Taryfa Podymnego 1775 r.
Mantyki, wieś, woj. sieradzkie, powiat sieradzki, własność szlachecka, 11 dymów.
Czajkowski 1783-84 r.
Mantyki, parafia sieradz, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Morawski.
Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Słownik Geograficzny:
Mantyki, wieś, woj. sieradzkie, powiat sieradzki, własność szlachecka, 11 dymów.
Czajkowski 1783-84 r.
Mantyki, parafia sieradz, dekanat warcki, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat sieradzki, własność: Morawski.
Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Mantyki, województwo
Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Sieradzki, parafia Sieradz,
własność prywatna. Ilość domów 8, ludność 81, odległość od
miasta obwodowego 1.
Słownik Geograficzny:
Mantyki, folw. majorat, pow. sieradzki, gm. Wróblew, par. Sieradz, odl. od Sieradza w. 9. Ma dm. 7, mk. 39. Folw. M. z nomenklaturą Sosnowiec, od rzeki Warty w. 7, rozl. mr. 220: grunta orne i ogr. mr. 202, łąk mr. 9, wody mr. 2, nieuż. i place mr. 7, bud. z drzewa 7; płodozmian 11-polowy. Wieś M. osad 6, z grun. mr. 8.
Spis 1925:
Mantyki, wś i folw., pow. sieradzki, gm. Wróblew. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne wś 3, folw. 2. Ludność ogółem: wś 26, folw. 40. Mężczyzn wś 13, folw. 21, kobiet wś 13, folw. 19. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego wś 26, folw. 40. Podało narodowość: polską wś 26, folw. 40.
Mantyki, obecnie część wsi w gminie Wróblew.
Jakub Jurek (Dobra Ziemskie):
Dobra ziemskie Mantyki z przyległościami Sosnowiec Pustkowie i Żabieniec, w powiecie sieradzkim, województwie kaliskim położone
~1793-1806 – regulacja hipoteki dóbr przez administrację pruską
3 III 1804 – od dotychczasowego właściciela, Ignacego Kęszyckiego, dobra nabywa Franciszek Kowalski h. Wierusz za 73000 złp
~1820 – powstaje nowa księga hipoteczna dóbr wg przepisów Królestwa Polskiego[i]
17 III 1823 – Franciszek Kowalski zapisuje dobra w testamencie synowi Kazimierzowi; dobra mają wartość 60000 złp
12 VII 1828 – dobra nabywa Karol Kowalski za 43500 złp
~1843 – po śmierci Karola Kowalskiego dobra dziedziczą dzieci: Henryk, Władysław i Karolina Kowalscy.
9 V 1853 – wyrok adiudykacyjny po odbyciu publicznej licytacji w Trybunale Cywilnym Guberni Warszawskiej, w drodze działu majątku po Karolu Kowalskim; dobra kupuje Henryk Kowalski
10 V 1853 – Kowalski sprzedaje dobra Adolfowi Wehr
15 X 1853 – dobra nabywa Kazimierz Sobierajski za 40000 złp (6000 rbs)
26 VI 1856 – dobra nabywa Alojzy Walewski za 46000 złp (6900 rbs)
~1874 – po śmierci Alojzego Walewskiego dobra przechodzą na dzieci: Wandę Zenobię, Felicję Franciszkę oraz Klemensa Stanisława Eugeniusza Walewskich.
1864 – na mocy Najwyższego Ukazu o uwłaszczeniu chłopów, na własność włościan przeszło 7 mórg i 276 prętów gruntu.
11 VIII 1875 – dwie córki Alojzego Walewskiego (Wanda Mellerowicz i Felicja Kwiecień) sprzedają swoje części dóbr Tekli Walewskiej z domu Bujakiewicz.
