Kromolin Stary i Kromolin Nowy

Czajkowski 1783-84 r.

Kromolin, parafia szadek, dekanat szadkowski, diecezja gnieźnieńska, województwo sieradzkie, powiat szadkowski, własność: JKM.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.

Kromolin, województwo Kaliskie, obwód Sieradzki, powiat Szadkowski, parafia Szadek, własność rządowa. Ilość domów 13, ludność 89, odległość od miasta obwodowego 2

Słownik Geograficzny:  

Kromolin, wś, os. leśna i os. karcz., pow. sieradzki, gm. i par. Szadek, odl. od Sieradza 18 w. Wś ma dm. 18, mk. 154; os. karcz. dm. 1, mk. 4; trzy os. leśne mają 5 dm., 17 mk. W 1827 r. K. wś rządowa miała 13 dm., 89 mk. Lasy majorackie K. bar. Kruzego mają 1050 mr. rozl., a bar. Frydryksa 194 mr. rozl.

Spis 1925:

Kromolin, wś i leśn., pow. sieradzki, gm. Szadek. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne wś 30, leśn. 2. Ludność ogółem: wś 237, leśn. 17. Mężczyzn wś 124, leśn. 8, kobiet wś 113, leśn. 9. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego wś 237, leśn. 15, ewangelickiego leśn. 2. Podało narodowość: polską wś 237, leśn. 17.

Wikipedia:

Nowy Kromolin-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Szadek. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Wikipedia:

Stary Kromolin-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Szadek. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Elżbieta Halina Nejman Majątki (Szlachta Sieradzka XIX wieku Herbarz)

KROMOLIN par. Szadek p. zduńskowolski. Kromolin, Kobyla Miejska, Wielka Wieś to dobra królewskie. Wieś Kromolin ma 18 domów z 154 mieszkańcami, a trzy osady leśne mają 5 domów i 17 mieszkańców. Lasy majorackie barona Krauzego mają powierzchni 1050 mg, a barona 39 Fryderyksa 194 mg. W 1912 r. wieś, osada karczmarza i lasy majorackie stanowią własność uwłaszczonych włościan i majora Fryderyksa. (SGKP t.4, s.694, PGkal.)

1992 r.

Akta metrykalne (Parafia Szadek) 1677

10 Stycznia

Ja, Albert Pajęcki wikary i mansjonarz kościoła parafialnego szadkowskiego, ochrzciłem dziecko Szlachetnych rodziców Jana Kwietniewskiego i Marianny Królikowskiej, prawowitych małżonków, obecnie mieszkajacych w Szadku, któremu nadalem imię Agnieszka. Rodzicami jej chrzestnymi byli Urodzony Pan Michał Grodziński dziedzic w Łobudzicach i Szlachetna Pani Marianna Piotrakowska z Kromolina.

Lustracja 1789 r.

Osiadłość wsiów Wielgi Wsi, Kobyli i Kromolina
do starostwa Szadkowskiego należących. Poddani, ich robocizny, daniny i powinności

Osiadłość wsi Kromolina. - 1-wszy. Tomasz Pietrzak. 2-gi. Tomasz Frączczak. 3-ci. Grzegorz Sobocki. 4-ty. Roch. 5-ty. Jan Pietrzak. Ci wszyscy luźni mają chałupy pańskie i woły, prócz Grzegorza Sobockiego i Jana Pietrzaka. Ci gospodarze robią, prócz Rocha, który tylko dni 2 ręcznie odrabia, po dni 3 w tydzień ręczno, a gdy orzą to tylko dzień, a drugi ręczno, stróżą strzegą, sztuki nie przędą ani kapłonów nie dają.
Dan w Szadku dn. 21 m. sierpnia r. 1789
E. Waniewska.

Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1819 nr 31

OBWIESZCZENIE.
Urząd Leśny Szadkowski.
Zawiadomia niniejszym Szanowną Publiczność, iż w dniu 17. Sierpnia r. b. z rana o godzinie 9. wmieście Szadku w domu JP. Neymana w Rynku Sytuowanym, odbywać się będzie licytacya na wypuszczenie w iedno roczną Dzierżawę małego polowania na Polach i zaroślach w Ekonomiach Rządowych Brodnia i Męka iako to: Glinnie, Dzierzązni, Brzegu, Brodni, Rzeczycy, Grzybkach, Proboszczowicach, Szadku, Kromolinie, Szadkowicach, Ogrodzinach, Kopyści, Borszewicach. Luciejowie, Sędziejowicach, Zaglinnach, Polkowie, Męce, Rudzie, i Sokołowie wzywa przeto wszelkich Amatorów polowania, aby się w dniu i Miesiącu dopiero wspomnionym osobiście stawili, gdzie naywięcey daiący spodziewać się może, iż przy zadzierżawieniu utrzymanym zostanie.
Polków dnia 1. Sierpnia 1819.
Kleniewski, Nadleśny.

Gazeta Warszawska 1825 nr 32

Kommissyia Woiewodztwa Kaliskiego.

Do powszechney podaie wiadomości, iż następuiące Dobra Rządowe są do nowego wydzierżawieniu od dnia 1 Czerwca 1825 r. na zasadzie Postanowienia Xięcia Namiestnika Królewskiego z d. 24 Stycznia 1818 r., to iest:

I. W Obwodzie Sieradzkim.

1. W Ekonomii Męka:

a) Klucz Szadek składaiący się: z miasta Szadku, wsi Kobyla mieyska, Kromolniec, Szadkowic i Wielgiey wsi, z folwarków: Szadkowic i Wielgiey wsi, z propinacyi, z wolnego mlewa w młynach: Nagrobli i Wardęga, z rybołostwa w stawie przy młynie na grobli będącem; na lat trzy po sobie idących, za opłatą roczney summy dzierżawney zł: Pol: 12,652 gr: 25.

