią iednę Gminę, a wsie Mnichów Sucha i Dzigorzew z Woytostwami drugą Gminę, na koniec dom starościński, należy do Gminy miasta Sieradza.
Rzeczone dobra obeymuią rozległości: w wsi Wośnikach grunta orne dworskie i wieyskie 1. 3. 4. i 5. klassy z ogrodami, łąkami, zabudowaniami, pastwiskami, borami, wodami, drogami i nieużytkami wynosi w ogóle 5728 m. 124 pr. kw.
w wsi Mnichowie grunta orne 1. 3. 4. i 5. klassy z ogrodami, łąkami, zabudowaniami, pastwiskami, wodami, drogami i nieużytkami wynoszą 982 m. 63 pr. kw.
w wsi Suchy z Woytostwem grunta orne, iak powyżey wyszczególnione 1502 m. 18 pr. kw.
-----------------------
8212 m. 25 pr. kw.
Od tey płaszczyzny odtrąca się bór Dąbrowa zwany 917 m. 58 pr. kw.
Ogólna płaszczyzna wynosi tych 3ch wsiów 7294 m. 147 pr. kw.
czyli hub 243 morg. 4 147 pr. kw.
w wsi Dzigorzewie z Woytostwem tegoż nazwiska grunta orne dworskie i wieyskie 1. 2. i 3. klassy z zabudowaniami, ogrodami, łąkami i pastwiskami, wodami i drogami wynoszą2843 m. 43 pr. kw.
czyli hub 94 m. 23 - 43 pr. kw.
Dom Starościński z ogrodem wynosi około 120 pr. kw.
Budynki wszystkie wystawione z drzewa w węgły słomą i gątami kryte.
W wsi Woźnikach iest 11 półrolników, 77 zagrodników, 8 chałupników, 11 komorników, 1 młynarz Woyciech Brzeski i dwa Sołectwa czyli wybrańcy, a ci są; Tomasz Korczyk i Woyciech Tuga, w wsi Suchy iest 15 półrolników, którzy płacili z pół rolka po złotych 90 i odrabiali zaciąg, lecz teraz podali do protokułu zaięcia, iż podług Wyroków Trybunału i Nayiaśnieyszego Sądu Appellacyinego Królestwa Polskiego płacić maią z pół-rolka po złt. 60. bez żadney inney powinności, względem czego Komornik zachował wszelkie prawa Dyrekcyi Banku Głównego w Berlinie i dochodzenie ich iako wierzytelność hypoteczną maiącey a do tey sprawy nie wchodzącey, również zastrzegł Komornik Dyrekcyi Banku Głównego prawo dochodzenia o niektóre nieprawnie przez dłużnika sprzedane nieruchomości.— W wsi Mnichowie iest 11 półrolników, 2ch zagrodników, 3ch komorników, 2ch niestałych czynszowników, 1 młynarz Bogumił Krauze, nakoniec Sołectwo na których Jgnacy Botwicki i Szymon Powalski. — W wsi Dzigorzewie iest 22 półrolników, 20 zagonników, 5 chałupników, 5 komorników, 1 młynarz Grzegorz Tenetka, nakoniec 1 Sołectwo, na którym Kazimierz Kowalski. — Kto się chce o wszystkich szczegółach tych dóbr, iako i o inwentarzach gruntowych obiaśnić, może w Kancellaryi Trybunału i u Patrona popierającego zaięcia i taxę przeyrzeć, a kto chce Dobra widzieć, może się udać na grunt.
Dobr Wośniki i Mnichowa iest dzierżawcą Walenty Lutomski w Wosnikach mieszkaiący, oraz Woyt Gminy Wosnik. — Wsi Suchy iest dzierżawcą Leopold Zeising w Suchy mieszkaiący. Wsi Dzegorzewa iest dzierżawcą Jgnacy Loga, oraz Woyt Gminy Dziegorzewa Suchy i Mnichowa. —Woytostwa Suchy iest dzierżawcą Jozef Wągrowski — Tradycya z daty powyżey wymieniona nayprzód Marcinowi Maliszewskiemu, Pisarzowi Sądu Pokoiu Ptu Sieradzkiego w Sieradzu dnia 24. Września 1821 roku, druga kopia teyże Pawłowi Dębskiemu Pisarzowi Sądu Pokoiu Powiatu Szadkowskiego, w Szadku dnia 25. Września 1821 roku, trzecia kopia Karolowi Mittelstaedt, Burmistrzowi miasta Sieradza, w Sieradzu dnia 25 Września 1821 roku, czwarta kopia Jozefowi Wągrowskiemu, iako Administratorowi tych Dóbr, w Suchy dnia 26. Września 1821 roku, piąta kopia Janowi Wilhelmowi Ludwikowi Hrabi Rittberg w Suchy dnia 26. Września 1821 roku, szósta kopia Jgnacemu Loga, iako Woytowi Gminy Dziegorzewa Suchy i Mnichowa, w Dzigorzewie dnia 26. Września 1821 r., siódma kopia Walentemu Lutomskiemu, iako Woytowi Gminy Wośnik, w Wośnikach dnia 26. Września 1821. r. przez Jerzego Zawistowskiego, Woźnego Trybunału, wręczone zostały.
Sprzedarz tych Dobr w Prześ. Trybunale Cywilnym Woiewództwa Kaliskiego, w Kaliszu w Pałacu Sądowym posiedzenia swe odbywaiącym, na Audyencyi publiczney w tym sposobie nastąpi, iż dobra Wośniki, Mnichów i Sucha z Woytostwem, do których należy Dom Starościński z osobna, a wieś Dzigorzew z Woytostwem z osobna sprzedane zostaną.
Pierwsze ogłoszenie warunków licytacyinych w dniu 17. Stycznia 1822 r. o godzinie 10tey z rana nastąpi.
w Kaliszu dnia 16. Listopada 1821 r.
Piątkiewicz.

