Inwentarz Teklina (1875)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Teklin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/27c. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie Folwarku Teklin Powiecie Wieluńskim dnia czternastego/dwudziestego szóstego października tysiącznego ośmsetnego siedmdziesiątego piątego roku o godzinie osmej z rana."

Dobra ziemskie Teklin z osadą Klapka, składające się z jednego dominialnego folwarku Teklin, osady karczemnej Klapka oraz karczmy w Łagiewnikach, dawniej z dobrami Platon i Łagiewniki jedną hipotekę mającego, obecnie oddzielonego, leżące Powiecie Wieluńskim, Gubernii Kaliskiej, gminie Wydrzyn, parafii Łagiewniki czyli Raczyn, należące do Ignacego Szaniawskiego, zajęte zostały przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Józefa Dawidowicza na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy rubli srebrem 920 z procentem i kosztami egzekucyjnymi. Dobra były dzierżawione przez Jana Szaniawskiego od 1874 do 1880 roku.

Zabudowania dworskie folwarku Teklin.

1. Dwór mieszkalny massiv murowany, gontami kryty, o trzech kominach murowanych. W tym mieszka dzierżawca dóbr tych powyż rzeczony Jan Szaniawski z familią, oraz właściciel tychże dóbr Ignacy Szaniawski.

2. Kloaka od tyłu powyższego dworu uważając z drzewa i desek zbudowana, gontami kryta.

3. Dom dwojaki w prostej linii powyższego dworu, z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty, o 1 kominie murowanym.

4. Dom czworak, również w prostej linii powyższego dworu i rzeczonego domu dwojaki podobnież z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty, o jednym kominie murowanym.

5. Dom mieszkalny w poprzek powyższych zabudowań, nowo z drzewa w słupy z bali zbudowany, podotąd dach niekryty.

6. Stodoła w prostej linii powyższego domu, z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta, o 1 klepisku i jednych na przestrzał wrotniach.

W poprzek powyższej stodoły, a czołem na zabudowania pod pozycją 1, 3 opisane są:

7. Stajnie i obory pod jednym dachem łącznie z owczarnią murowane, słomą kryte.

8. Stodoła murowana, gontami kryta o dwóch klepiskach i dwóch na przestrzał, dwuskrzydłowych wrotniach.

9. Ogród owocowy, częścią warzywny, pomiędzy powyżej pozycyami 6 i 7 opisanemi zabudowaniem położony od strony podwórza i w części z boków płotem w słupy i deski urządzonym ogrodzony.

10. Studnia balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutym do wydobywania wody, wśród podwórza, które powyżej opisane zabudowania i płoty pomiędzy takowemi, oraz w części nowo urządzone sztachety, z drzewa, okalają położona, przy której jest koryto do pojenia inwentarza.

11. Sklep wśród powyższego podwórza z drzewa w ziemi urządzony, z wierzchu ziemią kryty.

Wyszedłszy z dworu ad 1 opisanego i z podwórza folwarcznego na prawo w niedalekiej odległości jest jeszcze:

12. Stodoła o jednem klepisku z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta.

Dalej przy trakcie z Wielunia do dawnego miasta obecnie osady Wieruszów prowadzącym przy wsi Klapka jest:

13. Karczma wraz z stajnia zajezdną z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą i w części gontami kryta, o 1 kominie murowanym.

W końcu wśród wsi Łagiewniki przy trakcie z tejże wsi do zajmującego się folwarku Teklin prowadzącym jest:

14. Dom karczma Nm tablicy 44 oznaczony, wraz z stajnią zajezdną, nowo z drzewa w słupy z bali przebudowany, podotąd niewykończony i nieokryty.

Bemów

Bemów, dawniej osada znajdująca się w dobrach Beleń w obecnej gminie Zapolice. Nazwa powstała od nazwiska właścicieli dóbr Beleń, rodziny Bemów. Bemowie z Belenia pochodzili z tak zwanej "krakowskiej"(1) linii Bemów i byli dalekimi krewnymi gen. Józefa Bema, uczestnika Powstania Listopadowego, Wiosny Ludów i wojen napoleońskich. 

(1) źródło: Kroniki Bemów, bibljoteczka historyczno-geograficzna nr. 169.

1873 r.

1891 r.

Akta notariusza Józefa Sikorskiego z Szadku z roku 1861, akt nr 12. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

W 1861 roku przed Rejentem Kancelarii Okręgu Szadkowskiego Józefem Sikorskim stawili się Wincenty Bem dziedzic dóbr Belenia i Emanuel Myszkowski dziedzic dóbr Zapolic. Wincenty Bem zeznał, że przekazał Emanuelowi Myszkowskiemu w wieczystą dzierżawę grunt o powierzchni 2 morg i 150 prętów miary nowopolskiej na założenie zakładu przemysłowego pod nazwą "Osada Bemów". Na gruncie tym znajdowała się już gorzelnia-młyn (młyn parowy) i inne zabudowania, część podwórza oraz grunt orny. Osada Bemów została oddzielona i odgraniczona od dóbr Beleń. Zmiany jakie zaszły na gruncie miały być naniesione na sporządzoną w 1845 roku mapę dóbr Beleń autorstwa geometry Łukasza Chmielińskiego.
Wincenty Bem zezwolił Emanuelowi Myszkowskiemu wystawić młyn, gorzelnię, destylarnię, olearnię, stępy do tłuczenia kości i inne budynki przemysłowe. Część budowli została już zbudowana wspólnym kosztem przez obu dziedziców. Na potrzeby zakładu Myszkowski mógł spożytkować wodę z przepływającego nieopodal zdroju. Dozwolone mu było też regulowanie wysokości lustra przepływającego cieku. W pobliżu osady miała przebiegać nowa szosa prowadząca z Sieradza do Widawy. Myszkowski miał zrobić drogę przy projektowanych zabudowaniach, którą własnym kosztem Bem miał połączyć z projektowaną szosą. Koszty przyszłej konserwacji drogi spadły na Myszkowskiego.

Osada Bemów miała zatem dwóch współwłaścicieli. Zwierzchnim właścicielem gruntów osady był Wincenty Bem, właścicelem użytkowym natomiast Emanuel Myszkowski. "Właściciel użytkowy miał prawo do dziedzicznego posiadania, użytkowania, czerpania korzyści z nieruchomości gruntowej oraz zbierania z niej pożytków, zaś właściciel zwierzchni do pobierania części pożytków (co w praktyce oznaczało pobieranie od właściciela użytkowego określonych świadczeń czynszowych, danin itp.). Właściciel użytkowy miał pełne prawo własności do całego swojego wyposażenia, wszelkich owoców swojej własnej pracy, budynków i innych urządzeń oraz ulepszeń wzniesionych na gruncie oddanym w dziedziczną używalność, co sprawiało, że jego położenie było zbliżone do pełnego właściciela ziemi, podobnie jak w przypadku emfiteuty. Nie tylko zostawiał gospodarstwo w spadku, ale zapisywał je w testamencie lub miał prawo je sprzedać. Do zatwierdzania zawieranych kontraktów i umów związanych z użytkowanym gruntem było potrzebne pośrednictwo właściciela zwierzchniego danego terytorium, który przeważnie wpisywał je do księgi ziemskiej (1)."
Kwota czynszu dzierżawnego wynosiła 25 rubli srebrem i miała być płacona w dwóch ratach każdego roku. Prawo propinowania i szynkowania trunków przysługiwało wyłącznie dominium Beleń.
W Beleniu znajdowała się dworska cegielnia, w której Myszkowski mógł używając miejscową glinę wypalać cegłę i dachówkę potrzebne do wystawienia pozostałych budowli. Prawo to było mu dane do końca roku 1865.
Myszkowski miał opłacać składkę ogniową i wszelkie inne składki i podatki z osady Bemów za wyjątkiem tzw. ofiary ziemiańskiej i kontyngensu (podatek płacony na wyżywienie wojska) które pokrywał właściciel dóbr Beleń.

(1)https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82asno%C5%9B%C4%87_podzielona

Akta notariusza Józefa Sikorskiego z Szadku z roku 1861, akt nr 13. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

W 1861 roku przed Rejentem Kancelarii Okręgu Szadkowskiego Józefem Sikorskim stawili się Wincenty Bem dziedzic dóbr Belenia, Emanuel Myszkowski dziedzic dóbr Zapolic, który reprezentował dodatkowo nieobecnego Ludwika Pstrokońskiego, dziedzica dóbr Pstrokonie, Tomasz Baron Dangel, dziedzic dóbr Chojne oraz Teodozjusz Wierzchlejski dziedzic dóbr Karsznice. Wszyscy wymienieni dziedzice zawiązali spółkę firmową komandytową celem której było "powiększenie i w ruchu utrzymanie" mieszczących się w osadzie Bemów młyna parowego, w którym wyrabiano mąkę i kaszę, olearni do wytłaczania oleju i jego preparowania, gorzelni z dystylarnią i stępu do tłuczenia kości.
Wincenty Bem wspólnie z Emanuelem Myszkowskim postanowili przekazać osadę Bemów wraz z znajdującym się tutaj majątkiem na rzecz nowo zawiązanej spółki pod nazwą "Młyn parowy i Olearnia w Osadzie Bemów, dobrach Beleniu." Firma i podpis spółki brzmiała: "Wincenty Bem i spółka". Spółka została zawiązana na 20 lat z kapitałem opiewającym na sumę 30000 rubli srebrem. Kapitał spółkowy podzielono na 200 równych, imiennych udziałów. Na każdy pojedyńczy i niepodzielny udział przypadało po 150 rubli srebrem.

Inwentarz Platoń (1875)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Teklin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/27a. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie dóbr ziemskich Platon Powiecie Wieluńskim dnia 27 stycznia/8 lutego 1875 r."

Dobra ziemskie Platon, składające się z jednego dominialnego folwarku Platon dawniej z dobrami Teklin i Łagiewniki jedną hipotekę mającego, obecnie oddzielonego, leżące Powiecie Wieluńskim, Gubernii Kaliskiej, gminie Wydrzyn, parafii Łagiewniki czyli Raczyn, należące do Jana Chryzostoma i jego żony Jadwigi z Szaniawskich obojga małżonków Szaniawskich, zajęte zostały przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Stanisława Krzewskiego, (który nabył te prawa w drodze cesji od Filipa Batkowskiego w 1874 roku) na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy rubli srebrem 1060 z procentem i kosztami egzekucyjnymi.

Zabudowania dworskie w folwarku Platon

1. Dwór, z drzewa w słupy z bali budowany, gontami kryty, o dwóch kominach murowanych, wewnątrz wapnem otynkowany. W dworze tym mieszka dzierżawca dóbr tych Stanisław Kokowski, który dobra te za kontraktem w dniu 23 czerwca/4 lipca 1872 r. przed Władysławem Porczyńskim Rejentem w Wieluniu zawartym zadzierżawił na lat dwanaście uważając od dnia 12/24 czerwca 1872 r. pod warunkami tegoż kontraktu i za opłatą ceny dzierżawnej po rs. 600 rocznie za każde trzy lata z góry płacić się winną i za pierwsze trzy lata z góry zapłaconą, do której to dzierżawy złożył właścicielce tych dóbr kaucyę w kwocie rs. 600.

2. Ogród świeżo zaprowadzający się, przed frontem tegoż dworu, w którym jest drzew młodocianych rodzajnych około sztuk sto.

3. Sklep po za powyższym dworem mieszkalnym, uważając w ziemi z drzewa wybudowany, z wierzchu ziemią kryty.

4. Stodoła łącznie ze stajnią, z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta, o dwóch klepiskach i dwóch na przestrzał wrotniach, w rogu której to stodoły jest oddział na spichrz, zaś przed frontem tej stodoły jest szopa na porządki gospodarcze z drzewa zbudowana, gontami kryta, do frontowej ściany rzeczonej stodoły dobudowana, a nadto z boku tej stodoły, czyli przy oddziale stajni, zbudowane są także z drzewa, gontami kryte chlewy.

5. Studnia balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutem do wydobywania wody.

Powyższe zabudowania otoczone są płotem z desek urządzonym, a w części od strony dworu sztachetami.

W pewnej odległości od powyższych zabudowań są:

6. Dom czworak dla ludzi dworskich z drzewa w słupy, z bali zbudowany, z jednej strony gontem, a z drugiej słomą kryty, o jednym kominie murowanym.

7. Obora również z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta.

8. Dom drugi czworak stary, z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty, o jednym kominie sztangowym z powodu chylenia się do upadku niezamieszkały.

Inwentarz Teklina (1871)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Teklin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/27. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się w dobrach Teklin i Platoń z przyległościami w Okręgu i Powiecie Wieluńskim Gubernii Kaliskiej dnia 8/20 lutego 1871 roku."

Dobra ziemskie Teklin i Platoń, składające się z folwarku i wsi Teklin, z folwarku Platoń, z osady Klapka, karczmy i propinacji we wsi Łagiewnikach, leżące w Okręgu i Powiecie Wieluńskim, Gubernii Kaliskiej, gminie Wydrzyn, parafii Raczyn i Łagiewniki, należące do Ignacego Szaniawskiego (właściciel Teklina i Klapki) i Jadwigi z Szaniawskich żony Jana Chryzostoma Szaniawskiego (właściciele dóbr Platoń), zajęte zostały przez Komornika Franciszka Roweckiego na rzecz i na żądanie Antoniego Myszkowskiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu dwóch sum to jest rubli srebrem 3000 i 1050, obie z procentem. 

 

[Opis zabudowań wsi Teklin]

1. Dwór, z cegły palonej budowany, w części dachówką, w większej części słomą kryty, długości arszynów 42, szerokości 17, wysokości 7, o trzech kominach, o 5ciu pokojach, 2ch schowaniach, jednej kuchni, 3ch sieni, na górze w szczycie jednego pokoiku, w tem zamieszkuje Ignacy Szaniawski właściciel tych dóbr.

2. Dom dwojaki, o jednem kominie murowanym, w tem zamieszkują ludzie dworscy, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 17, szerokości 8, wysokości 4.

3. Chlewik i drugi taki chlewik, z drzewa budowane, słomą kryte, długości arszynów 6, szerokości 4, wysokości 3.

4. Dom czworaki o jednem kominie murowanym, w tem mieszkają ludzie dworscy, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 26, szerokości 15, wysokości 4.

5. Chlewiki o 3ch przedziałach, z drzewa budowane, słomą kryte, długości arszynów 9, szerokości 5, wysokości 2.

6. Kloak o jednem przedziale, z drzewa budowany, deskami kryty, długości arszynów 2, szerokości 2, wysokości 3.

7. Stodoła o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 30, szerokości 11, wysokości 5.

8. Stodoła druga o 2ch klepiskach, w tej stodole jest kompletna młockarnia z kompletnem kieratem, z cegły palonej budowana, słomą kryta, długości arszynów 82, szerokości 17, wysokości 5.

9. Owczarnia, obory i stajnia pod jednem dachem, z pecy na glinę i w części kamienia budowane, słomą kryte, długości arszynów 65, szerokości 17, wysokości 4.

10. Stodoła 3cia o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 26, szerokości 12, wysokości 4.

11. Bróg, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 9, szerokości 8, wysokości 3.

12. Studnia w podwórzu balami ocembrowana, przy której jest żuraw i wiadro okute do nabierania wody.

Pomiędzy zabudowaniami jest ogród owocowy i warzywny, w którym mieści się drzew rodzajnych, jako to: jabłoni, gruszek, śliwek, tereszni i wisien około sztuk 80, krzewów agrestu i pożyczek około sztuk 35. Za dworem jest ogród warzywny, w którem jest drzew dzikich 125, krzewów różnych, a mianowicie kwiatów około sztuk 46. Około zabudowań są ogrodzenia że zerdzi łupanych w parniku kołkami zwiercany.

13. Karczma i stajnia pod jednem dachem, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 40, szerokości 16, wysokości 4. W tej zamieszkuje Antoni Maciejewski propinator, który opłaca rocznie dzierżawy po rs. 120 za kontraktem ustnem, któremu się rok zaczyna od d. 11/23 kwietnia 1870 roku na lat dwa a kończy się w d. 11/23 kwietnia 1871 r., już zapłacił.

Opis zabudowań osady Klapka zwanej.

1. Karczma i stajnia pod jednem dachem, z drzewa budowane, słomą kryte, długości arszynów 30, szerokości 13, wysokości 4. W tej szynkują się trunki do propinatora w wsi Łagiewnikach mieszkającego Antoniego Maciejewskiego.

2. Stodołka, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 16, szerokości 9, wysokości 4.

Opis zabudowań folwarku Platon.

1. Dwór stary, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 26, szerokości 11, wysokości 4, o dwóch kominach, dwóch sieniach, trzech pokojach, jednej kuchni, jednego schowania. W tem zamieszkują ludzie dworscy.

2. Dwór nowo budowany, lecz jeszcze nie wykończony, z drzewa budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 32, szerokości 14, wysokości 4, o 4ch pokojach, 2ch sieni, jednego schowania. W tem nikt nie mieszka.

3. Dom czworaki, w tem zamieszkują ludzie dworscy, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 24, szerokości 10, wysokości 4.

4. Dom dwojaki, zawalony, po którym są tylko ślady.

5. Stajnie i obory pod jednem dachem, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 30, szerokości 10, wysokości 4.

6. Stodoła o 2ch klepiskach, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 64, szerokości 13, wysokości 5. Przy tej stodole jest młockarnia kompletna.

7. Studnia balami ocembrowana z żurawiem przy którem jest wiadro okute do nabierania wody.

8. Ogród przy dworze starym, w którem jest drzewek młodociannych jabłoni, gruszek, śliwek i wisien, około sztuk 30.

Około zabudowań i koło ogrodu ogrodzenia w małej części ze zerdzi łupanych w parniki kołkami zwiercane.
Stawek mały w małej części zarybniony.
Przez terytorium dóbr zajmowanych przechodzi Trakt z miasta Powiatowego Wielunia do miasta Gubernialnego Kalisza.

 

Inwentarz Urbanice (1851)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Urbanice. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/363. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie dóbr Urbanice z przyległościami w Okręgu Wieluńskim położonych w zamieszkaniu dworskiem dnia siedmnastego / dwudziestego dziewiątego stycznia tysiącznego ośmsetnego pięćdziesiątego pierwszego roku."

Dobra ziemskie Urbanice składające się z wsi i folwarku Urbanice, z karczmą Tumidaj do których jako przyległość należą części Bieniądzice litera A i Małyszyn litera A, położone w Gubernii Warszawskiej, Okręgu i Powiecie Wieluńskim, w Gminie Urbanice, należące do Władysława Kobierzyckiego, zajęte zostały przez Komornika Józefa Sikorskiego na rzecz i na żądanie Gerszona Dreher i Ludwika Mamroth na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia.

A. Zabudowania dworskie.

1. Dwór w którym Stefan Domiński mieszka, o dwóch sieniach, czterech pokojach, ma komin murowany, z bali rzniętych stawiany, wapnem otynkowany, gontami kryty, długości łokci na miarę warszawską 30, szerokości 15 1/2, wysokości 4 1/2. Dach potrzebuje reparacyi.

2. Officyna dawniej gorzelnia, w której Augustyn Marczyński ekonom mieszka, o jednej sieni i dwóch izbach ze sklepami pod niemi, murowana z kamienia wapiennego, gontami kryta, długości łokci na miarę warszawską 24, szerokości 10, wysokości 5 1/2. Dach wymaga reparacyi.

3. Chlewy przy officynie przystawione, z drzewa stawiane, gontami kryte, długości łokci na miarę warszawską 24, szerokości 5, wysokości 3. Grożą zawaleniem.

4. Owczarnia, obory i stajnia pod jednym dachem, z drzewa rzniętego stawiane, gliną obrzucone, słomą kryte, długości łokci na miarę warszawską 64 1/2, szerokości 20, wysokości 4 1/2. Dach potrzebuje reparacyi w kalonce.

5. Stodoły przy owczarni o dwóch klepiskach, trzech samsiekach, z drzewa rzniętego stawiane, słomą kryte, długości łokci na miarę warszawską 60, szerokości 20, wysokości 5. W średnim stanie.

6. Stodoła druga o dwóch klepiskach, przy której wjednym samsieku szpichrz, z drzewa rzniętego stawiana, gontami kryta, długości łokci na miarę warszawską 64 1/2, szerokości 19 1/2, wysokości 5 1/2. W średnim stanie.

B. Zabudowania włościańskie.

1. Chałupa, w której Błażej Falisz karczmarz mieszka, w której karczma o dwóch izbach, ma komin lepiony, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 18, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Reparacyi potrzebuje.

2. Chałupa, w której wdowa Zofia Stempień mieszka, o jednej izbie, ma komin lepiony, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 18, szerokości 9, wysokości 3.  

Chlew do niej należący, z drzewa rzniętego stawiany, bez pokrycia, długości łokci na miarę warszawską 5, szerokości 4, wysokości 2. Zawalony.

3. Chałupa dwojaki, w której Wojciech Stempień mieszka, z obórką pod jednym dachem, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 22 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Potrzebuje przyciesi.

Stodoła o jednym samsieku, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 20, szerokości 9, wysokości 3. Potrzebuje wrót.

4. Chałupa dwojaki, w której Jan Kaczera mieszka, z obórką pod jednym dachem, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 33, szerokości 9, wysokości 2 1/2. Potrzebuje reparacyi.