10 XI 1875 – Tekla Walewska kupuje trzecią, brakującą część dóbr od Klemensa Walewskiego; łącznie całe dobra kupione dwoma kontraktami kosztowały 9198 rbs
1878 – geometra Ottomar Wolle sporządza plan dóbr
1878 – geometra T. Umiński układa rejestr pomiarowy do planu O. Wollego; dobra mają 220 mórg i 208 prętów
1888 – geometra Włodzimierz Dymitrowicz sporządza rejestr pomiarowy dóbr; ich powierzchnia wynosi 220 mórg i 207 prętów
20 VI 1901 – od spadkobierców Tekli Walewskiej: Mieczysława Stanisława Alojzego Kwiecień, Wacława Kwiecień, Wandy Gadomskiej i Wandy Zenobii Dębskiej, dobra kupują Romuald i Katarzyna Bitner za 21000 rbs; kontrakt zawarto przed warszawskim notariuszem Łuniewskim[ii]
~1901 – nadział włościan miał powierzchnię 4 dziesiatyny i 525 sążni, w tym 380 sążni nieużytków
14 VII 1914 – dobra nabywają za 30000 rbs Władysław i Helena Mirowscy.
13 XI 1917 – dobra kupują w równych częściach Lewek Nyss oraz Jakub Majer Eisner za 130000 marek polskich
20 V 1919 – dobra nabywają Stanisław i Janina Michalscy za 180000 marek
~1920 – dobra wg rejestru pomiarowego mają 220 mórg i 207 prętów
15 V 1925 – dobra nabywa Maria z Nachmanów Tarkowska za 75000 zł
19 XI 1930 – dobra nabywa, na licytacji odbytej w kancelarii notariusza Feliksa Bruśnickiego w Kaliszu na żądanie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, Tadeusz Nowopolski, płacąc 50000 zł
28 V 1931 – dobra kupuje Józef Kical za 135000 zł
~1931 – właściciele osad włościańskich nr 1, 2, 3, 4 i 5 za zrzeczenie się „służebności pastwiskowych” (serwitutów) oraz za oddanie 15 prętów gruntów (w przypadku osad 1-3), otrzymali na własność 13 mórg i 90 prętów z powierzchni dóbr
6 IX 1944 – na mocy dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej dobra przechodzą na własność Skarbu Państwa i ulegają parcelacji na 38 działek
[i] Archiwum Państwowe w Łodzi, Oddział w Sieradzu. Księgi hipoteczne sądów w Sieradzu, ks. hip. dóbr Mantyki, sygn. 432.
[ii] Akt nr 413.
— (s) Z Sądu. W dniu 2 bm. Sąd Grodzki w Sieradzu skazał, p. Łucjana Tarkowskiego z dom. Mantyki na 200 zł grzywny 20 zł opłat sądowych i 71 zł kosztów analizy za fałszowanie mleka.
Mantyki, obecnie część wsi w gminie Wróblew.
Jakub Jurek (Dobra Ziemskie):
Dobra ziemskie Mantyki z przyległościami Sosnowiec Pustkowie i Żabieniec, w powiecie sieradzkim, województwie kaliskim położone
~1793-1806 – regulacja hipoteki dóbr przez administrację pruską
3 III 1804 – od dotychczasowego właściciela, Ignacego Kęszyckiego, dobra nabywa Franciszek Kowalski h. Wierusz za 73000 złp
~1820 – powstaje nowa księga hipoteczna dóbr wg przepisów Królestwa Polskiego[i]
17 III 1823 – Franciszek Kowalski zapisuje dobra w testamencie synowi Kazimierzowi; dobra mają wartość 60000 złp
12 VII 1828 – dobra nabywa Karol Kowalski za 43500 złp
~1843 – po śmierci Karola Kowalskiego dobra dziedziczą dzieci: Henryk, Władysław i Karolina Kowalscy.
