Potok

Czajkowski 1783-84 r.

Potok att Nowey Wsi, parafia brzeznio (brzeźnio), dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: brak informacji o właścicielu.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Potok, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Sieradzki, parafia Brzeznio, własność prywatna. Ilość domów 12, ludność 110, odległość od miasta obwodowego 2.

Słownik Geograficzny:  

Potok,  os. leś., pow. sieradzki, gm. i par. Złoczew, odl. od Sieradza 17 w., ma 1 dm.

Spis 1925:

Potok, wś, pow. sieradzki, gm. Brzeźno. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 34. Ludność ogółem: 249. Mężczyzn 123, kobiet 126. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 249. Podało narodowość: polską 249.

Wikipedia:

Potok-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, w gminie Złoczew. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego. Z publikacji w nr 3-4/1935 r. czasopisma "Ziemia Sieradzka" wynika, że na gruntach wsi Potok (gospodarstwo Gruchota) pochowano zdrajcę, który wskazał Moskalom za 25 rubli miejsce biwakowania oddziału Makarego Drohomireckiego w lasach koło Pyszkowa. Wyrok śmierci wydał na niego gen. Edmund Taczanowski. Wyrok został wykonany przez żandarmerię powstańczą. Zdrajcę powieszono (akt nr 47 w parafii Brzeźnio).

1992 r.

Notariusz Antoni Pstrokoński 1813

XVI. Wieś Potok

114.o Chałup dwie pod numerami 1.m i 2.m z drzewa kostkowego stare. Dachy słomiane stare, kominy z gliny. Kazda ma drzwi czworo, sień, izbę, komorę, okno, piec i kominek z gliny, posowy z dyli, stodołę o dwóch samsiekach i oborkę.

115.o Chałupa pod numerem 3.m nowa z drzewa rzniętego; resztę ma wszystkiego co poprzedzaiące.

116.o Karczma bez stayni pod numerem 4.m stara, z drzewa kostkowego. Ma dwa okna, stodołę o iednym samsieku, oborkę i staienkę, resztę jak poprzedzaiące.—

117.o Chałupa pod numerem 5.m stara z drzewa kostkowego. Dach słomiany, komin z gliny. Ma drzwi troie, sień, izbę, komorę, okno, piec z kominkiem z cegły, posowę z dyli, stodołę o iednym samsieku przy chałupie i oborkę przy stodole.

118.o Chałupa pod numerem 6.m stara z drzewa kostkowego. Dach słomiany, komin z gliny. Ma drzwi dwoie, sień, izbę bez komory, okno, piec i kominek z gliny, posowę z dyli, stodołę o iednym samsieku przystawioną do chałupy i oborkę przy stodole.

119.o Dom pod numerem 7.m gdzie mieszkał potaznik, z drzewa kostkowego, stary dach pod szkudłami. Komin z gliny. Ma drzwi czworo, sień, izbę, komorę, okna dwa, piec i kominek z cegły, posowę z dyli, stodołę o iednym samsieku i oborkę osobną.— Naprzeciw tego domu szopa od popiołow z drzewa kostkowego, dach pod dranicami czyli deskami, stara zruynowana.

120.o Dwoiaki pod numerem 8.m z drzewa kostkowego stare, dach słomiany, komin z gliny. Ma drzwi siedmioro, sień, izby dwie, komory dwie, okna dwa, piece dwa, kominki dwa z cegły, posowę z dyli. Stodołę o iednym samsieku i oborkę.—

121.o Chałupa pod numerem 9.m stara zła, ma to wszystko co chałupa pod numerem szostym.—

122.o Chałupa pod numerem 10.m z drzewa rzniętego dobra. Dach słomiany, komin z gliny nadmurowany. Ma drzwi czworo, sień, izbę, komorę, okien dwa, piec i kominek z gliny, posowę z dyli, stodołę o 1. samsieku i oborkę.— Przy tey chałupie kuznia dobra z drzewa rzniętego, dach pod szkudłami, komin z gliny. Ma iednę drzwi na biegunach, okno iedno małe tylko zasuwane, posowę z dyli. Studnia ocembrowana z słupem i kosiorem.—

123.o Dwoiaki pod numerem 11.m nowe z drzewa rzniętego iuz przez teraznieyszą Panią Dożywotnią Jasnie Wielmożną Błeszyńską Starościnę postawione. Maią dach słomiany, komin z gruntu murowany, drzwi szescioro, sienie dwie, izby dwie, komory dwie, okien trzy, piece dwa, kominki dwa z cegły, posowy z tarcic, stodołę o dwoch samsiekach i oborkę przy stodole.

124.o Chałupka pod numerem 12.m z drzewa kostkowego zupełnie stara zła. Ma dach słomiany, kominisko z gliny, drzwi dwoie, sień, izbę, okienko, piec i kominek z gliny, posowę z dyli.—

Na koniec wzmiankuie się, iż co się tycze kominow wieyskich w Noweywsi, z tych iest cztery murowanych, piętnascie nadmurowanych, a cztery całe z gliny.—

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1820 nr 17

OBWIESZCZENIE.
Prezes Kommissyi Woiewództwa Kaliskiego.
Uwiadomia poniżey wyrażone wsie Obwodu Sieradzkiego, iż dla ich dogodności w roku bieżącym odrabiać będą Szarwark do Sekcyi Wielgie za Faktami Kommissarza Obwodu Wieluńskiego, iako to:
Wsie Kuźnia zagrzebska, Kuźnia błońska, Klonowa, Leliwa, Sokolenie, Lipcze, Owieczki, Godynice, Uników Isza część, Uników Szlachecki, Starce, Zwierzyniec, Robaszew, Niemojew, Świercze, Kloski, Groiec mały i Stanisławów, Groiec wielki, Łagiewniki, Złoczew miasto, Złoczewska wieś, Borzęckie, Boynów, Czarne, Huta Stara, Cegielnia, Miklerz, Huta Szklana, Ostrów i Rydzow, Podgorze, Krzaki, Wolka Brzezińska, Brzeźno, Borowisko, Nowa wieś z Pustkowiami, Potok, Przedgorze, Zapole, Stolec, Biesiń, Broszki, Dąbrowa miętka, Leszczyny, Lipno, Pyszkow, Niechmirów, Kamionka, Wolnica Niechmierowska, Gronów, Gronowek i Brzeźnice, Grabówka, Wolnica grabowska, Rusieckie Dąbrowy.
(...)Wsie tu wyrażone po odrobieniu Szarwarku winny składać Kwity Konduktorskie Kommissarzom tych Obwodów, z których teraz będą paletowane, i z wszelkiemi zażaleniami, iakieby mieć mogły, na Urzędników i Officyalistów drogowych, udadzą się do tychże Kommissarzy Obwodowych.
Aby zaś każda wieś wiedziała, iak stoi z powinnością Szarwarkową, i wiele ieszcze ma odrobić, tak z poprzednich lat zadeklarowanych Szarwarków, iako też i roku bieżącego, winna się udać do Kommissarza właściwego Obwodu i z nim się obrachować, gdyż w przeciwnym razie sama sobie winę przypisze, gdy przez rzeczonego Kommissarza, Kommissarzowi paletować maiącemu z większą ilością powinności, podaną zostanie, iakby się od niey należeć mogło.
Działo się w Kaliszu dnia 13. mca Kwietnia 1819 r.
Radoszowski.

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1822 nr 11

Sąd Policyi Prostey Powiatu Sieradzkiego.
LIST GOŃCZY.
Wszelkie władze Cywilne iako i Woyskowe uprzeymie wzywa, by Hieronima Gawrońskiego rodem z wsi Brzesk,. Ptu Szadkowskiego, młynarza na Pustkowiu Krasowie, gminy Rusiec Ptu tuteyszego mieszkaiącego, lat 28 sobie liczącego, katolika, żonatego, wzrostu dobrego, twarzy pełney, nosa małego, oczów niebieskich, włosów czarnych, dobrze porosłych.
O zamiar zabóystwa obwinionego, a w transporcie z wsi Potoka do dóbr złoczewskich należącey, dla niebacznego strzeżenia zbiegłego uiąć, wrazie rozpoznania starały się, i tego odstawić w prost Sądowi do Wielunia nakazały, którego ubiór następny:
Surdut czyli Sukmana z sukna niebieskiego wypłowiałego, zła, na guziki żółte zapinana, Szpancerek z sukna zielonego, barankami białemi podszyty, westka gredytorowa zielona, szlaczkiem kolorowym obwiedziona, i na guziki małe szmuklerskie zapinana, spodnie z sukna niebieskiego dobre, szelki rzemienne białe, chustka na szyi płócienna kolorowa, koszula z płótna lnianego, czapka rogata z sukna zielonego poszarzana, z barankiem siwym wąskim, bóty z rzemienia prostego na obczasach dobre.
Maleszewski, P. w Z. Pod. J. Boiemski.

