Róża

Zajączkowski:

Róża -pow. łaski
1) 1398 kop. z 1482 r., Baruch 279, por. 328(?): (Róża) - w akcie uposażenia kośc. w Pabianicach (v.) wzm, jest R. jako należąca do par. pabianickiej.
2) XIXw. SG IX, 850: Róża - kol. i os. leśna, par. Dobroń, gm. Wymysłów, pow. łaski.
Uwagi: Długosz, Ł. i P. nie podają. Ponieważ R. nie występuje zupełnie w XV i XVI w., a pojawia się dopiero w lustracji z 1606 r., wobec tego Baruch (279) uznaje wzm. o R.w dok. z 1398 r. za wtręt późniejszy, w konsekwencji czego nie przypisuje tej miejscowości starej metryki. Por. Koz. (II, 79), który przychyla się do tego poglądu. 

Taryfa Podymnego 1775 r.

Róża, wieś, woj. sieradzkie, powiat szadkowski, własność kościelna, 9 dymów.

Czajkowski 1783-84 r.

Róża, parafia dobroń, dekanat lutomirski (lutomierski), diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: kapituła krakowska.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Róża, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Szadkowski, parafia Pabianice, własność rządowa. Ilość domów 13, ludność 164, odległość od miasta obwodowego 5.

Słownik Geograficzny:  

Róża,  kol. i leśn. os., pow. łaski, gm. Wymysłów, par. Dobroń, na lewo od drogi bitej z Pabianic do Łasku; kol. ma 26 dm., 206 mk., 530 mr. włośc.; leś. os. 2 dm., 15 mr. dwor.

Spis 1925:

Róża, wś, pow. łaski, gm. Wymysłów. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 43. Ludność ogółem: 303. Mężczyzn 151, kobiet 152. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 294, ewangelickiego 9. Podało narodowość: polską 303.

Wikipedia:

Róża-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim, w gminie Dobroń. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie sieradzkim. Wieś położona wśród lasów w pd.-wsch. części gm. Dobroń. W 1881 r. była kolonią liczącą 21 dymów i 206 włościan. W pobliskim lesie zachował się cmentarz z I wojny śwatowej z kilkudziesięcioma grobami. W pobliżu wsi budowany jest węzeł dróg ekspresowych S8 i S14, które wraz autostradami A1 i A2 utworzą obwodnicę wokół Łodzi. Otwarcie węzła planowane jest na styczeń 2014 roku.

1992 r.

Gazeta Warszawska 1823 nr 68

Kommissyia Woiewództwa Kaliskiego

Obwieszcza ninieyszem, iż Ekonomiia Rządowa Pabianice w Obwodach Piotrkowskim i Sieradzkim położona, w terminie na dniu 14 Maia r. b. i w dniach następnych zrana o godzinie dziesiątey w Biórze Wydziału Skarbowego Sekcyi Ekonomiczney odbywać się maiącym, z wolney ręki na lat trzy pro 1823/1826 wydzierżawioną zostanie; niemniey, że osoba udowodniaiąca naylepszą, w myśl postanowienia Xięcia Namiestnika Królewskiego dd. 24 Stycznia 1818 r., kwalifikacyią, przed innemi otrzyma pierwszeństwo.

Dla uczynienia dogodności konkurrentom, Kommissyia Woiewódzka uprzedza ich, iż wolno im będzie złożyć kwalifikacyią i deklaracyią względem całey Ekonomii Pabianice, lub też tylko co do poiedynczych Kluczów poniżey wyszczególnionych, do których należą, a mianowicie:

1. Do Klucza Pabianice, czyniącego roczney intraty zł. Pol. 25,543 gr. 4 exclusivę czynszów: a) Z miasta Pabianice i Rzgów. — b) Wsie Bychlów, Jutrzkowice, Karniszewice, Piątkowisko, Roża i Mogilno. — c) Koloniie Chechło, Pawlikowice, Rydzyny, Wymysłów i Markowka. — d) Folwarki Pabianice, Młodzieniaszek i Potażnia. — e) Propinacyia. — f) Młyny Łęczno, Biesaga, Pliszka i Grobelny, wraz z rybołówstwem w stawach przy tychże młynach będących.  

(...) Ogół roczney intraty z powyższych Kluczów czyli z całey Ekonomii Pabianice wynosi summę zł. Pol. 149,249 gr. 2 exclusive czynszów.

Przed przystąpieniem do układów, każdy konkurrent obowiązany będzie złożyć w gotowiźnie Vadium czwartey części roczney intraty z tych dóbr wyrównywaiące, których dzierżawy żąda, a zresztą warunki, pod iakiemi Ekonomiia Pabianice wydzierżawioną zostanie, każdego czasu w Biórze Wydziału, na wstępie wymienionego, przeyrzane bydź mogą. — Działo się w Kaliszu dnia 15 Kwietnia 1823 roku.

Za Prezesa: Kowalski K. W.

Sekretarz Jeneralny: Dziewulski.

Gazeta Warszawska 1825 nr 32

Kommissyia Woiewodztwa Kaliskiego.