Gazeta Warszawska 1826 nr 46

Trybunał Cywilny Pierwszey Instancyi Woiewództwą Kaliskiego.

Na skutek Postanowienia Nayiaśnieyszego Pana z daty 12/24 Stycznia r. b. Regulacyią Hypotek Dóbr Narodowych, z któremi Skarb Publiczny do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przystępuie, nakazuiącego, i na skutek Reskryptów Kommissyy Rządowych Sprawiedliwości i Przychodów i Skarbu d. d. 22 i 24 Lutego r. b. rozpoczynaiąc regulacyią takową hypotek, podaie do wiadomości publiczney, iż do przyymowania Aktów pierwiastkowego regulowania hypotek Dóbr i realności niżey wymienionych w Woiewództwie Kaliskiem położonych, wyznaczył termin (...)

Na dzień 9 Maia 1826 roku. — dla:

9. Dóbr Narodowych Ekonomii Męka, składaiącey się z folwarku i wsi Męka, z Probostwa Męka złożone z gruntów i łąk w ilości morgów 277 prętów 120 miary Reńskiey, z młyna wodnego do Probostwa należącego, z wsi Ruda, z dwóch wybraniectw 21 łanów gruntu obeymuiących zabudowań w possessyi Rządu zostaiących, z folwarku j, wsi Polkow, z młyna Chochełna zwanego, z folwarku i wsi Piaski, z trzech młynów wodnych, to iest: 1) z młyna należącego do folwarku Wielka, 2) z młyna należącego do SSrów Antoniego Grzelaka, i 3) z młyna należącego do Mateusza Surmagi, z wsi Czechy, z folwarku wsi Góra poświętna, z folwarku Szkaplerz, Jurydyki Podominikańskiey, z miasta Sieradz, z wybranictwa we wsi Szlach: Dzigorzew w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim, z folwarku Osinek, z wybranictwa we wsi Szlach: Monice, i z folwarku Pruchna w Powiecie Wartskim Obwodzie Kaliskim, z folwarku Groiec Wielki, z młyna wietrznego, z wybranictwa we wsi Szlach: Mnichów, z wsi Łagiewniki, z folwarku wsi Oraczew, z młyna wodnego, z wybranictwa we wsi Szlach: Woźniki, z folwarku i wsi Kopyści, z wsi i Probostwa Borszewice, z folwarku i wsi Probostwa Sędzieiewice, z młyna wodnego tamże, z wsi Lucieiow, z wsi Żagliny i Źródła w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim; z folwarku i wsi Szadkowice, z młyna Buła na zimney Wodzie zwanego w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim; z miasta Szadek, z austeryią, oraz z domów Piekło, w których szynki Rządowe, niemniey z placu pustego Piekiełko, Z Wóytostwa w Szadku, z wsi Kromelin, Kobyla, Wielgiey Wsi, z młynów dwóch Nagrobla i Żagrda zwanych, w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim sytuowanych

(...) W moc Art: 3 postanowienia powyższego Nayiaśnieyszego Pana, oznaymia Trybunał, iż ktokolwiek sądziłby mieć prawo do własności Dóbr wyżey wymienionych, lub iakie prawo rzeczowe ściągaiące się do tychże Dóbr, może i powinien się zgłosić w terminach oznaczonych, a naypóźniey do dnia 14 Cztrwca r. b., który się w skutek Art: z tegoż postanowienia, ze względu na czas do obwieszczeń potrzebny, iako ostateczny i prekluzyyny oznacza.

Nadto dodaie Trybunał wskutek Art: 4 postanowienia Nayiaśnieyszego Pana, iż żadne reklamacyie przeciw Inkameracyi Dóbr na mocy urządzeń, iakie nastąpiły za Rządu Pruskiego, Austryiackiego, oraz na mocy Prawa na Seymie Xięztwa Warszawskiego dnia 23 Grudnia 1811 roku uchwalonego, ani też kompetencyie do Hypoteki przyiętemi nie będą, rozpoznawaniu Sądowemu nie ulegaią, niemniey żadne inne pretensyie prócz wymienionych powyżey w Artykule 3 do Hypoteki przyymowanemi bydź nie maią.

Regulacyia takowa odbywać się będzie w Kaliszu w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny położonym, przed delegowanemi przez Trybunał wyznaczonemi, o których w Kancellaryi Hypoteczney dowiedzieć się będzie można. — Kalisz d. 4 Marca 1826 r.

Rembowski Prezes.

Karnecki Sekretarz.

