-->

poniedziałek, 22 kwietnia 2013

Gumnisko

Taryfa Podymnego 1775 r.
Gumnisko, wieś, woj. sieradzkie, powiat radomszczański, własność królewska, 12 dymów.

Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego 1827 r.
Gumnisko, województwo Kaliskie, obwód Piotrkowski, powiat Radomski, parafia Rząśnia, własność rządowa. Ilość domów 18, ludność 117, odległość od miasta obwodowego 7.

Słownik Geograficzny:  
Gumnisko,  wieś, pow. wieluński, gmina Kiełczygłów, par. Rząśnia. W 1827 r. było tu 18 dm. i 170 mk.

Spis 1925:
Gumnisko, wś, pow. wieluń, gm. Kiełczygłów. Budynki z przeznaczeniem mieszkalne 23. Ludność ogółem: 154. Mężczyzn 71, kobiet 83. Ludność wyznania rzymsko-katolickiego 154. Podało narodowość: polską 154. 

Wikipedia:
Gumnisko-wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Kiełczygłów. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

1992 r.

1766
 
Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, Libri relationum, sygn. 56-137, karta 194, 1766 rok.
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.


Stanisław August z Bożej Łaski Król Polski, Wielki Książę Litewski, Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski, Inflancki, Siewierski i Czerniechowski. 
Oznajmujemy niniejszym listem naszym wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzić należy. Iż przełożono nam jest przez Panów Rad naszych imieniem poddanych i całej gromady wsiów naszych Owsiny, Gumniska, Kiełczygłówka, Huty, Obruwa, Glinny, Kowalowe Kąty, Kiełczygłowa w Województwie Sieradzkim będących, jakoby ich urodzony Kazimierz Myszkowski Podkomorzyc Wieluński, pomienionych wsiów dzierżawca, do nienależących powinności i robocizny nad proporcją gruntów przymuszał, i przez swego Podstarościego urodzonego Michała Błeszyńskiego przyniewalał, exekucjami dworskiemi trapił, oraz różne bezprawia onym czynił, o które to krzywdy, pretensje, wiolencje i uciemiężenia, chcąc pomieniona gromada prawem czynić i dla czego suplikowano nam jest, abyśmy pomienionych poddanych i całą gromadę wsiów naszych Kiełczygłowa, Owsiny, Gumniska, Kiełczygłówka, Huty, Obruwa, Glinny, Kowalowe Kąty, dla większego onych bespieczeństwa w protekcją naszą królewską wzięli, do której prośby przychyliwszy się wyżej wyrażonych poddanych naszych ogólnie wszystkich wsiów naszych Kiełczygłowa, Owsiny, Gumniska, Kiełczygłówka, Huty, Obruwa, Glinny, Kowalowe Kąty z żonami, dziećmi, czeladzią, dobytkiem, i wszelkiemi ich ruchomościami w protekcją naszą królewską niniejszym listem naszym bierzemy, i glejt im nasz od gwałtu tylko i mocy tegoż urodzonego Myszkowskiego dzierżawcy, jako i jego Ekonoma, czyli Podstarościego, tudziesz i innych wszelkich subordynowanych osób do sześciu miesięcy pomienionym poddanym dajemy. Pod którym to glejtem i protekcją naszą królewską ciż poddani zostając wolno i bespiecznie w tychże wsiach i wszędzie zostawać spraw tak przeciwko urodzonemu Staroście swemu, jako też i innym osobom w sądach przyzwoitych intentować onych popierać będą mogli, i aby od urodzonego Starosty jego dzierżawców i innych subordynowanych osób bici, uwięzieni ani aggrawowani nie byli.
Tak jednak aby się ciż poddani skromnie zachowali, dworowi posłuszeństwo i powinności pełnili, i tej łaski naszej na złe nie zażywali ostrzegamy. Na co dla lepszej wiary ręką się naszą podpiszawszy pieczęć koronną przycisnąć rozkazaliśmy. 
Dan w Warszawie dnia pierwszego miesiąca marca roku pańskiego MDCCLXVI [1766] panowania naszego II roku Stanisław August Król locus sigilli Cancellaria Rm Antoni Sikorski JKMci i pieczęci koronnej sekretarz manu propria i glejt wsiów Kiełczygłowa, Huty, Obruwa, Glinny te od gwałtu i mocy urodzonego Kazimierza Myszkowskiego jego Podstarościego i innych wszelkich osób dany na 6 miesięcy. 
 