9 V 1853 – wyrok adiudykacyjny po odbyciu publicznej licytacji w Trybunale Cywilnym Guberni Warszawskiej, w drodze działu majątku po Karolu Kowalskim; dobra kupuje Henryk Kowalski
10 V 1853 – Kowalski sprzedaje dobra Adolfowi Wehr
15 X 1853 – dobra nabywa Kazimierz Sobierajski za 40000 złp (6000 rbs)
26 VI 1856 – dobra nabywa Alojzy Walewski za 46000 złp (6900 rbs)
~1874 – po śmierci Alojzego Walewskiego dobra przechodzą na dzieci: Wandę Zenobię, Felicję Franciszkę oraz Klemensa Stanisława Eugeniusza Walewskich.
1864 – na mocy Najwyższego Ukazu o uwłaszczeniu chłopów, na własność włościan przeszło 7 mórg i 276 prętów gruntu.
11 VIII 1875 – dwie córki Alojzego Walewskiego (Wanda Mellerowicz i Felicja Kwiecień) sprzedają swoje części dóbr Tekli Walewskiej z domu Bujakiewicz.
10 XI 1875 – Tekla Walewska kupuje trzecią, brakującą część dóbr od Klemensa Walewskiego; łącznie całe dobra kupione dwoma kontraktami kosztowały 9198 rbs
1878 – geometra Ottomar Wolle sporządza plan dóbr
1878 – geometra T. Umiński układa rejestr pomiarowy do planu O. Wollego; dobra mają 220 mórg i 208 prętów
1888 – geometra Włodzimierz Dymitrowicz sporządza rejestr pomiarowy dóbr; ich powierzchnia wynosi 220 mórg i 207 prętów
20 VI 1901 – od spadkobierców Tekli Walewskiej: Mieczysława Stanisława Alojzego Kwiecień, Wacława Kwiecień, Wandy Gadomskiej i Wandy Zenobii Dębskiej, dobra kupują Romuald i Katarzyna Bitner za 21000 rbs; kontrakt zawarto przed warszawskim notariuszem Łuniewskim[ii]
~1901 – nadział włościan miał powierzchnię 4 dziesiatyny i 525 sążni, w tym 380 sążni nieużytków
14 VII 1914 – dobra nabywają za 30000 rbs Władysław i Helena Mirowscy.
13 XI 1917 – dobra kupują w równych częściach Lewek Nyss oraz Jakub Majer Eisner za 130000 marek polskich
20 V 1919 – dobra nabywają Stanisław i Janina Michalscy za 180000 marek
~1920 – dobra wg rejestru pomiarowego mają 220 mórg i 207 prętów
15 V 1925 – dobra nabywa Maria z Nachmanów Tarkowska za 75000 zł
19 XI 1930 – dobra nabywa, na licytacji odbytej w kancelarii notariusza Feliksa Bruśnickiego w Kaliszu na żądanie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, Tadeusz Nowopolski, płacąc 50000 zł
28 V 1931 – dobra kupuje Józef Kical za 135000 zł
~1931 – właściciele osad włościańskich nr 1, 2, 3, 4 i 5 za zrzeczenie się „służebności pastwiskowych” (serwitutów) oraz za oddanie 15 prętów gruntów (w przypadku osad 1-3), otrzymali na własność 13 mórg i 90 prętów z powierzchni dóbr
6 IX 1944 – na mocy dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej dobra przechodzą na własność Skarbu Państwa i ulegają parcelacji na 38 działek
[i] Archiwum Państwowe w Łodzi, Oddział w Sieradzu. Księgi hipoteczne sądów w Sieradzu, ks. hip. dóbr Mantyki, sygn. 432.
[ii] Akt nr 413.
1992 r.
Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1823 nr 22
OBWIESZCZENIE.
Opieka nieletnich Sukcessorów po niegdy Franciszku Wierusz Kowalskim, Dziedzicu dobr Mantyk z przyległościami pozostałych, podaie do publiczney wiadomości, iż na dniu 12. Czerwca r. b. na gruncie wsi Mantyk w Powiecie Sieradzkim sytuowaney, odbywać się będzie licytacya pozostałych po tymże ś. p. Kowalskim ruchomości, iako to: śreber, cyny, miedzi, koni, bydła różnego gatunku i zboża w ziarnie.Chęć maiących kupna z gotowemi pieniędzmi zaprasza na dzień i mieysce wyż wymienione.
