Rogozinka

Rogozinka, karczma znajdująca się dawniej w mieście Widawie.

Notariusz Antoni Pstrokoński 1829

23. Austerya druga drewniana, podmurowana Rogozinka zwana pod Nm 52 przy ulicy Piotrkowskiey leżąca z drzewa rzniętego z frontu z wystawą na filarach murowanych, maiąca komin murowany, izbę wielką, izdebkę, komorę, komórki, sionki, drzwi na zawiasach żelaznych z zamkami, wrzecądzami i szkoblami, okna w części na zawiasach wszystkie do otwierania z haczykami, posowy i podłogi z tarcic, piec dwie izby grzeiący i dwa kominki polski i moskiewski. Przy tey karczmie staynia wiezdna z wrotami na wylot dwiema, nabianemi gwozdziami na zawiasach żelaznych, w stayni żłoby i drabiny, posowy niemasz. Dach na obu budynkach szkudlany, reperowany. W samey austeryi są takie żelaza: zawias ośm, zamków cztery, kluczy cztery, wrzecądz ieden, szkobli cztery, haczyki dwa, antaby trzy, rękoieści dwie, klamka iedna, pręt żelazny przy kominie ieden, zawias u okien szesnaście, haczyków tamże osmnaście.

 

Notariusz Antoni Pstrokoński 1832 

 

23. Austerya druga Rogozinka zwana Nr 53, iak była iest. Dach potrzebuie reperacyi. chociaż pięciu kopami szkudeł za przeszłego dzierzawcy Faiansa był narządzony.

Inwentarz Rogóźno (1829)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1829, akt nr 148. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie wsi Roguźnia Powiatu Sieradzkiego dnia szostego sierpnia roku tysiąc osmset dwudziestego dziewiątego."
Dzierżawca dóbr Roguźna Maksymilian Turski wzywa Rejenta Powiatu Sieradzkiego w celu opisania stanu pomienionych dóbr.

Wieś Roguznio

Budynki Dworskie i Folwarczne.

1. Dwór z drzewa rzniętego bardzo stary, maiący przyciesi popruchniałe. Dach szkudlany stary, komin z gruntu murowany, i ganek przed sienią na czterech słupach pod szkudłami. Wchodząc do sieni drzwi podwóyne gwozdziami nabijane na zawiasach z ryglem tylko z tyłu, astrych, w sieni częścią z cegły, częścią z kamieni i dwoie drzwiczek do pokoiów. Z sieni drzwi do pokoiu stare na zawiasach z zamkiem złym, kluczem i antabą. W tym pokoiu okna cztery na zawiasach do otwierania z haczykami, kominek moskiewski. Posowa i podłoga trochę popaczona z tarcic. Z tego pokoiu do drugiego drzwi łatane na zawiasach z zamkiem bez klucza i antabą. W nim kominek moskiewski z blachą, okna dwa, lecz iedno teraz przez W. Turskiego nowo dane, oba na zawiaskach do otwierania, u iednego starego dwóch hazyków brakuie. Posowa i podłoga z tarcic. Te wszystkie okna są opatrzone okiennicami na zawiasach przez W. Turskiego lecz poreperowane. Z tego pokoiu drzwi do sieni na zawiasach z zamkiem bez klucza antabą i haczykiem. Z sieni drzwi do schowania na zawiasach z klamką wrzeciądzem i szkoblami. W tym są dwa okna gliną zupełnie zalepione, i drzwi do ogrodu czyli pulka na zawiasach z wrzeciądzem i szkobkami. Po lewey stronie izba czeladna maiąca cztery okna do otwierania bez zawias o dziewięciu haczykach. Drzwi dwoie na zawiasach iedne z haczykiem wrzecądzem i szkoblami, drugie z zamkiem polskim bez klucza i antabą do pokoiku w którym dwa okna bez zawias z sześciu haczykami. W tych izbach dwa kominki, piec ieden, posowy z tarcic, podłogi stare, podłogi stare osobliwie w czeladney izbie zła. Z pokoiku drzwi do sieni na zawiasach z zamkiem polskim bez klucza z antabą. Z sieni na góre drzwi proste z kuną wrzecądzem i szkoblami.
2. Budynek zupełnie stary zły łatany pochylony w ziemie wklęsły, pusty, z dachem słomianym dziurawem, w którym staienka, wozownia, oborka i chlewiki bez żadnego żelastwa. Trzeba go nowo przestawić.
3. Ogrodzenie wedle tych budynków i dziedzińca z łat, z wrotami staremi z tarcic.

Zapolkiem.

4. Owczarnia murowana, dach na niey dekowany, przetarty, słomiany, przez szrodek idą słupy murowane, wrót dwoie na wylot na biegunach, drzwiczek troie z dwiema wrzecądzami i szkoblami czterma. Dwa dymniki zamykane w dachu, w szczycie drzwiczki z wrzeciądzem i szkoblami. W tey owczarni iest staynia z oborą przegrodzona na zachód słońca, zawiera drabin pięć, żłobów pięć, pokład z żerdzi a gdzie owce, tylko mieyscami iest.
5. Za owczarnią o staię chałupka owczarska blisko rzeki Widawki stara, z dachem słomianym, maiąca izbę, kumorę, sień, okno iedno, piec, kominek i komin z gliny.
6. Niedaleko owczarni stodoła chróściana w słupy i krzyżownice pod snopkami o dwóch klepiskach. Wrota na wylot na biegunach z kunami, u przodu wrzecądze z szkoblami, z tyłu zatyczki.
7. Stodoła druga o dwóch klepiskach podobna pierwszey oprócz, że na iednym boku od wschodu słońca iest szpichrz z bali rzniętych o dziewięciu i pół przegrodach, posowa i podłoga z tarcic, drzwi na zawiasach z zamkiem, kluczem, wrzecądzem i szkoblami. Wrota u stodół potrzebuią reperacyi, bo poopuszczane na dół.
8. Przed stodołą brog na czterech słupkach cienkich pod snopkami.
9. Ogrodzenie wedle stodół z łat łupanych z wrotami.

Za drogą do Rudy idącą nad parowem.

10. Browarek w strychulce na glinę, maiący dach słomiany z trzema szorami szkudeł wspodu, komin lepiony nadmurowany, izby dwie, kumorę, sień, okna trzy, w których szyby iedney brakuie, piece dwa, kominki dwa częścią z gliny, częścią z cegły, i drabiną na dachu. W tym mieszka ekonom i leśniczy.
11. Chlewiki do tego nowe o czterech drzwiach pod dachem słomianym.

Przed dworem nad rzeką Widawką.

12. Młyn teraz o dwóch kołach z drzewa rzniętego, stary. Dach szkudlany, zły, ma izbę, izdebkę, kumorę, okna trzy, piec, kominki dwa, posowę starą, komin murowany z cegły, młynicę, jagielnik. W oknach brakuie ośm szyb. Pogrodki przytym młynie dość dobre, ale ponur do reperacyi równie iak i grobla. Drzwi z  kumory na dwór złe, nowych trzeba.
13. Stodoła do tego młyna nowa z drzewa kostkowego o iednym klepisku z wrotami, przy niey obora razem pod iednym dachem słomianym.
14. Staienka na przeciw młyna z drzewa kostkowego pod snopkami o iednych drzwiach.

Na Piaskach.