 
1766
 
Źródło:
Agad, Księgi ziemskie i grodzkie sieradzkie, Libri relationum, sygn. 56-137, karty 250-51, 1766 rok.
Tekst z oryginalnego dokumentu przepisał Piotr Tameczka.


Stanisław August z Bożej łaski Król Polski, Wielki Książe Litewski, Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Podlaski, Inflancki, Smoleński, Siewierski i Czerniechowski.
Wam urodzonym Adamowi ojcu przeszłemu dotąd w dzierżawie Kiełczewski dyspozycją czyniące[mu?] i Kazimierzowi, synowi Myszkowskim, teraźniejszemu wsi naszej Kiełczygłowa i innych dzierżawcy, jako też i szlachetnemu Michałowi Błeszyńskiemu Podstarościemu z osób sprawy niżej wyrażonej i dóbr waszych ogólnie wszystkich nakazujemy, ażebyście w sądach naszych assessorskich koron na kadencje podług prawa przypadającej lub w ten czas, gdy ta sprawa z regestru sądowego juris colonarii przywołana będzie osobiście i zawito stawali, a to na instancją urodzonego instygatora koronnego i jego delatt pracowitych poddanych i wszystkich gromad wsi Kiełczygłowa i innych, jako to Huty, Obruwa, Glinny, Kowalowe Kąty, Osiny, Gumniska i Kiełczygłówka do dzierżawy wsi Kiełczygłowa należących powodów, którzy przychylając się do manifestów swych przeciwko wam uczynionych lub mających być uczynionych meliorując termin nasz dawniejszy do sądów naszych wydany, pozywają was, o to iż wy niezważając na prawa, zwyczaje i lustracje dawniejsze, różne krzywdy, aggrawacje przez swego ekonoma, czyli Podstarościego szlachetnego Michała Błeszyńskiego /:który niniejszym pozwem mandatora aresta:/ powodom czynić i onych uciskać rozkazujecie i lubo poddani nasi mało co gruntów i to z wycinków tylko dobytych dla odebrania przez różnych sąmsiadów wiele gruntów, ról, lasów do Kiełczygłowa z dawna i od lokacji swej należących, jako też i przez was zabranych gruntów ornych czystych, ciągłych i łąk gromadzkich zażywają, jednak wy nie zważając na to, tychże poddanych, chociaż nieproporcjonalnie i mało co gruntów mających do robocizny dzień na dzień, w tydzień do oddawania dworskiego osep[?] i żyta i owsa przeciwko wszelkiej słuszności i nadnależytość przymuszanie w drogi dalekie bezednia wymagacie do dóbr swych dziedzicznych Dąmbrowy i Lututowa o mil sześć na pańszczyzne bezednia pędzić rozkazujecie i przynaglacie, wzbraniających się zaś bić rozkazujecie, pomienionych poddanych tak męski płci, jako i białogłowskiej do dóbr swych dziedzicznych gwałtem bierzecie i tam onych za swych poddanych osadzacie, jako niedawno [...] Marcina Ławnika i dwóch Skocylasów gospodarzów prócz innych wielu na przyszłym terminie dowiedzionych zabraliście, czynsze z zabranych gruntów własnych gromadzkich od składu jednego na kroków dwanaście po szóstaku bitym wybieracie, a złych gruntów przez was zabranych gromady hiberny co rok po zł. [...] i groszy [...] i groszowego złotych [...] groszy [...] płacić muszą piwem i gorzałką narzucacie i coby ciż poddani za trzy dni za beczką piwa złotych 8 a za gorzałki gorcy 4, złoty 10 płacić nakazujecie, który zaś z poddanych wypłacić tego nie może to exekucją cięszką trapicie do wożenia drzewa innym panom na folwarki bezednia przymuszacie onych bić niemiłosiernie każecie jakoto [...] Pawła Duszoka[?] zbić nielitościwie kazaliście za stróżą nocną po tynfów dwa wybieracie rzemieślników na gruntach pustych osadzonych do roboty wszelkiej bez zapłaty przynaglacie, młyny dwa do gromady wsi Kiełczygłowa należące przez gromady wystawione i za osobnym prawem uchodzące poodbieraliście, trzeci zaś także w lustracji wytchnięty urodzonemu Starczewskiemu bezprawnie odebrać jako i grunta tej wsi na mil blisko trzy z lasami do Kiełczygłowa z dawna i od lokacji należącemi to jest Czarnym Laskiem, Jasień, Ospikowskim Stawem, Rząsną, Jaworznicą, Dużym Lasem oderwać bezprawnie dopuściliście i tak niesłusznie oderwanych gruntów, pól, łąk, i lasów windykować zaniedbaliście przez co gromada opłacając podatki Rzeczypospolitej a nie mając gruntów i lasów wielką krzywdę ponosi tak dalece że tak wieś w gruntach zniszczona do upadku przychodząc niemały uszczerbek tak nam jako i Rzeczypospolitej w prowentach przyniesie od powodów niesłusznie pod pretextem odzyskania gruntów, lasów, łąk, od wsi Kiełczygłowa oderwanych Ty urodzony Adamie Mieszkowski przeszły dzierżawco złotych 600 wymogłeś i nic dotąd nie uczyniłeś, owszem kiedy cisz poddani nie mając już lasów do Kiełczygłowa należących do innego lasu pojadą to on tymże panom na ucimierzenie powodów poddanych wydajecie i inne bezprawia, wiolencje poddanym czynicie, i czynić nie przestajecie do widzenia i przysłuchania się krzywd wszelkich dawniej i świeżo poczynionych wybranych nadto ospów, danin z gruntów gromadzkich, a przez dwór zabranych prio calculo powodom powrócić nakazać za wiolencje, opresje, aggrawacje, bicia, więzienia, przykładnie ukarać, ospy żytne skasować, wizją i pomiar gruntów gromadzkich miarą podług prawa i zwyczaju w tymże województwie praktykowaną i dyspartyment takowych gruntów między poddanymi naznaczyć, grunta zaś role i łąki gromadzkie przez dwór zabrane powodom przywrócić wraz z pożytkami, nakazać granice tej wsi z dawności określone i należące ubespieczyć, do wsi Kiełczygłowa przywrócić nakazać, i co sprawa teraźniejsza wyciągać będzie postanowić, na szkodach i unkosztach prawnych ukarać przykazując wam surowo ażebyście osobliwie podczas teraźniejszej wiszącej w sądach naszych sprawy powodów pod protekcją naszą zostających i glejtem naszym od gwałtu i mocy waszej zaszczyconych nad opis lustracji dawniejszych do robocizny i innych nienależących danin i powinności pociągać, bić, więzić, aggrawować, ani jakimkolwiek sposobem niszczyć się lub exekucji zsyłać aż do finalnego tej sprawy rozsądzenia nieważali się pod rygorem 1000 i winami na gwałtowniki i glejtów naszych w sprawie opisanymi staniesz tedy do gminu pilnujcie i na to odpowiedzcie. Działo się w Warszawie w dniu 19 miesiąca marca roku pańskiego 1766. 
 