Powszechny Dziennik Krajowy 1831 nr 39

Kommissya Woiewództwa Kaliskiego. Podaie do powszechnej wiadomości , iż następne dobra rządowe wydzierżawiać będzie w drodze publiczney licytacji od 1 czerwca 1831 r. a mianowicie:

1. W d. 1 maia 1831 naczelną dzierżawę ekonomii Brodnia w obwodzie Kaliskiem położoną, na lat sześć pro 1831f37 czyniącą dotąd rocznego dochodu złp. 14,125 gr. 22 do którey należą: a) folwarki Brodnia i Dzierzążna, b) wsie Brodnia, Brzeg i Dzierzążna, e) Propinacya, d) Rybołówstwo,

4. W d. 14 marca r. b. Folwark Bugay w ekonomii Wieluń obwodzie Wieluńskim położoney na lat sześć pro 1831f37 czyniący dotąd rocznego dochodu złp. 659.

5. W d. 8 Marca r. b. naczelną dzierżawę ekonomii Mokrska w Obwodzie Wieluńskim położoną na risico dotychczasowego naddzierżawcy pro 1831f33 czyniącą rocznego dochodu złp. 27,644 gr 27 do którey należą. a) folwarki Kowale. Krzyworzeka, Mokrska, i Wróblew, b) wsie Gana, Kowale, Krzyworzeka, Mokrska. Stroiec i Wróblew, c) Rybołówstwo,

7.W d. 10 marca r. b. Klucz Grzybki w ekonomii rządowey Brodnia obwodzie Kaliskim położony na lat sześć pro1831f37 czyniący dotąd rocznego dochodu złp. 4829 gr. 7 do którego należą. a) folwark Grzybki, b) wsie Grzybki i Proboszczowice, c) Propinacya:

8. W d. 11 marca r. b. klucz Dzietrzniki w ekonomii Wieluń w obwodzie Wieluńskim położony na lat sześć pro 1831f37 czyniący dotąd rocznego dochodu złp. 5827 gr. 10 do którego należą. a) folwarki Dzietrzniki i Wieluń, b) wieś Dzietrzniki, c) Młyn Kępa zwany d) Propinacya:

9. W d. 12 marca r. b. naczelną dzierżawę ekonomii Męka w obwodzie Sieradzkim położoną na resico dotychczasowey naddzierżawczyni na lat cztery pro 1831f35 czyniącą dotąd rocznego dochodu złp. 6901 gr. 3 do którey należą. a) folwarki Męka i Piaski, b) wsie Męka, Piaski i Ruda, c) Młyn Nagrobla, d) Propinacya, e) Rybołóstwo,

10. W d. 14 marca r. b. dobra Łobudzice i Wola Łobudzka w ekonomii Męka obwodzie Sieradzkim położone na lat sześć pro 1831f37 czyniące dotąd rocznego dochodu złp. 4300.

11. W d. 15 marca r. b. dobra wieś wójtostwo Dzigorzew w ekonomii Męka obwodzie Sieradzkim położone na lata sześć, pro 1831f37 czyniące dotąd rocznego dochodu złp. 2425 gr. 15 oprócz podatków kontyngensu furażowego, kanonu i kompencyi ofiary gruntowej i podymnego z tych dóbr uiszczanych a złp. 2634 gr. 11 wynoszących.

12. W d. 16 marca r. b. dobra Woźnik w ekonomii Męka, obwodzie Sieradzkim położone wraz z prawem pobierania cła mostowego od mostu w Woźnikach na rzece Warcie położonego, tudzież z propinacyą w Woźnikach Dzigorzewie Suchy i Mnichowie na lat sześć pro 1831f37 czyniące dotąd rocznego dochodu złp. 5250 oprócz podatków kantyngensu, kanonu i kompetencyi z tych dóbr opłaconych a złp. 6227 gr. 21 wynoszących.

13. W dniu 17 marca r. b. Dobra wieś zarobna Mnichów z folwarkiem Sucha w ekonomii Męka, w obwodzie Sieradzkiem położone na lat sześć pro 1831f37 czyniące dotąd rocznego dochodu złp. 2,000 oprocz kanonu i kompetencyi z tych dóbr opłacanych a złp. 1602 gr. 28 wynoszących.

Termina w tey mierze odbywać się będą na sali posiedzeń Kommissyi Woiewódzkiey po południu od godziny trzeciey, a o warunkach pod iakiemi wydzierżawienie dóbr wyżey wyrażonych do skutku doprowadzonem zostanie, konkurenci w biurze sekcyi dóbr w godzinach służbowych poinformować się mogą. Każdy pretendent w terminie stawaiący, winien przed przystąpieniem do licytacyi usprawiedliwić. a) Świadectwem Kommissarza Obwodu, w którym dotychczasowe ma zamieszkanie, że w tym Obwodzie iest znany, iako dobry zamożny gospodarz, że posiada dostateczny fundusz w gotowiznie, oraz inwentarz odpowiedni, który co do ilości i iakości wyszczególniony bydź winien, tudzież: b) Świadectwem dziedzica dóbr, kótóre dotąd dzierżawił, iż mu się w zupełności uiścił, że iest zamożnym gospodarzem i że się z Włościanami dobrze obchodził, nakoniec obowiązany zostaie. c) Złożyć vadium w gotowiznie monetą kurs kassowy w kraiu maiącą do wysokości jedney czwartej części summy dzierżawney z dóbr o których Possessyą ubiega się, które nieutrzymuiącemu się przy licytacyi natychmiast zwrócone będzie. Działo się w Kaliszu dnia 22 stycznia 1831 roku. Zastępco Prezesa podpis. Dodani z grona obywateli podpisy. Sekretarz Jlny

Dziennik Powszechny 1835 nr 154

BANK POLSKI.