Apolonia z Grabskich Kowalska, Opiekunka.
Jan Siewierski, Podopiekun.
Opieka nieletnich Sukcessorów po niegdy Franciszku Wierusz Kowalskim, Dziedzicu dobr Mantyk z przyległościami pozostałych, podaie do publiczney wiadomości, iż na dniu 12. Czerwca r. b. na gruncie wsi Mantyk w Powiecie Sieradzkim sytuowaney, odbywać się będzie licytacya pozostałych po tymże ś. p. Kowalskim ruchomości, iako to: śreber, cyny, miedzi, koni, bydła różnego gatunku i zboża w ziarnie.Chęć maiących kupna z gotowemi pieniędzmi zaprasza na dzień i mieysce wyż wymienione.
Apolonia z Grabskich Kowalska, Opiekunka.
Jan Siewierski, Podopiekun.
Powszechny Dziennik Krajowy 1830 nr 63
W skutku wyroku trybunału cywilnego
woiewództwa Kaliskiego z dnia 27 stycznia r. b. wzywam wszystkich
którzyby jakiekolwiek pretensye do kaucyi w ilości 6000 złp. na
dobrach Mantyki w powiecie Sieradzkim położonych, za Wincentem
Gustowskim stawionej, z czasów tegoż urzędowania lak w powiecie
Częstochowskim, iakoteż Radomskim, iako komornika sądowego mieć
mogli, iżby się w ciągu trzech miesięcy od daty ninieyszego
obwieszczenia zgłaszali, w przeciwnym bowiem razie uważanem będzie,
iż do tegoż, komornika Gustowskiego nikt żadney pretensyi z
urzędowania iego niema i wykreślenie kaucyi nastąpi, Ostrzega
przytem wszystkich iż oppozycye przeciw wykreśleniu tey kaucyi
iedynie przez wydanie pozwu lub złożenie sądowego wyroku i to w
przeciągu trzech miesięcy, a naydaley przed wydaniem wyroku
stanowczego, wykreślenie nakazującego uczynione bydź mogą. Kalisz
dnia 5 lutego 1830 r. Karol Kowalski p. t.
Gazeta Rządowa Królestwa Polskiego
1843 nr 256
(Ν. D. 5370.) — Rejent Kancellaryi
Ziemiańskiej Gubernii Kaliskiej.
Dо regulacyi spadków;
1) Po Karolu Wierusz Kowalskim Patronie
Trybunału Kaliskiego, jako właścicielu dóbr Mantyki z
przyległościami w Okręgu Sieradzkim, i Dąbrówka zgniła w Okręgu
Wartskim leżących; tudzież summ zł. 24000 czyli rs. 3600 na
dobrach Jankowice Okręgu Wartskiego i zł. 132,780 gr. 25 w Listach
zastawnych polskich na dobrach Kalinowa równie Okręgu Wartskiego
ubespieczonych.
(...) wyznacza się termin przed
podpisanym Rejentem na dzień 14 (26) Maja 1844 r. w którym
Jnteresenci do spadków tych z prawami swemi zgłosić się są
winni pod prekluzyą.
Kalisz dnia 3 (15) Listopada 1843 r.
Nowosielski.
Dziennik Powszechny 1861 nr 17
LICYTACJE I SPRZEDAŻE РUBLICZNE. (N.
D. 4624) Dyrekcja Szczegółowa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego
Gubernii Warszawskiej w Kaliszu. Podaje do powszechnej wiadomości,
iż na zasadzie art. 7 Postanowienia Rady Administracyjnej Królestwa
Polskiego z dnia 28 Czerwca (10 Lipca) 1860 r. i upoważnień przez
Dyrekcję Główną Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego udzielonych,
następujące dobra ziemskie, za zaległość w ratach Towarzystwu
należnych, wystawione są na sprzedaż przymusową przez licytację
publiczną, w mieście Kaliszu w pałacu sądowym przy ulicy
Józefiny, w Kancelarjach hypotecznych poniżej wymienionych. Termin
sprzedaży 22 Maja (3 Czerwca) 1862 r.
