Psujowizna

Psujowizna, pustkowie w dobrach Uników, leżące prawdopodobnie w gminie Złoczew, nie odnalezione na mapach.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1845 nr 239

(N. D. 5493) Podpisany Adwokat Sądu Appellacyjneo Królestwa Polskiego w Kaliszu mieszkający, jako ustanowiony Obrońca Mareina Εichmullera wiadomo czyni iż wskutek wyroków pierwszego w Trybunale Cywilnym Gubernii Kalskiej dnia 24 Stycznia (3 Lutego) 1840 r. drugiego w Sądzie Appellacyjnym dnia 5 (17) i 7 (19) Stycznia 1842 r. trzeciego w Departamencie Dziewiątym Rządzącego Senatu dnia 14 (26) Czerwca 1843 r. na powództwo Anny Maryi Augustyny 3-ch imion Bartlińskiéj z mężem swym Janem Bartlińskim rozseparowanéj z własnych funduszów utrzymującéj się, tudzież wyżej wspomnionego Marcina Eichmullera majstra stolarskiego jako wierzyciela Barllińskiéj obydwóch w mieście Warszawie zamieszkałych p-ko SS-ów po Emilii z Trąpczyńskich i Nikodemie mał. Węgierskich pozostałym jako dziedzicom dóbr Unikowa w Okręgu Sieradzkim leżących to jest p-ko Kamilli Kornelii dwóch imion Alberta Tarnowskiego żonie i p-ko temuż Albertowi Tarnowskiemu jako opiekunowi dawniej nieletniego Juliusza Antoniego dwóch imion Węgierskiego, który teraz doszedł do pełnoletności w dobrach Unikowie mieszkającym, ustanowionego obrońcę w osobie Mateusza Rubach Adwokata mającym zapadłych, popieraną jest przedaż dóbr Unikowa z przyległościami w okręgu Sieradzkim leżących drogą publicznéj licytacyi, która to przedaż odbywać się będzie w mieście Kaliszu w sali audyencyonalnéj Trybunału dawniéj Gubernii Kaliskiéj dziś Warszawskiej przed W. Kazimierzem Szumańskim Sędzią Trybunału jako delegowanym.

Dobra ziemskie Uników w Okręgu Sieradzkim Gubernii Warszawskiej leżące składają się z wsi i folwarku tegoż nazwiska i folwarku Pasieki z wsi zarobnej Huta z wsi takiejże Kamasze z pustkowia Wilkołek z pustkowia Lesiak z pustkowia Psujowizna, graniczą na wschód z dobrami Rządowemi Grójec Wielki z dobrami prywatnemi Złoczow, na południe z dobrami prywatnemi Dymki na zachód z dobrami prywatnemi Niemojów oraz wsią Rządową Owieczki do Ekonomii Klonowa należącą, na północ z wsią Rządową Grójec Wielki, do tejże Ekonomii należącą, granice są w ogólności jawne stałe i wspokojnem używaniu zostają.

Dobra Uników odległe są od miasta dawniej Gubernialnego Kalisza mil 8 od miast Okręgowych i Powiatowych jako to: od Sieradza mil 3, od Wielunia mil 2, od Szadku mil 6, od Warty mil 5, od Piotrkowa mil 8, od Częstochowy mil 10, od Radomska mil 9, od miast fabrycznych, od Opatowka mil 7, od Turku mil 9, od Zduńskiéj Woli mil 4, od Pabijanic mil 8, od Łodzi mil 10, od Zgierza mil 12.

W dobrach tych jest kościół parafialny z Probostwem i Szpitalem i do parafii téj oprócz wsiów dobra Uników składających należą wieś prywatna Bojnów oraz wsie Rządowe Grojec Wielki i owieczki.

W dobrach tych jest część Rządowa Kapitulna zwana do Ekonomii Rządowéj Klonowa należąca 6 zagrodników i 2 komorników we wsi Unikowie oraz jednego zagrodnika we wsi Kamaszach składająca się.

Rozległość dóbr tych według pomiaru Jeometry Rządowego przysięgłego Ignacego Zaremby jest następna.

a) Folwark Uników

Grunta orne mórg 613 pr. 285, łąki mórg 182 pr. 262, ogrody owocowe mórg 2, ogrody warzywne mórg 9 pr. 152, zabudowania mórg 1 pr. 240, wody i rowy mórg 6 pr. 269, lasy mórg 186, drogi wygony i inne nieużytki mórg 38 pr. 17*, pastwiska mórg 421 pr. 53.

b) Folwark Pasieki.