Do powszechney podaie wiadomości, iż następuiące Dobra Rządowe są do nowego wydzierżawieniu od dnia 1 Czerwca 1825 r. na zasadzie Postanowienia Xięcia Namiestnika Królewskiego z d. 24 Stycznia 1818 r., to iest:

I. W Obwodzie Sieradzkim.

2. W Ekonomii Pabianice:

a) Klucz Pabianice składaiący się: z miast: Pabianic i Rzgowa, z wsiów: Bychlewa, Jutrzkowic, Karniszewic, Piątkowiska, Róży, Mogilna, z folwarków: Pabianice, Młodzieniaszka i Potaźni, z propinacyi, z młynów: Łęczno, Grobelny i Nowo-grobelny, z rybołostwa; na lat trzy po sobie idących, za opłatą roczney summy dzierżawney zł: Pol: 25,543 gr: 4.

Gazeta Warszawska 1826 nr 46

Trybunał Cywilny Pierwszey Instancyi Woiewództwą Kaliskiego.

Na skutek Postanowienia Nayiaśnieyszego Pana z daty 12/24 Stycznia r. b. Regulacyią Hypotek Dóbr Narodowych, z któremi Skarb Publiczny do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przystępuie, nakazuiącego, i na skutek Reskryptów Kommissyy Rządowych Sprawiedliwości i Przychodów i Skarbu d. d. 22 i 24 Lutego r. b. rozpoczynaiąc regulacyią takową hypotek, podaie do wiadomości publiczney, iż do przyymowania Aktów pierwiastkowego regulowania hypotek Dóbr i realności niżey wymienionych w Woiewództwie Kaliskiem położonych, wyznaczył termin (...)

Na dzień 9 Maia 1826 roku. — dla:

10. Dóbr Narodowych Ekonomii Pabianice, składaiącey się z folwarku i wsi Wiskitno, z folwarku Potaźnia, z wsiów Kaniszew, Piątkowizna i Róża, z folwarku Pabiance, z wsi Bychlew, z miasta Pabianice, z młynów: Łęczno, Grobelno stary i nowy, z wsiów Jutrzkowic i Mogilno, z folwarków Młodzieniaszek i Żytowice, z wsiów Żytowice i Woli Żytowskiey, z folwarku i wsi Konin, z folwarku i wsi Górka, z folwarku i wsi Świątniki, z wsi Kudrowa, z folwarku i wsi Szynkielew, z wsi Petrykszy, z folwarku i wsi Brus, z wsi: Retkin i Rokicie, z folwarku, wsi i młyna Ruda, z folwarku Widzów, z wsiów Repałtowic, Laskowice, Gadka i Chocianowice, z folwarku i wsi Wola Zaradzyńska, z folwarku i wsi Łdzan, z folwarku Maiewka w Powiecie Szadkowskim, z folwarku i wsi Huta Wiskicka, z wsi: Guzow i Kalino, z folwarku i wsi Gospodarz, z wsi: Guzow, Grodzisko, Czyzinin, Prawda i Kalinko, z folwarku i wsi Broyce, z folwarku i wsi Wola Rakowa, z wsi: Wola Kutowa, Pałczew i Kraszew, z folwarku i wsi Wardzyn, z folwarku i wsi Kotliny, z wsiów: Karpin, Kurowin i Dalkow, z folwarku i was Dłutow, z folwarku i wsi Huta Dłutowska, z wsi Leszczyn, z folwarku W. Leszczyny, z wsi Orszk, z folwarku i wsi Szlątkowice, z wsi Mierzączka i Łazisko, z miasta Rzgow, w Powiecie i Obwodzie Piotrkowskim, z młyna Laskowice i Talar, z osad wieczno-dzierżawnych, iako to: Kolonii Chechło, Pawlikowie i Wymysłowo, z folwarku Wymysłow, osad wieczno-dzierżawnych Markowka, Dąbrowa, Xawerów i Olechów, z młynów Biesaga, Pliszka, Jachim, Bruss, Rokine, Charzeń, Chachuła, Cyryczyn i Wiskitno, w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim; z Kolonii Starowa Góra, Modlica i Bakowice, z młynów Gospodarz, Rydzyn, Cieplucha, Karpin, Kotliny, Kozica, Pułtalarek, Molenda, Lipniec, Depcik i Grodziska w Powiecie i Obwodzie Piotrkowskim; z 1go domu Czworaki, z młyna w Pabianicach, z domu w Pabianicach, z Kolonii Maiewka i Rydzyny i z młyna Świątniki, w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim położonych.

(...) W moc Art: 3 postanowienia powyższego Nayiaśnieyszego Pana, oznaymia Trybunał, iż ktokolwiek sądziłby mieć prawo do własności Dóbr wyżey wymienionych, lub iakie prawo rzeczowe ściągaiące się do tychże Dóbr, może i powinien się zgłosić w terminach oznaczonych, a naypóźniey do dnia 14 Cztrwca r. b., który się w skutek Art: z tegoż postanowienia, ze względu na czas do obwieszczeń potrzebny, iako ostateczny i prekluzyyny oznacza.

Nadto dodaie Trybunał wskutek Art: 4 postanowienia Nayiaśnieyszego Pana, iż żadne reklamacyie przeciw Inkameracyi Dóbr na mocy urządzeń, iakie nastąpiły za Rządu Pruskiego, Austryiackiego, oraz na mocy Prawa na Seymie Xięztwa Warszawskiego dnia 23 Grudnia 1811 roku uchwalonego, ani też kompetencyie do Hypoteki przyiętemi nie będą, rozpoznawaniu Sądowemu nie ulegaią, niemniey żadne inne pretensyie prócz wymienionych powyżey w Artykule 3 do Hypoteki przyymowanemi bydź nie maią.

Regulacyia takowa odbywać się będzie w Kaliszu w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny położonym, przed delegowanemi przez Trybunał wyznaczonemi, o których w Kancellaryi Hypoteczney dowiedzieć się będzie można. — Kalisz d. 4 Marca 1826 r.

Rembowski Prezes.

Karnecki Sekretarz.

Dziennik Powszechny 1835 nr 47

Kommissya Woiewództwa Kaliskiego. Na zasadzie Reskryptu Kommissyi Rządowey Przychodów i Skarbu, z daty 30 Listopada r. z. Nr.41,739, Kommissya Woiewódzka podaie do publiczney wiadomości, że w Leśnictwie Pabianickiem, Straży Roża, w okręgu III, na powierzchni mórg magd. 180, Brenno zwanney, znayduiące się drzewo, sprzedanem zostanie więcey daiącemu, przez publiczną licytacyą, a to pod następuiącemi warunkami: 1. Praetium fisci do licytacyi sprzedać się maiącego drzewa, stanowi się wedle taxy leśney, na rok 1835 zatwierdzoney, iako to:

a, za 176 sztuk drzewa iglastego budulcowego, po 36 stóp długości, 16 cali w średniey zrównaney grubości, czyli za stóp sześćściennych 9152 po groszy polskich 5, 3/10 złp. 1,616 gr. 25

b, za 85 sztuk drzewa iglastego po 30 stóp długości, 12 cali w średniey zrównaney grubości, czyli za stóp sześćściennych 2,010 po gr. 5, 3/10 złp. 360 gr. 12

c, za 900 sztuk łat i złupania iglastych, po 24 stóp długośći, 6 cali w średniey zrównaney, czyli za stóp 4,302 po gr. 2, 7/10 złp. 387 gr. 5

d, za 660 sztuk łat okrągłych, po 24 stóp długości, 4 cale w średniey zrównaney grubości, czyli za stóp 1,478 po gr. 2, 7/10 złp. 133 gr. —

e, za 4 sążnie szczapów dębiny, a 108 stóp sześćściennych po zł. 3 gr. 26 złp. 15 gr. 14

f, za 4 sążni dębowych krąglakowych po zł. 2 gr. 13 złp. 9 gr. 22

g, za 7 sążni olszowych krąglakowych, po zł. 2 gr. 13 złp. 17gr. 1

h, za 978 sążni szczapowych iglastych, po zł. 3 gr. 10 złp. 3,260 gr. —

i, za 347 sążni krąglakowych iglastych, po zł. 1 gr. 27 złp. 659 gr. 9

Razem złp. 6,458 gr. 28 i od tey summy licytacya w dniu 24 Lutego r. b., w Biurze Kommissarza Obwodu Piotrkowskiego odbyć się maiąca, rozpoczynać się będzie.

2. Przystępuiący do licytacyi, obowiązany złożyć vadium w 1/4 części ogólney summie wyrównywaiące, to iest: złp. 1,614 gr. 22, które odstępuiącym od licytacyi zaraz zwróconem zostanie, a utrzymuiącego się pozostanie iako rękoymia dla Skarbu, aż do ukończenia wyróbki drzewa, i uzupełnienia warunków kontraktu.

3. Plus-licytant zaraz po zatwierdzeniu kontraktu opłaci Skarbowi, a mianowicie Kassie Urzędu Leśnego Pabianice, pierwszą połowę postąpioney przez siebie ogólney summy, a drugą połowę po wyrobie pierwszey połowy drzewa iemu sprzedanego; nadto, obowięzuie się opłacić plus, iaki przy wyrobie okaże się nad ilość drzewa w punkcie pierwszym powyżey wyszczególnionego, przy czem vadium złożone może mieć sobie potrąconem, a gdyby z tego co zbywało, zostanie mu zwrócone, tym więc celem:

4. Poddać się winien kontrolli przez Urzędników Leśnych utrzymywać się maiącey, iak równie rewizyi Urzędnika przez Kommissyą Woiewódzką delegowanego, jeżeli drzewo w części lub całości ua spław będzie miało bydź puszczone.

5. Wyróbka i wywózka drzewa, która kosztem kupuiącego uzupełnioną będzie, aż do końca roku 1836 odbywać się może, w którym-to czasie kupuiący całe to mieysce z drzewa oczyścić obowiązany.

6. Wszelkie szkody przez wyrobników przy sprzedanem drzewie pracuiących, w Lesie Rządowym, czyli to przez zapuszczenie ognia, lub wycięcie drzewa po za obrębem przez Urząd leśny wskazanego mieysca, kupuiący obowiązuie się wynagrodzić Skarbowi, wedle istnieiących przepisów i ustanowienia wysokości kary.

7. Drzewo w mieyscu tem znayduiące się, a powyżey wyszczególnione, przed spuszczeniem i wyrobieniem przez kupuiącego, oznaczone będzie młotem sprawuyącego Urząd Leśny, a po wyrobieniu przy wywozie młotem Podleśnego właściwey straży, któren zarazem kontrollę wyrobionego drzewa prowadzić będzie, celem ustanowienia plusu przy wyrobie nad oszacowanie powyższe okazać się mogącego, a któren-to plus iak się to iuż w punkcie 3 powiedziało, kupuiący w stosunku kontraktowey ceny, oprócz ogólney summy przy licytacyi postąpioney do Kassy Leśney opłacić, bierze na siebie obowiązek, oraz poddaie się karze na defraudantów przepisaney, gdyby poważył się bez młota i wiadomości Podleśnego, iakąbądź część drzewa przez siebie zakupionego wywieźć.

8. Koszta ogłoszenia, stępla i portoryi ninieyszego kontraktu kupuiący ponieść obowiązuie się. 9. Protokół licytacyiny, zaraz od podpisania tegoż, plus-licytanta obowiązywać będzie, Rząd zaś dopiero od czasu onego zatwierdzenia. Wszyscy wiec chęć do licytacyi maiący zechcą się w mieyscu i terminie w punkcie pierwszym oznaczonym stawić i plus-licyta do protokółu podać, a naywięcey daiący pewny bydź może utrzymania się. w Kaliszu dnia 4 Lutego 1835 r. Prezes, Szmidecki. Sekr. Jlny, Przedpełski.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1838 nr 24

Rząd Gubernialnу Kaliski.

W wykonaniu reskryptu Kommissyi Rządowey Przychodowi Skarbu z daty 3 (15) Listopada r. z. Nr. 89228, podaie do publiczney wiadomości, iż na czasowo wydzierżawienie na lat 12 od 1 Czerwca 1838 r. Dóbr Rządowych i Suprymowanych z temże dniem expiruiących, odbywać się będą licytacye w biurze Rządu Gubernialnego w Kaliszu w sali ogólnych posiedzeń każdego dnia od godziny pierwszey z południa poczynaiąc w terminach i od summ za pretium fisci poniżey wyszczególnionych:

B. Na dniu 9 (21) Lutego 1838 r.

I. Dobra Rządowe.  

7. Naczelna dzierżawa Ekonomii Pabianice w powiecie i Obwodzie Sieradzkim położona, składaiąca się z folwarków: Młodzieniaszek, Potaznia, Widzów, Wola Zaradzyńska, z wsiów Rychlewa, Jutrzkowice, Piątkowisko, Róża Mogilno, Rypułtowice, Laskowice Chocianowice i Wola Zaradzeńska, z dochodów z miasta Pabianice i Rzgowa, z odpadków leśnych morg 255, z propinacyi w całey naddzierżawie, z młynów Biesaga Pleczka, Chachała i Charzew, dochód roczny dotychczasowy po potrąceniu wszelkich podatków i ciężarów gruntowych procentów na budowle, mosty, i wydatki losowe wynosi złp. 26003 gr. 18 do tego dodawszy: czynsze od włościan i kolonistów po potrąceniu 10 od sta zatrudnienie się poborem złp. 19577 za małe polow. 1 od sta złp. 260 gr 19. Summa do licytacji pro pretio wynosić będzie złp. 45901 gr. 7.

(…) Do ustanowienia summ od których licytacya rozpoczynać się będzie, przyjęte były następujące zasady:

a. Od summy dotychczasowey dzierżawnej potrącono podatki i ciężary gruntowe, także które w anszlagu intraty nie były potrącone, a które Skarb sam opłacał lub dzierżawcom bonifikował.

b. Dodane zaś nawzaiem dochody antelinealne które się nateraz wybieralnemi okazały,

c. Od summy netto w tym sposobie ustanowionej potrącono 5 od sta, a najwięcej 10 od sta, na budowle 5 od sta, na wszelkie losowe wypadki, 4 od sta na utrzymanie Wójta Gminy, i 1 od sta a najwięcej 2 od sta na utrzymanie w dobrym stanie mostów, dróg i drogowskazów.

d. Następnie do pozostałej summy doliczono 1 od sta na dochod za małe polowanie niemniej:

e. Dodano czynsze i dzięsięciny w gotowiznie, które dotąd wprost do Kassy Obwodowej wpływały. — Po potrąceniu od tych dochodów na korzyść dzierżawcy 5 od sta na zatrudnienie się poborem, a 5 od sta na wszelkie niedobory bez żadnej ze skarbu ewikcyi.

Tak dopiero summa ostatniego z powyższego wyrachowania wynikła, stanowi pretium od ktorego licytacya rozpoczynać się będzie; nadmienia się wszakże ze jeżeli przy bliższym rozpoznaniu na gruncie okaże się potrzeba potrącenia wyższego procentu na mosty lub wyższego nad 5 do 10 procentu na budowle, potrącenie to przy licytacyi miejsce mieć będzie.

Każdy pretendent do licytacyi przystępujący obowiązany złożyć jest na vadium 1/4 część summy pro pretio fisci ustanowionej które przez utrzymuiącego się przy licytacyi dokompletowane być musi do wysokości 1/4 części summy z licytacyi wynikły, po zatwierdzeniu zaś kontraktu utrzymujący się przy dzierżawie złożyć będzie powinien kaucyą wyrownywającą całkowitej summie dzierżawnej, niemniej potrąconym ciężarom podatkom i procentom wyżéj wyszczególnionym, bez względu czy kaucya będzie stawiona w gotowiznie, listach zastawnych lub hypoteczna, oprócz tego przystępujący do licytacyi obowiązany będzie złożyć świadectwo kwalifikacyjne postanowieniem X. N. Królewskiego z d. 24 Lutego 1818 roku przepisane, które obeymować powinno, znaiomośc gospodarstwa dobre obchodzenie się z włościanami, zamożność w inwentarzach regularną wypłatność, posiadanie funduszu w gotowiznie dwuletniej dzierżawie i kaucyi przepisanej odpowiedniego. —Swiadectwo takie kwalifikacyjne winno być wydane przez Kommissarza Obwodu, w którym pretendent iest zamieszkały, przez właściwy Rząd Gubernialny potwierdzone, inne świadectwa przyjmowane nie będą.

w Kaliszu d. 6 (18) Stycznia 1838 r.

p. o. Gubernatora Cywilnego,

Nieniewski, Z.

Sekretarz Jeneralny, Russecki, Z.

Kurjer Warszawski 1886 nr 206

W dniu 25-ym z. m. we wsi Róża, gminie Prawda, zabita została od pioruna Marjanna Zadrożna.

Przyszła ona w odwiedziny do swego zięcia, a będąc z ziębniętą usiadła przy kominie, w tejże chwili piorun wpadłszy kominem pozbawił ją życia.  

Gazeta Świąteczna 1908 nr 1433

Przez wódkę żywcem spaleni. Pomiędzy wsiami:. Mogilnem, Różą, i Ldzaniem, w powiecie łaskim, guberńji piotrkowskiej, jest rządowy las, w którym od kilku lat prowadzone są wyręby. W latosim roku drzewo przeznaczone w tym lesie na wyrąb zakupił ogółem jeden handlarz i sprowadził robotników, którzy mu je obrabiali. Robotnicy, aby mieć schronienie przed deszczem, pobudowali sobie jakąś niby szopę. Był to dół wykopany na dwa łokcie w ziemi, z wierzchu pokryty deskami i słomą, na to zaś było nasypane ziemi. Jednego dnia trzech robotników i rządowy gajowy raczyli się w tej szopie wódką; a że przytem i papierosy palili, więc zapewne musieli zapuścić ogień w słomę, której tam pełno było po kątach. Robotnicy tak się tą gorzałą uraczyli, że nie wiedzieli o Bożym świecie, i gdy się wszczął pożar nie mogli sami wyjść z szopy. Na szczęście spostrzegł płomienie inny robotnik, który natenczas był w pobliżu, więc pobiegł coprędzej, i dwóch zdążył jeszcze wyciągnąć z płomieni chociaż poopalanym; po drugich dwóch już nie mógł wejść, i ci żywcem się spalili. S. Mudzo.

Gazeta Świąteczna 1909 nr 1472

Listy do Gazety Świątecznej. Z gminy Wymysłowa w powiecie łaskim, gub. piotrkowskiej. Do naszej gminy Wymysłowa należy cała parafja dobrońska, oraz niektóre sąsiednie wsie z parafij: łaskiej, mikołajewickiej i Górki-pabjanickiej. Urząd gminny mieści się we wsi Dobroniu. W gminie mamy 5 szkół, które dawniej były wiejskiemi czyli gromadzkiemi, lecz przeszło 20 lat temu, zostały za zgodą gminiaków przerobione na gminne. Utrzymanie oraz naprawa tych szkół drogo gminę kosztuje, lecz pożytek z nich, zdaje się, jest niedostateczny, gdyż dobrze zauważyć można to po ludziach, że nie są należycie oświeceni; gdyby mieli zdrową oświatę, to by inaczej postępowali i żyli. Młodzież zamiast z każdym rokiem mieć więcej rozumu, i wolne chwile od pracy poświęcać na czytanie dobrych książek i gazet, albo na inne dobre rzeczy, to przeciwnie, marnuje czas na złe i niegodziwe zbytki, które potem niejednej rodzinie tylko wstyd i hańbę przynoszą. Prawie wszystka młodzież w naszej gminie trudni się tkactwem, biorąc przędziwo od przedsiębierców z miasta Pabjanic i pobierając zapłatę od sztuki. Możnaby na tem nieźle zarobić, gdyż niejeden z tkaczy, oszczędzając grosza, dorobił się, jak to mówią, "z dziesięciu palców" majątku. Lecz dzisiejsza młodzież tkacka, zamiast oszczędzać zapracowany grosz, wydaje go na rozmaite niepotrzebne rzeczy, sprawia "modne", cudzoziemskie ubrania, cudaczne kapelusze a raczej czupieradła, czego nasi dziadkowie nie znali; to też taki młokos jak się wystroji, to wygląda jak nieprzymierzając djabeł. Tak samo i kobiety. We wsiach Dobroniu, Mogilnej, Ldzaniu i Róży tak mężatki, jak i dziewczęta ubierają się w wełniaki i zapaski własnego wyrobu; ale w innych wsiach naszej gminy ubierają się jakoś z cudzoziemska. To też taka panna jak się "wystroji" do kościoła, to wygląda jak jakie straszydło, i śmiało możnaby ją postawić gdzieś w prosie albo jęczmieniu dla straszenia wróbli. Co zaś zbędzie od strojów, to resztę grosza wydają na tę przeklętą gorzałę. A gdy nastanie jakiś zastój w robocie, to taki naprzykład młokos, który nie zaoszczędził sobie nic na złe czasy, musi przestać udawać "panka" i pracować kosą albo cepami. — Szerzeniem pijaństwa trudnią się tutaj najbardziej sklepiki, które ukradkiem sprzedają wódkę. Powinniby temu zapobiedz wójt z sołtysami, albo starsi gospodarze; ale gdzie tam!.. Oni nawet radzi są z tego, że mają gdzie się zejść, poczęstować i "pobawić". Do jednego takiego sklepiku w ostatnim dniu zapust zeszło się kilku gospodarzy, i zaczęli się zabawiać po pijanemu tańcami. A tańczyli tak, że potem niektórzy wrócili do domu z potarganemi rękawami, poprutemi kożuchami, z sińcami na twarzy i czole. Nie o wszystkich tu mowa, bo i u nas są ludzie rozumni, którzy nietylko uczciwie żyją, ale i o sprawy ogólne dbają. Naprzykład we wsi Dobroniu założyli gospodarze przed kilku laty kapelę, która nieźle grywa. Było też tam koło Macierzy szkolnej, które utrzymywało dwie czytelnie; po zamknięciu jednak Macierzy i czytelnie dobrońskie zostały zwinięte. Dnia 21 lutego odbyło się w Wymysłowie zgromadzenie czyli wiec gminny. Lecz gminiacy nasi niebardzo dbają o swoje sprawy, gdyż ów wiec był aż 4 razy zwoływany, zanim się zgromadziła dostateczna ich liczba. A było o czem obradować. Zatwierdzano wydatki gminne poczynione w roku ubiegłym i uchwalano nowe na rok 1909. O kilku wydatkach ważniejszych wspomnę. Przeznaczono mianowicie: dla wójta 200 rub., dla pisarza 200 rub., dla stróża 100 rub., dla stójki 100 rub., na światło i przybory pisemne do urzędu gminnego 100 r., dla nauczycieli pięciu szkół 1500 r. Uchwalono również między innemi 120 rubli dla policji i 220 na towarzystwo dobroczynności w Warsawie. Tych dwóch podatków gmina nieraz odmawiała, lecz i tak musiała je płacić. Na koszta lecznicze za biednych mieszkańców gminy wypadło płacić 390 rubli. Jednego wydatku gminiacy nie zatwierdzili, bo uczynił go bez wiedzy i pozwolenia gminiaków wójt z pomocnikami. Mianowicie budowała gmina we wsi Mogielnicy szkołę; przeznaczone było na nią, tak jak i na budowaną poprzedniego roku w Żytowicach, tysiąc i 500 rubli. Ale wójt oddał tę budowę innemu majstrowi, który zażądał i otrzymał o 200 rubli więcej. Gminiacy oświadczyli, że tego wydatku, bez ich wiedzy uczynionego, nie uznają. Na tem się wiec zakończył. Wiecownicy rozeszli się co prędzej, i uchwał spisanych nikt nawet przy podpisywaniu nie przeglądał. To też niewiadomo, czy je w myśl wiecowników dokładnie spisano. Czytelnik.

Gazeta Świąteczna 1914 nr 1741

Z okolicy Łaska i Pabjanic, w guberńji piotrkowskiej, piszą do nas, co następuje: Wiosnę mieliśmy wczesną, a zimę prawie bez śniegu, to też ziemia rychło obeschła, tak, że w połowie marca gospodarze wychodzili już z pługami w pole. A że pogoda sprzyjała, więc w połowie kwietnia siew ukończono i kartofle nawet na bardzo mokrych gruntach przed końcem kwietnia również zasadzono. Kwiecień mieliśmy ciepły, ale w maju wiał zimny wiatr i bywały nocami przymrozki, przytem od połowy kwietnia do dnia 28-go maja nie było ani razu deszczu, któryby należycie ziemię przemoczył. Pomimo tego urodzaje zapowiadają się nienajgorzej. Żyto trocha lepsze niż średnie, owies i jęczmień wcześnie zasiane powschodziły gęsto i jeżeli Pan Bóg użyczy deszczu, to mogą nawet być wspaniałe; tylko na gruntach suchych i przytem późno zasiane przedstawiają się bardzo licho. Kartofle pięknie powschodziły, ale koniczyna i trawy źle się zapowiadają. Z nastaniem wiosny i suszy prawie każdego dnia było widać gdzieś w okolicy kłęby dymu, a nocami łuny pożarów. W końcu marca we wsi Róży spaliła się stodoła; ratowała straż ogniowa z Dobronia. W niedzielę 5 kwietnia we wsi Chechle spaliła się również stodoła; szerzenie się pożaru powstrzymała straż z Pabjanic. Nocą na 21 maja było widać dwa pożary we wsiach Woli-Żytowickiej i Laskowicach. Następnej nocy był pożar w Łasku, spaliła się stodoła i dom, a w nim poniosła śmierć w płomieniach kobieta z dwojgiem dzieci. Dnia 25 maja pożar nawiedził wieś Kosobudy. W dniu 28 maja przeszła burza z obfitym deszczem, który doskonale ziemię przemoczył; zdawało się, że po deszczu pożary zmniejszą się, tymczasem nocą na 30 maja spaliła się znów osada we wsi Krobanowie. We wtorek 2 czerwca poszły z dymem osady dwóch braci Pawlaków we wsi Żytowicach; na ratunek przybyły tam straże ogniowe z Pabjanic, Dobronia, Lutomierska, Konstantynowa, Kazimierza, Bechcic i Czołczyna. Jednocześnie we wsi Zakrzewkach, stykającej się z Dobroniem, wybuchł też pożar w zagrodzie A. Kabzy. Szczęście, że nie cała straż ogniowa dobrońska była przy pożarze w Żytowicach; pozostała jej część przy pomocy ludzi chętnych do ratunku pożar w Zakrzewkach ugasiła; spaliły się tylko jeden dom i stodoła. W kilka godzin potem wybuchł znowu pożar we wsi Gucinie; spaliła się cała zagroda gospodarza W. Stańki. I tam ratowała straż ogniowa z Dobronia. St. M.

Gazeta Świąteczna 1916 nr 1829

(...) Zawierucha tej strasznej bitwy przewaliła się przez wszystkie wsie w naszej parafji, ale najwięcej ucierpiały te, które leżą przy drodze bitej, gdyż tędy przeciągały największe siły. W Dobroniu spaliły się podczas tej bitwy zabudowania w 9 gospodarstwach, z mieszkańców zaś poniosło śmierć 9 osób. We wsi Chechle spaliły się zabudowania w 24 gospodarstwach, a śmierć poniosły 2 osoby. We wsi Kosobudach spłonęło jedno gospodarstwo, a śmierć poniosło 2 ludzi. W Wincentowie również spaliło się 1 gospodarstwo, a 2 ludzi zostało zabitych. W Zakrzewkach spaliły się 3 gospodarstwa, w Mogilnie 6, w Ldzaniu 5 gospodarstw, a 2 ludzi zostało zabitych, we wsi Róży spaliło się 1 gospodarstwo. (...)

Łódzki Dziennik Urzędowy 1929 nr 1

WYKAZ STOWARZYSZEŃ I ZWIĄZKÓW, ZAREJESTROWANYCH PRZEZ WOJEWODĘ

ŁÓDZKIEGO,

L. p. 1956 d, 7.8 1928 r. L. B. P. 5447 Kółko Rolnicze im. Józefa Piłsudskiego w Róży, pow. Łask.

Obwieszczenia Publiczne 1930 nr 9

Wydział hipoteczny w Łasku obwieszcza, że na dzień 30 kwietnia 1930 roku na godz. 10 rano wyznaczony został termin pierwiastkowych regulacyj hipotek dla:

1) nieruchomości wiejskiej, położonej we wsi Róża, gminy Dobroń, oznaczonej Nr. 2B, o obszarze 5 ha 388 mtr. kw., wydzielonej z większej osady włościańskiej, zapisanej do tabeli likwidacyjnej tejże wsi pod Nr. 2, mającej stanowić własność Stefana Burdy — i

2) nieruchomości wiejskiej, położonej we wsi Róża, gminy Dobroń, oznaczonej Nr. 2A, o obszarze 3 ha 3592 mtr. kw., z zabudowaniami, wy­dzielonej z większej osady włościańskiej, zapisanej do tabeli likwidacyj­nej pod Nr. 2, mającej stanowić własność Szczepana Kuczewskiego.

Osoby interesowane winny zgłosić się w oznaczonym terminie z prawami swojemi, pod skutkami prekluzji.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1932 nr 12

WYKAZ

Stowarzyszeń i Związków, zarejestrowanych przez Wojewodę Łódzkiego

za czas od 1. I. 1932 r. do 31. III. 1932 roku.

3. Nr. rej. 2966, 13. I. 1932 r. L. rej. BB. VI..-1-a/3. Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Róży, pow. Łaski.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1932 nr 14

OBWIESZCZENIE.

Komornik Sądu Grodzkiego w Łodzi do spraw nieruchomości, rewiru 1-go urzędujący w m. Łodzi, przy ul. 11-go Listopada Nr. 37-a, obwieszcza, że w dniu 11 października 1932 roku, od godziny 10 rano, odbędzie się w sali posiedzeń Sądu Okręgowego w Łodzi, przy Placu Dąbrowskiego Nr. 5, na żądanie Błażeja Kropacza, sprzedaż z publicznej licytacji nieruchomego majątku, położonego we wsi Róża, gminy Dobroń, powiatu łaskiego, województwa łódzkiego, stanowiącego własność Szczepana Kuczewskiego.

Nieruchomość ta składa się z części osady włościańskiej, zapisanej w tabeli likwidacyjnej pod Nr. 2, która to część, o glebie szczerkowej, obejmuje powierzchnię 6 mórg ziemi. Na powyższej osadzie zabudowań niema, ponieważ uległy pożarowi, a tylko rośnie około 15 drzew owocowych i 20 grabów.

Powyższa nieruchomość w zastawie nie znajduje się, zostanie sprzedana w całości, księgi hipotecznej nie posiada, oraz obciążona jest: 1) dożywociem na rzecz Jadwigi Kuczewskiej oraz 2) obowiązkami spłat na rzecz: a) Antoniego Kuczewskiego marek polskich 224.000.000, czyli równowartość ośmiu korcy żyta, b) Józefy z Kuczewskich Knop mk. pol. 366.000.000, czyli równowartość dwunastu korcy żyta, c) Władysława Kuczewskiego mk. pol. 280.000.000, czyli równowartość dziesięciu korcy żyta, a także obowiązkiem zapłacenia Zofji Pawełczykowej kwoty rb. 15 kop. 73 oraz Józefowi Owczarkowi rb. 15 kop. 20.

Sprzedaż rozpocznie się od sumy szacunkowej zł. 8,000, a zamierzający wziąć udział w licytacji obowiązany jest złożyć wadjum w kwocie zł. 800.

Akta sprawy licytacyjnej mogą być przejrzane w kancelarji II Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Łodzi.

Komornik:

(—) I. Hermanowski.

Obwieszczenia Publiczne 1932 nr 56

Komornik sądu grodzkiego w Łodzi do spraw nieruchomości, re­wiru 1-go, urzędujący w m. Łodzi, przy ul. 11-go Listopada Nr. 37-a, obwieszcza, że w dniu 11 października 1932 roku, od godz. 10 rano, odbę­dzie się w sali posiedzeń sądu okręgowego w Łodzi przy Placu Dąbrow­skiego Nr. 5 na żądanie Błażeja Kropacza, sprzedaż z publicznej licyta­cji nieruchomego majątku, położonego we wsi Róża, gminy Dobroń, po­wiatu łaskiego, województwa łódzkiego, stanowiącego własność Szczepa­na Kuczewskiego.

Nieruchomość ta składa się z części osady włościańskiej, zapisanej w tabeli likwidacyjnej pod Nr. 2, która to część, o glebie szczerkowej, obejmuje powierzchnię 6 mórg ziemi. Na powyższej osadzie zabudowań niema, ponieważ uległy pożarowi, a tylko rośnie około 15 drzew owoco­wych i 20 grabów.

Powyższa nieruchomość w zastawie nie znajduje się, zostanie sprzedana w całości, księgi hipotecznej nie posiada, oraz obciążona jest 1) dożywociem na rzecz Jadwigi Kuczewskiej oraz 2) obowiązkami spłat na rzecz: a) Antoniego Kuczewskiego marek polskich 224.000.000, czyli równowartość ośmiu korcy żyta, b) Józefy z Kuczewskich Knop mk. pol. 366.000.000, czyli równowartość dwunastu korcy żyta, c) Władysława Kuczewskiego mk. pol. 280.000.000, czyli równowartość dziesięciu korcy żyta, a także obowiązkiem zapłacenia Zofji Pawełczykowej kwoty rb. 15 kop. 73 oraz Józefowi Owczarkowi rb. 15 kop. 20.

Sprzedaż rozpocznie się od ceny szacunkowej zł. 8.000, a zamie­rzający wziąć udział w licytacji obowiązany jest złożyć wadjum w kwo­cie zł. 800.

Akta sprawy licytacyjnej mogą być przejrzane w kancelarji II wydziału cywilnego sądu okręgowego w Łodzi.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 20

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33.

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

VI. Obszar gminy wiejskiej Dobroń dzieli się na gromady:

11. Róża, obejmującą: Nadleśnictwo Państwowe Pawlikowice, wieś Róża.

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Łaskiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

(—) Hauke-Nowak

Wojewoda.

Dziennik Łódzki 1951 nr 283

Trzech prawdziwych sołtysów

i jeden Piechulski

Wykonywanie planów gromadzkich zależy również od prowadzonej przez sołtysów pracy uświadamiającej w gromadzie. Tam, gdzie sołtysi zabrali się z pełnym zapałem do pracy, chłopi odstawiają systematycznie zboże i ziemniaki oraz wpłacają podatek gruntowy i wykonują inne zobowiązania.

Często przykład dobrego sołtysa w gromadzie, który wywiązał się jako jeden z pierwszych ze swych obowiązków, jest wzorem i zachętą dla chłopów.

Sołtysa Antoniego Rogalewskiego z Wymysłowa Francuskiego w gm. Dobroń zna cała gromada i gmina. Jako jeden z pierwszych wpłacił on podatek gruntowy, FOR oraz I ratę Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski. Wykonał już roczny plan sprzedaży państwu zboża i ziemniaków. Za jego przykładem poszła cała gromada i dziś wykonała już w 90 proc. roczny plan dostawy zboża i ziemniaków. Gromada nie może jednak zameldować o całkowitej spłacie podatku gruntowego i FOR, bo ociąga się Zofia Błaciszewska, mająca 15 ha dorodnej ziemi. Gromadzie brakuje do wykonania planu 4 tys. zł, których nie chce zapłacić oporna bogaczka.

Również sołtys gromady Róża nie chce, by go wyprzedzili inni. Sam uregulował już wszystkie zobowiązania wobec państwa, a obecnie rozmawia z chłopami, chodząc od chałupy do chałupy, uświadamia rolników o znaczeniu wykonania obowiązków wobec państwa. Pomogło to wiele, bo już dziś gromada w 100 proc. spłaciła podatki, a wykonanie planowego skupu zboża i ziemniaków znacznie się poprawiło.

Także i sołtys grom. Dobroń — Ludwik Partyka nie chce, by wieś jego pozostała na szarym końcu.

Gromada wpłaciła I-szą ratę Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski, już 154 chłopów spłaciło podatek gruntowy i FOR. Zwleka jeszcze 6-ciu, ale i oni zapłacą, jak się z nimi porozmawia i wytłumaczy — mówi sołtys. Gromada wykonała już 65,6 proc. rocznego planu skupu zboża.

Wszędzie tam, gdzie dobrze pracują sołtysi i aktyw gminny, plan roczny dobiega końca, jak np. w grom. Dobroń Poduchowny, która wykonała już 70,3 proc. rocznego planu skupu zboża i Chechło 50,8 proc.

Zdarzają się jednak sporadyczne wypadki, że sołtysi sami nie spełniając swych zobowiązań, namawiają jeszcze rolników, by nie śpieszyli się z odstawą, żeby nie odstawiali wszystkiego, a tylko tyle, „ile mogą". Tak rozumie swe obowiązki sołtys Piechulski, z gromady Orpelów, a skutki tego jasne. Gromada wlecze się w ogonie za innymi. Plan roczny skupu zboża wykonała zaledwie w 37 proc., a miesięczny w 35 proc.

Piechulscy będą osamotnieni — za Rogolewskimi idzie coraz więcej chłopów.

(jek)

Dziennik Łódzki 1973 nr 229

W miejscowości Róże pow. Łask spłonęła obora oraz 3 warchlaki. Przyczyna pożaru w toku ustalania.