Prusinowice

Zajączkowski:

Prusinowice - N -pow. sieradzki, łaski lub łódzki
1) 1388 PKŁ I, 656: Prussinouicze - Andreas de P. 2) 1393 PKŁ II, 4690; T. Sir. I f. 49: Prusinouice, Prusinouicz - Albertus de P., Mathias de P. 3) 1394 T. Sir. I f. 57: Prussinowicze - Bartholomeus de P., Mathias willicus de P. 4) 1396 PKŁ II, 5382: Prusinouice - Bartholomeus de P.
5a) XVI w. Ł. I, 440-441: Prussynovicze - villa, par. Szadek, dek. szadkowski, arch. uniejowski. 5b) XVI w. Ł. I, 454-455: Prussynovicze - villa, par. Wygiełzów, dek. i arch. jw. 5c) XVI w. Ł. I, 382: Prussynovicze maior, minor - villa, par. Mikołajewice, dek. i arch. uniejowski. 6a) 1511-1518 P. 187: Prussynowicze - wł. szl., par. Szadek, pow. szadkowski, woj. sieradzkie. 1552-1553 P. 229: Prussynowycze - jw. 6b) 1552-1553 P. 240: Chayczyny i Pruszy - par. Wygiełzów, pow. i woj. jw. 6c) 1511-1518 P. 191: Prussynovicze (1518 zw. maior, minor) - par. Mikołajewice, pow. i woj. jw. 1552-1553 P. 237: Prussynowycze maior, Prussynowycze minor - wł. szl., jw. 7a) XIX w. SG IX, 82: Prusinowice - wś, folw. i dobra i Prusinowice Stara Wieś - nad Szadkówką, par. Szadek, gm. Zadzim, pow. sieradzki. 7b) XIX w. SG IX, 82: Prusinowice Żdżary - wś, par. i gm. Wygiełzów, pow. łaski. 7c) XIX w. SG IX, 82: Prusinowice Wielkie - kol., Prusinowice Lutomiersk - wś, Prusinowice Folusz - mł., par. Mikołajewice, gm. Lutomiersk, pow. łaski.
Uwagi: z zestawionych powyżej zapisów każdy może odnosić się do jednej z trzech wyszczególnionych powyżej miejscowości na obszarze dawnej ziemi sieradzkiej, nawet w wypadku, gdy są zaczerpnięte z ksiąg sądowych łęczyckich. Wykluczone są natomiast P. w par. Leźnica Mała (v.), które do 1404 r. były wł. arcybiskupią. Obecnie a) w pow. sieradzkim, b) w pow. łaskim, c) w pow. łódzkim. 

Czajkowski 1783-84 r.

Prusinowice, parafia mikołaiewice, dekanat lutomirski (lutomierski), diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Sanguszkowa księżna.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Prusinowice, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Szadkowski, parafia Mikołaiewice, własność prywatna. Ilość domów 24, ludność 209, odległość od miasta obwodowego 4.

Słownik Geograficzny:

Prusinowice Wielkie, kol., P. Lutomiersk, wś, P. Folusz, młyn, pow. łaski, gm. Lutomiersk, par. Mikołajewice.; P. Wielkie mają 17 dm., 183 mk.; P. Lutomiersk 8 dm., 26 mk.; P. Folusz 1 dm., 7 mk. W 1827 r. było tu w ogóle 24 dm., 209 mk. Wraz z kol. Katarzynów i wsią Teresbór mają 33 dm., 340 mk., 796 mr. Według Lib. Ben. Łask. (I, 382) łany folwarczne dawały dziesięcinę pleb. w Mikołajowicach, kmiece zaś tylko kolędę po groszu z łanu a dziesięcinę prepozyturze łęczyckiej. Reg. pob. pow. Szadkowskiego z r. 1553 podają we wsi P. major, w par. Mikołajewice, w części Mikołaja i Stanisława 6 osad, część Bykowskiego 7 osad, 1 młyn; łącznie 2 części miały 51 łana (Pawiński, Wielkp., II, 237). P. Małe, ob. Prusinowiczki.

Spis 1925:

Prusinowice, kol., pow. łaski, gm. Lutomiersk. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 49. Ludność ogółem: 330. Mężczyzn 158, kobiet 172. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 307, ewangelickiego 23. Podało narodowość: polską 307.

Wikipedia:

Prusinowice-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim, w gminie Lutomiersk. Miejscowość położona jest na Wysoczyźnie Łaskiej. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Elżbieta Halina Nejman Majątki (Szlachta Sieradzka XIX wieku Herbarz)

PRUSINOWICE WIELKIE par. Mikołajewice, p. pabianicki, w 1553 miały 5 ½ łana. Prusinowice, Legendzin B i Zalew kupione od Sanguszków Hieronima i Janusza braci w 1796 r. i sprzedane w 1818 przez Kajetana Krajewskiego Aleksandrowi Otockiemu. Mają 17 domów i 183 mieszkańców, Prusinowice–Lutomiersk 8 domów i 26 mieszkańców, a Prusinowice–folusz 1 dom i 7 mieszkańców. W 1827 roku ze wsiami Katarzynów i Teresbór miały 33 domy i 340 mieszkańców. (SGKP t.9, s.81, Kobyłecki 1818 k.1503).