17. Mantyki z przyległościami Sosnowiec,
Pustkowie i Żabieniec, wraz z wszystkiemi przynależytościami, w
Okręgu Sieradzkim położone, raty zaległe w chwili zarządzenia
sprzedaży wynoszą rsr. 73 kop. 92, vadium do licytacji rsr. 500,
licytacja rozpocznie się od sumy rsr. 1750, przed Rejentem
Kancelarji Ziemiańskiej Emiljanem Ordon.
Sprzedaże wzmiankowane odbędą się w
terminach powyżej oznaczonych, poczynając od godziny 10 z rana w
obec delegowanego Radcy Dyrekcji Szczegółowej, gdyby zaś Rejent,
przed którym sprzedaż ma się odbywać był przeszkodzony,
licytacja odbędzie się w jego Kancelarji przed innym Rejentem,
który go zastąpi. Warunki licytacyjne są do przejrzejnia w
właściwych księgach wieczystych i w biurze Dyrekcji Szczegółowej.
Ostrzeżenie. Wrazie nie dojścia do
skutku powyższej sprzedaży dla braku licytantów, druga i
ostateczna sprzedaż od zniżonego szacunku odbytą będzie, bez
dalszych nowych doręczeń w terminach jakie Dyrekcja Szczegółowa,
oznaczy i w pismach publicznych raz jeden ogłosi. (Art. 25
postanowienia Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego zd. 28
Czerwca (10 Lipca) 1860 roku.) Kalisz d. 23 Wrześ, (4 Paźdz.) 1861
r. Prezes, Szymanowski. Pisarz, Janczewski.
Dziennik Powszechny 1864 nr 54
OBWIESZCZENIA SPADKOWE.
(N. D. 1093) Rejent Kancelarji
Ziemiańskiej Gubernji Warszawskiej w Kaliszu.
Po śmierci:
2. Józefa Bujakiewicza co do rs. 150
pod Nr. 12 i rs. 11,204 kop. 89 pod Nr. 14 na dobrach Gać Moskornia,
rs. 750 pod Nr. 3с na dobrach Ciepielów, rs. 450 pod Nr. 3 na
dobrach Izorów z Okręgu Kaliskiego, rs. 570 pod Nr. 8b, rs. 300 pod
N. 13 i rs. 630 pod N. 17 na dobrach Mantyki z Okręgu Sieradzkiego w
dziale IV. (…)
Otworzyły się spadki, do uregulowania
których, termin na dzień 11 (23) Czerwca 1864 r. w Kancelarji
Ziemiańskiej Gubernji Warszawskiej w Kaliszu przed sobą wyznaczam.
Kalisz d. 18 (30) Listopada 1863 r.
Stanisław Rościszewski.
Kurjer Warszawski 1866 nr 288
Komisja Likwidacyjna w Królestwie
Polskiem, podaje do powszechnej wiadomości, iż wynagrodzenia
likwidacyjne: w ilości rs. 153 kop. 82, przypadające na mocy
rozporządzenia Komisji z dnia 9 (21) Grudnia r. b., Aloizemu
Walewskiemu, właścicielowi dóbr Mantyki, położonych w Gubernji
Warszawskiej, Powiecie Sieradzkim, Gminie Wróblew, wysłane zostało
do Kassy Powiatu Kaliskiego, celem wypłaty komu należy.
Dziennik Warszawski 1867 nr 64
(N. D. 1461). Naczelnik Powiatu
Sieradzkiego.
