Słownik Geograficzny:
Jakub Jurek (Dobra Ziemskie):
Dobra Wójtostwo Sieradzkie z przyległością Wiechucic i Folwarkiem Zalesie w powiecie i obwodzie sieradzkim, województwie kaliskim położone
1 VII 1811 – dotychczasowy właściciel, Adam Bronikowski, sprzedaje Wójtostwo przed notariuszem kaliskim Bogusławskim Janowi Bielskiemu za 90.000 złp
1820 – powstaje księga hipoteczne dóbr na mocy prawa Królestwa Polskiego[i].
3 IV 1829 – Jan Bielski sprzedaje dobra synowi Franciszkowi za 92000 złp
~1848 – po śmierci Franciszka Bielskiego Wójtostwo dziedziczą dzieci: Jan, Zygmunt, Zenobia i Maria Bielscy.
1864 – na mocy ukazu o uwłaszczeniu chłopów na własność włościan przechodzi 18 mórg i 191 prętów ziemi z terenu Wójtostwa Sieradzkiego oraz 292 morgi i 187 prętów z terenu Wiechucic.
5 IV 1867 – na licytacji drogą działu kupuje Wójtostwo Zygmunt Bielski.
5 VII 1867 – pierwsze rozdrobnienie majątku, dział gruntu o pow. 3 mórg, 133 prętów i 50 pręcików (miary nowopolskiej) nabywają Nepomucen i Izydor Kikowscy; inny o pow. 3 mórg, 44 prętów i 55 pręcików nabywają Kazimierz Bartosz i Antoni Klimas.
1869 – kolejne sprzedaże fragmentów dóbr wójtowskich
8 III 1870 – Zygmunt Bielski sprzedaje Wójtostwo, Wiechucice i Zalesie Bernardowi Guranowskiemu i Moritzowi Brokmanowi za 49000 rbs
1872 – wyłączenie Wiechucic i Zalesia z dóbr, powstaje dla nich osobna księga hipoteczna
5 II 1873 – Wójtostwo nabywają Kajetan i Marianna z Gralińskich Trąbczyńscy. Folwark Wójtostwo Sieradzkie ma wówczas 8 mórg i 62 pręty wraz z zabudowaniami, a oprócz tego grunty o łącznej powierzchni 46 mórg i 51 prętów, jak wykazywała nieznana bliżej mapa.
10 III 1876 – część z gruntu Wójtostwa (działka nr 1307 wg rejestru pomiarowego m. Sieradza[ii]) kupuje Franciszek Garbalski za 715 rbs.
5 IX 1881 – 2 morgi 150 prętów ziemi z Wójtostwa kupują Jan i Emilia Wize.
[i] Archiwum Państwowe w Łodzi, Oddział w Sieradzu. Księgi hipoteczne sądów w Sieradzu, ks. hip. dóbr Wójtostwo Sieradzkie, sygn. 772.
[ii] AGAD, Komisja Województwa Kaliskiego, ...
Wizja Wójtostwo Sieradzkie 1755
Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, sygn. 56-122, karta 1111
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.
Wójtostwo Sieradzkie 1821 r. |
Wizya
budynków Wóytowskich na Przedmieściu Sieradzkim leżących gwałtownym
wichrem po zachodzie słońca dnia dwudziestego siódmego kwietnia roku
pańskiego 1755 wszczętym niektórych poodzieranych innych poruynowanych
owych z grontu powywracanych w przytomności szlachetnych Józefa
Kiełczewskiego Woyciecha Spychalskiego przez uczciwego Sebastyana
Gołąbka ze wsi Biały woźnego autlentykowanego y przysięgłego do WJP.
Sebastyana Psarskiego Stolnikowicza Ziemi Wieluńskiey uprzywilejowanego
Possessora należących z urzędowney rekwizycyi nazajutrz to iest dnia 28
miesiąca y roku jako wyżey sprowadzonych uczyniona y rzetelnie
zobowiązku sumienney przysięgi, co nam actis praesentibus zeznana
zapisana y przyięta per oblatam.
Nayprzód dwór na którym dach w kilku
mieyscach ze szkudeł obdarty znacznie, także szczyt u tegoż dworu z
kilku łatami odłamany y oderwany tudziesz kilka kozłów na tymże dworze
połamanych i ponatrzaskiwanych, komin ze szkudeł obdarty.
