Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kliczków Wielki. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1827. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.
"Działo się na gruncie dóbr Kliczkowa Wielkiego w Okręgu Sieradzkim położonych, dnia 20 czerwca / 2 lipca 1861 roku."
Dobra ziemskie Kliczków Wielki z przyległościami Gęsina i Rososze, składające się z folwarku i wsi zarobnej Kliczków Wielki, z folwarku i wsi zarobnej Gęsina, z folwarku Rososze, na którym obecnie budynki nie exystują, położone w Okręgu i Powiecie Sieradzkim, Gubernii Warszawskiej, parafii Kliczków Mały, należące do Jana Tarnowskiego, zajęte zostały przez Komornika Feliksa Chodyńskiego na rzecz i na żądanie Błażeja Wieleckiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia.
II. Zabudowania dworskie folwarku Kliczkowa Wielkiego.
1. Dwór, masiw z cegły palonej murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 45, szerokości 23, wysokości 8, z facyatą, dwoma kominami murowanymi, zewnątrz wapnem wyrzucony i obielony, pod całym dworem suteryny i piwnice. Wchód do dworu wschodami z cegły z 4ma stopniami balami wyłożonemi, przy wschodach dwa drzewa akacyi z tych jedno skutkiem wichru pochylone i sochą podparte oraz przy murze dworu z frontu trzy brzoskwinie, jedna aprykoza i dwa krze wina. Przedsionek na dwóch filarach murowanych, do sieni drzwi dwuskrzydłowe na 6ciu zawiasach z zamkiem wielkim i kluczem, antabami i sufryglami, zielono pokostowane, nad drzwiami wąskie okienko i przy tym latarnia. Przedsionek i sień na astrychu w kratę malowane, w tej drzwi pojedyńcze z francuzkim okuciem, z antabą żelazną bez klucza do ziemnego schowania. Wchodząc do dworu z sieni po lewej stronie pokoik na posadzce w kwatery okno 1o komplet okute, piec z cegły bez drzwiczek, drzwi do tego pokojku dwuskrzydłowe z zamkiem, antabami mosiężnemi z francuzkiem okuciem. Z tego pokoju do drugiego drzwi dwuskrzydłowe z francuzkiem okuciem, przy zamku antaby żelazne, pokoi 2 i na takiejż posadzce, okna dwa z kompletnem okuciem, piec kaflany stary bez drzwiczek. W tym pokoju był komin dziś zamurowany, przed którym podłoga wyłożona blachą. Z tego pokoju do garderoby drzwi dwuskrzydłowe z okuciem francuzkim, antaby żelazne, okno 1o z okienicą wewnętrzną z kompletnem okuciem, posadzka w tafle, w murze 2 szafy z przegrodami, u dołu z szufladami w jednej z dwoma, w drugiej z iedną. Przy tych drzwi z francuzkiemi zawiasami, polskiemi zamkami i kluczami. Z pokoju drugiego powyż opisanego drzwi pojedyńcze do sionki z okuciem i zamkiem polskim, sionka o astrychu w tej przepierzenie z tarcic, w którem drzwi na zawiasach z klamką i wrzecądzem niepokostowane. W sionce tej okno z okuciem kompletnem, drzwiczek dwoje do kominów z zawiasami. Z sionki tej wschody z drzewa na poddasze, jak również takież do suteryn. Z sionki do pokoju 3o od strony ogrodu drzwi poiedyńcze na zawiasach z zamkiem francuzkim, antaby żelazne, w pokoju tym posadzka w tafle, okno 1 z kompletnem okuciem, piec z kafli stary bez drzwiczek. Z pokoju tego drzwi dwuskrzydłowe do spiżarni z francuzkiemi zawiasami bez zamka, na wrzecądz zamykane. W spiżarni posadzka jak w powyższych, okno 1o komplet okute z haczykami, wewnątrz niemalowanemi, w murze szafa bez drzwi z pułkami, dotąd opisane pokoje i t.p. wapnem bielone. Z powyższego pokoju 3 drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, antaby żelazne, w pokoju posadzka jak w poprzednich. Piec z kafli stary z drzwiczkami żelaznemi, okno 1o komplet okute. Z tego pokoju drzwi do pokojku frontowego na wstępie opisanego z okuciem francuzkiem, z antabami mosiężnemi, toż samo drugie drzwi dwuskrzydłowe z francuzkiem okuciem, antabami żelaznemi, do sali prowadzące. Pokój ten zielono malowany. Sala na posadzce jak w poprzednich pokojach, okien 47 z kompletnem okuciem. Piec z cegły, z sali drzwi dwuskrzydłowe do sieni z okuciem i zamkiem francuzkiem, antaby mosiężne. Sala niebiesko malowana w której sufit znacznie wklęśnięty i zawałem puc odpadł, a nadto