Gazeta Warszawska 1826 nr 46

Trybunał Cywilny Pierwszey Instancyi Woiewództwą Kaliskiego.
Na skutek Postanowienia Nayiaśnieyszego Pana z daty 12/24 Stycznia r. b. Regulacyią Hypotek Dóbr Narodowych, z któremi Skarb Publiczny do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przystępuie, nakazuiącego, i na skutek Reskryptów Kommissyy Rządowych Sprawiedliwości i Przychodów i Skarbu d. d. 22 i 24 Lutego r. b. rozpoczynaiąc regulacyią takową hypotek, podaie do wiadomości publiczney, iż do przyymowania Aktów pierwiastkowego regulowania hypotek Dóbr i realności niżey wymienionych w Woiewództwie Kaliskiem położonych, wyznaczył termin (...)
Na dzień 9 Maia 1826 roku. — dla:
9. Dóbr Narodowych Ekonomii Męka, składaiącey się z folwarku i wsi Męka, z Probostwa Męka złożone z gruntów i łąk w ilości morgów 277 prętów 120 miary Reńskiey, z młyna wodnego do Probostwa należącego, z wsi Ruda, z dwóch wybraniectw 21 łanów gruntu obeymuiących zabudowań w possessyi Rządu zostaiących, z folwarku j, wsi Polkow, z młyna Chochełna zwanego, z folwarku i wsi Piaski, z trzech młynów wodnych, to iest: 1) z młyna należącego do folwarku Wielka, 2) z młyna należącego do SSrów Antoniego Grzelaka, i 3) z młyna należącego do Mateusza Surmagi, z wsi Czechy, z folwarku wsi Góra poświętna, z folwarku Szkaplerz, Jurydyki Podominikańskiey, z miasta Sieradz, z wybranictwa we wsi Szlach: Dzigorzew w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim, z folwarku Osinek, z wybranictwa we wsi Szlach: Monice, i z folwarku Pruchna w Powiecie Wartskim Obwodzie Kaliskim, z folwarku Groiec Wielki, z młyna wietrznego, z wybranictwa we wsi Szlach: Mnichów, z wsi Łagiewniki, z folwarku wsi Oraczew, z młyna wodnego, z wybranictwa we wsi Szlach: Woźniki, z folwarku i wsi Kopyści, z wsi i Probostwa Borszewice, z folwarku i wsi Probostwa Sędzieiewice, z młyna wodnego tamże, z wsi Lucieiow, z wsi Żagliny i Źródła w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim; z folwarku i wsi Szadkowice, z młyna Buła na zimney Wodzie zwanego w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim; z miasta Szadek, z austeryią, oraz z domów Piekło, w których szynki Rządowe, niemniey z placu pustego Piekiełko, Z Wóytostwa w Szadku, z wsi Kromelin, Kobyla, Wielgiey Wsi, z młynów dwóch Nagrobla i Żagrda zwanych, w Powiecie Szadkowskim Obwodzie Sieradzkim sytuowanych
(...) W moc Art: 3 postanowienia powyższego Nayiaśnieyszego Pana, oznaymia Trybunał, iż ktokolwiek sądziłby mieć prawo do własności Dóbr wyżey wymienionych, lub iakie prawo rzeczowe ściągaiące się do tychże Dóbr, może i powinien się zgłosić w terminach oznaczonych, a naypóźniey do dnia 14 Cztrwca r. b., który się w skutek Art: z tegoż postanowienia, ze względu na czas do obwieszczeń potrzebny, iako ostateczny i prekluzyyny oznacza.
Nadto dodaie Trybunał wskutek Art: 4 postanowienia Nayiaśnieyszego Pana, iż żadne reklamacyie przeciw Inkameracyi Dóbr na mocy urządzeń, iakie nastąpiły za Rządu Pruskiego, Austryiackiego, oraz na mocy Prawa na Seymie Xięztwa Warszawskiego dnia 23 Grudnia 1811 roku uchwalonego, ani też kompetencyie do Hypoteki przyiętemi nie będą, rozpoznawaniu Sądowemu nie ulegaią, niemniey żadne inne pretensyie prócz wymienionych powyżey w Artykule 3 do Hypoteki przyymowanemi bydź nie maią.
Regulacyia takowa odbywać się będzie w Kaliszu w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny położonym, przed delegowanemi przez Trybunał wyznaczonemi, o których w Kancellaryi Hypoteczney dowiedzieć się będzie można. — Kalisz d. 4 Marca 1826 r.
Rembowski Prezes.
Karnecki Sekretarz.

Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego 1826 nr 554

STAN

Funduszów Towarzystwa Ogniowego Wsiów w Królestwie Polskiém z Roku 1825.

ROZCHOD z Roku 1825
Mieysce Pogorzeli	Data Pogorzeli	Summa przyznana
WOJEWODZTWO KALISKIE Obwód Sieradzki		Złote	gr
Kromolin	30 Marca 1825	600

  

Powszechny Dziennik Krajowy 1830 nr 55

Kommissya Woiewództwa Kaliskiego. W uzupełnieniu reskryptu kommissyi rządowey przychodów i skarbu z daty 23 grudnia r. z. Nr. 82,482f16,610 zasadzaiącego się na dekrecie Nayiaśnieyszego Pana w Odessie pod dniem 19 sierpnia 1828 r. zapadłym, kommissyą woiewódzka do powszechney podaie wiadomości, iż: 1.w dniu 6maia r. b. 2. — 10— — 3. — 14— — poczynaiąc zawsze od godziny trzeciey z południa odbywać się będzie w iey biurze na sali zwykłych posiedzeń, publiczna licytacya na sprzedaż następujących dóbr rządowych, to iest: ad 1. Klucza Szadek, składaiacego się z wsiów Kobyla miejska, Kromolnia, Szadkowice i Wielgiey wsi z folwarków: Wielga wieś i Szadkowice, propinacji w całym tym kluczu, rybołowstwa, wolnego mlewa w młynach Szadkowice i Nagrobli, lasu przyległego, oraz nieużytków, w ekonomii Męka powiecie i obwodzie Sieradzkim położonego. ad 2. Klucza Kopyść, składaiącego się z wsiów: Borszewice i Kopyść, folwarku Kopyść, propinacyi tamże, i lasu przyległego, w teyże samey ekonomii powiecie i obwodzie położonego. ad 3. Klucza Oraczew, składaiącego się z wsi i folwarku Oraczew, propinacyi tamże, lasu przyległego, pastwisk wspólnych, w tey samej ekonomii, powiecie i obwodzie położonego. Licytacya zaczynać się będzie, a mianowicie: ad 1. od summy złp. 115,53... gr. 18. ad a. — — 76,349 gr. 21. ad 3. — — 29,713 — 26. w srebrze albo w listach zastawnych koloru białego w nominalney wartości. Oprócz postąpioney na licytacyi summy, obowiązany będzie plus licytant corocznie skarbowi opłacać w dwóch ratach kanon, ad 1. w summie złp. 5,563 gr. 15. ad 2. — — 3,670 — 23. ad 3. — — 1,415 — 22. z wolnością iednak spłacenia takowego monétą brzęczącą. Nadto przeymie tenże pożyczkę od towarzystwa kredytowego ziemskiego, od 1. w summie złp. 52,000. ad. 2 — — 34, 200. ad 3. — — 16,300. zaciągnioną, od którey przez następne 24. lata wnosić będzie do kassy tegoż towarzystwa prawem seymowem z dnia 13. Czerwca 1829. roku ustanowioną opłatę. Oprócz podatków i ciężarów do tychże dóbr przywiązanych, opłacać się będzie także nowo ustanowiony podatek ofiary, iako to. ad 1. w ilości złp. 951. gr. 1. ad 2. — — 209. —6. ad 3. — — 876. — Każdy przystępuiący do licytacyi winien złożyć vadium. ad 1. w summie złp. 13,187. ad 2. — — 8.709. gr. 16. ad 3. — — 3,483. — 15. w srebrze lub listach zastawnych, a nadto utrzymuiący się przy niej, obowiązany będzie zaraz złożyć drugą podobną ilość. O innych warunkach licytacyynych, każdy chęć kupna maiący poweźmie wiadomość w biórze kommissyi woiewódzkiey, gdzie nawet warunki kupna wraz z tabellarycznym wykazem źródeł dochodów na drzwiach są wywieszone. Wolno iest każdemu chęć licytowania maiącemu o stanie dóbr na gruncie przekonać się, a w tey mierze zgłosić się zechce do własciwey ekonomii naddzierzawcy, do którego stosowna wyszła dyspozycya. w Kaliszu dnia 10 lutego 1830 r. Radca Stanu Prezes. Piwnicki. Sekretarz Jeneralny Dziewulski.

