Wsie regionu sieradzkiego

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z lat 1812-1813 (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

Po ukończeniu inwentarza, notaryusz publiczny powiatu sieradzkiego przystąpił do opisania stanu dobr zabłocia, ktorego treść takowa.—

I. Budynki Dworskie w wsi Zabłociu.

Nro 1mo dwor nowy z drzewa rzniętego, ale z iedney strony kawał przyciesi nadgniło, podmurowany. Dach pod szkudłami. Dymników w dachu dwa z oknami za szkłem. Ganek przed dworem na dwoch słupach murowanych. W tym ganku na gorze izdebka z drzwiami iednemi szklanemi drugiemi sosnowemi na zawiasach, składanemi, na froncie, trzecie są drzwi wchodnie na zawiasach z zamkiem i kluczem. Wchodząc do sieni drzwi składane gozdziami nabiiane, na zawiasach, z zamkiem, kluczem i antabami. Z sieni na gorę schody, z drzwiami na zawiasach zamkiem i kluczem. w sieni przed piece murowane z kominem także murowanym aż nad dach, do piecow dwoie drzwiczek sosnowych na zawiasach z szkoblami i wrzecądzami. U czelusci dwie blachy żelazne. w sieni podłoga i posowa z tarcic.— z sieni po prawey stronie drzwi sosnowe do pokoiu pierwszego: w ktorym obicie papiorowe niebieskie na płotnie kleione. Okien trzy, kominek murowany, piec z kafli szafirowo malowanych dwa pokoie grzeiący. Z tego pokoiu drzwi do drugiego pokoiu, w tym pokoiu okno iedno, kominek iak w pierwszym pokoiu, obicie papiorowe na płotnie kleione koloru zielonego. Z tego pokoiu drzwi poiedyncze na zawiasach z zamkiem i kluczem, drugie zas płocienne malowane z klameczką do garderoby. w tey garderobie okno na zawiasach z ryglami dwiema i dwiema haczykami u dołu i okienicą wewnątrz na zawiasach, drzwi z tey garderoby do ogrodu na zawiasach z ryglem i szkoblami — posowa i podłoga z tarcic.— Z pokoiu drugiego, drzwi do trzeciego pokoiu czyli sali małey, w ktorey tylko kominek murowany, iedna sciana od sieni, zupełnie murowana drzwi do ogrodu dwoie składanych, iedne szklane z zamkiem kluczem i antabami, drugie zewnątrz sosnowe na zawiasach z dwiema haczykami iednym ryglem i szkoblami trzema. Drzwi do sieni składane. Obicie papiorowe na płotnie kleione koloru czerwonego.—Z tey salki drzwi do czwartego pokoiu, w ktorym okno iedno, kominek murowany i piec z kafli zołtych, dwa pokoie grzeiący, obicie papiorowe na płotnie kleione, koloru seledynowego.— Z pokoiu tego drzwi do garderoby iedne sosnowe drugie na płotnie, takie iak u pierwszey garderoby, w niey okno iedno, drzwi do ogrodu iak w pierwszey. Z czwartego pokoiu drzwi do piątego pokoiu, w tym okien trzy, kominek murowany, obicie papiorowe na płotnie kleione koloru siarczystego. Z tego pokoiu drzwi do sieni.—Ogolnie mówiąc wszystkie drzwi są na zawiasach krytych, wewnątrz pokoi malowane, z zamkami, kluczami i antabami.— Okna wszystkie z tafel szklanych na zawiasach z antabami w szrodku i ryglami u dołu i u gory także malowane zielono, są przy nich okienice rozkładane na zawiasach z haczykami i szkobelkami. Podłogi i posowy wszystkie w pokoiach z tarcic, biało malowane.— Za dworem ogrod nowo założony włoski, w ktorym drzewka rozne i rosliny ogrodowe, oraz inspekta za szkłem i wychodek. To wszystko razem ogrodzone płatami rzniętemi — za ogrodem na boku ku łąkom pszczelnik, w ktorym znayduie się pszczoł starych pniow trzynascie.— Dziedziniec dworu w kwadrat, słupy maiący murowane, miedzy ktoremi sztacheńki z tarcic przerzynane, a w wyiezdzie na lewey stronie wrota i dwoie drzwi na zawiasach sztachetkową robotą, po prawey ręce do gorzalni takiez wrota i drzwi osobne podobne do kuchni.— Cały dziedziniec nad płotem i dworem wewnątrz lipami wysadzony topolami.—Po prawey stronie dworu oficyna czyli kuchnia z starego dworu przestawiona, dach pod szkudłami z dwiema dymnikami, komin z gruntu murowany, po prawey stronie izba, do ktorey drzwi na zawiasach na antabę zamykane z haczykiem, w izbie okien trzy na zawiaskach z haczykami, w nich szesc szyb stłuczonych. Kominek i piec murowane. Drzwi do komory składane na zawiasach na antabę zamykane, w tey komorze okno z gruntu złe z okiennicą wewnątrz, i dwoie drzwi, na zawiasach, iednę do kuchenki, drugie do inney komory z haczykiem i szkoblem, z tey drugiey komory drzwi na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami, do ogrodu.— Na drugiey stronie kuchnia, do niey drzwi na zawiasach z klamką, szkoblami i haczykiem, okien trzy, w iednym trzy szyby wytłuczone, piec z cegły i kominek z kapturem podpartym żelaznym prętem.— Z kuchni drzwi do izby czyli komory na zawiasach z szkoblami wrzecądzem i kłotką oraz kluczem, w komorze okno, w nim dwie szyby wytłuczone.— z komory drzwi do mlecznika u dołu murowanego na zawiasach żelaznych — posowy wszędzie z tarcic bez podłogi, tylko na tey stronie gdzie kuchnia. z sieni drzwi do kuchenki na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami: = kurniki w słupy murowane i podmurowane z drzewa rzniętego. Dach pod szkudłami z dwiema dymnikami, drzwi czworo na zawiasach z szkoblami i wrzecądzami: = browar z gorzalnią z drzewa rzniętego. Dach pod szkudłami, komin z gruntu murowany. Drzwi do sieni składane poczęsci gozdziami nabiiane po brzegach na zawiasach z klamką wrzecądzem i szkoblami. Po lewey stronie naprzod izba gorzelniana, do ktorey drzwi składane na zawiasach z klamką, rękoimą i szkoblami, w tey izbie okien trzy, i kotliny do dwoch garcy oraz dwie rynny do studzien.— Z gorzalni drzwi do komory i z komory drugie na dwor na zawiasach z szkoblami i wrzecądzami. Za kotliną drzwi na zawiasach z wrzecądzem i szkoblami do sionki z ktorey znowu drzwi na zawiasach z szkoblami do sadzawki — do czelusci są dwie blachy żelazne. = na drugiey stronie izba browarowa, w niey okno iedno, do ktorey drzwi z sieni na zawiasach żelaznych z wrzecądzem i szkoblami. Z tey izby znowu drzwi do suszarni na zawiasach z szkoblami tylko, ktora to suszarnia murowana, z tey suszarni drzwi do komorki a z komorki znowu drzwi na dwor, podobnież na zawiasach z szkoblami i wrzecądzami. z browaru iest rynna do studni tylney, podłogi w izbach murowane. Posowy zas z tarcic — izdebka mała obok browarowey izby, w ktorey okien dwa, kominek murowany, piec z cegły grzeiący dwie izby— drzwi do izdebki z sieni na zawiasach z szkoblami.— Przed gorzalnią studnia z kamieni ocembrowana u gory drzewem z żurawiem, kosiorem i wiadrem okutym. Druga studnia za gorzalnią w sadzawce także ocembrowana z zurawiem kosiorem i wiadrem okutym. Drabina na dachu gorzelnianym — sadzawka ogrodzona.—

Wolarnia na przeciw gorzalni w słupy murowana, sciany z drzewa rzniętego. Dach pod snopkami z dwiema szorami szkudeł u dołu, z dymnikami u ktorych są drzwiczki na zawiasach z wrzecądzami i szkobelkami, wrota na wylot na kunach u gory żelaznych. Drzwi dwoie na wylot. Podłoga z dyli. Koryta z drabinami na około w szrodku koryto wielkie do wywaru. Skrzynia do sieczki sosnowa. Przed wolarnią studnia do wywaru z zurawiem kosiorem okutym u dołu i wiadrem okutym zamykana z wierzchu drzwiczkami, spodem iest rura z browaru do tey studni. Są takze koryta tak do wolarni iak i do chlewow z tey studni.— Chlewy dla trzody w słupy murowane z drzewa rzniętego, dach pod snopkami z dwiema szorami szkudeł u dołu i dwiema szczytami u tarcic. Drzwi czworo na zawiasach z szkoblami i wrzecądzami. Przed chlewami grodka wybrukowana. = Spichrz murowany roku tysiąc osiemset dziesiątego. Dach szkudlany z dymnikiem na drzwiczki na zawiasach i wrzecądz wewnątrz zamykanemi. Z przodu okienko w scianie z prętami trzema żelaznemi — drzwi do spichrza gozdziami nabiiane na zawiasach z zamkiem i kluczem, do ktorych się wchodzi po schodkach. Pod tym spichrzem sklep, do niego drzwi gozdziami nabiiane na zawiasach z zamkiem i kluczem, są takze i drugie drzwi głębiey w sklepie z żelazami. Lufty są u dołu sklepu.—

Staynia z wozownią z drzewa rzniętego podmurowana. Dach słomiany, z dwiema dymnikami i drzwiczkami na zawiasach, u dołu na około dachu są trzy szory szkudeł. Ta staynia zaymuie po bokach dwie przegrody dla koni, i ma kazda drzwi gozdziami nabiiane na zawiasach żelaznych z zamkami kluczami szkoblami i wrzecądzami, po dwa okienka u kazdey z kratami drewnianemi — posowy z tarcic, w iedney stayni iest podłoga z korytami i drabinami. W szrodku wozownia o dwoygu wrotach na kunach u gory i u dołu iedne wrota z wrzecądzem szkoblami kłotką i kluczem a drugie z zatyczką ~~drewniane~~ żelazną. Z wozowni schody na gorę z drzwiami zamykanemi.— Stodoła nowa o dwoch klepiskach w słupy murowana i podmurowana, sciany z drzewa rzniętego. Dach pod snopkami. Wrot dwoie na wylot na kunach żelaznych z przodu zamykane na wrzecądz szkoble kłotki i klucze a w tyle na zatyczki żelazne. W iedney stodole na boku szrodkowym iest sieczkarnia z podłogą i posową z tarcic maiąca dwoie drzwi z klepisk na zawiasach, iedne z nich zamykane na zamek i klucz. Druga stodoła o dwoch klepiskach podobna pierwszey oprocz że w niey nie masz sieczkarni i krotsza szesciu łokciami.—

Owczarnia nowo wymurowana sciany zupełnie gotowe i odrzwi wykładane balami, reszty trzeba dokonczyc, do czego iest drzewo gotowe oprocz kozłow i łat.—Obora

W słupy murowana i podmurowana z drzewa rzniętego. Dach słomiany, w dachu dwa dymniki z drzwiczkami, wrota na wylot i drzwi z boku. Złoby naokoło z drabinami.= Płoty wedle budynkow wszędzie są w dobrym stanie z wrotkami.=

II Budynki Wieyskie:

Nro 2do karczma z drzewa rzniętego. Dach słomiany. Komin murowany. Ma dwie izby, dwie komory, iedną sien, za ktorą sklepik, i kuchenka, w kazdey izbie dwa okna, piec i kominek osobne z cegły, posowy z tarcic na izbach i komorach. Drzwi wszystkich osmioro, brakuie dziewiątych. Do tey karczmy należy oborka z dwiema drzwiami.— Na przeci niey kuznia nowo wymurowana z kominem, dach pod szkudłami drzwi składane na zawiasach z zamkiem i kluczem gozdziami nabiiane. Posowa z tarcic — w tey kuzni iest miech nowy cena jego złotych siedemdziesiąt dwa, i kowadło lane stare a florenis sześć.—

Nro 3tio chałupa z drzewa rzniętego w węgły stawiana. Dach pod snopkami komin murowany. Na przodku sień mała po tym izdebka, i komorka, w izdebce okno, piec i kominek z cegły. W tyle sien, izba, komora i kuchenka, w izbie okien dwa, piec i kominek z cegły. Drzwi wszystkich siedmioro u dwoyga drzwi są haczyki z szkoblami. Do tey chałupy stodoła nowa, z wrotami na wrzecądz i szkoble zamykanemi — także oborka z chlewikami — począwszy od numeru 4o aż do numeru dziesiątego to iest siedm chałup podobne są pierwszey z stodołą oborką i chlewikiem.— Studnie dwie na wsi kamienne, u wierzchu drzewem cembrowane z zurawiami i kosiorami — na boku wsi, wiatrak nowy we wszystko oporządzony, ktorego narzędzia waznieysze wyrazaią się: lin cztery. Drąg żelazny. Oskardow cztery. Ryfow na teblotach dwie. Na wale blach dwanascie. Kamieni dwa. Drzwi na zawiasach, z zamkiem i kluczem drugie na gorze z zawiasami i haczykami socha zelazna z ryfami. Paprzyca. Ponewka. Pytle dwa. Skrzynie dwie. Kominek murowany.—

Nro 11mo karczma z staynią brod zwana na trakcie widawskim. Naprzod karczma z drzewa rzniętego, dach pod snopkami, komin murowany. Ma dwie izby, dwie komory, iedną sień z drzwiami na wylot, w kazdey izbie kominek i piec z cegły, w iedney izbie okien trzy, a w drugiey dwa, podłogi są w izbach, posowy zas wszędzie. Drzwi wszystkich osmioro.—Staynia z drzewa rzniętego. Dach słomiany. Wrota na wylot. Złoby z drabinami, a w izbie stoły z ławkami. Studnia ocembrowana z żurawiem i kosiorem.

Nro 12mo karczma pod brzykowem z drzewa rzniętego, dach pod snopkami. Komin murowany. Ma dwie izby, dwie komory, iednę sień, w kazdey izbie po dwa okna, piece i kominki z cegły. Posowy z tarcic wszędzie. Drzwi wszystkich siedmioro na biegunach.—

W tey wsi iest zagrodnikow osmiu, kazdy z nich ma parę wołow, woz, pług, radło, kosę, siekierę i sierp, lecz nie maią ieszcze dodanych czterech wozow i czterech wołow.—Kazdy robi w tydzień bydłem dwa dni, i ręczno dwa dni, to iest cztery dni czy bydłem czy ręczno iak wypadnie. Tłuk odbywa w zniwa trzy, daie po dwa kapłony i jay trzydziesci,—przedzie dwie sztuki. = komornikow iest trzech robiących po dwa dni w tydzień.—

Na koniec co się tycze papiorow, te zostały zliczbowane, zparafowane ręką notaryusza spisuiącego inwentarz, i oddane z woli stron wielmożney zwierzchowskiey wdowie.—

Ktory inwentarz z opisem stanu dobr zabłocia, po przeczytaniu głosnym i przyięciu dobrowolnym, tak strony interessowane i obydway biegli, iako też swiadkowie przymioty prawem przepisane maiący, wielmożny j. Xiądz michał janikowski proboszcz brzykowski, i tomasz szymanski, organista, obydwa w wsi brzykowie mieszkaiący, i pisarz aktowy rękami własnemi podpisali.—

(podpisy)