Stodoła o jednym samsieku, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 16, szerokości 10, wysokości 2. Potrzebuje reparacyi.

5. Chałupa dwojaki, w której Ignacy Pawlak mieszka, z obórką pod jednym dachem, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 30, szerokości 8, wysokości 3. Potrzebuje reparacyi.

Stodoła o dwóch samsiekach, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 18, szerokości 5, wysokości 8. Potrzebuje reparacyi.

6. Chałupa pojedyńcza, w której Wincenty Piotrowski mieszka, z obórką pod jednym dachem, w połowie z drzewa, a w połowie z płatów stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 21, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Potrzebuje reparacyi.

7. Chałupa dwojaki, w której Andrzej Pawlak mieszka, z oborą pod jednym dachem, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 27, szerokości 7 1/2, wysokości 3. W średnim stanie.

8. Karczma Tumidaj zwana, w której Jan Mikołajewski karczmarz mieszka razem z Janem Przygodzkim młynarzem, ze stajenką zajezdną, z drzewa rzniętego stawiana, słomą kryta, długości łokci na miarę warszawską 30, szerokości 18, wysokości 3 1/2. W średnim stanie.

Wiatrak o jednym zamełku, z drzewa stawiany, deskami obity, gontami kryty, konstrukcyi zwyczajnej.

Przy zabudowaniach dworskich folwarcznych od strony podwórza znajdują się płoty po trzy żerdzi na wysokość mające. W podwórzu jest studnia ocembrowana z koszturem, słupem, wiadrem okutym, przy tej koryto. W podwórzu tymże znajduje się słup z dzwonkiem. Przy samym dworze jest sadek, w którym kilkanaście sztuk drzewa śliwkowego po większej części dzikiego, a w ogrodzie po za officyną są dwa sklepy do chowania kartofli urządzone. W polu za wsią Urbanice ku wsi Olszowy i Olewinowi znajdują się trzy sadzawki zarybnione, bez żadnych upustów.

Inwentarz Opojowice (1864)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Opojowice. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/297. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się w dobrach Opojowice w Ogu i Powiecie Wieluńskim Gubernii Warszawskiej w zamieszkaniu Marcina Paciorkowskiego dnia 10 / 22 lipca 1864 r."

Dobra ziemskie Opojowice składające się z wsi zarobnej i folwarku tegoż nazwiska położone w Okręgu i Powiecie Wieluńskim, Gubernii Warszawskiej, w Gminie Staw, parafii Wydrzyn, należące do Marcina Paciorkowskiego, zajęte zostały przez Komornika Franciszka Roweckiego na rzecz i na żądanie Franciszka Bakowicza i Ignacego Błeszyńskiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy 6000 rubli srebrem z procentem.

Opis zabudowań dworskich wsi Opojowice.

1. Dwór o czterech pokojach, jednej sieni, jednego komina nad dach murowanego, z drzewa na podmurowaniu budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 20, szerokości 22, wysokości 4.

Przy dworze przystawka o dwóch pokojach i jednej sieni, z drzewa na podmurowaniu budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 15, szerokości 11, wysokości 4.

Druga przystawka o jednej kuchni, jednego schowania, jednej sieni i jednego komina, z drzewa na podmurowaniu budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 15, szerokości 10, wysokości 4.

Za dworem przystawka, z drzewa na podmurowaniu budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 7, szerokości 5, wysokości 4.

2. Kloak, z drzewa na podmurowaniu budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 2, szerokości 1 1/2, wysokości 3.

3. Sklep i mleczarnia, z cegły palonej budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 9, szerokości 4, wysokości 3.

Za dworem jest ogród owocowy i warzywny w którem się mieści drzew rodzajnych, jako to: gruszek, jawbłoni, śliwek, wisien i tereśni około sztuk 140, wyrosłych dębów sztuk ośm, dzikich drzew, topoli, wierzb, sztuk 160.

4. Stodoła o trzech klepiskach, pod którą są sklepy na kartofle, z cegły palonej i surowej budowana, słomą i w części szkudłami kryta, długości arszynów 95, szerokości 17, wysokości 5.

5. Stodoła druga o trzech klepiskach, w której jest kompletna młockarnia i sieczkarnia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 95, szerokości 17, wysokości 5.

6. Szopa przy stodole w której jest kierat górny z wałem i kołem palecznym do obracania młockarni, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 18, szerokości 18, wysokości 4.

7. Studnia w podwórzu balami ocembrowana przy której jest żuraw z wiadrem okutem,

8. Kurniki, chlewiki pod jednem dachem, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 22, szerokości 9, wysokości 4.

9. Dom oficyna dla ludzi wiejskich o czterech stancyach, dwóch sieniach i jednem kominie, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 7, szerokości 8, wysokości 3 1/2.

10. Szopa na drzewo, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 25, szerokości 13, wysokości 4.

11. Stajnie, obory i owczarnie pod jednem dachem, z cegły palonej i kamieni budowane, słomą kryte, długości arszynów 66, szerokości 15, wysokości 5.

W podwórzu stawek mały dla kaczek i gęsi. W ogrodzie za dworem jest mały stawek, lecz łabuziem zarośnięty. Około zabudowań dworskich są znaczne ogrodzenia z żerdzi łupanych w parniki kołkami zwiercane.

Opis zabudowań wiejskich wsi Opojowice.

1. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 26, szerokości 11, wysokości 4, o jednej izbie, jednej komorze, jednej sieni, jednego komina, jednej stajenki, dwóch oborków. W tej mieszka Andrzej Marciniak gospodarz, odrabia pańszczyznę dworowi tygodniowo po dni trzy ręczno za to posiada pomieszkanie, budynki i grunt orny.

2. Stodoła o jednem klepisku i szopa pod jednem dachem, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 26, szerokości 9, wysokości 4.

W ogrodzie drzewek rodzajnych gruszek, wisien, śliwek sztuk 28,

3. Studzienka w ogrodzie balikami ocembrowana.

W wsi mały stawek lecz nie zarybniany.

4. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 32, szerokości 10, wysokości 3 1/2, o dwóch stancyach, jednej komorze, jednej sieni, jednego komina. W tej mieszka Wojciech Witaszczyk komornik, odrabia pańszczyznę dworowi tygodniowo po dniu jednym ręczno, posiada pomieszkanie i grunt, jak również szynkuje dworskie trunki za wynagrodzeniem trzydziesty pierwszy procent i Franiszek Florczak komornik odrabia pańszczyzne dworowi tygodniowo po dniu jednem ręczno, posiada pomieszkanie i grunt orny.

Chlewik, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 2 1/2, szerokości 1 1/2, wysokości 2 1/2.

5. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 32, szerokości 10, wysokości 3, o dwóch izbach, dwóch komorach, jednej sieni, jednego komina, jednej oborki, pod jednem dachem, w tej mieszkają Bartłomiej Karczmarek gospodarz, odrabia pańszczyzny dworowi tygodniowo po dni 3 i Beniamin Barański komornik odrabia po dniu jednem tygodniowo ręczno, za to mają od dworu pomieszkania, ogrody i grunt orny.

Chlewik, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 5, szerokości 6, wysokości 3.

Chlewik drugi, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 4, szerokości 2, wysokości 2 1/2.

Stajenka nowo budowana, z drzewa budowana, bez nakrycia, długości arszynów 9, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

6. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 27, szerokości 9, wysokości 4, o dwóch izbach, dwóch komorach, jednej sieni, jednego komina, w tej mieszka Piotr Boruń, gospodarz który odrabia dworowi pańszczyzne tygodniowo po dni trzy ręczno, za to ma sobie dane od dworu pomieszkanie, ogród i grunt orny.

Obórka, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 8, szerokości 6, wysokości 3.

Stodoła o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 18, szerokości 11, wysokości 4.

Studzienka balami ocembrowana.

Ogród owocowy w którem jest drzewek rodzajnych jako to: gruszek, śliwek i wisien sztuk 20cia.

7. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 32, szerokości 11, wysokości 3, o dwóch izbach, dwóch komorach, dwóch obórkach, dwóch sieniach, pod jednem dachem, o jednem kominie, w tej mieszkają Franciszek Ciach i Tomasz Ramus, gospodarze, odrabiali pańszczyznę dworowi tygodniowo po dni trzy ręczno każden, za to mają sobie nadane od dworu pomieszkania, budynki, ogrody i grunt orny.

Stodoła o dwóch klepiskach pod jednem dachem do dwóch gospodarzy należąca, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 25, szerokości 11, wysokości 4.

8. Chałupa, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 19, szerokości 11, wysokości 4, o dwóch izbach, dwóch sieniach, jednego komina, w tej mieszkają ludzie dworscy.

9. Chałupa i kuźnia pod jednem dachem, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 18, szerokości 8, wysokości 3, o jednej izbie i kuźni, w tej mieszka Stanisław Baranowski kowal, odrabia dworowi wszelką robotę kowalską starą i nową za to ma pomieszkanie kuźnie i pobiera od dworu ordynaryą podług ugody, jak również pieniędzy rocznie bierze od dworu rs. 12, porządki w kuźni będące są wyłączną własnością kowala, posiada grunt w polu.

10. Chałupa gościniec, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 18, szerokości 13, wysokości 4, o dwóch izbach, jednem alkierzu, jednej sieni, jednym kominie i jednej obory pod jednem dachem przy szosie Brody zwany, w tej mieszka Szczepan Ramuś gościnny, szynkuje dworskie trunki za wynagrodzeniem trzydziesty pierwszy procent,posiada grunt z którego opłaca czynszu dworowi rocznie rs. 36.

11. Stodoła o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 12, szerokości 9, wysokości 4.

 

Inwentarz Kamyk (1875)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kamyk. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/228. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie dóbr Kamyk Powiecie Łaskim Gubernii Petrokowskiej dnia 18 / 30 października 1875 roku."

Dobra ziemskie Kamyk z wyłączeniem pustkowia Piaski od tych dóbr odłączonego, składające się z dominialnego folwarku Kamyk, realności Zakurów, karczmy przy wsi Piaski i karczmy przy wsi Kamyk, leżące w Gubernii Piotrkowskiej, Powiecie Łaskim, gminie Dąbrowa Rusiecka, parafii Brzyków, należące do Ignacego Jakuba dwóch imion Szaniawskiego, zajęte zostały przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Lejzera Gliksman na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy rubli srebrem 375, kopiejek 35 z procentem, plus pozostałe koszty.

Opis zabudowań folwarku Kamyk

1. Dwór mieszkalny z drzewa w słupy z bali zbudowany, gontami kryty, o dwóch kominach murowanych. W tym mieszka wyż rzeczony dzierżawca Kamil Szaniawski, oraz właściciel tychże dóbr z familją.

2. Kuchnia równiez z drzewa w słupy z bali budowana, gontami kryta, o 1 kominie murowanym. Pod kuchnią są piwnice murowane.

3. Ogród, częścią owocowy, częścią warzywny, po za powyższemi domami położony, pod drogą przez folwark przechodzącą, ciągnący się, płotem w słupy i deski urządzonym, ogrodzony.

4. Dom dawniej czyli stary dwór, z drzewa w słupy z bali budowany, gontami kryty, o dwóch kominach murowanych, jak obecny właściciel dóbr podał łącznie z dzierżawcą wyexcypowany przez właściciela dla służby leśnej, a obecnie przez służbę dworską dzierżawcy zajęty, w zamian czego później tenże właściciel dóbr wyexcypował zajmowane przez siebie obecnie mieszkanie w części dworu pod pozycyą 1 opisanego.

5. Gorzelnia przy powyższym starym dworze, z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta, obecnie nieczynna, gdyż w niej niemasz apparatu gorzelniannego. Przy tej gorzelni jest dobudowany w ziemi i po nad poziom ziemi z drzewa, gontami kryty, skład gorzelniany, oraz drwalnik.

6. Chlewy i kurniki z drzewa w słupy z bali zbudowane, gontami kryte.

7. Stajnie i wolarnia w prostej lini powyższego budynku z drzewa w słupy z bali zbudowana, także gontami kryte.

8. Obora po za powyższy budynek uważając podobnież z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta.

9. Wozownie, porządkarnia i szopy na narzędzia rolnicze pod jedym dachem, w poprzek powyższych zabudowań, z drzewa w słupy z bali wybudowane, gontami kryte.

10. Owczarnia po za powyższe budynki uważając, z drzewa w słupy z bali zbudowana,  gontami kryta, w której urządzoną jest sieczkarnia do której kierat konny zmieszczony jest w urządzonej przy tejże wozowni szopa z drzewa i desek zbudowanej, gontami krytej.

11. Stodoła, z drzewa w słupy z bali zbudowana, od okapu gontem, a dalej słomą kryta, o dwóch klepiskach.

12. Stodoła druga, podobnież z drzewa w poprzek powyższej, a czołem na powyżej pod pozycyą 10 opisaną owczarnią zbudowana, deskami kryta, o jednym klepisku.

13. Stodoła trzecia, również z drzewa w słupy z bali w poprzek poprzedniej, a czołem na stodołę pod pozycyą jedynastą opisaną, o dwóch klepiskach zbudowana, słomą kryta.

Wszystkie powyższe trzy stodoły oraz pod pozycyą 10 opisana owczarnia postawione są w czworobok, zaś pomiędzy wszystkiemi powyżej opisanemi zabudowaniami poprzeprowadzane są płoty w słupy z desek urządzone tak iż takowe okalają podwórze folwarczne, wśród którego jest:

14. Dzwonek na słupie drewnianym w ziemie wkopanym urządzony oraz

15. Gołębnik podobnież na słupie drewniannym w ziemie wkopanym z desek urządzony, gontami kryty.

Po za budynki od pozycyi 4 do 10 włącznie uważając jest:

16. Ogród owocowy mieszczący w sobie drzewa rodzajne, grusze, jabłonie, śliwki, tereśnie, krzewy agrestu, pożyczek i t.p. Ogród ten jest w około płotem w słupy i deski urządzonym ogrodzony.

Dalej naprzeciw folwarku Kamyk powyż opisane zabudowania składający to jest po drugiej stronie traktu przez tenże folwark przechodzącego są:

17. Dom koszary wraz z stajnią zajezdną pod jednym dachem, z drzewa w słupy z bali, o dwóch kominach murowanych, zbudowany, gontami kryty, w którym także mieści się karczma.

18. Kuźnia stara, zdezelowana, w słupy z bali zbudowana, gontami kryta.

19. Studnia przy rzeczonym wyżej trakcie położona, z drzewa to jest balami ocembrowana, z żurawiem i wiadrem okutem do wydobywania wody.

Wreszcie przy Pustkowiu czyli wsi Piaski to jest przy trakcie tam przechodzącym jest:

20. Dom karczma Numerem Tabeli 3 oznaczona, z drzewa w słupy z bali zbudowana, gontami kryta, o jednym kominie murowanym.

21 Stajnia zajezdna przy powyższej karczmie, podobnież z drzewa w słupy i z bali zbudowana, gontami kryta.

22. Chlewik od tyłu powyższej karczmy, z drzewa dobudowany, słomą kryty.

W ostatku przy Pustkowiu Zakurów to jest przy trakcie tam prowadzącym jest:

23. Dom karczma wraz z zajazdem, z drzewa w słupy z bali budowana, gontami kryta, o jednym kominie murowanym.

Witki

Witki, osada w gminie Brąszewice. Osada odnaleziona na mapie geometry Jana Zawadzkiego z 1831 roku "Pierworys pomiaru częsci Ekonomii KLONOWA przestrzeni Kuźnica Zagrzebska położonej w Guberni Kaliskiej Obwodzie Sieradzkim."

Inwentarz Papiernia Kochlew (1856)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kochlew. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/232. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się we wsi Kochlowie Gminie Krzeczów w Okręgu Wieluńskim położonej a mianowicie w papierni i młynie dnia 4/16 czerwca 1856 r."

Dwie Papiernie i Młyn wodny położone nad rzeką Wartą we wsi Kochlewie, gminie Krzeczów, Parafii Wierzchlas, w Okręgu i Powiecie Wieluńskim, Gubernii Warszawskiej, należące do sukcesorów Jana Wagenbüchlera, czyli Leopoldyny z Wagenbüchlerów Karola Rejcherta żony, czyli obojga małżonków Rejchertów i Marjanny z Wagenbüchlerów pierwszego ślubu Kindlerowej, powtórnego Malińskiej wdowy, zajęte zostały przez Komornika Walentego Siwik na rzecz i na żądanie Edwarda Selle na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia.

1. Dom mieszkalny, łącznie z papiernią pod jednym dachem szkudlanym z drzewa rzniętego, z dwiema stancyamy i z izbą czyli z warsztatym papierniczym do którego należą: koło paleczne wodne, olender, z wszelkiemi potrzebami, kadź na skrzynie dwie cajgowe i rechel, oraz prasa, budynek ten ma długości łokci warszawskich 52 1/4, szerokości łokci 22, wysokości łokci 6, góra na tym budynku pod dachem, dwupiętrowa, zapełnioną jest tyczkami do wieszania papieru.

2. Budynek druga Papiernia zwany, z drzewa rzniętego pod szkudłami, w którym się mieści warsztat papierniczy, z dwoma kołami wodnemi i dwoma palecznemi z olendrem i do niego wszelkiemi potrzebami, kadzią jedną, skrzynią jedną, prasą wodną, stępą o dwunastu stęporach, długości łok. war. 31 1/4, szerokości łok. war. 16 1/4, wysokości 4 1/2, góra z tyczkami.

Do obydwóch tych papierni należą dwie blazy miedziane, legibretów 12, filców 182, form par 3, prasa do papieru suchego jedna, dekli do prasowania sztuk 30.

3. Budynek z drzewa kostkowego pod szkudłami, z kominem murowanym, z jednym przedziałem na szmaty, z drugiem na klejownią, zawierającym kocieł miedziany, dwie kadzie małe, prasę do klejenia papieru, wagę z belką drewnianą i dwoma gwichtami, to jest cetnarem i półcetnarem, ma długości łok. war. 19 1/2, szerokości 14, wysokości łok. 4 1/2.

4. Budynek z drzewa kostkowego pod szkudłami, czyli młyn z kołym wodnem, dwoma palecznemi, koszym jednym, z kamieniami dwoma spodnim i zwierzchniem, paprzycą, i wrzecionem pytlem jednem, skrzynią mączną, i półskrzynkiem, oskardami dwoma, żuberkami trzema. W tym budynku mieści się razem rębacz do rąbania szmat z kołem trybowym, mającym styczność z kołem palecznem od młyna, z korbą żelazną, szaleńcem żelaznem, dwoma kluczami, i dwoma nożami, szlachbaum, ma długości łok. war. 14, szerokości łok. war. 13 1/2, wysokości łok. 5.

5. Budynek z drzewa kostkowego słomą pokryty, zawierający stodołę o jednym klepisku, jednym sąsieku, wozownią, spichlerzem, z podłogą i czteroma przedziałami, oborę i stajnią z żłobami, drabinami, ma długości łok. war. 49 1/2, szerokości 12 1/2, wysokości 5.

6. Piwnicę w ziemi murowaną i sklepioną z cegieł, pod dachem szkudlanym, długości łok. war. 12, szerokości 6, wysokości 3 1/4.

Nieruchomość zajęta według wykazu hypotecznego ma całej obszerności mórg 33, prętów kwadratowych 6, miary reinlandskiej, z której pod podwórzem i zabudowaniami jest morg dwie, w ogrodzie warzywnym morga jedna, w gruntach ornych klassy żytniej trzeciej mórg 23, w łące klassy trzeciej mórg dwie, w nieużytkach i drogach mórg 5, prętów 6, miary takiże samej.

 

Inwentarz Drużbin (1867)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Drużbin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1744. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się w dobrach Drużbin w Okręgu Szadkowskim Powiecie Sieradzkim Gubernii Kaliskiej w mieszkaniu Gotfrieda Gelbhard debenta dnia jedenastego / dwudziestego trzeciego października tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego siódmego roku."

Dobra ziemskie Drużbin składające się z wsi i folwarku Drużbin z częścią na borach do folwarku wcieloną, położone w Okręgu Szadkowskim, Powiecie Sieradzkim, Gminie Wierzchy, Parafii Drużbin, Gubernii Kaliskiej, należące do Gotfryda Gelbhard, zajęte zostały przez Komornika Franciszka Roweckiego na rzecz i na żądanie Józefy z Grzeszczakowskich Wojczyńskiej, Kacpra Wojczyńskiego małżonki, na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy 3000 rubli srebrem z procentem i kosztami.

1. Dwór, z drzewa i w części w ryglówkę na podmurowaniu budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 30, szrokości 18, wysokości 5, o czterech pokojach, jednej kuchni, jednym schowaniu, o jednym kominie, w którym mieszka Gotfryd Gelbhard właściciel tych dóbr.

Przy dworze ogród warzywny i owocowy, w którym mieści się drzew owocowych, młodocianych około sztuk sto dwadzieścia i część krzewów agrestu i świętojanek. Przed dworem wyrosłych drzew brzezin i topoli sztuk sześćdziesiąt trzy. Około dworu jest posadzona brzezinka młodociana.

2. Słup do dzwonka lecz dzwonka na niem nie ma.

3. Studnia balami ocembrowana przy której jest żuraw.

4. Kloak, z drzewa budowany, deskami kryty, długości arszynów 1 1/2, szrokości 1 1/2, wysokości 3.

5. Stajnie i kurniki pod jednym dachem, z drzewa w ryglówkę budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 26, szrokości 11, wysokości 10.

6. Obory i wozownia pod jednym dachem, z drzewa budowane, słomą i szkudłami kryte, długości arszynów 50, szrokości 15, wysokości 4.

7. Stodoła o jednym klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 33, szrokości 12, wysokości 4.

8. Dom w którym mieszkają ludzie dworscy, z drzewa budowany, słomą i dranicami kryty, długości arszynów 24, szrokości 14, wysokości 4.

9. Stodoła o dwóch klepiskach, w końcach z cegły palonej, słupy z cegły palonej, oraz ściany z drzewa, z drzewa i cegły palonej budowana, słomą i szkudłami kryta, długości arszynów 66, szrokości 20, wysokości 5.

10. Stodoła druga o dwóch klepiskach, w której jest kompletna młockarnia do gruntu przywiązana, z drzewa i w ryglówkę na podmurowaniu budowana, słomą kryta, długości arszynów 60, szrokości 18, wysokości 5.

11. Owczarnia o dwóch wrotniach w końcach i dwóch drzwiach, z cegły palonej budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 52, szrokości 16, wysokości 5.

12. Dół przy dworze na kartofle, z drzewa budowany, ziemią kryty, długości arszynów 11, szrokości 6, wysokości 2.

Około zabudowań dworskich i ogrodu są ogrodzenia ze rzniętych łat w parniki i słupki kołkami zwiercane, a około stodół są ogrodzenia z polnych kamieni.

13. Dom ośmioraki o dwóch kominach w którym mięszkają ludzie dworscy, z drzewa budowany, słomą i szkudłami kryty, długości arszynów 40, szrokości 15, wysokości 4.

14. Studnia balami ocembrowana.

15. Dom kuźnia, z cegły palonej budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 18, szrokości 8, wysokości 4 1/2. W tym mieszka Jan Cybulski kowal, wszelkie porządki w tej kuźni będące są wyłączną własnością kowala, wszelką robotę dworską jest obowiązany uskuteczniać, jak nową, tak i starą, za to ma od dworu pomieszkanie i pobiera deputat, jako to: żyta wierteli dwanaście, tatarki wierteli dwa, grochu wierteli dwa, jęczmienia wiertli cztery, pszenicy wiertel jeden, rzepaku garncy ośm, roli uprawnej na kartofle pięć prętów stajowych, ma również ogród, pobiera ośm sążni drzewa na węgle i dwa sążnie na opał, oraz rubli srebrem dziewięć rocznie.

16. Chlewik, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 5, szrokości 8, wysokości 3.

17. Dom karczma o dwóch kominach, z drzewa budowany, słomą i dranicami kryty, długości arszynów 30, szrokości 16, wysokości 5. W tej mięszka Antoni Rydzewski, szynkuje dworskie trunki za wynagrodzeniem trzydziesty piąty procent, opłaca czynszu rocznie po rubli srebrem dwadzieścia dwa, kopiejek pięćdziesiąt za kontraktem ustnym, który mu się zaczyna roku od dnia jedenastego / dwudziestego trzeciego kwietnia tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego siódmego roku a kończy się w tymże dniu tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego osmego roku.

18. Stajnia wjezdna przy karczmie, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 20, szrokości 14, wysokości 5.

19. Stodoła przy karczmie, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 18, szrokości 12, wysokości 4.

20. Studnia przy karczmie kamieniami wycembrowana.

21. Kościół parafialny, z cegły palonej budowany, szkudłami kryty.

Około kościoła cmentarz murem oparany, na cmentarzu kaplica murowana, z cegły palonej budowana, blachą żelazną kryta.

22. Dom, stodoła, stajnia, wozownia i obory, ogród owocowy i warzywny, to wszystko posiada Ksiądz Proboszcz miejscowy.

23. Dom, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 22, szrokości 10, wysokości 4, w którym mięszka Jadwiga Szczawińska, okupniczka, która opłaca czynszu dworowi rubli srebrem ośmnaście rocznie, posiada gruntu mórg siedm.

24. Stodoła o jednym klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 16, szrokości 8, wysokości 5.

25. Chlewik, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 4, szrokości 3, wysokości 2.

26. Wiatrak, z drzewa budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 10, szrokości 10, wysokości 16, do tejże młynarki należący na którym są porządki do tegoż wiatraka należące, jako to: dwa kamienie, z których jeden wierzchni, drugi spodni do mielenia zboża, kosz do zasypywania zboża, mącznica, paprzyca, cywie, skrzynia mączna, dwa pytle, drąg żelazny do podnoszenia kamieni, dwie liny i jeden łańcuch do nakręcania wiatraka.

W zajmowanych dobrach są trzy małe stawki w małej części zarybnione.

 

Inwentarz Kobylniki (1834)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kobylniki. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1774. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie wsi Kobylnik w pomieszkaniu dworskim dnia 10 lipca roku 1834."

W 1823 roku został zawarty kontrakt zastawny o dobra Kobylniki pomiędzy Anastazym Jezierskim a Konstancją Biernacką. Z mocy testamentu dobra Kobylniki odziedziczył po śmierci Konstancji Biernackiej jej mąż Józef Białobrzeski, który w 1831 roku wydzierżawił je na okres trzech lat Anastazemu Jezierskiemu. W 1834 roku Komornik Leon Nowierski zjechał na grunt Kobylnik i zażądał od dzierżawcy oddania dóbr ich zastawnemu posiadaczowi. Nie zastawszy na miejscu pomienionego Jezierskiego przystąpił do odebrania i opisania stanu dóbr. Wspomniano również iż Anastazy Jezierski poddzierżawił wzmiankowane dobra małżonkom Antoninie i Marcelowi Kawieckim na czas trzech lat do 1834 roku.

 

[Zabudowania dworskie]

1. Dwór z drzewa kostkowego w słupy w węgieł postawiony, ściany zewnątrz i wewnątrz gliną wyrzucane, gątami kryty, dach stary, zły. Wchodząc do sieni drzwi dubeltowe na hakach, zawiasach, z ryglem i dwiema konami żelaznemi. W sieni posadzka z cegły, wchodząc do pokoju po prawej ręce drzwi dubeltowe z zamkiem i okuciem francuskim. W pokoju podłoga z tarcic dosyć dobra, piec kominkowy z cegły, trzy okna z okuciem prostym, w tych dwie szyby, iedna pęknięta w rogach druga wybita, pokóy ten był żółto malowany, lecz zupełnie zniszczony. Z tego pokoju do drugiego drzwi dubeltowe z zamkiem i okuciem francuskim, piec kominkowy z cegły, podłoga stara, po części zgniła. W ścianie szafka o 3 przedziałach do której drzwi na zawiasach bez zamka, okno jedno, w tym dwie szyby pęknięte, iedna wybita, z okuciem prostym. Z tego pokoju do garderobki drzwi poiedyńcze na hakach i zawiasach prostych, z zamkiem prostym, w tym jedna szyba pęknięta, wewnątrz cztery pręty żelazne zamiast kraty, oraz drugie drzwi do sionki z tego pokoju poiedyńcze na hakach, zawiasach żelaznych z zamkiem ordynaryinym i haczykiem. W sieni niemasz podłogi, drzwi iedne proste na iedney zawiasie żelaznej do ogrodu. Z tey sienki do kuchni drzwi poiedyńcze na hakach i iedney zawiasie żelaznej z klamką, w kuchni ognisko z cegły, kaptur na dwóch prętach żelaznych wiszący, okno nieokute w tym cztery szybki pęknięte, bez podłogi. Z kuchni są dwie drzwi, iedne do kuchenki proste na hakach i zawiasach żelaznych, drugie do komory, proste, poiedyńcze na hakach zawiasach żelaznych z zamkiem i haczykiem, w komorze okienko małe, w tym 3 szybki pęknięte, bez podłogi, schody na górę z drzwiami prostemi na hakach, zawiasach z wrzecądzem i skoblem. Na górze polepa z gliny lecz dach stary, zły, wszędzie ciecze, a w narożnikach przy wystawie słomą poszyty, 3 ramy od okien zewnętrznych w których 3 szyby całe i dwie pęknięte. Wracaiąc przez powyżey opisane mieszkanie do sieni główney są drzwi proste poiedyńcze do kuchenki na hakach i zawiasach żelaznych z klamką drewnianą, a wchodząc do pokoju po lewey ręce drzwi dubeltowe z zamkiem i okuciem francuskim. W pokoju tym podłoga stara zgniła, dwa okna, w których 6 szyb wielkich wybite a dwie pęknięte. Z tego pokoju do drugiego pokoju drzwi dubeltowe z zamkiem i okuciem  francuskim. W tym pokoju podłoga stara, zgniła, piec kominkowy z cegły, iedno okno z okuciem prostym, w tym iedna szyba wybita, iedna pęknięta, wszystkie drzwi, okna, okucia, stare, zużywane, brakuie kluczy do zamku, ieden tylko klucz oddany u zamku do pierwszych drzwi po prawey ręce wchodząc?. Zewnątrz są okiennice na hakach i zawiaskach żelaznych do tych iest iedna śruba żelazna, a reszty brakuie. W wystawie okno z frontu nieokute w którym dwóch szyb brakuie, drugiego okna z boku całkiem niemasz, długości łokci 23, szerokości 22, wysokości 4.

Za tym dworem ogród owocowy i warzywny na siedm kwater podzielony, na 6ciu kwaterach ziemniaki zasadzone. Ogród ten cały płotem w płaty rznięte i sparniki ogrodzony, od frontu po 5, a od tyłu po dwie i 3 płaty.

W dziedzińcu gołembnik na 1 słupie z tarcic, gontami kryty, słup jednym arkuszem blachy obity, w tym 4 pary gołembi.

Studnia z drzewa, wiadro okute, przy którey koryto nowe do wody.

2. Budynek w którym 2 staynie, wozownia, obora i drwalnik pod jednym dachem, sypanie na górze, z drzewa w słupy i baliki, słomą kryty, długości łokci 55 1/4, szeroki 12, wysoki 4. W stayni podłoga stara, koryto stare i drabka stara, drzwi na hakach zawiasach żelaznych z zamkiem, kluczem, wrzecądzem i skoblem, pręt żelazny poprzeczny na śrubie. Do wozowni drzwi składane na hakach zawiasach żelaznych z wrzecądzem i skoblem, dalej drzwi i schody do górnego sypania czyli szpichrz, drzwi te na hakach zawiasach żelaznych z zamkiem i kluczem, trzy dymniki do których drzwiczki na hakach i zawiaskach żelaznych z haczykami, do drugiey stayni drzwi na hakach i zawiasach żelaznych z wrzecądzem i skoblem oraz prętem poprzecznym żelaznym na śrube. W stayni podłoga stara, zgniła, dwa koryta stare i iedna drabka. Do drwalni drzwi proste na biegunach, nad tą drwalnią niemasz posowy, drzwi do obory proste na biegunach również bez posowy, budynek ten od frontu trzema podporami podparty.

Za tym budynkiem sad śliwkowy.

3. Dom folwarczny z drzewa kostkowego w węgły, słomą kryty, długości 29 3/4, szerokości 10, wysokości 3 1/2. Drzwi do sieni na hakach zawiasach żelaznych z klamką żelazną, po lewey ręce iest izba i alkierz. W izbie i alkierzu podłoga zgniła, piec kominkowy z cegły, dwoje drzwi na hakach zawiasach żelaznych, u iednych zamek bez klucza, u drugich klamka i wrzecądz żelazne, okna stare złe, po prawey ręce izba do którey drzwi na hakach zawiasach z wrzecądzem i skoblem, okna niemasz, bez podłogi, komora czyli szpichrz o dwóch przegrodach, na górę schody dobre, drzwi na hakach zawiasach z zamkiem i kluczem, na górze sypanie dobre, budynek ten dla swey starości ma przyciesi zgniłe.

Chlewik dla trzody w słupki i dyliki słomą kryty, długości 5 1/2, szerokości 2 1/2, wysokości 1 1/2.

Chlewik z drzewa słupy i dyliki, słomą kryty, długości 6, szerokości 3, wysokości 2 łokci.

Chlewy dla trzody o 4 przedziałach z drzewa w słupy i baliki, słomą kryte, długi 18 1/2, szeroki 7, wysoki 2 3/4.

Obora, z drzewa w słupy i baliki, słomą kryta, długości 40, szerokości 10 3/4, wysokości 3, bez posowy.

Chlewik, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryty, długości 11, szerokości 5 3/4, wysokości 3, brakuie dwóch ścian.

Kubel, z drzewa w słupki i dyliki, słomą kryty, dwoie drzwi na hakach zawiasach z iednym wrzecądzem i skoblem, długości 3 1/2, szerokości 3, wysokości 1 1/2.

4. Wolarnia, z drzewa w słupy i bale, słomą kryta, długości 21, szerokości 11 1/2, wysokości 3.

Cały dziedziniec płotem w płaty rznięte i sparniki ogrodzony, dwoie wrot na biegunach. W każdym przęśle po trzy łaty.

5. Owczarnia, z drzewa rzniętego w węgły i słupy, słomą kryta, w szczytach dwie wystawy, długości łokci 52 1/2, szerokości 16 1/2, wysokości 3 3/4. Dwoie wrot podwóynych i dwoje drzwi poiedyńczych, wszystkie na hakach zawiasach żelaznych z dwiema przetyczkami i wrzecądzem żelaznemi, u dwóch dymników dwoie drzwiczki na hakach i zawiaskach żelaznych. W środku brakuie słupa iednego z pod belki i 11 sztuk rygli na pokładzie żerdzie ciesane, koryt iest 7 i 11 drabin.

Dwoie drzwi z zawiasami żelaznemi z 1 zamkiem bez klucza zepsutym od rozebranego sklepu.

6. Stodoła o 1 klepisku z drzewa w słupy i baliki, słomą kryta, czworo wrot podwóynych na biegunach z dwiema konami i przetyczkami żelaznemi do blągów brakuie trzech tarcic i jednego bala do wrot bala iednego, pod tą stodołą brakuie przyciesi, które zgniły i ściana w szczycie rozwodzi się, długości łokci 48, szerokości 21, wysokości 5.

Stodoła druga o 2ch klepiskach, z drzewa w słupy i baliki, słomą kryta, długości 70, szerokości 16 1/4, wysokości 4 łokci, 16 wrotni na biegunach drewnianych, o 16 kunach żelaznych, 6 zatyczków i dwie kuny do zamykania, jedne drzwi poiedyńcze na hakach zawiasach żelaznych z łańcuszkiem i skoblem do zamykania. W środku tey stodoły brakuie do wiązania 24 sztuk rygli i iedney beleczki poprzeczni oraz 6 bali zakładków pod wrotnie.

Stodoła trzecia o 2ch klepiskach, z drzewa w słupy i bale, słomą kryta, długości łokci 68, szerokości 17 1/4, wysokości 4 3/4, 16 wrotni na biegunach i konach żelaznych, 6 zatyczków i dwie kuny do zamykania żelazne.

Drabina jedna na tey stodole.

Zabudowania wieyskie.

1. Dom o 3 izbach i komorze, z drzewa w słupy i bale, komin murowany, słomą kryty, długości łokci 21 1/2, szerokości 13 1/2, wysokości 3 1/2. W kominie wielka dziura zrobiona.

Obora i szopa z drzewa w słupy i baliki, słomą, długości łokci 20, szerokości 10, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa w słupy i dyliki, słomą, długości łokci 4, szerokości 3 1/2, wysokości 1 1/2.

Stodoła, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 27, szerokości 11, wysokości 3.

2. Dom o 3 izbach i komorze, z drzewa w słupy i bale, słomą kryty, komin murowany, długości łokci 22, szerokości 13, wysokości 3 1/2.

Obora, z drzewa w słupy i baliki, słomą kryta, długości łokci 19 1/2, szerokości 9 1/2, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, zawaleniem grożąca, długości łokci 33, szerokości 11, wysokości łokci 2.

Chlewik, z drzewa w słupy i dyliki, słomą, długości łokci 4 3/4, szerokości 4, wysokości 2.

Chlewik, z drzewa w słupy i dyliki, słomą, długości łokci 4, szerokości 2, wysokości 2.

3. Dom o 5 izbach, z drzewa w ryglówke i w strychulce z gliną, słomą kryty, zawaleniem bardzo grożący, w jednej izbie ieszcze komornik mieszka, cztery puste, długości łokci 20, szerokości 12 1/2, wysokości 4.

Oborka, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 13, szerokości 9 1/4, wysokości łokci 2 1/2.

Stodoła, z drzewa w ryglówke w słupy i w strychulce z gliną, słomą kryta, długości łokci 24, szerokości 12, wysokości łokci 3 1/2.

4. Dom o 3 izbach i komorze, z drzewa w ryglówke i w strychulce z gliną, słomą kryty, komin murowany, w dobrym stanie, długości łokci 23, szerokości 13, wysokości 3 1/4?.

Obora, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 14 1/2, szerokości 10 1/2, wysokości łokci 3.  

Stodoła, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 27, szerokości 12, wysokości 3 1/2 łokcia.

Obora, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 13, szerokości 10, wysokości 3.

Szopa, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 16, szerokości 8, wysokości 3.

5. Dom nowy niewykończony, z drzewa w ryglówkę, słomą kryty, długości łokci 23 1/2, szerokości 20 1/4, wysokości 3 1/4.

6. Dom czyli karczma o 2 izbach i komorze, z drzewa w słupy i bale, słomą kryty, długości łokci 23, szerokości 10, wysokości 3 1/4.

Obora, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 11, szerokości 7, wysokości 3 łokcie.  

7. Dom o 2 izbach i komorze, z drzewa w słupy i bale, słomą kryty, długości łokci 22 1/4, szerokości 9 1/4, wysokości 3 1/4.

Komora, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 9, szerokości 4 1/2, wysokości 3.

Staynia, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 9 1/4, szerokości 4, wysokości 3 1/4.

Obora i szopa, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 14 1/2, szerokości 9 1/4, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 28, szerokości 11, wysokości 2 1/2.

8. Dom o 1 izbie, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryty, długości łokci 17, szerokości 9, wysokości 3 1/4.

Obora, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 12, szerokości 8, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa w słupy i dyliki, słomą kryta, długości łokci 26, szerokości 11, wysokości 3.

 

Inwentarz Młodawin Górny (1844)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Młodawin Górny. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Zduńskiej Woli 792/1029. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie dóbr ziemskich Młodawin Górny Nieśmierów zwanych lit. D oznaczonych w zamieszkaniu dworskim na tejże części stoiącem dnia 28 sierpnia / 9 września 1844 roku."

Dobra ziemskie Młodawin Górny Nieśmierów zwany literą D oznaczony, składający się z folwarku i 1/3 części wsi zarobnej tego nazwiska, położone w Powiecie Sieradzkim, Okręgu Szadkowskim, Gubernii Kaliskiej, w Gminie Młodawin Dolny, należące do sukcesorów Maksymiliana Łączkowskiego ojca i Edmunda Łączkowskiego syna, jako to: Wincentego Łączkowskiego, Antoniego Łączkowskiego, Wacława Łączkowskiego, Ignacego Łączkowskiego (obecnego dzierżawcy), Filipa Łączkowskiego, Florentyny z Łączkowskich Pstrokońskiej wdowy, Julii Łączkowskiej panny doletniej, Marianny z Łączkowskich Jana Piotrowskiego małżonki, zajęte zostały przez Komornika Franciszka Roweckiego na rzecz i na żądanie Adolfa Trzcińskiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia na satysfakcję sumy 9,983 złotych polskich, 20 groszy z procentem.

Zabudowania dworskie.

1. Dwór o 3ch pokoiach, kuchni i sieni z wystawą na dwóch słupach od strony wsi Młodawina Wygiełzowa, z drzewa grubego ciesanego na węgieł budowany, z kominem murowanym, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 14, wysokości 4.

Gołembnik na słupie.

Szopa na słupach na zboże w snopie, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 8, wysokości 6.

2. Stodoła o dwóch klepiskach w środku którey iest spichrz, z bali w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 66, szerokości 16, wysokości 5. Wymaga przestawienia.

3. Owczarnia, obora, z drzewa kostkowego budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 11, wysokości 4. Dla starości zawaleniu ulega.

4. Sklep w ziemi drzewem ocembrowany, kryty ziemią.

5. Kurniki i chlewy, z drzewa kostkowego budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 5, wysokości 3.

6. Staynia z chlewikiem, z drzewa kostkowego budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 8, wysokości 4.

Studnia drzewem ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutym i zwojem.

Podwórza ogrodzone są płotami wraz z ogrodami z żerdzi.

Zabudowania wieyskie.

1. Chałupa o 2ch izbach, komorze i sieni Nm 5 oznaczona z przystawioną oborą w środku wsi, z bali na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 32, szerokości 10, wysokości 4. Dla starości upadkiem grozi.

Stodoła, z drzewa kostkowego budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 29, szerokości 11, wysokości 3.

2. Chałupa Nr. 6 o 2ch izbach, komorze i sieni, także w środku wsi, z bali i drzewa kostkowego budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 32, szerokości 12, wysokości 4. Dla starości upadkiem grozi.

3. Chałupa Nr. 9 o 1ey izbie, komorze i sieni w końcu wsi od strony Ptaszkowic, z drzewa kostkowego budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 9, wysokości 3. W części zawalona, upadkiem grozi.

Wzmiankowano nazwy działków: Na Krucicach, Na Stryjowej, Na Borkach, W Topielach, Za Ogrodami, Za Krobanowszczyzną, W Dębinie, Za Browarem (dawnym), Za Smugiem, Na Sapisku, Na Klinach (pod Sowińcem), Pod Figurą, Półrolniczy, W Piaskach.

Wymieniono kontrowers o bór około włók trzy liczący z dobrami Ptaszkowice, które ten las zabrały.

Inwentarz Suliszewice (1869)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Suliszewice. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1969. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

Dobra ziemskie Suliszewice i Jarki składające się z wsi i folwarku Suliszewice, z folwarku i młyna wodnego Jarki, położone w Powiecie i Gubernii Kaliskiej, gminie Kalinowa, parafii Staw, należące do Bonawentury Błeszyńskiego, zajęte zostały przez Komornika Wiktora Lipskiego na rzecz i na żądanie Izraela Tykociner na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy 5930 rubli srebrem, 2 kopiejki z procentem i kosztami. Dobra te były w dzierżawnym posiadaniu Gracjana Łączkowskiego od 1865 roku na 12 lat, a po jego śmierci jego sukcesorów. W dobrach tych mieszkała wdowa Łucja Walerja Łączkowska.

[Suliszewice]

1. Dwór, z cegły paloney budowany, szkudłami i w małey części dachówką kryty, długości arszynów 42, szerokości 14, wysokości 4, o trzech kominach, czterech sieniach, dziesięciu pokojach, jednym schowaniu, (w jednym z pokoi od końca dworu urządzona oranżerya zaszklona) na górze pokoik o jednym oknie, nadto góra do wieszania bielizny, w sieni frontowej urządzone schowanko. Od frontu dworu facyata na czterech słupach murowanych pod dachem, czyli przy okopach dworu rynny cynkowe do ścieku wody. W tym zamieszkują sukcesorowie po Gracyanie Łączkowskim pozostali. Okien w około dworu szesnaście.

2. Za dworem, a raczey od dworu przybudowana przystawka, z cegły paloney budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 20, szerokości 12, wysokości 4, w którey kuchnia angielska, komin nad dach murowany, sieni dwoje i okien 2ie. Pod tą przystawką piwnica z wchodem od podwórza.

3. Przystawka do piwnicy, z cegły paloney budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 4, szerokości 3, wysokości 3.

Ogród warzywny i owocowy przy dworze, w którym się mieści drzew rodzajnych różnego gatunku sztuk sto dwadzieścia jeden, nadto orzechów włoskich sztuk dwadzieścia trzy, drzew dzikich to jest dębów sztuk trzy oraz innych tak przed dworem, jako i w ogrodzie około sztuk dwieście pięćdziesiąt trzy, niemniey klomby akacyi, bzu, leszczyny, tudzież jesion płaczący. Po za ogrodem w długości tegoż olszyna.

4. Spichrz stary, z drzewa budowany, słomą i szkudłami kryty, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5.

5. Kloaka, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 2, szerokości 1 1/2, wysokości 4.

6. Olearnia, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 18, szerokości 11, wysokości 3. W tey wszelkie porządki do gruntu przywiązane, jako to: kamień do tłoczenia siemienia przy którym jest koło paleczne i kierat, dwa wały, dwa cywia, piecyk żelazny do rozgrzewania siemienia, prasa do oleju wytłoczenia, taran do klinów, młynek z dwoma walcami kamiennemi do mielenia siemienia, kosz i skrzynia z desek. Przy kieracie jest również zamyłek do melenia mąki, przy którym dwa kamienie, z których jeden wierzchni, a drugi spodni do melenia zboża, cywia, paprzyca, małe koło paleczne, kosz z desek do zasypywania zboża, skrzynia mącznia z desek.

7. Chlewiki i kurniki pod jednym dachem, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 18, szerokości 7, wysokości 3.

8. Dom w którym mieszkają ludzie dworscy, o jednym kominie, w strychulce budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 15, szerokości 3, wysokości 3 1/2.

9. Karmniki dla trzody chlewney, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 18, szerokości 7, wysokości 3.

10. Owczarnia, z cegły paloney budowana, szkudłami i słomą kryta, długości arszynów 80, szerokości 16, wysokości 5.

Studnia balami ocembrowana przy którey żuraw.

11. Stodoła o dwóch klepiskach z wrotniami, z cegły paloney pecy i drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 70, szerokości 14, wysokości 4.

12. Szopa, w którey kierat do młockarni, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 15, szerokości 15, wysokości 4.

13. Stodoła druga o dwóch klepiskach z wrotniami, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 95, szerokości 15, wysokości 5.

14. Szopa na wozy, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 25, szerokości 11, wysokości 4.

15. Dom przy dworze (stara kuchnia), w tym mieszkają ludzie dworscy, z cegły paloney i drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 26, szerokości 11, wysokości 3 1/2.

Studnia balami ocembrowana z żurawiem.

16. Szopa na pszczoły w ogrodzie, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 11, szerokości 3, wysokości 3.

17. Budynek na porządki gospodarcze na podmurowaniu pod którym jest piwnica, w ryglówkę budowany, szkudłami kryty, długości arszynów 17, szerokości 8, wysokości 4.

18. Sieczkarnia, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 20, szerokości 13, wysokości 5.

19. Obory na podmurowaniu, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 53, szerokości 16, wysokości 5.

20. Obory drugie na podmurowaniu, z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5.

Ogród drugi owocowy i warzywny, w którym jest drzew rodzajnych, gruszek, jabłoni, śliwek i t.p. sztuk około siedemdziesięciu ośmiu.

21. Sklep na podmurowaniu (jak ad 17 zamieszczony), w ryglówkę budowany, gontami kryty.

22. Stajnia i wozownia pod jednym dachem, w ryglówkę budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 58, szerokości 11, wysokości 5.

23. Buda dla psów, z drzewa budowana, szkudłami kryta, długości arszynów 5, szerokości 1 1/2, wysokości 1 1/2.

24. Chlewik i szopa pod jednym dachem przy starey kuchni (stosownie do oświadczenia Wielmożney Waleryi Łączkowskiey wdowy pozycye ad 23 i 24 stanowią jey własność), z drzewa budowane, szkudłami kryte, długości arszynów 6, szerokości 4, wysokości 3.

Sadzawka mała. Około zabudowań dworskich i ogrodów są ogrodzenia z żerdzi i łat rzniętych.

25. Dom koszary dla ludzi dworskich o piętrze, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 21, szerokości 5, wysokości 15.

26. Dom koszary środkowe dla ludzi dworskich, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 26, szerokości 18, wysokości 7.

27. Dom trzeci koszary dla ludzi dworskich, z cegły paloney budowany, smołowcem kryty, długości arszynów 21, szerokości 13, wysokości 5. Czyni się wzmianka, iż koszary ad 25, 26 i 27 są łączne.

28. Karczma i stajnia wjezdna pod jednym dachem, z kominem murowanym, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 26, szerokości 16, wysokości 4. W tey mieszka Juliusz Cabański, propinator, opłacający rocznie czynszu złotych polskich dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt i podatku rubli srebrem sześć do dworu. Dzierżawa kończy mu się z dniem dwudziestym trzecim kwietnia tysiącznego ośmsetnego siedmdziesiątego pierwszego roku. Ma do tego gruntu wraz z łączką około morg piętnastu.

29. Stodoła przy karczmie o jednem klepisku, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 20, szerokości 11, wysokości 4.

Studnia balami ocembrowana.

Opis zabudowań Folwarku Jarki zwanego.

1. Stodoła o jednem klepisku z wrotniami, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 45, szerokości 14, wysokości 5.

2. Stodoła druga takaż, z drzewa budowana, słomą kryta, długości arszynów 45, szerokości 15, wysokości 5.

3. Młyn wodny z domem mieszkalnym pod jednym dachem z kominem murowanym, z drzewa budowany, słomą kryty, długości arszynów 30, szerokości 14, wysokości 4. Przy tym młynie jest upust z drzewa, koło wodne i koło paleczne, skrzynia mącznica i półskrzynek, paprzyca, wrzeciona i socha? żelazne, dwa kamienie, z których jeden wierzchni, a drugi spodni do melenia zboża, kosze z desek do zasypywania zboża. W tym młynie jest również jagielnik, przy którym jeden kamień wierzchni (stosowanie do oświadczenia młynarza ma bydź jego własnością), drugi spodni z gliny, jak również kosz z desek do zasypywania prosa, półskrzynek, socha, cywie i wrzeciona, wszystko to do gruntu przywiązane, reszta porządków w tym młynie będących jest własnością młynarza. Dzierżawcą młyna i jagielnika jest Daniel Kozak, dzierżawi takowe za kontraktem prywatnie w dniu dwudziestym trzecim kwietnia tysiącznego ośmsetnego sześćdziesiątego pierwszego roku pomiędzy nim a Bonawenturą Błeszyńskim na lat dwanaście zawartym Komornikowi okazanym, a to pod temi warunkami, że Daniel Kozak obowiązany płacić rocznie złotych polskich sześćset w dwóch ratach na Święty Woyciech i Święty Marcin po złotych polskich trzysta, wszelkie mlewa pańskie ma na każde zawołanie w jak najkrótszym czasie uskuteczniać i to bez wynagrodzenia, reperacye młyna młynarz bierze na swój koszt, a w przypadku żeby się miał wał młyński złamać, w takim razie należy dziedzic do połowy.

Staw przy młynie w małey części zarybiony.

Ogródek warzywny i owocowy przy młynie, w którym jest drzew rodzajnych sztuk dwadzieścia.

4. Stodoła o jednem klepisku, z drzewa, słomą kryta, długości arszynów dwadzieścia pięć, szeroka jedenaście, wysoka cztery.

5. Obora i chlew pod jednym dachem z słomy, z drzewa budowana, długa arszynów trzynaście, szeroka dziewięć, wysoka trzy.

Na grobli z wsi Szuliszewic do folwarku Jarki są trzy mostki z drzewa.

6. Dom kuźnia w wsi Suliszewicach, z drzewa budowana w strychulce, kryta szkudłami i słomą, długa arszynów dwadzieścia jeden, szeroka jedenaście, wysoka trzy, tę zamieszkuje służba dworska.

7. Kuźnia z kominem murowanym budowana z cegły surówki, deskami obita i kryta, (podług oświadczenia Wielmożney Waleryi Łączkowskiey wdowy, takowa kuźnia  jest wyłączną własnością sukcessorów po Gracynie Łączkowskim), te zajmuje kowal do dzierżawcy należący.

W łąkach znajduje się część olszyny i brzeziny, która także należeć ma do dzierżawców, jako przez nich od Bonawentury Błeszyńskiego zakupiona i już w trzech czwartych częściach wycięta.

Inwentarz Dobra Wólka Marzeńska (1923)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Marzenna. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1828. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

11 listopada 1923 roku w Poznaniu nie pozostawiwszy testamentu umiera Adam Sulimierski, właściciel folwarków Dobra i Wólka Marzeńska oraz osady młyńskiej zwanej Marzenna położonych w gminie Pruszków, w Starostwie Łaskim. Majątek Dobra nabył zmarły Adam Sulimierski od swojego ojca Karola Sulimierskiego w 1902 roku. Jego powierzchnia wynosiła 677 morgów, z czego wydzielono i oddano włościanom za serwituty 138 morgów. Powierzchnia nabytego w 1910 roku od Karola Sulimierskiego majątku Wólka Marzeńska wynosiła 587 morgów wraz z młynem Marzenna zawierającym przestrzeni 4 morgów i 68 prętów.
24 listopada 1923 roku Komornik przy Sądzie Okręgowym w Łodzi na Starostwo Łaskie, Alojzy Gałczyński przybył do mieszkania po zmarłym Adamie Sulimierskim gdzie zastał osoby mające prawo do uczestniczenia przy spisie inwentarza, a mianowicie Zofję Sulimierską wdowę i Włodzimierza Sulimierskiego brata zmarłego. Jako spadkobiercy zostali wymienieni: 1) żona i wdowa Zofja Sulimierska. 2) córka Elżbieta Hanna lat 9 i 3) córka Marja lat 7, których opiekunką z mocy prawa była ich matka Zofja Sulimierska. Po wyznaczeniu świadków i biegłych przystąpił Komornik do spisu inwentarza majątku ruchomego i nieruchomego.

Majątek ziemski Dobra

Po szczegółowym opisaniu powierzchni przystąpił Komornik do opisu nieruchomości.

Zabudowania

1. Dom (dworek drewniany) z przybudowaną kuchnią i gankiem murowanym, kryty papą (w lichym stanie) oszacowany 150.000.000 marek.

2. Chlewy i kurniki murowane, kryte papą, oszacowane 20.000.000 marek.

3. Budynek murowany z kamienia polnego, w którym mieści się koło wodne z motorkiem o sile 2ch koni i pasem papierowym, kryty papą, oszacowany na sumę 10.000.000 marek.

4. Obora, stajnie i wozownia murowane, kryte w połowie dachówką, a w połowie papą, oszacowane 200.000.000 marek.

5. Chlewy drewniane dla służby, kryte papą, oszacowane 5.000.000 marek.

6. Budynek drewniany torfiarnia i skład narzędzi rolniczych, kryty słomą, oszacowany 15.000.000 marek.

7. Stodoła drewniana, kryta słomą (w lichym stanie), oszacowana 15.000.000 marek.

8. Stodoła drewniana z filarami murowanemi, oszacowana 40.000.000 marek.

9. Stodoła murowana i spichrz pod jednym dachem, kryte słomą, oszacowana 50.000.000 marek.

10. Oficyna parterowa, murowana, kryta dachówką, oszacowana 200.000.000 marek.

11. Budynek przybudówka do parkanu, przeznaczony na skład, oszacowany 8.000.000 marek.

12. Czworaki drewniane, kryte dachówką, oszacowane 100.000.000 marek.

13. Parnik murowany, kryty dachówką, oszacowany 5.000.000 marek.

14. Czworaki dla służby, drewniane, kryte dachówką, oszacowane 50.000.000 marek.

15. Dom drewniany (dwojaki) dla służby, kryty dachówką, oszacowany 50.000.000 marek.

16. Piwnica drewniana, kryta darniną, oszacowana 10.000.000 marek.

Ogółem nieruchomości wynoszą 10.210.000.000 marek.

Kolejno spisano inwentarz żywy i martwy, zboże i pasze.

Majątek ziemski Wólka Marzeńska z młynem Marzenna

Po szczegółowym opisaniu powierzchni przystąpił Komornik do opisu nieruchomości.

Zabudowania

1. Młyn wodny drewniany, piętrowy, pokryty dachówką z urządzeniami, turbiną, 2 pasami walcy, 2 parami kamieni, żubrownikami, perlakiem, jagielnikiem, maszyną do kaszy, dynamo-maszyną o sile dwóch koni z instalacją, maszyną do czyszczenia zboża, 5 pasami rzemiennemi, jednym pasem rzemiennym długim, oszacowany na sumę 1.000.000.000 marek.

2. Domek drewniany, kryty dachówką, przeznaczony dla administracji młyna [oszacowany] 30.000.000 marek.

3. Dom (dwór) murowany, parterowy, stary, pokryty papą, oszacowany 150.000.000 marek.

4. Dom drewniany przeznaczony na dworską kuchnię, pokryty dachówką, [oszacowany] 50.000.000 marek.

5. Chlewy drewniane pokryte papą, [oszacowane] 5.000.000 marek.

6. Stodoła i stajnia murowana pod jednym dachem, pokryte papą, w lichym stanie, [oszacowane] 100.000.000 marek.

7. Stodoła murowana, pokryta słomą, w lichym stanie [oszacowana] 50.000.000 marek.

8. Spichrz murowany, pokryty papą, [oszacowany] 50.000.000 marek.

9. Ośmoraki murowane, pokryte słomą, [oszacowane] 75.000.000 marek.

10. Dom murowany z gliny, pokryty słomą, w lichym stanie, [oszacowany] 5.000.000 marek.

11. Chlewy drewniane, pokryte papą, [oszacowane] 10.000.000 marek.

12. Kuźnia murowana (pruski mur), pokryta słomą, [oszacowana] 10.000.000 marek.

Ogółem nieruchomości wynoszą 13.340.000.000 marek.

Kolejno spisano inwentarz żywy i martwy oraz zboże.

 

Inwentarz Gajbok (1873)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Gajbok. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/223. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie folwarku Gajbok Gminie Wróblew, Powiecie Sieradzkim dnia 7/19 maja 1873 r."

Folwark Gajbok dawniej należący do dóbr Łubny, a teraz mający oddzielną hipotekę, leżący w gminie Wróblew, parafii Wągłczew, Powiecie Sieradzkim, Gubernii Kaliskiej, należący do Jana Nepomucena Perlińskiego, zajęty został przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Jana Nepomucena Psarskiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy 4500 rubli srebrem z procentem.

[Zabudowania dworskie folwarczne]

1. Dwór mieszkalny na podmurowaniu z cegły palonej, z drzewa w słupy i bale zbudowany, o jednym kominie nad dach gontami kryty, z cegły palonej wymurowanym. Dwór ten był zewnątrz na kliniki gliną i wapnem otynkowany, które obecnie odleciawszy ślady tylko po sobie pozostawiło, wewnątrz zaś podobnież na kliniki jest otynkowany i w takowym pokoje wapnem bielone, podłogi z desek, piece kaflane. W takowym dworze znajduje się także kuchnia dworska oraz oddział na pomieszczenie drobiu z oddzielnem wejściem. W dworze tem mieszka egzekwowany Perliński z familją.

2. Studnia obok tego dworu, balami ocembrowana z której woda wydobywa się koszturem.

3. Przed frontem dworu tego znajduje się ogród warzywny na którym jest wyrosłych 7 sztuk rodzajnych gruszek, ogród ten obecnie zapuszczony i pozostawiony na pastwisko inwentarza. Od strony dworu, przy drodze do tego folwarku prowadzącej aż do stodoły uwłaszczonych włościan ogrodzony jest płatem w słupy, deski i zrzyny urządzonym, przy którym są sadzone znacznie wyrosłe topole i takież topole przy drodze przez ten folwark przechodzącej. Od tyłu zaś dworu jest także drugi ogród warzywny na którym jest rodzących drzew gruszek i jabłoni sztuk 20 oraz kilkanaście sztuk młodocianych śliwek, ogród ten od pierwszego przedzielony jest z jednej strony dworu drogą do tegoż dworu prowadzącą a z drugiej strony stawem zarybionym przy tymże dworze a między temi ogrodami położonym, i od tegoż dworu do budynku zaraz niżej pod pozycyą 4 opisującego ogrodzony jest przeprowadzonym płotem w słupy i deski urządzonym, przy którym są znacznie wyrosłe sadzone topole i podobież takież topole w około, ogród powyższy okalają, w ogrodzie tym są:

3. Dwa sklepy w ziemi z drzewa urządzone, jeden słomą, a drugi z wierzchu ziemią kryty.

4. Stajnie i nad takowemi na piętrze spichrz pod jednym dachem, z drzewa w słupy z bali zbudowane, gontami kryte, o trzech drzwiach od frontu na zawiasach i hakach, o jednych drzwiach z boku.

5. Obory z drzewa w słupy, z bali zbudowane, słomą kryte, o 2ch drzwiach na zawiasach i hakach z frontu.

6. Stodoła o dwóch klepiskach i tyluż na przestrzał podwójnych dwuskrzydłowych wrotniach z drzewa w słupy, z bali zbudowana, słomą kryta, w tej znajduje się ustanowiona maszyna młockarnia o sile 4ch koni z kieratem leżącem zewnątrz tej stodoły ustawionym.

Pomiędzy budynkami powyżej ad. 4, 5 i 6 opisanemi poprzeprowadzone są płoty z drzewa, w słupy i deski zwiercane, dalej od stodoły ad. 6 opisanej do possessyi chałup uwłaszczonych włościan przy drodze doprawadzającej na ten folwark przeprowadzone, który to płot okala z jednej strony staw drugi po drugiej stronie pierwszego wyżej wspomnionego stawu i dworu w tem miejscu znajdujący się.

7. Dom czworak po za poprzednio wspomnianym pierwszym ogrodem i stawem położony, z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty, o jednym kominie murowanym, w domu tem mieszka służba dworska.

 

Meszna rzeka

Meszna rzeka
Długość 6.91 km. (pomiar własny). Źródło przy drodzę Złoczew-Błaszki pod wsią Chajew w gminie Brąszewice. Płynie krótko na północny-zachód i skręca na północny-wschód. Podąża w kierunku wschodnim mijając Bednarskie. W Kliczkowie Wielkim obraca dwa młyny (obecnie rozebrane) i przy drodzę z Kliczkowa Wielkiego do Charłupi Wielkiej wpada do rzeki Myji.

 

Swędrnianka struga

Swędrnianka struga
Długość 10.42 km. (pomiar własny). Początek przy wsi Orzeł Biały w miejscu zwanym Kowalówka w gminie Wróblew. Płynie przez Sadokrzyce, przecina na krótkim dystansie trzy drogi: Wągłczew-Wróblew, Wągłczew-Próchna i Wągłczew-Słomków Suchy. Zmierza na północ do Bliźniewa.Przepływa przez drogę Błaszki-Sieradz. Za Dziebędowem wpływa do Swędry. Według Elektronicznego Słownika Hydronimów na mapie Czajkowskiego z 1789 roku występuje pod nazwą Zimna Woda.