15. Austerya z staynią wiezdną stara, zła i niebezpieczna, należy ią rozebrać, a nową w innym mieyscu postawić, na którą teraźnieyszy dzierżawca W. Turski przysposabia drzewo. W karczmie iest następuiące żelastwo: u wrót kun cztery, u drzwi zawias trzynaście, haczyki trzy, wrzeciądz ieden, szkoble dwa. W oknach ledwie szyb trzydzieści, komin cały murowany.
16. Most ieden, na trakcie dość dobry na rzece Widawce, drugi także na teyże rzece na starym Trakcie stary, zły, należy go w inne mieysce, krótsze przenieść.

Następnie opisane są zasiewy, inwentarz i porządki gospodarskie, stan włościan w Roguźnie, ile mają pańskiego inwentarza i jakie są ich powinności.

Lista włościan (bez wymienienia powinności):

Półrolnicy
Stanisław Materka, Jędrzy Kozieł, Mikołay Materka, Mikołay Szymczak, Mikołaj Wąterski?, Klemens Szczerbala, Paweł Rybak, Jan Materka, Franciszek Blacha.

Zagrodnicy
Karol Materka, Maci Kozieł, Karol Stępień, Kazimierz Witecki, Alexy Klimczak, Tomasz Piekos, Jan Szymczak, Tomasz Wandach, Felix Mikła, Jan Szkudlarek, Paweł Szczerbala, Walenty Morawski, Jan Kowalczyk, Marcin Podwóyniak, Antoni Bączek, Antoni Rybak.

Komornicy
Czerniakowska Tomaszowa, Motyl Jakób, Brześkota? Ignacy, Witecki Michał, Kowalczykowa Grzelina, Lisiecka i Siedlecka, Rybaczka i Machelanka, Stępniowa?

W inwentarzu przy opisie zasiewów pojawiają  się nazwy:
W ŁĘGU: tu JEZIORKO, PRUCHAWKA, TRZYCIERZ (za rzeką od granicy Grabińskiej).
NA PIASKACH: tu staw MUROWANY (od granicy Siedleckiej i Patockiej), STAW ŚWINICA, niwa GUSTEK, niwa POD STAWISKIEM i NAD STAWISKIEM, PÓLKO.
W ŁAZIE: tu KUZAJKA.  
Koło rzeki Widawki: tu NA GRĄDZIE, BŁOTA.
Pole NAD GRĄDEM.
Dział TOMASZKA (ku granicy Widawskiej)

Inwentarz Dąbrowa Widawska (1829)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1829 akt nr. 122.(Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka. 

"Działo się na gruncie wsi Dąbrowy Widawskiey Powiatu Sieradzkiego dnia szóstego lipca roku tysiąc ośmset dwudziestego dziewiątego."

Franciszek Kaczkowski wydzierżawia na okres trzech lat dobra Dąbrowa Widawska od sukcesorów zmarłego Ksawerego Turskiego. Na jego wezwanie przybywa Rejent Powiatu Sieradzkiego i przystępuje do opisania stanu dóbr.

Dąbrowa Widawska
Budynki Dworskie

1. Dwór piętrowy z drzewa rzniętego frontem na południe, tarcicami obity, podmurowany cegłą, w niektórych mieyscach osobliwie na rogach potrzebuiący naprawy bo w kilku mieyscach przyciesi popruchniałe, o kominach dwóch murowanych, dachu nowym szkudlanym maiącym trzy dymniki bez okienic.
Ten dwór obeymuie dwa sklepy murowane oraz mieszkania dolne i górne. Wchodząc do dworu sień z podłogą w progach dwóch popaczoną i popsutą. W sieni dwoie drzwi do przed pieców na zawiasach żelaznych z zamkami i iedną antabą do obu. Drzwi w sieni na wylot? podwóyne z zamkami, kluczami i antabami.
Po prawey stronie są cztery pokoie: jeden paliowy na płotna maiący okno iedno, piec z kafli białych i podłogą z tafli popuczoną. Drugi pokóy niebieski na płotnie o trzech oknach kominku szafiatym z dwiema blachami spodnią i bocznią żelaznemi z roku 1791 i piec z kafli, dwa pokoie grzeiący. Trzeci pokóy zielony na płotnie o iednym oknie, piecu białym okrągłym i posadzie z tafli lecz popaczoney. Czwarty pokóy pomarańczowy na płótnie, kominek szafiaty, okien trzy, w których dwie tafle stłuczone, podłoga w tafle popaczona. Na lewey stronie trzy pokoie: ieden seledynowy na płótnie o iednym oknie maiącym trzy szyby przetrącone, piecu z kafli białym, podłodze dosyć dobrey. Drugi pokóy biały na płótnie o kominku szafiatym, piecu moskiewskim białym z blachą u spodu i u góry, podłogą dość dobrą i oknach trzech. Trzeci pokóy sypialny, razowy na płótnie, maiący okna trzy, w których dziewięć szyb pęknionych, podłogę dość dobrą, piec moskiewski z kafli białych z blachą u spodu i u góry do zamykania.
Okna na dole wszystkie otwierane na zawiasach z ryglami i antabami i wszystkie opatrzone okiennicami na zawiasach z haczykami tylko sześciu i szrubami. Drzwi wszystkie iak i pokoie powyższe malowane, lecz niektóre niedostaiące do odrzwi, na zawiasach z zamkami, antabami, u których iednak brakuie kluczy pięć, i antaby iedney i puł. Idąc na górę na piętro schody po bokach malowane, okno nad schodami w którym niemasz dwóch tafel, a iedna przetrącona. Na piętrze sień malowana żółto w kraty, maiąca dwa okna, w których tafla iedna stłuczona, brakuie do nich haczyków do zapinania w ścianie trzech, ryglów dwóch. Kominek szafiaty w którym dwie cegły wylatuią. Na górę pod dach schody, zastawione parawanem w trzy bryły starym po części dziurawym. Z sieni po lewey stronie drzwi do pokoiu paliowo na płótnie malowane, w którym okno iedno z szybą przetrąconą, kominek w rogu z kapturem, podłoga dobra i wieszadło na ścianie do sukien. Z tego pokóy drugi seledynowy na płótnie, w nim okna dwa, w nich szyba iedna pękniona, kominek szafiaty zamurowany, piec moskiewski z kafli niebieskopowleczonych, podłoga w tafle dobra, przed kominkiem tafle ciosowe, kamienne. Trzeci pokóy bawialny adamaszkiem czerwonym wybity, lecz adamaszek po przecirany, podziurawiony, a w trzech mieyscach cokolwiek podarty. W tym pokoiu okien trzy, w nich tafel pięć pęknionych, podłoga w tafle, piec z blachami z pokoiu się palący z kafli niebiesko pofarbowanych, u góry cokolwiek nadpszuty, gdzie brakuie dwóch  i puł kawałków. Kominek szafiaty zamurowany. Czwarty pokóy czyli sala na płótnie zielono malowana, w niey piec z kafli czarno pofarbowanych z drzwiczkami żelaznemi i blachą u góry, podłoga w tafle, okna dwa, iedna szyba przetrącona, druga nadtrącona. Tu drzwi czworo, iedne iak wyżey do pokoiu bawialnego, drugie do sieni, trzecie do kredensu, w którym kominek z kapturem i okno do pokoiu maiące dwie tafle stłuczone, piąte do przedpokoiu malowanego na płótnie zielono, maiący okno iedno. Z przedpokoiu, pokóy turkusowy, w nim okien trzy dobrych, kominek szafiaty, piec z kafli białych, dwa pokoie grzeiący, i podłoga sosnowa na płótnie, obeymuiący kominek szafiaty, podłogę w tafle, i okna dwa, w których iedna szyba pękniona. Do tych pokoi górnych iest dubeltowych okien czternaście, w których szyb iedenaście stłuczonych, a przetrąconych ośm. W całym tym dworze drzwi wszystkie podwóyne malowane na zawiasach, do których brakuie kluczy sześciu i blaszek w zamkach trzech. Okna wszystkie na zawiasach z ryglami i antabami, w nich brakuie haczyków ściennych dziesięć. Jeneralnie mówiąc obicia we wszystkich pokoiach po części poplamione i podziurawione. Piece potrzebuią przestawienia, zeluzyi do górnych okien szesnaście reperacyi potrzebuiących.

2o. Oficyna stara na przedu dworu w pruski mur czyli ryglówkę na podmurowaniu potrzebuiącym reperacyi, ma dwa kominy murowane, dach szkudlany stary, po części nowo naprawiony, mieszkania dolne i górne. Na dole ma lokacyą Urząd Wóytowski, i sam wóyt mieszka. Na górze wszystko pustkami stoi, i wszystko stare, w tyle tey oficyny dwie drabiny na słupach na dach idące.

3o. Drwalnia w pruski mur postawiona, podmurowana, pod słomianym dachem, którym iednak po części ciecze. Przyciesi nadpruchniałe, ściany niektóre z cegły chwieią się, drzwi na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami wewnątrz. Drzwi do sklepu podwóyne z zawiasami bez haków, w nich wrzecądz ieden i szkobel ieden.

4o. Dziedziniec w słupy murowane sztachetami oparkaniony, z tych słupów murowanych pięć pochylonych a ieden obalony.

5o. Kuchnia stara za oficyną z drzewa kostkowego, przyciesi w zimie wlazły, dach bardzo zły, bo stary, szkudlany, z frontu świerzo naprawiany. Drabina na słupie na dach idąca. W szrodku kotlina o czterech słupach murowana, na którey są blachy żelazne lane, gdzie brakuie ich iedney czwartey części, z powodu przepaleń. Na prawey stronie szpiżarnia i piekarnia stare, złe. W trzech oknach kraty żelazne, a szyby potłuczone. Po prawey stronie izba kucharska z komorą. W izbie okno posporządzane dobrze, kóminek z kapturem u spodu blacha, piec stary z cegły dwie izby grzeiący. W kumorze puł okna dobrego, a puł szkudłami zabite. Potym izba druga z kómorą maiąca okna dwa i kóminek. W tych izbach podłogi i posowy z tarcic stare. Drzwi w całey kuchni na zawiasach z iednym tylko zamkiem i kluczem, inne z antabkami lub haczykami.

6o. Studnia obok kuchni ocembrowana z słupem, żurawiem i wiadrem w żelazo okutym, koryto sosnowe przy niey do poienia bydła.

7o. Staynia stara z drzewa kostkowego. Dach stary, zły, choć reperowany, nowego potrzeba, podłoga stara, zła, w szrodku brukowana, posowa z desek, wrota do stayni na biegunach. Z tey stayni kumórka na sieczkę bez podłogi, drzwi bez zawias. Na drugiey stronie izba dla pastuchy z kominem murowanym, piecem z cegły starym, oknem iednym, w którym puł szyb brakuie, drzwiami na zawiasach. Dymnik w dachu bez drzwiczek.

8o. Wozownia na drugiey stronie, stara z drzewa kostkowego, dach szkudlany, stary, reperowany, ale nowy potrzebny, posowy niemasz, dymnik w dachu bez drzwiczek, wrót starych troie, nowych dla bezpieczeństwa trzeba.

9o. Obok wozowni w tyle prewet o trzech przegrodach stary, pochylony w ziemię wklęsły.

10o. Ogród włoski wielki z ulicami i kwaterami. Drzewa moc po części w wielkiey gęstwinie. Na końcu na wschód słońca przy płocie iest mała pustynia stara mchem wysłana pod dachem szkudlanym w szrodku prawie ogrodu domek w pruski mur pod dachem szkudlanem, starym, reperowanym, na wschód słońca pochylony, maiący komin murowany, izbę z dwiema komórkami. W izbie okna dwa, a trzecie w komorze piec i kominek: przy tym domku na południe oranżerya stara przybudowana słupami dębowemi ogrodnika własnemi podparta, maiąca okna.
Daley staienka stara, zła pod snopkami dla konia ogrodowego. Na zachód słońca chmielnik z tyczkami. Jest także lodownia z bali w ziemi pod snopkami maiąca drzwi na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami. Na inney stronie są inspekta z sześciu przegrodami.

11o. Przed dziedzińcem folwark czyli mieszkanie stare dla służących pod snopkami maiące komin lepiony, cztery izby, okien pięć, kominki i piece, zwyczayne, drzwi na zawiasach tylko dwoie, a resztę na biegunach.

12o. Gorzelnia i razem browar z drzewa rzniętego przerobiony dawniey z innego budynku, frontem na wschód słońca, maiąca dwa kominy z gruntu murowane, ieden z nich pękniony, dach szkudlany z przodu naprawiany, z tyłu zupełnie nowy. W dachu dwa dymniki szkudłami zabite. Przyciesi potrzebuią reperacyi. Po prawey stronie izba gorzelniana z dwiema oknami, w połowie deseczkami zabitemi, z gorzelni kómora do surowni? i kartofli, na drugiey stronie izdepka maiąca drzwi, okna całe, piec i kominek z cegły. Po lewey stronie piwowarnia o dwóch oknach po większey części złych. Obok browaru izba do zlewania piwa maiąca kominek i piec. Potym izba do słodu z dwiema kominkami. Te izby z frontu maią okne dobre a inne reperowane. Drzwi wszystkie na zawiasach z iednym zamkiem i kluczem reszta z wrzecądzami, szkoblami i iedną antabą. Za browarem studnia wielka z sochą, żurawiem, wiadrem okutym i trzema rynnami do gorzelni i browaru prowadzonemi.

13o. Suszarnia z drzewa rzniętego do słodu o dachu z dranic, piecu murowanym z cegły, lasami przeplatanemi i drzwiach na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami.

14o. Wolarnia stara, zła, w słupy gliną lepiona a czasem łatami przeplatana, obeymuiąca dwoie drzwi, wrota iedną, dach słomiany reperowany, wewnątrz skrzynię do wywaru w ziemi zrobioną i skrzynię z bali do sieczki dobrą, oraz żłoby trzy.

15o. Chlewiki dla trzody stare, o przyciesiach w ziemię wklęsłych, dachu słomianym na rządzanym, drzwiach czworgu na biegunach z wrzecądzami trzema i szkoblami. Obok staienka z łupanych delików pod snopkami bez drzwi, wszystko potrzebuiące innego razem przestawienia.

16o. Obory stare popodpierane, w tróykąt stoiące z balików rzniętych, maią drzwi czworo, wrot troie. Obok wozownia mała na fornalskie porządki pod snopkami z bali dębowych, o wrotach iednych z wrzecądzem i szkoblami.

17o. Gumno w kwadrat, to iest:
a. Szpichrz z drzewa rzniętego pod dachem słomianym. W szrodku przeiazd z wrotami na wylot każdemi o sześciu zawiasach, z wrzecądzem iednem i szkoblami, bo tylne tylko z haczykiem i reperacyi potrzebuią. Po bokach są dwa sypania z przegrodam i dwie komory. U sypań drzwi dwoie z zamkami, kluczami, wrzeciądzami i szkoblami, u innych drzwi przy kumorach tylko są wrzecądze z szkoblami.
b. Stodoły dwie, stare, każda o trzech klepiskach pod snopkami, z wrotami na biegunach, wrzecądzach i szkoblach. Jedna z tych stodół pochylona bo i balka pękniona.
c. Stodoła szrodkowa o dwóch klepiskach, stara z wrotami o wrzecądzach i szkoblach maiąca dachy stare, narządzane.
d. szopy dwie na zboże w słupy pod snopkami. Ogólnie mówiąc wrota u stodół maią sześć zamków, a klucz tylko ieden, siódme wrota wrzeciądz i szkoble, a osme bez żadnego żelastwa. Na boku są wrota obok szpichrza do wiazdu na biegunach z wrzecądzem i szkoblami.

18o. Owczarnia na górce z drzewa rzniętego, stara, pochylona, maiąca przyciesi z gruntu spruchniałe, dach słomiany, stary z dwiema dymnikami o drzwiczkach, wrot dwoie na wylot i dwoie drzwi na boku, posowy niemasz.

19o. Płoty wedle budynków stare, posporządzane z wrotami gdzie potrzeba.

20o. Za dworem na pastwisku dwie szopy pod snopkami stare dla jeleni.

Budynki we wsi.

21o. Kuźnia z drzewa kostkowego stara, przyciesi popruchniałe, dach szkudlany stary, w szczycie brakuie szkudeł, komin murowany, lecz obalony przez wiatr, szczytu od pola brakuie, posowa z dyli.

22o. Dwoiaki z drzewa rzniętego, w których mieszkaią stolarz i zagrodnik, maią dach z przodu szkudlany, stary, zły, a z tyłu słomiany, komin murowany. Po prawey stronie izba iedna z drzwiami i na zawiasach z klamką, szkoblem i haczykiem, kominkiem i piecem z cegły, posowa z tarcic, nieco wyprężoną, i oknem w którym trzy syby stłuczone. Na drugiey stronie podobna izba ze wszystkim i oknem dobrym. Do każdey izby iest sień osobna.

23. Karczma stara z drzewa rzniętego maiąca dach szkudlany stary, zły, częścią poprawiany, komin cały murowany. Sień wielką z drzwiami na zawiasach z klamką i haczykiem, izbę wielką z drzwiami podo....... kominkiem i piecem z cegły, podłogą dobrą, osobny alkierz także z podobnemi drzwiami kominkiem z cegły, kumorkę osobną przy alkierzu, izdebke na prost sieni z kominkiem i piecem z cegły, okien wszystkich sześć, w połowie dobrych a w drugiey złych, sklep murowany do którego się wchodzi z sieni, reszte drzwi podobnych pierwszym, a przyciesi popruchniałe i w ziemię wklęsłe. Na drugiey stronie drogi iest staynia wiezdna stara, zła, pochylona, maiąca dach szkudlany, dziurawy, zły, wrot dwoie na biegunach z kunami dwiema. Drzwiczki z boku na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami. Ściany popruchniałe, żłob ieden, bez drabin i bez pokładu.

Pustkowie Kobylarnia w Łęgu za Świerczowem.

24. Chałupa stara z drzewa kostkowego, w którey mieszka gaiowy Stępiński, maiąca izbę z piecem i kominkiem częścią z  cegły, częścią z gliny, z sieni komin lepiony, dach słomiany. Okno zwyczaynie złe naprawiane. Na boku tey chałupy prawym iest stodoła z drzewa kostkowego z wrotami poiedyńczemi na biegunach o iednym samsieku, dachem słomianym złym.

25. Szopa w słupy chrościana w którey dawniey bydło stawało, maiąca dach słomiany, stary, zły, mieyscami hoyną łatana. Ten budynek pochylony, stary, zły.

26.Szopa druga osobna nad górą i strumieniem także chrościana pochylona na skład siana, maiąca dach słomiany, stary, zły. Wrota na wylot z wrzeciądzem i dwiema szkoblami.
Tu się wzmiankuię, że staynia wiezdna przy karczmie w Dąbrowie prez wiatr iaki w dniu dwudziestym czwartym lipca roku tego panował, obalona została.

Następnie opisano zasiewy w Dąbrowie. Tu wzmiankowano nazwy: WINNA GÓRA, OGRÓD, PILCHY, GÓRY, OWCZARNIA, pole KARCZMARSKIE, pole LINSKIE, dział ZA DĘBINĄ, dział ŁAZISKA, BORZYSKA, NOWINY.

Potem wymieniono włościan, ile mają pańskiego inwentarza i jakie powinności wykonują. Wymieniam tylko ich nazwiska.

Dąbrowa
Półrolnicy
Kacper Goczałek, Jakób Skorupa, Franciszek Owczarek, Michał Bober, Paweł Piwiński, Kazimierz Bartoszek, Erazm Kubiak, Marek Piechowicz, Andrzey Myśliwiec, Tomasz Klimczak, Woyciech Kowalczyk, Tadeusz Krześlak, Grzegorz Klimczak, Maciey Choynacki, Błażey Choynacki, Mikołay Włodarczyk.

Zagrodnicy
Mateusz Iwański, Marcin Janiczak, Andrzey Chwiałkoski, Franciszek Klimczak, Tomasz Mikła, Tomasz Karczmarek, Szymon Woźniak, Jan Kurowski, Józef Proszkoski, Szymon Krześlak, Mateusz Nitka, Szczepan Myśliwiec, Kanty Nitka, Walenty Białek, Jan Piechowicz, Michał Kubiak, Szymon Kubiak, Woyciech Janiczak, Wincenty Janiczak, Bartłomi Iwański.

Chałupnicy
Andrzey Graydziak, Kazimierz Pokorski.

Komornicy
Jest 24 (nazwiska nie podane).

Na końcu opisano inwentarz na gruncie pozostający (konie fornalskie, woły ratajskie, porządki w ogrodzie włoskim, w kuźni, w karczmie w Dąbrowie, przy browarze).

Inwentarz Chrusty Zawady (1829)

Źródło inwentarza: Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1829 akt nr. 149.
(Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

“Działo się na gruncie wsi Chrustów Powiatu Sieradzkiego, dnia dziesiątego sierpnia roku tysiąc osiemset dwudziestego dziewiątego”.Rejent Powiatu Sieradzkiego wezwany przez Feliksa Kolumne Walewskiego zamieszkałego w Dąbrowie Rusieckiej, dzierżawcę pomienionych wsi, przybywa na miejsce. Obecny przy tej czynności jest również Jan z Domaniewic Domaniewski, pełnomocnik sukcesorów dziedzica majętności Widawskiej Ksawerego Turskiego. Rejent przystępuje do opisania stanu dóbr.

Folwark i Wieś Chrosty

1. Dwór czyli Folwark w strychulce na glinę, maiący dach szkudlany stary przeglądaiący do reperacyi, komin z gruntu murowany, okna dobre, izb trzy, komore, kominki trzy, piece dwa, drzwi troie na zawiasach, reszte na biegunach. Do tego iest przystawiona komora większa z drzewa rzniętego z dachem słomianym i jednemi drzwiami.
2. Stodoła w strychulce na glinę o iednym klepisku pod snopkami, z trzema szorami szkudeł u dołu starych. Wrota na wylot z trzema kunami, trzema czopami, czterma wrzeciądzami z szkoblami. Do niey przystawione z boku kurniki w strychulce na glinę o pięciu drzwiach, w nich dwa korytka, szczyty z tarcic, lecz jednego połowy brakuje od strony kurników. Przyciesi zwyczaynie w ziemie wklęsłe, bo nie podmurowane.
3. Owczarnia w strychulce na glinę o dwoygu drzwiach pod szkudłami lecz staremi. W niey drabki cztery, żłob ieden. Przy niey staynia z wozownią w strychulce na glinę, maiąca drzwi, wrota, dach słomiany, dwa żłoby, a koryto w wozowni.
4. Sołek czyli chlewik z drzewa kostkowego z drzwiami na biegunach i dachem słomianym.
5. Studnia ocembrowana z słupem, żurawiem, korytem i korytkiem.
6. Dziedziniec ogrodzony płotami w słupki z dwiema wrotami. Okolnik przed owczarnią i staynią ogrodzony z wrotami.
Idąc z podwórza do kowala płot chruściany. Droga po obu bokach rowami okopana. Drabiny trzy, iedna na folwarku, druga na stodole, trzecia na owczarni.
7. Chałupa kowala maiąca izbe, sień, dach słomiany, komin lepiony. Statki swoie własne ma kowal.
8. Karczma z drzewa kostkowego, obeymuiąca dach słomiany, komin gliniany, izbe, komore, sień, kominek, piec, okna dwa, drabine na dachu.

Folwark i Wieś Zawady.

1. Folwark na Bugaiu* w ryglówkę na glinę, maiący dach słomiany, komin murowany, izby trzy, komore, sień, okien cztery złych bo w nich brakuie szyb dwadzieścia dwie. Drzwi na biegunach z iednym haczykiem i drabinę starą złą, przyciesi wklęsłe.
2. Stodoła w ryglówkę na glinę z dachem słomianym, szczytami dwiema z tarcic, dwiema klepiskami, wrotami podwoynemi, w szrodku drzwiczkami dwiema u tych wrot z frontu, z tyłu gliną zalepionemi. U wrot kun ośm, u drzwi cztery zawiasy, z szkoblami i wrzecądzami, u tylnych wrot wrzecądze z szkoblami i zatyczkami. Drzwi z dziedzińca do somsieku na biegunach. Przyciesi wklęsłe w ziemie, bo nie podmurowane. W tyle ściana wyprężona i trzy razy wyparta, na przodzie także wklęsła.
3. Owczarnia w ryglówkę na glinę, przyciesi wklęsłe, w kilku mieyscach zgniłe, ściany podparte. Dach słomiany przetarty, u dołu pięć szorów szkudeł ale po części złych. Wrot dwoie na wylot na biegunach, iednych z nich potrzeba nowych bo złe. Drzwiczek dwoie z boku na biegunach z wrzecądzem iednym i szkoblami.
4. Studnia na szrodku dziedzińca z cembrzyną starą. Przy niey socha z kosiorem i korytem starym złym. W owczarni pokład z żerdzi prostych. Żłoby zaś i porządki owczarskie.
5. Karczma we wsi Zawadach stara z drzewa kostkowego pod snopkami, komin murowany. Ma izbe, komore, sień. W izbe okna dwa w nich trzech szybek brakuie, piec i kominek z cegły, posowę z łupanek, przyciesi wklęsłe zgniłe, ściany niektóre wyprężone. W izbie trzy belki słupkami podparte. Staynia wiezdna z drzewa pod snopkami z dwiema żłobami, przyciesi zgniłe.
Stodoła z drzewa kostkowego pod snopkami stara, zła, pochylona i pusta. W izbie stół sosnowy na krokwiach z ławką z bala przy ścianie starą wartuiący złotych trzy, groszy trzy.

(Następnie opisano zasiewy w Zawadach i Chrustach, wymieniono włościan z obu wsi wraz z powinnościami wykonywanymi na rzecz dworu.)

* Folwark na Bugaju to prawdopodobnie folwark Zawadskie zaznaczony na mapie Kwatermistrzowskiej

Inwentarz Wola Kleszczowa (1828)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1828. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

"Działo się we dworze wsi Woli Kleszczowej pod Widawą, dnia dziesiątego lipca roku tysiąc osiemset dwudziestego osmego."

W tym dniu do Woli Kleszczowej przybył Rejent Powiatu Sieradzkiego Antoni Pstrokoński. Po wygranej licytacji dobra przeszły w dzierżawną posesję Dionizego Podczaskiego na okres trzech lat. Suma zapłacona za możliwość  dzierżawienia dóbr zaspokoić miała wierzycieli hipotecznych tej majętności. Sukcesorowie Jana Załuskowskiego zawezwali Rejenta w celu spisania stanu dóbr. Obecni byli także Jan Domaniewski, administrator dóbr Widawskich zamieszkały w Zborowie, oraz biegli: Franciszek Paprocki ekonom z Zawad, Paweł Namieroski zagrodnik i Maci (Maciej) Okoń sołtys tutaj zamieszkały. Spisano inwentarz żywy (woły, krowy), narzędzia gospodarskie. Przedstawiono także stan zasiewów i osadę włościan (półrolnicy, zagrodnicy, komornicy i komornice, młynarz, karczmarz i ich powinności), których szczegółowy opis pomijam.

Budynki dworskie

1. Dwór z drzewa rzniętego, stary, przyciesi wklęsłe, dach szkudlany bardzo stary, lecz reperowany, komin murowany, na iedney stronie dwa pokoie, w nich okien cztery, drzwi dwoie na zawiasach, iedne maią zamek stary z haczykiem, drugie klamkę z antabkami, podłogi i posowy z tarcic. Na drugiey stronie izba czeladna z komorą, okna w niey dwa reperowane, drzwi tamże  w sieni i w kuchence oraz do ogrodu na zawiasach.

2. Staynia stara podłoga na iedney stronie, żłoby dwa z drabkami, drzwi dwoie bo iest i komorka, iedne z wrzecądzem i szkoblami. Przy stayni wolarnia z komorką o dwoygu drzwiach. Wozownia, czyli szopa przystawiona, wszystko razem pod iednym dachem słomianym częścią starym, częścią nowym.

3. Obora razem z owczarnią stara, przyciesi wklęsłe, dach słomiany stary. Wrot dwoie, drzwi do komory.

4. Stodoła o dwóch klepiskach, dach słomiany, stary, reperowany, przyciesi wklęsłe. Wrot dwoie na wylot z przodku z wrzeciądzami i szkoblami.

5. Stodoła druga o dwóch klepiskach, dach stary słomiany reperowany, przyciesi wklęsłe, wrot dwoie na wylot z konami 8 żelaznemi, zamek ieden, wrzecądz z szkoblami. Do tey stodoły przystawiona nowo szopa bez wrot.

6. Spichrz z drzewa rzniętego, dach słomiany, stary, u dołu cztery szory szkudeł starych, przyciesi kamieniami  podłożone. Wewnątrz posowy i podłogi oraz przegrody z bali, drzwi troie na zawiasach sześciu, zamki trzy z kluczami, wrzeciądze trzy z szkoblami.

7. Blisko wrot czworaki stare dla służących z drzewa kostkowego, dach słomiany, komin lepiony, w tey chałupie są cztery izby, dwie komory, okien cztery sporządzonych.

8. Stawek po części zarosły przez który przechodzi rzeczka Nieczec.

9. Chlewy pod snopkami o sześciorgu drzwiach i przyciesi wklęsłe.

10. W tyle dworu ogród z sadkiem, w którym nad sadzawką kilka kawałków kapusty a nad staynią pezki?

11. Na końcu wsi karczma bez stayni, dach słomiany, komin murowany. Ta karczma obeymuie trzy izby.

12. Młyn na stawie i rzeczce Nieczec o dwóch kołach |: z których iedno ma bydź wyreperowane :| Dach na młynicy szkudlany a na domie słomiany. Drzwi pięcioro na zawiasach. Jaki czynsz młynarz opłaca i iakie posiada porządki iest to opisane w kontrakcie u wóyta gminy znayduiącym się.

13. Most na rzeczce Nieczec, nowy, dobry.

Kulok bagno

Kulok, nazwa bagna znajdującego się w gminie Widawa, na północ od wsi Chrząstawa.

 1965 r.

 Geoportal

Zdjęcia z marca 2020

 

Huby Patockie

Huby Patockie, wieś leżąca prawdopodobnie w gminie Widawa, nie odnaleziona na mapach.

Obwieszczenia Publiczne 1937 nr 64

Wydział I Cywilny Sądu Okręgowego w Łodzi, na zasadzie art. 1777-3 U. P. C., oraz zgodnie z decyzją z dnia 26 lipca 1937 r. ogłasza, że na skutek podania Józefy Sobieraj, zamieszkałej we wsi Patoki, gminy Wygiełzów, pow. łaskiego, wszczęte zostało postępowanie celem uznania Jana Sobieraja za zmarłego i, z mocy art. 1777-8 U. P. C., wzywa tegoż Jana Sobieraja, męża petentki, syna Józefa i Marianny z Gorów, urodzonego we wsi Huby - Patockie, gm. Wygiełzów, pow. łaskiego w w dniu 15 marca 1900 roku, ostatnio zamieszkałego we wsi Patoki, gm. Wygiełzów, pow. łaskiego, który w miesiącu kwietniu 1923 roku wyjechał na kresy w celu poszukiwania pracy, niewiadomego z miejsca pobytu, aby w terminie 6 miesięcznym, od daty opublikowania niniejszego, stawił się w kancelarii Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Łodzi, przy Placu Dąbrowskiego nr 5, albowiem po tym czasie nastąpi uznanie go za zmarłego.

Nadto I Wydział Cywilny Sądu Okręgowego w Łodzi wzywa wszystkich, którzy o życiu lub śmierci pomienionego Jana Sobieraja po­siadają wiadomości, by o znanych sobie faktach zawiadomili Sąd naj­później w oznaczonym wyżej terminie do sprawy nr Co. 65/36.  

Stawisko

Słownik Geograficzny:

Grabowie, wś, nad rzeką Nieciecz, pow. łaski, gm. Chociw, par. Widawa. W 1827 r. było tu 13 dm., 152 mk. Folw. G. z przyległością Stawy i Stawisko, tudzież wsią G., wynosi mr. 521, grunta or. i ogr. mr. 284, łąk mr. 38, pastwisk mr. 50 lasu mr. 128, nieużytki i place mr. 21. Bud. mur. 1, drewn. 7, płodozm. 5-polowy, mł. wodny. Wś G. os. 47, gr. mr. 197.

Stawisko, dawniej przyległość wsi Grabówie, prawdopodobnie w obecnej gminie Widawa, nie odnaleziona na mapach.

Piekło wzgórze

Piekło, wzgórze znajdujące się na granicy gmin Widawa i Konopnica. 

1965 r.

Dziennik Łódzki 1975 nr 239

Starożytne paleniska w Siemiechowie

W ub. roku na wzgórzu zwanym Piekło, niedaleko Siemiechowa odkryto i odsłonięto w całości jamę mieszkalną, na której brzegach widoczne były ślady spalenia. Tegoroczne badania przeprowadzone na przestrzeni 200 metrów kwadratowych przyczyniły się do odkrycia dalszych 24 palenisk, przeważnie dobrze zachowanych.

Ustalono, że znajdowała się tu kiedyś osada ludności kultury wenedzkiej z późnego okresu wpływów rzymskich.

Paleniska budowane z kamienia względnie z kamienia i gliny miały rozmaite kształty. Znaleziono tu również duże ilości ceramiki toczonej i lepionej ręcznie o różnorakich formach i ornamentach.

Magister Maria Jażdżewska z muzeum w Pabianicach prowadząca tu roboty, informuje nas:

— Formy naczyń i ich ornamentyka charakterystyczne są dla okresu późnorzymskiego (III—IV wieku). Duże naczynia zasobowe z szeroka krawędzią datowane są na czas od połowy III do połowy IV wieku. Z przedmiotów metalowych znaleziono jedynie nożyk żelazny oraz w jednym z palenisk — nieokreślony, bardzo zniszczony przedmiot żelazny. Układ odkrytych palenisk sugeruje, że osada w Siemiechowie miała może charakter sezonowego obozowiska. Istnienie nad nimi chat zrębowych należy raczej wykluczyć ze względu na duże rozmiary palenisk oraz znaczną ich ilość na tak małej przestrzeni. Ciekawym, a nie wyjaśnionym faktem jest występowanie ułamków jednego naczynia w kliku różnych paleniskach.

Dotychczasowe odkrycia w Siemiechowie dostarczyły naukowcom wiele cennego materiału. Tak więc dalsze badania kontynuowane tu będą również w latach następnych.

M. J

Inwentarz wsi Świerczów (1832)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1832. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał i udostępnił do publikacji Jakub Jurek.

Działo się na gruncie wsi Świerczowa powiatu sieradzkiego dnia trzydziestego lipca roku tysiąc osiemset trzydziestego drugiego.

Rejent powiatu sieradzkiego Wwtwa? kaliskiego niżej podpisany w Sieradzu z urzędu zamieszkały, tu na rządanie urodzonego Jana Szreniawa Borzysławskiego teraźniejszego dzierżawcy trzechletniego dóbr Świerczowa do opisu stanu tychże dóbr przybyły wskutek warunków dnia piętnastego maja roku bieżącego następionych wezwał dziś na? jutro WW. Franciszka Kaczkowskiego extrahenta i Jana Domanieskiego podobnież pełnomocnika sukcesorów niegdy JW. Xawerego Turskiego stolnika, jako dziedziców majętności Widawskiej lecz że nie przybyli, przeto rejent nazajutrz? o godzinie ósmej w przytomności tegoż ur. Jana Borzysławskiego dzierżawcy i dwóch świadków Macieja Bobra zagrodnika i sołtysa oraz Kazimierza Kowalskiego półrolnika, w Świerczowie zamieszkałych, przystąpił do opisu stanu dóbr Świerczowa jak następuje.

Budynki dworskie.

1. Dwór z drzewa kostkowego stary w ziemię wklęsły. Komin murowany, dach w połowie pod gontami stary, przynajmniej w jednej trzeciej części potrzebuje nowego, w drugiej połowie pod snopkami, mający trzy pokoje, garderobę, schowanie i komorę, z której schody na górę. W pokojach podłogi i posowy z tarcic, okna szklane, w których są zawiaski i szkobelki po części przegniłe, szyb pięć pęknionych, jedna wybita. Kominki dwa szafiaste, jeden moskiewski, piec polski, a drugi okrągły. Drzwi wszystkie na zawiasach żelaznych z hakami, szkoblami, u dwojgu są zamki bez kluczy, z antabkami, u dwojga wrzeciądze ze szkoblami. Sieczne? drzwi zbijane? goździami z klamką żelazną i hakiem

2. Folwark z surówki, komin murowany, dach słomiany z kalowką? złą izby trzy, komora jedna. Drzwi na zawiasach, ściana z tyłu i z pół boku waląca się jako z gliny i okopu dobrego nie mająca. Okna zwyczajnie poprzetrącane.

3. Studnia dość głęboka z cembrzyną złą, przy niej koryto, słup dębowy z żurawiem, drągiem i wiadrem starym okutym.

4. Stajnie dwie z wozownią bardzo stare, pochylone, mające drzwi dwoje i wrota stare na biegunach z dziurami, nowych potrzeba, u jednych wrzeciądz z szkoblami. Dach słomiany stary z kalonką? nowo przez dzierżawcę teraz daną, żłoby trzy, drabki? dobre trzy, podłoge jedne, pokłady z żerdzi, ale niecałe.

5. Na boku przystawione 2. chlewiki na trzodę z dylików łupanych? starych i nowych, dach słomiany, drzwiczek dwoje.

6. Owczarnia z drzewa rżniętego, bardzo stara, pochylona, przyciesi z gruntu złe, dach słomiany stary zły, wrota i drzwi stare złe, popodpierana wewnątrz i zewnątrz, grozi obaleniem. Połasiu? trochę z żerdzi.

7. Spichlerz z drzewa rżniętego, mający dach słomiany bez kalowki?, w szczycie brakuje drzwi. Wchodząc drzwi na zawiasach? hakach z wrzeciądzem kręconym, szkoblami, zamkiem i kluczem, w szrodku przegrody i schody na górę bez drzwi.

8. Stodoła z drzewa rżniętego stara, o dachu słomianym, mająca dwa samsieki, komorkę na sieczkę, drzwi z wrzeciądzem, szkoblami.

9. Stodoła druga stara, mająca dach słomiany stary, wrota na biegunach z wrzeciądzem i szkoblami.

10. Stodoła trzecia z drzewa rżniętego stara, z dachem słomianym starym. Wrota u niej stare z wrzeciądzem i szkoblami. Na północ przystawiony samsiek z dylików w słupy bez wrót z dachem słomianym.

11. Szopa z dylików pod snopkami bez posowy i bez drzwi.

12. Chlewiki na boku? spichrza, z dylików łupanych, mające dach słomiany bez kalonki? o trojgu drzwiach, bez żelaz i bez posowy.

13. Podwórze ogrodzone łupanymi łotami?, mające dwoje wrót, jedne z frontu stare z tarcic złe, drugie do gumna z łat?. Inne płoty w tyle z chrustu.

14. Za dworem sadek zarosły, rozciągający się z ogródkiem pustym, nie zasianym ani nawet rytym? gdzie jest tu i ówdzie śliwek większych 12. wiśni 10. gruszek polonych? dwie, topoli trzy.

15. W szrodku dziedzińca sadzawka bez pożytku.

na Wsi.

16. Austeria w pruski mur porządna, mająca komin murowany, dach szkudlany z drabiną na nim, izbę wielką, izdebki dwie, schowania, drzwi na zawiasach z wrzeciądzmi, szkoblami, klamkami, kominki dwa z jednym sabatnikiem?, piece dwa, okna dość dobre, w których dziewięć szyb wybitych, a dwie przetrącone, w izbie podłogę, w wszędzie posowy. Przy austerii stajnia wjezdna w pruski mur pod szkudłami. Wrota na biegunach z klamerkami i kunami? u góry i do prągłów? Dach reparacji potrzebuje, bo dziurawy. W tej stajni żłoby dwa i drabiny dwie.

17. Kuźnia z drzewa rżniętego, mająca komin murowany, dach szkudlany potrzebujący ratunku i drzwi z jedną zawiasą.

Zasiewy w polu ozimim

1. Dział za gościńcem od płota i ról włościańskich ??? ??? do granicy podgórskiej na szerz, a na dłuż od drogi widawskiej do pastwiska w łęgu, cały zasiany żytem, między którym żytem znajduje się w czterech miejscach pszenicy :? a w jednym na szerz prętów 22, na dłuż prę. 24. b. w drugim miejscu na szerz prętów 8 ½, na dłuż prętów 25. c. w szrodku na szerz prętów 26 1/2 , na dłuż prętów 26? d. w czwartym na szerz prętów 30, na dłuż prętów 45.

Zasiewy jarzynie?.

1. Grochu od ról chłopskich na pierwszym staju prętów 30 na szerz, a na dłuż prętów 27, którego cale nie masz tylko tam chwast i trawa.

2. Jęczmienia na drugim staju na szerz prętów 30, na dłuż pręt. 56.

3. Tatarki na tymże dziale w dolnym staju na szerz prętów 13, na dłuż prętów 20.

4. Jęczmienia dalej na szerz prętów 12, na dłuż prętów 44

na drugim oddziale tegoż pola

5. Owsa od drogi bużeńskiej aż do budynków dworskich przez cały ten działek wyjąwszy, że między tym owsem jest jęczmienia w jednym miejscu na szerz prętów 12, a na dłuż prętów 24. W drugim na szerz prętów 15, na dłuż prętów 29 ½.

Pola ugorowe.

1. Od budynków dworskich ku Dębinie ugoru podoranego zostało przez przeszłego dzierżawcę:

a. półtora staja na dłuż, na szerz prętów 33

b. staje? na dłuż, a na szerz prętów 11.

c. dwa staja ku dębinie, na szerz prętów 36.

Tu na tym ugorze kartofli było zasadzonych od budynków dworskich aż do mostku i kozaków ta? sztuka lecz żadnych nie masz, lecz wszystkie zgnieły.

2. Dalej za płotem pańskim aż do rowu tatarki na szerz prętów 13 a na dłuż prętów 25.

3. Tatarki za rowem aż do chłopskich ról klinami, na szerz prętów 40, a na dłuż prętów 30.

Ogród po lewej stronie dworu.

4. Na tym ogrodzie jęczmień zasiany na szerz wyjąwszy w końcu 9 prętów aż do rowu gdzie przeszły dzierżawca zasiał konopie i zasadził kapustę i brukiew które wymiękły?, a konopi może będzie dziesięć snopków.

Ogólnie mówiąc o zasiewach: pszenica w połowie dość dobra, a w większej bardzo licha mająca pełno miezły? i rzadka.

Żyto mierne, pełno w nim miezły?, kostrzewy i w w nich? miejscami rzadkie. Jęczmień lichy z częścią owsa pomieszany oprócz na ogrodzie przy dworze gdzie jest dobry. Owies średni ale owsikowaty. Tatarka biedna tak że na odsiew nie? wystarczy. Grochu i kartofli zupełni nie masz. Podobnie nie masz konopii, rzepaku, kapusty i brukwi/brakuje?. Ogrodowiu? żadnych bo nie siane. Łąki nie tykane zostały.

Osada włościan i od nich robocizna.

Półrolnicy	Czynsz osobny zło.	Ma pańskie										Robi		Czynsz płaci		Aleo? szt. przędzie	Daje
		Woły	Krowę	Świnie	Wóz	Pług	Radło	Siekierę	Kosę	Sierp	bronę	W tydzień	Tłuki? w żniwa	Zło	gr		Kapłona	jaj
Jakub Bąk ..	Koni? 1?	2	1	1	1	1	1	1	2	1	1	6	4	1	8	1	1	15	Woły s? ma? chły? zimie?
Walenty Nowacki na połowie	Do? ½ ?	2	1	1	½?	1	1	1	2	1	1	3	4	1	8	1	1	15
Kazimierz Kowalski	Do? 1	4	1	1	1	1	1	1	2	1	1	6	4	1	8	1	1	15
Andrzej Krześniak	Do? 1	4	1	1	1	1	1	1	2	1	1	6	4	1	8	1	1	15
Aleksy Koliński	Do? 1	2	1	1	½ ?	1	1	1	2	1	1	3	4	1	8	1	1	15
Kacper Koperski )												3
Mateusz Bernycik	Do? 1	4	1	1	1	1	1	1	2	1	1	6	4	1	8	1	1	15
Jędrzej Goczałek												3		1	8	1	1	15
Jakub Lewandoski	Do? ½ ?	2			½?					1	1	3		1	8		½?	7 ½
Zagrodnicy
Jan Bączyk								1	1	1		3	4	1	8	1
Feliks Machela								1	1	1		3	4	1	8	1
Maci Bober								1	1	1		3	4	1	8	1
Antoni Mixa								1	1	1		3	4	1	8	1
Michał Skubisz								1	1	1		3	4	1	8	1
Komornicy
Piotr Luterek												1	2
Józef Machela												1	2
Jędrzej Tarkoski												1	2
Matuska?												1	2
Wiktora												1	2
Szymon Patyk												1	2
Tomasz Knop												1	2
Marcin Mixa karczmarz	30
Summa		20	6	6	5 ½	6	6

Półrolnicy i zagrodnicy mają zasiew pański, owce strzygą, stróżą? trzodę i świetną? drogę do Widawy bez ciężaru odbywają, sadzę wycierają. Podłóg protokołu zajęcia przez komornika Trybunalskiego Leona Nawierskiego? dnia czternastego stycznia r. b. sporządzonego, po spadłym półrolniku Stanisławie Mixie zło 131 groszy 6 i po Franciszku Woźniaku zagrodniku zło 76 gro 6 za inwentarze czyli w ogóle zło 207 gro 12 dico? zło. dwieście siedm groszy dwanaście przy W. Norbercie Stawskim dzierżawcy pozostają. W skutek zaś aktu tradycji z tymże W. Stawskim przeszłym dzierżawcą dnia 19 listopada roku 1829 przez rejenta spisanego, powinno być na gruncie podług taxy tam wyrażonej:

1. konie cztery fornalskie z taxą zło 170

2. Szle? rzemienne z naszyjnikami, trzema uzdeczkami

i trzema uzdzienicami 7

3. Siodło z popręgiem i purlikomi? 2

4. Wóz kuty stary z warkami? i wagą 30

5. Drabiny 2 z losniami? i 2 drabki z półkoszkami 25

6. Brony żelazna cztery 8

7. Siekiera fornalska 6

8. Wiadro okute przy studni znajduje się 1

9. Młynek do chędożenia zboża 3

10. Ćwierć stasza? od zboża 6

11. Dwoje lasów? dla przegradzania owiec 12

Lecz z tego wszystkiego nic nie zostawił na gruncie W. Stawski przeszły dzierżawca

w Kuźni

12. Miech kowalski stary 8

13. Kowadło kute średnie 10

14. Goździownica do szynali? zło 1 gro 6 tej nie masz którą

do dworu za posesji W. Stawskiego wzięto

w Karczmie

15. Stół sosnowy długi 1

16. Ławka przy stole 6

17. Kwarta kwaterka i półkwatercze, tych nie zostawił

przeszły dzierżawca które były taxowane gro 24

Po tym zwołana została gromada i ta oddana z zwyczajnym posłuszeństwem ur. Janowi Borzysławskiemu teraźniejszemu dzierżawcy. Niniejszy protokół dnia trzydziestego pierwszego lipca roku bieżącego na gruncie ukończony po przeczytaniu głośnym i przyjęciu ur. Jan Borzysławski dzierżawca i Rejent własnoręcznie podpisali oprócz świadów Macieja Bobra i Kazimierza Kowalskiego pisać nie umiejących.

/ Jan Borzysławski/

/ Antoni Pstrokoński, rejent powiatu sieradzkiego/

wydany extrakt na papierze stęplowym gro piętnaście dla pana Borzysławskiego świadczę /Pstrokoński RM?/

Sterna

Sterna, kolonia leżąca w gminie Widawa, nie odnaleziona na mapach.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 20

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33.

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

XIII. Obszar gminy wiejskiej Widawa dzieli się na gromady:

8. Kocina, obejmującą: wieś Kocina. kolonję Kocina, Brzyków-Poduchowny, kolonję (Sterna).

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Łaskiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

(—) Hauke-Nowak

Wojewoda.

Młynek / Chociw Młynek

Słownik Geograficzny:  

Młynek,  os. nad rz. Widawką, pow. łaski, gm. Chociw, 2 dm., 8 mk., 32 mr. ziemi włośc.

Spis 1925:

Chociw-Młynek, osada, gm. Chociw. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 4. Ludność ogółem: 21. Mężczyzn 8, kobiet 13. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 21. Podało narodowość: polską 21.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 20

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dnia 28 września 1933 r. L. SA. II. 12/13/33.

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu łaskiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

III. Obszar gminy wiejskiej Chociw dzieli się na gromady:

1. Chociw, obejmującą: wieś Chociw, osadę młyńską Chociw, folwark Chociw, folwark Chociw okupnicy.

 § 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Łaskiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

(—) Hauke-Nowak

Wojewoda.

Charlawa / Charlejowa Góra

Charlejowa Góra, realność w dobrach Strumiany, Wielka Wieś i Grzmiąca, leżąca w gminie Widawa.

Charlawa, obecnie część wsi w gminie Widawa.

1965 r.

Dziennik Warszawski 1876 nr 18

N. D. 379. Dyrekcja Szczegółowa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Kaliszu.

Podaje do powszechnej wiadomości, iż na zasadzie art. 7 Postanowienia b. Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego z dnia 28 Czerwca (10 Lipca)1860 r. i upoważnienia przez Dyrekcję Główną Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego udzielonego, następujące dobra ziemskie za zaległości w ratach Towarzystwu należnych wystawione są, na sprzedaż publiczną, która odbędzie się w M. Kaliszu w Pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny w Kancelarjach hypotecznych poniżej wymienionych:  

18. Dobra Pierwsza część Strumiany B. Wielgawieś В. i Grzmiąca В. do których należą przyległości Bagno Izydorów i Józióchna oraz grunt mórg 138 pr. 273, od dóbr Strumian lit. C. i Wielga wieś C. odłączony, jak również realności „Charlejowa góra”,,Winnica” „Staw”,,Ustęp” zwane, z wszystkiemi przyległościami w O-gu Sieradzkim położone, raty zaległe po datę sprzedaży obliczone rs. 1,230 kop. 58 1/2, vadium do licytacji rs. 2,000, licytacja rozpocznie się od sumy rs. 25,043 kop. 20, termin sprzedaży d. 7 (19) Sierpnia 1876 r., nieumorzony dług Towarzystwa przy dobrach pozostający w terminie sprzedaży wynosić będzie rs. 10,105 kop. 24, przed Rejentem Kancelarji Ziemiańskiej Janem Danielem Wojciechowskim.

Sprzedaże wzmiankowane odbędą się w terminach powyżej oznaczonych, poczynając od godziny 10-ej z rana w obec Delegowanego Radcy Dyrekcji Szczegółowej.

Gdyby zaś Rejent przed którym sprzedaż ma się odbywać był przeszkodzonym, licytacja odbędzie się przed innym Rojentem który go zastąpi.

Vadium do licytacji złożyć się mające winno być w gotowiźnie, która wszakże zastąpioną być może Listami Zastawnemi lub Likwidacyjnemi, lecz w takiej ilości jaka podług kursu giełdowego wyrównywać będzie cyfrze gotowizną oznaczonej.

Warunki licytacyjne są do przejrzenia w właściwych księgach wieczystych i w Biórze Dyrekcji Szczegółowej Kaliskiej.

W razie niedojścia do skutku powyższej sprzedaży dla braku licytantów, druga i ostateczna sprzedaż od zniżonego szacunku odbytą będzie bez nowych dalszych doręczeń w terminach jakie Dyrekcja Szczegółowa oznaczy i w pismach publicznych raz jeden ogłosi. (Art. 25 Postanowienia Rady Administracyjnej z dnia 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 r.).

Prezes, Chełmski.

Pisarz, Bierzyński.