Wsto / Staw

Taryfa Podymnego 1775 r.

Wsto, wieś, woj. sieradzkie, powiat szadkowski, własność szlachecka, 5 dymów.

Czajkowski 1783-84 r.

Wsto, parafia marzynin (marzenin), dekanat szadkowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: Dobek, miecznik.

Słownik Geograficzny:  

Wsto, wś dziś nieznana pod tą nazwą, istniała w par. Marzenin (dziś pow. łaski). Nie było tu kmieci tylko części szlacheckie. Dziesięcinę dawano pleb. w Marzeninie. W r. 1552 mają tu cztery działki po 1 i 1 łanu Polewowie i Jakub Fundament (Pawiń., Wielkop., II, 248).

Na mapie Reymann'a Wsto widnieje pod nazwą Staw, a na mapie Czajkowskiego pod nazwą Uszto. Uszto to z pewnością tak zapisana nazwa wsi Wszto. Wieś jest umieszczona w rejestrze Czajkowskiego oraz odnotowana w Taryfie Podymnego, zatem pod koniec XVIII wieku istniała jeszcze.

 

Położenie ustaliłem w oparciu o mapę z 1798 roku.

Wszto (Uszto) na mapie Czajkowskiego

Staw (Wsto) na mapie Reymann'a

 1792*

 

Urząd Aktowy Ziemiański Szadkowski zadość czyniąc obowiązkowi prawa o obdukcjach ustanowionego widział na pracowitym Janie Bartosiu z wsi Wsta Wo Zygmunta Dobka miecznika sieradzkiego dziedzicznej poddanym na łopatce lewej ręki siność na dwa cale szeroką również i długą pod tą łopatką dwa miejsca znaczne zasinione, tęż rękę w łokciu zsiniałą dużo i na piszczeli od kostki zsiniałość małą, na prawej zaś stronie pleców pod łopatką siność na trzy cale szeroką, również i długą, na tej łopatce siność mała, na łokciu zaś tej ręki siność, które to potłuczenia dnia wczorajszego na gruncie między wsią Wstem a Młodawinem Wygiełzowem będącym w wspólnym używaniu zostającym, przez urod[zonego] Józefa Siewierskiego i pracowitego Sebastiana są dopełnione, przeciwko którym skarżąc się tenże pracowity Jan Bartoś niniejsze potłuczenie okazał i zaświadczył się.

Zespół: 56 / Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie
Jednostka: 235 / Protokóły ziemiańskie Szadkowskie wieczystych tranzakcji, plenipotencji, relacji, wizyt, wyroków zjazdowych i oblat
Lata: 1792, karta 42

 

1792*

Wizja szkód i przykrości przez poddanych z wsiów Olbracht, Wsta i Karsznic Wielkich, Wielmożnego Zygmunta Dobka Miecznika Sieradzkiego dziedzicznych na gruncie wsi Swiędzieniewic, dziedziczny J.W. Wojciecha Idzikowskiego, Komisarza Cywilno Wojskowego Województwa Sieradzkiego poczynionych, w przytomności niżej na podpisach wyrażonych szlachty, tudzież opatrznego woźnego Jakuba Pawlickiego z wsi Swiędzieniewic przysięgłego dnia szesnastego miesiąca maja roku pańskiego 1792 na gruncie Swiędzieniewskim uczyniona.
Najprzód widzieliśmy rów przeorany pługiem, na gruncie Swiędzieniewskim, aby woda z Olbrackiego pola na pole Swiędzieniewskie zchodziła, i zalewała.
Dalej idąc widzieliśmy miejsce wyrudowane między dziedziną Swiędzieniewską a polem Olbrackim, które oznaczało kopiec pomiędzy temysz dziedzinami, i to miejsce ze szczętem wyrudowane i kamienie oznaczające z tegoż miejsca kilka fur wywiezione i po pola Olbrackiego przyorane. Dalej idąc widzieliśmy pszenicę ozimą składów sześć przez pół staji większe i żyta kilka kawałów przez przeganianie bydła z Olbracht na pastwisko Swiędzieniewskie Dąbrowa zwane, zupełnie spasione, także płot wygrodzony w gruncie Swiędzieniewskim przy tejże pszenicy przeseł pięć przez poddanych z Olbracht absolutnie na własnym gruncie Swiędzieniewskim ogrodzony, a stąd wyolencya i przywłaszczenie cudzego gruntu przez poddanych z Olbracht.
Dalej idąc widzieliśmy ku Marzeninu nad drogą od Wrzesin ciągnący się przyoranie świeżo nowiny dobytej składów pięć, wszerz a wzdłuż na staje. Dalej idąc widzieliśmy nowinę, która siewana bywała dawniej do Swiędzieniewic, i tu na dziedzinie Swiędzieniewski będąca całka lat leżała teraz w roku teraźniejszym z rozkazu W. Dobka Miecznika Sieradzkiego poorana [któr?]ej nowiny zgonków dwadzieścia dziewięć znajduje się i ta owsem zasiana cała to wszystko jakośmy rzetelnie widzieli i oglądali przy gromadzie Swiędzieniewski będący przy tej wizji tak się na to podpisujemy rękami własnemi i zeznać każdego czasu gotowi jesteśmy.
Działo się w Swiędzieniewicach dnia 16. miesiąca maja roku pańskiego 1792
Franciszek Żarnowski
Paweł Dzikowski
Benedykt Szelągowski

 *Agad, Zespół: 56 / Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie
Jednostka: 235 / Protokóły ziemiańskie Szadkowskie wieczystych tranzakcji, plenipotencji, relacji, wizyt, wyroków zjazdowych i oblat
Lata: 1792, karty 710-711