Podaje do wiadomości publicznej, iż w dalszym ciągu sprzedaży dóbr Bankowi przez skarb na własność ustąpionych, odbędzie się licytacya głośna sprzedazy dóbr. składających się z folwarku Sucha, wsi Mnichowa i Wybraniectwa, lezących w Obdzie Sieradzkim, Województwie Kaliskiem, w dniu 15 Czerwca r, b. o godzinie 10 z rana, w sali zwykłych posiedzeń bankowych. Każdy chęć kupna mający obowiązany jest przed rozpoczęciem licytacyi złożyć vadium złp. 11,000 w gotowiznie lub Listami Zastawnemi białemi z 11 kuponami. Najwięcej postępujący nabywca obowiązany jest złożyć do kassy Banku Polskiego summę, jaka najwyżej postąpioną będzie na licytacyi publicznej, poczynając od złp. 36,636 gotowizną lub w Listach Zastawnych białych z 11 kuponami, najpóźniej w dni 20 od daty odbytej licytacyi; prócz tego, ubezpieczy hipotecznie złp. 33,000, które spłacać będzie sposobem amortyzacyi w ciągu lat 28 i opłacać będzie roczny kanon złp. 1,800. Dalsze warunki, tudzież opisanie tabellaryczne źródeł dochodu z dóbr pomienionych, każdy ubiegający się o ich kupno przejrzeć może w Kancellaryi Sekretarza Jeneralnego Banku Polskiego, codziennie od godziny l0tej z rana do 2ej popołudniu, niemniej u W W. Witkowskiego Adwokata i Wojciechowskiego Obrońcy Prokuratoryi Jeneralnej w Kaliszu, może nadto każdy przekonać się o stanie dóbr na gruncie. w Warszawie dnia 18 Maja 1835 roku. Radca Stanu Prezes, Lubowidzki. Sekretarz Jeneralny, Łubkowski. 

Kaliszanin 1886 nr. 75

We wsi Mnichowie, powiecie sieradzkim, włościańska dziewczynka Katarzyna Swiniarska lat 3 1/2, pozostawiona przez babkę na polu bez dozoru, podeszła do ogniska rozłożonego przez pastuchów, zapaliła na sobie ubranie i wskutek silnych poparzeń zmarła.

Kurjer Warszawski 1886 nr 264

= Bez dozoru.

We wsi Mnichowie, w pow. sieradzkim, 3-letnia dziewczynka Katarzyna Świniarska, pozostawiona w polu bez dozoru, podeszła do ogniska pastuchów, a zapaliwszy na sobie ubranie, oparzyła się silnie, skutkiem czego zmarła.  

Zorza 1891 nr 14

Z gub. Kaliskiej. Wylew Warty pod Sieradzem był mniejszy niż spodziewano się, choć niektóre wsie, jak Mnichów i Włyń pozbawione były komunikacji z lądem przez kilka dni. Pod Burzeninem most na rzece zerwany.

Kurjer Warszawski ( z dodatkiem porannym) 1891 nr 80

Echa sieradzkie.

(...) Wylew Warty był mniejszy, niż spodziewano się, chociaż niektóre wsie, jak np. Mnichów i Włyń pozbawione były komunikacji z lądem na kilka dni.

Pod Burzeninem most został na Warcie zerwany. (…)

Gazeta Kaliska 1899 nr. 93

Kradzieże koni. W ubiegłym miesiącu w guberni naszej miały miejsce trzy kradzieże koni, a mianowicie:  we wsi Budzinek gminy Dalików skradziono klacz włościaninowi Wojciechowi Szadkowskiemu;  w Wielkiej wsi pow. sieradzkiego właścicielowi folwarku T. Kowalskiemu parę koni z uprzężą,  i w Mnichowie tegoż powiatu, kobyłę należącą do włościanina Szczepana Pendzika.

Ziemia Sieradzka 1919 maj

W dniu 29 kwietnia r. b. we wsi Mnichowie 5 opryszków napadło na dom gospodarza. Marcina Świniarskiego. Amatorów cudzej własności ujęła miejscowo policja. — Jednocześnie w tych dniach ajenci kryminalni przy tutejszym Komisarjacie Policji ujęli 8 niebezpiecznych bandytów, którzy między innymi należeli do napadu bandyckiego we wsi Gozdeckie, gm. Brzeźno, gdzie wystrzałem z broni myśliwskiej zamordowali wdowę Krzesińską. Ujętych bandytów osadzono w więzieniu.

Obwieszczenia Publiczne 1923 nr 39

Wydział hipoteczny przy sądzie okręgowym w Kaliszu obwieszcza, że otwarte zostały postępowania spadkowe po zmarłych:

13) Kazimierzu Jabłonowskim, właśc. 5 mórg gruntu z maj. Mni­chów i Sucha, pow. Sieradzkiego.

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został w kancelarji hipotecznej w Kaliszu na d. 10 grudnia 1923 r. i w tym dniu osoby interesowane winny się stawić w tymże wydziale hipotecznym, pod skutkami prekluzji.