1992 r.

Dziennik Powszechny 1834 nr 84

Komornik przy Sądzie Pokoiu Powiatu Szadkowskiego. Zawiadamia szanowną publiczność, iż w dniu 6 Maia r. b. o godzinie 10tey z rana, w mieście Powiatowem Szadku, przed Wincentym Kobyłeckim, Reientem Powiatu Szadkowskiego i w Biurze tegoż, odbędzie się publiczna licytacya na wydzierzawienie Sądowe aktem z dnia 24 Lutego r. b. przez podpisanego zaiętey wsi Prusinowice wielkie, z przyległościami w Powiecie Szadkowskim, Woiewodztwie Kaliskiem położoney; wydzierzawienie to nastąpi na lat trzy po sobie idących, poczynaiąc od 24 Czerwca r. b. z tem nadmienieniem, że wieś Prusinowice dotąd przez wydzierzawienie czyniła zł. 8,000 rocznie. Warunki do licytacyi w Biurze tegoż Reienta, w każdym czasie przeyrzeć można. w Szadku dnia 28 Lutego 1834 roku. Kwiatuszyński.

Gazeta Codzienna 1848 nr 220

W następujących miejscach w Królestwie były pożary, w skutku których spaliły się: we wsi Prusinowicach-Wielkich, pow. Sieradzkim, stodół 3, śpichlerz, szopa, stajnie i owczarnia. Pogorzelec poniósł straty około rs. 4,500.

Warszawska Gazeta Policyjna 1848 nr 232

Ważniejsze zdarzeniu zaszłe w Królestwie.

W następujących miejscach w królestwie były pożary, w skutku których spaliły się:

We wsi Prusinowicach wielkich, pow. Sieradzkim, budowle dworskie, a mianowicie: stodół 3, spichrz, szopa, stajnie i owczarnia, na niewiadomą sumę ubezpieczone. Pogorzelec poniósł straty około rs. 4500. Przyczyna pożaru nie wyśledzona.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1853 nr 77

(Ν. D. 1514) Kommissya Rządowa Sprawiedliwości.

Ogłasza, iż Rada Administracyjna postanowieniem z dnia 20 Lutego (4 Marca) r. b. Nr. 11,054, zapisy przez Ignacego Danksza testamentem z d. 26 Kwietnia 18...5* r. poczynione, mianowicie:

1. Rs. 150, jako fundusz wieczysty, od którego procent rs. 6. na wsparcie ubogich ludzi, to jest komorników z wsi Prusinowice, a rs. 1 kop. 50, na odprawianie 10-ciu mszy, dla księży Reformatów w Lutomiersku, corocznie ma być przeznaczony.

2. Rs. 45 dla tychże Księży Reformatów w Lutomiersku, za upominki niedzielne i świąteczne.

3. Rs 30, dla kościoła Mikołajewskiego na takież upominki.

4. Ustanowienie osepu: żyta wierteli cztery, jęczmienia wierteli cztery, owsa wierteli sześć, corocznie do Magazynu zbożowego, włościanskiego, przez, właścicieli dóbr Prusinowice uiszczać się mającego,—i

5. Ustanowienie kassy Gminnej funduszowéj, i miłosierdzia dla włościan w tychże dobrach, pod warunkami szczegółowo w testamencie opisanemi, w myśl art. 910 K. C. z zachowaniem praw osób trzecich, zatwierdziła.

w Warszawie dnia 11 (23) Marca 1853 r.

z pol. Dyrektor Kancellaryi,

Radca Dworu, J. Ornowski.

*nieczytelne

Kurjer Warszawski 1853 nr 94

Rada Administracyjna zatwierdziła zapisy przez Ignacego Danksza poczynione, mianowicie: 1) rs. 150, jako fundusz wieczysty, od którego procent rs. 6 na wsparcie ubogich ludzi, to jest komorników z wsi Prusinowice, a rs. 1 kop. 50 na odprawianie 10ciu Mszy, dla XX. Reformatów w Lutomiersku, corocznie ma być przeznaczony; 2) rs. 45 dla tychże XX. Reformatów w Lutomiersku, na upominki Niedzielne i Świąteczne; 3) rs. 30, dla Kościoła Mikołajewskiego na takież upominki; 4) ustanowienie osepu: żyta wierteli 4ry, jęczmienia wierteli 4ry, owsa wierteli 6, corocznie do magazynu zbożowego włościańskiego, przez właścicieli dóbr Prusinowice uiszczać się mającego, i 5) ustanowienie kassy gminnej funduszowej i miłosierdzia dla włościan w tychże dobrach.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1856 nr 131

(N. D. 1428) Pisarz Kancellaryi Ziemiańskiej Gubernii Warszawskiej w Warszawie.