Podaje do powszechnej wiadomości, iż
z mocy upoważnienia Rządu Gubernialnego Kaliskiego z dnia 16 (28)
Lutego r. b. Nr. 163 w biurze Naczelnika Powiatu Sieradzkiego o
godzinie 11 z rana odbywać się będzie głośna in plus licytacja
na wydzierżawienie dochodu propinacyjnego z gruntów włościańskich
na lat dwa, poczynając od d. 20 Sierpnia (1 Września) 1866 r. do
dnia 20 Sierpnia (1 Września) 1868 r. z obniżeniem o 1/4 część
sumy dzierżawnej.
c. dnia 29 Marca (10 Kwietnia) 1867 r.
w dobrach Mantyki od sumy rocznej rs.
10 kop. 50.
Mający chęć licytowania obowiązany
zaraz przy licytacji złożyć vadium 1/4 części sumy do licytacji
oznaczonej, a utrzymujący się dokompletować takowe do sumy
wyrównywającej 1/4 części postąpionej ceny dzierżawnej. Inne
warunki mogą być przejrzane w każdym czasie w Biórze Naczelnika
Powiatu w godzinach służbowych.
Sieradz d. 21 Lutego (5 Marca) 1867 r.
Kaliszanin 1872 nr 99
Dnia 6 b. m. i r.,
rozstał się z tym światem Alojzy Walewski, właściciel dóbr
Mantyki.
Kurjer Warszawski 1872 nr 108
Są do sprzedania w drodze działów, pod nader przystępnemi warunkami, DOBRA ziemskie Mańtyki i Dąbrówka Zgniła pierwsze w Pow: Sieradzkim, 2gie w Pow: Kaliskim, jednak graniczące z sobą, w Gub: Warszawskiej położone. Majątki te oba są w glebie pszennej, mają łąki wystarczające, budynki w dobrym stanie, Wiatrak we wsi Mańtykach Dominjalny i dostateczną
ilość robocizny. W korzystnem nader położeniu handlowem, gdyż od m. Błaszek odległe l 1/2 mili, milę od m. Powiatowego Sieradz, a 3 wiorsty od szosy Kalisko-Fabrycznej. Rozległość wsi
Mantyk jest włók nowop: 7, morg 17, pręt: 174; wsi Dąbrówka włók nowop: 10, mórg 22, pręt: 150. Szacunek przez biegłych ustanowiony, od którego licytacja zaczynać się będzie, jest: dla
wsi Mantyk rs. 4507 k. 95; dla wsi Dąbrówka rs. 6395 kop. 35. Każda z tych wsi nabytą być może pojedyńczo; licytacja odbywać się będzie w 2ch oddziałach, dnia 27 Kwietnia (9 Maja) r. b. o godz: 3ej p. południu, w Tryb:Cyw: w Kaliszu. Bliższą wiadomość o warunkach sprzedaży powziąść można: na miejscu, w Kaliszu u W. Wasiłowskiego Patrona, sprzedaż tę popierającego; u W. Chmielikowskiego Obrońcy Sądowego w Koninie.
Dziennik Warszawski 1873 nr 13
N. D. 397. Rejent Kancelarji
Ziemiańskiej w Kaliszu.
Zawiadamiam, że toczy się postępowanie
spadkowe;
2) po Alojzym Walewskim, jako
właścicielu dóbr Mantyki w powiecie Sieradzkim położonych;
(...) oraz że termin do uregulowania
tychże spadków został oznaczony na dzień 20 Lipca (1 Sierpnia)
1873 r. w mej kancelarji Urzędowej w mieście Kaliszu.
Kalisz d. 4 (16) Stycznia 1873 r.
Edward Milewski.
Gazeta Kaliska 1899 nr 144
Pogrzeb ś. p. Tekli z Bujakiewiczów
Walewskiej, właścicielki wsi Mantyki, odbył się przy wielkim
napływie publiczności. Zmarła obywatelka zapisała swoim ludziom
dworskim 3-morgowe działki.
______________________________________________________________________________
Ziemia Sieradzka 1919 maj
______________________________________________________________________________
Zorza 1920 nr 16
LISTY Z KRAJU.