Gazeta Warszawska 1822 nr 85

Sędzia T ybunału Cywilnego Woiewództwa Kaliskiego.

Podaie do publiczney wiadomości, iż dobra spadkowe po niegdy JW. Ignacym Błeszyńskim, mianowicie:

I. Miasto Złoczew z folwarkami, Złoczewski i Oleśnica zwanymi, tudzież z wsiami zarobnemi, to iest: wsią Złoczewską, Hutą starą i Hutą szklanną.

II. Folwark Buynów z wsiami zarobnemi, Buynow i Cegielnia.

III. Folwark Czarna z wsiami zarobnemi, Czarna i Zapowiednik.

IV. Folwark Miklesz z wsiami zarobnemi Miklesz i Borzęckie.

V. Folwark Nowawieś z zarobnemi wsiami, Nowawieś, Potok, Pustkowie, Dury, Pustkowie Borowiska; na koniec

VI. Folwark Gruiec mały, Stanisławów i Łagiewniki, wszystkie w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim Woiewództwie Kaliskiem leżące, z mocy Wyroku P. S. Trybunału Cywilnego Woiewództwa Kaliskiego, dnia 17 Maia r. b. na illacyią Sukcessorów powyżey rzeczonego JW. Ignacego Błeszyńskiego zapadłego, przez publiczną licytacyią w trzechletnią dzierżawę od S. Jana, to iest, od dnia 24 Czerwca r. b. poczynaiąc, każdy z powyższych rozdziałów oddzielnie przed W. Delegowanym tu w Kaliszu w sali Audyencyionalney Trybunału, w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny dnia 20 Czerwca r. b. o godzinie 3 z południa wypuszczone będą.

O warunkach licytacyi powyższych dóbr, inwentarzach gruntowych, czynszach, wysiewie, sprzętach siana, opłatach i daninie, oraz robociźnie, każdy pretendent licytacyi u Patronów: Woyciecha Probus, Jana Miczka, Xawerego Wołowskiego i Mateusza Rubach, iako też na gruncie dóbr Złoczewa u W. Buszyńskiego i Wolskiego dowiedzieć się zechce, i takowe przeyrzeć może.— Kalisz dnia 20 Maia 1822 r.

(podpisano) J. Michalski.

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1833 nr 31

Wypis do Nr.. 45,078.    WOIEWODZTWO KALISKIE.
LISTA IMIENNA
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 1. Płoski Roch, Syn Piotra, żołnierz, z pułku l. strzelców konnych. Mieysce urodzenia: Wies Bandrzychów, Obwód Łęczycki Woiewództwo Mazowieckie. Wiek: 36. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: dowody iego szlachectwa maią bydź zapisane w Księgach obywatelskich Obwodu Sieradzkiego. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:-. Uwagi:-.
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 2. Magnuski Bartłomiey, Syn Jana, żołnierz z pułku 1go strzelców konnych. Mieysce urodzenia: Wieś Magnus, Obwód Sieradzki. Wiek: 28. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: dowody szlachectwa maią bydź zapisane w mieście Kaliszu. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:-. Uwagi:-.
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 6. Lipski, (podług rodowodu Lipa) Antoni, syn Franciszka, żołnierz z pułku 3. strzelców pieszych.. Mieysce urodzenia: wieś Czernica w Obwo: Wieluńskiem (podług rodowodu wieś Opanowice Ob: Kaliskim.) Wiek: 27. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: Dowody iego szlachectwa maią bydź zapisane do ksiąg Woiewództwa Kaliskiego. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:-. Uwagi:-.
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 7. Rozmendek Tomasz, syn Woyciecha, żołnierz z pułku 1. piechoty liniowey. Mieysce urodzenia: Wieś Potok, w Obwodzie Sieradzkim. Wiek: 20. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: Dowody iego szlachectwa maią bydź zapisane do ksiąg Woiewództwa Kaliskiego. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:-. Uwagi:-.
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 10. Czohodzki Jan, żołnierz z pułku 3. strzelców konnych. Mieysce urodzenia: Wieś Morawki. Wiek: 27. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: Dowody iego szlachectwa maią bydź zapisane do ksiąg Woiewódzkich Kaliskich. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:-. Uwagi:-.
Nazwisko i Jmie, Jmie Ojca Pułk lub Korpus byłego woyska polskiego w którym służył: 13. Rybiński Michał, (podług Rodowodu z pułku Jego Krolewiczowskiey Mości Nr. 1. w którym służył iako żołnierz iest synem Jana i Maryanny z Grocholskich. Mieysce urodzenia: Wieś Dąbrowa obwód Sieradzki (zaś podług rodowodu wieś Psary w woiewództwie Mazowieckiem. Wiek: 34. Oświadczenie ustne, w czyim ręku lub gdzie, znayduią się dowody Szlachectwa iako też wymienienie miejsca, w którem do ksiąg obywatelskich zeznaie bydź zapisanym: Ma bydź zapisany szlachcicem w księgach Woiewództwa Kaliskiego. Stopnie Woyskowe lub Urzędy Cywilne, iakie wedle ich zeznania, Oycowie ich posiadali lub posiadaią:Oyciec iego miał bydź w Woysku Austryackim porucznikiem, i następnie Nadleśnym w lasach rządowych Lubochnia. Uwagi: Podług rodowodu pułku ułanów Jego Królewiczowskiey Mości xięcia Oranii Nr. 1. wszedł w służbę zaciągu dn. 2. Listopada 1817 r. lecz niewyrażono z którego woiewództwa.

 

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1835 nr 17

Urząd Municypalny miasta Kalisza reguluiąc księgę ludności dostrzegł wysiedlone czasowo lub na zawsze bez zażądania świadectw przepisanych
następuiące osoby:
Janecki Norbert z familią lat 29 żonaty kucharz rodem z Siemkowic.
Zmysłowski Mikołay lat 32 bezżenny służący rodem Ochla.
Żurawski Walenty lat 30 bezżen. służący rodem Brąszewic.
Zwierzyński Stanisław lat. 18 bezżen. służący rodem z Potok.
Z tego powodu Kommissya Wdzka poleca Burmistrzom miast i Woytom gmin w Wdztwie Kaliskiem, iako też wzywa wszelkie inne Władze, aby wrazie utrzymywania takowych osób znagliły ie do zażądania pozwoleń na przesiedlenie lub takowe przez właściwe Władze zażądali.   
Kalisz dnia 12/24 Kwietnia 1835 r.
Prezes SZMIDECKI. Sekr.    Jlny. Przedpełski.

Dziennik Urzędowy Gubernii Kaliskiej 1841 nr 48

Pisarz Trybunału Cywilnego 1 Jnstancyi Gubernii Kaliskiej.

Wiadomo czyni, iż na żądanie: 1. Stanisława. 2. Kazimierza braci Bartochowskich dziedziców dóbr Skomlina, w Skomlinie Powiecie Wieluńskim. 3. Agnieszki z Bartochowskich pierwszego ślubu Olszewskiej teraz Ludwika Adolfa dwóch imion Thiunie żony czyli obojga małżonków Thiunie zwłasnych funduszów się utrzymujących w wsi Brzeźno powiecie Sieradzkim. 4. Jgnacego Bąkowskiego dziedzica dóbr Ożarowa, w wsi Ożarowie Powiecie Wieluńskim i 5. Józefy z Wierzchlejskich i Emanuela Taczanowskich Małżonków z własnych funduszów się utrzymujących w wsi Rudzie Powiecie Wieluńskim mieszkających, zamieszkanie prawne do tego interessu u swego Obrońcy Franciszka Bielskiego Patrona przy Trybunale tutejszym w Kaliszu obrane mających, Aktem zajęcia przez Jana Sakowskiego Komornika Sądowego w dniu 6/18 Października 1841 r. zdziałanym zajęte zostały na przymuszone wywłaszczenie:

Dobra Ziemskie Nowa Wieś

składające się z folwarku i wsi Zarobnej Nowa Wieś, z folwarku i wsi Zarobnej Zapole, z wsi Zarobnej Potok z pustkowiów Dury, Borowisko i Jagielizna zwanych w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim, Gubernii Kaliskiej Gminie Nowa Wieś położone, Skarbu Królestwa Polskiego przez Prokuratoryą Jeneralną w Królestwie Polskiem w Warszawie Urzędującą działającego, zamieszkanie prawne w Kaliszu w Biórze Rządu Gubernialnego Kaliskiego obrane mającego, oraz Maryanny z Wierzchlejskich i Lucyana, małżonków Rembowskich dzierżawców dóbr tych, w wsi Nowa Wieś Powiecie Sieradzkim mieszkających dziedziczne obejmujące w sobie rozległości hub 201, morg 25, pkw. 43 miary Magdeburskiej, grunta których należą do klassy II. III. i IV. w której to rozległości Bory zajmują hub 49, morg 3, pkw. 170, nieużytki hubę jednę, morg 8, pkw. 21, a reszta w gruntach łąkach, ogrodach i w placach pod zabudowaniami.

Zabudowania w dobrach tych są z drzewa budowane w wsi Zapole tylko dom folwarczny owczarnia, stodoła i cztery chałupy murowane.

W dobrach tych jest włościan pańszczyznę robiących pułrolników 15, zagrodników 30, komorników 18 i komornic 8.

Czynszowników niestałych 1. Marcin Wiśniewski. 2. Kacper Ja­ nowski. 3. Faustyn Olejnicki. 4. Kaźmierz Kamiński. 5. Kaźmierz Błachowski. 6. Józef Stępień. 7. Augustyn Piotrowski. 8. Grzegorz Respondek. 9. Szymon Gryga. 10. Andrzej Piotrowski 11. Paweł Respon­ dek. 12. Ludwik Romowicz. 13. Szymon Zarnowski. 14. Wincenty Gołąb. 15. Szczepan Pustelnik, od których czynsz w akcie zajęcia jest wyszczególniony.

Dzierżawcą dóbr tych jest Lucyan Rembowski z których płaci rocznej dzierżawy po złotp. 7401, któremu dzierżawa z dniem Sw. Jana Chrzciciela 1842 roku się kończy.

Akt zajęcia wyż z daty powołany Lucyanowi Rembowskiemu jako Dozorcy i jako Wójtowi Gminy Nowa Wieś, oraz Jakubowi Bojemskiemu Pisarzowi Sądu Pokoju Powiatu Sieradzkiego w dniach 6/18 i 18/30 Października 1841 roku wręczony, następnie w księdze wieczystej właściwej w Kancellaryi Ziemiańskiej Gubernii Kaliskiej w dniu 4/16 Listopada 1841 roku a w Księdze Zaregestrowań Trybunału tutejszego w dniu 6/18 t. m. i r. zarestrowany.

Sprzedaż dóbr tych odbywać się będzie na Audyencyi Publicznej Trybunału Cywilnego Gubernii Kaliskiej w Kaliszu w miejscu zwykłych posiedzeń wraz z inwentarzem w akcie zajęcia wpisanym, którą dyryguje Franciszek Bielski Patron jako Obrońca Extrahentów.

Warunki licytacyi i przedaży w Biórze Pisarza Trybunału i u tegoż Patrona Bielskiego każden z interessentów przejrzeć sobie może.

Pierwsze ogłoszenie warunków licytacyi i przedaży dóbr tych na Audyencyi publicznej Trybunału tutejszego w dniu 2/14 Stycznia 1842 r. o godzinie 10 z rana nastąpi.

w Kaliszu dnia 6/18 Listopada 1841 r.

Franciszek Salezy Wołowski.

Warszawska Gazeta Policyjna 1851 nr 217

Ważniejsze zdarzeniu zaszłe w Królestwie.

Od uderzenia piorunu śmierć ponieśli: nakoniec w tymże dniu* Małgorzata Kurek 16-letnia dziewczyna wiejska z wsi Potoku pow. Sieradzkiego.

*24 z. m.

Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego 1861 nr 178

(N. D. 3523) Dyrekcya Szczegółowa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego Gubernii Warszawskiej w Kaliszu.

Podaje do powszechnej wiadomości, iż na zasadzie art. 7 postanowienia Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego z d. 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 r. i upoważnień przez Dyrekcyą Główną Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego udzielonych, następujące dobra ziemskie, za zaległość w ratach Towarzystwu należnych, wystawione są na przedaż przymusową przez licytacyę publiczną w m. Kaliszu w pałacu sądowym przy ulicy Józefiny w Kancellaryach hypotecznych, poniżej wymienionych:

Termin sprzedaży d. 20 Lutego (4 Marca) 1862 roku.  

17. Nowa Wieś, Zapole, Dury i Patek, z wszystkiemi przyl. i przynal. w Ogu Sieradzkim położone, raty zaległe rs. 479 kop. 38, vadium rs. 1665, licytacya od summy rs. 12,465, przed Rejentem Janem Niwińskim.  

(…) Sprzedaże wzmiankowane odbędą się w terminach powyżej oznaczonych poczynając od godziny 10 z rana w obec delegowanego Radcy Dyrekcyi Szczegółowej, gdyby zaś Rejent przed którym przedaż ma się odbywać był przeszkodzony, licytacya odbędzie się w jego kancellaryi przed innym Rejentem który go zastąpi. Wrazie niedojścia do skutku przedaży dla braku licytantów którychkolwiek dóbr pierwostronnie wymienionych, druga i ostateczna przedaż od zniżonego szacunku odbytą będzie bez dalszych nowych doręczeń.

Warunki licytacyjne są do przejrzenia w własnych księgach wieczystych i w biurze Dyrekcyi Szczegółowej.

Kalisz dnia 11 (23) Lipca 1861 r.

Prezes, Szymanowski.

Pisarz, Janczewski.

Dziennik Powszechny 1863 nr 288

(N. D. 5689) Sąd Poprawczy Wydziału Kaliskiego. Wdniu 2 Lipca r. b. w boru do Nowej wsi w Powiecie Sieradzkim należącym, znalezione zostały zwłoki Alexandra Rumowicza gospodarza rolnego z wsi Potok, w ziemi zakopane ze śledztwa jest pewność że Rumowicz przez kilku ludzi do jego domu przybyłych w dniu 28 Czerwca r. b. zabrany i w przyległym boru powieszony a następnie w tym samym boru i miejscu zagrzebany został; gdy wszakże niemasz żadnych poszlak ktoby był sprawcą tego zabójstwa, Sąd Poprawczy wzywa niniejszem obwieszczeniem, aby ktokolwiek powziąwszy o sprawcach czynu tego wiadomość, do najbliższego Sądu zgłosić się zechciał.

Tyniec pod Kaliszem d. 26 Paźdz. 1863 r.

Sędzia Prezydujący, Ruprecht.

Zorza 1896 nr 3

Z listów do Zorzy.

Zpod Zduńskiej Woli.

Wszystko ma swój koniec. Długą mieliśmy jesień, ale skończyła się, a zima nawiedziła nas ze śniegiem i mrozikami lub nawet mrozami. Bieda z tą zimą! Opał coraz więcej kosztuje, po drzewo trzeba daleko jechać i drogo płacić za nie, węgiel kamienny znajduje się bliżej, ale jest jeszcze droższy. Przyszła kolej na torf, a niezłe to paliwo, tylko trzeba się z nim obeznać.

Na Kujawach, nawet na tak zwanych Kujawach borowych, gdzie niedawno lasów było dużo, torf jest w użyciu od lat kilkudziesięciu. Najlepsze są do niego małe piecyki żelazne. W tamtych stronach płaci się za nie po trzy ruble, tutaj żądają po pięć; gdyby było więcej zapotrzebowania, wnet staniałyby. Taki piecyk bardzo mała ilość torfu ogrzewa, są na nim fajerki, więc jak na angielskiej kuchence można ugotować jedzenie. Torf także stanieje, gdy go więcej dobywać będą z ziemi; na Kujawach płaci się po trzy ruble za sążeń, a tu kosztuje on pięć rubli.

Niezawodnie ziemia żadnym płodem tak sowicie nie opłaca trudów, jak owocami. Dlaczego tak mało mamy sadów? Dlaczego każda chata wiejska nie jest otoczona sadkiem owocowym? W okolicach Złoczewa, w parafji brzezińskiej, znajduje się kolonja, zwana Potokiem. Gospodarze tam osiadli, nie wiem z czyjej zachęty, pozakładali ogródki, szczególniej jeden z nich, nazwiskiem Lasota, starannie pielęgnuje swoje drzewa, które odpłacają mu się sowicie za owo staranie. Z jednej jabłoni zebrał naprzykład 16 ćwierci jabłek, a ćwierć sprzedał po 2 ruble! Jedno więc drzewo przyniosło 32 ruble dochodu czystego. Wprawdzie owoc corocznie nie rodzi tak obficie, ale bądź co bądź, nic tak bardzo nie opłaca się, jak sad. Nie trzeba przecie poprzestawać na wisienkach i śliweczkach w marnych gatunkach, tylko postarać się o lepsze odmiany owoców zimowych.

Parafję Marzeńską opuścił proboszcz ks. Kobyliński, a ludność żegnała go z ogromnym żalem; bardzo to dobrze świadczy nietylko o przewodniku, ale i o parafjanach, że umieli ocenić pracę, często przykrą nawet, ale pożyteczną, bo wiodącą ku dobremu.

Ale miłość dla tego, który ich opuścił, niechaj nie odstręcza od nowo przybyłego, bo ten, choć na inny sposób, ma to samo zadanie przed sobą, to jest, prowadzenie ludzi ku dobremu. A. M.

_________________________________________________________________________________

Tydzień Piotrkowski 1896 nr. 5

_________________________________________________________________________________

Gazeta Kaliska 1896 nr. 8

(...) Dlaczego tak mało mamy sadów? Dlaczego każda chata wiejska nie jest otoczona sadkiem owocowym? W okolicach Złoczewa, w parafji brzezińskiej, znajduje się kolonia, zwana Potokiem. Gospodarze tam osiadli, nie wiem z czyjej zachęty, pozakładali ogródki, szczególniej jeden z nich, nazwiskiem Lasota, starannie pielęgnuje swoje drzewa, które odpłacają mu się sowicie za owo staranie. Z jednej jabłoni zebrał naprzykład 16 ćwierci jabłek, a ćwierć sprzedał po 2 ruble! Jedno więc drzewo przyniosło 32 ruble dochodu czystego. Wprawdzie owoc corocznie nie rodzi tak obficie, ale bądź co bądź, nic tak bardzo nie opłaca się,jak sad. Nie trzeba przecie poprzestawać na wisienkach i śliweczkach w marnych gatunkach, tylko postarać się o lepsze odmiany owoców zimowych. (...) 

Gazeta Kaliska 1907 nr 151

W kolonii Potok, w pow. sieradzkim, utonął w strudzę, chory na padaczkę, Ignacy Bruchot, lat 22.

Godzina Polski 1917 nr 80

Z Sieradzkiego.

Ruch oświatowy w Sieradzkiem zatacza coraz to szersze kręgi. Za przykład mogą posłużyć wieś Potok, w której z inicyatywy włościanina J. Lasoty założono szkołę. Brzeźnio i Barczew, Dębołęka, Nowa-Wieś, Krzaki, Ostrów, Zgorze i Zadole. Czytelnictwo rozwija się też coraz bardziej. Gdyby inne wsie w gub. Kaliskiej poszły za przykładem wyżej, wymienionych, nie byłoby w tej gub. analfabetów.

Obwieszczenia Publiczne 1918 nr 15

Wezwanie publiczne.

Sąd pokoju w Kuśniu, pow. Sieradzkiego, okręgu sądowego Kaliskiego na podstawie art. 581 i 3091 U. P. C. wzywa nieobecnego Szymona Gruchota, aby w terminie 4-miesięcznym stawił się w tutejszym sądzie w charakterze spadkobiercy w sprawie z powództwa Marjanny, urodzonej Gruchot, zamężnej Bronka, o podział spadku, pozostałego po zmarłej w kolonji Potok, gm. Brzeźno, pow. Sieradzkiego, Agacie I-voto Gruchot II-voto Woźniakowskiej.

W razie jeżeliby wymieniony Szymon Gruchot w oznaczonym terminie i miejscu nie stawił się osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika, lub też nienadesłał piśmiennego objaśnienia, na żądanie reszty spadkobierców, sprawa rozpoznana będzie bez niego.

Kuśnie, d. 20 marca 1918 r.

Sędzia pokoju:

M. Białecki.

Sekretarz sądu.

A. Muszyński.

Obwieszczenia Publiczne 1918 nr 29

Obwieszczenie.

Wydział hipoteczny powiatowy w Sieradzu, stosownie do żądania, obwieszcza, że na d. 18 grudnia 1918 r. wyznacza się termin do regulacji hipoteki osady włościańskiej tabeli N° 4, położonej we wsi Potok, gm. Brzeźno, pow. Sieradzkiego, składającej się z 29 1/2 mórg gruntu z budynkami, a należącej do Władysława Wesołowskiego, jako jedynego sukcesora Michała i Wiktorji małż. Wesołowskich.

Wzywa się niniejszem interesowanych do zgłoszenia swoich praw w terminie oznaczonym, pod skutkami prekluzji. 

______________________________________________________________________________

Ziemia Sieradzka 1919 sierpień

______________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

Ziemia Sieradzka 1920 luty

_________________________________________________________________________________

Wola Ludu 1921 nr 38

Z POWIATU SIERADZKIEGO.
Ruch ludowy na terenie naszego powiatu poczyna szerzyć się ku niezadowoleniu Luendecji. Coraz więcej
powstaje nowych Kół P.S.L.: i tak w ostatnich tygodniach zawiązano następujące Koła:
1) We wsi Włocin, gm. Gruszczyce, zapisało się na członków 25 gospodarzy, przyczem do Zarządu powołano: Stanisława Ludwiczaka, jako prezesa, Jana Maciejczaka, na zastępcę prezesa, oraz Bolesława Piotrowskiego na skarbnika i sekretarza.
2) We wsi Miedźno, gm. Męka, przystąpiło do stronnictwa 20 członków. Do Zarządu Koła wybrani zostali: Stanisław Wróblewski, prezes, Władysław Sobczak, zastępca prezesa, Marcin Makowski, skarbnik, Jan Łukomski, sekretarz.
Wreszcie objaw nader charakterystyczny: oto we wsi Potok, gm. Brzeźno, rodzinnej wiosce posła Kuśmierka, z grupy Dubanowicza, gospodarze w dniu 20 listopada r. b. samorzutnie zwołują zebranie organizacyjne i po omówieniu programu P.S.L., oraz wyczerpującej dyskusji, sąsiedzi posła Kuśmierka, a nawet jego powinowaci i krewni przyszli do przekonania, że najlepiej dla nich będzie, jeżeli skupią się pod sztandarami P.S.L. To też cała wieś z wyjątkiem posła Kuśmierka, oraz kilku starców, przystąpiła do stronnictwa organizując Koło P.S.L. Skład Zarządu tego Kółka stanowią: Prezes Stanisław Żarnecki, zastępca prezesa Antoni Galus, sekretarz Stanisław Baśnik.
Należy zaznaczyć, że do zorganizowania tego Kółka wielce się przyczynił p. Stanisław Zarzewski, oraz p. Baśnik.
Pozatem należy podkreślić nadzwyczaj owocną działalność Kółka P.S.L. we wsi Mogilno, gm. Dzierzązna. Ogół członków Kółka jest uświadomiony pod każdym względem, rozumie potrzeby organizacji. Zarząd jest ruchliwy i sprężysty: zwołuje regularnie co miesiąc zebrania, w których nader wyczerpująco omawiane są różne bolączki życia społecznego i środki, jak złemu zaradzić. Zarząd tego Koła, oraz delegat na Kongres ludowy, p. Józef Sujecki, wielce się przyczynili i przyczyniają do rozwoju stronnictwa w Ziemi Sieradzkiej. Ludzie ci nie żałują swoich trudów, ażeby w odległych częstokroć wioskach uświadamiać i pouczać swoich braci. Dzięki ich pracy coraz więcej chat poczyna rozumieć, co to jest idea ludowa. To też wdzięczność należy się tym działaczom zwłaszcza, że, jak większość mieszkańców wsi Mogilna, są to ludzie niezamożni, grunta bowiem jakie posiadają, to lotne piaski, nadające się raczej na zalesienie, niż na prowadzenie gospodarstwa polnego. A jednak Mogilno jest niezdobytą fortecą ludową!
E. Wyganowski.
Przew. Zarządu P.S.L. w Sieradzu.

Ziemia Sieradzka 1921 marzec

Dnia 11 marca 1922 r. wystrzałem z rewolweru skierowanym w usta pozbawił się życia Stefan Ośrodek lat 22, zam. we wsi Potok gm. Brzeźno żołnierz 2 pułku ułanów. Przyczyną samobójstwa była obawa przed karą.

Ziemia Sieradzka 1922 nr 43

Kandydaci na posłów do Sejmu z Okręgu Łódź, Łask i Sieradz, Chrześcjańskiego Związku Jedności Narodowej.
Lista Nr 8.
1) Kazimierz Rokosowski, rejent, Zduńska-Wola;
2) Henryk Lipski, Dyrektor Gimnazjum Zamojskiego, Warszawa;
3) Dr. Franciszek Rąb, dr. prawa i filozofji, Łódź;
4) Kuśmierek Andrzej, rolnik, poseł do Sejmu, Potok, gm. Brzeźno, pow. Sieradzki;
5) Debich Bernard, robotnik, Pabjanice;
G) Gaszyński Czesław, inżynier, Charbice Górne, gm. Puczniew, pow. Łódzki;
ZASTĘPCY:   
7) Kikowski Szczepan, rolnik, Dzigorzew, gm. Charłupia-Mała, pow. Sieradzki;
8) Węgrowski Józef, rolnik, Dąbrowa, gm. Pruszków, pow. Łaski;
9) Lewandowski Józef, tkacz, Zgierz, powiat Łódzki;
10) Gocek Marjanna, żona rolnika, Podłężyce, gm. Męka, pow. Łaski;
11) Ks. Niedźwiedzki Stefan, prob. par. Lutomiersk, pow. Łaski;
12) Podziemski Zygmunt, dr. Medycyny, Szczerczów, pow. Łaski.

 

Obwieszczenia Publiczne 1922 nr 54

Wydział hipoteczny, powiatowy, w Sieradzu obwieszcza, że na d. 17 października 1922 r. wyznaczony został termin pierwiastkowej regulacji hipoteki dla osady włość., położonej we wsi Potok, gm. Brzeźnio, pochodzącej z os. oznaczonej w tab. likw. Nr. 17, przestrzeni 19 mórg 199 pręt., znajdującej się w posiadaniu Józefa Świtonia.

W terminie powyższym osoby interesowane winny zgłosić swoje prawa, pod skutkami prekluzji.

 

Gazeta Kaliska 1925 nr 194

— Morderstwo. We wsi Potok, pow. Sieradzkiego dokonano tajemniczego zabójstwa z zasadzki. Nazwisko zabitego dotychczas nie ustalone. Energiczne dechodzenie celem wykrycia zabójcy prowadzi się.

Obwieszczenia Publiczne 1928 nr 8

Wydział hipoteczny powiatowy w Sieradzu obwieszcza, że na dzień 2 maja 1928 r. wyznaczony został termin pierwiastkowych regulacyj hipotek dla niżej wymienionych osad:

2) południowej połowy osady we wsi Potok, gm. Brzeźno, zapisa­nej w tab. pod Nr. 9, przestrzeni 10 morgów 237,5 prętów z połową bu­dynków, należącej do Marcina i Cecylji małż. Kuzników;

3) południowej połowy osady we wsi Potok, gm. Brzeźno, prze­strzeni 15 morgów z prawami do serwitutów, zapisanej w tab. pod Nr. 11, należącej do Ignacego i Stanisławy małż. Rosiaków;

4) północnej połowy osady we wsi Potok, gm. Brzeźno, prze­strzeni 15 morgów 91 prętów z prawami do serwitutów, zapisanej w tab. pod Nr. 10, należącej do Stanisławy i Kazimierza małż. Pokraka;

5) południowej połowy osady we wsi Potok, gm. Brzeźno, prze­strzeni 15 morgów 91 prętów, z prawami do serwitutów, zapisanej w tab. pod Nr. 10, należącej do Józefa i Weroniki małż. Pokraka.

W powyższym terminie winny zgłosić się osoby interesowane w kancelarji hipotecznej, pod skutkami prekluzji.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1928 nr 14

WYKAZ STOWARZYSZEŃ I ZWIĄZKÓW, ZAREJESTROWANYCH PRZEZ WOJEWODĘ ŁÓDZKIEGO.

L. p.

24. 5. 1928 L. B. P. 3460 Kółko Rolnicze „Rozwój" w Potoku, gm. Brzeźno, pow. Sieradzki.

 

Goniec Sieradzki 1928 nr 59

— (s) Hodowla bydła w powiecie Sieradzkim. Rolnicy krajów zachodnich zrozumieli już dawno, że podstawą dobrobytu drobnego rolnictwa nie może być uprawa zbóż, stosowana w większych majątkach gdzie produkcja na znacznych obszarach jest tania, szczególnie przy użyciu mechanicznej siły pociągowej ale jest nią hodowla zwierząt gospodarczych o kierunku dochodowym.
Przykładem może być Danja, która przed kilku dziesięciu laty była b. ubogim państwem właśnie z tego powodu, że gospodarstwa w większości starały się produkować zboże, nie wystarczające jednak na wewnątrzną produkcję.
Zwrot na lepsze nastąpił z chwilą zajęcia się hodowlą bydła, trzody chlewnej, kur — od tego czasu dobrobyt rolników duńskich stale wzrasta.
Rolnicy polscy znajdują się właśnie w takim samem położeniu jak Duńczycy przed 50 laty, — opierając swój dochód na produkcji zbożowej, której zbiór z powierzchni jest niski, pracują nieekonomicznie i dlatego bilans gospodarstwa zamykają deficytem.
Gospodarstwa hodowlane poza dochodem z nabiału — w naszych warunkach mówić można narazie tylko o hodowli bydła — uzyskują zwykle większy zbiór zboża z jednostki powierzchni, mając do dyspozycji większy kapitał obrotowy, za który nabywać mogą lepsze ziarno siewne; nawozy pomocnicze, nadto nawóz wyprodukowany we własnem gospodarstwie zawiera więcej składników pokarmowych, a razem tworzy warsztat pracy oparty na zdrowych podstawach, gwarantujących w normalnych warunkach dochodową gospodarkę.
Zrozumienie znaczenia hodowli bydła w powiecie Sieradzkim jest stosunkowo niewielkie — dopiero od kiku lat daje się zauważyć zmiana na lepsze, na co wpłynęły mleczarnie jak również akcja samorządu powiatowego, który w porozumieniu z organizacjami rolniczemi zakupił od 1927—1928 11 stadników rasy nizinnej, celem zapoczątkowania akcji hodowlanej w kierunku poprawy istniejącego pogłowia bydła w powiecie.   
W roku bieżącym poparcie ze strony Samorządu Powiatowego akcji hodowlanej w pow. Sieradzkim okazało się b. wybitne, co należy zawdzięczyć przedewszystkiem p. Staroście Jellinkowi, który jako Przewodniczący Wydz. przyczynił się do znalezienia środków na zakup gniazd zarodowych bydła nizinnego jakoteż knurów rasy angielskiej białej wielkiej.
Ogólnie przeznaczył Sejmik Sieradzki na hodowlę bydła i świń w roku budżetowym 1928-9 — 30.000 zł, z czego zakupiono dotąd 10 krów i 5 stadników rasy nizinnej, tworząc gniazda zarodowe, złożone z 2 krów i stadnika.
Gniazd istnieje pięć i umieszczone są w następujących miejscowościach: w Potoku u Antoniego Ośrodka, Przedgórczu u Mateusza Kowalczyka, Męce u Łucjana Pijarskiego, Charłupi-Wielkiej u Bolesława Mieszczańskiego i Wróblewie u Czesława Pietrzyńskiego.
W najbliższym czasie zakupi Sejmik Sieradzki dalsze gniazda bydła i kilkanaście knurów — opóźnienie w nabyciu materjału hodowlanego nastąpiło wskutek upałów, w czasie których przewóz inwentarza na dłuższy dystans jest nader ryzykownem. B.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1929 nr 3

Ogłoszenia

Powiatowego Starosty w Sieradzu o rejestracji spółek wodnych.

Starostwo Sieradzkie stosownie do art. 222 p. 4 Ust. z dnia 19.IX, 1922 r. Dz. Ust. 102, poz. 936 ogłasza, że dnia. 11 maja 1926 r. zatwierdzony został statut spółki wodnej we wsi Potok, gminy Brzeźnio.

Spółka wodna nosi nazwę „Potok".

Celem spółki jest osuszenie gruntów członków spółki według przedłożonego Starostwu projektu technicznego.

Statut spółki wodnej uchwalony przez członków na zebraniu organizacyjnem, ułożony został według wymogów okólnika Min. Rob. Publ. z dnia 20.VII. 1923 r. Nr. 417/23 (Monitor Polski Nr. 161, poz. 225).

Sieradz, dnia 21 stycznia 1929 r.

Starosta Powiatowy

(—) J. Jellinek.

_________________________________________________________________________________

Ziemia Sieradzka 1930 kwiecień

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

Echo Łódzkie 1930 kwiecień

_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________

 Echo Sieradzkie 1931 maj

_________________________________________________________________________________

Obwieszczenia Publiczne 1932 nr 103

Komornik sądu grodzkiego w Kaliszu, rewiru IV, zam w Kaliszu, przy ulicy Kościuszki Nr. 6, na zasadzie art. 1146 U. P. C. obwieszcza, że w dniu 24 lutego 1933 roku, o godzinie 10-ej z rana, w sali posiedzeń wydziału cywilnego sądu okręgowego w Kaliszu, sprzedawana będą prawa Antoniego i Łucji małż. Gąsiorów, stanowiące 3/5 cz. do 1/2 osady położonej we wsi Potok, gm. Brzeźnio, pow. sieradzkiego, oznacz. Nr. 7 likw. przestrzeni ta połowa 7 mórg 163 pr. z serwitutami na której znajdują się: 1) dom mieszkalny z bali sosnowych, 2) stodoła z bali, i 3) studnia z żórawiem oraz koń i wóz. Obsiano 3 1/2 m. żytem i 1/2 m. jęczmieniem.

Powyższa nieruchomość w zastawie nie znajduje się, książki hipotecznej nie ma, prawa Antoniego i Łucji małż. Gosiorów, sprzedane będą w całości według protokułu zajęcia z dnia 18 kwietnia 1932 roku, na żądanie Stanisława Frąsia.

Licytacja rozpocznie się od sumy szacunkowej 3.000 złotych; przyczem do przetargu dopuszczone będą osoby, które złożą wadjum w kwocie 10%.

Akta, tyczące się sprzedaży, mogą być przeglądane w kancelarji wydziału cywilnego sadu okręgowego w Kaliszu. Nr. E. 1252/32.

Echo Sieradzkie 1932 26 październik

Z WYSTAWY W SIERADZU.

Staraniem Okręgowego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych urządzono w dniu 21 bm. w sali Teatru Miejskiego w Sieradzu wystawę prac przysposobienia rolniczego młodzieży, samodzielnych gospodarzy i Kół Gospodyń Wiejskich.

O godz. 10 rano odbyło się nabożeństwo w kościele SS. Urszulanek, które odprawił ks. prof Bińkowski, zaś podniosłe okolicznościowe kazanie wygłosił ks. proboszcz Fr. Jabłoński z Wągłczewa, poczem wszyscy uczestnicy przy dźwiękach orkiestry strażackiej ruszyli przed teatr, gdzie po kilkuminutowem oczekiwaniu przybył p. starosta inż. Boryssowicz, naczelnik Wydziału Wojewódzkiego Szustak i dyrektor Wojewódzkiego Związku Organizacyj i Kółek Rolniczych p. Kawczak.

Pierwszy zabrał głos p. starosta, który w krótkich słowach scharakteryzował znaczenie przysposobienia rolniczego oraz dziękował za wzięcie tak licznego udziału w wystawie; wkońcu zwrócił się z prośbą do delegata z Województwa p. Szustaka o przecięcie wstęgi i otwarcie wystawy. Po dokonaniu tej ceremonji wszyscy weszli do sali badawczo oglądając wystawę.

Na wstępie rzucała się w oczy hodowla królików, kur, gołębi i warzywa Działu Pracy więzienia sieradzkiego. Króliki: t. zw. Kastor - Rex na męskie futra 14—18 zł, Chinchile - Rex na damskie futra (kołnierze) sztuka 12—15 zł., Angory - Białe wełna z nich jest przeznaczona na najdroższe przetwory wełniane, przedewszystkiem na lotnictwo i narciarstwo sztuka 18—23 zł. Duże kury Karmazynki (rasa amerykańska) gołębie grzywacze oraz obszerny dział warzyw.

Następnie obszerny dział ziemiopłodów Związku Młodzieży Ludowej, którzy wzięli udział z Potoka, Orzeszyna, i Brzeźna. Według książek jakie prowadzę poszczególne związki sprawdzane przez instruktorów wykazano, że na 1 ha rodzi się, zaledwie według kategoryj ziemi i uprawy: kukurydza 119 korcy, cebula 360—480 korcy, buraki 822—1.382 k., Mak 20, marchew czerw., 648 korcy, marchew biała 542, kartofle wcześnie jadalne 436 korcy i t. d.

Nadto Koło Młodzieży z Brzeźna wystawiło piękne roboty bieliźniane jak haftowane w kolorach serwety, obrusy, bluzki, fartuchy i t. p.

Podobny dział wystawiło Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej: Złoczew stos buraków, których plon wykazał z 1 ha 1,413 korcy, dalej z Burzenina dało się zauważyć piękne godło państwa zrobione z kukurydzy, zaś z Sieradza i Wróblewa zbiory nasion ogrodowych i hodowla kwiatów z pięknemi ogródkami. Również S. M. P. wzięło udział z Klonowy, Wągłczewa i Małkowic.

Zespół Rolny Strzelecki z Izabelowa i Rossoszycy buraki z 1 ha 1000—1260 korcy, oraz z Burzenina piękny koński ząb.

Koło Gospodyń Wiejskich z Orzeszyna przetwory owocowe i surowe warzywa, dalej Koła te z Wróblewa, Wągłczewa, Brzeźna, Smardzewa i Kobierzyna przetwory owocowe marynaty ogrodowe warzywa itp. Kółko Rolnicze Wrząca stos buraków, których waga jednego wynosi 4 i pół kg. zaś z 1 ha zebrano 1620 korcy buraków i 180 liści.

Dalej rasowa hodowla kur p. Nejmana z Krobanowa gm. Zd. Wola.

Przyznane nagrody przez komisję wystawową podamy później.

Echo Sieradzkie 1932 11 listopad

SKRADZIONO weksel na 500 złotych płatny 1 maja 1928 r. podpisany przez Jana Kiełbaskę z Klonowy, który unieważniam. Antoni Ośrodek z Potoka.

Echo Sieradzkie 1933 5 kwiecień

Z O. T. O. I K. R. W SIERADZU.

W ostatnich dniach m. lutego w m. marcu przeprowadzono na terenie powiatu 11 kursów rejonowych dla młodzieży pracującej w przysposobieniu rolniczem.

Kursy odbyły się w Burzeninie, Potoku, Dusznikach, Brzeźniu, Szadku, Krokocicach, Męce, Rossoszycy, Wróblewie, Złoczewie, Zd. Woli.

W kursach wzięło udział 250 uczestników zespołów rolnych Związku Strzeleckiego Zw. Młodzieży Ludowej i S. M. P.

Kursy odbyły się pod przewodnictwem inż. A. Baranowskiego, tematy zespołowe referowali instruktorzy rolni w Sieradzu.

Echo Sieradzkie 1933 17 październik

WYSTAWA ROLNICZA W SIERADZU

Prace konkursowe młodzieży przysposobienia rolniczego.

Staraniem Okręgowego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Sieradzu w dniu 13 b. m. w Teatrze Miejskim odbyło się otwarcie Wystawy Rolniczej prac konkursowych młodzieży pracującej w przysposobieniu rolniczem gospodyń i gospodarzy — pracujących w konkursach i samodzielnych gospodarzy. Wzięli udział: Związek Młodzieży Ludowej, Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej, Związek Strzelecki i samodzielni gospodarze.

O godz. 1-ej przybył Zastępca Starosty p. Eichblat i wygłosił krótkie przemówienie, miedzy innemi wyjaśnił że p. Starosta nie mógł osobiście przybyć gdyż musiał wyjechać w sprawach służbowych do województwa. Następnie powitał delegata z Izby Rolniczej p. Kaw[czaka], przedstawicieli społeczeństwa i młodzież przysposobienia rolniczego.

Po przecięciu wstęgi wszyscy udali się na zwiedzanie wystawy.

Najpierw zwiedzono prace konkursowe Związku Młodzieży Ludowej. Męka. Zespół buraczany. Duże buraki przystrojone w zieleń pod kierunkiem przodowniczki Janiny Gockówny.

Krobanów. Wystawa bardzo wzorowo urządzoną. Kwietniki, wykresy zbiorów kwiatowych przedstawiają piękny wygląd. Przodownikiem tego zespołu jest p. Marianna Ratajczykówa, zaś wzorową doradczynią p. Sroczyńska.

Dodać należy że oddział Krobanów na terenie okolic Zduńskiej-Woli jest jeden z lepszych oddziałów.

Szadkowice. Zbiór buraków z 1-ha 1.200 m3. Widać piękne okazy. Przodownikiem jest p. Bolesław Turalczyk.

Brzeźno. Zespół soji (soja u nas jest mało znana niżej opiszemy szczegółowo) której przodownikiem jest p. Królak Ignacy. Zbiór z 1-ha 21 m. 3.

Potok. Kartofle jadalne "Rozafolje" zbiór z 1 ha 540 m3. Przodownik p. Muszalski.

Zbiór soji jak można wnioskować najlepszy bo 32 mtr. z 1-ha. Marchew 3 zespołów przeciętnie z 1 ha 720 m.

Orzeżyn. Zespół cebulowy jest to największy najobfitszy zbiór z 1-ha 250 m. Przodow. p. Ant. Feliksiak.

Dalej następuje Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej, gdzie skolei przystępujemy do zespołu. Burzenin. Jest to jedyny zespół który hoduje króliki, piękne okazy w klatkach własnego wykonania. Dalej półka na kwiaty gustownie ułożone, nasiona tychże kukurydza której zbiór z 1-ha wynosi 106 metr.

Na uwagę zasługuję pięknie wykonany kwiat "Szarotka" z kukurydzy.

Wągłczew. Na uwagę zasługuję zrobiony kosz do przechowywania cebuli. Jest to największy zbiór z 1-ha 400 mtr.

Sieradz. Na uwagę zasługuje bardzo starannie opracowane plany ogródków kwiatowych przy domach mieszkalnych.

Warta. Piękna oznaka godło S. M. P. na którą każdy uwagę zwraca, wykonana z kwiatów. W torebkach nasiona kwiatów. Kwiat w wazonach i t. p.

Brzeźno. Dużo pięknych kwiatów żywych, plantacje z kwietnikami przy domkach.

Szadek. Marchew pastewna zbiór z 1-ha 507 m. Związek Strzelecki.

Krobanów — kwiaty i sofa.

Burzenin — marchew. Izabelów — kukurydza.

Dalej mleczarnia Brzeźno — częściowo narzędzia mleczarskie plany budowy mleczarni w Brzeźniu murowanej rozm. 13\16 mtr. której koszt wynosił 12.690 zł.

Dalej wzór kuchni koła gospodyń wiejskich, pięknie urządzona spiżarnia z przetworami owocowemi, warzywami i winami. Ogródki kwiatowe, przy których miejsce do zabaw dla dzieci. Bufet zbiorowy będzie urządzony w niedziele 15 b. m. Dochód z bufetu będzie przeznaczony na sekcje koł. gospodyń wiejskich.

Jak zaznaczyliśmy wyżej zwraca uwagę Wystawy soja.

Soja została sprowadzona do nas z Japonji. Podobna jest wielkością do grochu polnego. Jest szarego wyglądu, zawiera 18 proc. tłuszczu, 36 proc. białka. Po ugotowaniu przybiera kształt fasoli podługowatej. Prócz tego nadaje się na wyrabianie oleju i kawy. Cena detaliczna 1 zł.- hurtowa 60 gr. za 1 kg.

Echo Sieradzkie 1933 19 październik

KOGO NAGRODZONO?

W związku z Wystawą Rolniczą w Sieradzu w dniach 13, 14 i 15 b. m. Okręgowe Tow. Org. i Kółek Roln., przyznało nagrody następującym osobom:

1) STOWARZYSZENIE MŁODZIEŻY POLSKIEJ.

BURZENIN.

Świątek Wład. I nagrodę, Maranda Józef II, W[...]dowski Eugenjusz III, zespołowe i indywidualne za wychowanie królików, Kołodziejska Helena 1 Klimczakówna Marja II za uprawę kukurydzy, Wrocińska Lucyna I. Władowska Helena II, za uprawę kwiatów. Nadto Stowarzyszenie Mł. Pol. otrzymało kołową nagrodę II stopnia.

SZADEK.

Zabłocka Janina I. Pietrasiówna Marja II za uprawę marchwi, CHARŁUPIA WIELKA.

Izydorek Stan. I, Budowski Wład., II, Bednarek Stan. II. zespół powiatowy za uprawę buraków.

Szynarska Janina I, Walczakówna Janina II, za uprawę cebuli.

BRZEŹNO.

Kowalczykówna Zenobja za uprawę ogródków kwiatowych III zesp. Owczarkówna Katarzyna III, przodownicze, Sosicka Emilia II zespół powiatowy.

WARTA.

Nowicka Marja II, Nowakówna Józefa III. Andrysiewiczówna Janina III powiatowa za uprawę ogródków kwiatowych.

SIERADZ.

Gawronówna Zofja I, Szmitówna Stanisława II, za uprawę kwiatów.

2) NAGRODY ZWIĄZKU MŁODZIEŻY LUDOWEJ.

KROBANÓW.

Nowicka Marja II zesp. za uprawę ogródków kwiatowych, Gozdalikówna Zofja I zesp. powiatowy, Stemczewski Leon II Gwizdalski Antoni I powiat za uprawę soi.

ORZEŻYN.

Mecwel Józef I, Janicki Miecz. II. Janiakówna Helena III za uprawę cebuli.

SZADKOWICE.

Nastarowicz Józef II. Turajczyk Józef III oraz Turajczyk Bol. II przodow. i I powiatową zespołową za uprawę buraków.

BRZEŹNO. Królak Ignacy I. Wróblewska Irena II i Nieciejewski Hieronim III za uprawę soi.

MĘKA.

Gockówna Wład. II, Gawron Józefa III za uprawę buraków.

POTOK.

Ośrodkówna Bol. I, Kuśnierkówna Ma[rja] II za uprawę marchwi.

Zarnecki Miecz. II Kozak Edm. III Musialski Józef I przodownicze za uprawę ziemniaków. Rosiak Józef I. Rosiakówna Janina II, pozatem ZML z Potoku otrzyma[li] pierwszą kołową za uprawę soi.

BRZEŹNO.

ZML otrzymał trzecią połową.

3) NAGRODY ZWIĄZKU STRZELECKIEGO.

IZABELÓW.

Majkowski Sergjusz I. Różański Tad. II, za uprawę końskiego zęba.

BURZENIN.

Kofłodziejski Klemens III przodow. i [I] zespołowa powiatowa za uprawę marchwi.

ROSSORZYCA.

Stępeń Zygmunt I, Skąpski Stefan II, Jaruga Jan III, za uprawę buraków.

Honorowe nagrody za pracę w organizacji Młodzieży otrzymali: p. Boczko Jan nauczyciel z Brzeźna, p. Froncali Bronisław organ. z Charłupi Wielkiej, p. R[udnicka] Aniela z Brzeźna, p. Grud[...] Marja z Warty.

Za pracę w konkursach gospod[...] [...]modzielczych przyznano nagrody w konkursie obornika całemu szeregowi gospodarstw.

Z działu mleczarstwa przyznano nagrodę honorową p. Pokrace Józefowi z Brzeźnia za wyraźne ujęcie w wykresie rozwoju mleczarni w Brzeźnie.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 21

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dn. 19 październ. 1933 r. L. SA. II. 12/14/33

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu sieradzkiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinji rad gminnych i wydziału powiatowego, zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 18 października 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23. III. 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

IV. Obszar gminy wiejskiej Brzeźno dzieli się na gromady:

14. Potok, obejmującą wieś Potok.

§ 2.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Sieradzkiemu.
§ 3.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.
Wojewoda:
wz. (—) A. Potocki
Wicewojewoda

 Ziemia Sieradzka 1935 marzec-kwiecień

I jeszcze jedna mogiła na polach parafji Brzeźniowskiej z czasów powstania. Leżała ona na gruntach wsi Potok, gospodarki—dzisiaj należącej do gosp. Gruchota. Złożono do niej zwłoki polaka-zdrajcy. W aktach zmarłych z r. 1863 czytamy o nim: (akt Nr. 47) "umarł 28 czerwca 1863 r. o godzinie drugiej po południu". Wypisuję z pamiętnika prywatnego z onych czasów: "...zapytany przez rosjan, czy nie widział powstańców, odpowiedział, że nie, lecz gdy mu obiecali dać 25 rubli, zgodził się zaprowadzić ich do obozujących powstańców. Wzięli go pomiędzy siebie i tak doprowadził ich do namiotu... Wszyscy (5 powstańców w namiocie) zostali zamordowani przez rosjan i na miejscu pochowani... Wyrokiem zaocznym naczelnika okręgowego, a zarazem naczelnika sił zbrojnych polskich województwa kaliskiego, jenerała Taczanowskiego z chorągwi W. Księstwa Poznańskiego, zdrajca skazany został na śmierć przez powieszenie. Wyrok został wykonany w czerwcu tegoż roku. Przyjechał z Księstwa Poznańskiego, gdzie się ukrywał, odwiedzić żonę i dzieci, które w czasie jego nieobecności przeniosły się z Nowej-Wsi do Potoka. Działo się to w niedzielę lub w święto Piotra i Pawła, idąc z Złoczewa na Potok, został przez "żandarmów — wieszających" schwytany i powieszony na najbliższem drzewie na flint-pasie. Żandarmi odcięli mu język jako karę za zdradę. Wpuścili go później do dołu po pniu i przykryli liśćmi. Dopiero po 4—5 dniach odnaleźli go pastusi. Pochowany został na polu wsi Potok". Tyle przesmutnej opowieści z minionych ciężkich dni powstańczych 1863 roku... Nazwiska zdrajcy nie notuję tutaj ze względu na rodzinę, by jej tem
wspomnieniem nie sprawiać bólu. X. Szczęsny Starkiewicz. 

_________________________________________________________________________________

 Orędownik 1938 nr. 254

_________________________________________________________________________________

Dziennik Łódzki 1950 nr 220

Dzień stał się dłuższy, a praca łatwiejsza

W Gałkówkach, Natolinach, Lipinach...

Lato 1950 roku stało się datą przełomową dla Charłupi Wielkiej, Eufeminowa, Jordanowa, Gałkówka, Natolina, Lipin i jeszcze 18 wsi w woj. łódzkim. W pamięci każdego z mieszkańców tych gromad głęboko utkwił letni wieczór, kiedy po raz pierwszy w izbie zabłysło światło żarówki elektrycznej. Jakże innym stał się ten światek wiejski — te biało bielone izby, obory, stodoły i te przemierzane od lat długie ulice wiejskie w blasku elektrycznego światła. Dzień stał się dłuższy, praca łatwiejsza. Odpadło codzienne przygotowywanie lampy naftowej, w tej i owej izbie zjawiło się żelazko elektryczne, tu i ówdzie zawarczał motor elektryczny. W ślad za drutami elektrycznymi przyszło do wiosek radio.

Przed wojną też bywały takie święta. Tak, bywały, zdarzało się, że niekiedy prąd elektryczny zawędrował gdzieś do jakiejś wioski, ale jakże rzadko to było! Niech mówią cyfry: podczas gdy w latach 1918 — 1939 elektryfikowało się średnio w ciągu roku około 50 wsi, w latach 1945 — 49 elektryfikowało się już około 500 wsi rocznie, zaś Plan 6-letni przewiduje elektryfikację 1500 wsi rocznie. Weźmy teraz okręg łódzki Zjednoczenia Energetycznego. Do wojny na tym terenie było zaledwie 200 wsi zelektryfikowanych, a w okresie powojennym, to zn. pierwszych 5 lat, kiedy państwo dźwigało się dopiero z gruzów, zdołano zelektryfikować 250 wsi.

Elektryfikacja wsi nabiera coraz większego tempa. Wola Łaznowska, Wągry, Rogów, Chrząstówek, Upale, Dąbie, Siedlec, Koryta, Zapole, Rządna, Izabella, Nowa Wieś, Potok, Barczew, Jakubice — oto nazwy spółdzielni produkcyjnych, PGR i wiosek, w których obecnie pracują brygady SPB, PPBE i Spółdzielni Pracy Elektryków, wykonujące pod kierunkiem działu elektryfikacji wsi Zjednoczenia Energetycznego prace elektryfikacyjne. Jeszcze w bieżącym miesiącu zabłyśnie tam światło, a ekipy robotników przeniosą się na inne tereny, by do końca b.r. włączyć do sieci elektrycznej jeszcze 29 wiosek.

W r. 1951 zelektryfikuje się w woj. łódzkim 94 obiekty wiejskie, w pierwszym rzędzie spółdzielnie produkcyjne i PGR. Z każdym rokiem liczba ta będzie systematycznie wzrastała. I tak, podczas gdy w r. 1949 procent zelektryfikowanych wsi wynosił 27%, to po zrealizowaniu Planu 6-letniego już 51% wiosek na terenie Polski będzie korzystało z prądu elektrycznego.

Ustawa o powszechnej elektryfikacji wsi została przez ludność wiejską przyjęta entuzjastycznie. Dziś już nie znajdzie się chyba na wsi ani jeden człowiek, nie rozumiejący znaczenia elektryfikacji. Chłopi robią co mogą, aby dopomóc w jaknajszybszej elektryfikacji ich wiosek. Robotnicy przedsiębiorstw wykonujących prace elektryfikacyjne w terenie też nie szczędzą sił, a na pierwszym miejscu wymienić należy brygady SPB.

Trzeba też dodać, że od 1 lipca br. dział elektryfikacji wsi Zjednoczenia Energetycznego łódzkiego bierze udział w ogólnopolskim współzawodnictwie pracy. Wkrótce już zobaczymy, jak wygląda jego praca w porównaniu z innymi okręgami. Na pracę tego działu patrzą nie tylko czynniki nadrzędne, patrzy nie tylko miasto, lecz przede wszystkim, wieś — chłopi z niecierpliwością oczekujący na światło żarówki elektrycznej, która przybliży kulturę, na siłę energii elektrycznej, która ułatwi pracę. (ibk)

Dziennik Łódzki 1951 nr 132

W całej Polsce — jak długa i szeroka

głos milionów chłopów

rozległ się w obronie pokoju

160 uroczystych obchodów w województwie łódzkim

Miliony pracujących chłopów radośnie i manifestacyjnie święciły w niedzielę swe tradycyjne Święto Ludowe. Na wszystkich wiecach chłopskich jak Polska długa i szeroka w uroczystej ciszy padały słowa apelu Światowej Rady Pokoju.

Żądamy zawarcia paktu pokoju między pięciu wielkimi mocarstwami — Związkiem Radzieckim, Stanami Zjednoczonymi, Chińską Republiką Ludową, Wielką Brytanią i Francją.

Gdyby rząd któregokolwiek z wielkich mocarstw odmówił spotkania w celu zawarcia tego paktu, będziemy uważali odmowę za dowód napastniczych zamierzeń tego rządu".

Miliony podniesionych w głosowaniach rąk chłopskich, rąk oraczy i siewców, którzy zwycięsko wykonali „siew pokoju" — wyraziły gorące poparcie wsi polskiej dla apelu Światowej Rady Pokoju.

Pełne poparcie dla uchwał Światowej Rady Pokoju i postanowienie powszechnego udziału w narodowym plebiscycie pokoju wyrazili na 160 obchodach chłopi woj. łódzkiego.

Imponująca uroczystość od była się w Brzeźnie w pow. sieradzkim. Około 3 tys. chłopów z okolicznych wsi przybyło tu na wiec furmankami, na rowerach, konno i pieszo.

Składając meldunek o zbudowaniu 1 km nowej drogi w czynie ludowym, małorolny chłop ze wsi Potok — ob. Rosiak oświadczył:—Z rozkazu imperialistów amerykańskich pracują znowu fabryki Kruppa i robią broń przeciwko Związkowi Radzieckiemu i krajom demokracji ludowej. Weźmiemy wszyscy udział w plebiscycie, aby uratować pokój i dać wyraz nienawiści do zbrodniarzy amerykańskich i ich uzbrojonych sługusów".

Na uroczystości święta ludowego do wsi w woj. łódzkim wyjechało 170 ekip łączności miasta z wsią, a z nimi wiele zespołów artystycznych i sportowych. W imprezach ludowe i robotnicze zespoły artystyczne najwięcej miejsca poświęciły sprawie plebiscytu pokoju.

Szczególnie żywo do bogatych tradycji radykalizmu chłopskiego nawiązywali w swych manifestacjach chłopi woj. krakowskiego na obchodach w Łapanowie, w Kasince i Mszanie Dolnej, w Czorsztynie i Chochołowie.

W woj. warszawskim chłopi manifestowali w 196 miejscowościach. Bardzo uroczysty obchód odbył się w Jadowie, gdzie w 1932 r. doszło do starć z policją w czasie 6-tygodniowego strajku chłopskiego.

Podobne uroczystości i obchody odbyły się we wszystkich województwach w całym kraju.

Dziennik Łódzki 1969 nr 89

W Potoku, pow. Sieradz, Bogdan K. zasnął za kierownicą „Nysy", wjechał w rów i uderzył w drzewo. Kierowca doznał ciężkich obrażeń.

Dziennik Łódzki 1970 nr 32

W Potoku, pow. Sieradz, wskutek nieostrożnej jazdy samochód „Żuk" uderzył w stojący na poboczu samochód ciężarowy. Straty są znaczne.