Dziennik Powszechny 1831 nr 322

Kommissya Woiewództwa Kaliskiego. Podaie do publiczney wiadomości, iż wydzierżawiać będzie w drodze publiczney licytacyi następne od 1 Czerwca 1832 r. dobra Rządowe, a mianowicie:  

12. W ekonomii Męka.

A. Na d. 22 Grudnia r. b . klucz Szadek na lat 6 pro 1832/38 czyniący rocznego dochodu złp. 10,598 gr. 17 do którego należą. a) Wsie Kobyła mieyska, Kromolin, Szadkowice, Wielga wieś i miasto Szadek. b) Folwarki Wielga wieś i Szadkowice. c) Propinacya. d) Młyn.  

(...) Termina wyżey oznaczone odbywać się będą na sali posiedzeń Kommissyi Woiewódzkiey z południa od godziny drugiey, a o warunkach pod iakiemi wydzierżawienie Dóbr w mowie będących do skutku doprowadzonem zostanie, konkurenci, w Biórze Sekcji Dóbr w godzinach służbowych poinformować się mogą. Każdy pretendent w terminie stawaiący winien przed przystąpieniem do Licytacyi usprawiedliwić: I. Świadectwem Kommissarza obwodu, w którym dotychczasowe ma zamieszkanie, że w tym obwodzie iest znany iako dobry i zamozny gospodarz, że posiada dostateczny fundusz w gotowiznie, oraz inwentarz odpowiedni, który co do ilości i iakości wyszczególniony bydź winien; tudzież: II. Swiedectwem dziedzica Dóbr, które dotąd dzierżawił, że mu się w zupełności uiścił, i iest zamożnym gospodarzem, i że z Włościanami dobrze obchodził się; nakoniec obowiązany zostaie III. Złożyć Vadium w gotowiznie monetą kurs kassowy w kraiu maiącą, do wysokości iedney czwartey części summy dzierżawney z Dóbr, o których possessyą ubiega się. Vadium to nie utrzymuiącemu się przy Licytacyi, natychmiast zwróconem będzie. Prezes Szmidecki. Sekretarz Jlny. Bromirski.

Dziennik Powszechny 1863 nr 172

(N. D. 3509) Urząd Leśny Pabjanice.

Podaje się do publicznej wiadomości, że z mocy upoważnienia Rządu Gubernialnego Warszawskiego z d. 13 (25) Czerwca r. b. Nr. 41,277/8818, odbywać się będzie w d. 14 (26) Sierpnia r. b. w Urządzie Leśnym we wsi Rydzynach gminie Pabijanice o milę jedną od miasta Pabijanic położonej, głośna licytacja in minus na wystawienie domu mieszkalnego we wsi Kromolinie dla Podleśnego Straży Szadek, od sumy rs. 758, wyraźnie rs. siedmset pięćdziesiąt ośm z dodaniem drzewa bezpłatnie. Urzed Leśny wzywa mających chęć podjęcia się tej entrepryzy, ażeby w dniu i miejscu oznaczonym stawili się opatrzywszy się w vadium rs. 76. Zaś anszlagi, rysunki i warunki w każdym czasie w Urzędzie Leśnym i w Rządzie Gubernialnym Warszawskim w Sekcji dóbr i lasów przejrzane być mogą.

Rydzyny d. 12 (24) Lipca 1863 r.

Starszy Nadleśniczy, Wasilkowski.

Łódzkie Ogłoszenia (Łodźer Anzeiger) 1864 nr 3

OBWIESZCZENIE.

Urząd Leśny Pabjanice.

Podaje do powszechnej wiadomości, że z powodu niedojścia w drugim terminie, odbywać się będzie w trzecim, to jest w dniu (14) 26 Stycznia 1864 r. głośna in minus licytacja, z mocy upoważnienia Rządu Gubernialnego Warszawskiego z dnia (8) 20 Sierpnia r. b. Nr. 41274/ 5818 w Kancelaryi Urzędu Leśnego w Rydzynach w Gminie Pabjanice, na wystawienie kompletnych zabudowań, na trzech osadach służbowych:

a) Strzelca Obrębu Borszewice w Gminie Kopyść

b) Pomocnika Strzelca Obrębu Borszewice, w Gminie Kopyść.

c) Strzelca Obrębu Kromolin w Gminie Szadek.

a to za fundusz na każdą po Rs. 400 wyraźnie Rubli srebrem czterysta, z dodaniem drzewa bezpłatnie. — Urząd Leśny przeto wzywa chęć mających podjęcia się tej entrepryzy, ażeby w dniu oznaczonym i miejscu stawili się, zaopatrzywszy się w vadjum Rs. 40 od jednej osady.

Zaś anszlagi rysunki i warunki w każdym czasie w Urzędzie Leśnym i w Rządzie Gubernialnym Warszawskim w Sekcyi Dóbr i Lasów w godzinach biórowych, przejrzane być mogą.

w Rydzynach (16) 28 Grudnia.

Nadleśniczy: Wasilkowski.

Podleśny Biurowy: Chrzanowski.

Łódzkie Ogłoszenia (Łodźer Anzeiger) 1864 nr 3

Urząd Leśny Pabjanice.

Podaje do powszechnej wiadomości, że z powodu niedojścia w drugim terminie, odbywać się będzie w trzecim, to jest w dniu (14) 26 Stycznia 1864 r. głośna in minus licytacja z mocy upoważnienia Rządu Gubernialnego Warszawskiego z dnia (13) 25 Czerwca r. b. Nr. 41277/5818 w Kancelaryi Urzędu Leśnego w Rydzynach w Gminie Pabjanice, do godziny 12 w południe, na wystawienie domu mieszkalnego dla Podleśnego Straży Szadek, we wsi Kromolinie od summy Rs. 758 wyraźnie Rubli srebrem siedmset pięćdziesiąt ośm, z dodaniem drzewa bezpłatnie. — Urząd Leśny przeto, wzywa chęć mających podjęcia się tej entrepryzy, ażeby w dniu oznaczonym i miejscu stawili się, zaopatrzywszy się w vadjum Rs. 76: zaś anszlagi, rysunek i warunki w każdym czasie w Urzędzie Leśnym i w Rządzie Gubernialnym Warszawskim, w Sekcyi Dóbr i Lasów w godzinach biórowych, przejrzane być mogą.

w Rydzynach (3) 15 Grudnia 1863r.