Obwieszczenia Publiczne 1923 nr 101

Wydział hipoteczny przy sądzie okręgowym w Kaliszu obwieszcza, że otwarte zostały postępowania spadkowe po zmarłych:

2) Michale Rogalskim i Jakóbie Turek, właśc. 4 dzies. 1469 sąż. i 9 mórg z maj. Grądy i Mnichów-Sucha, pow. Sieradzkiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został na d. 14 lipca 1924 r., w którym to dniu osoby interesowane winny zgłosić swoje prawa w tymże wydziale hipotecznym, pod skutkami prekluzji.

 Ziemia Sieradzka 1923 czerwiec

Z Mnichowa. Dnia 6 czerwca nasza wieś miała duży obchód. Tego dnia odbyło się w Sieradzu u fary nasze składkowe nabożeństwo z wystawieniem N. Sakr. na intencję całej naszej wioski, na uproszenie dobrych urodzajów i pomyślnych sprzętów i aby nas Pan Bóg od gradu zachował. Około południa zaś przyjechał do wsi nasz nowy ks. prałat i odbyło się poświęcenie granic i zbóż naszych. Na spotkanie ks. Prałata wyjechały nasze chłopaki na koniach przybranych w kwiaty, najlepszych jakie były we wsi, a było ich szesnaście, a komendę nad nimi objął taki, co dostał na wojnie krzyż "Wirtuti". Cały oddział w czerwonych spancerkach jechał sprawnie trójkami, a dwuch na białych koniach jechali z tyłu dla asysty. Przy pierwszym kopcu na granicy czekali sołtysi i gospodarze; tu po przywitaniu ks. Prałat wezwał, aby wszyscy zeszli z koni i poklękli i tak razem pomodliwszy się, aby Pan Bóg dał dobry urodzaj i naszą kochaną wioskę Mnichów od gradu i wszystkiego złego zachował; poczem ks. Prałat poświecił pola i zboża. Potem wszyscy z całem orszakiem na koniach pojechali do drugiego kopca, później do trzeciego i czwartego i wszędzie odbyło się tak samo. — Po objeździe pola zajechał ks. Prałat do Mnichowa, tu przy nowej figurze zebrała się cała wieś: gospodarze, kobiety i dzieci. Ks. Prałat przywitał się ze wszystkimi i miał do nas długie przemówienie: wypytywał się o wszystko czy trzymamy gazety, czy jest we wsi szkoła, czy wszystkie dzieci na naukę chodzą, i ile jest kółek różańcowych i silnie namawiał do oświaty, i gazet, i szkoły, do kółek różańcowych i pobożności, a w końcu pochwalił całą wieś Mnichów, że ma dziś dobrych ludzi, że jest uczynna i chętna do ofiar i składek na kościół i dobre cele. Po poświęceniu figury i modlitwach o urodzaj zaprosiliśmy księdza na poczęstunek, a później ks. prałat i wszystek naród poszedł do szkoły. Szkoła była pięknie przystrojona w kwiaty i zieleń, a nad wejściem był wieniec i powitalny napis. W szkole było czyściuchno, a dzieci świątecznie przybrane. Za księdzem weszli do szkoły sorłtys i paru gospodarzy, a cały naród naokoło pod oknami stanął. Dzieci odpowiadały i z katechizmu i ze wszystkiego bardzo śmiało i dobrze, mówiły wiersze, a później śpiewały kilka pieśni zgodnie i pięknie. I znowu ks. prałat zachęcał do szkoły i książki, i żeby dzieciom nie skąpić na książki i zeszyty a później do gospodarzy i gospodyń aby też o p. nauczycielu pamiętali i pomagali mu, aby mu dobrze we wsi było. A nauczyciela mamy dobrego, do nauki dzieci pilny i dużo nasze dzieci nauczył. — Po wszystkim ks. prałat z zebranym z całej wsi narodem się pożegnał, poszczęścił nam we wszystkim, a nasze chłopaki na koniach odprowadziły naszego gośca aż po granice wsi do szyn kolejowych. Bardzo nam się to wszystko spodobało i było nam bardzo miło wszystkim w ten dzień, a ludzie to i roboty we wsi zaprzestali, bo mówili, że mają święto we wsi. A jakeśmy poszli w niedzielę do kościoła to od ludzi innych słyszeliśmy, że takie same obchody były i we wsi Monice i Zapuście dużej. I wszystkim wszędzi się podobało, że stary polski zwyczaj poświęcania pól, co się dawniej tyle czasu praktykował znowu przywrócony został.—Mnichowiak.

Obwieszczenia Publiczne 1924 nr 10

Regulacje hipoteczne.

Wydział hipoteczny, powiatowy, w Sieradzu obwieszcza, iż na d. 5 maja 1924 r. wyznaczony został termin pierwiastkowej regulacji hipoteki dla osady włośc. we wsi Mnichowie, gm. Męka położonej, na imię Marcina Świniar­skiego, zapis. pod Nr 7 tabeli, przestrzeni 16 mórg 296 pręt., należącej do Jana Świniarskiego.

W powyższym terminie interesowani winni się zgłosić w kancelarji hipotecznej, pod skutkami prekluzji. 

Obwieszczenia Publiczne 1926 nr 46

Notarjusz przy wydziale hipotecznym sądu okręgowego w Kaliszu, Józef Dzierzbicki, niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po:

2) Józefie Ciapie, właśc. sumy 49 rb. 50 kop., zabezpieczonej pod Nr. II w dziale IV wyk. hip. majątku Mnichów i Sucha, pow. sieradzkiego;

Termin zamknięcia wymienionych wyżej postępowań spadkowych wyznaczony został na d. 10 grudnia 1926 r. w kancelarji notarjusza Józefa Dzierzbickiego w Kaliszu. 