Grunta orne mórg 341 pr.168, łąki mórg 44. pr. 299, ogrody mórg 2, zabudowania pr. 70, wody i rowy pr. 100, drogi i wygony mórg 18 pr. 94, pastwiska mórg 43 pr. 139.

Użytki włościan

a) We wsi Unikowie

Grunta orne mórg 452 pr. 33, łąki mórg 69 pr. 119, ogrody mórg l8 pr. 92*, drogi i wygony mórg 16. b) We wsi Huta.

Grunta orne mórg 28 pr. 207, łąki mórg 14 pr. 38, ogrody mórg 14 pr. 40, drogi i wygony pr. 176.

c) We wsi Kamasze.

Grunta orne mórg 36 pr. 16, łąki mórg 23 pr. 4, ogrody mórg 7 pr. 108, drogi i wygony mórg 1 pr. 117.

d) W pustkowiu Wilkołek.

Grunta orne mórg 46 pr. 268. łąki mórg 12 pr. 32, ogrody mórg 2 pr. 200, drogi i wygony mórg 3 pr. 98.

e) W pustkowiu Lesiak.

Grunta orne mórg 23 pr. 168, łąki mórg 24 pr. 132, drogi i wygony pr. 242.

f) W pustkowiu Psujowizna.

Grunta orne mórg 3 pr. 175, łąki mórg 3, ogrody mórg 1, grunta probostwa Unikow obejmują mórg 70 pr. 247, ogół rozległości dóbr Unikowa z przyległościami mórg 2784 pr. 181 czyli włók 92 mórg 24 pr. 181, zaś ogół gruntów części Rządowéj Kapitulna zwanej włók 4 mórg 20 pr. 137, miary nowopolskiéj.

W dobrach tych są dwa wiatraki dworskie w dzierżawę wypuszczone, czynszowników stałych niemasz żadnych stan zabudowań tak dworskich jakoteż włościańskich w większéj części dobry a w mniejszej średni.

Dobra te przez biegłych przysięgłych oszacowane zostały na rs. 37279, oszacowanie zaś ich w dniu 11 (23) Listopada 1843 r. rozpoczęte w dniu 1 (13) Lutego r. z. 1844 ukończono Trybunał Cywilny Gubernii Warszawskiej w Kaliszu wyrokiem swym na dniu 28 Grudnia 1844 (9 Stycznia) 1845 r. wydanym mimo sprzeciwieństwa Alexandra Górskiego nabywcy praw Anny Augustyi Maryi trzech imion Bartlińskiéj zatwierdził.

Warunki licytacyi i przedaży które tak w Biurze Pisarza Trybunału Gubernii Warszawskiéj w Kaliszu jakoteż u podpisanego adwokata w Kaliszu mieszkającego przedaż dóbr w mowie będących popierającego przejrzane być mogą ogłoszone zostały w dniu 22 Maja (3 Czerwca) 1845 r. poczem termin do przygotowawczego przysądzenia Sędzia delegowany W. Kazimierz Szumański na dzień 5 (17) Lipca 1845 oznaczył. W terminie tym uznawszy Sędzia delegowany formalności za dopełnione właściwie przywołanie licytacyi do przygotowawczego przysądzenia aż do rozsądzenia appellacyi przez Alexandra Górskiego od wyroku wyżej powołanego zatwierdzającego taxę założonéj zawiesił po odrzuceniu téj appellacyi wyrokiem Sądu Appellacyjnego Królestwa Polskiego na dniu 28 Lipca (9 Sierpnia) r. b. 1845 wydanym nowy termin do przygotowawczego przysądzenia Sędzia Delegowany W. Kazimierz Szumański na dzień 3 (15) Października t. r. godzinę 4 z południa oznaczył. W którym to terminie Patronowi Zawadzkiemu w zastępstwie Chrystowskiego Adwokata dobra w mowie będące przysądzono temczasowo za rs. 9000 i poczem termin do stanowczego przysądzenia na d. 15 (27) Listopada r. b. 1845 godzinę 3 z południa oznaczony został.

w Kaliszu d. 9 (21) Paździer. 1845 roku.

