-->

poniedziałek, 10 marca 2014

Żarnowa Góra

Słownik Geograficzny:  
Żarnowska Góra, obrąb leśny na obszarze Charłupi Wielkiej, w pow. sieradzkim.

Żarnowa Góra, wzgórze w gminie Wróblew. Wysokość 160.1 m. (wg. mapy w skali 1: 10 000 z 1992 r.). Od strony południowej okala je bezimienna stróżka. Od strony zachodniej przebiega piaszczysta droga z Charłupi Wielkiej do Tumidaja. Schodząc w kierunku północnym i wschodnim wychodzi się na pola wsi Drzązna. Żarnowa Góra nie jest mocno wyeksponowana w terenie. Porastający ją bór sosnowy uniemożliwia obserwację okolicy, stąd wzgórze jest mało atrakcyjne dla zwiedzających.

1992 r.

Żarnowa Góra, widok na wierzchołek. Fot. Piotr Tameczka



niedziela, 2 marca 2014

poniedziałek, 24 lutego 2014

Biała Góra

Biała Góra, wzgórze w gminie Sieradz. Wysokość ?

1965 r.
Na wzgórzę można się dostać najszybciej jadąc drogą prowadzącą ze wsi Woźniki do Zapolic. Tuż przed nowo wybudowanym wiaduktem, po lewej stronie rośnie młody las sosnowy. Przez młodnik prowadzi dróżka aż po sam szczyt wzgórza. Wzniesienie porośnięte jest borem sosnowym. Przed linią lasu należy pokonać wysokość licząc od podnóża do szczytu pagórka około 8 m.  Podziwianie okolicy uniemożliwiają gęsto rosnące sosny. Schodząc niżej, opuściwsz teren leśny można zobaczyć pola ciągnące się do rzeki Warty, wieś Woźniki oraz miasto Sieradz.


fot. Piotr Tameczka 
Opis zdjęć zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
1. Biała Góra, widok z drogi Woźniki-Zapolice
2. Wjazd przez młodnik
3. Podnóże
4.Widok na pola ku rzece Warcie.
5. Szczyt wzgórza
6. Wejście na szczyt









poniedziałek, 17 lutego 2014

Myka

Myka, pustkowie w gminie Złoczew. Zaznaczone na mapie z 1839 r.

1839 r.


1965 r.

Notariusz Antoni Pstrokoński 1813

92.o Młynek Myka zwany, na Złoczowie pod wyżey wspomnioną cegielnią położony, z drzewa kostkowego. Dach pod snopkami, komin z gruntu murowany. Ma komore izbę i młynicę. W izbie okien dwa, kominek i piec murowane posowa z tarcic bez podłogi. Drzwi pięcioro, z tych iedne na zawiasach, a czworo na biegunach.— W tym młynku tylko sie na iedno koło myle, ma dwa kamienie, i wszelkie porządki, do młyna należy stodołka nowa z drzewa kostkowego, pokryta dachem słomianym o dwoch samsiekach, iednym klepisku, z dwoygiem wrot na wylot na biegunach.—

Dziennik Warszawski 1869 nr 282

N. D. 9115. Dyrekcja Szczegółowa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Kaliszu.
Podaje do wiadomości powszechnej, że na zasadzie art. 7, postanowienia b. Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego, z d. 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 r. i upoważnień przez Dyrekcję Główną Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego udzielonych, następujące dobra ziemskie za zaległość w ratach Towarzystwu należnych, wystawione są na sprzedaż przymusową pierwszą przez licytację publiczną, która odbędzie w mieście Kaliszu w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny, w Kancelarjach hypotecznych poniżej wymienionych.
55. Złoczew, składające się z miasta Złoczew, z wsi Złoczewska, Huta stara, Huta szklanna, Czarna, Miklesz i Bujnów, z pustkowiów: Baby, Olesnica, Mikla i Nowa Huta, tudzież dobr Grojca małego z przyległością Stanisławów; do dóbr tych należą jeszcze realności folwark Borki, osada młynarska, wieś Borzęckie, pustkowie Leśniak, pustkowie Garbierka, karczma Syberja i wieś Cegielnia, oraz z wszystkiemi przynależytościami, w Okręgu Sieradzkim położone, raty zaległe w chwili zarządzenia sprzedaży wynoszą rs. 5,79l kop. 85, vadium do licytacji rsr. 10,000, licytacja rozpocznie się od sumy rub. sr. 43,750, termin sprzedaży dnia 9 (21) Października 1870 r., przed Rejentem Kanc. Ziem. Alfonsem Paszkowskim.
Sprzedaże wzmiankowane odbędą się w terminach powyżej oznaczonych, poczynając od godziny 10 z rana, w obec delegowanego Radcy Dyrekcji Szczegółowej; gdyby zaś Rejent, przed którym sprzedaż ma się odbywać był przeszkodzony, licytacja odbędzie się przed innym Rejentem który go zastąpi.
Vadium do licytacji złożyć się mające, winno być w gotowiźnie, która wszakże zastąpioną być może Listami Zastawnemi lub Likwidacyjnemi lecz w takiej ilości, jaka podług kursu giełdowego wyrównywać będzie cyfrze gotowizną oznaczonej.
Warunki do licytacji są do przejrzenia w właściwych księgach wieczystych i w biurze Dyrekcji Szczegółowej Kaliskiej.
W razie niedojścia do skutku powyższej sprzedaży, dla braku licytantów, druga i ostateczna sprzedaż od zniżonego szacunku, odbytą będzie bez dalszych nowych doręczeń w terminach jakie Dyrekcja Szczegółowa oznaczy i w pismach publicznych raz jeden ogłosi. (artyk. 25 Postanowienia Rady Administracyjnej z dnia 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 roku).
(…) Kalisz dnia 3 (15) Listopada 1869 roku.
Prezes, Chełmski.
Pisarz, Bierzyński.

Wierzchowina błoto

Słownik Geograficzny:  
Wierzchowina,  błoto koło wsi Wierzchowina.

środa, 12 lutego 2014

wtorek, 14 stycznia 2014

Podgórze

Czajkowski 1783-84 r.
Podgorze, parafia szadek, dekanat szadkowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: 2 części, pierwsza att wsi Wielki, druga koscioł farny.

Słownik Geograficzny:
Podgórze, zob. Szadek.

Obwieszczenia Publiczne 1926 nr 72

Notarjusz przy wydziale hipotecznym sądu okręgowego w Kaliszu, Stanislaw Bzowski, niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępowa­nia spadkowe po zmarłych:
3) Franciszku Janczaku, współwłaśc. osady młynarskiej w maj. Wola Dzierlińska, star. sieradzkiego, współwłaśc. działki gruntu o pow. 6 morg., wchodzącej w skład majątku Kuśmierka Bartochowska i współwłaśc. działki gruntu o pow. 6 morg., wchodzącej w skład maj. Podgórze, star. sieradz­kiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został na dz. 18 marca 1927 r. w kancelarji notarjusza, Stanisława Bzowskiego, w Kaliszu.

Nowe Osady

Czajkowski 1783-84 r.
Nowe Osady, parafia kałow (kałów), dekanat łęczycki, diecezja gnieźnieńska, województwo łęczyckie, powiat łęczycki, własność: cystersi sulejowscy, księża.

Prawdopodobnie są to wsie Feliksów i Feliksów Nowy.

1793 r.




Nowe / Nowe Pustowe

Czajkowski 1783-84 r.
Nowe Pustowe, parafia mokrzkow (mokrsko), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Lasocki, starosta mokrski.

1789 r.


Markowizna

Czajkowski 1783-84 r.
Markowizna, parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.

Dębnica

Czajkowski 1783-84 r.
Dębnica, parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.

Smolarze

Czajkowski 1783-84 r.
Smolarze, parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.


Smolary

Czajkowski 1783-84 r.
Smolary, parafia stolec, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Zarębina, sędzina.

1789 r.

Żabiniec / Zabieniec / Zabienice

Czajkowski 1783-84 r.
Zabienice karczma att Niedzielsko, parafia welun (wieluń), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: brak informacji o właścicielu.

1789 r.

1839 r.

1992 r.



Sochanki

Czajkowski 1783-84 r.
Sochanki, parafia charłupia mała, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Kozminski.

1789 r.


Brzozowiec/ Brzezowiec

Czajkowski 1783-84 r.
Brzezowiec, parafia charłupia mała, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Rupniewska.

1789 r.



Dzik

Czajkowski 1783-84 r.
Dzik Pustkowie att star. klon., parafia unkow (uników), dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: -.


Dzik (Idziak?) 1789 r.

Panski Folwark / Folwark

Czajkowski 1783-84 r.
Folwark att Słupsko, parafia chotow (chotów), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Kożuchowski.


1789 r.

Gruszka / Groszka

Czajkowski 1783-84 r.
Groszka att Słupski, parafia chotow (chotów), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Kozuchowski.

1789 r.


Dworniczak / Dworniaczek

Czajkowski 1783-84 r.
Dworniaczek, parafia chotow (chotów), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Kożuchowski.

1789 r.


Szwarczowskie / Szwarczowska

Czajkowski 1783-84 r.
Szwarczowska att Chot, parafia chotow (chotów), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: brak informacji o właścicielu.

1789 r.


Utrata

Czajkowski 1783-84 r.
Utrata karczma, parafia buczek, dekanat szadkowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Rakowscy.

1789 r.


Iabłonka głowki / Jabłonka Główka

Czajkowski 1783-84 r.
Jabłonka Główka, parafia mierzyce, dekanat krzepicki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.


Matusiak

Czajkowski 1783-84 r.
Matusiak, parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.

Pawlak

Czajkowski 1783-84 r.
Pawlak, parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.


1789 r.

Pustkowie

Czajkowski 1783-84 r.
Pustkowie, parafia welun (wieluń), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: 2 części, pierwsza inkwizlin mieyski, druga wikaryuszowie wielunscy.

1789 r.




Rybakowskie

Czajkowski 1783-84 r.
Rybakowskie, parafia stolec, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Olszewska, podstolina. (Katarzyna z Niemojewskich, wdowa po Antonim Olszewskim, stolniku piotrkowskim, ostrzeszowskim)

1789 r.




Lusiak / Łusiak

Czajkowski 1783-84 r.
Łusiak, parafia lututow (lututów), dekanat wieruszowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Myszkowski, stoln.

1789 r.

Rawiczki / Rawicki

Czajkowski 1783-84 r.
Rawicki, parafia lututow (lututów), dekanat wieruszowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Myszkowski, stol.

1789 r.

Bartoszek

Czajkowski 1783-84 r.
Bartoszek, parafia lututow (lututów), dekanat wieruszowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Myszkowski. Stol.

1789 r.


Tyczka

Czajkowski 1783-84 r.
Tyczka, parafia lututow (lututów), dekanat wieruszowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Skorzewski, czesnik.

1789 r.

Utrata

Czajkowski 1783-84 r.
Utrata karczma, parafia lututow (lututów), dekanat wieruszowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: Skorzewski, czesnik.


1789 r.

Sztaszkowie / Staskowie Sołtysi

Czajkowski 1783-84 r.
Staskowie Sołtysi att Godynic, parafia godynice, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: -.

1789 r.


Bugaj

Czajkowski 1783-84 r.
Bugay karczma, parafia małyń, dekanat lutomirski (lutomierski), diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Stokowski.

Czajkowski 1783-84 r.
Bugay karczma, parafia małyń, dekanat lutomirski (lutomierski), diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Wirzchleyski.

1793 r.


Iaszczura / Jaszczorach

Czajkowski 1783-84 r.
Jaszczorach., parafia łaszow (łaszew), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: 2 części, pierwsza Bieniecki, druga kapituła gnieźnieńska.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Jaszczurek, województwo Kaliskie, obwód Wieluński, powiat Wieluński, parafia Łaszew, własność prywatna. Ilość domów 1, ludność (pusta), odległość od miasta obwodowego 1 1/2.


1789 r.


Pakuły

Czajkowski 1783-84 r.
Pakuły, parafia stolec, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Olszewska, podstolina. (Katarzyna z Niemojewskich, wdowa po Antonim Olszewskim, stolniku piotrkowskim, ostrzeszowskim)

Pakuły (Paluchy?) 1789 r.


Bartek

Czajkowski 1783-84 r.
Bartek karczma, parafia mierzyce, dekanat krzepicki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, ziemia wieluńska, własność: kapituła gnieźnieńska.

1789 r.




Niedźwiedź

Czajkowski 1783-84 r.
Miedzwiedz karczma, parafia czarnozyły (czarnożyły), dekanat rudzki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat wieluński, własność: (Adam) Brzostowski, były kasztelan połocki.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827r.
Niedźwiedź, województwo Kaliskie, obwód Wieluński, powiat Wieluński, parafia Czarnożyły, własność prywatna. Ilość domów 13, ludność 74, odległość od miasta obwodowego 1 1/2.

Zob. też  Nietuszyna.

1789 r.

1915 r.

1992 r.



Zazdrość

Czajkowski 1783-84 r.
Zazdrość att Zalewa, parafia mikołaiewice, dekanat lutomirski (lutomierski), diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: brak informacji.

1793 r.


Podłęzki młyn

Czajkowski 1783-84 r.
Podłęzki młyn, parafia stronsko (strońsko), dekanat szadkowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: brak informacji o właścicielu.


1789 r.

Mapy Czajkowskiego i Perthées'a

Herman Karol de Perthées, nadworny geograf króla Stanisława Augusta Poniatowskiego sporządził tzw. Mapy szczególne dwunastu województw. Niestety nie ma wśród nich mapy województwa sieradzkiego. Część ziem województwa sieradzkiego znajduje się na mapach województw łęczyckiego (1793 r.) i kaliskiego (1793 r.). Mapa została sporządzona w skali 1 : 225 000 i w porównaniu do wcześniejszych opracowań prezentowała się korzystnie pod względem oznaczenia miejscowości na mapie.
Prace nad dokładną mapą Polski zostały podjęte przez prymasa Poniatowskiego. W 1781 r. prymas zwrócił się do duchowieństwa o sporządzenie dokładnych opisów parafii. Na podstawie zebranych materiałów ks. Franciszek Salezy Czajkowski opracował mapy diecezji krakowskiej i chełmsko-lubelskiej, oraz archidiakonatu warszawskiego i archidiecezji gnieźnieńskiej.
Udało mi się znaleźć mapę ks. Czajkowskiego południowej części województwa sieradzkiego z 1789 roku. Mapa pod względem dokładności położenia miejscowośći przedstawia wiele do życzenia, jest wręcz miejscami bardzo niedokładna i pełna błędów. Natomiast zawiera bardzo dużo informacji historycznych tj. mnóstwo nazw miejscowości, nazwy niektórych wniesień, rzek i odnotowane na mapie ciekawostki związane z danym miejscem, czy też parafią.
Kolejne posty będą opierać się na wyżej wymienionych mapach.

poniedziałek, 13 stycznia 2014

Jakuszew

Słownik Geograficzny:
Miejscowa trądycya głosi, jakoby istniało kiedyś na obszarze Z. miasto zwane Jakuszew, lecz zostało zniszczone przez Tatarów i morowe powietrze. Podstawą do tego podania było istnienie z dawnych czasów targowiska w Z., o czem świadczy wzmianka o karczmarzach w Lib. Ben. Łaskiego i dwa jarmarki na św. Małgorzatę i św. Mateusz, które odbywały się do r. 1860 wraz z przypadającemi w te dni odpustami. (zob. Zadzim)
_________________________________________________________________________________

Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy
_________________________________________________________________________________

Straszliwa klęska Jakuszewa
Wprost nie do wiary, co opowiadał razu pewnego stary Walenty Rusiecki o jakimś mieście Jakuszewie, co niby miało być tam, gdzie dziś leży Zadzim. Zaklinał się, że prawdę gada, że to słyszał od swojego pradziadka, co rodził się za ostatniego króla polskiego.
Miało to być duże miasto, tyle tylko, że drewniane. Jego największą ozdobę stanowił kościół, też drewniany, z modrzewia. Stał on w najważniejszym miejscu, wedle rynku, niedaleko karczmy i ratusza.
Ludzie Jakuszewa byli bardzo pracowici. Żyli z roli, rzemiosła i handlu. Powodziło im się dobrze. Jak Bóg przykazał, pozostawali z sobą w zgodzie.
Słynęli też z wielkiej pobożności. Wśród nich nie było piekielników, łotrów i opilców. Toteż życie upływało im w spokoju i szczęśliwości.
Ale któregoś dnia na Jakuszew padła straszna zaraza, czyli — jak powiadali — morowe powietrze. Miała ją przywlec jakaś starucha, co chodziła po świecie za proszonym chlebem. Na samym początku zaraza uśmierciła kilkudziesięciu ludzi. Przeszły ulicami pierwsze pogrzeby przy śpiewie i biciu dzwonów. Potem padłych od zarazy wleczono już na cmentarz bez nijakich ceremonii, później jeszcze, kiedy zabrakło grabarzy i bliskich, pozostawiano zmarłych tam, gdzie padli.Z powodu tej zarazy w mieście panował wielki smutek i ból. Modlitwy i pienia do świętej Rozalii mieszały się z jękiem dzwonów i rozpaczą ludzi, a podwórza i ulice pełne były dymu z palonych jałowców.
W ciągu kilku tygodni całe miasto wymarło, a potem, zapewne z podpalenia, doszczętnie zgorzało.

Przekazała Józefa Jóźwik, ur. w 1884 r., rolniczka ze wsi Brodnia.
(Jan Piotr Dekowski, Strzygi i Topieluchy)



Józefowo / Józefówka

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Józefówka, województwo Kaliskie, obwód Wieluński, powiat Wieluński, parafia Komorniki, własność prywatna. Ilość domów 3, ludność 17, odległość od miasta obwodowego 1 1/4.


1859 r.

Przybyszew

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Przybyszew, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Szadkowski, parafia Drużbin, własność prywatna. Ilość domów 1, ludność 8, odległość od miasta obwodowego 4.

1859 r.

1992 r.