Goniec Sieradzki 1929 nr 271 

— (s) Czyn godny naśladowania. I lud nasz wnioskowy budzi się do życia społecznego, do czynów wzniosłych i wielkich i dąży do tego, aby iść naprzód.
Mamy tu na celu stawić jako dowód postępu i czynu jakich mało, a winien być przykładem do naśladowania.
Oto nad brzegiem rzeki Warty nieopodal Sieradza leży nieduża wioska — Mnichów gm. Męka średnio zamożni w niej mieszkańcy, gdyż ziemię mają nieszczególną a gospodarstwa przeważnie karłowate.
Jednakże ci ludzie, widząc postęp w technice i ulepszenia w sposobie prowadzenia skutecznej akcji ratowniczej w czasie zagrożonego mienia przez rozszalały żywioł, postanowili na wzór m. Sieradza zdobyć dla swej młodej straży poż. w Mnichowie sikawkę motorową.
Lecz nie dosyć na tem, że tak postanowili, lecz postanowienie swoje urzeczywistniają w czynie.
Otóż poczynili staranie u władz Powsz. Ubezp. Wzajemnych o zapomogę na pokrycie części wydatków, a nadto opodatkowali się dobrowolnie na ten cel wszyscy gospodarze tej wsi po 5 zł z morga  i za otrzymaną sumę wkrótce sprowadzą do Mnichowa sikawkę motorówkę.
Taka to powstała wniosła myśl i zrealizowana w czynie w polskiej wsi wśród ludu sieradzkiej ziemi.
A cóż tu dopiero powiedzieć o wielkich wsiach miasteczkach, a nawet dużym powiatowym mieście jak Wieluń, jak czytamy, który podobno dopiero zbiera się. . . kupić motor-pompę?! Czy go nędzny Mnichów nie uprzedzi? Niedługo przyszłość rozwiąże problemat.   
Pow. sieradzki o tyle w szczęśliwszem położeniu, że chociaż posiada motorówki w Zd. Woli i Sieradzu, a teraz trzecie miejsce zajmie wieś Mnichów, górując nad miasteczkami i bogatemi dużemi wsiami naszego powiatu.
Czy to nie wstyd!
Czas pomyśleć i postąpić by chociaż wzorem Mnichowa.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1930 nr 5

WYKAZ STOWARZYSZEŃ I ZWIĄZKÓW,

które decyzją Wojewody łódzkiego w dniach i przy liczbach niżej wyszczególnionych zarejestrowane zostały.

L. p. rej. 2236-a Kółko Myśliwskie w Słupcy w Mnichowie, pow. Sieradz z dn. 12. 7. 29. L. II. Zw. 5406.

 

Goniec Sieradzki 1930 nr 178

Ku uwadze myśliwym Sieradzkim.
(s) Zwyczajem od dawien dawna jest zadaniem młodzieży należącej do wsi Mnichów gm. Męka, po żniwach urządzać polowania. Wieśniacy ci uzbrajają się w kije zabierają kilka odpowiednich psów obstępują duże tereny i napotkane zające, króliki i młode kuropatwy biją niemiłosiernie. Postępowanie także ujemnie wpływa na zwierzostan, a częste wypady młodzieży Mnichowskiej mogą zupełnie wytępić zwierzynę i ptactwo.
Ostatnio przetrzebili na polach wsi Mnichów, robią wypady na pola Sieradzkie, które to tereny jak nam wiadomo dzierżawi Sieradzkie Tow. Łowieckie winni odpowiednie czynniki miarodajne zając się tą sprawą i położyć kres niedozwolonemu polowaniu.

Echo Sieradzkie 1932 21 styczeń

Z SĄDU OKRĘGOWEGO.

Sąd Okręgowy na sesji wyjazdowej w Sieradzu w trybie uproszczonym rozpatrywał sprawę stuletniej mieszkanki wsi Mnichowa gm. Męka Katarzyny Brzeskiej, która oskarżyła swego syna Michała o pobicie jej.

Po zbadaniu świadków Sąd skazał synalka na jeden miesiąc więzienia, zawieszając wymiar kary na 2 lata.

Echo Sieradzkie 1932 26 maj

KARY ADMINISTRACYJNE.

Starostwo Sieradzkie ukarało następującę osoby:

(...) Kempniak Kazimierz, Świniarski Kaz., Świniarski Józef, Sowała Stan. i Siercha Walenty z Mnichowa gm. Męka po 50 zł. każdy za nielegalne polowanie z psami.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 21

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dn. 19 październ. 1933 r. L. SA. II. 12/14/33

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu sieradzkiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinji rad gminnych i wydziału powiatowego, zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 18 października 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23. III. 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

 XI. Obszar gminy wiejskiej Męka dzieli się na gromady:

5. Mnichów, obejmującą wieś Mnichów.

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Sieradzkiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

Wojewoda:

wz. (—) A. Potocki

Wicewojewoda

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 30 marzec

NADESŁANE

Do

Redakcji „Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie".

Proszę o umieszczenie następującego sprostowania, a to w związku z art. „W oparach alkoholu" umieszczonym w Nr. 83 z dnia .....* marca r. b.