Chrystowski.

*nieczytelne

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1849 nr 202

(Ν. D. 4...55*) Pisarz Trybunału Cywilnego I. Instancyi Gubernii Warszawskiej w Kaliszu. Zawiadamia publiczność: że dobra ziemskie Uników z wsi i folwarku tegoż nazwiska, z folwarku Pasieki, z wsi zarobnéj Huta, z wsi takiejże Kamasze, z Pustkowia Wilkołek, z Pustkowia Lesiak i z Pustkowia Psujowizna zwanych składające się; Antoniego Juliusza dwóch imion Węgierskiego dziedziczne w Ogu i P-cie Sieradzkim Gubernii Warszawskiéj w parafii Uników w Gminie tegoż nazwiska położone w tychże dobrach w wsi Unikowie mieszkającego, z własnych funduszów utrzymującego się, graniczą co na wschód z dobrami Rządowemi Grójec Wielki i dobrami prywatnemi Złoczew, na południe z dobrami prywatnemi Dymki, na zachód z dobrami prywatnemi Niemojów oraz z wsią Rządową Owieczki do ekonomii Klonowa należącą, na północ z wsią Rządową Grójec Wielki do tejże Ekonomii należącą, których granice zostają, w spokojnéj possesyi na rzecz Marcina Eichmüller stolarza w Warszawie zamieszkałego zamieszkanie prawne u Stanisława Piotrowicza Patrona Trybunału Cywilnego Gubernii Warszawskiej w Kaliszu, w temże mieście Kaliszu mieszkającego obrane mającego, za pedrzednim nakazem d. 6 (18) Marca 1849 r. doręczonym w poszukiwaniu summy r. 1163* kop. 94 z procentem 5 0/0 od dnia 15 (27) Listopada 1845 r. zastrzegając poszukiwanie rs. 1632* k. 50 przez Józefa Rojek Komornika Trybunału Gubernii Warszawskiéj w Kaliszu aktem w dniach 23, 24 i 25 Maja 4 5 i 6 Czerwca) tegoż roku 1849 sporządanym na przedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia zajęte zostały. Przedaż tę która się odbywać będzie na audyencyi tutejszego Trybunału popiera rzeczony Patron Trybunału Stanisław Piotrowicz jako ustanowiony pełnomocnik Marcina Eichmüller.

Rozległość dóbr tych na miarę Nowo Polską jest następna to jest:

a) Grunta dominialne w folwarku Unikowie.

Grunta górne morg 276 pręt. 128, grunta dolne morg 337 pręt. 157, łąki morg 182 pręt. 262, ogrody warzywne morg 9 pręt. 152, ogrody fruktowe morg 2, place pod zabudowania morg 1 pręt 240, wody i rowy morg 6 pręt. 269, lasy sosnowe morg. 125 pręt. 248, lasy olszowe morg 60 pręt. 52, drogi, wygony i nieużytki morg 38 pręt. 87, pastwiska morg 421 pręt. 53, razem morg 1462 pręt. 148.

b) Grunta dominialne w folwarku Pasieki.

Grunta górne morg 218 pręt. 168, grunta dolne morg 123, łąki morg 44* pręt. 299, ogrody warzywne morg 2, place pod zabudowania pręt. 70, wody i rowy pręt. 100 drogi wygony i nieużytki morg 18* pręt. 94, pastwiska morg 43 pręt. 139, razem morg 450 pręt. 270.

c) Grunta włościańskie w Unikowie.

1. Gospodarzy trzechdniowych.

Pola orne morg 351 pręt, 2, łąki morg 45* pręt. 73. ogrody morg 11 pręt. 276, nieużytki morg 16, pręt. 25, razem morg 425, pręt. 22.

2. Gospodarzy dwudniowych.

Pla orne morg 95 pręt. 11, łąki morg 24 pręt. 46, ogrody morg 6 pręt. 116, razem morg 125 pręt. 173.

d) Grunta włościańskie w wsi Hucie.

Pola orne morg 28 pręt. 207, łąki morg 14 pręt. 38, ogrody morg 14 pręt. 40, nieużytki pręt. 176, razem morg 57 pręt. 164.

e) Grunta włościańskie na Pustkowiu Psujowizna.