Nadleśniczy: Wasilkowski. Podleśny Biurowy: Chrzanowski

 

Goniec Sieradzki 1928 nr 93

— (s) Przejechanie dziecka. W dniu 16 bm. o godz. 16 mieszkaniec wsi Kromolin pod Szadkiem Ignacy Kryziński jadąc do Szadku, przez nieostrożność najechał na dziewczynkę wieku 1 rok i 8 m. Emilję należącą do Jana Musiałowskiego z tejże wsi. Skutki były straszne gdyż koła wozu przeszły po głowie dziecka i rozmiażdżyly takową.
Zwłoki zabezpieczono do zjazdu władz sądowo lekarskich.

 Ziemia Sieradzka 1930 kwiecień

W dniu 28 marca 1930 roku o godzinie 19 m. 30 wybuchł pożar w zabudowaniach gospodarza Antoniego Krysińskiego, zamieszkałego we wsi Kromolin, gminy Szadek, powiatu Sieradzkiego, podczas którego spaliło się: stodoła drewniana ze zbożem i obora drewniana, wartości 2,350 złotych. W czasie pożaru wypadku żadnego z ludźmi nie było. Jak ustalono drogą przeprowadzonego dochodzenia to pożar powstał z podpalenia przez umysłowo-chorego nieznanego osobnika, który po pożarze ulotnił się w niewiadomym kierunku. Dochodzenie w toku.

Obwieszczenia Publiczne 1931 nr 40

Wydział hipoteczny, sekcja II, przy sądzie okręgowym w Kaliszu obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po zmarłych:

7) Walentym Fajkowskim, właścicielu działki Nr. 20, obszaru 5 ha 1539 metrów kw. z pod Nr. 19, działu II, wykazu hip. z maj. Kromolin, powiatu sieradzkiego;

Termin zamknięcia tego postępowania spadkowego wyznaczony zo­stał na dzień 21 listopada 1931 roku, w którym to terminie osoby in­teresowane winny zgłosić się do kancelarji wymienionego wyżej wydziału hipotecznego w celu ujawnienia swoich praw, pod skutkami prekluzji.

Obwieszczenia Publiczne 1931 nr 71

Wydział hipoteczny, sekcja II, przy sądzie okręgowym w Kaliszu, niniejszem obwieszcza, że zostały otwarte postępowania spadkowe po zmarłych:

9) Józefie Górskim, właścicielu parceli Nr. 11 obszaru 5 ha 6907 metrów kw. z pod Nr. 14 działu II wykazu hipotecznego majątku Kromolin, powiatu sieradzkiego;

Termin zamknięcia tych postępowań spadkowych wyznaczony został na dzień 5 marca 1932 roku, w którym to terminie osoby interesowane winny zgłosić się do kancelarji wymienionego wyżej wydzia­łu hipotecznego, w celu ujawnienia swoich praw, pod skutkami prekluzji. 

Echo Sieradzkie 1931 28 listopad

Z sądu okręgowego.

Sąd Okręgowy na sesji wyjazdowej w Sieradzu w trybie zwykłym pod przewodnictwem sędziego p. Kaczkowskiego, rozpatrywał sprawę Józefa Gorazdy i Jana Kroczyńskiego zam. w Kromolinie pod Szadkiem, oskarżonych o zadanie ciężkiego uszkodzenia ciała Stanisławowi Biesiadzkiemu który następnie zmarł.

Tło zbrodni przedstawia się następująco:

W drugie święto Wielkiejnocy młodzież wsi Kromolin urzadziła u Józefa Gorazdy zabawę taneczną. Oskarżeni w nocy w drodze z zabawy do domu napadli na Stanisława Biesiadzkiego i pobili go, co spowodowało pęknięcie lewej kości czaszki i w konsekwencji śmierć pobitego.

Oskarżonego Gorazdę bronił sędzia p. Szejer, zaś Kroczyńskiego adwokat p. Jaźwiński.

Sąd skazał Józefa Gorazdę na 3 lata ciężkiego więzienia, zaś Kroczyńskiego uniewinnił.

Echo Sieradzkie 1931 31 grudzień

POŻAR CEGIELNI PAKOWEJ

W nowo zbudowanej cegielni we wsi Kromolin pod Szadkiem, należącej do fir

my „Fajkowski i S-ka" wybuchł pożar.

Spalił się dach.

Pożar spowodował strycharz Kazimierczak, który na gorący piec nakładł słomy i położył się spać. Po pewnym czasie wskutek żaru zapaliła się słoma. Straty wynoszą około 3.000 zł.

Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 21

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO

z dn. 19 październ. 1933 r. L. SA. II. 12/14/33

o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu sieradzkiego na gromady.

Po wysłuchaniu opinji rad gminnych i wydziału powiatowego, zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 18 października 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy z dnia 23. III. 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:

§ 1.

XIII. Obszar gminy wiejskiej Szadek dzieli się na gromady:

6. Kromolin, obejmującą: folwark Kotliny, wieś Kromolin, Kromolin-Smolarnia, osadę szkolną Kromolin.
14. Wielka Wieś, obejmującą: kolonję Kromolin-Nowy, osadę leśną Kromolin, kolonję Starostwo Szadek, wieś Wielka-Wieś, kolonję Wielka-Wieś.

§ 2.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Sieradzkiemu.

§ 3.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.

Wojewoda:

wz. (—) A. Potocki
Wicewojewoda

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 28 kwiecień

ZA POPIERANIE ZŁODZIEI.

Antoni Durka 42 lat, i Józef Kroczyński 38 lat, z Nowego Kromolina, gm. Szadek, za kupno mydła, pochodzącego z kradzieży, skazani zostali po 50 złotych grzywny, z zamianą po 10 dni aresztu w razie niemożności uiszczenia tych kwot.

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 28 kwiecień

KOŃSKI APETYT.

Bolesław Gorazda, 49 lat i syn jego Jan 19 lat, z Nowego Kromolma, gminy Szadek za kradzież owsa w słomie z cudzej sterty, skazani zostali po 6 miesięcy więzienia.

Echo Sieradzkie i Zduńskowolskie 1934 26 lipiec

KARY NA ZŁODZIEJASZKÓW.

Sąd Grodzki w Zduńskiej Woli na rozprawie w dniu 23 b. m. skazał: Adama Gorazdę, lat 27, zam. w kol. Nowy Kromolin, gm. Szadek, na 6 miesięcy więzienia za kradzież z wozu sprawunków domowych; (...)

 Orędownik 1935 nr. 298

Nieszczęśliwy wypadek. Wskutek nieuwagi doznał zmiażdżenia nogi młockarnią Ignacy Krydziński zam. we wsi Kromolin pow. sieradzkiego. Nieszczęśliwego Kryzińskiego w stanie ciężkim odwieziono do szpitala powiatowego w Sieradzu.

Obwieszczenia Publiczne 1938 nr 40

Sąd Okręgowy w Kaliszu, na mocy art. 1777-6 U. P. C., obwieszcza, iż na skutek postanowienia Sądu z dnia 15 stycznia 1938 r., zostało wszczęte postępowanie o uznanie za zmarłego Franciszka Królaka, syna Tomasza i Józefy z Plesińskich, ur. 17/29 października 1897 roku we wsi Kromolin, gm. Szadek, pow. sieradzkiego.

Wobec czego Sąd wzywa go, aby w terminie 6 miesięcznym od dnia wydrukowania niniejszego, zgłosił się do Sądu, gdyż w przeciwnym razie, po upływie tego terminu zostanie przez Sąd uznany za zmarłego.

Wzywa się wszystkich, którzyby wiedzieli o życiu lub śmierci Fran­ciszka Królaka, aby o znanych sobie faktach zawiadomili Sąd Okręgo­wy w Kaliszu w powyższym terminie; nadto Sąd nadmienia, że Franci­szek Królak był stałym mieszkańcem wsi Kromolin, gm. Szadek, oow. Sieradz. Co. 952/37.

 Biuletyn Szadkowski 2001/1

 

Katarzyna Milewska*

SOŁECTWO KROMOLIN STARY W GMINIE SZADEK –
UŻYTKOWANIE ZIEMI I UKŁAD PRZESTRZENNY**

Kromolin Stary jest jednym z sołectw gminy Szadek. W jego skład wchodzi wieś Kromolin Stary oraz zlokalizowany na północ od wsi przysiółek Kolonia Aleksandrów.

Sołectwo, położone w południowej części gminy, od północy graniczy z gruntami sołectwa Kotliny, od północnego wschodu z sołectwem Wielka Wieś (obydwie jednostki należą do miejskowiejskiej gminy Szadek), zaś od południowego-wschodu i południa z Wojsławicami a na zachodzie Pratkowem – sołectwami wchodzącymi w skład gminy Zduńska Wola. Kromolin Stary jest oddalony o około 4 km od miasta gminnego jakim jest Szadek, natomiast od miasta powiatowego Zduńska Wola dzieli go dystans 8 km.

Opisywana jednostka posiada powierzchnię 3,15 km2 (stanowi to nieco ponad 2% z 152 km2 całej powierzchni gminy) i jest jedną z najmniejszych w gminie (21 miejsce na 28 sołectw).

Długość linii granicznej sołectwa wynosi około 7600 m. Jest ona stosunkowo słabo rozwinięta (obszar sołectwa jest zwarty). Wielkość obliczonego współczynnika przyrównującego obwód sołectwa do obwodu koła o takiej samej powierzchni (współczynnik V. Millera) osiąga wartość aż 0,84 (przy wartości minimalnej 0 – dla linii najbardziej rozwiniętej i maksymalnej 1 – dla koła).

Kromolin Stary posiada dogodną lokalizację związaną z siecią komunikacyjną. Jest on bowiem położony około 2 km na południe od drogi wojewódzkiej nr 710 (łączącej Szadek z Wartą) i około 9 km na północ od przebiegającej przez Zduńska Wolę drogi krajowej nr 14 (łączącej Łódź z Sieradzem). Jeśli chodzi o położenie względem sieci kolejowej to najbliższa stacja jest odległa o około 3 km i znajduje się w Szadku. Jest to jedna ze stacji leżących na tzw. magistrali węglowej, zbudowanej w latach 1930-1933 linii łączącej Śląsk z Gdynią. Zatrzymują się tu pociągi osobowe o relacji Zduńska Wola-Karsznice – Bydgoszcz. Pozostałe połączenia mają jedynie charakter tranzytowy.

* Katarzyna Milewska jest asystentem w Zakładzie Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej Uniwersytetu Łódzkiego

** W artykule wykorzystano materiały zebrane i zestawione w pracy dyplomowej Pawła Szukalskiego „Monografia geograficzna sołectwa Kromolin Stary w gminie Szadek” wykonanej w 2001r. na seminarium w Zakładzie Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ (promotor: prof. Tadeusz Marszał).

W strukturze użytkowania ziemi największy 73,7 % udział mają użytki rolne. Lasy pokrywają 21,3% jego powierzchni, zaś pozostałe formy użytkowania ziemi w sumie 5%, przy 2,2% dla terenów zabudowy zagrodowej, 1,9% dla terenów infrastruktury technicznej oraz odpowiednio 0,3% i 0,6% udziale nieużytków i innych terenów. Przyczyny takiego stanu rzeczy możemy upatrywać m.in. w warunkach glebowych istniejących na terenie sołectwa. Największy areał zajmują tu gleby bielicowe znajdujące się głównie we wschodniej części oraz gleby pseudobielicowe i brunatne w zachodniej. Na niewielkiej powierzchni na południu w bezpośrednim sąsiedztwie cieku wodnego wykształciły się mady rzeczne. Jeśli weźmiemy pod uwagę udział gleb poszczególnych klas bonitacyjnych stwierdzimy, iż do klasy III należy prawie 30% gruntów (klasa IIIa –2,0%, IIIb-25,8%), zaś do klasy IV aż 40% (IVa –28,9%, IVb-10,9%). Klasa V obejmuje 23,2% powierzchni sołectwa, VI – 9,0% a VI pod zalesienie-0,2%.

Z ogólnej powierzchni użytków rolnych ponad 90% (210 ha) zajmują grunty orne1. Struktura zasiewów na nich nie wskazuje na terenie sołectwa znacznego zróżnicowania między gospodarstwami. Wiosną zasiewana jest głównie pszenica, mieszanka zbożowa, jęczmień i ziemniaki, zaś na zimę żyto oraz pszenżyto.

Łąki i pastwiska zajmują powierzchnię około 22 ha (9% powierzchni użytków rolnych). Występują one w postaci chaotycznie rozrzuconych wśród gruntów ornych enklaw (ryc.1). W ich rozmieszczeniu nie można się w zasadzie dopatrywać wyraźnej prawidłowości. Wyjątek stanowią tu łąki towarzyszące przebiegającemu w południowej części Kromolina rowowi melioracyjnemu.

1 powierzchnia obliczona na podstawie przeprowadzonych badań terenowych wynosi koło 170 ha

Inaczej wygląda sytuacja jeśli chodzi o sady. Są one w widoczny sposób związane ze skupiskami zabudowy mieszkaniowo-gospodarczej.

Lasy zajmują na terenie sołectwa Kromolin Stary powierzchnię prawie 70 ha. Znaczący powierzchniowo kompleks możemy zaobserwować w jego południowo-zachodniej części, natomiast pozostałe lasy występują przede wszystkim w części północno-zachodniej w postaci niewielkich obszarowo zbiorowisk rozrzuconych wśród pól.