1) Nieprawdą jest jakoby wójt gminy ochodził huczne swe imieniny w restauracji p. Widawskiej w Sieradzu, ale prawdą jest, że wójt gminy w dniu 19 marca r. b. brał udział jako prezes Straży Ogniowej w Mnichowie na czele tejże Straży w uroczystym obchodzie w Sieradzu, urządzonym na cześć Marszałka Józefa Piłsudskiego.

2) Nieprawdą jest jakoby wójt gminy wracając do domu zaczepiał przechodniów i naskutek tego został jakoby poskromiony żerdzią z płota przez zaczepionego przechodnia i pozbawiony przezeń dolnych części ubrania, lecz prawdą jest, że powracając do domu natchnął się na pijaka znanego ze swego usposobienia awanturniczego pod wpływem wypitego wyskoku, i że ów pijak następnie zabiegł drogę wójtowi i usiłował uderzyć go, lecz awanturnik został wkrótce obezwładniony na polecenie wójta przez kilku włościjan wsi Męka.

3) Że przeciwko winnemu tych awantur znieważenia wójta i zakłócenia spokoju publicznego (Józefowi Kolasie) wdrożone zostanie postępowanie karne o czem powiadomiono miejscowy Posterunek Policji.

Wójt gminy.

*nieczytelne, przypis autora bloga

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 23 czerwiec

IZBA GŁUPOTY LUDZKIEJ.

Zwykle po wsiach przeważnie u zamożniejszych gospodarzy, posiadają dom mieszkalny o dwu izbach. W jednej gotują, śpią i t. p., zaś w drugiej izbie po większej części stoją 2 łóżka obficie w pościel zaopatrzone, stoi również kuferek z bielizną, szafy oszklone, a w nich ładne miski, łyżki i t. p. W tej izbie przeważnie nikt nie śpi. Do takich izb mają dostęp złodzieje. Rabują więc wszystko co im podpada.

Ostatnio podobnej kradzieży złodzieje dokonali u Ślipka w Mnichowie pod Sieradzem, wyrządzając strat na kilkaset złotych.

Gazeta Świąteczna 1937 nr 2946

O poświęceniu nowego krzyża we wsi Mnichowie pod Sieradzem piszą do nas: Dnia 4 lipca po południu przy niewkopanym jeszcze krzyżu dębowym zgromadziła się cała wieś: gospodarze w czerwonych spencerkach, gospodynie w barwnych spódnicach, fartuchach i chustkach. Z Sieradza przybył ks. dr. Andrzejewski i poprowadził na skrzyżowanie dróg wśród pól procesję. Mężczyźni i kobiety ponieśli krzyż na ramionach, z pieśnią pobożną na ustach. Wkrótce wielki, trzynastometrowy krzyż rozpostarł szeroko ramiona nad polami mnichowskiemi, a ksiądz Andrzejewski poświęcił go i przemówił do wzruszonych słuchaczy. Mnichów to wieś niepospolita. Mieszkańcy jej, głęboko pobożni i gorący Polacy, zawsze pierwsi śpieszą z ofiarami na sprawy społeczne. Noszą swój piękny strój sieradzki, a rządzą się obyczajowem prawem rodowem. Komornik tu nie zagląda, sądy są niepotrzebne, a wywrotowi naganiacze nie mają tu co robić. Mnichowiacy chętnie korzystają z udoskonaleń, osiąganych wraz oświatą. Mają straż ogniową i Kółko rolnicze, lubią książki i gazety. Wielką krzywdę wyrządzono Mnichowowi, zabierając mu przed dwoma laty szkołę. Minio usilnych starań, oraz obietnic starosty i władz szkolnych, od dwu lat we wsi, położonej o dwa kilometry od miasta powiatowego, dzieci nie znają szkoły i coraz więcej jest nieumiejących czytać. Wielka szkoda. Sieradzanin.

 Orędownik 1938 nr. 137

Zdwojona czujność rodzicielska. Z powodu dokonania przez 15-letniego wyrostka Marcina Świtańskiego z Rudy napaści z ukrycia w życie na powracającą do domu ze szkoły dziewczynkę ze wsi Mnichowa - rodzice w czasie powrotu dzieci wychodzą na drogę, czuwając nad bezpieczeństwem tychże. Wyrostka, który dopuścił się czynu nierządnego policja oddała pod opiekę jego rodzicom aż do rozprawy sądowej.

 

Głos Chłopski 1948 nr 214

Skutki wesołej „zabawy"
Dnia 1 bm. uczestnicy zabawy we wsi Ruda gm. Męka pow. Sieradz i mieszkańcy wsi Sucha tejże gminy powracając z zabawy zostali w drodze do domu napadnięci przez uczestników tejże zabawy, mieszkańców wsi Mniechów. W czasie powstałej bójki został bardzo ciężko pobity szpadlem i kołkami Wisiński Stanisław, lat 24, zam. we wsi Sucha.
Wisiński przywieziony został do szpitala w Sieradzu, gdzie dnia 2 bm. zmarł.
Podejrzanych o dokonanie zabójstwa zatrzymano. Dochodzenie w toku.

Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy

Jak to jedna baba zaklęła kościół

W Mnichowie dotąd znajduje się wzgórze zwane Szmalcową Górą. Przed bardzo wielu, wielu laty stał na nim ponoć kościół z klasztorem. Z całej okolicy szli ludzie na niedzielne modlitwy i aby pośpiewać nabożne pieśni.

Któregoś dnia budynki te runęły z hukiem i zapadły się w głębiny ziemskie, a na tym miejscu utworzył się ogromny, przepaścisty dół. Jedna bowiem baba z Mnichowa szła po wodę do źródła. Strasznie jej się śpieszyło, bo w chałupie w chodoku zostawiła maleńkie dzieciuszko. Nabrała wody do konwi i już wracała do siebie. Kiedy przechodziła koło kościoła, zawadziła nogą o jego węgieł i legła jak długa na cmentarnej dróżce. W czasie upadku wylała wodę, potargała nowiutki fartuch i, co najgorsze, poobijała sobie straszliwie kolana. W zapamiętaniu i okrutnym gniewie miotała zaklęcia, od których kościół razem z klasztorem natychmiast się zapadł.

Działo się to wszystko wówczas, kiedy zaklęcia ludzkie miały ogromną siłę.

Przekazała Maria Szymańska, ur. 1901 r., ze wsi Dzigorzew.

Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy

Utonął mnichowiaczek

Już od dawna gadają, że w zomyłkach rzecznych siedzą topielce, co podobni są trochę do ludzi, trochę do wielkich ryb. Żeby zwabić w odmęty człowieka, rozrzucają po falach czerwone kule niby najśliczniejsze Rajskie jabłka. Kto taką kulę chwyci, ten bez żadnego ratunku idzie na dno i tam poniewiera się po kamieniach i korzeniach. Tak właśnie miał zginąć młody chłopak z Mnichowa, kiedy lipcową nocą przeprawiał się zamulonym brodem do swojej najmilszej. Odtąd nad brzegami Warty dziewuchy śpiewają:

A utonął mnichowiaczek,

Utonął,

A tylko mu kapelusik

Wypłynął.

A nie płaczta, mnichowianki

Mój Boże,

Popłynie ten kapelusik

Na morze.

Będą go mnichowianki

Płakały,

Że nie będą mnichowiaczka

Już miały.

Stara Adamusowa dopatrywała się innej przyczyny w jego utonięciu. Twierdziła, że musiało się tak stać, bo pewnikiem przechodził przez rzekę w koszuli zrobionej z płótna utkanego z nici uprzędzonych w dzień świętej Barbary. A koszula taka zawżdy przynosiła i przynosi tylko łzy i nieszczęścia.

Przekazał Roch Piąstka, ur. w 1889 r., rolnik ze wsi Brodnia.

Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy

Dobry świczek

Jeszcze za czasów pańszczyźnianych jeden gospodarz z Michowa zaprzyjaźnił się ze świczkiem, co nocami latał po rozległej niwie. Gospodarz ten był dobry dla świczka, nie wypominał mu ani grzechu strasznego, ani pokuty, jaką musiał odbywać w ciemnościach. Nie przeszkadzał mu też w chodzeniu od kopca do kopca albo od miedzy do miedzy. Zawżdy ino bolał nad jego nieszczęściem, a przy tym modlił się, aby Bóg sprawiedliwy dopuścił go do swoich łask i do swojego królestwa.

Świczek za to wszystko był bardzo wdzięczny i jak mógł, tak służył zacnemu gospodarzowi. Od jego grochu, pasternaku, kapusty i innych upraw odpędzał szkodników. Bronił jego polnej gruszy, co rosła na przydrożu.

Ale już najgorliwiej służył mu w jesienne wieczory, kiedy gospodarz musiał na fistacce rząć sieczkę dla koni. Wtedy przybywał świczek na klepisko, stawał wedle blągu i przyświecał mu w tej znojnej robocie.

Przyświecał mu też i wtedy, kiedy przed rannym świtem gospodarz z synem prowadzili młockę albo kręcili powrósła.

Świczek służył im zawsze z największą ochotą.

Przekazała Józefa Filipczak, ur. w 1876 r., rolniczka ze wsi Grądy.

Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy

Święty Wojciech w Mnichowie

Żył sobie jeden święty, a na imię mu było Wojciech. Ponoj pogany nawracał i w tym kraju zginął męczeńską śmiercią.

Ten to właśnie święty razu pewnego przybył drogą leśną do samotnej starej lipy, co stała na niewielkim wzgórku, a po której już dziś nie ma żadnego śladu. Siadł pod nią, aby cokolwiek odpocząć i nabrać sił.

Dowiedzieli się o tym ludzie, przybieżeli do niego i pytali:

- Czyście bardzo zmęczeni i potrzebujecie pomocy? Ale on, jako że był człowiekiem świętym, cichym, co to obcuje z duchami i ptaszkami, powiedział im w pokorze i wdzięczności, że niczego nie potrzebuje, ino trochę wody ze zdroju na odświeżenie wysuszonego gardła.

Jedna kobita, co miała doinkę przy sobie, pobiegła do pobliskiego źródła i wnet mu przyniosła zdrojowej wody. Gdy napił się, podziękował, a błogosławił ją i jej dziatki za okazaną dobroć. Potem wstał, przeżegnał się i wygłosił kazanie o opatrzności bożej, która czuwa nad światem.

Potem udał się do pobliskiego zameczku i tam zanocował.

Przekazał Mieczysław Krawczyński, zbieracz i propagator folkloru sieradzkiego, z zawodu organista.

Na Sieradzkich Szlakach 1989/1