Item
komórka przy tymże dworze przybudowana w szczycie ze snopków kilkunastu
obdarta. Potym tamże na podwórzu w tyle drugim dwora obora długa na
siążni piętnaście szeroka na siążni pułpięt z grontu z ścianami z delów
zbudowanemi, dachem snopkami poszytym na most zwalona y z ziemią
zrównana, słupy w garach porozdzierane, kozły, łaty, bonty, owierki,
odrzwie y drzwi połupane poprzetrącane. Przytym za podwórzem nad
sadzawką z suszarni dach częścią dranicami, częścią szkudłami pobity,
znacznie obdarty.
Item na tymże Przedmieściu przy strudze y kałuży
Wielki Krasawa nazwaney staynia wiezna gościnna częścią szkudłami,
częścią od dołu tarcicami pobita, zgrontu także z przyciesiami,
ścianami, kozłami, buntami, y całym dachem na most porozwalana, słupy,
kozły, łaty i inne drzewa połamane, połupane, poprzetrącane y o kilka
składów od placu swego osobliwie szkudły z łatami poroznoszone y cały
budynek tak iako y obora wyżey opisana przy dworze będąca z ziemią
zrównany.
Item na samym końcu Przedmieścia tegoż Krakowskie nazwanego
chałupa w którey zdawna chłop Giemza nazwany do Wóytostwa tegoż
należący mieszka, w szczycie iednym y po obydwych bokach dachu snopkami
poszytego, poobdzierana, kozieł ieden narożnik wyłamany, zrucony, y
komin poodzierany.
Józef Kiełczewski
Antonius Spychalski mpp
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, Libri relationum, sygn. 56-172, karty 412-13.
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.
Do Urzędu i Ksiąg Grodzkich Starościńskich Sieradzkich osobiście przyszedłszy niewierny Jakub Gabrielowicz browaru tu w Sieradzu Wójtowskiego arendarz. Obawiając się ażeby z wydanego sobie pozwu przez JPna Andrzeja Porczyńskiego do Sądów Grodzkich Sieradzkich jakimu majątek własny przychodzącego niepopadł uszczerbkowi to w pilności swej naprzeciw WJmc Pnu Ludwikowi Czyżewskiemu i urodzonemu Andrzejowi Porczyńskiemu niesie zażalenie w tej osnowie. To jest będąc żalący się w dobrach Bogumiłowie browaru ustanowionym arendażem jak zaświadcza kontrakt między sobą żalącym się z jednej a W. Ludwikiem Czyżewskim z drugiej strony w Bogumiłowie dnia 8 lipca r. 1784 spisany i ręką W. Czyżewskiego podpisany, i tymże kontraktem wiele na gromadzie i jak obsiadłemu a per cinsequens[?] kaczmarz borgować ostrzerzeny, gdy więc żalący się podług kontraktu i tego opisu we wszystkich punktach ujścił się. Pozostał tylko kaczmarz tamtejszy za trunek z browaru od żalącego się brany złotych 66 pol. żalącemu się winnym. Żalący zaś te same Wu Czyżewskiemu od którego miał kontrakt przeto Wy Czyżewski reszty summy z arendy wynikającej to jest złt. 60 pol. sobie żalącemu się upominał, żalący zaś kaczmarzowi tejże samej kwoty. Lecz gdy Wy Czyżewski sprowadziszy żalącego i kaczmarza do obrachunków poznał dostatecznie iż sprawiedliwie jest winnym kaczmarz żalącemu się złotych 66 pol., a nie jest w stanie onychże zapłacenia, wołów parę /:przyjmując dług sobie od żalącego należący:/ jak świadczy taksa urzędownie w wsi Bogumiłowie w roku panującego powietrza na bydło w Sieradzu dnia 7go lipca roku 1785go w przytomności woźnego i dwóch szlachty na rzecz Wo Czyżewskiego uczyniona i sposobem oblaty do Ksiąg Grodzkich Starościńskich Sieradzkich dnia 8 tegoż miesiąca lipca i roku podana przybrawszy innych rzeczy więcej ruchomych[?] w należytość za dług wynoszących, których nie umieszczono w taxie w summie złt. 60 pol. sobie od żalącego się należące i zabrał, siebie zaś żalącego się wolnym od zapłacenia złt. 60 uczynił mając już za swoje W. Czyżewski nie upominał się żalącemu. Żalący także nie bacząc się nie winnym Wu Czyżewskiemu a bardziej dufając Wo Czyżewskiego jako Pna swego przyrzeczeniom nawet kwitu z resztej wypłacenia summy na [...] ugodzonej nie dopominał się i bez żadnej roszczenia pretensji z Bogumiłowa tu do Sieradza na browar Wójtowski wyprowadził. Wwyprowadziwszy się czasu niemało spokojnie posia[dał?], dopiero teraz na sądy następujące od JPna Andrzeja Porczyńskiego nabywcy prawa jakiegoś przez Wo Czyżewskiego temu ustąpionego o pozosta[łą?] niby kwotę z arendą wynikającej pozwane żalący się [...]. Dla czego żalący się, ażeby odpowiedzi takowej uniknął jak najsolenniejsze niesie zażalenie i skarży się opisując się przy swej niewinności, tej niesłusznej i [...] i z prawa sobie przyzwoitego wykonaniem [...] przysięgi popierać mocny tej zaskargi Salvi Salvandis.
1787
Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, Libri relationum, sygn. 56-122, karty 715.
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.
My niżej na podpisach wyrażeni będąc wezwani od WJmc Pana Bonawentury Stokowskiego possessora dóbr Wójtostwa Wlgo Taczanowskiego Chorążego Ziemi Wieluński przywilijowanego do tych dóbr a przez nas dwóch szlachty niżej wyrażonych i podpisanych tudziesz woźnego przysięgłego Józefa Wojciechowskiego z miasta Sieradza.
A najprzód jako pobicie zbóż przez grad niżej specyfikowanych jako to wyszedłszy już z dworu najprzód jest działek w składów 45 jęczmienia za stawkiem, którego jęczmienia czwarta część zbita w staj dwojgiem ciągnie się tudziesz przy drodze za browarem w końcu tegoż zwyż wspomnionego jęczmienia jest drugi działek ciągnie się w składów 48 staj dwojgiem, tegoż także zbicie jak i wyżej, tatarki tamże blisko tegoż miejsca w końcu tego jęczmienia jest działek na Czternasce[?] zwanej w staj czworgiem od miasta idąc drogą, na którym działku tylko goła ziemia wcale nie ma nic, jęczmienia pole tegosz zboża zwyż wspomnionego jest działek dwojgiem staj w składów 31, potym skończywszy to idąc dali jest działek w staj dwojgiem na nazwany Madaj w składów 5[6?] żyto zbite ze wszystkim w cale nie ma nic także żyta na Szerokim Dziale wstaje [?] w zagonów 92, czwarta część zbita, następnie działek wskładów 43 bez drogę na Szerokim Działku jest groch także czwarta część zbita, tamże blisko tegoż grochu w staj dwojgiem ciągnący się składów [...] jarki trzy części zbite, a czwarta została tudzież jest działek w Brogu[?] tegoż zwyż wspomnionego zboża, jest jęczmień w składów [...] staj dwojgiem na Szczyznie[?], czwarta część zbita, następnie jarka za wiatrakiem w staj trojgiem składów 96, także czwarta część zbita jako i inne trudno było pobicie miarkować, gdyż tylko w niektórych miejscach mało co stało zboża, to skończywszy zboże poslizmy najprzód widzielizmy żepak bardzo zbity z gruntu, konopie, len, kabuste, poprzetrącało liście i woda powyrywała i inne wazywa poniszczone są, co jako to widzielizmy tak tu jest napisane i gdyby potrzeba w casie wymagała osobiście zeznać przyrzekamy i dla lepszej wiary podpisujemy.
Działo się na gruncie wsi Wójtostwa dnia 8 lipca roku 1787.
Antoni Daleszyński
Bielski
przy mieście Sieradzu na Przedmieściu Wielkim leżącego w czasie lustracyji r. 1789 agitującej się spisany i podpisany
Zabudowanie wójtostwa. - Dworek frontem na południe obrócony o kominie jednym potrzebujący reparacyji, pod snopkami, do którego wchodząc do sieni są drzwi na zawiasach, hakach żelaznych. Na prawej ręce z sieni pokój pierwszy do którego drzwi na zawiasach, hakach z szkoblem, klamką, haczykiem żelaznemi, w którym pokoiku okien 2 taflowych, komin, piec z kaflów znajdują się. Z tego pokoiku są drzwi do drugiego pomniejszego pokoiku na zawiasach, hakach z szkoblami i haczykiem żelaznemi, w pokoiku zaś okno jedno w tafle, piec ten co i pierwszą izbę ogrzewa. Z pokoiku tego są drzwi do schowania, czyli komory prowadzące na zawiasach, hakach z szkoblem i wrzecądzem żelaznemi, w tej zaś komorze jest nad drzwiami na tył dworu idącemi okienko o jednej szybie, te drzwi na zawiasach, hakach z szkoblem i haczykiem, żelaznemi oraz z zaporą drewnianą. Z lewej zaś ręki jest izba pierwsza czeladna, drzwi do niej na zawiasach, hakach żelaznych z haczykiem, w tej izbie nie masz posadzki, tylko z gliny wylepiona, okna 2 w tafelki małe w drewno oprawne, komin lepiony i piec z gliny. Z tejże izby są drzwi na zawiasach, hakach z szkoblem i haczykiem, żelaznemi, do komory, w której jest okienko o jednej szybie na tył. Przy tym dworku w końcu izby czeladnej jest pod snopkami sklepik drewniany, do którego wejście po wschodach, drzwi na zawiasach, hakach żelaznych z szkoblami i wrzecądzem. Ten dworek jest przez teraźniejszego posesora wystawiony, naprzeciw którego są stajnie dwie frontem ku dworkowi obrócone pod poszyciem słomianym już ze sczętem niedobrym, do których są wrota na biegunach drewnianych bez żelaza, w samych zaś stajniach podłogi złe, drabiny, żłoby znajdują się. Przy tych stajniach jest przybudowana stajenka już także zła, do której są drzwi drewniane bez najmniejszego zamknięcia. Między dworkiem i stajniami z boku studnia, przy której wiadro na kołowrocie i linie. Od tej studni idąc po prawej ręce są chlewy pod złym poszyciem i same dosyć złe, których jest nro 7. Od chlewów ku stodołom idąc po lewej ręce są obory dobre, niedawno wystawione pod słomą, do których wrota podwójne, jedne przy wchodzie, drugie na tył. Od tych obór idąc są stodoły 3 większe, każda o dwóch samsiekach z wrotami, klepiskami pod słomą, potrzebujące reparacyji dla swej starości. Jest także i czwarta pomniejsza stodoła dla siana nowo wystawiona. Przy stodołach spichlerz pod poszyciem słomianym, do którego wchodząc drzwi na zawiasach, hakach z szkoblem i haczykiem żelaznemi, w tym spichrzu nie masz samsieków, także wschody na górę, na której się zboża przechowują. I browar z wrotami frontem ku wschodowi przez teraźniejszego posesora przed lat 20 nowo wystawiony, teraz zaś w reparacyji będący i na nowo prawie erygowany pod dachem gontowym. Przy tym browarze jest budynek na ust wystawiony, teraz okien, komina, pieca, drzwi nie mający. Ogrodzenia wedle budynków i dworskich i dworku tudzież i wrót cale innych potrzeba.
Dworzec wójtowski w ulicy Żydowski w mieście Sieradzu z wystawą, dach na nim ze sczętem przegniły, słomą w niektórych miejscach narządzony, o kominach dwóch na dach wyprowadzonych, do którego wchodząc są drzwi na zawiasach, hakach z szkoblem żelaznym i zaporą drewnianą. Z sieni z dwóch stron są sklepiki, do których drzwi na zawiasach, hakach ze szkoblami, wrzecądzami żelaznemi, w tych zaś sklepikach są kramnice w każdym po jednej, tudzież drzwi na zawiasach, hakach z zaporami. W sieni po prawej ręce jest komórka z dylów zrobiona z drzwiami źle opatrzonemi. Z tej sieni są dwie izby mieszkalne z drzwiami na zawiasach, hakach żelaznych z skoblami żelaznemi, o jednym piecu kaflowym z dwoma kominkami z gliny lepionemi. Każda z nich ma okno w małe szybki w drewno oprawne. Z sieni są drzwi na tył na zawiasach, hakach z szkoblem i zaporą, któremi wyszedłszy po ławach nad ścianą są drzwi na zawiasach, hakach żelaznych, któremi wchodzi się do sieni z której są 4 izby, w każdej jest okno w szybki małe, po kominie jednym, piec zaś kaflowy dwie izby ogrzewający, podobnież i drugi także dwie izby ogrzewający, drzwi do tych izb na zawiasach, hakach z szkoblami i wrzecądzami żelaznemi. W tych wszytkich mieszkaniach posadzki nie masz, cały zaś budynek dla starości ma się ku upadkowi.
Chałupa nowo wybudowana słomą poszyta na przedmieściu tymże, co wójtostwo z sienią, izba i komorą, oknem jednym, piecem i kominem dobremi, za nią austeryja na nic zdatna i zrujnowana. Na końcu tegoż przedmieścia są dwie chałupy złe zupełnie, należące do wójtostwa, z których mieszkańcy robią pańszczyzny po dni 2 i inne powinności dawniej ułożone odprawują.
Nazwisko Obwody | Nazwisko Gminy | Nazwisko zbiegłego popisowego |
Sieradzki | Sieradz Wóytos: | Andrzey Drozdowski |
OBWIESZCZENIE.
Na Woytostwie pod Sieradzem w dniu 9. Października b. r. przytrzymaną została krowa maści czerwoney, łysa, z małemi rogami, maiąca lat 10; że zaś dotąd do tey właściciel pomimo czynionych Obwieszczeń nie zgłasza się, przeto Kommissarz Obwodu zawiadomia, że ieżeli po ogłoszeniu ninieyszego obwieszczenia właściciel po odebranie takowey naydaley w ciągu dni 10. nie zgłosi się, tedy takowa przez licytacyą sprzedaną, a zebrana za też kwota na Szpital obróconą zostanie.
Sieradz dnia 17. Listopada 1821.
Za Kommissarza Obwodu Sieradzkiego,
Dąbkowski.
OBWIESZCZENIE.
Gdy niżey podpisany kwotę złotych dwieście Rewersem na dniu 17. Marca 1826 r. Józefowi Tokarskiemu przez siebie wystawionym, obiętą, wypłacił iuż temuż swemu Wierzycielowi; przeto zawiadomiaiąc o tem Szanowną Publiczność, ostrzega, iż kwota pomieniona stała się przez to nie wymagalną, pomimo tego, że Dokument ex-quo iako nie zwrócony znayduie się w iego ręku.
Wóytostwo pod Sieradzem dnia 18. Grudnia 1827 r.
Jan Bielski,
Właściciel Wóytostwa i Wiechucic.
Strażak 1909 nr 1
Pożar browaru w Sieradzu. Wskutek nieostrożnego obchodzenia się robotników z ogniem powstał pożar w browarze Piotra Danilewicza. Oprócz budynków, pożar strawił nieubezpieczone ruchomości na znaczną sumę. Podczas akcyi ratunkowej rozbiegały się konie przy wozie straży ogniowej ochotniczej. Powożący Józef Gołąb, spadając z wozu, uderzył głową o słup od latarni i zabił się.
Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został na dzień 24 marca 1930 r., w którym to dniu osoby interesowane winny zgłosić swoje prawa w tymże wydziale hipotecznym, pod skutkami prekluzji.
PIWA okocimskie
STANIAŁY!!!!
Żądajcie w każdym lokalu i wszędzie Hurtowny skład.—
S. Danielewicza
Browar-Sieradz tel. 8
86. Danielewicz Stanisł., Nr. rejestr. 80619, sam. półciężar. — Chevrolet — miejsc. postoju: Sieradz, Krak. Przedm. (browar).
Czy pożar w browarze Piotra Danilewicza dotyczył browaru kupionego po licytacji browarów braci Trąbczyńskich w 1903r? Czy to był browar wcześniej posiadany przez Danilewiczów?
OdpowiedzUsuńGdzieś czytałem iż Danielewicz był właścicielem słodowni więc pewnie i dostawcą dla browaru w Sieradzu. Czyli zakup przez niego browaru był uzasadniony biznesowo. Zagadką pozostaje przyczyna upadku browaru, wówczas już braci Trąbczyńskich. Kajetan Trąbczyński przekazał browar synom około 1885 roku. Kajetan Trąbczyński zmarł w roku 1905 w Warszawie i jest pochowany na sieradzkim cmentarzu
OdpowiedzUsuńKajetan Trąbczyński przepisał browar na 4 synów Kajetana Jakuba, Antoniego, Wojciecha i Józefa Kalasantego w 1897 r. Po paru latach i bankructwie Wójtostwo nabył Piotr Danielewicz, który koło 1914 r. sprzedał majątek synowi Stanisławowi. Pałac spłonął w ostatnich dniach II wojny światowej, wysadzony celowo przez zamieszkujących go Niemców, mój dziadek był tego świadkiem. Rozebrany został po wojnie.
UsuńDanielewicz raczej nie dostarczał niczego Trąbczyńskiemu, bo przed przybyciem do Sieradza mieszkał daleko - w Warce.
Usuń