Tereny zabudowy mieszkaniowo-zagrodowej obejmują łącznie 7 ha analizowanej jednostki administracyjnej.

Jak już wspomniano sołectwo Kromolin Stary składa się z dwóch jednostek osadniczych wsi Kromolin Stary oraz wyodrębnionego w latach sześćdziesiątych przysiółka pod nazwą Kolonia Aleksandrów, położonego na północ od wsi.

W morfologii wsi Kromolin Stary wyraźnie zaznacza się podział na część wschodnią i zachodnią. Jest on widoczny nie tyle ze względu na przebieg dróg co raczej na rozmieszczenie poszczególnych gospodarstw (ryc.1). We wschodniej części sołectwa zabudowania gospodarcze są zlokalizowane wzdłuż drogi po jej obu stronach, w różnych odległościach jedno od drugiego, rzadko leżąc równolegle zarówno względem siebie, jak i względem drogi. Ten fragment wykazuje cechy wsi leśnołanowej zwanej łańcuchówką. Pod względem zwartości osiedla należałby uznać je za skupione.

Zachodnia część wsi ma natomiast charakter jednostronnej rzędówki, z zabudową wyłącznie po północnej stronie drogi. Gospodarstwa znajdują się tutaj w bezpośrednim sąsiedztwie. Najczęściej posiadają nawet wspólne ogrodzenia lub tylne ściany budynków gospodarczych czy inwentarzowych.

Wieś Kromolin Stary kształtem jest zbliżona do prostokąta o mocno wydłużonej osi wschód-zachód (odległość pomiędzy najdalej położonymi gospodarstwami wynosi prawie 1,3 km).

Wielkość gospodarstw jest silnie zróżnicowana (od 1 do 15 ha) przy średniej wielkości 5,7 ha. Gospodarstw o powierzchni do 6 ha jest 12 natomiast powyżej tej wartości – 18. W przypadku 8 gospodarstw należące do nich użytki rolne znajdują się w dwóch oddzielnych kawałkach. Rozdrobnienie to dotyczy głównie gospodarstw o areale powyżej 7 ha.

W granicach administracyjnych drugiej jednostki administracyjnej sołectwa -przysiółku Kolonia Aleksandrów - znajduje się obecnie 6 gospodarstw, w tym dwa niezamieszkałe, jednio z silnie zniszczoną zabudowa zagrodową (dom mieszkalny, stodoła, budynki gospodarcze) oraz jedno bez zabudowań trwałych. Gospodarstwa te są zlokalizowane wzdłuż dróg pomiędzy lasem a obszarem wsi. Odległości pomiędzy zagrodami są tu znacznie większe i wynoszą od 150 do 400 m.

Tereny zajęte pod infrastrukturę techniczną obejmują w sumie prawie 6 ha powierzchni sołectwa.

Przez Kromolin Stary przebiega południkowo droga wojewódzka nr 231. Droga ta spełnia funkcję pomostu pomiędzy drogą krajową nr 14 biegnącą na południu a drogą wojewódzką nr 710 na północy. Stanowi ona jedną z linii transportowych łączących Szadek ze Zduńską Wolą. W obrębie sołectwa jej szerokość (wraz z pasem przydrogowym) wynosi zaledwie około 11 m (przy szerokości jezdni około 5 m), a długość 1700 m. Stan powierzchni jest w miarę dobry, poza silnie spękanymi brzegami, zniszczenia w postaci wyrw występują głównie w rejonie wsi Kotliny, czyli już poza granicami sołectwa.

Druga droga znajdująca się na terenie sołectwa przebiega równoleżnikowo. To wokół niej właśnie są skupione zabudowania gospodarcze. Ze względu na rangę dzieli się ona na część powiatową (nr 229) w części zachodniej wsi oraz dojazdową na wschód od skrzyżowania w Kromolin Stary. W sumie długość obydwu odcinków w obrębie sołectwa wynosi 1600 m, szerokość około 9 m, a szerokość jezdni - 5 m. Prawdopodobnie ze względu na lokalne znaczenie szlaku i idący za tym ograniczony transport zamykający się głównie na dojazdach do domów mieszkańców Kromolin Stary i leżącego dalej na wschód Partkowa, jej nawierzchnia jest w dobrym stanie. Obydwie przedstawione powyżej drogi zostały w latach 1980-1981 utwardzone kruszywem wielkopiecowym i utwardzone warstwą asfaltu.

Poza drogami o nawierzchni twardej na terenie sołectwa Kromolin Stary występuje szereg dróg mających rangę dróg dojazdowych. Zlokalizowane są one głównie we wschodniej części sołectwa (przede wszystkim na granicy z lasem oraz od przysiółka Kolonia Aleksandrów ku wschodowi). Wzdłuż tych dróg przebiega na wschodzie oraz częściowo na północy granica sołectwa.

W południowej części sołectwa rozciągniętym ku południowi łukiem przebiega wspomniany już wcześniej rów odwadniający. Odprowadza on nadmiar wód opadowych w kierunku zachodnim zasilając rzekę Pichnę. W granicach sołectwa jego szerokość liczona wraz ze stokiem waha się od 6 do 7 m a głębokość około 2 m. Stoki przed erozją zabezpiecza faszyna, czyli umocnienie wykonane z gałęzi lub wikliny używane przy pracach ziemnych czy hydrotechnicznych. Poziom wody w rowie spada rzadko poniżej 150 mm.

Z elementów infrastruktury liniowej wspomnieć należy jeszcze o sieciach energetycznej, wodociągowej i telekomunikacyjnej. Wszystkie one przebiegają wzdłuż ciągów komunikacyjnych, w pasach przydrogowych.

Jedną z najważniejszych inwestycji w infrastrukturę techniczną w Kromolinie Starym była przeprowadzona w 1964 r. elektryfikacja. Linię energetyczną poprowadzono z Wojsławic do stacji transformatorowej zlokalizowanej we wschodniej części wsi. Z przyłączenia do sieci nie skorzystali wtedy mieszkańcy przysiółka Kolonia Antonin wyodrębnionego ze wsi na kilka lat przed rozpoczęciem przedsięwzięcia. Odłączenia administracyjne spowodowało pominięcie znajdujących się tu gospodarstw. Elektryczność doprowadzono tu dopiero w 1974 roku ze wsi Rębieskie.

Kolejną przeprowadzoną inwestycją było przyłączenie wsi do sieci telekomunikacyjnej. Od 1995 roku , gdy było 5 abonentów do chwili obecnej liczba ta wzrosła 5-krotnie, zaś w 1999 roku umieszczono na słupie oświetleniowym w Kromolin Stary aparat publiczny.