Role orne morg 3 pręt 175, łąki morg 3, ogrody morg. 1, razem morg 7 pręt. 175.

f) Grunta włościańskie w wsi Kamasze.

Role orne morg 36 pręt. 16, łąki morg 23 pręt.4, ogrodу morg 7 pręt. 108, nieużytki morg 1 pręt. 117, razem morg 67 pręt. 245.

g) Grunta włościańskie na Pustkowiu Wilkołek.

Role orne morg 43 pręt. 268, łąki morg 12 pręt. 32, ogrody morg 2 pręt. 200, nieużytki morg 3 pręt. 98, rаzem morg 61 pręt. 298.

h) Grunta włościańskie na pustkowiu Lesiak.

Role orne morg 23 pręt. 168, łąki morg 24 pręt.132, nieużytki pręt. 242, razem morg. 48 pręt. 242.

Oprócz tego grunta młynarza obejmują morg 6, grunta kościelne morg 70 pr. kw. 247, zaś grunta Rządowo Kapitulne należące do ekonomii Klonowa morg 140 pr. kw. 137, czyli rozległość dóbr tych ogółem wynosi włók 97 morg 15 pręt. w kw. 18, czyli na miarę Rossyjską dziesiatyn 1497 arszenów kw. 2043.

Rozległość ta obliczaną jest wedle pomiaru sporządzonego przez jeometrę Rządowego Zarembę przy taxie gdy dobra w mowie będące były wystawione na sprzedaż w drodze działów; którego rejestra szczegółowe znajdują się przy tejże taxie złożonéj do biura Pisarza Trybunału w Kaliszu dnia 9 Kwietnia (11 Maja) 1844 r.

Dobra Uników są odległe od miasta Kalisza mil 8, od miasta Powiatowego Sieradza mil 3, od miasta Gubernialnego Warszawy mil 28.

W dobrach tych jest Kościół Parafialny z Probostwem i Szpitalem którego właściciel jest Kollatorem.

W dobrach Unikowie jest część Rządowa zwana Kapitulna do Ekonomi Klonowa obecnie na Donacją JW Czerniszew Jenerała Ministra Wojny przeszłej należąca sześciu Zagrodników i dwóch Komorników w ws Unikowie z tych zaś zagrodników jeden w wsi Kamaszach się znajduje a którzy grunta swe mają pomiędzy gruntami włościańskiemi dóbr Unikowa.

Nadto służy części Rządowej w dobrach Unikowie propinowanie.

Wreszcie dobra Uników są obciążonej służebnościami …...* następnemi:

a) Prawo wolnego wrębu i w krzakach do dóbr Unikowa należących służy właścicielom wsi Biała. b) Dla włościan części wsi Rządowéj Kapitulna zwanéj służy wolne pastwisko wspólne z włościanami miejscowemi.

Zabudowania są następne:

a. Dworskie w wsi Unikowie.

Dwór o 12 pokojach, dwie officyny, sklep, stajnie dwie, wozownia owczarnie dwie, stodoły dwie, jedna z nich ze sklepem, 2 brogi, stodoła, spichlerz i gorzelnia z browarem, studnia z pompą, studnia do wywaru, obory, chlewów pięć, wolarnia, chlewik, studnie dwie, gołębnik; domów 7, karczma z studnią, wiatraki dwa, kuźnie, tarnia do lnu i studnia.

b) Zabudowania włościańskie

1. W wsi Unikowie chałup 40, stodół 32, zrębów od stodół 2, obór 9, chlewów 31, zrębów od chlewów 2, szopy 2, wozownia 1,...kow* 5, karczma i kuźnia.

2. W wsi Huta chałup 10, stodoł 5, obór 2, zrąb od obory 1, chlewów 6, wozownia 1.

3. W wsi Kamasze, chałup 5, stodół 6, obór 3, zrąb do iboiy I.chlewów 6 i stajnia.

4. W Pustkowiu Wilkołek, chałup 7, stodoł 7, chlewów 2.

5. W pustkowiu Lesiak chałup 3, stodół 3, obórka 1 i chlewów 2.

6. W pustkowiu Psujowizna chałupa i stodoła.

Zabudowania w części są murowane mianowicie dworskie reszta z drzewa w słupy i w węgieł. Stan ich jest w części dobry w części średni a w części zły, bliżej można się przekonać w powołanej taxie w biurze podpisanego Pisarza Trybunału w Kaliszu się znajdującej w której każdy szczegół jest opisany, jak niemniej można się przekonać i na gruncie.

Dobra Uników dzierżawiła obecnie Antonina Węgierska po Klemensie Węgierskim pozostała wdowa płacąc rocznie dzierżawy zł. pol. 22,000, czyli rs. 3300, od któréj wedle jéj oświadczenia do aktu zajęcia przez nią zadyktowanego z dniem S-go Jana 1849 r. zwolnił ją właściciel Antoni Juliusz 2 mion Węgierski. Czynszów stałych niemasz żadnych, jedynie puste role po spadłych zagrodnikach dwór wypuszcza na czynsze, które dzierżawi dziewięciu czynszowników zmianie, corocznie podlegających, a którzy po dziś dzień płacą dworowi w ogóle rs. 75, i każden z nich oddaje po dwa kapłony i dwa mendle jaj.

Młynarz Kacper Walęcki z dwóch wiatraków które dzierżawi rocznie płaci rs. 75, i mele bezpłatnie dworowi, żadnych innych danin nie daje.

Liczba włościan w całych dobrach jest następna:

Zagrodnik jeden trzydniowy, ma inwentarz gruntowy, zagrodników dwu-dniowych 34, komorników 10, po jednym dniu robiących z ogrodu.

Prócz nich znajdują się kowal i strycharz, ci robią robotę dworowi za ordynaryą którą pobierają:

W gorzelni i browarze niemasz żadnych aparatów miedzianych ani téż statków drewnianych, gdyż te terażniejsza dzierżawczyni czyli jéj zmarły mąż od dziedzica poprzedniego Tarnowskiego okupił na swą własność.

Dobra te opłacają podatki następne: a) Ofiary Ziemiańskiéj zwyczajnéj rs. 90 k. 18 1/2, b) kopiejek dodatkowych do tejże rs. 6 k. 1 1/2, c) ofiary ziemiańskiéj nadzwyczajnej rs. 45 k. 9, d) kontyngensu liwerunkowego dworskiego zwyczajnego rs. 37 k. 89 i pół, e) kontyngensu liwerunkowego nadzwyczajnego rs. 37 k. 89 1j2, f) kontyngensu liwerunkowego gromadzkiego rs. 48 k. 66, g) podymnego rs. 85 k. 50, h) szarwarku nadzwyczajnego dawnego rs. 26 k. 85, i) szarwarku zwyczajnego dawnego rs. 53 k. 70, k) składki na transport włóczęgów i zbiegów rs. 7 k. 60, l) szarwarku dodatkowego z dymów dworskich rs. 14 k. 40, ł) składki na koszta do odstawy rekrutów rs. 3 k. 80, m) składki ogniowej od zabudowań rs. 91 k. 55, n) prenumeraty Dzienników Praw k. 90, o) prenumeraty Dziennika Gubernialnego rs. 1 k. 80, razem rs. 551 k. 84.

Akt w mowie będący zajęcia doręczony został w dniu 2...* Μaja (9 Сzerw.) 1849 r. Antoniemu Juliuszowi dwóch imion Węgierskiemu jako dłużnikowi, Adamowi Węgierskiemu jako ustanowionemu dozorcy, Antoniemu Szremskiemu jako Wójtowi Gminy Unikowa i Karolowi Kleszczyńskiemu jako Pisarzowi Sądu Pokoju Okręgu Sieradzkiego, następnie stosownie do art. 677 i 680 Р.. zarejestrowany został w właściwéj księdze wieczystej dobr Unikowa d. 25 Sierp. (6 Wrześ.) 1849 r. zaś w Kancellaryi Trybunału tutejszego d. 26 sierpnia (7 Wrześ.) t. m. i r.

Pierwsze ogłoszenie warunków licytacyi i przedaży odbędzie się na audyencyi tegoż Trybunału w dniu 8 (20) Paź. 1849 r. o godzinie 10 z rana.

Kalisz d. 26 Sierp. (7 Wrześ. ) 1849 roku.

J. Migórski.

*nieczytelne