Z życia gminy Wróblew (ziemi
sieradzkiej).
Gmina Wróblew obejmuje obszar 16,520
morgów przy 11,000 mieszkańców, z większych własności znajdują
się dobra: Charłupia Wielka (własność SS. Kosmanów) 1600
morgów, Kobierzycko —1000 morgów, Las państwowy Oraczewski —
812 morgów i Mantyki—203 morgi.
Wiosek i kolonji posiada 72,
nomenklatur 135. Do gminy należą 3 parafje: Wróblew, Charłupia
Wielka i Wągłczew.
Na czele gminy, jak zresztą wszędzie,
stoi Rada Gminna, której pomagają komisje: finansowa, oświatowa,
administracyjna i zdrowia publicznego. Zwrócono w pierwszym rzędzie
uwagę na konieczność otwierania szkół i wynajdywania na ten cel
środków. I tak, między innemi, postanowiono opodatkować młyny i
wiatraki, znajdujące się w obrębie gminy do wysokości 4,380 mk.,
przeznaczając fundusz ten w dwóch trzecich częściach na potrzeby
szkolne. Pozatem uchwalono dążyć do zakupywania gruntów pod
budowę szkół wogóle, a przedewszystkiem w Oraczewie i Smardzewie,
gdzie potrzeba ich jest najpilniejszą. Dzięki temu, gmina Wróblew,
która w r. 1914 miała zaledwie jedną szkołę we Wróblewie, dziś
posiada 11 szkół z 1000 z górą dzieci, pobierających naukę. W
Rakowicach i Wągłczewie utworzono wieczorne kursy dla dorosłych
analfabetów, na które uczęszczało około 60 osób płci obojga.
Tu zaznaczyć muszę, owocną pracę nauczycielki p. Heleny
Ławińskiej, prowadzącej szkołę we wsi Smardzewie, od listopada
1918 r. Pomimo, że miała do nauki 85 dzieci, jednakże znalazła
czas na udzielanie zdolniejszym z pośród dzieci początków
rysunków i robótek. Prace te bardzo udatne, mieliśmy możność
oglądać w dniu zakończenia roku szkolnego.
Po za szkolnictwem nie mniejszą uwagę
poświęcono czytelnictwu, dla rozwoju którego uchwalono
zaprenumerować po kilka egzemplarzy tygodników: „Gmina”,
„Przyjaciel zdrowia ludu”, „Ziemia Sieradzka”, oraz kilka
pism specjalnych. Tygodniki te i pisma znajdują się przy czytelni
ludowej, zawierającej z górą 200 tomów książek różnej treści
przeważnie historycznych.
Z kolei muszę zaznaczyć, że w gminie
mamy 5 straży ogniowych, powstałych w ostatnich kilku latach,
mianowicie: w Wróblewie, Słomkowie, Suchym, Wągłczewie, Oraczewie
i w Charłupi Wielkiej, organizuje się pozatem straż ogniowa we wsi
Smardzewie, której gospodarze poczynili już starania u odpowiednich
władz o zatwierdzenie ustawy. Straże te liczą 140 członków; na
ogół organizacja straży jest dobra. Należy tu podkreślić, że
gospodarze wsi Wróblewa, Ocina, i innych okolicznych, opodatkowali
się dobrowolnie na rzecz straży w gminie po 10 fenigów od morga,
oraz uchwalili postawienie we Wróblewie budynku dla straży
ogniowej, mającego w sobie mieścić dość obszerną scenę dla
przedstawień. Nie można pominąć milczeniem, że z inicjatywy p.
Zdzieszyńskiego, naczelnika straży ogniowej w Słomkowie Suchym,
zorganizowany został przy tejże straży oddział kobiet. Oddział
ten, liczący 12 osób otrzymał już chrzest ogniowy we wsi
Kobierzycku.