rysuje się. Z sali tej drzwi dwuskrzydłowe z okuciem francuzkiem, antabami żelaznemi, do kredensu, w tym okno komplet okute na astrychu na którym mała część podłogi. Kredens ten nie wykończony, ściany wapnem nie obrzucone, bez sufitu, schody z drzewa do suteryn prowadzące. Z tej sali o której wyżej drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, antabami mosiężnemi do gabinetu, w tym posadzka w tafle małe, piec z kafli bez drzwiczek, okno 1o z żaluzyiami komplet okute, w gabineciku ściany tapetowane, z tego drzwi do pokoju bawialnego dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkiem, antaby mosiężne. Pokój ten na posadzce w tafelki, okien 47 z żaluzyami, wewnątrz zielono malowanemi z kompletnem okuciem. W pokoju ściany tapetowane, piec z kafli, ztąd drzwi takież jak powyższe do pokoju następnego i ostatniego. W tym posadzka w tafle, piec z kafli bez drzwiczek przed nim posadzka kawałkiem blachą obita, okien 2 z kompletnem okuciem. Pokój ten w pasy kolorowo malowany, z tego pokoju drzwi do sieni tak jak powyższe z takiem samem okuciem, przy tych drzwiach dzwonek na służbę. W całym parterze drzwi i okna pokostowane, obejmuje
a. Suteryny, z drzewa tarcicami obite, dachówką kryte, długości łokci miary warszawskiej 4 1/4, szerokości 3 1/2, wysokości 4.
Wchodząc do suteryn zewnątrz przysionek, drzwi proste, na zawiasach z klamką i haczykiem, okien 2o bez okucia wewnątrz łatami okratowane. Suteryny mieszczą w sobie schowań 2, pralnię z kominem i piecem do pieczenia chleba, izb dla ludzi dworskich 3o, z tych dwóch piece z cegły, jedna bez pieca, komorę i komorkę, pomieszczenie dla megli?, dwa składy na kartofle i inne warzywa, kuchnia i alkierz dla dziewek, sień podłużna jak równie całe suteryny na astrychu, drzwi w ogóle 16 z tych trzy z zamkami, reszta na zawiasach z wrzecądzami lub chaczykami do zamykania okien, bez okucia 9, przy jednym okienica wewnątrz, przy schodach idąc na parter dwoje drzwiczek do czyszczenia kominów.
b. W poddaszu
W facyacie pokój na podłodze, okno 1o dubeltowe od frontu pokostowane, wewnątrz bez pokostu z kompletnem okuciem, piec z cegły, pokój tapetowany lecz w wielu miejscach tapety odchodzą, drzwi pojedyńcze z zawiasami zwyczajnemi, z zamkiem francuzkiem, antabami mosiężnemi, góra przeforsztowana, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, góra w znaczney części na podłodze, reszta bez podłogi. Dymników 2 bez okien i ieden z oknem.
Około dworu ogród dziki owocowy i warzywny, w którym drzew owocowych różnego rodzaju sztuk 33, a reszta ogrodu składa się z drzew dzikich różnej nazwy, jako to dębów, akacyi, topoli, lip i t.p. między któremi znajdują się drzewa starożytne oraz rozmaitych krzewów tak rodzajnych, jako i większej części dzikich, między i w końcu ogrodu tego płynie struga z stawami styczność mająca. W ogrodzie buda dla sadowego na kozłach słomą kryta stara. Za spichrzem i owczarnią drugi ogród warzywny i owocowy nowo założony w którym drzew owocowych młodych różnego rodzaju sztuk 195, nadto krzewy angrestowe i pożyczkowe, niemniey mała szkółka drzew owocowych i około płotów obsadzone krzewinami laskowemi i pożyczkowemi.
Dalszy opis zabudowań dworskich.
2. Owczarnia, z cegły palonej murowana, słomą od dołu kryta, 3 szory gontów, długości łokci miary warszawskiej 65 3/4, szerokości 19 1/4, wysokości 5, na posowie z tarcic od strony wschodu, szczyt słomą zakryty, z drugiej strony murowany, drzwi poiedyńczych 2ie na zawiasach z wrzecądzami, przy iednych drzwi sztachetowe letnie, z boków 2ie wrotnie na zawiasach z wrzecądzami, w szczycie murowanym, drzwiczki na górę na zawiasach z wrzecądzem. Stan budynku, nowa w dobrym stanie.
3. Stodoła o dwóch klepiskach, wrotni 4 na biegunach drewniannych z kunami żelaznemi na wrzecądz zamykana, w rogach 1/2 okrągło murowane z cegły palonej, środek ścian w słupy murowane, balami wykładane, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 80, szerokości 20, wysokości 5. Stan budynku dobry prócz od strony drogi ściana murowana zruynowana.