 
Lustracja 1789 r.


Mieszkańcy wsi Gumiska z Beresiami:

Jan Walaszczyk, Jakub Krysiak, Paweł Krysiak, Franciszek Krysiak, Mateusz Kasprzyk, Wojciech Skakacz, Tomasz Kasprzyk, Sobestyjan Trzeciak, Roch Grzeidziak, Marcin Grzeidziak, Urban Głuchniak, Wojciech Swirad, Józef Swirad, Jan Komornik
 
Dziennik Urzędowy Woiewodztwa Kaliskiego 1826 nr 8

OBWIESZCZENIE
Kommissarz Obwodu Piotrkowskiego.
Wzywa wszelkie Władze Policyine, ażeby popisowego Leonarda Grzeydziaka, z wsi Gumniska Gminy Ekonomii Paięckiey w tych dniach zbiegłego, którego rodowód poniżey się zamieszcza, ściśle w swych Gminach śledziły, a w razie wyśledzenia, onego pod strażą do Bióra moiego odesłały .
Rodowod tegoż zbiega iest następuiący:    Ma lat 21, religii Katolickiey, wzrostu stop 5 cali 3 strych 1, twarzy ściągłey, oczów niebieskich, nosa miernego, włosów ciemnych, czoła niskiego; czytać i pisać nie umie. Ostatni pobyt iego przy oycu. W czasie ucieczki będąc na Jarmarku w Osyakowie był ubrany w sukmanę granatową sukienną i przerabianą niebieską w drobne paski wełną, spodnie płócienne, czapkę z czarnym barankiem, kamizelkę sukienną granatową, bóty chłopskie ordynaryine, koszul lnianych dwie, płachtę zgrzebną, i pieniędzy miał złt. 18.
w Piotrkowie dnia 28. Stycznia 1826.
Zdroiowski, Z. K.

Gazeta Warszawska 1826 nr 46

Trybunał Cywilny Pierwszey Instancyi Woiewództwą Kaliskiego.
Na skutek Postanowienia Nayiaśnieyszego Pana z daty 12/24 Stycznia r. b. Regulacyią Hypotek Dóbr Narodowych, z któremi Skarb Publiczny do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przystępuie, nakazuiącego, i na skutek Reskryptów Kommissyy Rządowych Sprawiedliwości i Przychodów i Skarbu d. d. 22 i 24 Lutego r. b. rozpoczynaiąc regulacyią takową hypotek, podaie do wiadomości publiczney, iż do przyymowania Aktów pierwiastkowego regulowania hypotek Dóbr i realności niżey wymienionych w Woiewództwie Kaliskiem położonych, wyznaczył termin (...)
Na dzień 16 Maia 1826 roku dla:
13. Dóbr Narodowych Ekonomii Paięczno, składaiącey się z folwarków Paięczno i Barany, z wsi Dylów Narodowy i Siedlec, z folwarku Wistka, z młyna Winiowka, z wsi Wisthu, z folwarku Makowiska, z wiatraka, z wsi Makowiska, z Pustkowia Ładzin Makowiski, z Pustkowiów Niepoń, Garbacze, Maydy Makowiskie, i Osada Nadleśniczego Ładzin, z folwarku i wsi Gaięcice, z Pustkowiów Ładzin Gaięcki, Wóytostw Zabranow i Grobelne, z młyna Grobelna, z Pusthowia Strzelce, z wsi Patrzykow, z Pustkowia Maydy Gaięckie i Ciegielnia, z folwarku i wsi Kiełczygłow, z Pustkowiów Kule i Otok, z młyna Otok, z Pustkowia Studziennia, z karczmy Strąg, z Pustkowia Jasień, z folwarku i młyna Chruścińskie, z Pustkowiów Skoczylasy, Wyranba, Beresie, Dryganek, z wsi: Osina Gumnisko, Kiełczygłowek, Huta, Dąbrowa, z Pustkowia Pierzyny, z wsi Obrow, i z wsi Glina w Powiecie Radomskim Obwodzie Piotrkowskim; z folwarku i wsi Szczyrczowska Wieś, z Wóytostwa Szczyrczow i austeryi tamże, z domu szynkownego, z Wóytostwa Lubosznia, z Wóytostwa i wsi Chrząstawa, z wsi młyna Rudzisko, z folwarku wsi Dubie, z wsi Restażow, z Pustkowia Goryń, z karczmy Restażow i z młynem we wsi Szczyrczowskiey w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim, z folwarku i wsi Wąsosze, z Pustkowiów Kamienna, Kule, Koły, Wroże i Łyk w Powiecie i Obwodzie Wieluńskim; z miasta Szczyrcow w Powiecie i Obwodzie Sieradzkim, tudzież z miasta Paięczno w Powiecie Radomskim Obwodzie Piotrkowskim sytuowanych.  
(...) W moc Art: 3 postanowienia powyższego Nayiaśnieyszego Pana, oznaymia Trybunał, iż ktokolwiek sądziłby mieć prawo do własności Dóbr wyżey wymienionych, lub iakie prawo rzeczowe ściągaiące się do tychże Dóbr, może i powinien się zgłosić w terminach oznaczonych, a naypóźniey do dnia 14 Cztrwca r. b., który się w skutek Art: z tegoż postanowienia, ze względu na czas do obwieszczeń potrzebny, iako ostateczny i prekluzyyny oznacza.
Nadto dodaie Trybunał wskutek Art: 4 postanowienia Nayiaśnieyszego Pana, iż żadne reklamacyie przeciw Inkameracyi Dóbr na mocy urządzeń, iakie nastąpiły za Rządu Pruskiego, Austryiackiego, oraz na mocy Prawa na Seymie Xięztwa Warszawskiego dnia 23 Grudnia 1811 roku uchwalonego, ani też kompetencyie do Hypoteki przyiętemi nie będą, rozpoznawaniu Sądowemu nie ulegaią, niemniey żadne inne pretensyie prócz wymienionych powyżey w Artykule 3 do Hypoteki przyymowanemi bydź nie maią.
Regulacyia takowa odbywać się będzie w Kaliszu w pałacu Sądowym przy ulicy Józefiny położonym, przed delegowanemi przez Trybunał wyznaczonemi, o których w Kancellaryi Hypoteczney dowiedzieć się będzie można. — Kalisz d. 4 Marca 1826 r.
Rembowski Prezes.
Karnecki Sekretarz.

Gazeta Kaliska 1896 nr. 7

Wypadki. Jakkolwiek niewielkie i krótkotrwałe były u nas tegoroczne mrozy i zawieje śnieżne, zdarzył się jednak w pierwszej połowie stycznia wypadek zmarznięcia kobiety ze wsi Gumniska w pow. wieluńskim, która wybrała się na sprawę w sądzie i zmarzła w drodze pod Działoszynem.
Skostniałą przywieziono do Działoszyna, gdzie miejscowy lekarz, nie dając za wygraną,
zaczął ją ratować. Dzięki usilnym staraniom, udało mu się zmarzniętą przywrócić do życia.


Łódzki Dziennik Urzędowy 1933 nr 19

ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŁÓDZKIEGO
z dnia 16 września 1933 r. L. SA. II. 12/15/33
o podziale obszaru gmin wiejskich powiatu Wieluńskiego na gromady.
Po zasiągnięciu opinij rad gminnych i wydziału powiatowego zgodnie z uchwałą Wydziału Wojewódzkiego z dnia 15 września 1933 r. na podstawie art. 107 ustawy o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego z dnia 23. III. 1933 r. (Dz. U. R. P. Nr. 35, poz. 294) postanawiam co następuje:
§ 1.


IX. Obszar gminy wiejskiej Kiełczygłów dzieli się na gromady:
3. Gumnisko, obejmującą: wieś Beresie- Duże, wieś Gumnisko, wieś Wyrębę.
§2.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Staroście Powiatowemu Wieluńskiemu.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Łódzkim Dzienniku Wojewódzkim.
(-) Hauke - Nowak
Wojewoda.
 



Echo Łódzkie 1937 sierpień

CHŁOPIEC POD KOŁAMI POCIĄGU.
TRAGICZNE SKUTKI LEKKOMYŚLNOŚCI.
WIELUŃ. 14. 8. — Koło wsi Gumnisko, gm. Kiełczygłów w pow. wieluńskim wpadł pod pociąg roboczy nr 1481, przewożący kamienie na nowobudującą się linię kolejową Siemkowice — Częstochowa 14-letni Józef Wróbel, zam. we wsi Gumnisko, któremu koła ucięły prawą nogę poniżej kolana.
Według wszelkiego prawdopodobieństwa chłopiec usiłował wskoczyć na będący w biegu pociąg, przypłacając swą lekkomyślność kalectwem.
Rannego chłopca odwieziono pociągiem do szpitala w Sieradzu.


Obwieszczenia Publiczne 1938 nr 84

Wydział Hipoteczny przy Sądzie Grozkim w Wieluniu obwieszcza, że na dzień 25 stycznia 1939 roku, wyznaczony został termin pierwiast­kowych regulacyj hipotek dla niżej wymienionych nieruchomości:
2) gruntów państwowych linii kolejowej Herby Nowe—Gdynia, na­bytych przez Francusko-Polskie Towarzystwo Kolejowe w Bydgoszczy dla Skarbu Państwa od włościan wsi Marchewka, gm. Siemkowice, 1983 m kw, wsi Zalesiaki, gm. Działoszyn, 1 ha 9558 m kw, wsi Trębaczew cz. I, gm. Działoszyn, 2 ha 9598 m kw, wsi Trębaczew, cz. II, tejże gminy, 5 ha 3707 m kw, wsi Trębaczew, cz. III, tejże gminy, 2 ha 2765 m kw, wsi Chorzew, gm. Siemkowice, 1 ha 4019 m kw, wsi Mała Osina, gm. Kiełczygłów, 5 ha 3008 m kw, wsi Duża Osina, gm. Kiełczygłów, 6327 m kw, wsi Dryganek, gm. Kiełczygłów, 2 ha 8802 m kw, wsi Kiełczygłówek, gm. Kiełczygłów, 1 ha 4164 m kw, wsi Huta, gm. Kiełczy­głów, 2 ha 9419 m kw, wsi Pierzyny, gm. Kiełczygłów, 1 ha 1561 m kw, wsi Dąbrowa, gm. Kiełczygłów, 3 ha 6902 m kw, wsi Tuchań, gm. Siem­kowice, 5 ha 2160 m kw i wsi Gumniska, gm. Kiełczygłów, 5 ha 0965 m kw. (Ks. hip. nr Z. 1603 r. h.);

Osoby interesowane, w oznaczonym wyżej terminie, winny zgłosić swoje prawa w Wydziale Hipotecznym, pod skutkami prekluzji. 55/38.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz