Starce

Zajączkowski:

Starce -pow. sieradzki
1) 1386 T. Sir. I f. 8: Starcze - Dobek de S. 2) 1391 T. Sir. I f. 24: Starczow - Panczslaus de S.
3) XVI w. Ł. I, 420-421: Stharcze - villa, par. Brzeźno, dek. warcki, arch. uniejowski. 4) 1511-1518 P. 179: Starce - par. jw., pow. i woj. sieradzkie. 1535 P. 319: Starcze -wł szl., jw. 1576 P. 218: Starcze - jw. 5) XIX w. SG XI, 231: Starce - wś i folw., par. jw., gm. Godynice, pow. jw. 

Taryfa Podymnego 1775 r.
Starcze, wieś, woj. sieradzkie, powiat sieradzki, własność szlachecka, 26 dymów.

Czajkowski 1783-84 r.
Starce, parafia godynice, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Wężyk.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Starce, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Sieradzki, parafia Godynice, własność prywatna. Ilość domów 30, ludność 226, odległość od miasta obwodowego 3.

Słownik Geograficzny:  

Starce,  w XVI w. Stharcze, wś i fol., pow. sieradzki, gm. Brzeźnio, par. Godynice, odl. od Sieradza 191 w., ma wraz z Robaszewem i Zwierzyńcem 34 dm., 323 mk. W 1827 r. było 30 dm., 226 mk. Staranne gospodarstwo folwarczne; łąki wydronowane (240 mr.), piękna obora i owczarnia. W 1872 r. fol. S. rozl. mr. 1036, gr. or. i ogr. mr. 594, łąk mr. 47, pastw. mr. 30. Lasu mr. 227, zarośli mr. 69, w osad. mr. 14, nieuż. mr. 55. Bud. mur. 16, z drzewa 12; płodozm. 5 i 7-o pol. Las nieurządzony, gorzelnia i wiatrak. Wś S. os. 22, mr. 53; wś Robaszew os. 27, mr. 210; wś Zwierzyniec os. 13, mr. 196. Na początku XVI w. łany dworskie i kmiece dawały dziesięcinę pleb. w Brzeźnie, gdzie była wtedy parafia. Br. Ch.

Spis 1925:

Starce, wś i kol., pow. sieradzki, gm. Brzeźno. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 45. Ludność ogółem: 344. Mężczyzn 162, kobiet 182. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 343, ewangelickiego 1. Podało narodowość: polską 344.

Wikipedia:

Starce-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Brąszewice. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego. W 1386 r. został wymieniony w Dobek de Starczow. W XVI wieś Stharcze odnotowana była w parafii Brzeźnio. Ocalał tu murowany, parterowy, kryty kopertowym dachem dwór nabyty przez dziadka obecnego właściciela - Lilpopa z Warszawy. W jego pomieszczeniach zostały dwa oryginalne piece zbudowane z ozdobnych kafli. Folwark nie został znacjonalizowany, ponieważ był mały, stanowił zaledwie resztówkę dawnego folwarku. W otoczeniu dworu ocalał najcenniejszy w okolicach Sieradza park z całą gammą egzotycznych w Polsce gatunków drzew. Jest tu miłorząb, tulipanowiec, platan, limba, cyprysiki, sosny wejmutki, buki czerwone itp. Według rejestru zabytków KOBiDZ na listę zabytków wpisany jest obiekt: park, poł. XIX w., nr rej.: 359/A z 28.11.1988

Elżbieta Halina Nejman Majątki (Szlachta Sieradzka XIX wieku Herbarz)

STARCE par. Godynice, gm. Brąszewice, p. sieradzki Starce wraz z Robaszewem i Zwierzyńcem posiadają 34 domy i 332 mieszkańców . W 1827 roku było 30 domów i 226 mieszkańców . Staranne gospodarstwo folwarczne; łąki wydrenowane , piękna obora i owczarnia , gorzelnia i wiatrak. Gospodarstwo w Starcach prowadzone podług wszelkich wymagań nauki agronomicznej produkcja podniesiona do znakomitych rezultatów , jak również hodowla inwentarza, prowadzona racjonalnie, nie tylko przynosi odpowiedni dochód, lecz zaopatruje zarazem okolicę w egzemplarze rozpłodowe, i przyczynia się do poprawienia rasy. W początkach 19 w. własnośc Jakuba Lipskiego, do 1945 r należały Konstantego Domaniewskiego, 192 ha. (TD, SGKP t. )

Jakub Jurek (Dobra Ziemskie):
Dobra ziemskie Starce, do których Robaszew i Zwierzyniec jako przyległości należą, w powiecie sieradzkim, obwodzie i województwie kaliskim położone
27 VI 1818 – wyrok adiudykacyjny Trybunału Cywilnego Pierwszej Instancji Województwa Kaliskiego, którym dobra przysądzono Jakubowi Lipskiemu, po tym jak zakupił na subhastacji publicznej za 100000 złp[i]
~1821 – powstaje księga wieczysta dóbr na podstawie przepisów Królestwa Polskiego[ii]
? – wywłaszczenie Lipskiego z dóbr; kupuje je Adam Karpiński na licytacji za 125400 złp
13 V 1841 – wyrok adiudykacyjny zatwierdzający własność dóbr Ernestowi Kloss, który kupił je od Karpińskiego za 131400 złp (19710 rbs)
23 IV 1852 – dobra nabywają Emilia z Scholtzów i Ludwik Schüsslerowie za 240000 złp (36000 rbs)
1864 – na mocy Ukazu o uwłaszczeniu chłopów z dóbr przechodzi na własność włościan 51 mórg i 79 prętów ze wsi Starce, 196 mórg i 143 pręty ze wsi Zwierzyniec i 210 mórg i 17 prętów ze wsi Robaszew, razem 457 mórg i 239 prętów.
~1870 – po przemierzeniu, grunta włościańskie w Zwierzyńcu mają rozległość 199 mórg i 295 prętów miary nowopolskiej
~1870? – do dóbr należą nieuwłaszczone: osada wiatraka z zabudowaniami i 4 morgami gruntu oraz osada karczemna na Zwierzyńcu o 10 morgach gruntu.
~1870 – po przemierzeniu osad przed geometrę Dąbrowskiego, grunta włościańskie w Robaszewie mają rozległość 222 morgi i 208 prętów (w tym 4 morgi i 28 prętów nieużytków)
1890 – powstaje rejestr pomiarowy dóbr autorstwa Włodzimierza Dymitrowicza
1894 – powstaje kolejny rejestr pomiarowy [autorstwa Włodzimierza Dymitrowicza?]; dobra mają 1025 mórg i 185 prętów
31 III 1894 – dobra nabywa Stefan Schussler, syn Ludwika, za 77350 rbs
~1899 – dobra otrzymują w testamencie Stefan Schusslera: Anna Schussler (1/4), Konrad Wejgt (1/4) i Maria Wejgt (2/4)
~1899 – grunta włościańskie w Robaszewie mają 113 dziesiatyn i 745 sążni
~1899 - grunta włościańskie w Starcach mają 23 dziesiatyny i 623 sążni
23 XI 1900 – dział dóbr, w wyniku którego całe dobra, a także oddziele dobra Grójec Mały mające swoją hipotekę, stają się własnością Anny Schussler z Hennebergów, żony Stefana Schusslera, mając własność (być może razem z Grójcem) 87500 rbs
~1900 - grunta włościańskie w Zwierzyńcu mają 104 dziesiatynz i 1538 sążni
1901 – powstaje plan, autorstwa geometry Pruchlińskiego, ziemi oddanej włościanom za serwituty, mającej powierzchnię 297 dziesiatyn i 2270 sążni kwadratowych; dla ziemi tej powstaje oddzielna księga wieczysta o nazwie „Część dóbr Starce”
1902 – powstaje plan pomiarowy autorstwa geometry Włodzimierza Dymitrowicza
~1904 – część ziemi z dóbr Starce, o powierzchni 5 dziesiatyn i 1614 sążni, zostaje przyłączona do wydzielonej wcześniej nieruchomości o nazwie „Część dóbr Starce”
~1904 - powstaje drugi tom księgi wieczyste dóbr Starce
[i] Wcześniej zapisane w woluminie X nr 25 Księgi Ingrosacyjnej
[ii] Archiwum Państwowe w Łodzi, Oddział w Sieradzu. Księgi hipoteczne sądów w Sieradzu, ks. hip. dóbr Starce, sygn. 660.

1992 r.

  Wieś Ilustrowana 1911 maj

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dwór z XIX w. w Starcach - kominek

Fot. Janusz Marszałkowski

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kominek

Fot. Janusz Marszałkowski

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gazon przed dworem w Starcach

Fot. Janusz Marszałkowski

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Oficyna dworska w Starcach

Fot. Janusz Marszałkowski

Akta metrykalne (Parafia Brzeźnio) 1673

7 kwiecień

Tego samego dnia. Ja, Michał Morawicki wikary brzeźnieński, ochrzciłem Annę Urodzonego Pana Jana Kiedrzyńskiego i Elżbiety, prawowitych małżonków, dzierżawców w Brzeźniu. Rodzicami chrzestnymi byli Urodzony Pan N. Koczański ze Starczych i Urodzona Pani Katarzyna Witokarska.

Akta metrykalne (Parafia Brzeźnio) 1723

Styczeń

Nowa Wieś

20. Ja, ten sam, ochrzciłem imionami Agnieszka i Emerencjanna, córkę Wielmożnego i Urodzonego Pana Stefana Wężyka i Wielmożnej i Urodzonej Pani Aleksandry jego żony. Rodzicami chrzestnymi byli Wielmożny i Urodzony Konstanty Kąsinowski i Wielmożna Pani Anna Wężykowa ze Starzy?

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1725

Starce

Ten sam, jak wyżej, roku, jak wyżej, dnia 16 lutego, ochrzciłem imionami Dorota i Scholastyka, córkę Urodzonego ? Chrzanowskiego i Zofii, jego prawowitej małżonki. Rodzicami chrzestnymi byli Wielmożny i Urodzony Maciej Wężyk i Wielmożna Pani Anna Wężykowa.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1754

Dwór Starce

A.D. 1754, dnia 31 sierpnia.

Ja, Jan Wężycki zarządca kościoła godynińskiego, błogosławiłem małżeństwo Urodzonych Pana Jana Górskiego z Urodzoną Panią Anną Mycielską, poprzedziwszy trzema zapowiedziami w dniach niedziel, w obecności świadków Wielmożnych Panów Władysława Wężyka sędziego grodzkiego oprz?, Wojciecha Wężyka z Bartochowa, Macieja Wężyka ze Starców.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1757

Starce dwór

Roku 1757, dnia 15 ?. Ja, Jan Stanisław Helmicht zarządca dożywotni godyniński, ochrzciłem trzema imionami, mianowicie Domicela, Katarzyna i Zofia, córkę Jaśnie Wielmożnego i Urodzonego Pana Macieja z Widawy Wężyka łowczego dobrzyńskiego, dobroczyńcy i fundatora mojego kościoła i Jaśnie Wielmożnej i Urodzonej Pani Magdaleny z Dzierzbickich Wężykowej, prawowitych małżonków. Tej bardzo oczekiwanej córki rodzicami chrzestnymi byli po pierwsze Jaśnie Wielmożna i Urodzona Pani Katarzyna z Wężyków Mycielska i Jasnie Wielmożny i Urodzony Pan Konstanty Wężyk zastępca delegata grodzkiego sieradzkiego. Natychmiast zaś 30 maja, roku, jak wyżej przy ceremonii byli po wtóre rodzice chrzestni Jaśnie Wielmożna i Urodzona Pani Marianna z Zapolskich Krąkowska sędzina ziemska wieluńska i Jaśnie Wielmożny i Urodzony Pan Stanisław Dzierzbicki podstolic buski.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1758

Starce dwór

Roku, jak wyżej, dnia 28 marca, ten sam, jak wyżej, pochowałem dziecko imieniem Domicella Wężykowna prawie jeden rok mające, w kościele przed dużym ołarzem.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1758

Brąszewice dwór

Roku, jak wyżej, dnia 6 kwietnia, Przewielebny ojciec Stanisław Pieczątkiewicz, obecnie kaznodzieja złoczowski z zakonu Braci Mniejszych Obserwantów, ochrzcił imieniem Franciszka, córkę Wielmożnego i Urodzonego Pana Michała Laskowskiego i Antoniny z Chlebowskich Laskowskiej, prawowitych małżonków. Córki tej rodzicami chrzestnymi byli po pierwsze Jaśnie Wielmożna i Urodzona Pani Magdalena z Dzierzbickich Wężykowa, dziedziczka w Starcach i Przewielebny Jan Stanislaw Helmicht kapłan godynicki. Z drugiej strony rodzicami chrzestnymi byli Wielmożna i Urodzona Pani Ewa z Chlebowskich Jaraczewska i Jaśnie Wielmożny i Urodzony Pan Kazimierz Wężyk łowczyc dobrzyński.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1759

Starce dwór

A.D. 1759, dnia ? czerwca. Ja, Jan Stanisław Helmicht kaplan zarządca dożywotni godyniński, ochrzciłem trzema imionami, mianowicie Petronela, Teodozja i Joanna, córkę Jaśnie Wielmożnego i Urodzonego Pana Macieja z Widawy Wężyka łowczego dobrzyńskiego i Jaśnie Wielmożnej i Urodzonej Magdaleny z Dzierzbickich Wężykowej, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi tej córki byli Jaśnie Wielmożna i Urodzona Anna z Tomaszewskich Wężykowa i Jaśnie Wielmożny i Urodzony Pan Kazimierz Wężyk łowczy dobrzyński.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1762

Starce dwór

? grudnia, roku, jak wyżej, ten sam, jak wyżej, pochowałem Jasnie Wielmożną i Urodzoną pannę imieniem Petronela Wężykowna lat cztery i pół, w kościele przed ołarzem NMP. Zmarła zaś dnia 10 ?

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1772

Grójec dwór

Dnia 24 sierpnia, roku, jak wyżej, poprzedzona ? wydana dnia 20 maja bieżącego roku przez Znakomitego Wielebnego Leona Morawskiego archidiakona metropolitalnego i poznańskiego i oficjala gnieźnieńskiego generalnego podpisana ? i opatrzona pieczęcią konsystorza generalnego, nie znajdując żadnych przeszkód, ja, jak wyżej Urodzonych Makymiliana Prądzyńskiego syna nieżyjącego ... Prądzyńskiego i Konstancję z Madalińskich Żelisławską wdowę córkę nieżyjącego Urodzonego Aleksandra Madalińskiego, w tym kościele zapytałem obojga, mając ich wzajemną zgodę przez słowa [przysięgi] połączyłem obecnych małżenstwem w obecności Urodzonych Kazimierza Przysieckiego z Dębołąki, Kazimierza Wężyka ze Starców i wielu innych.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1773

Starce dwór

Dnia 16 stycznia zmarło dziecko Piotr, Wielmożnego Pana Kazimierza Wężyka syn, dwanaście tygodni mający, pochowany dnia 17 tego miesiąca.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1774

Starce

? września. Ja, Stefan Bartłomiej Wągrowski obecnie zarządca tego kościoła, ochrzciłem imionami Marianna, Ewa, Rozalia, córkę Urodzonego Kazimierza Wężyka i Marianny, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi byli Paweł Rylski i Gertruda, oboje z przytułku złoczowskiego.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1776

Starce

5 maja, roku, jak wyżej 1776. Ja, Stefan Bartłomiej Wągrowski kapłan kościoła godynińskiego, [ochrzciłem] imionami Filip, Jakub, Zygmunt, urodzonego 1 maja, syna Wielmożnych Kazimierza Wężyka i Marianny z Wierzchlejskich, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi byli Wielmożni Panowie Wojciech Psarski cześnikowicz i Anna z Załuskowskich małżonka, asysta Wielmożny Pan Konstanty Wężyk z Widawy pisarz graniczny sieradzki i Wielmożna panna Franciszka Wierzchlejska cześnikówna ?

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1777

Starce

6 lipca, ten sam, ochrzciłem dziecko imionami Jan, Romuald, Józef, syna Urodzonego Kazimierza Wężyka i Marianny z Wierzchlejskich, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi byli Wielmożny Konstanty Wężyk pisarz graniczny sieradzki i Teresa z Nowowiejskich małżonka, asysta Urodzony Wincenty Dłużewski z ? sieradz? i Franciszka Wierzchlejska.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1778

Starce

20 maja. Ja, Stefan Bartłomiej Wągrowski wyznaczony zarządca tego kościoła parafialnego godynińskiego, ochrzciłem imionami Zofia, Joanna, urodzone 15 tego miesiąca , dziecko Wielmożnych Kazimierza i Marianny z Wierzchlejskich Wężyków. Rodzicami chrzestnymi byli Wielmożny Daniel Błeszyński i Wielmożna Magdalena Wężykowa.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1782

Starce dwór

Dnia 25 lipca. Ja, Tomasz Drozdowski zarządca kapłan godyniński, ochrzciłem dziecko dziewczynkę imieniem Anna, urodzoną dnia 25 rano, córkę Wielmożnych Państwa Kazimierza i Marianny z Wierzchlejskich Wężyków, prawowitych małżonków. Rodzicami chrzestnymi byli Jaśnie Wielmożny Ignacy Wyszławski pisarz wieluński i Wielmożna Justyna z Psarskich Wyszławska, mażeństwo.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1783

Starce dwór

A.D. 1783-go. Dnia 7 października. Ja, Tomasz Drozdowski zarządca godyniński, ochrzciłem córkę wielmożnego i Urodzonego Pana Kazimierza z Widawy i Marianny z Wierzchlejskich Wężyków, prawowitych małżonków, której nadałm trzy imiona Brygida Teresa i Jadwiga. Rodzicami jej chrzestnymi byli Znakomity Przewielebny Ignacy Bogusławski kanonik łęczycki, dziekan wartski, prepozyt brzeźnieński i Wielmożna i Urodzona Pani Justyna z Psarskich Wyszławska.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1789

Dwór Starce

Dnia 3 października, roku, jak wyżej. Ja, jak wyżej, ochrzciłem dziecko, urodzoną dnia 29 września z Wielmożnego Aleksandra Żeromskiego i Franciszki z Grabińskich, prawowitych małżonków, córkę, której nadałem dwa imiona ?kubina Brygida. Rodzicami chrzestnymi byli urodzeni Jan Skorzewski i Marianna Skorzewska.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1804

Starce

Dnia 17 marca, ochrzciłem dwoje dzieci bliźniaków Józefa i Gabriela, Antoniego Dąbrowskiego i Agnieszki Pawlakowej. Rodzicami jego chrzestnymi byli Urodzony Antoni Pągowski i Urodzona Marianna Koseska i Urodzony Antoni Węcławski i Urodzona Tekla Łozonka.

Akta metrykalne (Parafia Godynice) 1805

Grójec Mały dwór.

A.D. 1805, dnia 18 sierpnia. Ja, Kazimierz ?ski ? i zarządca godyniński, ochrzciłem dziecko trzema imionami Ignacy Józef Jan Nepomucen, urodzonego dnia 14 bieżącego miesiąca o godzinie 6 o zachodzie słońca z Urodzonych rodziców Wielmożnego Pana Maksymiliana Łączkowskiego i Ludwiki z Pstrokońskich Łączkowskiej, prawowitych małżonków i dziedziców dóbr Grójca Małego. Rodzicami jego chrzestnymi byli Wielmożny Pan Aleksander Ordęga i Urodzona Pani Justyna z Kwiatkowskich Ordężyna dziedzice dóbr Starce z przyległościami.

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1820 nr 17

OBWIESZCZENIE.
Prezes Kommissyi Woiewództwa Kaliskiego.
Uwiadomia poniżey wyrażone wsie Obwodu Sieradzkiego, iż dla ich dogodności w roku bieżącym odrabiać będą Szarwark do Sekcyi Wielgie za Faktami Kommissarza Obwodu Wieluńskiego, iako to:
Wsie Kuźnia zagrzebska, Kuźnia błońska, Klonowa, Leliwa, Sokolenie, Lipcze, Owieczki, Godynice, Uników Isza część, Uników Szlachecki, Starce, Zwierzyniec, Robaszew, Niemojew, Świercze, Kloski, Groiec mały i Stanisławów, Groiec wielki, Łagiewniki, Złoczew miasto, Złoczewska wieś, Borzęckie, Boynów, Czarne, Huta Stara, Cegielnia, Miklerz, Huta Szklana, Ostrów i Rydzow, Podgorze, Krzaki, Wolka Brzezińska, Brzeźno, Borowisko, Nowa wieś z Pustkowiami, Potok, Przedgorze, Zapole, Stolec, Biesiń, Broszki, Dąbrowa miętka, Leszczyny, Lipno, Pyszkow, Niechmirów, Kamionka, Wolnica Niechmierowska, Gronów, Gronowek i Brzeźnice, Grabówka, Wolnica grabowska, Rusieckie Dąbrowy.
(...)Wsie tu wyrażone po odrobieniu Szarwarku winny składać Kwity Konduktorskie Kommissarzom tych Obwodów, z których teraz będą paletowane, i z wszelkiemi zażaleniami, iakieby mieć mogły, na Urzędników i Officyalistów drogowych, udadzą się do tychże Kommissarzy Obwodowych.
Aby zaś każda wieś wiedziała, iak stoi z powinnością Szarwarkową, i wiele ieszcze ma odrobić, tak z poprzednich lat zadeklarowanych Szarwarków, iako też i roku bieżącego, winna się udać do Kommissarza właściwego Obwodu i z nim się obrachować, gdyż w przeciwnym razie sama sobie winę przypisze, gdy przez rzeczonego Kommissarza, Kommissarzowi paletować maiącemu z większą ilością powinności, podaną zostanie, iakby się od niey należeć mogło.
Działo się w Kaliszu dnia 13. mca Kwietnia 1819 r.
Radoszowski.

Gazeta Warszawska 1827 nr 178

— Dnia 12 z. m. we wsi Starcach Obwodzie Sieradzkim, Justyna Waychmann przez uderzenie pioruna życie utraciła.

Dziennik Urzędowy Gubernii Kaliskiej 1840 nr 43

Pisarz Trybunału Cywilnego pierwszej Instancyi Gubernii Kaliskiej.

Zawiadomia publiczność, iż dobra ziemskie Starce, składające się z folwar­ku i wsi zarobnej Starce, z wsiów zarobnych Robaszew i Zwierzyniec, oraz karczmy Bugaj zwanej, w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim Gubernii Kaliskiej poło­żone do parafii Godynice należące, Sukcessorów beneficyalnych Jakóba Lipskie­go to jest Agnieszki z Lipskich Stanisława Baranowskiego, z własnych funduszów utrzymującego się małżonki, właścicielki dóbr Marszewa, wtychże dobrach Marszewie w Powiecie Pleszewskim Wielkiem Księstwie Poznańskiem w raz z mężem swym mieszkającej dziedziczne. Aktem zajęcia przez Tomasza Kozłowskiego Komornika przy trybunale tutejszym, na gruncie tychże dóbr Starce w dniu 19 Lutego (2 Marca) 1840 r. spisanym, na rzecz i na żądanie Antoniego Pągowskiego Obywatela kraju, oraz Stefana Madalińskiego właściciela nieruchomości w Kaliszu obudwóch z własnych funduszów utrzymujących się w mieście Gubernialnem Kaliszu mieszkających, zaś zamieszkanie prawne co do tego interessu u Fran­ciszka Bielskiego Patrona Trybunału Kaliskiego w Kaliszu mieszkającego, obrane mających, za których tenże Patron stawa i subhastacyą dóbr Starce popiera, na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia zajęte zostały.

Akt zajęcia wyż z daty powołany w dwóch kopiach Ernestowi Klose jako ustanowionemu dozorcy nad zajętemi dobrami Starce, i jako Wójtowi gminy Star­ ce, w dniu 19 Lutego (2 Marca) 1840 r. w trzeciej zaś kopii Jakubowi Bojemskiemu Pisarzowi Sądu Pokoju Powiatu Sieradzkiego w dniu 22 Lutego (5 Mar­ca) t. r. doręczony i zostawiony, następnie w kancellaryi ziemiańskiej Gubernii Kaliskiej do księgi wieczystej właściwej pod dniem 15/25 Maja 1840 r. podany, a do księgi zaregestrowań Trybunału Cywilnego Gubernii Kaliskiej w dniu 23 Maja (4 Czerwca) t. r. wpisany i zaregestrowany został.

Dobra wspomnione Starce są łączne, składają jednę gminę pod nazwiskiem »gmina Starce» zajmują rozległości uważając sposobem przybliżonym: 1. w grun­tach ornych dominialnych i przez włościan obsiewanych klassy 2, 3, 4 i 5 około morg. 442, 2. w łąkach dominialnych i przez włościan używanych około morg. 30. 3. w pastwiskach dominialnych i wiejskich morg. 30. 4. w borach zaroślach iglastych i liściastych około morg, 60. 5. w placach pod zabudowaniami dominialnemi i wiejskiemi, tudzież ogrodach włościan morg. 45. 6. piaski, nieużytki, drogi, strugi i wygony obejmują około morg. 60. Razem około morg. 667 czyli około włók 22 morg. 7 miary nowo polskiej.

Oprócz tej rozległości exystuje w polu od granicy wsi Rządowej Godynice kontrowers około 100 morg. nowopolskich wynoszący, dochodzenie i odzyskanie którego zastrzega się dla nabywcy bez zaręczenia jednak za pewność tego odzy­skania. W dobrach tych żadnych fabryk, zakładów, inwentarza gruntowego żywego i martwego ani porządków gospodarskich niemasz.

Włościan zaś pańszczyznę robiących jest: A) w wsi Starcach 1. półrolników 3 robiących po 4 dni w tydzień ciągłej pańszczyzny przez cały rok, 2. za­grodników 13 robiących po 2 dni w tydzień ręcznej pańszczyzny przez cały rok, 3. komorników 2 robiących po półtora dnia w tydzień takiejże pańszczyzny, B) W wsi Zwierzyńcu 1. półrolników 4 którzy po 4 dni w tydzień ręczno przez ca­ły rok odrabiają, 2. zagrodników 2 odrabiających takiejże pańszczyzny po 2 dni na tydzień, 3. komorników 3 również po 2 dni ręcznej pańszczyzny tygodniowo odrabiających. C) w wsi Robaszewie 1. półrolników 2 odrabiających po 4 dni w tydzień pańszczyzny przez cały rok, 2. zagrodników 8 z których 3 po 3 dni, a 5 po 2 dni ręcznej pańszczyzny w tydzień odrabiają, 3. komorników 3 odra­biających po 1 dniu w tydzień takiejże pańszczyzny. Oprócz tego włościanie po­wyżej wymienieni odbywają powinności i dają daniny w akcie zajęcia wyszcze­ gólnione. Czynszowników stałych w dobrach tych niemasz, są tylko następni czynszownicy niestali 1. Tomasz Konczyński młynarz w Starcach, 2. Bartłomiej Krawczyk karczmarz na Bugaju i 3. Jan Szpaniel karczmarz w Robaszewie od których czynsz wynosi rocznie 258 złp.

Dobra te zostają w dzierżawnej possessyi Ernesta Klose w dn. 24 Czerwca 1840 roku kończączej się, w razie jednak niewypłacenia mu summy złp. 50000 na dobrach tych hypotecznie ubespieczonej i pretensyi gruntowych dzierzawa onemu służąca przedłuża się od lat 3 do 3 za opłatą rocznej dzierzawy po 8000 złp. W dobrach rzeczonych Starce budynki dominialne są powiększej części massiv murowane i te w dobrym znajdują się stanie, reszta zaś budynków dominialnych w pruski mur lub z drzewa budowane i wszystkie budynki włościańskie, które równie z drzewa są wystawione, znacznej reperacyi potrzebują.

Sprzedaż dóbr tych odbywać się będzie na Audyencyi publicznej Trybunału Cywilnego 1ej Instancyi Gubernii Kaliskiej w Kaliszu w miejscu zwykłych po­siedzeń, do czego warunki licytacyi i przedaży oraz zbiór objaśnień każden z interessentów w Biórze pisarza Trybunału i u Patrona przedaż popierającego Franciszka Bielskiego przejrzeć może.

Pierwsze ogłoszenie warunków licytacyi i przedaży dóbr tych na Audyencyi Trybunału tutejszego w dniu 29 Sierpnia (10 Września) r. b. 1840 o godzinie 10 z rana nastąpiło, drugie dnia 12/24 Września, a trzecie dnia 26 Września (8 Października) 1840 r. za dobra te wyrabiający przedaż podali summę 70000 złp. w listach zastawnych, po czem termin do temczasowego dóbr tych przysą­dzenia na dzień 2/14 Stycznia 1841 r. godzinę 10 z rana na Audyencyą Trybu­nału tutejszego wyznaczony został.

w Kaliszu dnia 26 Września (8 Października), 1840 roku.

Franciszek Salezy Wołowski.

Gazeta Codzienna 1847 nr 213

Miasto Złoczew w powiecie Sieradzkim. —W początkach miesiąca maja r. b., przejeżdżając przez m. Złoczew, natrafiłem na obrzęd pogrzebania kości, wydobytych z starego, a przeniesienia na nowo jednocześnie poświęcający się smętarz grzebalny. Do okazałości i świetności tyle poszanowania godnego obrzędu, nie mało się przyczyniło liczne zebranie z okolic Duchowieństwa świeckiego i Zakonnego. Stosowne do tej ceremonii mowy miane przez kży: Piaseckiego i Chylińskiego, oprócz zbudowania kilku-tysiącznej ludności, umyślnie na ten obrzęd zgromadzonej, wycisnęły niejedną łzę wdzięcznością lub miłą pamiątką spowodowaną. Ciekawością zdjęty, komu myśl szczęśliwa przyszła, urządzenia i odbycia tej religijnej, rzadkiej dzisiaj pamiątki, dowiedziałem się że twórcami temi byli: W. Klösse, dziedzic dóbr sąsiedzkich Starce, a dzierżawca dóbr Złoczewskich, wspólnie z miejscowym Proboszczem, z których pierwszy, nie tylko że sam poniósł koszta ogrodzenia smętarzy do ogółu parafian należące, ale przytem usilnie domagał się jego poświęcenia. Nie mogąc zatem kroku takiego z strony W. Klösse dzierżawcy dóbr Złoczew, miejscowego Proboszcza, i licznie zebranego Duchowieństwa przemilczeć, składam Im niniejszem, jako bezstronny świadek, należne podziękowanie M. J.

Warszawska Gazeta Policyjna 1850 nr 315

Ważniejsze zdarzeniu zaszłe w Królestwie.

W dniu 16 z. m. we wsi Starce pow. Sieradzkim, Franciszka Chylińska, z służby za gospodynię dworską utrzymująca się, lat 50 licząca, biorąc z góry siano, spadła na ziemię i skutkiem potłuczenia się na miejscu żyć przestała.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1857 nr 137

(N. D. 2956) Sąd Policyi Poprawczej Wydziału Kaliskiego.
Zapozywa niniejszém Kazimierza Pietrykę wyrobnika, ostatecznie we wsi Starcach zamieszkałego, obecnie z pobytu niewiadomego, iżby najdalej w ciągu dni 30 w Sądzie tutejszym celem wysłuchania wyroku stawił się, gdyż po upływie tego terminu stosownie do prawa postąpionem zostanie.
Tyniec pod Kaliszem d. 28 Maja (9 Czerwca) 1857 r.
Sędzia Prezydujący, Ruprecht.

Roczniki Gospodarstwa Krajowego 1860 tom 40 zeszyt 1

Kor. z Sieradzkiego pisze, iż na mleczność krów w r. b. w ogóle skarżyć się nie można; podawane rezultaty są zadawalniające. Mlekodajnością w Sieradzkiem odznaczają się obory w dobrach Starce i Brzeźnia. Pierwsza złożona z 12 krów rasy szlązko-szwajcarskiej, dających przecięciowo po jednym garncu na udój, niektóre zaś krowy po ocieleniu dają do 2 1/2 garncy naraz. Krowy te cały rok stoją na oborze: w zimie karmione są potrawem, sieczką z makuchami i solą i pojone wywarem; w lecie główny ich pokarm stanowi koniczyna czerwona. Obora w Brzeźniu składa się z 30 krów rasy krajowej, pomieszanej z żuławską; tu krowa jedna daje w przecięciu dziennie 2 1/2 garncy mleka; krowy mniej kosztownie są utrzymywane jak w poprzedniej oborze: latem chodzą na pastwiska.

Roczniki Gospodarstwa Krajowego 1860 tom 40 zeszyt 1

Okrąg Sieradzki, mówi Kor., posiada w ogóle dobre owczarnie, z których wełna płaconą bywa od 80 — 90 talarów za centnar. Z celniejszych w tym okręgu owczarni wymienia Kor. owczarnie w dobrach Niechmirowie, Brzeźniu i Starcach. Dwie pierwsze posiadają owce wysoko poprawne, wełna ich ceniona i poszukiwana, stale od lat kilku zakupywaną bywa przez znaną fabrykę Fiedler w Opatówku i płaconą od 110 do 130 talarów za centnar: w r. b. otrzymano ze sztuki funtów 2 łutów 13. Owce dóbr Starce rasy negretti odznaczają się nie tak cienkością jak obfitością i nabitością runa, wełna płacona jest od 90 - 1 0 0 talarów centnar, przecięciowa waga ze sztuki w r. b. wynosiła funtów 2 łutów 25.

Roczniki Gospodarstwa Krajowego 1860 tom 41 zeszyt 1

W okr. Sieradzkim, w staranności o utrzymanie i pomnożenie nawozu, coraz widoczniejsze dopatrzeć można postępy. Urządzenie w wielu gospodarstwach gnojowisk, ścieków, rezerwoarów dla nawozów płynnych, dowodzi umiejętnej troskliwości o konserwacyą nawozu, tak ważny wpływ wywierającą na jego jakość i ilość. Okolice tameczne posiadają rozległe lasy, starają się powiększać ilość nawozu, obfitem pod inwentarze podściełaniem mchów i kolek. Ściełka ta, mówi Kor. tegoż okręgu, jakkolwiek nie dorównywa słomie, jednakże dla wielu miejscowości naszego okręgu, w których z natury położenia i gruntu, produkcya rolna zwrócona jest głównie do uprawy ziemniaków, jako podstawy najwłaściwszego im przemysłu gorzelniczego, zastępuje brak dostatecznej ilości słomy, i stanowi ważny zasiłek w powiększaniu nawozu. Wzorowem obchodzeniem się z nawozami w okręgu Sieradzkim, odznacza się szczególniej właściciel dóbr Starce. Nawóz układany tam jest warstwami, naprzemian koński i bydlęcy, na gnojowisku wybrukowanem i mającem kształt czworogranu podłużnego, z pochyłością wjednę stronę dla odprowadzania zbytniej wody deszczowej. Nawóz na gnojowisku prześciełany także bywa ziemią spławową i torfiastą, i udeptywany końmi dla zabezpieczenia go od wpływów atmosfery butwienia; ścieki zaś na calem podwórzu w ten sposób są urządzane, ażeby woda deszczowa nie spływała do gnojowiska. Urządzają się także komposty z wszelkiego rodzaju traw, chwastów, wiórów, gruzów od budowli, przesypywanych naprzemian. Dla niedopuszczania rozkładu i wydzielania się amoniaku z nawozu, stanowiska bydląt i koni posypywane bywają koperwasem, a do nawozów płynnych dolewanym jest kwas siarczany. W owczarni jednak używanym jest w tym celu gips, chociaż kosztowniejszy; okazało się bowiem, iż koperwas szkodliwy wpływ wywiera na wełnę, która skutkiem tego według zdania fabrykanta, okazała się w przerabianiu kruchą. Postępowanie to z nawozem jest nader kosztownem, mianowicie przy wysokich cenach krajowych wyrobów chemicznych. Podług doświadczenia właściciela dóbr Starce, wyroby krajowe takie jak kwas siarczany, koperwas i t. p. wypadają o l/3 taniej, gdy są z zagranicy sprowadzone, licząc w to cło, ażio i koszta sprowadzenia, aniżeli gdy się je w kraju kupuje.

Kurjer Warszawski 1863 nr 258

Z Wieluńskiego. Na zasadzie otrzymanych wiadomości, że banda powstańców zamierza napaść na secinę kozaków rozlokowaną w mieście Krzepicach, wysłano wieczorem z Wielunia w dniu 2 (14) Października oddział pod dowództwem Sztabs-Kapitana Wendorfa (dwie kompanje strzelców z pułku Białozierskiego piechoty i 40tu kozaków z pułku Dońskiego Nr 31). O godzinie 2ej w nocy, oddział ten wynalazł bandy Słupskiego i Matuszewicza we wsi Rudniki (10 wiorst od Krzepic w kierunku północno-zachodnim), lecz nie będąc w możności rozpoczęcia działań wśród nocy, ograniczył się na krótko-trwałej zamianie strzałów, poczem rozlokował się dla wypoczynku w pobliżu Rudnika. Przed świtem 3 (15) Października SztabsKapitan Wendorf, przyłączywszy do oddziału swego przybyłą na odgłos strzałów secinę Dońskiego pułku Nr 31, wyruszył w celu ścigania powstańców, cofających się na Strojec ku Kowalom (w okolicach miasta Praszki). Tu przyłączywszy jeszcze 20tu objeszczykówoddział ciągnął dalej za bandą ku północy przez wsie: Mokrsko, Piaski, Brzozę i Naramice, zkąd z powodu znużenia wojska, wysłani zostali naprzód sami kozacy, kompanja zaś zdążała za nimi na podwodach. Gdy ścigano powstańców do Naramic, ciż kilkakrotnie zatrzymywali się na stanowiskach, lecz zawsze byli z nich wypierani przez wojsko. Za Naramicami kozacy jeszcze raz atakowali powstańców pod Świętkowicami i ścigali ich do wsi Dymki, w której to wsi Sztabs-Kapitan Wendorf zszedł się z oddziałem Podpułkownika Pisanko. W bitwie pod Rudnikami, i podczas ścigania powstańców, w oddziale Wendorfa, zabito 1 kozaka. Strata powstańców w zabitych i ranionych była bardzo wielka, zabrano jeńców 18, koni 42, sztućców 45 i wiele innej broni. Wyprawiwszy ze wsi Dymek oddział Wendorfa, (który w jednej dobie odbył marsz 90 wiorst), na powrót do Wielunia, Podpułkownik Pisanko pociągnął dalej za bandą z lszą kompanją strzelców i częścią 7ej seciny kozaków. We wsi Starce (6 wiorst na północo-zachód od Złoczowa), kozacy pod dowództwem Podporucznika artylerji Dudzickiego-Liszyna, dognali i zaatakowali powstańców, odebrawszy im 23 konie. Po noclegu w Starcu, Pisanko pędził bandę przez wieś Sodokszyce do m. Warty, nie dochodząc zaś 6 wiorst do tego punktu, zwrócił się na Sieradz w celu dania możności wypoczynku znużonym ludziom i koniom, tudzież dla ukompletowania nabojów. Natychmiast po przybyciu Podpułkownika Pisanko do Sieradza, wysłany został ztamtąd świeży oddział pod dowództwem Majora Eśmana. Oddział ten na noclegu we wsi Dobre miał utarczkę z powstańcami, którzy odstąpili straciwszy kilku ludzi w zabitych i ranionych. Wojsko nie poniosło żadnych strat. Podczas pobytu w Sieradzu oddziału Podpułkownika Pisanko, chorąży Awramow z 30 kozakami z tegoż oddziału, zniósł w okolicach Sieradza, niedaleko Nowej-wsi bandę żandarmów wieszających, składającą się z 23 ludzi.

Kaliszanin 1872 nr 80

Wypadki śmierci: (...) 26 sierpnia (7 września), we wsi Starce gm. Brzeźno, pow. Sieradzkim, Mikołaj Zwierzak włościanin, 29 lat liczący, przygnieciony wozem; w sku­tek zgniecienia mu piersi w ten sam dzień umarł; (...) 

 

Kaliszanin 1877 nr 20

OPIS POWIATU SIERADZKIEGO
pod względem rolniczym, przemysłowym i handlowym,
podług wiadomości urzędowych za rok 1875 skreślił
Maksymiljan Kempiński.
(Ciąg dalszy).
(...) Gospodarstw, w których bydło utrzymywane jest ciągle w oborach lub chlewach jest w powiecie 2, a mianowicie we wsiach: Starce i Łobudzka-wola urodzaj traw był w ogóle niepomyślny. Siano tylko raz koszono. Sztucznego nawodniania łąk niema dotychczas w powiecie, sztuczne osuszanie gruntów lub łąk wilgotnych za pomocą drenów czyli sączków, zaprowadzone tylko na 8 włókach w całym powiecie, a mianowicie: w majątku Starce, będącym własnością p. Schüsslera.(...)

Kurjer Warszawski 1879 nr 177

— Podług wieści, projektowana kolej kalisko-łódzka będzie miała następujące stacje: Łódź, Pabianice, Łask, Zduńska-wola, Sieradz, Błaszki, Opatówek, Szczypiorno (komora celna), prócz tego od Sieradza iść ma linja na Starce, Ostrówek i Wieruszów. Po zbudowaniu kolei kaliskiej projektowana jest droga żelazna z Łodzi do Ozorkowa i Łęczycy przez Konin. W Kaliszu zawiązuje się już komitet złożony z obywateli i kupców, dla przedwstępnych spraw kolejowych i ulokowauia akcyj.  

Kaliszanin 1880 nr. 49

Donoszą nam, że w dniu 13 b. m. zabito około Starc pod Złoczewem jednego ze znanych tu opryszków z owej bandy łagiewnickiej. Więc już trzeci w ciągu roku.

Kaliszanin 1880 nr. 73

"Gaz. Warsz." a za nią kilka innych gazet podały wiadomość, że p. Schüssler, właściciel dóbr Starce, pod Złoczewem w pow. sieradzkim, znikł przed niedawnym czasem bez śladu i że issnieje podejrzenie, że p. S. w celu rabunku zamordowanym został. Po zaciągnięciu dokładnej informacji od osób zostających z p. S. w bliskich stosunkach pokrewieństwa, dowiedzieliśmy się, że wiadomość podana przez gazety warszawskie nie ma najmniejszej podstawy. Pan S. żyje i cieszy się dobrem zdrowiem, nie przypuszczając zapewne, że nagły jego wyjazd z domu za granicę, gdzie dotąd przebywa, stanie się powodem tak sensacyjnej pogłoski.

Gazeta Kaliska 1894 nr. 100

Sąd gminny bronszewicki, należący do 1-go okręgu gubernji kaliskiej, mający swoje locum we wsi Bronszewice, przeniesiony został do wsi Starce, poczt. stacja Złoczew.

Kurjer Warszawski ( z dodatkiem porannym) 1894 nr 307

Echa kaliskie.

(…) W sobotę, d. 27 -go października, we wsi Starce w powiecie sieradzkim odbyło się poświęcenie przez miejscowego proboszcza lokalu sądu gminnego, który przeniesiony został do Starc ze wsi Bronszewice.

Na uroczystość tę przybył prezes zjazdu z Kalisza.  

Gazeta Kaliska 1897 nr. 40

Dominium Starce, poczta Złoczew ma sprzedania 60 macior z cienką wełną do chowu. 

Rozwój 1898 nr 258

Sieradz. Dnia 22 z. m. w obecności pułkownika Tyzenhauzena inżynierów komunikacyi Batalina i Rudnickiego, wojskowego inżyniera podpułkownika Szlegelmana oraz przedstawicieli miejscowej władzy i obywateli oglądano miejsce na którem według planu ma stanąć dworzec projektowanej elektrycznej drogi żelaznej.

Po długich naradach zdecydowano się wreszcie na plac przy szosie kaliskiej w bliskości nieruchomości Popławskiego położony.

Jednocześnie pułkownik Tyzenhanzen zaznaczył w swej przemowie, że od linnii sieradkiej przeprowadzona będzie odnoga na Starce i Lututów do Wieruszewa wspominając przytem, że każdy sieradzanin w kilka godzin może dostać się do Warszawy.

Większość jednak obywateli miejscowych zapatruje się na budowę kolei z niedowierzaniem, inni zaś dowodzą, że szybkość podobna w komunikacyi nie może pozostać, bez złego wpływu na zdrowie.

Goniec Łódzki 1899 nr 111

— Przemysł krajowy. Właściciel majątku Starce, w sieradzkim powiecie, pewną przestrzeń na nizinie, zalewaną co rok wodą, zasadził dwa lata temu wierzbą koszykarską.

Wierzbę sprowadzono z zagranicy, w braku odpowiednich sadzonek w kraju, i dziś już właściciel ma do sprzedania znaczną partyę wierzby, która powróci mu nakład zrobiony na kupno sadzonek i plantacye.

Wyborowy gatunek wierzby nadaje się w zupełności do najdelikatniejszych wyrobów koszykarskich.

Kurjer Warszawski 1899 nr 222

Pożary. Według sprawozdań urzędowych, w z. m. pożar zdarzył się w 16 miejscowościach gub. kaliskiej, a mianowicie spaliły się: w Starcach, w pow. sieradzkim, dwa domy i kuźnia; (…) Przyczyną większości pożarów było nieostrożne obchodzenie się z ogniem.  

Gazeta Kaliska 1900 nr. 33

Stefan Szysler właściciel majątku Starce po długich i ciężkich cierpieniach zmarł w Wrocławiu 8-go lutego r. b. Eksportacja zwłok, wprost z komory w Szczypiornie na miejscowy cmentarz ewangielicki odbędzie się w poniedziałek 12-go lutego o godzinie 1-ej po południu. O smutnym tym obrzędzie zawiadamiają krewnych, przyjaciół i znajomych w smutku pogrążeni: matka, żona i rodzina.

Kurjer Warszawski ( z dodatkiem porannym) 1900 nr 41

Ś.† P.

Stefan SZYSLER

właściciel dóbr Starce, gub. kaliskiej, po długiej i ciężkiej chorobie zmarł we Wrocławiu dnia 8-go b. m., przeżywszy lat 40.

Zwłoki przewiezione będą do Kalisza, gdzie w d. 12 -ym b. m. na cmentarzu ewang-augsburskim w grobach rodzinnych pochowane zostaną, o czem stroskana żona, matka i rodzina krewnych, znajomych i przyjaciół zawiadamiają.  

 

Gazeta Kaliska 1900 nr. 252

Przeniesienie sądu. Posiedzenia sądu gminnego dotąd odbywane we wsi Starce w powiecie sieradzkim , z dniem 30 października r. b. przeniesione zostały do wsi Bukowca gminy Brzeźno, mającej swą pocztę w m. Błaszkach.

Kurjer Warszawski (dodatek poranny) 1900 nr 311

+ Sąd gminny ze Starki, w pow. sieradzkim, przeniesiono do wsi Bukowca, gminy Brzeźno. 

Gazeta Kaliska 1901 nr. 101

Dominium Starce, poczta Złoczew ma do sprzedania  Tysiąc cienkowełnistych owiec.

Gazeta Kaliska 1901 nr. 124

Dom. Starce, poczta Złoczew, ma do sprzedania 300 macior i 200 jagniąt. Tamże do sprzedania kompletna maszyna do cegły i dren. 

Gazeta Kaliska 1907 nr 244

W kolonji Starce Zwierzynieckie, pow. sieradzkiego, zabity został skrzydłem wiatraka Józef Nowak, lat 9.

  Wieś Ilustrowana 1911 maj

...dalej jeszcze ku zachodowi rozparcelowane dobra Starce, własność w zeszłym wieku Szyslerów, dzisiaj Lilpopów, słynne dawniej z postępowego gospodarstwa i już wówczas wydrenowane.

Zorza 1917 nr 37

Z Godynic (ziemi sieradzkiej).

I u nas, w sieradzkiem, lud wiejski bierze się do pracy społecznej. W naszych Godynicach istnieje Kółko Oświatowe, posiadające bibljotekę, z której może korzystać za małą opłatą każdy. Zarząd Kółka Ośw., dla zasilenia swych funduszów, urządził w dniu 22 sierpnia przedstawienie teatralne amatorskie. Grano dwie sztuki: „Jaśkowe zamysły” Domosławy i „Za sztandarem” sztukę narodową Jadwigi Z. S.

W odegranych sztuczkach, pomimo, że reżyserja była nieodpowiednio prowadzona, grały poprawnie p. Matusiakówna Fr. w roli Wandy i p. Ubychówna M. w roli Zosi a także p. Kulig T. w roli Walentego. Przy urządzeniu przedstawienia udzielili nam pomocy p. Jarczewski Józef, gospodarz ze wsi Starce i p. Rawicki Edward z Godynic, za którą to pomoc w imieniu zarządu Kółka Ośw. składamy im staropolskie „Bóg zapłać”. Bardzo pięknie bawili się na przedstawieniu licznie zebrani goście, których dość sporo zjechało z okolicy. Ze smutkiem jednak wspomnieć muszę, że było brak na przedstawieniu starszych gospodarzy z naszej parafji.

Czytelnik „Zorzy” Z. Posiła.

Gazeta Świąteczna 1917 nr 1887

Z parafji Godynic w ziemi Sieradzkiej piszą do nas: Parafja nasza postąpiła duży krok naprzód ku oświacie. Starsi gospodarze garną się do Gazety Świątecznej, którą czytują spólnie wieczorami lub w niedziele. Szkół mamy w parafji trzy, i dzieci, zamiast jak dawniej wałęsać się około domów, uczą się pod kierunkiem nauczycielek pożytecznych rzeczy. Ale szkół tych jest na naszą parafję za mało; dałby Bóg, żeby gospodarze zrozumieli tę potrzebę i postarali się założyć ich więcej. Młodzież nasza garnie się też do oświaty; w grudniu roku zeszłego we wsi Grójcu Małym młodzież założyła „Kółko oświatowe”, przy którem jest czytelnia, a wieczorami odbywa się nauka z nieumiejącymi czytać ani pisać. W Godynicach i Starcach młodzież uczy się też pod kierunkiem nauczycielek. Gdy ludzie zrozumieją wszędzie potrzebę oświaty, wówczas z dumą będziemy mogli wołać: „Jeszcze Polska nie zginęła, póki lud w niej żyje! nasza wolność nie minęła, gdy w nim serce bije!” Czytelnik Z. Posiła.

Ziemia Sieradzka 1919 listopad

W nocy z dnia 25 na 26 października skradziono młynarzowi, J. Lisowi we wsi Starce, gm. Brzeźnio, gazę i pas od cylindra. Takie same rzeczy skradziono młynarzowi, J. Pijance w Szczesiu, gm. Godynice. W obu wypadkach dopasowano klucz i wiatrak z powrotem zamknięto.

Ziemia Sieradzka 1920 sierpień

Na przystępnych warunkach do wydzierżawienia 3 morgowy ogród owocowy. Gmina Brzeźnio, poczta Złoczew, wieś Starce.

Obwieszczenia Publiczne 1921 nr 22

Do rejestru handlowego, działu C, sądu okręgowego w Kaliszu, wciągnięto d. 13 stycznia 1921 r. pod Nr 12, następującą firmę:

Stowarzyszenie spożywców „Godynianka" we wsi i gm. Godynice,. pow. Sieradzkiego. Celem stowarzyszenia jest: handel artykułami spożywczemi, materjałami łokciowemi i żelaznemi. Wysokość udziału wynosi 20 mk., a wpisowego 1 mk. Zarząd, składający się z: 1) Edwarda Raduskiego, 2) Ludwika Gołąbka, 3) Andrzeja Jarczewskiego, zamieszkałych we wsi i gm. Godynice i 4) Stanisława Piesyka, — we wsi Starce, gm. Brzeźnio, pow. Sieradzkiego, — prowadzi wszystkie sprawy i rozporządza kapitałem stowarzyszenia. Korespondencja, dotycząca stowarzyszenia, winna być prowadzona w imieniu zarządu i podpisywana przez przewodniczącego lub jednego z członków zarządu. Weksle, pełnomocnictwa, umowy, warunki, akty kupna i inne dokumenty oraz asygnaty na sumy stowarzyszenia, podnoszone z instytucji kredytowych, muszą być zaopatrzone w podpisy conajmniej połowy ogólnej liczby członków zarządu. Do odbioru z poczty posyłek pieniężnych i zwykłych, jakoteż dokumentów, wystarcza podpis jednego z członków zarządu pod pieczęcią stowarzyszenia. Statut został zatwierdzony przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych d. 30 czerwca 1919 r.

 Ziemia Sieradzka 1924 wrzesień nr 38

Ze wsi Starce, gm. Brzeźnio. W niedzielę dnia 14 b. m. o godzinie 9 1/2 przed południem wybuchł pożar, którego pastwą stały się 3 gospodarstwa, a mianowicie: 3 domy mieszkalne, 3 stodoły ze zbożem i 3 obory, oraz spaliło się drzewo opałowe i znaczna część wyrobionego budulcu, około 80 drzew owocowych, sporo kur i ogrodzeń. Nie pozostało nic tylko zgliszcza i trochę opalonków. Nawiedzeni klęską pożarową gospodarze: Kupczyński, Tomaszewska — wdowa i Antoni Tomaszewski zostali bez dachu i mienia, gdyż oprócz bydła, pasącego się na polu, wszystko spłonęło. Pierwsza do pożaru przybyła straż Starczewska, walcząc energicznie z rozszalałym żywiołem, lecz z powodu silnego wiatru daremne były wysiłki, Później przybyły straże: Stanisławowska, Godynicka, Grójecka i Ostrowska, niosąc pomoc. Lecz przy tej sposobności muszę zaznaczyć, iż straże pożarne winny więcej zwrócić uwagę na ćwiczenia pożarnicze, do czego służy bardzo dobry podręcznik p. t. "Pożarnictwo", jak walczyć z ogniem, wykorzystać każdy moment i jak skutecznie brać się do walki z żywiołem, gdyż do tego czasu, widzę, więcej praktykowane są ćwiczenia gimnastyczno - ruchowo - pochodowe. Nadmieniam, iż poszkodowani są niezamożnymi, gdyż posiadają po 7 1/2 morga ziemi, więc okropnie są klęską dotknięci. Przeto w imię miłości bliźniego spodziewam się, że wszyscy wyciągną ofiarną dłoń i pomogą bliźnim swoim, bo ich dziś, a jutro może nas nieszczęście spotkać. Niech będzie też przestrogą, aby rodzice baczność dali na dzieci, aby ogniem i zapałkami się nie bawiły, gdyż się okazuje, że dzieci, paląc ogień pod stodołą, wznieciły pożar, który tak kolosalne straty poczynił. Wieść o nieszczęściu swoich parafian strasznie przygnębiła miejscowego ks. proboszcza. Więc czem możemy, tem dopomagajmy biednym i nieszczęśliwym, bowiem "Błogosławieni miłosierni, bowiem oni miłosierdzia dostąpią". Józefat Bednarski.

Echo Tureckie 1926 nr 30

Janusz Staszewski. (IX)

Województwo kaliskie

w roku 1830-31.

Wśród listy osób zgłaszających ofiary na ołtarzu Ojczyzny, obok, znanych nazwisk: Niemojowskich, Morawskiego Teofila, Bier­nackich, ofiarujących wyekwipowanie żołnie­rzy, lub pieniądze na ten cel, są inne np. Celińskich ze Stropieszyna, dających 400 zł., Przechadzkiego z Rusewa, dającego 2 tys. złotych, Wyganowskiego Wojciecha z Warszówki 100 zł. Często spotyka się nazwisko Rembowskich, kilkakrotnie niesie ofiary właściciel Kokanina, Nepomucen Siereszewski, Hipolit Żelisławski daje konia dla od­działu jazdy w Warcie i nadto 200 zł., Niemojowska z Morawina 2000 zł., Radolińska z Żelaskowa 1000 zł., kasztelan Bieliński 6000 zł., Siemiątkowski Ignacy 2000 zł., Za­łuski Erazm 3 karabiny i 2 pary pistoletów, Anastazy Jezierski z Góry 100 zł., Fijał­kowski Karol z Rychnowa 200 zł., Józefat Radoszewski z Dominikowic 2 konie do szwadronu w Warcie, a nadto 200 zł., to samo dał Franciszek Radoszewski z Krępy, Stanisław Wichliński z Pogrzybowa były kapitan wojsk polskich dał formę do lania kul, Jakób Lipski dziedzic Starców w ob­wodzie Sieradzkim 1200 zł., Olszewski właściciel Niechmirowa uzbraja własnym kosztem 4 ludzi, nadto daje 4 młode i do­bre konie, oraz sporo instrumentów dętych dla orkiestry i 3000 zł. gotówką, wspomniany wyżej Sieroszewski wysyła 4 ułanów z końmi i rynsztunkiem, oraz Jenungiem w sumie 40 zł. dla każdego, nadto 3 jeźdźców wyznaczonych z 50 dymów a na skarb sre­bra wartości 2152 zł., ponieważ miał zbyt młodego syna, aby mógł iść do wojska, okupuje go niejako dając na rzecz I bataljonu gwardji narodowej 100 sięgów drzewa.

Było wielu, wielu innych, którzy osobiś­cie i przez komitety obywatelskie poszcze­gólnych obwodów spieszyli z darami i po­mocą. Należałoby bliżej i szerzej zająć się udziałem ziemian, oraz całego społeczeń­stwa, gdyby nato pozwoliły zebrane materjały, tu musimy ograniczyć się do wymie­niania kilku nazwisk wybranych na chybił trafił z listy ofiar.(...)

Przegląd Leśniczy 1926 kwiecień

Spis wszystkich lasów prywatnych, komunalnych, kościeln. i fundacyjnych w województwie Śląskiem, Poznańskiem, Pomorskiem i Łódzkiem o powierzchni ponad 50 ha według stanu z 1924 r. Zestawił W. Przybylski.

214. Nazwa majątku leśnego: Starce, gm. Brzeźno, powiat Sieradz. Właściciel: Anna Domaniewska. Obszar ha: serw. 104, 49.

Obwieszczenia Publiczne 1927 nr 60

Wydział hipoteczny przy sądzie okręgowym w Kaliszu obwie­szcza, że otwarte zostały postępowania spadkowe po zmarłych:

1) Marcinie Pędziwiatr, właśc. 2 dz. 1350 sąż. kw. z maj. Starce- Zwierzynieckie, pow. sieradzkiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony Został na dz. 13 lutego 1928 r., w którym to dniu osoby interesowane winny zgłosić swoje prawa w tymże wydziale hipotecznym, pod skut­kami prekluzji.

Obwieszczenia Publiczne 1927 nr 83

Komornik przy sądzie okręgowym w Kaliszu, Roman Grzesik, zamieszkały w Sieradzu przy ul. Wartckiej 5, na zasadzie art. 1141, 1148, 1149 i 1570 U. P. C. niniejszem obwieszcza, że w dn. 16 grudnia 1927 r., o godzinie 10 rano, w sali posiedzeń sądu pokoju w Sieradzu, odbędzie się sprzedaż z publicznej licytacji działki ziemi o przestrzeni 15 mórg, w tej liczbie około 2-ch mórg łąki, należącej do Józefa Obałki, położonej w kol. Starce, pod nazwą „Starce Robaszewskie", gm. Brzeźnio, star. sieradzkim, oznaczonej Nr. 1 rejestru pomiarowego.

Wymieniona działka ziemi pochodzi z majątku ziemskiego Starce Robaszewskie, położona w jednym dziale, ma urządzoną księgę hipo­teczną przy sądzie okręgowym w Kaliszu, prawo własności zapisane jest na imię Józefa Obałki, serwitutami i ograniczeniami nie obciążona, li tylko długami w sumie 4.917 zł. 20 gr., szczegółowo w dziale IV pod Nr. 2, 3, 4, 5 i 6 wymienionemi, wyznaczona do sprzedaży z publicznej licytacji na pokrycie należności Wincentego i Marjanny małż. Klatka, Franciszka Krzemienia, Marjanny Sieradzkiej i Antoniego Cabana w su­mie 3,487 zł. z procentami i kosztami z mocy wyroków sądu pokoju w Złoczewie z dn. 24. III, 27.IV, 28.IV i 5.V 1927 r. za Nr. C. 197, 198, 256, 258 i 269/27.

Licytacja rozpocznie się od sumy szacunkowej 10,000 zł.

Osoby zamierzające wziąć udział w licytacji obowiązane są złożyć 10 % vadium od sumy szacunkowej, czyli 1.000 zł., osoba zaś utrzymu­jąca się przy kupnie obowiązana jest złożyć przed upływem dni 7 opłaty aljenacyjne, resztę zaś szacunku przed upływem dni 14.

Warunki licytacyjne oraz dokumenty odnoszące się do powyższej sprzedaży są dla osób interesowanych do przejrzenia w kancelarji ko­mornika, a w dzień licytacji w sali posiedzeń sądu pokoju w Sieradzu.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1929 nr 1

WYKAZ STOWARZYSZEŃ I ZWIĄZKÓW, ZAREJESTROWANYCH PRZEZ WOJEWODĘ

ŁÓDZKIEGO,

L. p. 1960 d. 10.8 1928 r. L. B. P. 5543 Kółko Rolnicze we wsi Starce, pow. Sieradz.

Obwieszczenia Publiczne 1929 nr 35

Notarjusz przy wydziale hipotecznym sądu okręgowego w Kaliszu, Stanisław Bzowski, niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępo­wania spadkowe po zmarłych:

1) Pawle Pasiu, właścicielu działki gruntu Nr. 6, o powierzchni 2 dzies. 1350 sażeni czyli 2 ha 7993 metry gruntu ze składu majątku Star­ce Godynickie, pow. sieradzkiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony zo­stał na dzień 6 listopada 1929 r. w kancelarji notariusza, Stanisława Bzowskiego, w Kaliszu.

 

Goniec Sieradzki 1929 nr 178 

SIERADZ.
— (s) Z działalności straży poż. w Starcach, gm. Brzeźno. Straż w Starcach zorganizowana przez właściciela majątku Starce p. Lilpopa i gospodarza Józefa Lisa w 1917 r.
Początkowo choć w trudnych warunkach, lecz przy dobrej chęci i wytężonej pracy Straż zdołała pobudować remizę, kupić sikawkę i umundurowanie dla dość licznego oddziału strażackiego.
Od 1924 roku stanowisko prezesa objął energiczny i światły działacz społeczny p. Ant. Dakowski. Zawdzięczając w wysokiej mierze jego staraniu i ofiarnej pracy strażaków kupiono beczkowóz 4 — o kołowy za 400 zł, wóz pod sikawkę za 300 zł, węże pochodnie, wiaderko pontonowe za 140 zł, 16 mundurów nowych za 320 zł i 20 czapek (rogatywek) za 140, oraz sztandar zł. 100 w czem 1/3 część pokrył p Lilpop.
Wysłano r. ub. delegata na zjazd straży w Poznaniu p. J. Jarczewskiego, ponosząc na ten cel koszta w sumie 80 zł.
Straż pod względem technicznym i zawodowym postawiono na wysokości zadania. W roku bieżącym prezes p. A. Dakowski opuścił Starce, przechodząc na inne stanowisko do Godynic i złożył mandat prezesa straży.
Wdzięczna jednakże straż za pracę bezinteresowną a tak owocną obdarzyła p. Dakowskiego godnością „honorowego" prezesa.
Nadto naczelnik straży p. Fr. Matusiak, mimo to że się wywiązywał dobrze z zadania, jednakże widząc zdolniejszego od siebie podnaczelnika p. J. Rogulskiego dobrowolnie złożył na jego rzecz swój mandat, sam przyjmując stopień podnaczelnika.
Prezesem straży został p. Józef Lis — założyciel i długoletni pracownik tej straży.

 

Goniec Sieradzki 1929 nr 245

— (s) Z życia Straży. W dniu 13 października br. w Godynicach odbył się zjazd ćwiczebny Ochotniczych Straty Pożarnych Rejonu Godynice. Na zjazd przybyli: Prezes Związku Okręgowego, p. Starosta Jellinek, witany i żegnany entuzjastycznie przez zebrane drużyny strażackie, naczelnik Okręgu dh. Roch Cielecki, Instruktor Okręgowy dh. A. Popiel oraz delegacje sąsiednich rejonów.
Jako komendant zjazdu był wyznaczony przez Związek Okręgowy dh. Mieczysław Piątek z Krzaków.
W godzinach przedpołudniowych zebrane wszystkie Straże Rejonu odbyły manewry, które wykazały należyte wyszkolenie Straży w akcji ratowniczej.
Po manewrach odbył się wspólny skromny obiad strażacki w gmachu miejscowej 7-mio kl. szkoły powszechnej.
W godzinach od 14 do 16 odbyły się zawody między poszczególnemu drużynami.
Do zawodów stanęły drużyny: z Brąszewic, Czartorji, Starc i Godynic.
Odbyte zawody wykazały że naczelnicy i członkowie poszczególnych drużyn nie szczędzą czasu i poświęcenia w szkoleniu się w swym szczytnym zawodzie.
Licznie zebrana ludność okolicznych miejscowości miała możność przekonać się, że może być spokojną o swe mienie, skoro nad nią czuwają tak zgrane i wyszkolone drużyny strażackie.

Obwieszczenia Publiczne 1930 nr 21a

Wpisy do rejestru handlowego.

Do rejestru handlowego, Działu A, sądu okręgowego w Kaliszu, wciągnięto następujące firmy pod Nr. Nr.:

dnia 7 listopada 1929 roku

11226. „Antoni Świtała", sklep spożywczy ze sprzedażą wyrobów ty­toniowych w Starcach, gminy Brzeźnio, powiatu sieradzkiego. Istnieje od 1927 roku. Właśc. Antoni Świtała, zam. w Starcach.

Obwieszczenia Publiczne 1930 nr 45

Wydział hipoteczny przy sądzie okręgowym w Kaliszu, II sekcja, obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po zmarłych:

10) Antonim Jarzynie, właścicielu działki Nr. 10 1 dzies. 675 sążni z majątku Starce Zwierzynieckie, powiatu sieradzkiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został na dzień 5 grudnia 1930 roku. w którym to terminie osoby interesowane winny zgłosić się do kancelarji wymienionego wyżej wydziału hipotecz­nego. w celu ujawnienia swoich praw. pod skutkami prekluzji.

Ziemia Sieradzka 1930 luty

Z działalności Straży pożarnej w Starcach. Staraniem Straży Pożarnej w Starcach, gm. Brzeźnio a z inicjatywy naczelnika tejże p. Jana Rogulskiego i asystenta Kółka Kontroli Obór p. Stefana Misiaka były odegrane w niedzielę t. j. dn. 9 b. m. w remizie strażackiej w Starcach — dwie komedyjki p. t. "Miłość strażaka" w 2 akt. i "Dzielność nagrodzona" -1-aktówka. Dochód przeznaczono na kupno nowej sikawki dla Straży miejscowej.

Ziemia Sieradzka 1930 luty

Nowa placówka społeczna. Mleczarnia Spółdzielcza w Złoczewie. otwiera swą filję we wsi Starce, gm. Brzeźno. Poświęcenie i otwarcie nowej mleczarni nastąpi dn. 16 b.m. Maszyny i przybory niezbędne w mleczarni są już zgodzone i ratami miesięcznemi będą spłacane. Byłoby pożądanem, aby śladem Starc poszły i inne miejscowości o większem skupieniu mieszkańców.

Ziemia Sieradzka 1930 luty

Rozwój Kółka Roln. w Starcach. Kółko Rolnicze w Starcach, założone w kwietniu 1928 roku pomimo kryzysu gospodarczego rozwija się dobrze i obecnie już liczy 80 członków. Sprawami gospodarczemi zainteresowano się w tej wsi bardzo i rolnictwo możliwie do warunków doprowadzone jest do kultury. Słusznie przyznać trzeba, że gdzie mniej politykowania a więcej intensywnej pracy gospodarczej tam i dobrobyt się zwiększa.

Ziemia Sieradzka 1930 marzec

Ze Starc. Nowa mleczarnia w Starcach która stanowi filję mleczarni w Złoczewie rozwinęła swą czynność. Sprowadzone maszyny mleczarskie kosztują 1445 zł.

Echo Sieradzkie 1931 23 październik

Nr. E. 121/31.

OBWIESZCZENIE.

Komornik Sądu Grodzkiego w Sieradzu 1-rew. zamieszkały w mieście Sieradzu przy ul. Szosa Kaliska 5, na zasadzie art. 1030 ust. cyw. niniejszem obwieszcza, że w dniu 7 listopada 1931 r. od godziny 10-ej zrana we wsi Starce sprzedawany będzie w drodze publicznej licytacji, majątek ruchomy należący do Józefa Matusiaka składający się z kieratu z drągami i mufami w dobrym stanie, sieczkarni o 3 kosach i 2 kołach w dobrym stanie, krowy maści czarno łysej 4 letniej, cielnej, dobrze utrzymanej i klaczy maści kasztanowatej 10 letniej dobrze utrzymanej na zaspokojenie pretensji Jankla Szymkowicza.

Podlegający sprzedaży majątek oszacowany został na zł. 1075 i takowy można obejrzeć na miejscu w dniu licytacji.

Sieradz, dnia 17 października 1931 r.

Komornik Sądowy:

J. Zieliński.

Echo Sieradzkie 1932 25 styczeń

ZGUBIONO książeczkę wojskową, wydaną z P. K. U. Sieradz, ur. 1904 na imię Stanisława Matusiaka, zam. w Starcach. Takową unieważniam.

Echo Sieradzkie 1932 22 maj

ODKRYCIE ARCHEOLOGICZNE NAUCZYCIELA.

Sieradz, 21 maja. Znany i ceniony działacz społeczno - oświatowy na terenie pow. sieradzkiego kierownik szkoły w Stanisławowie p. Rudolf Weinert dokonał odkrycia archeologicznego na granicy wsi Łagiewniki - Starce, gm. Złoczew. Odnaleziono tam grób i dwie popielnice z kośćmi ludzkiemi, a obok nich kilka przystawek (misa, przykrywa, naczynie doniczkowe, czerpaki i t. p. razem 9 sztuk). W popielnicach między innemi znajdowały się szpile żelazne i nóż żelazny z dwoma nitami w rękojeści w zupełnie dobrym stanie. Powiadomiony o tem kustosz Akademji Umiejętności w Krakowie dr. Tadeusz Reyman, stwierdził, że jest to grób ciałopalny kultury łużyckiej z przed 800 lat przed nar. Chrystusa a więc mający 2,700 lat.

Wykopaliska te zabrano do Akad. Umiejętności w Krakowie. Również odnaleziono w Rybniku (koło Stanisławowa) na polu Ign. Świtały bryłę bursztynową wielkości pięści dorosłego człowieka. Pochodzi ze szlaku bursztynowego po którym jeździli kupcy rzymscy w I i w II wieku po Chrystusie po cenny „jantar" (złoto północy) — bursztyn. Szlak ten szedł przez Carnutum (Koło Vindebong — dzisiejszy Wiedeń) Morawy, Śląsk, Kalisz — do Bałtyku, a szlak przez Rybnik, — Sieradz należy do ogniwa "szlaku bursztynowego."

Przy dalszym poszukiwaniu przez p. K. Weinerta na terenie piaszczysto- pagórkowatym ciągnącym się pareset metrów między Łagiewnikami a Starcami odkryto całe cmentarzysko wielkie, a w nim liczne groby, co świadczy o wielkiem zaludnieniu tej miejscowości przez Łużyczan w epoce przedhistorycznej. Zapowiedziany zjazd nauczycieli rejonu z udziałem inspektora szkolnego na dzień 21 maja r. b. ma odbyć wycieczkę na cmentarzysko gdzie odbędzie się wydobycie niektórych urn w oznaczonych miejscach w celach naukowych.

Echo Sieradzkie 1933 9 kwiecień

NIE KŁAM: - ZA KŁAMSTWO

SIĘ KARZE.

W czerwcu 1932 r. Pietryga był oskarżony o kradzież drzewek owocowych na szkodę Matusiaka ze Starc. Na rozprawie w Sądzie Grodzkim w Sieradzu, świadek Uliszewska zeznała że widziała, jak Pietryga kupował drzewka wobec czego Pietryga został uniewinniony. Wkrótce potem pojawiły się pogłoski że Uliszewska zeznała fałszywie namówiona do tego przez Pietrygę.

W dochodzeniu Uliszewska przyznała się do tego. Wobec czego wraz z Pietrygą zasiadła ona na ławie oskarżonych.

Na rozprawie oskarżeni do winy nie przyznali się, przyczem Uliszewska oświadczyła, że w dochodzeniu przyznawała się i oskarżała Pietrygę o namowę pod wpływem niejakiego Kosatki. Sąd nie dał wiary oskarżonym i po przeprowadzeniu przewodu oraz przemówieniach podprokuratora Wirbsera i adw. Wieczorkiewicza skazał Pietrygę na 1 rok więzienia, a Uliszewską na [10] miesięcy, darując obojgu połowę kary na mocy amnestji.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 21

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dn. 19 październ. 1933 r. L. SA. II. 12/14/33

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu sieradzkiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinji rad gminnych i wydziału powiatowego, zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 18 października 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23. III. 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

IV. Obszar gminy wiejskiej Brzeźno dzieli się na gromady:

21. Starce, obejmującą: wieś Robaszew, wieś Starce, Starce-Godynickie, Starce-Robaszewskie, Starce-Zwierzynieckie, folwark Starce, wieś Zwierzyniec.
§ 2.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Sieradzkiemu.
§ 3.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.
Wojewoda:
wz. (—) A. Potocki
Wicewojewoda

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 27 marzec

SPRAWOZDANIE.

Instruktora Zarządu Powiatowego straży Pożarnych na pow. sieradzki.

Praca zamierzona w ub. roku, a poparta przez Walne Zgromadzenie poza przeprowadzeniem Zjazdów Manewrowych i urządzeniem 2 kursów w rejonach wykonana została w całości. Zjazdy Manewrowe i kursy wspomniane projektowane były w okresie wiosennym r. b.

Jak w ubiegłym roku tak i w roku sprawozdawczym w poczynaniach naszej pracy mieliśmy poparcie ze strony poszczególnych Zarządów i Naczelników Straży.

W okresie sprawozdawczym od 29 maja po dzień dzisiejszy stan Straży na terenie powiatu przedstawia się następująco:

Funkcje N-ków pełnią nast. druhowie:

1) K. Pruski. Sieradz. 2) A. Kuske, Zd. Wola. 3) M. Kaszyński, Warta. 4) R. Cielecki, Szadek. 5) M. Saganowski, Złoczew. 7) J. Grabałowski, Zadzim; 7) E. Nierychlewski, Gruszczyce. 8) W. Jedyński, Wierzchy. 9) E. Kluba, Wróblew. 10) J. Golas, Klonowa 11) P. Fabjańczyk, Brąszewice. 12) St. Sikorski, Brzeźno. 13) Fr. Górski, Burzenin. 14) St. Zach, Barczew. i 15-ty rejon do czasu reorganizacji rejonów pozostaje nie obsadzony.

Ogólna wartość majątku ruch. i nieruchomości Straży na terenie powiatu wynosi około 1 miljona zł. w-g. obliczenia i oszacowania przez Zarządy Straży, zaś wyekwipowanie, uzbrojenie, zaopatrzenie w przęt oraz stan liczebny przedstawia się następująco:

Członków czynnych w strażach — 2682, członków popierających — 1.166, straży wiejskich w powiecie 97, straży małomiasteczkowych 4, straży miejskich 2, drużyn żeńskich samarytańskich poż. 27, oddziałów PW. 6, drużyn O.P. Gaz. 9, świetlic 14, bibliotek 7, kół teatralnych 27, orkiestr 13, chórów 4, remiz drewnianych 45, remiz murowanych 29, remiz betonowych 11, szop na narzędzia 7, wspinalni 3, syren ręcznych 11, dzwonów 84, wyszkolonych naczelników rejonu 8, wyszkolonych naczelników straży 70, wyszkolonych podoficerów straży 99, wyszkolonych poinstruktorów 79, mundurów zwykłych 1.918, mundurów bojowych 863, hełmów 1264, pasów bojowych 371, toporów 649, drabin mechanicznych kon. 1, drabin francuskich 3, drabin drążkowych 11, drabin Szczerbowskiego 50, drabin przystawnych 72, drabin hakowych 26, beczkowozów 126, wozów pogotowia 74, masek gazowych 48, przyrządów ratunkowych 2, sikawek ręcznych 125, sikawek motorowych 5, węży tłocznych 4,664m, apteczek 15, noszy 3, samochodów pożarniczych 4, samochodów osobowych 2, bekadeł alarmowych i trąbek 111.

W roku 1933-34 otrzymały zasiłki z PZUW. następujące Straże w naturze bądź też w gotówce.

Brzeźno 8 mtr. węża sawnego, Bartochów 300 zł. zasiłku na beczkowóz. Leliwa 15 mtr. węża tłocznego 1 parę łączników i drabinę Szczerbowskiego. Chajew 15 mtr. węża tłocznego, 1 parę łączników. Żelisław drabinę Szczerbowskiego. Lipicze beczkowóz 2 kołowy żelazny i 15 mtr. węża. Stanisławów 15 mtr. węża tłocznego. Owieczki 50 zł. na wóz pod sikawkę. Sadokrzyce 30 mtr. węża tłocznego. Tubądzin 30 mtr. węża tłocznego. Klonowa 15 mtr. węża tłocznego i 1 parę łączników. Prusinowice sikawkę przenośna (930 zł.) zapł. 200. Czartorja 15 mtr. węża tłocznego i 1 parę łączników. Kliczków -Mały 2 pary łączników "Polonja". Krokocice 300 zł. na kupno 4 koł. beczkowozu. Starce 15 mtr. węża tłocznego i 4 sawnego. Burzenin 300 zł. zasiłku na 4 koł. beczkowóz. Dąbrowa - Wielka 15 mtr. węża tłocznego. Strzałki 15 mtr. węża tłocznego i 4 mtr. węża sawnego. Niemojew 930 zł. na sikawkę przenośną. Korczew 15 mtr. węża tłocznego. Zd.- Wola syrena elektryczna, 150 mtr. węża tłocznego i 10 par łączników. Rossoszyca 30 mtr. węża tłocznego. Grabina 15 mtr. węża tłocznego i drabinę Szczerbowskiego. Drużbin "Tyfon" syrenę pneumatyczną. Oraczew 15 mtr węża tłocznego. Kuźnica — Błońska 15 mtr. węża tłocznego i 4 mtr. sawnego. Godynice 15 mtr. węża tłocznego i drabinę Szczerbowskiego. Rzechta 200 zł. zasiłku na wóz rekwizytowy. Wośniki 200 zł. zasiłku na wóz rekwizytowy. Wągłczew 6 toporów, 6 pochew i 6 pasów bobowych. Charłupia — Mała 100 zł. na beczkowóz. Polków 930 zł. na sikawkę przenośną. Kłocko 15 mtr. węża tłocznego i 1 parę łączników. Kościerzyna 15 mtr. węża tłocznego i 1 parę łączników. Piaski 30 mtr. węża tłocznego. Wypada mi zaznaczyć, iż przy wydatnem poparciu p. Inspektora PZUW. J Gaweckiego wyekwipowanie Straży w sprzęt posuwa się szybko naprzód.

Z powyżej podanego zestawienia sami zorjentujemy się, iż pomoc PZUW. z każdym rokiem wzrasta.

Pożarów masowych w okresie sprawozdawczym było 1, pojedynczych 91 razem 92. Straty poniesione przez PZUW. za pożar masowy w Prażmowie wynoszą 34.149 zł. Straty pojedyczych wynoszą 106.873. Razem odszkodowania wynoszą 141022 zł.

Jeżeli porównamy statystykę pożarów z lat ubiegłych, to stwierdzić należy, że palność w naszym powiece procentowo się zmniejszyła.

Pomimo przedsięwziętych pewnych poczynań przez odnośne organa w kierunku zapobiegania pożarom, Straże Pożarne również w tym kierunku muszą przedsięwziąć akcję propagandową i nieustawać w dalszej pracy.

Stosownie do wydania nowego regulaminu wyszkoleniowego przez Władze centralne, wydaliśmy okólnik polecający wszystkim Naczelnikom Straży przeprowadzenie wyszkolenia w zakresie I stopnia, niezależnie od tego na przeprowadzanych odprawach oficerskich w rejonach szczegółowo sprawy te były omawiane przezemnie. Pomimo posiadanej przez Naczelników Straży w tym kierunku wiedzy i mimo nakazu Związku Okręg. jak zdołałem stwierdzić prac tych za wyjątkiem kilku Straży nie prowadzi się. Ze względu na konieczność przeprowadzenia wspominanego wyszkolenia Zarząd Powiatowy opracuje plan wyszkolenia i lekcje, które prześle do poszczególnych Straży i dopinguje specjalnie wykonania tego zlecenia.

Straże, które przeprowadzą przeszkolenie do jesieni złożą o tem zameldowanie do Zarządu Powiatowego celem przeprowadzenia egzaminów i na dania tymże odnośnych zaświadczeń i odznak.

Przeszkolenia Straży odbywały się w Strażach w czasie lustracji, inspekcji lub też specjalnie. Przeszkoleń takich przeprowadziłem 24 i 40 ćwiczeń przygotowawczych druż. do zawodów Wojewódzkich.

W dniach 17 i 18 czerwca ub. roku odbyły się eliminacyjne zawody o mistrzostwo województwa łódzkiego w poszczególnych grupach Straży, połączone ze Zjazdem Straży całego województwa. W Zjeździe tym z naszego powiatu wzięło udział 89 Straży w ogólnej liczbie 876 czł. Najliczniej z rejonów miejskich reprezentowany był rejon sieradzki. Z rejonów wiejskich reprezentowany był najliczniej rejon Brzeźno.

Specjalnie podkreślić mi wypada że wszystkie te 89 Straży zasługują na uznanie za zrozumienie i wysiłek pracy naszej organizacji.

W Zjeździe tym nie wzięło udziału 14 Straży, wykaz których posiadamy. W zawodach zaś o mistrzostwo województwa wzięły udział następujące Straże: w II grupie straży miejskich — Sieradz Straż., w IV grupie straży wiejskich — Straż Smardzew.

Mistrzostwo Województwa w grupie Straży miejskich zdobyła Straż Sieradzka tym samem zajmując I miejsce na zawodach jeżeli chodzi o Straż Smardzewską, to dzięki podenerwowaniu się całej drużyny co oczywiście wpłynąć musiało na złe wykonanie ćwiczeń szkolnych Straż Smardzewska zajęła IV miejsce w IV grupie.

Niezależnie od tego w konkurencji ćwiczebnej stanęły z naszego powiatu 4 drużyny żeńskie samarytańskie, a więc Szadek, Wojków, Ralewice i Męka.

Drużyny nasze wzbudziły zachwyt wszystkich widzów. Kolejność miejsc przyznanych przez sąd konkursowy jest następująca: 1 miejsce drużyna żeńska — Szadek, 2 miejsce drużyna żeńska — Wojków, 3 miejsce drużyna żeńska — Ralewice, 4 miejsce drużyna żeńska — Męka.

Pozostałe kilka miejsc zajęły drużyny żeńskie z innych powiatów.

W czasie dokonywania inspekcji przy każdorazowej bytności w Strażach udzielałem Zarządom oraz Naczelnikom Straży wskazówek i porad fachowych. Inspekcji takich przeprowadziłem w Zarządach 23 i w Oddziałach 45.

Alarmów przeprowadzono 63 i w 63 wypadkach stwierdzono gotowość alarmową. Ogólnie biorąc, Straże wykazały wysoką sprawność alarmową. Szybkość wyjazdowa wahała się od 4 do 8 minut.

Prace biurową prowadzę sam i w okresie sprawozdawczym zostało załatwione 465 różnych spraw i wydano kilka okólników.

W zestawieniu liczbowem praca moja przedstawia się następująco: Lustracyj podst. Zarządów przeprowadzono 23, Lustracyj podst. Oddz. przeprowadzono 45, Inspekcyj Zarządów przeprowadzono 17, Inspekcyj Drużyn przeprowadzono 39, Przeszkoleń ćwiczeń szkol. przeprowadzono 74. Przeszkoleń praktycznych przeprowadzono 10. Alarmów przeprowadzono 63. Udział. w posiedz. Zarządów 14. Udział w Walnych Zgromadz. 10 Wstępnych egz. w druż. żeńskich 3. Przeszkoleń Straży Kolej. 7. Odpraw ofic. w rejonach 13. Udział w odprawach instr. 3 Zamierzenia na przyszłość.

Zarząd Powiatowy przewiduje delegowanie 4-ch delegatów na Radę Okręgu.

Zarząd Powiatowy przewiduje zwołanie Rady Powiatowej w I-ym i II-im półroczu.

Lustracyj straży przeprowadzi się 40, Inspekcyj straży przeprowadzi się 40, kontroli polustracyjnych 40, kurs I-go stopnia Dh. N-ków. 1, egzaminów kwalifikacyjnych żeńskich drużyn przeprowadzi Zarząd 4 egzaminów w zakresie I-go stopnia 20, odpraw oficerskich w rejonach przeprowadzi 14, od praw N-ków rejonowych przeprowadzi 1, odpraw K-tek drużyn żeńskich przeprowadzi 3, ćwiczeń kontrolnych w rejonach przeprowadzi 3, dokonanie nowych wyborów na N-ków rejonowych przeprowadzi się 15. Reorganizacja tych Zarządów Straży, które opieszale bądź też wcale nie wykonywują przyjętych na siebie obowiązków.

Instruktor Powiatowy:

Obwieszczenia Publiczne 1935 nr 62

Wydział hipoteczny przy sądzie okręgowym w Kaliszu, sekcja II niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po zmarłych:

5) Antonim Lesiaku, właścicielu połowy działki Nr. 6 z pod Nr. 12 działu II oraz połowy działki Nr. 3 z pod Nr. 2 działu II wykazu hip. majątku Starce Robaszewskie, powiatu sieradzkiego;

Termin dla zamknięcia powyższych postępowań spadkowych wyznaczono na dzień 4 lutego 1936 r., w którym to terminie osoby zainte­resowane powinny zgłosić się do kancelarji wyżej wymienionego wy­działu hipotecznego w celu ujawnienia swoich praw pod skutkami prekluzji. Nr. 303/35.

Obwieszczenia Publiczne 1936 nr 9

Wydział hipoteczny, sekcja II-ga przy sądzie okręgowym w Kaliszu niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po zmarłych:

5) Andrzeju Musiale, właścicielu działki Nr. 13 obszaru 2 dziesię­ciny 1350 sażeni z majątku Starce Robaszewskie, powiatu sieradzkiego;

Termin dla zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczono w kancelarji hipotecznej na dzień 3 sierpnia 1936 roku, w którym to ter­minie osoby zainteresowane winne zgłosić się do tejże kancelarji celem ujawnienia swoich praw pod skutkami prekluzji.

Na Sieradzkich Szlakach 1988/3