4. Stodoła o dwóch klepiskach, wrotni podwójnych ośm na biegunach drewniannych, na wrzecądz zamykane, w rogach 1/2 okrągło murowana z cegły palonej, środek ścian w słupy murowane, balami wykładane, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 100, szerokości 20, wysokości 5. W stodole tej urządzona maszyna młockarnia i sieczkarnia w stanie używalnym obecnie będące, między stodołami powyższemi znajduje się drzewa przysposobionego na budowle sztuk 66. Stan budynku średni, dach od południa potrzebuje reperacyi.
5. Spichrz o 2 kondygnacyach, z cegły paloney murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 30, szerokości 15, wysokości 6, okien 16 z okienicami wewnątrz zamykanemi w 15 po 4, a w 1 trzy pręty żelazne. W szczytach okna bez krat i okienice o 1ei kondygnacyi. Kojców na zboże 7, schody z drzewa na 2ą kondygnacją na tej 4y kojce, schody na 3ą kondygnacją, w dachu 2 dymniki oszklone. Pod spichrzem 5 piwnic, wchodząc do tych szyia? murowana, drzwi wchodowe szalowane, innych drzwi sześć, wszystkie na zawiasach z wrzecądzami, sklepy te na astrych, okienek z prętami żelaznemi nieoszklonych 8, drzwi wchodowe od podwórza szalowane. Stan budynku średni.
Przy spichrzu słup na którym dzwonek.
6. Wychodek o 1nych drzwiach na zawiasach z haczykiem, z drzewa z tarcic budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 2, szerokości 2, wysokości 3. Stan budynku dobry.
7. Stajnie, obory 2ie, wozownie, z tych 1 porządkowa, wszystko pod 1em dachem, z drzewa w bale i węgły budowane, w 2/3 gontami a w 1/3 części słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 73, szerokości 14 1/2, wysokości 4 1/2, w dachu 2a dymniki bez drzwi, wrotni dwie, jedne na 3ch a drugie na dwóch zawiasach z wrzecądzami, drzwi pojedyńczych 5, wszystkie po 3 zawiasy mające z wrzecądzami i chaczykami między temi 1o szalowane. W stajni od strony podwórza 2 okienka oszklone, a od tyłu 2 okienka bez ramek i szyb, w tejże drzwi sztachetowe letnie?. W szczycie od strony spichrza drzwi na zawiasach z wrzecądzem. Stan budynku: budynek prócz dymników w dobrym stanie.
Przed budynkiem tym gnojownia drzewem ocembrowana. Za budynkiem tym od strony drogi ogródek na inspekta w palisady z desek ogrodzony, w tem to drzwi wchodowe na zawiasach z zamkiem. W środku podwórza studnia drzewem ocembrowana z sochą z żurawiem i wiadrem okutem, przy tej dwa koryta do poienia bydła, jedno nowe, drugie stare oraz rynna do poienia owiec.
8. Budynek w którym była gorzelnia, z cegły palonej murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 37, szerokości 21 3/4, wysokości 6 1/2, kominów 2, jeden niski, drugi wysoki gorzelniany. Budynek ten wewnątrz w drzwiach, oknach opustoszały, tak że tylko znajduje się w nim pięć drzwi na zawiasach z zamknięciem a 4 z zawiasami i wrzecądzami, bez użytku leżące, schody na górę zepsute, w iednem oknie małem 4 sztaby żelazne. Przed budynkiem studnia niegdyś do wywaru, oraz postument z pod kilsztoka, od tyłu studnia do gorzelni zabita deskami nad którą rusztowania do pompowania wody. Budynek ten w najgorszym stanie wewnątrz, lecz co do ścian i dachu stan dobry.
9. Stajnie fornalskie, wolarnia pod tem dachem o 2ch dymnikach, bez drzwiczek, drzwi 2ie podwójnych na zawiasach z wrzecądzami, stajnia na podłodze w której 3 komorki dla fornali, u dwóch drzwi na zawiasach z wrzecądzami do trzeciej drzwi na zawiasach z zamkiem francuzkim, lecz bez użytku leżące okien okrągłych 10, z tych 2 oszklone, reszta bez ram i szyb, z cegły palonej murowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 56 3/4, szerokości 17 3/4, wysokości 5 1/4. Budynek w dobrym stanie, prócz dachu, który potrzebuje reperacyi znacznej.
10. Chlewy dla trzody w rogach, z drzewa w słupy i bale budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 2 1/2, szerokości 4 1/2, wysokości 2, po iednych drzwiach na zawiasach z wrzecądzami oraz dwie klapy nad korytami dla tuczników, przy każdej po 2 zawiasy. W środku przegrodki z drzwiami na biegunach z wrzecądzami. Stan nędzny.