W 1987 roku rozpoczęto tu budowę wodociągu. We wsi Rębieskie Nowe w gminie Zduńska wola zostało wówczas zrealizowane ujęcie wody wraz ze stacją jej uzdatniania. Od niej do Kromolina Starego wodociąg został przyłączony od zachodu i poprowadzony po północnej stronie drogi, zasilając również Zamłynie i Pratków. Do wodociągu nie są nadal podłączone gospodarstwa położone w Kolonii Aleksandrów. Jej mieszkańcy są zdani na korzystanie jedynie ze studni.

________________________________________________________________________________

Biuletyn Szadkowski 2002/2

________________________________________________________________________________

 

Katarzyna Milewska*

SOŁECTWO KROMOLIN STARY – STRUKTURA

DEMOGRAFICZNA I WARUNKI MIESZKANIOWE**

Kromolin Stary jest jednym z sołectw gminy Szadek położonym w południowej części gminy. W jego skład wchodzi wieś Kromolin Stary oraz zlokalizowany na północ od wsi przysiółek Kolonia Aleksandrów. Opisywana jednostka posiada powierzchnię 3,15 km2 (stanowi to nieco ponad 2% z 152 km2 całej powierzchni gminy) i jest jedną z najmniejszych w gminie (21 miejsce na 28 sołectw).

Kontynuując próbę przybliżenia tego terenu zapoczątkowaną w artykule Sołectwo Kromolin Stary w gminie Szadek — użytkowanie ziemi i układ przestrzenny,1 gdzie przedstawiono problematykę związaną z zagospodarowaniem przestrzennym tego terenu, postanowiono zająć się kwestią ludnościową.

Kromolin Stary oraz Kolonię Aleksandrów według danych Urzędu Gminy i Miasta Szadek zamieszkiwało w 2001 r. 181 osób. Wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi zatem 57,5 osób na km2.

Mieszkańcy skupieni są przede wszystkim przy stanowiącej równoleżnikową oś sołectwa drodze prowadzącej z Partkowa do Wielkiej Wsi i dalej do Szadku (rys.1), przy której znajduje się większość zabudowań o charakterze mieszkaniowo-gospodarczym.

Kształt piramidy wieku prezentujący liczbę ludności Kromolina Starego w poszczególnych grupach wiekowych wyraźnie uwidacznia znaczną przewagę najmłodszych roczników, będącą wynikiem dużej liczby urodzeń w ostatnim okresie (rys.2). Może to świadczyć, że społeczeństwo sołectwa należy do grupy „odradzających się”.

* Katarzyna Milewska jest asystentem w Zakładzie Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej Uniwersytetu Łódzkiego. ** W artykule tym wykorzystano materiały zebrane i zestawione w pracy dyplomowej Pawła Szukalskiego, Monografia geograficzna sołectwa Kromolin Stary w gminie Szadek, wykonanej w 2001 r. w Zakładzie Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ (promotor: prof. dr hab.Tadeusz Marszał)

1 K. Milewska, Sołectwo Kromolin Stary w gminie Szadek — użytkowanie ziemi i układ przestrzenny [w:] Biuletyn Szadkowski, t.1, Łódź — Szadek 2001

W ostatnich dwudziestu latach w Kromolinie Starym przyszło na świat 65 osób. Porównując tą liczbę z ilością kobiet w wieku od 19 do 59 lat dochodzimy do wniosku, że na jedną kobietę przypada nieco ponad dwoje dzieci (2,09).

Jest to znacząca wartość biorąc pod uwagę obserwowaną od pewnego czasu tendencję do coraz częstszego preferowania modelu rodziny „2+1” i stale zmniejszający się przyrost naturalny.

Naturalny ruch ludności w analizowanym okresie przedstawia rysunek 3. Widoczna jest na nim właściwie stała przewaga liczby urodzeń nad liczbą zgonów. Wyjątkiem jest rok 1980 i 1999, w których odnotowano przewagę zgonów oraz lata 1982, 1998 i 2000, w których obie wartości były sobie równe. Stałe utrzymywanie się dodatnich wartości przyrostu naturalnego (w niektórych latach przekraczającego nawet 20‰) jest coraz rzadziej obserwowanym zjawiskiem. Porównując wartości przyrostu naturalnego w okresach pięcioletnich otrzymujemy następujące wartości: w latach 1980–1985: 8; w latach 1986–1990: 10, w latach 1991–1995: 14 i w latach 1995–2000: 5.

Struktura ludności według płci i wieku ukazuje nam dość znaczną przewagę kobiet, wynoszącą aż 18 osób. Należy jednakże zaznaczyć, iż dominacja kobiet zaznacza się głównie w grupie obejmującej osoby od 10 do 15 i powyżej 75 roku życia (rys.2).

Obliczony dla tej społeczności współczynnik feminizacji, określający liczbę kobiet przypadającą na 100 mężczyzn, osiąga wartość aż 125.

Wartości współczynnika, jeśli będziemy je rozpatrywać w dziesięcioletnich przedziałach wiekowych, są dość silnie zróżnicowane, gdyż przyjmują wartości od 70 do 222 (tab.1).

W analizowanym okresie na teren sołectwa spoza jego granic przybyło 41 osób. Najczęściej podawany powodem imigracji było zawarcie związku małżeńskiego i przeniesienie się w miejsce zamieszkania współmałżonka. Zjawisko to dotyczy przede wszystkim kobiet.

W przeprowadzonych analizach uwzględniono także strukturę społeczną w aspekcie stanu cywilnego, wykształcenia oraz źródeł utrzymania ludności. Zaznaczyć tu należy, iż zróżnicowanie ilości osób w poszczególnych przypadkach jest wynikiem niemożności otrzymania w wielu sytuacjach jednoznacznej odpowiedzi od respondentów. Różnice te jednak nie są na tyle znaczne by mogły stanowić przeszkodę w prowadzeniu analizy i wnioskowaniu.

Porównanie liczby osób w poszczególnych grupach wiekowych uwzględniające stan cywilny przedstawia rysunek 4. Zarysowana sytuacja jest charakterystyczna dla większości społeczności. Stosunkowo wysoka liczba mężczyzn w wieku powyżej 18 lat odzwierciedla ogólne tendencje obserwowane na polskiej wsi. Stale pogarszające się warunki socjalno-bytowe sprawiają, że przejmujący po rodzicach gospodarstwo rolne mężczyźni mają duże trudności ze znalezieniem partnerki, która zdecydowałaby się na stałe zamieszkanie na terenie wiejskim. Obrazu dopełnia coraz większy odsetek młodych ludzi (głównie właśnie kobiet), które po wyjeździe do miasta, np. w celu kontynuowania nauki, pozostają tam na stałe.

Analizując strukturę wykształcenia mieszkańców sołectwa Kromolin (rys.5) daje się zauważyć pewne prawidłowości. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni, z najwyższej grupy wiekowej (z wyjątkiem jednej osoby) zakończyli edukację na poziomie szkoły podstawowej: na czterech (wykształcenie podstawowe niepełne) lub siedmiu (podstawowe) oddziałach szkoły. Przyczyn takiego stanu rzeczy upatrywać należy w braku możliwości swobodnego kontynuowania nauki w okresie wojny.

W najniższym przedziale wiekowym struktura wykształcenia zdecydowanie się zmienia. Zjawisko to należałoby wiązać z jednej strony z coraz łatwiejszym i powszechniejszym dostępem do usług edukacyjnych, z drugiej zaś z rosnącymi ambicjami młodych ludzi. Taki stan rzeczy dobrze rokuje, jeśli chodzi o stan wykształcenia ludności Kromolina w przyszłości. Co prawda obecnie tylko jedna osoba zamieszkująca teren sołectwa posiada wyższe wykształcenie, jednak w przeprowadzanych wywiadach pojedyncze osoby deklarowały dalsze kształcenie się na uczelniach wyższych.

Analizując strukturę wykształcenia w kontekście płci wyraźnie są widoczne typowe zjawiska obserwowane w Polsce. Liczba kobiet z wykształceniem średnim w poszczególnych grupach wiekowych jest silnie skorelowana ujemnie z poziomem wykształcenia (zgodnie z tendencjami wzrostu wykształcenia kobiet na wsi).

Przeważająca część mężczyzn posiada wykształcenie zawodowe i nie przejawia dążności do zmiany tej sytuacji. Taki stan rzeczy można tłumaczyć chęcią jak najszybszego zdobycia zawodu i podjęcia pracy zarobkowej, która pozwoli zasilić budżety domowe ze źródeł pozarolniczych.

Sytuację tą potwierdza również struktura ludności sołectwa rozpatrywana z punktu widzenia źródeł utrzymania (tab. 2 i 3).

Z 77 osób będących w wieku produkcyjnym zatrudnienie zadeklarowało 50 mieszkańców Kromolina. Charakterystyczne jest, że aż 62% z nich jest zatrudnionych poza rolnictwem (32% w przemyśle, a 30% w usługach).

Tak znaczne zatrudnienie w drugim i trzecim sektorze może wynikać głównie z dużego udziału słabych gleb w sołectwie. Konsekwencją tego są niewielkie plony, które w połączeniu z niskimi cenami skupu płodów rolnych powodują, że ludności nie opłaca się angażować swoich sił w produkcję rolniczą, gdyż może to oznaczać niezaspokojenie nawet najbardziej podstawowych potrzeb gospodarstwa domowego. Dodać do tego należy także występujące dążenie do podniesienia standardu życia.

Uwagę zwraca również znaczna liczba gospodarstw domowych, które jako podstawowe podają niezarobkowe źródło utrzymania. Jest to niewątpliwie spowodowane w znacznej części prawie 20% udziałem w społeczności Kromolina Starego ludności w wieku powyżej 60 lat.

Dla pełniejszego zobrazowania problematyki ludnościowej postanowiono powyższą charakterystykę uzupełnić informacjami o warunkach mieszkaniowych na terenie sołectwa.

Tereny zabudowy mieszkaniowo-zagrodowej Kromolina Starego oraz wyodrębnionego w latach sześćdziesiątych przysiółka pod nazwą Kolonia Aleksandrów obejmują łącznie 7 ha. Powierzchnia mieszkalna w badaniach objętych badaniem budynkach zawierała się w przedziale pomiędzy 15 a 250 m2 (tab.4). Należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, iż największy odsetek mieszkań posiada powierzchnię w granicach 50–90 m2, przy ilości izb rzadko przekraczającej 5. Na terenie wsi, podobnie jak w całej Polsce, wyraźnie zauważalna jest tendencja do powstawania coraz większych domów.

Generalizując należy stwierdzić, że warunki mieszkaniowe na terenie sołectwa wyrażone możliwością korzystania z podstawowych mediów są dość korzystne.

Wszystkie istniejące budynki są podłączone do sieci elektroenergetycznej. Proces elektryfikacji Kromolina Starego został przeprowadzony w 1964 r. Linię poprowadzono wówczas z Wojsławic do stacji transformatorowej zlokalizowanej we wschodniej części wsi. Elektryczność do przysiółka Kolonia Antonin, którego mieszkańcy nie skorzystali wtedy przyłączenia do sieci doprowadzono dopiero w 1974 roku ze wsi Rębieskie.

Kolejnym elementem infrastruktury liniowej funkcjonującym w sołectwie jest sieć wodociągowa. Budowę wodociągu rozpoczęto w 1987 r., kiedy to z terenu wsi Rębieskie Nowe, w której zrealizowano ujęcie wody wraz ze stacją uzdatniania, doprowadzono wodę do Kromolina Starego. Do wodociągu nie są nadal podłączone gospodarstwa położone w Kolonii Aleksandrów, których mieszkańcy są zdani na korzystanie jedynie ze studni przydomowych.

Z ogólnej liczby przebadanych budynków aż 26 posiadało przyłącze wodociągowe, 22 były wyposażone w łazienkę, 21 w W.C.(rys.6).

Pewnym wyznacznikiem standardu zamieszkania jest również wyposażenie budynku mieszkalnego w telefon stacjonarny. Od 1995 roku, gdy na analizowanym terenie było jedynie 5 abonentów, do chwili obecnej liczba ta wzrosła 5-krotnie.

Podsumowując należy stwierdzić, że najsłabsze warunki mieszkaniowe występują w położonym w północnej części sołectwa Kromolin Stary przysiółku Kolonia Aleksandrów.2 Nie jest tu nawet doprowadzona sieć wodociągowa. Taki stan rzeczy jest spowodowany przede wszystkim dawną odrębnością administracyjną i znaczną odległością od zwartej wsi, wiążącą się z wysokimi kosztami przyłączenia do sieci.

2 W granicach administracyjnych przysiółku Kolonia Aleksandrów znajduje się obecnie 6 gospodarstw, w tym dwa niezamieszkałe, jedno z silnie zniszczoną zabudową zagrodową (dom mieszkalny, stodoła, budynki gospodarcze) oraz jedno bez zabudowań trwałych.

Najwyższym standardem charakteryzują się natomiast zabudowania położone w zachodniej części sołectwa. Na podstawie przeprowadzonych badań kwestionariuszowych można zaryzykować stwierdzenie, że jest to przede wszystkim uwarunkowane większymi dochodami znajdujących się tam gospodarstw domowych (większe gospodarstwa rolne, lepsze gleby, spory odsetek osób zatrudnionych poza rolnictwem).

Poziom życia zdecydowanie podniosłoby doprowadzenie do wsi sieci kanalizacyjnej oraz gazowej. Biorąc jednakże pod uwagę sytuację ekonomiczną, mieszkańcy sołectwa najprawdopodobniej jeszcze długo będą zmuszeni zaspokajać swoje potrzeby w tych dziedzinach we własnym zakresie.

________________________________________________________________________________