Z powodu śmierci:

1. Napoleona Czarneckiego właściciela dóbr Prusinowicie w O-gu Zgierskim położonych.

(…) Otworzyły się spadki do regulacyi których wyznaczam termin na dzień 20 Września n. s. b. r. w Kancellaryi hypotecznej dóbr ziemskich Gubernii Warszawskiej.

Warszawa d. 1 (13) Marca 1856 r.

Truszkowski Pisarz.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1858 nr 9

(N. D. 193) Sąd Policyi Poprawczej Wydziału Piotrkowskiego.

Wzywa wszelkie Władze tak cywilne jako też i wojskowe, nad porządkiem i bezpieczeństwem w kraju czuwające, aby Józefa Fifowskiego, katolika, lat 52 liczącego wzrostu niskiego, czarno zarastającego, oczu szarych; ubranego w algierkę granatową, z wsi Prusinowic Wielkich O-gu Szadkowskiego pochodzącego pokątnem doradztwem się trudniącego obecnie z pobytu niewiadomego, ściśle śledziły, a wrazie dostrzeżenia ujęły i Sądowi tutejszemu, lub najbliższemu pod strażą dostawić raczyły.

Piotrków d. 27 Grud. (8 Stycz.) 1857j8 r.

Sędzia Prezydujący,

Assessor Kollegialny, Chmieleński.

Kurjer Warszawski 1865 nr 46

  

(Art: nad:) Ś. p. Ignacy Dauksza, będąc właścicielem dóbr Prusinowice-Wielkie, w Powiecie Sieradzkim, Okręgu Szadkowskim położonych, w układzie zawartym z włościanami tych dóbr, ustanowił dwie kassy gromadzkie: 1) funduszową; 2) miłosierdzia, i zobowiązał dwór aby do ustanowionego magazynu gromadzkiego udzielał corocznie wirteli 4ry jęczmienia, 4ry żyta i owsa 6. Własnoręcznym zaś testamentem zdziałanym na dniu 26tym Kwietnia 1815 r., zapisał dla kassy miłosierdzia złp. 1,000, jako fundusz wieczysty, od którego właściciel dóbr ma opłacać tejże kassie złp. 50 corocznego procentu, z którego rs. 6 na wspomożenie komorników i komornic. Zapis ten Rada Administracyjna pod dniem 20 Lutego (4 Marca) 1853 zatwierdziła.

Dziennik Warszawski 1867 nr 137

(N. D. 3578) Rejent Kancelarji Ziemiańskiej w Kaliszu.

Po śmierci Emiljana Krajewskiego, mającego prawo pierwszeństwa do kupna folwarku Kajetanowo, do dóbr Prusinowice Wielkie z Okręgu Szadkowskiego w dziale III. pod Nr. 17 w wykazie hypotecznym tych dóbr zapisane, oraz wierzyciela z większych kapitałów rs. 2,255 i rs. 2,970, resztujących kwot, pierwszego ad 13 i 16, a drugiego ad 15, obydwóch na tychże dobrach Prusinowice Wielkie w dziale IV wykazu hypotecznego lokowanych wreszcie co do ostrzeżenia, o rs. 750, także na tychże samych dobrach w dziale IV pod Nr. 36 wykazu zabezpieczonego, otworzył się spadek, do uregulowania którego, oznacza się termin przed podpisanym Rejentem i w jego kancelarji na dzień 19 (31) Grudnia 1867 r.

Kalisz d. 3 (15) Czerwca 1867 r.

Wilchelm Grabowski.

Dziennik Warszawski 1869 nr 190

N. D. 6507. Rejent Kancelarji Ziemiańskiej w Kaliszu.

Po śmierci:  

5. a) Sebestjana Brykowskiego; b) Jana Brzezińskiego; c) Macieja Łuczak; d) Mateusza Rochowczyk i e) Feliksa Szczerkowskiego, co do tytułów współwłasności cząstkowej dóbr Prusinowice-Wielkie z Okręgu Szadkowskiego, otworzyły się spadki, do regulacji których, wyznacza się termin na dzień 4 (16) Marca 1870 r. o godzinie 10 z rana w kancelarji hypotecznej. Kalisz dnia 19 (31) Sierpnia 1869 roku.

Teofil-Józef Kowalski.

Dziennik Warszawski 1869 nr 212

N. D. 6857 Dyrekcja Szczegółowa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Kaliszu.

Zawiadamia wszystkich interesowanych a głównie, wierzycieli hypotecznych, nie mających obranego zamieszkania prawnego, a z pobytu niewiadomych, poniżej przy każdych dobrach, na których ich wierzytelności prawa lub ostrzeżenia są zamieszczone, imiennie wyszczególnionych, że dobra takowe, jako zalegające w opłacie rat Towarzystwu Kredytowemu Ziemskiemu należnych, wystawione są na pierwszą, przymusową przedaż przez licytację publiczną w mieście Kaliszu w gmachu Sądowym przy ulicy Józefiny położonym w Kancelarji Rejenta wyznaczonego lub jego zastępcy odbyć się mającą, a w szczególności co do dóbr:  

23. Prusinowice Wielkie z wszystkiemi przynależnościami, lecz z wyłączeniem uwłaszczonych gruntów włościańskich, w Okręgu Szadkowskim położonych, zalegających w opłacie rat Towarzystwu Kredytowemu należnych rs. 519 kop 80, sprzedaż odbywać się będzie przed Rejentem Józefem Jezierskim d. 5 (17) Marca 1870 r., vadium do licytacji oznaczone zostało na rs. 1,000, licytacja rozpocznie się od sumy rs. 6,125.

Zawiadomienie to ogłasza się do 1° niewiadomej z pobytu i niemającej obranego w hipotece zamieszkania prawnego Marjanny Jędrzejewskiej i jej syna z imienia i nazwiska niewymienionego z powodu wpisu na rzecz ich w dziale III pod Nr. 40 wykazu hypotecznego dóbr Prusinowice Wielkie mieszczącego się, 2° niewiadomych z imion nazwisk i pobytu SS. Emiljana Krajewskiego, wierzyciela hypotecznego tychże dóbr Prusinowice i 3° niewiadomych z pobytu i niemających w hipotece obranego zamieszkania prawnego a. Seweryna, b. Antoniego, c. Edwarda, d. Bolesława i e. Ludomiła nieletnich rodzeństwa Tymienieckieh wierzycieli hypotecznych dóbr powyżej powołanych.  

Sprzedaże wzmiankowane odbędą się w terminach powyżej oznaczonych, poczynając od godziny 10 z rana w obec delegowanego Radcy Dyrekcji Szczegółowej, gdyby zaś Rejent przed którym przedaż ma się odbywać był przeszkodzonym, licytacja odbędzie się przed innym Rejentem który go zastąpi.

Vadium do licytacji złożyć się mające, winno być w gotowiźnie, która wszakże zastąpioną być może listami zastawnemi lub likwidacyjnemi, lecz w takiej ilości, jaka podług kursu giełdowego wyrównywać będzie cyfrze gotowizną oznaczonej.

Warunki licytacyjne są do przejrzenia w właściwych księgach wieczystych i w biórze Dyrekcji Szczegółowej Kaliskiej.

W razie nie dojścia do skutku powyższej przedaży dla braku licytantów, druga i ostateczna przedaż od zniżonego szacunku odbytą będzie bez nowych dalszych doręczeń, w terminach jakie Dyrekcja Szczegółowa oznaczy i w pismach publicznych raz jeden ogłosi (art. 25 Postanowienia Rady Administracyjnej z dnia 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 r.)

Kalisz d. 25 Sierpnia (6 Września) 1869 r.

Prezes, Chełmski.

Pisarz, Bierzyński.

Kurjer Warszawski 1873 nr 210

Otwarte zostały szkoły elementarne w dyrekcjach: (…) b) łodzińskiej: katolickie: w powiecie petrokowskim, we wsiach: Zwierzyńcu, z utrzymaniem po 260 rs., Srocku, Rękoraju i Gościmowicach po 214 rs. i we wsi Prusinowicach, w powiecie łaskim, z utrzymaniem po 170 rs. Rocznie; (...)

Kurjer Warszawski 1885 nr 335

W dniu 23-im z. m. w majątku Prusinowice, w powiecie łaskim, pożar zniszczył zabudowania gospodarcze, a w nich ruchomości za rs. 4000.  

Dziennik Łódzki 1889 nr. 279

Spadki. Wydział hypoteczny przy sądzie okręgowym piotrkowskim ogłasza, że na dzień 27 marca 1890 roku naznaczono ostateczny termin do uregulowania spadków pozostałych po śmierci: 

4) Marcina Frajera, właściciela figurującego w księdze hypotecznej majątku Prusinowice Wielkie powiatu łaskiego, prawa do wieczystej dzierżawy młyna Brzózka z gruntami i zabudowaniami do tegoż młyna należącemi.

Kurjer Warszawski (dodatek poranny) 1896 nr 315

Pożary.

Dnia 1-go b. w., na folwarku Prusinowice, w pow. łaskim, należącym do p. Stanisława Stokowskiego, zgorzały dwie stodoły i budynek inwentarski.

W stodołach spaliło się zboże, pasza, słoma, maszyny, sprzęty rolnicze, zaś w budynku inwentarskim 12 koni, 5 sztuk bydła rogatego, trzoda chlewna, uprząż i t. d .

Nadto zgorzała sterta słomy między stodołami. Straty wynoszą około 10,000 rs.

Kurjer Warszawski 1897 nr 204

Na pomnik Mickiewicza.

(Nadesłane po zamknięciu składek.)

Z osady Lutomiersk i okolicy, w gubernji piotrkowskiej, a mianowicie: Stanisław Poszepczyński rs. 2, Paweł Sprusiński rs. 2, Franciszek Pawłowski rs. 2, Ksawery Poszepczyński rs. 1, Tomasz Żmudziński rs, 2, Franciszek Woskowicz rs. 1, Marcin Więcławicz kop. 50, Sebestjan Krzemiński rs. 2, Adolf Krysiński kop. 15, Antoni Bójnowicz kop. 50, Leonard Bonikowski kop. 50, Stanisław Sdrusiński kop. 50, Antoni Woskowicz kop. 60, Antoni Sprusiński rs. 2, Ignacy Matłacki z Łodzi rs. 2, Adolf Rausch z Łodzi rs. 2, Aleksander Gornalski z Łodzi rs. 1, Leon Wiśniewski rs. 2, Stefan Woskowicz rs. 2, Jan Woskowicz rs. 1, Anna Dedyńska kop. 30, Ignacy Sprusiński kop. 45, Antoni Żmudziński rs. 1, Antoni Cogel rs. 1, dr. Stanisław Stanisławski rs. 3, M. J. Kłobukowski aptekarz rs. 2, Jędrzej Włodarczyk z Bechcic kop. 5, Franciszek Stańczak z Zalewa kop. 5, Salomea Stańczak z Zalewa kop. 5, Filip Mindel z Bechcic kop. 5, Tomasz Draszczyk z Bechcic kop. 5, Walenty Pawlaczek z Mikołajewic kop. 20, Michał Miller z Prusinowic kop. 5, Stanisław Komorowski z Prusinowic kop. 5, Antoni Pacholczyk z Prusinowic kop. 5, Antonina Łykowska z Mikołajewic kop. 5, Michał Józefczyk z Florentynowa kop. 5, Henryk Maślarek z Florentynowa kop. 5, Wilhelm Pij z Florentynowa kop. 5, Fiszel Jakubowicz kop. 5, H. Hrestowski kop. 5, Agnieszka Lutomska kop. 5, M. Taradajka kop. 5, Abram Jałas kop. 5, Mosiek Grünberg kop. 5. Razem...............35.60 

Goniec Łódzki 1898 nr 119

Z SĄSIEDZTWA.

□ Donoszą nam z pobliskiego Łasku: W tych dniach odbył się pogrzeb ś. p. dr. Szalewskiego, na cmentarzu w Łasku. Nieboszczyk 30 lat przemieszkiwał w Łasku, pełniąc obowiązki lekarza powiatowego. — D. 1 lipca w nocy niewykryci dotychczas złodzieje uprowadzili parę koni z bryczką na folwarku Prusinowice; przed kilku tygodniami na dwór napadło 5 złodziei i już rozbili szafę z rzeczami, lecz spłoszeni przez właściciela p. Stokowskiego, uciekli. Dotychczas ich niewykryli. Kradzieże koni są u nas na porządku dziennnym; widocznie istnieje w naszej okolicy uorganizowana banda koniokradów, skoro tak umiejętnie skrywają ślady przestępstw.

Kurjer Warszawski 1898 nr 195

Kradzieże koni są na porządku dziennym w okolicy Łasku. Przed kilku tygodniami na dwór w Prusinowcu napadło pięciu złodziejów, lecz spłoszeni przez właściciela majątku, p. Stokowskiego, zbiegli. Co nie udało im się wówczas, tego dokonali w nocy d. 1 -go lipca; skradli bowiem parę koni z bryczką. 

Kurjer Warszawski ( z dodatkiem porannym) 1899 nr 273

Podpalenie.

(…) we wsi Prusinowice, w pow. łaskim, stodoła Stanisława Stokowskiego, ubezpieczona na 1200 rubli. We wszystkich tych wypadkach ogień był podłożony. 

Zorza 1904 nr 18

112. W dniu 17 kwietnia przed rejentem p. Olszakowskim w Łasku zawartą została spółka rolna włościan parafji Mikołajewice. Do spółki zapisało się 18-u gospodarzy, z których każdy złożył po rub. 10. Do zarządu wybrani zostali: p. Stefan Kulczycki z Wodzierad, Franciszek Jóźwiak z Magdalenowa i Ignacy Dobrosz z Prusinowic. Celem spółki jest poprawienie gospodarstwa rolnego i hodowlanego, a także wspólne sprowadzanie towarów w gospodarstwie rolnem i domowem niezbędnych. Spółka nasza nosi nazwę „Mikołajowicka spółka rolniczo-gospodarska”. Niechże Pan Bóg pobłogosławi pracy i zamiarom tej spółki!

Życzliwy.

Rozwój 1908 nr 170

Grad. Jużto lato bieżące śmiało można zaliczyć do burzliwych; nie ma prawie okolicy, gdzieby ulewy i grady nie poczyniły mniejszych lub większych szkód. Oto znów we wsiach Falentynów, Porszewice, Bechcice, Prosnowice i innych wioskach w powiatach łódzkim i łaskim, podczas burzy, jaka ciągnęła tamtędy w tygodniu przeszłym, spadł grad, niewielki wprawdzie, ale wiał silny wiatr, przeto wytłukł on sporą część zboża.

Rozwój 1909 nr 211

Nagły zgon. Onegdaj we wsi Zdziechów-Stary gm. Babice, odbywało się wesele Józefa Bednarka, na którem śród licznych gości, znajdował się też mieszkaniec wsi Prusinowice, gm. Lutomiersk, Andrzej Urbański lat 37. Bawiono się ochoczo, tańczono do upadłego. Właśnie podczas tych tańców Urbański upadł i skonał na miejscu. Przyczyny zgonu dotąd nie wyjaśniono. Zwłoki zabezpieczono do zejścia władz.

Rozwój 1911 nr 111

Z lutomierskiego Towarzystwa pożyczkowo-oszczędnościowego. Towarzystwo to uzyskało pozwolenie komitetu do spraw drobnego kredytu na wcielenie do swej działalności wsi Prusinowic i Prusinowiczek w powiecie łódzkim.

Gazeta Łódzka 1914 nr. 89

Nowa szkoła. Włoścjanie wsi Prusinowice w gminie Lutomiersk, przystępują w tym sezonie do budowy domu szkolnego. Koszt budowy wyniesie około 4,000 rb. Roboty oddane zostaną przez licytację, która odbędzie się w Lutomiersku d. 29 b. m.

Godzina Polski 1916 nr 297

(…) W ubiegły piątek o godz. 7 wiecz. we wsi Prusinowicach, pod Lutomierskiem 4 drabów napadło na dom Stanisł. Grzelczaka, mieszczący się na tak zw. Terezborze.

Zastukawszy do drzwi rabusie prosili o nocleg, na co dostali odpowiedź odmowną; wówczas podeszli do okna, wyrwali je drągiem i wtargnęli tą drogą do mieszkania. W mieszkaniu znajdowała się wówczas Józefa Grzelczak i 16-letnia jej córka, Apolonia. Trzech rabusiów rzuciło się na Józefę Grzelczak i, powaliwszy ją na ziemię, poczęli dusić za gardło, domagając się pieniędzy. Czwarty z latarką w ręku jął przeszukiwać mieszkanie. Córka napadniętej uciekła na strych i tam, wyrwawszy kilka snopków z dachu, zaczęła wzywać pomocy. Spłoszyło to rabusiów, którzy uciekli do poblizkiego lasu.

Jest to już trzeci napad w tej wsi: pierwszy raz napadnięto na dom gospodarza Więckowskiego drugim znów razem na dom Konaszewskiego.

Dodać trzeba iż we wsi pełnią służbę stróże nocni.

Godzina Polski 1917 nr 162

Z Lutomierska,

Budowa pomnika. Robota przy budowie pomnika ku czci Konstytucyi 3 maja wre w całej pełni. Młodzież od świtu do późnego wieczora zajęta jest jego wykończeniem, plantowaniem nierówności wokoło niego, oraz sypaniem kopca, tak, że jutro już pomnik stanie w całej swej okazałości. Dla uroczystego wyglądu pomnik i rusztowanie przy nim przybrane zostaną w sztandary, girlandy o barwach narodowych i zieleń.

Niedzielna uroczystość poświęcenia pomnika przybiera charakter święta narodowego w Lutomiersku. Na uroczystość tę przybywają drużyny gimnastyczne, sokolskie i harcerskie z Łodzi, Pabianic, Rzgowa, Tuszyna, Konstantynowa i poblizkiej okolicy.

Program obejmuje przemowę ks. Giebartowskiego z Konstantynowa, popisy i ćwiczenia drużyn gimnastycznych i inne.

Dla przybyłych gości urządzony zostaje od samego rano bufet na sali strażackiej.

Pożar w okolicy. We wtorek, d. 5 b. m. zdarzył się wielki pożar w Prusinowicach. Pastwą płomieni stały się zabudowania gospodarskie, stodoła i obory, stanowiące własność młynarza Aleks. Preisa. W budynkach tych spaliło się wiele żyta i słomy. Do pożaru przybyły straże: lutomierska, kazimierska i zdziechowska, które pożar zdołały stłumić około godz. 7 wieczorem. Ogień pod budynek podłożył jakiś włóczęga, chodzący po prośbie. Zbrodniarz ten przyszedł do młynarza, prosząc go o wsparcie. Ten mu ofiarował ziemniaki, lecz żebrak nie chcial ich przyjąć, dopominając się o pieniądze. Młynarz kazał mu udać się do mieszkania, aby tam poprosił o wsparcie żonę jego, gdyż on sam nie miał przy sobie drobnych. Żebrak jednakże zastał drzwi mieszkania zamknięte, co go tak rozgniewało, iż podpalił zabudowania i uciekł. W jednej chwili całe zabudowania stanęły w płomieniach. Pościg za zbrodniarzem okazał się bezskutecznym.

Obwieszczenia Publiczne 1931 nr 86

Postępowania spadkowe.

Wydział hipoteczny sądu okręgowego w Piotrkowie obwieszcza, że po śmierci niżej wymienionych osób toczą się postępowania spadko­we, a mianowicie po zmarłych:

7) Ernestynie z Freierów Albrecht, właścicielce niepodzielnej po­łowy działki gruntu, zawierającej 27 morgów ze składu dóbr Prusinowice Wielkie, powiatu łaskiego;

Termin do regulacyj powyższych postępowań spadkowych wyzna­czony został na dzień 29 stycznia 1932 roku w kancelarji pisarza wy­działu hipotecznego sądu okręgowego w Piotrkowie, w którym to dniu osoby zainteresowane winny się stawić i zgłosić swoje prawa, pod skut­kami prekluzji.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 20

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33.

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

VIII. Obszar gminy wiejskiej Lutomiersk dzieli się na gromady:

13. Kolonja Prusinowice, obejmującą: Katarzynów, kolonję Prusinowice.

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Łaskiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

(—) Hauke-Nowak
Wojewoda.

Obwieszczenia Publiczne 1937 nr 86

Wydział Hipoteczny, Sądu Okręgowego w Łodzi Sekcja Ziemska III, niniejszym obwieszcza, że po niżej wymienionych zmarłych toczą się postępowania spadkowe:

1) Gotfrydzie Preissie, zmarłym w dniu 14/26 kwietnia 1899 roku, Ernestynie I voto Preiss II voto Freier, zmarłej w dniu 14 lutego 1922 roku, w Prusinowicach, właścicielach prawa wieczystej dzierżawy, osady młynarskiej Folusz, uregulowanego w dziale III, kol. Zlewk do nr 10 ad 9 - dóbr Prusinowice Wielkie, pow. łaskiego, rep. hip. nr 127;

Termin zamknięcia powyższych postępowań spadkowych wyznaczony został na dzień 29 kwietnia 1938 roku, w tutejszym Wydziale Hipotecznym.

We wskazanym terminie osoby zainteresowane, osobiście lub przez pełnomocników winny zgłosić swoje prawa pod skutkami prekluzji 968/37.

Dziennik Łódzki 1951 nr 206

Omłoty i skup przebiegają sprawnie

Niech ludzie w miastach będą pewni,

że zboża będzie w bród

-mówi Zofia Arendowska

RZĄDOWY DEKRET O PLANOWYM SKUPIE ZBOŻA STAŁ SIĘ PRZEDMIOTEM JAK NAJWIĘKSZEGO ZAINTERESOWANIA W KAŻDEJ GMINIE, W KAŻDEJ GROMADZIE. MIĘDZY SĄSIADAMI TOCZĄ SIĘ OŻYWIONE DYSKUSJE. A WYCIĄGNIĘTE Z NICH WNIOSKI STAJĄ SIĘ ZACHĘTĄ DO JESZCZE BARDZIEJ WYDAJNEJ PRACY PODCZAS ŻNIW.

— Nikt teraz nic będzie narzekał — mówi Wiktoria Pietrasik z Mikołajewic, gospodarująca na 4 ha — że go ktoś krzywdzi. Planowy skup zboża został mądrze i sprawiedliwie opracowany. Teraz kumoter nie kumoter odstawi dla państwa tyle zboża ile powinien, bez szkody dla własnej gospodarki.

— Słusznie — przytwierdza Ignacy Becht, który wraz z Edmundem Piątkowskim i Antonim Wójcikiem pomaga wdowie Pietrasik w pracach żniwnych. — Wy macie 4 ha, a ja 6. Wam wypadnie odstawić nieco więcej jak 3 q, a mnie około 9 q ziarna.

Wam zostanie na siew i na własne potrzeby i mnie też nie zabraknie. Wiadomo, większe gospodarstwo, to i więcej przeznacza ziemi pod zboża.

Na zawiadomieniach z gminy każdy gospodarz ma wymienione dokładne dane, a więc ile posiada ziemi i w jakiej klasie, ile to wynosi w hektarach przeliczeniowych, od których odjęty jest obszar zajęty pod uprawę buraków cukrowych, rzepaku, lnu czy konopi, oraz ile kwintali zboża ma odstawić do punktu skupu.

I tak: Stanisław Szymczak z gromady Czołczyn posiada 7,74 ha ziemi, w tym w klasie trzeciej 6,62 i w klasie czwartej 1.12 ha. W hektarach przeliczeniowych wynosi to 9,06 ha. Ponieważ Szymczak zakontraktował 20 arów buraków cukrowych, więc zboże odstawi nie z 9,06 ha, lecz z 8,86 ha według normy przewidzianej dla gospodarstw o areale od 8 do 8,99 ha przeliczeniowych.

Chłopi w Dziektarzewie już 26 lipca zabrali się z zapałem do omłotów. Od świtu do ciemnej nocy rozlega się po gromadzie sapanie motoru spalinowego i terkot młocarni z SOM w Lutomiersku.

Pierwsi młócą ci gospodarze, których żyto zostało uznane przez komisję kwalifikacyjną za selekcjonowane i przeznaczone na siew jesienny.

-Niech się śpieszą — mówi Bolesław Grzelczak a Prusinowic — bo i my chcemy przystąpić do młocki, aby nasze ziarno jak najprędzej odstawić na punkt skupu.
-Zdążymy, zdążymy — odpowiada Antoni Miatkowski. — Nasamprzód musimy jednak ukończyć żniwa i wykorzystać każdą godzinę pogody.

Gmina Lutomiersk licząca 14 gromad do omłotów podobnie dobrze się przygotowała, jak i do żniw. Zboże młócić będą, oprócz motorowej młocarni z SOM, młocarnia motorowa ślusarza Pękalskiego, który chętnie zgodził się na obowiązujące warunki oraz młocarnie kieratowe znajdujące się w posiadaniu kilku średniaków.

Z pomocy sąsiedzkiej korzysta w gminie 29 biedniaków i średniaków, nie posiadających własnego sprzężaju.

Wdowa Zofia Arendowska z Florentynowa, której pomaga średniak Kozłowski oświadcza:

— Już to w naszej Polsce Ludowej nikt nie jest zdany na łaskę losu. Gmina zarządzi i dobrzy ludzie pomogą. Jak tylko omłócę zaraz i swoją miarkę odstawię. Niech ludzie w miastach są pewni, że im chlebusia nie zabraknie. I my i oni będziemy go mieli pod dostatkiem. (cm)

Dziennik Łódzki 1961 nr 188

Wczoraj w miejscowości Prusinowice (pow. Łódź) z nie znanych jeszcze przyczyn wybuchł pożar. Ogień strawił 2 stodoły i oborę. Pożar miał miejsce o godz. 17.50. Dochodzenie w toku.

Dziennik Łódzki 1966 nr 149

Z SĄDU

12-dniowy gang skazany na 12 lat więzienia

Do grupy amatorów słodkiego życia oraz zbierania kołaczy bez pracy należeli trzej mieszkańcy pobliskich miejscowości — 28-letni Stanisław Grzelczak (Prusinowice), 33-letni Józef Binkowski (Porszewice, pow. Łask) oraz 24-letni Adolf Henryk Sujecki (Konstantynów, ul. 19 Stycznia 49). W trójkę starali się za dnia uchodzić za nikomu nie wadzących, przyzwoitych ludzi, a z nastaniem nocy, mając do dyspozycji samochód oraz posługując się łomami, dokonywali włamań do sklepów i magazynów GS „Samopomoc Chłopska" w pow. łódzkim i łaskim. Ich łupem padły w ciągu 12 dni — od 13 do 25 stycznia br. artykuły spożywcze i przemysłowe wartości 112 tys. zł z placówek GS w Kwiatkowicach, Wygodzie i Żytowicach. Artykuły te sprzedawali za pośrednictwem paserów.

Wczoraj, wyżej wymienieni członkowie gangu rabunkowego stanęli przed Sądem, Woj., który wymierzył im kary po 12 lat więzienia, 100 tys. zł grzywny, 5 lat utraty praw publicznych oraz przepadku mienia w całości. Sąd skazał także paserów współdziałających z włamywaczami, Józefowi Madejowi (Świątniki, pow. Łask), wymierzono karę 2,5 roku więzienia oraz 8 tys. zł grzywny, a Jerzemu Przebierale (Porszewice) 8 miesięcy więzienia i 1000 zł grzywny.

(M. Kr.)

Dziennik Łódzki 1967 nr 9

Lutomierskie ciekawostki

W Lutomiersku panuje dobry zwyczaj podejmowania różnych inicjatyw w czynie społecznym. I tak w roku ubiegłym mieszkańcy Lutomierska pracowali przy budowie kąpieliska. Na stawie spiętrzono wodę, postawiono kiosk, zorganizowano kajaki. Wartość tych czynów wyniosła 155 tys. zł.

Jednak na tym się nie poprzestanie. W najbliższym roku projektuje się uporządkowanie drogi do stawu, zrobienie parkingu i podjazdu. Myśli się o zbudowaniu kawiarenki. Tak więc mieszkańcy Łodzi winni otrzymać jeszcze jeden ośrodek wypoczynku świątecznego.

Koszty elegancji w Lutomiersku są bardzo drogie. Panie zamieszkujące to osiedle chcąc wyglądać elegancko muszą jeździć do Łodzi, gdyż na miejscu nie ma żadnego punktu fryzjerstwa damskiego ani punktu kosmetycznego. Nie ma również drogerii i potrzebny jest punkt krawiecki. Sądzimy, że ten stan rzeczy winien być jak najszybciej zlikwidowany.

Piękna szkoła w Lutomiersku nie posiada, niestety, centralnego ogrzewania i sali gimnastycznej. Władze GRN chcą doprowadzić do budowy sali gimnastycznej oraz korzystając z tego, że w budowanym Domu Nauczyciela będzie c.o., podłączyć je do szkoły. Budowa Domu Nauczyciela jest już na ukończeniu i zamieszka w nim około 30 rodzin.

W planach inwestycyjnych GRN przewidziana jest jeszcze budowa remizy w Czołczynie i w Prusinowicach. Grunta we wsiach Czołczyn i Antoniew zostaną zmeliorowane. Projektuje się także elektryfikację Wygody, Mikołajewic i Prusinowic.