11. Ogrodzenia w ogóle tak około dworu, ogrodu, zabudowań folwarcznych są różne to jest: w płaty rznięty w żerdzie ciesane, niektóre chrustem przeplatane, tudzież sztachetowo krzyżową robotą wszystkie w słupy i sparniki stawiane, w niektórych wrotnie, furtki na zawiasach z wrzecądzami wszystko w ogóle w dobrym stanie. Nadto około zabudowań dworskich w różnych miejscach znajdują się odwieczne drzewa, jako to dęby, topole, lipy, akacye i t.p.
III Zabudowania wiejskie wsi Kliczkowa Wielkiego.
1. Chałupa, w której mieszkają Wojciech i Jakub Owczarkowie, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 9, wysokości 3 1/2, o 2ch izbach, komorze i sieni, komin sztangowy, drzwi 4, troje na biegunach z klamkami drewniannemi a czwarte na zawiasach z wrzecądzami, okien dwa, drabka do komina. Stan lichy.
a. Oborka i wozownia, z drzewa w bale na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 15, szerokości 8 1/2, wysokości 3, wrotnie i drzwi na biegunach z wrzecądzem. Stan lichy.
b. Stodoła o 2ch klepiskach, wrotni 2 na biegunach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 37, szerokości 9 3/4, wysokości 3 1/2. Stan budynku: popodpierana.
c. Oborka, drzwi na biegunach z chaczykiem, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 6 1/2, wysokości 3. Stan budynku lichy.
d. Chlew, drzwi na biegunach z chaczykami, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 6 1/4, wysokości 3. Stan budynku lichy.
2. Chałupa, w której mieszkają Tomasz Przelazły sołtys i Grzegorz Michalak, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą od dołu kryta, dwa szory gontów, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 11 3/4, wysokości 4, o 2ch izbach, 2 komorach, 1ej sieni, komin murowany, drzwi 7 z tych 2 na zawiasach, reszta na biegunach, okien 3 bez okucia, drabka do komina na dachu.
a. Przy tej szopka, z drzewa ciosowego w słupy budowana, tatarakiem kryta, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 3 1/2, wysokości 2 1/2, drzwi na biegunach, bez zamknięcia. Stan średni.
b. Chlewik, drzwi 2 na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły w słupy budowany, tatarakiem kryty, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 5, wysokości 3. Stan średni.
c. Oborka, komora i dwa chlewiki, drzwi 3 na biegunach, 4te na zawiasach, w 2 wrzecądze, a reszty na kołki zamykane, do oborki drzwi letnie na pałągach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowane, tatarakiem kryte, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 9, wysokości 3. Stan średni.
d. Stodoła o 2 klepiskach, wrotnie na biegunach z wrzecądzami, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą i tatarakiem kryta, długości łokci miary warszawskiej 39, szerokości 7, wysokości 3. Stan średni.
3. Dom wraz z młynem wodnym, o 2ch zamyłkach, jeden mączny, drugi jagielny, w którym mieszka Józef Lewandowski młynarz, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 37 3/4, szerokości 12, wysokości 4, komin sztangowy nad dach murowany, izba 1, komora i młynica, drzwi 4 na zawiasach z klamkami drewniannemi, okien 2ie bez okucia, kół wodnych z stawu biorących wodę 2.
a. Obora i wozownia pod 1 dachem, drzwi 1 do oborki na zawiasach bez zamknięcia, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 8 1/2, wysokości 3. Stan bardzo lichy.
b. Stodoła o 1em klepisku, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 24 3/4, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.
Przy stawie z którego młyn powyższy wodę bierze na drodze z Kliczkowa Wielkiego do Sieradza prowadzącej, są dwa upusty na których zarazem mosty przychodu nie przynoszące z tych 1 zatamowany i znacznej potrzebuje reperacyi drogi wraz z pogrodkami do młyna w dobrym stanie. Staw zarybiony, przy stawie łódka stara.
4. Chałupa stara a raczej od chałupy na którym dwie pary kozłów i 4 łaty, komin murowany, bez drzwi, okien, kwalifikuje się do rozebrania, długości łokci miary warszawskiej 14, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] pusta.
a. Oborka przez Andrzeja Klin używana, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.
b. Chlew dto dto, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6 1/4, szerokości 5 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] lichy
5. Kuźnia dworska, komin murowany, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, z drzewa w bale na węgły budowana, gontami i dranicami kryta, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2. Stan w przyciesiach dachu zły.
6. Dom, czyli karczma w której mieszkają Bartłomiej Borzęcki karczmarz, Józef Trzeciak i Andrzej Klin gospodarze, komin murowany, izb 3, komora i sień, drzwi 6, jedne na biegunach, reszta na zawiasach z klamkami i haczykami, okien 5, drabka na dachu, z drzewa w bale i słupy budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 23, szerokości 13, wysokości 4. [Stan budynku] w dobrym stanie, prócz kawałka przyciesia zgniłej.
a. Obora i wozownia, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, z drzewa w bale i kostkowego w węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 10, wysokości 3 1/2. Stan średni.
b. Chlew, drzwi na biegunach, zamknięcie drewniane, z drzewa kostkowego w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 8, szerokości 5 1/2, wysokości 3. Stan średni.
c. Obora, której drzwi na biegunach na wrzecądz zamykane, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 8 3/4, wysokości 3. Stan średni.
d. Stodoła o 1em klepisku i chlew pod 1em dachem, wrotnie na biegunach z wrzecądzem a drzwi do chlewa bez zamknięcia, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 10, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nędzny.
7. Chałupa w której mieszkają Paweł Sobczak i Józef Jankowski, komin sztangowy nad dach murowany, drzwi 4 na biegunach z klamkami drewnianemi i wrzecądzami, okien dwa, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 28, szerokości 10 1/2, wysokości 4. [Stan budynku] średni.
a. Stodoła o 1 klepisku, obora, wrotnie na biegunach z wrzecądzami, drzwi bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 9 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.
8. Chałupa, w której mieszkają Roch Borzęcki i Leon Sarnowski kowal, komin murowany, izb 2, komór 2, sień, drzwi 8 na biegunach z wrzecądzami i chaczykami, okien 4, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą, od dołu z szory gontów kryta, długości łokci miary warszawskiej 29, szerokości 12 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] dobry.
a. Stodoła i obora, w tej wrotnie na biegunach z wrzecądzami, drzwi bez zamknięcia, komora i sień, drzwi 10, cztery na zawiasach z wrzecądzami, 6 na biegunach z klamkami drewnianemi, okien 4, z drzewa w kostkowego i bale na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 24, szerokości 9, wysokości 3. Stan średni.
a. Stodoła o 1 klepisku i obora pod 1em dachem, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, drzwi bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 21, szerokości 8, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
b. Chlew, drzwi bez zamknięcia na biegunach, z drzewa kostkowego na węgły budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6 1/2, szerokości 5 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] zupełnie zły.
c. Oborka, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2.
d. Oborka, drzwi na wrzecądz zamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowana, pokryte słomą, długości łokci miary warszawskiej 6, szerokości 6, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] zupełnie zły.
12. Chałupa, mieszkają Józef Kostrzewski gospodarz, Roch Wyzłoćiok? Maciej Slęzak i Alexander Skałecki kucharz, ludzie dworscy, komin murowany, izb 4, kominów dwa, sieni 2, okien 4, drzwi 9, na biegunach 7, na zawiasach z klamkami i wrzecądzami 2, drabka na dachu, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą i gątami kryta, długości łokci miary warszawskiej 24 3/4, szerokości 13 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
a. Stodoła o 1em klepisku i oborka, oraz chlewik, wrota i drzwi na biegunach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą, tatarakiem i chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 9, wysokości 3.
b. Stodołka o 1em klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą, tatarakiem i chrustem kryta, długości łokci miary warszawskiej 14 1/2, szerokości 7, wysokości 3.
13. Chałupa, mieszkają Franciszek Jantecki fornal, Katarzyna Zalewska komornica, Jakub Getzel pachciarz, komin sztangowy nad dach murowany, izb trzy, komora 1, sień, drzwi na biegunach 4, a 1 na zawiasach, 2 na wrzecądze, reszta bez zamknięcia, okien 4, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 25, szerokości 12 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
14. Chałupa, mieszkają Antoni Włodarczyk włodarz, Józef Gołembowski owcarz, Łukasz Banaś pastuch, komin murowany, izb 3, komora i sieni 2, drzwi 6, na zawiasach 1, z zamkiem i wrzecądzem 2, z klamką i zasuwką, reszta z wrzecądzami, okien 5, z tych 2ie z okienicami, 2 bez, a 1 frontowe z ramami okutemi bez szyb, z zasuwą wewnątrz, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą od dołu dwa szory i na kalonce 1 gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 21, szerokości 8, wysokości 3. [Stan budynku] dość dobry, prócz ściany w jednym rogu wyprężonej i podpartej.
a. Chlewiki, drzwi 3 na zawiasach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 5, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.
15. Chałupa i stodoła pod 1em dachem, mieszka Jakub Plichta, komin sztangowy, izba 1 i sień, drzwi na biegunach z chaczykiem, u stodoły wrotnia na biegunach, bez zamknięcia, drabka na dachu, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 7 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] nędzny.
a. Oborka i chlewik, drzwi na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] nędzny.
16. Dom czyli młyn wodny, z drzewa kostkowego na węgły budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 25, szerokości 11 1/2, wysokości 3 1/2, obecnie do mielenia nieużywany, bez młynarza, w którym Józef Jasiński borowy, izba 1, komora, młynica o 1em zamyłku, komin murowany, okno 1, drzwi 4, na biegunach, w młynnicy skrzynia do pytla, półskrzynek bez kamienia. Przy tym młynie staw zarybiony, upust zrujnowany, potrzebuje reperacyi. Budynek ten wraz pogrodkami i kołem młynarskim w średnim, pokład na pogrodzce w złym stanie.
a. Obora, brak w niej szczytu jednego i pokładu, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 16, szerokości 11, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nowa, nędzny dach?
b. Stodoła o 1 klepisku, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23, szerokości 8, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] nędzny.
17. Chałupa, oborka pod 1 dachem, mieszka Filip Glapiński, Elżbieta Piekarska wdowa, Magdalena Michalak komornica, komin murowany, izb 2, sień, drzwi 5, na biegunach z wrzecądzami, okien 3.
Przy tej mały chlewik bez dachu, jednej ściany i drzwi, pusty.
W zajętej wsi nieomal każdy gospodarz przy domu ma mały sadek. Trakt przez wieś topolami wysadzony, ogrodzenie w wsi w dość dobrym stanie.
Zabudowania folwarku Gęsina.
1. Dwór, z drzewa na kliniki budowany, gliną i wapnem wewnątrz i zewnątrz obrzucony, wapnem obielony, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 39, szerokości 16, wysokości 4, w którym kominów dwa i przystawka o 1 kominie murowanym. Dwór mieści w sobie wchodząc z frontu drzwi półszklone na zawiaskach z zamkiem wielki i kluczem, czerwono malowane, sień na astrychu, z sieni po lewej ręce do pokoju drzwi 2 skrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkiem. Pokój 1 na podłodze w tafle, okien 2 z kompletnem okuciem, piec kaflany z drzwiczkami przed piecem blacha, z tego pokoju do 2o wchód bez drzwi, w pokoju drugim podłoga takaż, jak w 1, piec kaflany z drzwiczkami blaszannemi z węgelnikiem przed niemi, okno 1 z okienicami kompletnie okute, biało pokostowane, pokój ten tapetowany, bez tapety popsute. Z 1o pokoju do pokoju od strony ogrodu drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, podłoga jak w poprzednich, lecz znacznie nadpsute, piec z cegły bez drzwiczek, okna 2 komplet okute. Z tego pokoju wychodząc do sieni drzwi dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkim, sień od strony ogrodu na astrychu, w niej piec z cegły, drzwi wychodowe do ogrodu pojedyńcze, niemalowane na zawiasach francuzkich, z zamkiem polskim i wrzecądzem. Z sieni tej na górę wschody z drzewa jak równie drzwi niemalowane na zawiasach francuzkich z zamkiem polskim z wrzecądzem. Z sieni tej na górę wschody z drzewa jak równie drzwi niemalowane, pojedyńcze do kredensu między sieniami położonego z zawiasami francuzkiemi i zamkiem polskim, kredensik na astrychu, w nim kominek z kredensu, drzwi do sieni na wstępie opisanej z francuzkiemi zawiasami, polskim zamkiem, czerwono malowane. Po prawej ręce wchodząc z frontu drzwi do sali dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkim, salka na podłodze w kwatery, piec kaflany z drzwiczkami, w sieni okien 3 z kompletnem okuciem. W tej salce belka z właściwego miejsca oberwała się, z salki drzwi do kuchni z zamkiem i okuciem francuzkim, kuchnia na astrychu, kotlina zwyczajna żelazną sztabą opasana, okien 2 komplet okutych, z kuchni drzwi pojedyńcze wychodząc do ogrodu na zawiasach francuzkich z zamkiem polskim. W przystawce łącznej z dworem izba na astrychu, okno 1 z okienicami dwuskrzydłowemi komplet okute pokostowane, piec z cegły bez drzwiczek, z tej izby 3 drzwi, dwoje do pokoj, jedne do ogrodu dwoje dwuskrzydłowe, jedne pojedyńcze dwuskrzydłowe z zamkami i okuciem francuzkiem, a pojedyńcze z zamkiem i okuciem polskim. We dworze drzwi i okna biało pokostowane, w oknach brak całkiem szyb 20. Na górze pokoik na podłodze w kwadrat, piec z cegły bez drzwiczek, okno okute, przy tem 4 pręty wewnątrz żelazne, drzwi z francuzkiemi zawiasami, polskim zamkiem, góra deskami przeforsztowana, do niej drzwi proste na zawiasach z wrzecądzami. W kominie urządzona wędzarnia, dymnik 1. Budynek zwyż opisany w najnędzniejszym stanie.
Za dworem ku wschodowi ogród owocowy i warzywny, w którym drzew rodzajnych sztuk 239, prócz tego w około ogrodu obsadzono orzeszynę i znajdują się inne dzikie drzewa i krzewy jako to dęby, topole i t. p. agrest, róże i inne.
a. Za dworem dawniej kurnik, teraz chlewik, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6, szerokości 5, wysokości 2 1/2.
2. Stodoła o 2ch klepiskach, w rogach z szczytami oraz w słupy murowana, między słupami balami wykładana, gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 97, szerokości 20, wysokości 4, wrotnie wszystkie na biegunach z kunami żelaznemi na zawiasach na wrzecądz zamykane oraz drzwi podwójne, szalowane, na zawiasach z zamkiem i wrzecądzem do spichrza urządzone lecz ten dotąd nie exystuje. Nowa, zupełnie w dobrym stanie.
3. Owczarnia i obora pod 1 dachem, z drzewa na podmurowaniu w bale i węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 50, szerokości 15 1/4, wysokości 4 1/2, drzwi frontowych poiedyńczych 2, w rogach wrotnie podwójne i na górę drzwi pojedyńcze, wszystko na zawiasach z wrzecądzami. Nowa, w zupełnie dobrym stanie.
4. Chałupa do folwarku należąca, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 10 1/4, wysokości 3 1/4, w której mieszkają Sylwester Łukomski i Maryanna Wypych wdowa, komin murowany, izb 2, komory 2 i sień, okna 2, drzwi 5 na biegunach z wrzecądzami cztery a 5e na klamkę zamykane, drabka na dachu do wycierania komina. Stan średni.
II. Zabudowania wsi zarobnej Gęsina.
1. Chałupa, w której mieszkają Jan Jurczak, Antoni Przelazły, komin sztangowy, nad dach murowany, izb 2, komór 2, sień, okien 2, drzwi 7 na biegunach z wrzecądzami i haczykami, drabka na dachu.
a. Obora, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10 1/4, szerokości 6 3/4, wysokości 3.
b. Chlewiki dto, z drzewa budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 4 1/2, szerokości 3 1/2, wysokości 2 1/2.
c. Stodoła o 1 klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 10, wysokości 3 1/2.
2. Chałupa, w której mieszka Franciszek Kałuża, z drzewa budowana, od dołu 3 szory, od kalonki 2, gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 21 1/2, szerokości 12, wysokości 4, komin sztangowy, izba 1, komora i sień, drzwi 4 na biegunach, u 2ch wrzecądze, okno 1,
a. Stajnia i chlewik pod jednym dachem, drzwi 2, jedne z wrzecądzami bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nędzny.
b. Obórka i szopa, drzwi na haczyk zamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą i deskami kryte, długości łokci miary warszawskiej 12 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
c. Stodoła o 1 klepisku niezamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowana, do połowy trzciną kryta, reszta bez pokrycia, długości łokci miary warszawskiej 18, szerokości 11 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
3. Chałupa, w której mieszka Ignacy Gliński, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 22 1/4, szerokości 11, wysokości 3 1/4. komin sztangowy nad dach murowany, izba, komora i sień, okno 1, drzwi 4 na biegunach z 2a haczykami. [Stan budynku] nędzny, 1/3 część dachu na chałupie z mchu.
a. Stodoła i obora pod 1em dachem, wrotnie i drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 29, szerokości 11, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.
b. Stajenka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.
c. Szopa, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10, szerokości 5, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.
4. Chałupa, mieszka w niej Łukasz Brzekówka, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 21 1/2, szerokości 10, wysokości 3 1/2, komin murowany, izba, komora i sień, drzwi 4 na biegunach, 2 z wrzecądzami, okno 1, drabka na dachu. [Stan budynku] średni.
Przy chałupie chlewiczek zrujnowany,
a. Obórka i chlewik, drzwi 2 na biegunach z wrzecądzami, z drzewa w bale i kostkowego w słupy budowane, słomą i chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 7 1/2, szerokości 7, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] zawaleniem grozi.
b. Stodoła o 1 klepisku, obora, stajnia i szopa, wrotni i 2 drzwi na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa w bale i węgły budowane, w 3/4 i deskami, reszta bez pokrycia, długości łokci miary warszawskiej 36 1/4, szerokości 11 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
5. Chałupa w której karczma, mieszkają Jan Wypych, Walenty Brzęczek i Wawrzyniec Piekarek, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 12, wysokości 3 1/4, komin murowany, izb 3, komórki i sień, okien 4, drzwi 9 na biegunach z haczykami i klamkami drewnianemi. [Stan budynku] średni.
a. Obórka, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 12 1/4, szerokości 5 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.
b. Oborka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 7 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] dobry.
6. Chałupa, mieszka Józef Przelazły, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 9 3/4, szerokości 6 1/2, wysokości 3, izba i sionka, komin sztangowy, okienko 1, drzwi 2 na biegunach z drewnianemi klamkami. [Stan budynku] nędzny.
a. Stodołka pół tylko wrotni, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 13 1/4, szerokości 8 1/4, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] nędzny.
7. Chałupa, w której mieszkają Wawrzyniec Piekarek, stary sołtys, Wojciech Slęzak, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 26 1/2, szerokości 10 3/4, wysokości 3 1/2, komin murowany, izb 2, komora i sień, drzwi 6 na biegunach z klamkami drewnianemi, okien 2e. [Stan budynku] średni w dachu potrzebuje reperacyi.
a. Obora i chlewy, drzwi 2 na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowane, słomą, chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 9 1/2, wysokości 2 3/4. [Stan budynku] lichy.
b. Stodoła o 1 klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 16, szerokości 7 1/4, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] lichy.
Do N. 5 i 9. Stodoła o 3ch klepiskach, należy w 1/3 części do Jana Wypych i Wawrzeńca Piekarek z pod N. 5 i do Wawrzeńca Przelazłego z pod Nu 9, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 55 1/4, szerokości 10 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] nędzny.
8. Chałupa, w której mieszka Wawrzeniec Michalak, izba, sień, 2 okna małe, komin sztangowy, drzwi 2ie na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 9 3/4, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] średni.
a. Stodoła o 1 klepisku i obora, wrotnie na biegunach z wrzecądzem i drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą i deskami kryta, długości łokci miary warszawskiej 19, szerokości 6 1/2, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] średni.
9. Chałupa, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 10 1/2, wysokości 3 1/4, przy tej chlewik mały na przysionku, komin murowany, izba, komora i sień, drzwi 4, dwoje na biegunach z wrzecądzami a 2ie na klamki drewniane, drabka na dachu. [Stan budynku] średni.
a. Obora, stajenka, wozownia i komora pod 1em dachem, drzwi 3 na biegunach, dwoje z wrzecądzami, jedno bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 26, szerokości 8 1/2, wysokości 3.
10. Chałupa, w której mieszka Kacper Jurczak, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 17 1/4, szerokości 6 1/2, wysokości 2 3/4, komin sztangowy, nad dach murowany, izba, komora i sień, drzwi 4o na biegunach, jedne na wrzecądz, reszta na klamki drewniane. [Stan budynku] średni.
a. Stodoła o 1em klepisku, szopa, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 22 1/2, szerokości 7, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.
b. Oborka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10, szerokości 8 1/2, wysokości 2 1/4.
11. Chałupa, przy tej chlewiki, w której mieszka Roch Zalewski, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 13, szerokości 8 3/4, wysokości 2 1/2, komin sztangowy nad dach murowany, izba i sionka, drzwi 2 na biegunach, z wrzecądzami, okno 1.
a. Stodoła o 1 klepisku i oborka, wrotnie i drzwi na biegunach, wrotnie na wrzecądz, drzwi na zamknięcia, z drzewa budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 20 1/2, szerokości 7 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.
12. Chałupa, dawniej karczma w boru WYGODA zwana, w której mieszka Antoni Lorek czynszownik roczni, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/4, szerokości 12 3/4, wysokości 3 3/4, komin murowany, izb 2, jedna mieszkalna, druga na stajnię i oborę użyta, komór 2 i sień, drzwi 3 na zawiasach z klamkami z wrzecądzami i 2 drzwi na biegunach bez zamknięcia, okien 3, z tych 1o zupełnie bez szyb.
Z gospodarzy wsi powyż opisanej nieledwie każdy przy domu ma mały sadek. Ogrodzenia w tej wsi płotami znajdują się w dość dobrym stanie.
Według zeznania ludzi miejscowych w wsi Gęsinie jako to Wawrzeńca Piekarka sołtysa i innych starych gospodarzy, wieś Gęsina niegdyś zwana była i Rososzą, stąd wynika iż żadnych budowli nazwy Rososza w dobrach nie znajduje się, co nawet nie istnieje Rososzy wykaz podatków przez Kassę Powiatu Sieradzkiego daty 13 marca r. b. wydany potwierdza, gdyż w tym żadne podatki na Rososzę niezamieszczone.