Z instytucji spółdzielczych,
niezależnie od kasy gminnej, istnieje we Wróblewie Towarzystwo
Pożyczkowo Oszczędnościowe, założone w roku 1912, liczące 356
członków, którzy posiadają udziałów na sumę 8,129 rb. 83 kop.
Niewielka, bo wynosząca zaledwie 57,760 rub. suma wkładów,
dowodzi, że po wsiach ludzie nie rozumieją dostatecznie korzyści,
jakie zapewnia składanie pieniędzy w Towarzystwie. Wolą oni
trzymać je po rozmaitych kryjówkach, przechowywać we workach ze
zbożem, za obrazami, na strychach, pod żłobami i t. p., niż
składać do Towarzystwa Oszczędnościowego. Czytamy nieraz w
pismach, że przy pożarze we wsi X spaliło się między innemi u
gospodarza A.—1000 rb. czy marek, u gospodarza B. —500 rub., u
gospodarza C. —300 rub., a kto temu winien? Sami poszkodowani,
którzy zamiast lokować swoje oszczędności w powołanych do tego
instytucjach, co również przyniosło by im pewne zyski w postaci
procentów, chowają je po różnych zakamarkach na swoją szkodę.
Należałoby rozpowszechniać na wsi książeczkę wydaną przez
Komisję współdzielczą, pod tytułem „Co się dzieje z
pieniędzmi na wsi?”
Pozatem we Wróblewie zawiązało się
Stowarzysztnie pomocy dla żołnierza polskiego z p. Janiakową na
czele, gdzie niejeden już grosz ofiarny zebrany został na potrzeby
obrońców Ojczyzny. Jako dowód uspołecznienia naszego ludu, niech
posłuży fakt, jednogłośnego przyznania przez gospodarzy gminy 300
marek na rzecz ofiar katastrofy w Orłowej w Zagłębiu Karwińskim.
Dla interesujących się bliżej budżetem gminy Wróblew,
zawierającym dość pokaźną sumę bilansową 70,936 marek,
przytaczam ważniejsze z niego pozycje, a mianowicie:
1. Utrzymanie administracji gminy
8,520. —
2. Opał, światło, książki, druk i
inne wydatki 4,446.67
3. Zapomogi dla biednych miejscowych,
koszty pogrzebu, koszty opieki biednych zamiejscowych, koszty
kuracyjne i inne... 16,756.—
4. Utrzymanie szkół... 28,519.33
5. Budowa mostów, utrzymanie i naprawa
dróg, utrzymanie policji i różne wewnętrzne wydatki 12,700. —
Kończąc niniejszą korespondencję o
życiu gminy Wróblew rzucam myśl, aby Sprawozdania takie mogły się
ukazywać i od innych gmin. Pomieszczenia takich sprawozdań Szanowna
Redakcja „Zorzy” zapewne nie odmówi, z nich zaś dowiemy się,
jak się inne gminy rządzą i jak pracują dla dobra kraju.
Edmund Sikorski.
Goniec Sieradzki 1929 nr 204
— (s) Z Sądu. W dniu 2 bm. Sąd Grodzki w Sieradzu skazał, p. Łucjana Tarkowskiego z dom. Mantyki na 200 zł grzywny 20 zł opłat sądowych i 71 zł kosztów analizy za fałszowanie mleka.
_________________________________________________________________________________
Ziemia Sieradzka 1930 luty
_________________________________________________________________________________
Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 21
ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO
z dn. 19 październ. 1933 r. L. SA. II. 12/14/33
o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu sieradzkiego na gromady.
Po wysłuchaniu opinji rad gminnych i wydziału powiatowego, zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 18 października 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23. III. 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:
§ 1.
XVI. Obszar gminy wiejskiej Wróblew dzieli się na gromady:
11. Rakowice, obejmującą: wieś Mantyki, folwark Mantyki, wieś Rakowice.
§ 2.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Sieradzkiemu.
§ 3.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.
Wojewoda:
wz. (—) A. Potocki
Wicewojewoda
Wicewojewoda
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz