Goniec Sieradzki (1928-1930)

 

Goniec Sieradzki, dziennik wydawany przez Józefa Jondro w Sieradzu i Ostrowie Wielkopolskim w  latach 1928-1930.

W dzienniku znalazłem informacje o następujących miejscowościach:

1928-Antonin (gm. Burzenin 52), Barczew (1, 45,46,159), Bartochów (250), Bąki (86), Beleń (89), Biała (gm. Biała 164), Bliźniew (170), Bobrowniki (gm. Działoszyn 146), Bobrowniki (gm. Sieradz 125), Boczki (gm. Szadek 85),  Bogumiłów (1,125,154), Borszewice (161), Brąszewice (2,32), Brzeziny (gm. Mokrsko 4), Brzeźnio (62,70,74,127,159), Brzozowiec (gm. Lututów 41), Bugaj (gm. Sieradz 152), Bugaj (gm. Wieluń 40,45), Burzenin (25,54,125,138,172), Charłupia Wielka (55,59,61,65), Chmielniki (gm. Skomlin 88), Chojne (26,32,74 x2,80,116,122,125,154), Chorzyna (112), Chotów (70), Czarnożyły (28,66,79,84,152,171),  Czartoryja (21,129), Dąbrowa (gm. Wieluń 66), Dąbrowa Wielka (159,167), Dębina (gm. Osjaków 59,84), Dębina (gm. Sieradz 41), Dobruchów (143), Domaniew (gm. Błaszki 1), Drobnice (46), Dzierlin (28), Dzierzązna (gm. Warta 33,79), Dzietrzniki (172), Dzigorzew (28,86), Frajszyca (83), Gabrielów (88), Gajewniki (161), Gaszyn (2,53,61,62,84), Godynice (71,74), Górka Kobierzycka (52), Grabina (gm. Zadzim 40,48), Grabowiec (gm. Sieradz 45), Grębień (79), Gronów (2), Gronówek (171), Hamentów (123), Izabelów (159), Jakubice (101), Janiszewice (121), Jeziory (52,65,154,250), Józefów (gm. Wróblew 48), Kadłub (133,158,170), Kamionka (gm. Pątnów 150), Karczówek (28,30,102,124), Karsznice (16), Kije (gm. Siemkowice 171), Kliczków Mały (52), Kliczków Wielki (5,35), Klonowa (6,74), Kluski (gm. Lututów 153), Kłocko (250), Komorniki (gm. Mokrsko 52), Konopnica (153), Kopydłów (66), Korczew (98,155,159), Kościerzyn (22), Koźlin (119), Krasawa rzeczka (119,164), Kraszkowice (78), Krobanówek (101), Krokocice (54,86), Kromolin (93), Krzaki (45), Krzyworzeka (4,86), Kuźnica Ługowska (171), Kwiatkowice (143), Lesiaki (gm. Klonowa 37), Ligota (gm. Burzenin 16), Lipnik (150), Lututów (33,55,89), Łagiewniki (gm. Czarnożyły 156,158), Łobudzice (21), Łyskornia (133), Majaczewice (54), Męcka Wola (9,49,112,176,250), Męka (6,9,17,59,67,78,147,176,250), Męka Jamy (9), Męka Księża (9,43), Mierzyce (78,89), Mogilno (89), Mokre (Mokre Zborowskie? 9), Mokrsko (53,153), Monice (32,125), Naramice (169), Niebiosy (46), Niechmirów (149), Niedzielsko (69,89), Nowa Wieś (gm. Brzeźnio 68), Nowa Wieś (gm. Osjaków 84), Nowy Świat (gm. Wieluń 138), Okopy (gm. Sieradz 112), Olędry Duże (64,86,89,101), Olędry Małe (54,64,102,128), Ogroble (129), Opiesin (96,97), Oraczew (93,163), Osjaków (29,43,45,59,83,88), Ostrów (gm. Brzeźnio 153), Ożarów (4,72,89,152), Paprotnia (96,150), Piaski (gm. Zduńska Wola 2), Podłężyce (10,31,133), Popowice (64,170), Porąbki (98), Poręby (gm. Zduńska Wola 2), Potok (59), Pratków (47,159), Prusinowice (gm. Szadek 47), Przedgórcze (59), Pudłów (125), Pustelnik (33), Pyszków (159), Raczyn (64,66), Radoszewice (37,43,59,46,49,104,142,165,169,170,171), Raducki Folwark (59), Raduczyce (104), Rossoszyca (47,62,74,116,128,169), Rożdżały (53,132,138,163), Ruda (gm. Sieradz 7,40,93), Ruda (gm. Wieluń 53,78,83,119,135,138), Ruszków (60), Rychłocice (153,172), Rychłowice (76), Rzechta (gm. Sieradz 43,112,161), Sadowiec (150,153), Sędziejowice (169), Siemkowice (55,66), Sikucin (123), Skomlin (16,127,176), Skrzynno (28), Socha (112), Sokołów (gm. Sieradz 167), Staropole (gm. Brzeźnio 112), Starzenice (37), Stawiszcze (250), Stoczki (125), Stolec (44), Strobin (46), Sucha (gm. Sieradz 55,112), Swoboda (300), Szadkowice (21,28,109,150), Szczawno (Szczawno Rożdżalskie? 61), Szklana Huta (159), Szynkielów (135), Świątkowice (55), Świerki (21), Tomczyki (gm. Klonowa? 55), Trębaczew (125,176), Tyczyn (152), Tymienice (67,109), Warta rzeka (10,17,31,44,52 x2,68,169), Wągłczew (63), Wichernik (78), Widoradz (58,98,114), Wiechucice (125), Wierzbowa (gm. Brzeźnio 29), Wierzchlas (135), Wierzchy (gm. Zadzim 133,135), Wilczyniec (135), Witów (gm. Warta 120), Wojsławice (gm. Zduńska Wola 40,98,155,159,163), Wola Będkowska (29,93,159), Wola Rudlicka (97), Wolnica Niechmirowska (140), Woźniki (gm. Sieradz 6,31,62,72,74,93,115,167,250 x2), Wróblew (gm. Skomlin 5), Wróblew (gm. Wróblew 59,63,74,112,133,163,170), Wrzeszczewice (85), Wydrzyn (145), Zadzim (53,62,78,85,102), Zagajew (120), Załęcze Wielkie (44), Zamłynie (gm. Zduńska Wola 21,159), Zapole (133), Zapolice (52), Zapusta Mała (61), Zapusta Wielka (13,86), Zborowskie (159), Złotowizna (26,85), Zmyślona (gm. Siemkowice 104,114,171), Zygry (153), Żeglina rzeka (52)

Inne: Doły (35), Półboru (115)

1929-Andrzejów (gm. Zd-Wola 27), Annolesie (137), Barczew (11,134,251,256), Bartochów (120,235), Bednarskie (250), Będków (92), Biała (gm. Biała 27,85,100,129,169,223,269,270,272), Biały Ług (7), Bieniec (46), Błonie (gm. Wieluń 271), Bobownia (90), Boczki (gm. Szadek 122,273), Bogumiłów (83,101,124,256), Borki (Borkowe 46), Brąszewice (32,123,128,245,268), Brzeg (249), Brzeziny (gm. Mokrsko 118), Brzeźnio (34,84,128,149,158,270,275,294), Bugaj (gm. Siemkowice Bugaj Radoszewicki? 211), Bugaj (gm. Wieluń 122,213), Bukowina (52), Burzenin (34,58,66,105,255), Chałupki (4,58), Charłupia Mała (202,294), Chojne (11,58,149,164,200), Chorzew (163,177,230), Chotów (129), Cieślina (15), Cisowa (110), Czarnożyły (32,74,174,190,212,249,270), Czartoryja (245,268), Czechy (174), Czernice (48), Dąbrowa (gm. Kiełczygłów 267), Dąbrowa (gm. Wieluń 42,43,79,106,122,260), Dąbrowa Wielka (251,272), Dąbrówka Zgniła (274,295), Dębina (gm. Sieradz 214), Dębołęka (251,255,260,267), Dzigorzew (77), Dobroń (255), Drobnice (15), Dunaj (26), Duszniki (226), Dymek (gm. Lututów 270), Dziadaki (39), Dzietrzniki (64,78,158,270), Emanuelina (gm. Czarnożyły 182 x2), Feliksów (223), Felinów (191), Florianki (227), Folwark Raducki (206), Frasica (198), Gabrielów (44), Gaszyn (5,21,43,44,227,276), Gęsina (138), Gligi (133), Glinno (213), Godynice (209,245), Gorzuchy (41), Góry Prusinowskie (122), Grabina (gm. Zadzim 55,212), Grabina (gm. Zd-Wola 7), Grabowa (54), Grębień (241,270), Grobelne (255), Gronówek (87,102,103,104), Grosiwie (99), Grójec (174), Grójec Mały (174), Gruszczyce (52,126), Grześlaki (15), Grzybki (11), Grzybów (123), Janów (gm. Ostrówek 93,270), Jeziory (20), Jodłowiec (163), Kabały (23), Kadłub (191,270), Kałuże (52), Kamienna (gm. Błaszki 291), Kamilew (267), Kamion (207,228), Kamionacz (241), Kamionaczyk (140), Kamionka (gm. Pątnów 11,15,250), Karczówek (290), Katarzynopole (211), Kiełczygłów (11 x2,41,48,294), Kije (gm. Siemkowice 65,211), Klassak (213), Klatka (227), Kliczków Mały (158,198,210,275,280), Kliczków Wielki (153,202,211,267,268,270,278,296), Kłocko (46,149,196,202,240), Kobyla (Kobyla Miejska? 290), Komorniki (gm. Mokrsko 44), Konopnica (8,213,275), Kopydłów (60,62,204), Korczew (7), Kościerzyn (92), Kraszkowice (26,48,172,203), Krobanów (7), Krobanówek (109,299), Krokocice (122,139,142), Krucica (49), Krzaki (102,245), Krzyworzeka (35,88,232), Kurek (gm. Błaszki? 25), Kurów (21), Kuźnica Ługowska (48,65,66), Kuźnica Strobińska (126), Kuźnica Zagrzebska (30), Lasek (gm. Warta 122,273), Laski (gm. Siemkowice 25,48), Lipiny (174), Lubola (90,241), Lututów (35,42,45,60,62,87,115,186,211,212,228), Łagiewniki (120,270), Łaszew (46,67,181,204), Łeszczyn (45), Łęki (281), Łężkowice (Łużyk? gm. Siemkowice 266), Łosieniec (276), Łyskornia (85,181,204,247,270), Madeły (165), Mantyki (204), Męcka Wola (27), Męka (32,71,118,138,140,143,161,163,182,192,198 x2,200,203,211,212,214,235,272), Męka Jamy (163), Męka Księża (140, 260), Michalszczyzna (267), Mierzyce (10,60,62,78,90,106,169,301), Miedźno (174,227), Młodawin Dolny (7), Młynisko (gm. Biała 27,80,270), Mnichów (271), Mogilno (211), Mokre (gm. Siemkowice 69,232,284), Mokrsko (11,201), Monice (21,57,60,73,78,123,191,194,270), Naramice (11,238,270), Niechmirów (255), Niedzielsko (60,62,237), Nietuszyna (91,230,293), Nowa Wieś (gm. Brzeźnio 82,182), Nowe Miasto (7), Nowy Świat (gm. Wieluń 21), Okalew (270), Okręglica (83,214), Olędry Małe (28,94,112,184,201,228), Olędry Duże (41), Olewin (198,278), Opiesin (33), Opojowice (88,120), Osina (gm. Kiełczygłów 96), Osjaków (22,25,54,72,76,108,117,125,136,172,185,212,217,219,226,258,266,275), Ostrów (gm. Brzeźnio 34,211,241,270), Ostrówek (gm. Ostrówek 239,270), Ożarów (64,89,168,179,227 x2,250), Ożegów (110), Paprotnia (5,198), Pątnów (33,141,200,218,270), Pątnówek (60,62), Pęczniew (217), Piaski (gm. Biała 88), Piaski (gm. Lututów 86), Piaski (gm. Zd-Wola 5,26,32,59,172,180,290), Pińki (gm. Siemkowice 211), Piotrowice (gm. Warta 227), Podłężyce (57,299), Podrybnicze (172,182), Pogoń (gm. Błaszki 108,287), Popowice (179,237,270), Poręby(gm. Biała 157,204), Prażmów (214), Prosna rzeka (68), Prusinowice (gm. Szadek 103), Przedlenie (Przedłęcze 34), Przywóz (2), Pudłówek (241), Pustkowie Chotowskie (251), Raczyn (270), Radoszewice (46,48,185,193,204,211,212,262,278), Raduczyce (47), Rafałówka (174), Rębów (gm. Brzeźnio 270,272), Rososz (gm. Biała 152), Rossoszyca (108,120,122,125,132,191,212,217,273), Rożdżały (7,15,55,108,125,132,164 x2,174), Ruda (gm. Sieradz 20,140,163,198,218,239,289), Ruda (gm. Wieluń 20,21,60,62,112,148,200), Rudlice (172), Rudniki (111), Rychłocice (236,275), Rzechta (gm. Sieradz 32,59,258,299), Rzeczyca (122,212), Sadowiec (55), Siemkowice (8,11,60,62,237), Sikucin (109), Skomlin (47,60,62,67,88,90,159,171,207,232,263,274), Skrzynno (172,187,262,270,279), Socha (116,223), Sokolenie (241), Srebrnica (175), Starce (178,245), Starzenice (11,21), Stawiszcze (80,134), Stefanów Barczewski (267,272), Stoczki (34), Stolec (60,62), Strobin (122,161,187), Strońsko (21), Sucha (58,259), Suchoczasy (33), Swędzieniejewice (7), Szadkówka rzeka (68), Szczesie (241), Szewczyki (211), Szubienice (Podszubienice 7,289), Świątkowice (26,120,227), Tądle (211), Teklina (119), Tokarzew (227), Tomczyki (gm. Brąszewice 174), Toplin (7,227), Trębaczew (67,181), Tymienice (227), Walenczyzna (19), Wandalin (46), Warta rzeka (21,34,35,46,58,64,67,68,71 x2,72,74,75,125,139,142 x2,161,169,207,228,236,246,252,275), Wągłczew (123,291), Wcisło (291), Wichernik (44), Widawa (255), Widawka rzeka (68), Widoradz (12), Wielgie (18,195,270), Wierzchlas (3,26,241), Wiktorów (gm. Biała 129,171), Wilamów (29), Wilczyniec (268), Włocin (22,291), Wojków (52,150), Wojsławice (gm. Zd-Wola 7), Wola Rudlicka (89), Wola Zaleska (103), Wolnica Niechmirowska (227), Woźniki (gm. Sieradz 20,26,27,32,35,38,58,65,73,123,124,128,132,134,136,161,171,187,194,200,201,246,252,259,278,298), Wólka (Wola Będkowska 214), Wróblew (gm. Wróblew 177,186,197,198 x2,212,227), Wrząca (gm. Błaszki 52,236), Wydrzyn (gm. Czarnożyły 32,33,153), Zadzim (103,139,190), Zagórzyce (gm. Zapolice 62), Zalesiaki (163), Zalesie (gm. Zadzim 103), Załęcze Małe (235), Załęcze Wielkie (165), Zapole (95,96,288), Zapolice (11), Zapusta Mała (119,191), Zapusta Wielka (104,181), Zawady (Zawadki gm. Błaszki 70), Zgórz (158), Złotowizna (223), Zmyślona (gm. Siemkowice 211), Żeglina rzeka (21,34,142,125,169,226,234), Żerosławice (102,163)

Nie dodano, problem z identyfikacją: Kowalówka (169), Mogrles (273), Poszczychowice (110), Studziennica (30), Zapusta (260)

Inne: Brzezinki (miejsce w Męce Księżej 140), Henningówka (miejsce w Męce Księżej 140,260), Na Pastwach (miejsce na Skomlinie 207), Nafciarnia (miejsce w Sieradzu 77,104), Tartak (miejsce w Sieradzu 77),

1930-Bartochów (168), Beresie (19,89), Biała (gm. Biała 78 x2,121), Bieniądzice (203), Bobrowniki (gm. Działoszyn 6), Bobrowniki (gm. Sieradz 44), Bogumiłów (164), Borszewice (46,47,163), Borzewisko (178), Brąszewice (14,45,70,165,204), Broników (132), Brzeźnio (27,49,61,64,81,137,157,193), Burzenin (16,61,94), Chajew (133), Charłupia Mała (205), Chojne (44,52,81,190), Chorzew (43,143), Cienia (87), Czarnożyły (99,107,121,190,197), Czartoryja (133), Czechy (204), Dąbrowa (gm. Wieluń 80,186), Dąbrówka (Dabrówka Zgniła 112), Dębina (gm. Sieradz 197), Dębołęka (5), Draby (121), Drobnice (144,182), Dryganek Duży (163), Dziadaki (16), Dzigorzew (149), Edmundów (135), Felinów (19), Gajewniki (160), Gaszyn (75,99), Godynice (32,70), Gorzuchy (52), Góra (gm. Warta 191), Górki Zadzimskie (15,115), Grabina (gm. Zadzim 133), Grądy (83 i 84), Grębień (1,74,132,134), Gromadzice (121), Gruszczyce (55,70,87,206), Huta (gm. Lututów 70), Jajczaki (144), Janiszewice (91,150,158), Johanka (159), Józefina (gm. Osjaków 95), Kadłub (173), Kałuże (39), Kamionacz (129), Kamionaczyk (135), Kamionka (gm. Pątnów 66), Kazimierzew (156,198), Kąty Czarnożylskie (136), Kiełczygłów (44.169), Kliczków Wielki (5,137), Klonowa (39,60,112,131,143), Kluski (60), Kobierzycko (43,169,177), Kolonia Raducka (178), Komorniki (gm Mokrsko 51,121), Kopydłów (30,121), Korzenice (Korzenica 107,122), Kościerzyn (1), Kraszkowice (39), Krępica (16), Krzeczów (66), Krzyworzeka (121), Kuźnica (Kuźnica Błońska? 60), Kuźnica Błońska (131), Kuźnica Strobińska (46,50,53), Kuźnica Zagrzebska (178), Leliwa (131), Ligota (gm. Burzenin 16), Lipicze (gm. Klonowa 60,112), Lipie (gm. Kiełczygłów 46), Lipnik (111,155), Lututów (77,119), Łagiewniki (121), Łaszew (12,71), Łyskornia (168), Majaczewice (16,205), Męka (52,61,128,134,146,156,157,172,178,181,186,203), Męka Jamy (129,146), Męka Księża (129,145,146,152), Mierzyce (44,118,134), Młynek (gm. Lututów 119), Młynisko (gm. Biała 156), Mnichów (178), Mokre (gm. Siemkowice 46,131), Mokrsko (41,144 x2,168,192), Monice (7), Niechmirów (205), Niedzielsko (121), Niemierzyn (121,124,186), Niemojew (60), Nietuszyna (122,132,153), Noski (61), Nowe Miedze (3), Nowy Świat (gm. Wieluń 156), Ogrodzisko (52), Okalew (100,145), Olewin (99), Olędry Duże (), Olędry Małe (7), Oraczew (154,162), Orły (147), Osjaków (44,90,121,122,169), Ostrów (gm. Brzeźnio 49,61,137), Ostrów Wartski (134), Ostrówek (gm. Ostrówek 89), Owieczki (31,43,51,60,101,112,131), Ożarów (26,150), Pątnów (143), Piaski (gm. Lututów 119,159), Piaski (gm. Zd-Wola 77,160,165), Piskornik (gm. Ostrówek 124), Podłężyce (186), Przerycie (152), Raczyn (167), Radoszewice (13,14,121), Raduczyce (132), Ralewice (133), Rębów (gm. Brzeźnio 61), Rossoszyca (9,22 x2,26,49,59), Rowy (137), Rożdżały (91,133,204), Ruda (gm. Sieradz 175,184), Ruda (gm. Wieluń 35,50,121 x2,128,182), Rudlice (121), Rychłocice (44), Rzechta (gm. Sieradz 195,204), Rzeczyca (9), Skomlin (104,122), Skrzynno (38,122,124,178,192), Sokołów (gm. Sieradz 169), Stara Wieś (gm. Pątnów 195), Starzenice (4), Stawiszcze (103), Stefanów Barczewski (178), Stefanów Ruszkowski (197), Strobin (66,112), Strugi (gm. Wierzchlas 153), Sucha (157), Suchoczasy (115), Szczawno (Rożdżalskie? 9), Szczyty (gm. Działoszyn 52), Szynkielów (52), Świątkowice (77,122), Teklina (gm. Czarnożyły 167,168,170,179), Toplin (78,83 i 84 x2), Toporów (79,173,184), Trębaczew (39,45), Troniny (62), Turów (203), Warta rzeka (59,66,79,140,147 x2,149,151,153,195), Widoradz (122), Wielgie (49,90,158), Wierzchlas (6,78,102,122,128,136,145), Wierzchy (gm. Zadzim 15,91,157), Więcławy (66), Wiktorów (gm. Biała 122), Wilczyniec (46), Wilkowiska (Wilkowiec 122), Witów (gm. Burzenin 16), Wojków (197,206), Wojsławice (gm. Zd-Wola 147), Wola Bałucka (46,47), Wola Buczkowska (47), Wola Rudlicka (22), Wola Zaleska (73,133), Woźniki (gm. Sieradz 15,28,30,52,61,77,88,134,157,181,184,186,204), Wójtostwo Sieradzkie (82), Wólka Klonowska (133), Wróblew (gm. Wróblew 43), Wrząca (gm. Błaszki 128), Wydrzyn (gm. Biała 122), Zadzim (15,107,133,198), Zakrzew (43,177), Zalesiaki (163), Zalesie (gm. Zadzim 133), Załęcze Duże (39,203), Załęcze Małe (55,113,203), Zapusta Mała (85,86), Zapusta Wielka (16), Zawadki (gm. Wróblew 124), Zmyślona (gm. Siemkowice 13), Zygmuntów (gm. Lututów 43,51), Zygry (135), Żeglina rzeka (22,147), Żelisław (206), Żuraw (70)

Nie dodano, problem z identyfikacją: Krarjanka (gm. Kamionka k. Wielunia 145)

Inne: Brogi (miejsce w Sieradzu 160), Łysa Góra (miejsce w Sieradzu 160), Henningówka (miejsce w Męce Księżej 146)

 

Inwentarz Tubądzin (1842)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Tubądzin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1730. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie dóbr Tubądzina w zamieszkaniu dworskim w Powiecie Wartskim Obwodzie i Gubernii Kaliskiej dnia 13/25 kwietnia 1842 r."

Dobra ziemskie Tubądzin z folwarkiem Nacki i pustkowiem Rudniki, położone w Powiecie Wartskim, Obwodzie i Gubernii Kaliskiej, należące do sukcesorów po zmarłym Wincentym Zbijewskim czyli: Marianny i Józefy córek, Józefa syna, rodzeństwa nieletnich Zbijewskich, pozostających pod opieka główną Honoriusza Biernackiego, oraz Waleriana Zbijewskiego doletniego w imieniu własnym i w charakterze przydanego opiekuna nieletnich Zbijewskich działającego, zajęte zostały przez Komornika Franciszka Roweckiego na rzecz i na żądanie Maxymy z Łobackich po Wincentym Zbijewskim pozostałej wdowy, na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia na satysfakcję sumy kapitalnej rubli srebrem 1395 z większej sumy rubli srebrem 8805 pochodzącej wraz z procentem. Dobra pozostawały w dzierżawnej posesji Norberta Zbijewskiego od 1841 do 1843 roku.

A. Zabudowania dworskie w wsi Tubądzinie.

1. Dwór mieszkalny massyw murowany, z cegły budowany, w połowie dachówką, a w drugiej połowie szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 22, wysokości 11, o jednym piętrze, który w sobie mieści 1 sieni na dole, 4 pokoje, 6 drzwi zawiasami i zamkami, na piętrze 5 pokoi, przedpokój i schowanie, obejmują 11 drzwi zamkami i zawiasami, w suterynach kuchnia przed którą sień, schowanie, przy tem i sklep znajduje, obejmują 5 drzwi zamkami i zawiasami, całkowity dwór obejmuje okien 25, mający kominów 2 massyw murowanych, z 1go piętra wychodzi ganek na 2 filarach murowanych wsparty. W dobrym stanie.

2. Szpichrz o 3ch przedziałach, 4 drzwiach z szkoblami i zawiasami i zamkami na podmurowaniu, z drzewa budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 40, szerokości 17, wysokości 5. W dobrym stanie.

3. Oranżerya massyw murowana z oknami, 2 drzwiach zawiasami i zamkami, z cegły budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 10, wysokości 5. W dobrym stanie.

Około której idzie mur massyw murowany, z cegły budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 156, szerokości 1, wysokości 5. W dobrym stanie.

4. Obory i sieczkarnia pod jednym dachem massyw murowana, o 3 drzwiach, żeczągami i zawiasami, z cegły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 50, szerokości 16, wysokości 4 1/2. Dosyć w dobrym stanie.

5. Stodoła o 2 klepiskach o 4 wrotniach na biegunach, żeczągami żelaznemi, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 50, szerokości 15, wysokości 4 1/2. Potrzebuje w części reperacyi.

6. Stodoła jak wyżej, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 60, szerokości 15, wysokości 4 1/2. Potrzebuje w części reperacyi.

7. Owczarnia massyw murowana o 2 drzwiach i 2 wrotniach na biegunach, zawiasami, z cegły budowana, słomą i szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 75, szerokości 24, wysokości 5, w której jest dla owiec pieńków sztuk 12, pokład jest z desek. Dosyć w dobrym stanie.

8. Stodoła o dwóch klepiskach, 4 wrotniach na biegunach, z bali i słupów murowanych budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 92, szerokości 20, wysokości 5. Nowo wybudowana.

9. Stajnia i wozownia pod jednym dachem o 4 wrotniach, 5 drzwiach, na zawiasach i żeczągami, w części murowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 115, szerokości 13, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

10. Drewnik o 1 wrotniach na biegunach zamkiem na podmurowaniu, z bali i słupów budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 10, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

11. Chlewy o 7 drzwiach z ryglami i zawiasami, z bali i słupów budowane, szkudłami kryte, długości łokci miary warszawskiey 45, szerokości 10, wysokości 3 1/2. Potrzebuje reperacyi.

12. Oficyna o 1 izbie, 2 oknach, 1 sieni, 1 drzwiach, 1 komina murowanego i kurniki pod tymże samym dachem, z bali i słupów budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 40, szerokości 10, wysokości 4. Potrzebuje znacznej reperacyi.

13. Kloak o 1 drzwiach na zawiasach, z bali i słupów budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 5, szerokości 3, wysokości 5. Potrzebuje znacznej reperacyi.

14. Suszarnia do suszenia słodu o 1 drzwiach na zawiasach, z bali i słupów budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 17 1/2, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje zupełnego przestawienia.

15. Sklep massyw murowany w ziemi i 1 drzwiach na zawiasach i zamkiem, z cegły budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 13, szerokości 8, wysokości 4. W dobrym stanie.

16. Komorka w ogrodzie o 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 6 1/2, wysokości 3. Zawaleniem grozi.

17. Sklep w ogrodzie massyw murowany, na którym altana o 1ch drzwiach na zawiasach i zamkiem, z cegły, sklep z altaną w sztachety budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 13, szerokości 7, wysokości 3 1/2. W dobrym stanie.

18. Dom mieszkalny dla ludzi w ogrodzie o 2 izbach, 2 sieniach, 2 komorach, 5 drzwiach, zawiasami i żeczągami, o 3 oknach, 1 komina murowanego, z cegły i w części w ryglówkę i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 17, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

19. Gołębnik stojący na słupie w którym się znajduje gołębi par 10.

W oranżeryi jest różnych kwiatów 250 doniczek.

Około dworu są ogrody, w których się znajduje drzewa owocowego różnego jako to: jabłoni, gruszek, śliwek, wiśni i tereśni sztuk 1162. Jak również są znaczne ilości drzewka winogrona rodzące, jak niemniej znajdują się szółki różnego drzewa owocowego i dzikiego. W tymże ogrodzie jest pszczół ulów 17, które należą do gruntu dóbr Tubądzina. W podwórzu około dworu jest pompa do czerpania wody, około tego dworu są trzy stawki, lecz w małej części zarybnione. W tymże ogrodzie można siać i sadzić tyle ziemiopłodów ile potrzeba gruntowa wymaga. Około zabudowań dworskich i ogrodów owocowych są ogrodzenia z desek i słupów i w części muru, w znacznej wielkości.

B. Zabudowania wiejskie.

1. Kolos murowany na którym stoi wyobraźnia Sgo Wawrzeńca, z cegły budowany, wysokości łokci miary warszawskiey 6.

2. Oberża massyw murowana o 4 izbach na dole, przy których 2 komory o 8miu drzwiach na zawiasach, zamkami, 8 oknach, 2 kominach murowanych, z cegły budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 16, wysokości 5. Dosyć w dobrym stanie.

3. Stajnia o dwóch wrotniach, 1 drzwiach, na zawiasach zamkiem i żeczągiem, żłobami i drabinami, z bali i słupów budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

4. Obórki o 3 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 6, wysokości 3. W dobrym stanie.

Przy tejże oberży jest ogród owocowy składający w sobie drzew sztuk 54.

5. Kuźnia o jednym przedziale o 1 drzwiach dubeltowych na zawiasach i żeczągiem i 2 kominach murowanych, z bali i słupów budowana, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 12, wysokości 3. W dobrym stanie.

6. Stodoła do gościnnego należąca o 1 klepisku, 2ch wrotniach żeczągiem, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 10, wysokości 5. Potrzebuje znacznej reperacyi.

7. Dom mieszkalny o 2 izbach, 2 komorach, 2 sieni, 2ch oknach, 1 komina z brożyną budowanego, w strychulce i słupy budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 12, wysokości 4. Potrzebuje znacznej reperacyi.

8. Oborka o 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 7, wysokości 4. Zawaleniem grozi.

9. Chałupa o 1 izbie, 1 komorze, 1 sieni, 1 okna, 1 komina z brożyny, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 11, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

10. Stodoła o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 10, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

11. Dom o 2 izbach, 2 komorach, 4 drzwiach, 2 sieni, 2 oknach, 1 komina z brożyny budowanego, w strychulce i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 10, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

12. Obórka o 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 5, wysokości 3. Potrzebuje reperacyi.

13. Stodołka o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 11, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

14. Dom o 2 izbach, 2 sieniach, 2 komorkach, 3 oknach, 5 drzwiach na biegunach, 1 komina murowanego, w strychulec i słupów budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

15. Oborka o 3 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 8, wysokości 3 1/2. Potrzebuje znacznej reperacyi.

16. Stodołka o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 12, wysokości 3 1/2. Potrzebuje reperacyi.

17. Chałupa o 1 izbie, 1 sieni, 1 komory, 2 oknach, 4 drzwi, 1 komina murowanego, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 8, wysokości 3 1/2. Potrzebuje reperacyi.

18. Obora i szopa pod jednym dachem o 2 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 8, wysokości 3. Zawaleniem grozi.

19. Chałupa o 1 izbie, 1 komorze, 1 sieni, 2 oknach, 4 drzwiach na biegunach, 1 komina murowanego, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 10, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

20. Obórka o 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5 1/2, wysokości 3. Potrzebuje reperacyi.

21. Stodołka o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 32, szerokości 10, wysokości 4. W dobrym stanie.

22. Dom mieszkalny zwany stara kuźnia o 1 izbie, 2 oknach, 1 sieni, 1 komorze zbożyny, w strychulce i słupy budowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 22 1/2, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje znacznej reperacyi.

23. Dom o 2 izbach, 2 komorach, 2 sieniach, 4 oknach, 5 drzwiach na biegunach żeczągami, 1 komina z brożyny budowanego, w strychulce i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 12, wysokości 4. Potrzebuje znacznej reperacyi.

24. Obory o 2 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 7 1/2, wysokości 3. Potrzebuje znacznej reperacyi.

25. Stodoła dla 2 gospodarzy pod jednym dachem, pod jednym dachem, 2 klepiskach, 4 wrot na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 50, szerokości 11, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

26. Dom o 3 izbach, 1 komorze, 2 sieni, 6 oknach, 8 drzwiach na biegunach, 1 komina murowanego, w strychulce i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

27. Obórka o 3 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 8, wysokości 4. Dosyć w dobrym stanie.

28. Chałupa o 2 izbach, 2 komorach, 2 sieni, 6 drzwi, 3 okien, 1 komina murowanego, w strychulce i bale budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

29. Obora o 2 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 9, wysokości 3. Potrzebuje reperacyi.

30. Stodoła o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 12, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

31. Chałupa o 2 izbach, 2 komorach, 2 sieni, 2 oknach, 6 drzwiach, 1 komina murowana murowanego, w strychulce i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 13, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

32. Oborka o 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 8, wysokości 3. Potrzebuje reperacyi.

33. Stodoła o 1 klepisku, 2 wrotniach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 12, wysokości 4. Potrzebuje reperacyi.

34. Dom mieszkalny o 2 izbach, 1 sieni, 3 drzwi, 3 oknach, 2 kominów murowanych, z bali i słupów budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 8, wysokości 4. Dosyć w dobrym stanie.

35. Oborki o 3 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 20 1/2, szerokości 7, wysokości 4 1/2. Potrzebuje reperacyi. Dosyć w dobrym stanie.

Zabudowania na folwarku Nacki.

1. Dom mieszkalny o 1 izbie, 1 sieni, o 2 oknach, 1 komorze, 4 drzwiach na biegunach, 1 komina murowanego, z bali i słupów budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 10, wysokości 3 1/2. Potrzebuje reperacyi.

2. Stodoła o 2 klepiskach, 6 wrotniach, 1 drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 93, szerokości 17, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

3. Owczarnia i obora pod jednym dachem o 2 drzwiach, 2 wrot na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 15, wysokości 5. Potrzebuje reperacyi.

4. Chałupa o 1 izbie, 1 komorze, 4 drzwiach, 1 oknie, 1 komina z brożyny budowanego, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22 1/2, szerokości 10, wysokości 4. Zawaleniem grozi.

5. Chałupa takaż jak wyżej, w strychulce budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 20 1/2, szerokości 10, wysokości 4. Potrzebuje znacznej reperacyi.

6. Chałupa takaż, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 9, wysokości 4. Zawaleniem grozi.

7. Obórka o 1 drzwiach na biegunach, żerdzi i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 9, wysokości 2 1/2. Zawaleniem grozi.

8. Piec do suszenia lnu o 2 przedziałach, z cegły budowany, deskami kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5, wysokości 2. Dosyć w dobrym stanie.

9. Cegielnia, z słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 42, szerokości 15, wysokości 1 1/2. Potrzebuje reperacyi.

[dotyczy cegielni] składająca się z dwóch szopów 1 do suszenia cegły a 2 do palenia cegły, z słupów budowane, deskami kryte, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 14, wysokości 4. Potrzebują reperacyi.

Zabudowania na pustkowiu Rudniki.

10. Dom mieszkalny czyli gościniec o 2 izbach, 1 komorze, 1 sieni, 4 drzwiach na biegunach, 1 komina z brożyny budowanego pod którym także jest sklep murowany, w strychulce i z bali budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 28, szerokości 8, wysokości 5. Potrzebuje znacznej reperacyi.

11. Obórka o jednych drzwiach na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 5, wysokości 2 1/2. W złem stanie.

12. Stodołka o 1m klepisku o 1 wrotach bez zawias na biegunach, z bali i słupów budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 10, wysokości 3. W złem stanie.

Urszulinka struga

Urszulinka struga
Długość 12.61 km. Źródło przy wsi Wola Pomianowa w gminie Pęczniew. Płynie na płd.-wsch. Skręca na płd.-zach. przy stawie w Woli Pomianowej, przecina drogę z Drużbina do Charchówka i skręca na południe, mija Dziadów, przepływa pod drogą z Rzechty Drużbińskiej do wsi Wierzchy. Za wsią Alfonsów skręca lekko na zachód, mija Hilarów, przecina drogę Zadzim-Pęczniew i po kilkuset metrach wygina się całkowicie w kierunku zachodnim. Po niecałych 2 kilometrach skręca na płd.-zach. Ostatecznie kieruje nurt na pn.-zach. i wpada do rzeki Pichny pod wsią Rudniki w gminie Pęczniew.

 

Inwentarz Brończyn (1839)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Brończyn. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1993. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się na gruncie dóbr Brończyna, leżących w powiecie Kaliskim w zamięszkaniu dworskim dnia 11/23 kwietnia 1839 r."

Dobra ziemskie Brończyn składające się z wsi zarobnej i folwarku tegoż nazwiska położone w Powiecie, Obwodzie i Gubernii Kaliskiej, gminie Brończyn, parafii Błaszki, należące do spadkobierców śp. Józefa Lipskiego to iest: 1. Antoniego Kożuchowskiego, 2. Sukcesorów Niemoiowskich jako to: a. Teodora Niemoiowskiego, b. Franciszki z Niemoiowskich Hr. Mielżyńskiej wdowy, c. dzieci Makarego i Ewy z Pruskich małżonków Niemoiowskich mianowicie: aa. Nepomucena, bb. Kacpra, cc. Leopolda, dd. Józefy zamężnej Skórzewskiej, ee. Florentyny rodzeństwa Niemoiowskich, d. Katarzyny z Niemoiowskich Stanisława Zbijewskiego małżonki, 3. Sukcesorów Elżbiety z Żychlińskich Sokołowskiej, to jest: a. Kazimierza Sokołowskiego, b. dzieci po Michale Sokołowskim pozostałych aa. Jana Kantego, bb. Józefa, cc. Katarzyny zamężnej Sokołowskiej rodzeństwa Sokołowskich, zajęte zostały przez Komornika Marcina Drzewieckiego na rzecz i na żądanie Stanisława Bogusławskiego dzierżawcy dóbr Brończyna, na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia. Stanisław Bogusławski dzierżawił dobra Brończyn od 1836 do 1839 roku.

Opis zabudowań dworskich

1. Dwór, z drzewa w bale [budowany], zewnątrz gliną i wapnem wyrzucany, gątami kryty, w którym 5 pokoi, 2 garderoby, dwie sienie i kuchenka. W pokojach pieców 4, z tych dwa kaflane, a dwa z cegły. Drzwi zewnętrznych i wewnętrznych 13, z których 10 z zamkami, a reszta z klamkami. Okien 14 i oprócz tych iedno małe, przy których 13 okiennic, wszystko w żelazo okute, w średnim znaydują się stanie, długości łokci miary warszawskiey 43, szerokości 12 1/2, wysokości 4.

1a. Przystawka, toż samo jak wyżey [budowana], gątami kryta, długości łokci miary warszawskiey 7 1/2, szerokości 7, wysokości 4.

2a. Przystawka, z takiegoż materyału [budowana], gątami kryta, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 12 3/4, wysokości 4.

3a. Przystawka, z takiegoż materyału [budowana], gątami kryta, długości łokci miary warszawskiey 5 1/2, szerokości 4 1/2, wysokości 3 1/2.

Wszystkie trzy do powyż opisanego dworu, dwa kominy murowane, oraz schody zewnątrz na górę dworu prowadzące. Za tym dworem ogród owocowy i warzywny, w którym drzewa rodzaynych, tudzież młodocianych, oprócz innych dzikich krzewów około sztuk 300.
W ogrodzie znayduie się kaplica, w którey iest obraz Matki Boskiey, dwa anioły, alba, trzy stuły i dzwonek z drzewa w blochy na węgieł wybudowana, gątami pokryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 8, wysokości 12.

2. Kuchnia, spiżarnia, komin tey murowany, z drzewa w bale z gliną i wapnem wyrzucana [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 16 1/2, szerokości 15, wysokości 4.

Pod tą kuchnią piwnica, z cegły paloney murowana.

3. Kurniki i chlewy przy kuchni stojące, z drzewa w bale i węgły [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 8 1/2, wysokości 4.

4. Chlewiki i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 6, wysokości 4.

5. Owczarnia z wystawami po rogach, z drzewa w bale i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 62 3/4, szerokości 17, wysokości 3 3/4.

6. Staynie i szopa, z drzewa kostkowego w słupy i bale [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 47, szerokości 11, wysokości 4.

7. Spichrz i wozownia, z drzewa rzniętego w bale i słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 47, szerokości 11 1/2, wysokości 4.

8. Stodoła o dwóch klepiskach, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 76, szerokości 15 3/4, wysokości 5.

9. Stodoła o iednym klepisku, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 38 1/2, szerokości 15, wysokości 3 1/2.

10. Stodoła o iednym klepisku, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 13, wysokości 3 1/2.

11. Czwarta stodoła o iednym klepisku, od dołu z drzewa a wyżey w strychulec z gliną [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 39 1/2, szerokości 16 1/2, wysokości 5.

12. Obory w iednym rogu z wystawą, z drzewa w bale i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 62, szerokości 12 1/2, wysokości 4.

13. Szuszarnia pusta czyli dziś tralnia do lnu, z drzewa w bale i węgły [budowana], w małey części słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 11, wysokości 4 1/2. [Potrzebuie] przestawienia.

14. Kloak, z drzewa [budowany], deskami obity, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 3.

Dziedziniec i ogród wyżey opisane w całey swey rozległości płotami w słupy płaty rznięte i ciesane oraz sparniki ogrodzone, przy tych dwoje wrot. W dziedzińcu iest studnia drzewem z bali rzniętych ocembrowana i przy tey żuraw z wiadrem w żelazo okutem. Obok wymienionego dziedzińca znayduie się Figura So Wawrzyńca z drzewa wyrobiona.

Zabudowania włościańskie.

1. Dom o dwóch izbach, dwóch komorach i sieni, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21 3/4, szerokości 11 1/2, wysokości 3 1/2.

Do tegoż domu przystawka, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 7, szerokości 4, wysokości 3 1/2.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 3, szerokości 4 1/2, wysokości 2 1/2.

Obora, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 8 3/4, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 20 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3.

2. Dom o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 10, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 8, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 3 1/2, szerokości 3, wysokości 2 1/2.

3. Dom o dwóch izbach, komorze i sieni, z drzewa w bale rznięte oraz kostkowego i w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 30 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 4, szerokości 3, wysokości 2 1/2.

Obora i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 7, wysokości 3 1/2. [Potrzebuią reperacyi] ściany i szopa dachu.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 2, szerokości 3, wysokości 2 1/2.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24 1/2, szerokości 9 1/2, wysokości 3 1/2.

4. Dom o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa z bali oraz kostkowego w węgły i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 9 1/2, wysokości 3.

Obora i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 7, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 3, szerokości 2 1/2, wysokości 2. Zupełnie pusty.

Stodoła, z drzewa w bale i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 8, wysokości 3 1/2.

5. Dom o iedney izbie i sieni, z drzewa w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 12 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3.

Oborka, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 4 1/2, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 6, wysokości 3.

6. Kuźnia z wystawą, z drzewa w bale i słupy [budowana], deskami, słomą i gątami kryta, długości łokci miary warszawskiey 11 1/2, szerokości 11, wysokości 3 1/2.

7. Dom czyli karczma o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa w bale i węgły [budowana], gliną wyrzucana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 12 1/2, wysokości 4.

Staynia wiezdna przy karczmie z wystawą na jednym końcu, z drzewa w bale i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 50, szerokości 13 3/4, wysokości 4.

Stodoła, z drzewa z bali i kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2. Zupełnie zdezelowana.

8. Dom o dwóch izbach, komorze i dwóch sieniach, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 31, szerokości 12, wysokości 3 3/4.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 3, wysokości 2.

Staynia, obora i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 24 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 11, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 8, wysokości 3.

Spichrzyk, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 5, szerokości 5, wysokości 3 1/4.

9. Dom o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 23 1/2, szerokości 10, wysokości 4.

Chlewiki, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 5, wysokości 3.

Obora i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 7, wysokości 3 1/2. Zawaleniem grożąca.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 35, szerokości 9, wysokości 3.

10. Dom o iedney izbie i sieni, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 9 1/2, wysokości 3.

Obora, z drzewa kostkowego w węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 10, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 2 1/2.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 23 1/2, szerokości 8, wysokości 2 1/2.

Stodoła, z drzewa w bale i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 10, wysokości 3.

11. Dom o jedney izbie, sieni i komorze, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 21 1/2, szerokości 10, wysokości 3.

Szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8 1/2, szerokości 4, wysokości 3 1/2.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 9, wysokości 3 1/2.

Obora i chlew, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 13 1/2, szerokości 7, wysokości 3 1/2.

Obora, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10 1/2, szerokości 9, wysokości 3.

12. Dom o jedney izbie i sieni, z chrustu, gliną obrzucany w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 11 1/2, szerokości 7, wysokości 3.

Stodoła, obora i szopa, z drzewa kostkowego, bali i w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 21 1/2, szerokości 5, wysokości 3. Szopa zdezelowana.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 2 1/2.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 4, szerokości 2 1/4, wysokości 3.

Chlew, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5 1/2, wysokości 3.

13. Dom o jedney izbie, komorze i sieni, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 9, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 5, szerokości 3, wysokości 3.

Staynia i sieczkarnia, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 5 1/2, wysokości 3.

Obora i szopa, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 16 1/4, szerokości 8 1/2, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24 1/4, szerokości 10 1/2, wysokości 3 1/2.

14. Dom o jedney izbie i sieni, z drzewa w baliki i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 8 1/2, szerokości 8, wysokości 3.

Obora, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 5 1/2, wysokości 3. Pusta, bez dachu i ściany.

15. Dom o jedney izbie i sieni, z chrustu, gliną obrzucany w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2.

Chlewiki, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 9 1/2, szerokości 4, wysokości 3.

Obora, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 6, wysokości 3 1/2.

16. Dom o jedney izbie, komorze i sieni, z drzewa rzniętego w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20 1/2, szerokości 11, wysokości 3.

Staynia i obora, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 7, wysokości 3. Zupełnie nie użyteczna.

Obora i chlew, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 15, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2.

Dwie stodoły pod iednym dachem, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 39 1/2, szerokości 9, wysokości 3.

17. Dom o jedney izbie, komorze i sieni, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 10, wysokości 3.

Stajenka, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 6, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 7, szerokości 4, wysokości 3.

Dom o jedney izbie, komorze i sieni, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 9, wysokości 3.

Obora, chlew i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 8, wysokości 3.

Dwie stodoły pod iednym dachem, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 36 1/2, szerokości 10, wysokości 3.

18. Dom o dwóch izbach, komorze i sieni, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22 3/4, szerokości 9, wysokości 3.

Chlew i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9 1/2, wysokości 3.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 3, wysokości 2 3/4.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 5 3/4, szerokości 4 1/2, wysokości 3. Bez ściany.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 9, wysokości 4.

19. Dom o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 10, wysokości 3.

Staynia, obora, chlew i szopa pod iednym dachem, z drzewa w bale, słupy i węgły [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 22 1/2, szerokości 9 1/4, wysokości 3.

Chlew i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 12 1/2, szerokości 6 1/2, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 31, szerokości 10, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 10, wysokości 2 1/2.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26, szerokości 10 1/2, wysokości 3.

Obora, chlew i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 17 3/4, szerokości 7, wysokości 3.

20. Dom o jedney izbie, sieni i chlewie, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 6, wysokości 3.

Oborka, z drzewa kostkowego w słupy i dyle [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 8 3/4, wysokości 3.

21. Dom o dwóch izbach, komorze i sieni, z drzewa kostkowego w dyle i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 6, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 27 1/2, szerokości 10 1/2, wysokości 3 1/2.

Obora, z drzewa kostkowego i w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 18 1/2, szerokości 8, wysokości 3.

Szopa, z drzewa kostkowego i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 6 1/2, szerokości 4, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26 1/2, szerokości 10, wysokości 3 1/2.

Obora, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 9 3/4, wysokości 3.

Chlewik i szopa na czterech słupach, z drzewa [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 6, wysokości 2 1/2. Zupełnie nie użyteczna.

Dom o jedney izbie, komorze i sieni, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 10, wysokości 3.

22. Dom o jedney izbie, oborze, sieni i chlewie, z drzewa kostkowego w bale i słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 9, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa kostkowego w słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 26 3/4, szerokości 16 1/2, wysokości 3 1/2.

Stodoła, z drzewa kostkowego i słupy [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25 1/2, szerokości 10, wysokości 3.

23. Dom o iedney izbie, komorze i sieni, z drzewa w bale i węgły [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 9, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa w bale i węgły [budowana], słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 29 3/4, szerokości 11 3/4, wysokości 3 1/2.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 3 3/4, szerokości 2, wysokości 2 1/2.

Staynia, obora i szopa, z drzewa kostkowego w słupy [budowane], słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 28 1/2, szerokości 6, wysokości 3.

24. Dom o czterech izbach, czterech komorach i sieni, z drzewa w ryglówkę i strychulec z gliną [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 33 1/2, szerokości 16 1/2, wysokości 4.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 2 3/4, wysokości 2 1/2.

Chlewik, z drzewa kostkowego w słupy [budowany], słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 2 1/2, wysokości 2 1/2.

Wymieniono czynszowników: Józef Kazuś, Marcin Nowak, Tomasz Krauza, karczmarz Jan Jagodziński, kowal Michał Prusaczyk.
Podano nazwy łąk: Rudniki, Pasionki, Kopanina, Na Dołach, Na Grzibieniu, Łąki Mokre, W Olszynkach, W Boru.
W dobrach Brończyn egzystował kontrowers w boru od strony dóbr Główczyna obejmujący około 60 morg.

Inwentarz Rudniki (1843)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Karola Trzaskowskiego w Warcie z roku 1843, akt nr 80. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

"Działo się w wsi Rudnikach w Okręgu Wartskim Powiecie i Gubernii Kaliskiej położonych we dworze dnia pierwszego / trzynastego Marca tysiąc ośmset czterdziestego trzeciego roku."

Przed Karolem Trzaskowskim Rejentem Kancellaryi Okręgu Wartskiego w Gubernii Kaliskiej stawił się Franciszek Żychliński opiekun nieletnich dzieci po Karolu i Ludwice z Żychlińskich Kossowskich. Franciszek Żychliński domaga się sporządzenia spisu pozostałości po zmarłym w Rudnikach Karolu Kossowskim.

Wykaz Zabudowań Dworskich i Wieyskich D. Rudniki.

Wyszczególnienie

W Rudnikach budynki dworskie

1. Dwór drewianny gątami pokryty 1.
2. Officyna drewianna gątami pokryta 1.
3. Lamus ze sklepami murowany masiv gątami pokryty i przytymże orenżerya 1.
4. Gorzalnia murowana dachówką i gatami pokryta 1.
5. Kierat przy Gorzalni ściany i dach deskami obite 1.
6. Stajnia murowana gątami pokryta 1.
7. Folwark drzewianny gątami pokryty 1.
8. Chlewy drzewianne słomą pokryte 1.
9. Obory murowane słomą pokryte 1.
10. Owczarnia murowana słomą pokryta 1.
11. Stodoła w słupy murowane słomą pokryta 1.
12. Stodoła masiv murowana słomą pokryta 1.
13. Szopa na zboże bez ścian słoma pokryta 1.
14. Spichlerz drzewianny słomą pokryty 1.
15. Szopa na cegłe słomą pokryta 1.
16. Szopa na siano słomą pokryta 1.
17. Kuźnia murowana gotyckiem sposobem 1.

W Rudnikach budynki wiejskie

1. Chałup drzewiannych słomą pokrytych 26.
2. Chałup murowanych w reglówkę słomą pokrytych 4.
3. Chałup murowanych masiv słomą pokrytych 2.
4. Chałup drzewiannych gątami pokrytych 1.
5. Stodół drzewiannych słomą pokrytych 20.
6. Karczma murowana gątami pokryta 1.

Folwark Karolewo budynki dworskie

18. Dom murowany słomą pokryty.
19. Owczarnia murowana słomą pokryta.
20. Stodoła w słupy murowana słomą pokryta.

Folwark Karolewo budynki wieyskie

7. Stodołka wraz z oborami drzewianna pokryta słomą.

Wielkopole budynki dworskie

21. Dom murowany słomą pokryty.
22. Owczarnia drzewianna słomą pokryta.
23. Stodoła w słupy murowane pokryta słomą.

Wielkopole budynki wieyskie

8. Stodołka drzewianna wraz z oborami pokryta słomą.

Pustkowie budynki wieyskie

9. Młyn razem z mięszkaniem gątami kryty drzew.
10. Chałupa drzewianna słomą kryta.
11. Obora drzewianna słomą kryta.
12. Stodoła drzewianna słomą kryta.
13. Obora drzewianna słoma kryta.

Osowiec budynki wieyskie

14. Karczma drzewianna gątami pokryta.
15. Obora drzewianna słomą pokryta.
16. Stodoła drzewianna słomą pokryta.
17. Szopa drzewianna na siano słomą pokryta.
18. Kuźnia drzewianna gątami pokryta.
19. Karczma drzewianna słomą pokryta.
20. Stodoła drzewianna razem z oborą słomą pokryta.

Przywidz budynki wieyskie

21. Karczma drzewianna słomą kryta.
22. Stodoła razem z oborą drzewianna słomą pokryta.

Poza szczegółowym opisem pozostałości po zmarłym Karolu Kossowskim przedstawiono także wykaz czynszów i danin przypadających na kolonistów. Przytaczam tylko ich nazwiska.

1. Osowiec
Józef Wawrowski, Antoni Chmielecki, Woyciech Marcinkowski, Bogumił Purz, Andrzey Purz, Jan Jankowski, Jan Balcerowski, Michał Muszyński, Józef Matuszewski, Jan Skrobieranda, Jan Kwaśniewski, Piotr Fogt, Daniel Strauch, Walenty Trzepałkowski, Maryanna Klimczakowa, Józef Zachary, Bogumił Marciniak, Kazimierz Kornacki, Nepomucena Brzozowska, Mateusz Frątczak.

2. Przywidz
Józef Witosławski, Jan Szczubiałkiewicz, Łukasz Chaniecki, Mateusz Matuszewski, Konstanty Kwapiszewski, Adam Chęciński, Filip Człopa?, Antoni Woycieszczyk, Andrzey Bardeta, Tomasz Gurłowski, Szymon Stelmaszak, Mateusz Malinowski, Jan Rybicki, Jakób Rybicki, Szymon Sobanda, Kazimierz Ja...owicz, Marcin Marszałek.

3. Wielkopole
Piotr Chwiałkowski, Szymon Sadłowski, Waw. Słodziński, Jan Dąbrowski, Andrzey Garnczarek, Błażey Strzelczyk, Grzeg. Matczak, Marcin Dąbrowski.

Ziemiaństwo rolnictwo samorządy województwa łódzkiego tom 1

W 1928 roku ukazała się książka pt: „Ziemiaństwo rolnictwo samorządy województwa łódzkiego tom 1.” 

Została ona wydana w zakładach graficznych „Anioł Pański” mieszczących się w Piotrkowie Trybunalskim pod redakcją Zygmunta Kotkowskiego i Stefana Grodzieńskiego. 

Celem autorów było przedstawienie życia ziemiaństwa z terenu województwa Łódzkiego ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa, jako podstawowej dziedziny życia gospodarczego. W publikacji wspomniano również samorządy powiatowe, które odgrywały znaczącą rolę w krzewieniu kultury i tematyki rolniczej. Niestety nie udało się uzyskać wszystkich oczekiwanych opisów majątków i materiału ikonograficznego ze względu na nie dotrzymanie umów z wydawnictwem przez niektórych ziemian, którzy wzmiankowane opisy i zdjęcia nie nadesłali w ustalonym terminie. Stąd wiele cennych zdjęć nie zostało zamieszczonych. Publikacja zawiera w sobie unikatowe zdjęcia dworów z powiatów wchodzących w skład ówczesnego Województwa Łódzkiego. Z naszego obszaru wykonano fotografie już nie istniejących dworów w Stolcu, Dominikowicach, Wójcinku i wielu innych. 

Klisze wykonano w Zakładach Fotochemigraficznych Romana Borkenhagena w Łodzi nakładem Agencji Prasowej Reklamowo- Wydawniczej „Unia” w Łodzi. Ciekawe czy klisze się zachowały. Zdjęcia i opisy umieściłem w postach dotyczących danych miejscowości.
 

W książce opisano następujące majątki:

Bogucice, Bogumiłów, Buczek, Chabierów, Chwalęcice, Cielce, Dąbrowa Wielka, Dębołęka, Dominikowice, Garbów, Głaniszew, Głuchów (gm. Konopnica), Gzików, Jeżew, Kalinowa (gm. Błaszki), Kobylniki, Kopydłów, Kościerzyn, Lututów, Łężki, Małyń, Mikołajewice (gm. Warta), Modła, Morawki, Nacesławice, Niedzielsko, Nowa Wieś (gm. Brzeźnio), Prusinowice (gm. Szadek), Pruszków, Ptaszkowice, Rudniki, Równa, Stolec, Tymienice, Ustków, Wielgie, Wilczków (gm. Goszczanów), Wodzierady, Wodzierady Górne, Wojsławice (gm. Zduńska Wola), Wola Krokocka, Wójcinek, Wrząca (gm. Błaszki), Zakrzew (gm. Warta), Zalesie (gm. Zadzim), Zapole, Zapolice, Zygry.

Dziennik Urzędowy Gubernii Kaliskiej (1837-1844)

Dziennik Urzędowy Gubernii Kaliskiej, czasopismo wydawane w Kaliszu w latach 1837-1844. Zamieszczano w nim głównie informacje urzędowe.

W dzienniku znalazłem informacje o następujących miejscowościach:

1839-Bachorzyn (40), Bałdrzychów (13), Bałucz (16), Barczew (9), Bartochów (42), Baszków (42), Bieniek (Binek 4), Biesiec (17), Bogucice (7), Borzewisko (gm. Poddębice 25), Borzysko (Anielów gm. Zapolice 1), Branica (1), Broników (6), Brończyn (12, 28), Broszki (17), Buczek (gm. Buczek 40), Buczek (gm. Wróblew 4), Burdynówka (17), Burzenin (35), Chabierów (19), Charłupia Wielka (4), Chrusty (gm. Błaszki 46), Cielce (4), Cienia Wielka (30), Czołczyn (25), Dąbrowa Miętka (17), Dąbrówka Szadkowska (26), Dębina (gm. Zadzim 7), Drzązna (4), Dziebędów (37), Dzigorzew (22), Felin (Felinka 46), Filipole (17), Fituch (4), Gawłoszczyzna (10), Gawory (1), Gęsówka (4), Grabiszew (10), Grabówie (19), Grobelna (Grobelne 4), Grzymaczew (28), Holendry Sobiesęckie vel Marcinkowskie (Stok Nowy 20), Hutniki (17), Inczew (12), Izabela (gm. Wróblew 4), Jadamki (Adamki 46), Jarząb (gm. Wierzchlas 6), Józefów (gm. Błaszki 30), Józefów vel Jedynakowskie (4), Kalinowa (gm. Błaszki 40), Kiki (gm. Wartkowice 10), Klonowa (19), Kobierzycko (30), Kochlew (6), Konstantynów (gm. Poddębice 25), Kopiec (Kopce 12), Kostrzewice (46), Kowalew (40), Kozuby Nowe (17), Królewska Grobla (25), Krzakowizna (4), Krzeczów (6), Leliwa (19), Leśnik (25), Lgów (40), Ligota (gm. Widawa 5), Lipnica (2), Lipniczka (2), Ludwików (Ludwinka gm. Wróblew 12), Lutomiersk (4), Lututów (19, 30), Łeszczyn (17), Malenia (40), Marzynek (6), Michalszczyzna (4), Mokre (gm. Siemkowice 6), Mroczki Małe (10), Myja (4), Nacesławice (10), Osicowa (10), Osieczno vel Huby (10), Panowice (12), Paprotnia (6), Poddębina (28), Poroszczyzna (46), Przybyszów (Przebyszów 4), Rembieszów (1), Rowy (4), Siemiechów (10), Sikory (gm. Zadzim 7), Skąpszczyzna (46), Stefanowszczyzna (10), Stok (12), Stolec (17), Stryje Paskowe (8), Tarczówka (Tarki 40), Teklina (gm. Złoczew 17), Topielec (gm. Błaszki przy Cieni 30), Tworkowizna (4), Tyczyn (4), Tymienice (18), Widawa (6), Wilczków (gm. Goszczanów 28), Wola Bachorska (40), Wola Buczkowska (17, 40), Wygoda (gm. Buczek 40), Wygoda (gm. Widawa 10), Wygoda (gm. Wróblew 4), Wyrębów (26), Zabłocie (gm. Widawa 16), Zadąbrowie (28), Zalew (18), Zaspy (gm. Poddębice 25), Złotowizna (4), Zygry (7)

1840-Balin (11), Boczki (gm. Szadek 48), Bogumiłów (11), Borek (gm. Wartkowice 10), Borowiny (23), Bratków Dolny (40), Brończyn (25), Brudnów (50), Bugaj (gm. Złoczew 43), Czarnysz (14), Czartki (gm. Warta 14), Czerniaków (17), Dąbrowa Rusiecka (7), Dębina (gm. Rusiec 7), Dędowice (Dębowiec? gm. Warta 23), Domaniew (gm. Błaszki 19), Dziebędów (3), Gać Warcka (43), Garbów (50), Gorzałów (50), Grabia (52), Jankowice (11), Józefka (gm. Warta 48), Kalinowa (gm. Błaszki 50), Klonów (17), Kobyla Chmielowa (48), Kociołki (43), Kopanina (Kopaniny gm. Zapolice 52), Krąków (23), Kruszyca (29), Kukułka (11), Kuśnie (19 x2), Lesisko (gm. Łask? 17), Leśnica (50), Lipki (10), Lichawa (gm. Sedziejowice 52), Maciszewice (19), Magdalena (Magdalenów gm. Wodzierady 43), Magdalenów (Magdalena gm. Rusiec 7), Marzenin (21), Masłowice (34), Mikołajewice (gm. Lutomiersk 43), Mikołajewice (gm. Warta 11), Pauzew (10), Piorunów (14), Piorunówek (14), Przymiłów (52), Ptaszkowice (52), Raczków (15), Rakówka (11), Robaszew (43), Ruda (gm. Wieluń), Siekawa (Lichawa? gm. Sędziejowice 52), Sikucin (48), Spędoszyn (40), Starce (43), Tądów (12), Tądów Dolny (4), Upuszczew (15), Utrata (gm. Lutomiersk 43), Wierzchlas (24), Wolka Zebracka (Wola Zaleska gm. Łask 17), Wrząsawa (14), Wygoda (gm. Lutomiersk 43), Zagajew (11), Zalesie Brodzkiego (Zalesie gm. Wodzierady 17), Zielęcin Mały (23), Zwierzyniec (43), Żeglina karczma (11)

1841-Borowisko (Borowiska gm. Brzeźnio 48), Branica (26), Brody (4), Budy (gm. Wróblew 48), Chabierów (39), Charchów Pański (52), Czerniaków (7), Dury (48), Dziadkowice (11), Dzietrzniki (1), Gać (gm. Widawa 12), Golków (11), Gorzychów (Gorzyków 26), Grabówie (12), Inczew (14), Jagielizna (Jagielna 48), Jelno (26), Kaliniowa (gm. Zapolice 26), Kąty (gm. Widawa 6), Klonów (7), Klonówek (7), Kocina (6), Kostrzewice (41), Kurówek (Kurówek Ochelski 12), Lisy (gm. Zapolice 26), Lutomiersk (27), Małków (40), Męka (34, 45), Nowa Wieś (gm. Brzeźnio 48), Osiny (gm. Sędziejowice 12), Osjaków (1), Panaszew (15), Poniatów (35), Potok (48), Raczków (26), Sadokrzyce (11, 48), Słomków Mokry (48), Sokołów (gm. Goszczamów 3), Stok (11), Sulmów (3), Sulmówek (3), Trojaków (26), Wągłczew (18), Woźniki (gm. Sieradz 19), Wólka Bachorska (12), Zapole (48), Zaspy (Zaspy Miłkowskie gm. Warta 42), Zborów (gm. Widawa 6), Zimnik (3)

1842- Bogumiłów (2), Brończyn (37), Brzeźnio (8), Brzoza (18), Brzyków (18), Budy Stryjewskie (12), Burzenin (28), Chabierów (34), Czerniaków (46), Dąbrowa Rusiecka (53), Dębiniec (Dębieniec gm. Błaszki 7), Gołuchy (32), Grabno (32), Grzymaczew (7), Helmowsk (Helenówek? gm. Łask 12), Jaryszek (Jaruszek gm. Błaszki 7), Kameniowka (Kanianiowka 7), Kije (gm. Błaszki 7), Klonów (46), Klonówek (32,46), Korczyska (32), Kośne (32), Krzeczów (42), Krzyworzeka (18), Kurek (gm. Sędziejowice 32), Lutomiersk (37), Męka (28), Mierzyce (22), Modła (45), Mokrsko (15), Mroczki Małe (22), Nacki (21), Niwa (gm. Błaszki 7), Niżowskie (7), Pątnów (1), Pątnówek (1), Pęczek (7), Piorunów (15), Podłężyce (21), Raczyn (18), Redzeń (15), Rudniki (gm. Błaszki 21), Sędów (48), Sędziejowice (28), Siedlce (32), Stryje Paskowe (12), Tądów (37), Tubądzin (21), Tyczyn (15), Urbanice (15), Wilkszyce (20), Włocin (7), Wola Stryjowska (12), Zamość (gm. Sędziejowice 32)

1843-Bieniądzice (5, 49), Biernacice (10), Borysławice (1), Bronów (33), Bronówek (33), Brutus (33), Brzeski (38), Bujnów (17), Czołczyn (32), Dębe (gm. Wartkowice 33), Dębołęka (17), Dziadkowice (28), Dziebędów (1), Gawłowszczyzna (33), Grabówka (gm. Burzenin 47), Grabiszew (33), Gromadzice (49), Kalinowa (1), Kiki (gm. Wartkowice 33), Korzenica (1), Kozuby Stare (11, 20), Krzyworzeka (33), Kurzynoga (33), Legędzin (Legendzin 32), Lipicze (gm. Goszczanów 1), Lututów (33, 42), Łyskornia (18), Młodawin (24), Mokrsko (43), Nowa Wieś (gm. Brzeźnio 17), Osjaków (5), Paprotnia (22), Pieczyska (gm. Biała? 18), Piotroszczyzna (33), Popowice (51), Poręby (gm. Biała 18), Pratków (18), Proboszczowice (19), Przatów (28), Przekora (33), Psia Górka (gm. Kiełczygłów 33), Rojków (24), Sędów (33), Siedlce (39), Sieniec (2), Staw (gm. Czarnożyły 49), Wojsławice (gm. Zduńska Wola 26), Wola Łobudzka (22), Wydrzyn (gm. Łask 26), Zalesie (gm. Wartkowice 33), Zielęcin (36), Żelisław (1)

Inwentarz Rudniki (1817)

Źródło inwentarza:

Akta notariusza Jana Strachowskiego z roku 1817. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

Po śmierci Józefa z Głogowy Kossowskiego, starosty Balkowskiego, Marjanna z Rosenów Kossowska, obecnie wdowa i opiekunka nieletnich swych dzieci z Józefem Kossowskim spłodzonych, mieszkająca w Rudnikach jako Pani dożywotnia, wzywa do siebie pisarza aktowego Jana Strachowskiego w celu opisania stanu dóbr należących do zmarłego dziedzica. Notariusz zjawia się na miejscu 12 maja roku 1817. W skład majątku wchodziły wieś Rudniki, kolonie Przywidz i Osowiec, oraz wsie Dybów i Suchorzyn, Pęczniew, Lubola i Zagórki.

Pisarz aktowy ukończywszy spis inwentarza sądowego przystępuie do opisu stanu dóbr, a nayprzód do opisu stanu dóbr wsi Rudnik połozonych w powiecie Wartskim a woiewództwie Kaliskiem.

Wiezdzając do Rudnik iest droga kosztem JWej Marjanny z Rosenów Kossowskiey Pani dożywotniey wyprostowana przez geometrę i drzewami wysadzona. Na zaieździe do dworu iest mostek z bali z dwoma także z bali zrobionemi ławkami za życia Sp JWo Kossowskiego zbudowany.

W dziedzińcu znayuie się dwór stary, frontem na północ postawiony, drewniany, obmurowany cegłą i wapnem wyrzucony. Przed tym iest ganek, o czterech murowanych filarach. Dach na tym dworze iest szkudłami pokryty, który JWa Pani dożywotnia w połowie swym kosztem na nowo dla dezelacyi pokryć kazała. Kominów na tymże dworze do góry wyprowadzonych iest trzy, dwa dawne, a jeden trzeci przez JWą Dożywotnią Panią wybudowany.

Na wschodzie do tego dworu, z frontu są drzwi podwóyne, stare, zielono malowane, z zamkiem wielkiem i kluczem do zamykania u dołu i u góry także z sztabą żelazną i wrzeciądzem zewnątrz będącemi do mocnego zamykania drzwi. Za temi drzwiami znayduie się sień, w którey posadzka z tarcic, z niey po prawey stronie od wchodu są drzwi podwóyne z tarcic stolarską robotą na zawiasach slosarskich z zamkiem kluczem żelaznemii antabą mosiężną. W tym pokoiu iest okien wielkich o sześciu taflach w każdym oknie dobrych dwa, posadzka z tarcic dawna, dobra, obicie nowe przez JWą dożywotnią Panią sprawione, także sufitt tarcicami podbity, płótnem wyklejony i wraz z piecem i kominem starym przez JWą Panią dożywotnią własnym kosztem wymalowane. Z tego pokoju są drzwi iedne podwóyne z tarcic stolarską robotą wymalowane, z zamkiem, kluczem, antabą mosiężną do apteczki czyli schowania na zawiasach slosarskich, w którey to apteczce iest okno iedno o sześciu wielkich taflach dobre, posadzka i sufit z tarcic dobre. Drugie drzwi podwóyne stolarską robotą z zamkiem, kluczem i antabą mosięzną na zawiasach slosarskich do pokoju drugiego w którym są dwa okna na południe o sześciu taflach wielkich dobre, piec kosztowny przez JWą Panią dożywotnią także komin przezstawiony, sufitt tarcicami podbity i wymalowany. Obicie nowe dane, tudzież lamperye i posadzka w pięknym guście, nowa wyfundowane. Z tego pokoju drugiego iest do innych appartamentów drzwi troje: pierwsze do pokoju sypialnego przez JWą dożywotnią Panią wyrestaurowanego. Z garderoby w którym iest okno dubeltowe w każdym po sześć tafli, piec nowy z cegły, płótnem oklejony, malowany, obicie nowe, sufit wymalowany, posadzka dana i z niego drzwi kryte do garderoby kaplicą zwaney. Drugie kryte z pokoju drugiego do garderoby czyli kaplicy, w którey iest okno iedno z drobnych szyb stare, posadzka i sufit stary. Trzecie z drugiego do pokoju różowym zwanego kosztem JWej dożywotniey Pani wyreperowanego, w którym iest okien wielkich o sześciu taflach dwa sciany w różne drzewa malowane, sufit tarcicami podbity, płótnem wyklejony, wymalowany, piec nowy postawiony, z tego pokoju są drzwi iedne na zawiasach slosarskich z zamkiem, kluczem i antabą mosiężną, podwóyne, do połowy z oknem od góry zrobione, za któremi są schodki do ogrodu w mieyscu skrysowanego[?] starego przysionka z sztachetkami zielono malowanemi, drugie drzwi podwóyne stolarską robotą na zawiasach slosarskich z tarcic, z zamkiem, kluczem i antaba mosięzną do pokoju panieńskim zwaną w którym iest okno iedno o sześciu taflach wielkich, wielkie piec i komin tudzież posadzka i sufit stare, z tego pokoju są drzwi iedne do sionki podwóyne iak wszystkie powyższe zrobione z zamkiem i kluczem oraz antabą żelazną, zaktóremi iest sionka, ztey iedne drzwi poiedyńcze na zawiasach kowalską robotą z zamkiem starem do schowania po prawey ręce będącego od wychodu w którym iest okienko małe posadzka i sufit stary drugie mnieysze podobną robotą iak pierwsze bez klucza i zamku z haczykiem do drugiego schowania, trzecie z tey samey sionki wielkie poiedyńcze na zawiasach kowalskiey roboty na dwór z zamkiem i antabą żelazną bez klucza. U tych drzwi iest wewnątrz sztaba żelazna z wrzeciądzami do mocnego przymykania.

Z sieni dworu tego od frontu na wchodzie są drugie drzwi po lewey stronie do sali w którey iest okien wielkich o sześciu taflach, cztery dobrych, drzwi powyżey wspomniane są stolarską robotą z tarcic na zawiasach slosarskich z zamkiem i kluczem, posadzka i sufit stary, piec nowy kosztem JWey dożywotniey Pani postawiony z cegły angielskiey. Z tey sali są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach slosarskich z zamkiem i kluczem, tudzież antabą mosiężną.

Na ostatek [nieczytelne] z sieni frontowey są drzwi poyedyńcze stolarską robotą na zawiasach z zamkiem i kluczem do kredensa, w którym iest dwa okna poyedyńcze w każdym po trzy tafle w kątach szafki naszkło a w środku przy ścianie szafa nowa przez JWą dożywotnią Panią z zamkiem i kluczem na srebra, faiansy i porcellany sprawiona. Wreście z sieni frontowey są schody dobre na górę, na którey iest astrych dany i nad gankiem pokoik uformowany do niego są drzwi poyedyńcze stolarskiey roboty z tarcic okna dwa dobre zamiast posadzki astrych sufit dobry i kominek mały z cegły postawiony. Kominy wielkie w tym dworze są massiv murowane dobre uwszystkich okien powyżey opisanego dworu iest należne okucie okien tudzież do każdego okna okiennica, a w czterech pokojach paradnych i wsali są oprócz firanek żeluzje przy starych dawne a przy nowo restaurowanych przez JWą Panią dożywotnią nowe.

Ogród. Za tym dworem znayduie się ogród włoski drzewami owocowemi zapełniony, w którym także dwie zalazłe sadzawki się znayduią. Ogród ten przez JWą Panią dożywotnią znacznie poprawiony, rozszerzony, cały ten ogród oparkaniony w słupy dylami w dziedzińcu dworskim znayduie się magazyn murowany o dolney tylko kondygnacyi na skład różnych użytków ekonomicznych wystawiony, do niego iest drzwi z tarcic gwozdziami nabijanych, z zamkiem i kluczami czworo na zawiasach żelaznych, z frontu od wschod iest pokoik uformowany do którego drzwi nad schodkami z tarcic na zawiasach z zamkiem i kluczem. W tym pokojku iest okien z haczykami i zawiaskami o sześciu taflach każde dwa kominek mały. W całym tym magazynie są podłogi z tarcic okno w sieni[?] od wchodu iedno o sześciu taflach w innych są tylko kraty żelazne, pod całym tym magazynem są sklepy trzy, na piwo, wodkę i wino każdy osobnemi drzwiami na zawiasach z tarcic z szkoblami i wrzeciądzami zamykany, od pokojku w tym gmachu będącego iest wyprowadzony na dach komin massiv murowany, dach na tym magazynie iest dranicami pobity, zły, reperacyi potrzebuiący.

Officyny. Obok tego magazynu w stronie na północy stoją officyny, dom drewniany z bali postawiony stary, lecz dobry, na wchodzie do niego z frontu od wschodu będącego są drzwi z tarcic na zawiasach bez zamka i klucza, po lewey stronie od wchodu są dwa pokoje do których drzwi dwoie na zawiasach z tarcic każde z zamkiem i kluczem, okien w tych pokojach iest cztery dobrych po 6 tafli w każdym oknie z okuciem należnem i okiennicami zewnątrz zasuwanemi. W każdym pokoju iest kominek dobry, piec zaś który do obydwóch pokoj był postawiony przez JWą Pania dożywotnią dla swey nieużyteczności skassowany, po prawey stronie do sieni od wchodu są także dwa pokoie u których drzwi na zawiasach z zamkami i kluczami dwoie, okna po sześć tafli w każdem dwa w każdym pokoju iest kominek, pieca w żadnym niemasz, okna są z okuciem lecz okiennica tylko iedna, z sieni są także drzwi do kuchni w którey iest komin massiv wielki do góry wyprowadzony. Pod tym samym dachem iest daley kuchnia do którey drzwi są na zawiasach z tarcic, z klamką i zaporą drewnianą. W tey kuchni iest kotlina do gotowania wielka, komin wielki massiv murowany do góry wyprowadzony wierzchu z szklepieniem. W tey kuchni iest okno iedno z drobnych szyb dobre. Ztey kuchni są drzwi z tarcic na zawiasach do komory w którey iest piec i komin murowany do wielkiego komina wyprowadzony okno iedno z drobnych szyb małe ztey izby są drzwi do schowania w którym iest okno iedno z drobnych szyb małe. Posowa czyli sufit na całym tym pobudynku iest z tarcic częścią z polepą częścią bez polepy. Dach na całych oficynach i kuchni iest szkudłami pokryty, stary, reperacyi potrzebuiący. Od tych oficyn do magazynu murowanego iest parkan z bali w słupy postawiony przy którym iest uformowany karmiczek zdezelowany. Za oficynami i magazynem murowanym nade drogą wielką, ku Warcie idącą był płot z paryżetów[?] czyli młodej sosniony postawiony szkodę borom przynosiący ten przez JWą Panią dożywotnią skassowany a z płaci rzniętych nowych w słupy dębowe ciesielską robotą, inny w liczbie przęseł 20 postawiony.

Wozownie i staynia. Od oficyn ku wschodowi postępuiąc są pod iednym dachem postawione wozownie i staynia cygowa od tych więc oficyn aż do rogu wozowni są sztachety drewniane na fundamentach drewnianych i przyciaskach drewnianych pomiędzy filarami murowanemi w przęsła których w tey długości piętnaście a w środku onych iest brama takąż robotą. Sztachety pomienione wyżey tak w podmurowaniu i filarach iak w drzewie są zdezelowane i potrzebuiące reperacyi rychłey. Wozownie i staynia pod iednym dachem z bali są postawione do wozowni iest wrot podwóynych dwoie na zawiasach z zamkami i kluczami. W wozowni iest podłoga z tarcic zła posowa z drągów układana do stayni cugowey są drzwi z tarcic z tarcic na biegunach z szkoblami i wrzeciądzami. Staynia ta iest z podłogą z bali układana i grodkami na 11ście konii zbudowana .....[nieczytelne] y drabkami przez środek iest przechod i drzwi na tył z tarcic na biegunach z zaporą drewnianą w tey stayni są dwie komorki na rzemienie i obroki. W każdey są drzwi z tarcic na biegunach z szkoblami i wrzeciądzami, posowa na stayni i komorkach iest z starych zrzynów dana. Dach na całey tey stayni z dranic nowy przez JWą Panią dożywotnią dany, od tey stayni w klamrę aż do dworu są sztachety w podobnym gatunku iak powyżey opisane tey samey reperacyi potrzebuiące iak pierwsze w ilości przęseł 14ście, a pomiędzy niemi dwie bramy podobnegoż gatunku, iedna podwóyna do ogrodu, druga podobnaż na podwórze gospodarskie, czyli około stajen fornalskich. Oprócz powyżey opisanych sztachet iest ieszcze tegoż samego gatunku w powyższe dworu do magazynu murowanego sztachet przęseł sześć również reperacyi potrzebuiących pomiędzy któremi iest do ogrodu fortka w takim rodzaju na zawiasach z zamkiem i kluczem, i tym spososobem dziedziniec cały iest obsztachetowany.

Lamus, szklep. Za murowanym magazynem w ogrodzie iest stary lamus, u którego drzwi na zawiasach z tarcic. Ten lamus iest z bali postawiony, stary, dach na nim z dranic się znayduie przy nim są szklepy na włoszczyznę w ziemie wykopane oddylowane wewnątrz i ziemią przywalone na paryżoty[?].

Staynie fornalskie. Za bramą w sztachety będącą przy stayni cugowey iest podwórze gospodarskie od południa parkanem z dyli od ogrodu od wschodu i północy płotem nowem z płaci rzniętych w słupy dębowe robotą ciesielską kosztem JWey Pani dożywotniey obgrodzone, w którym sie znayduią trzy staynie fornalskie i iedna wozownia na wozy i inne porządki. Pierwsza staynia fornalska ma drzwi na biegunach z tarcic z zaporą drewnianą, podłoga z zdyli i w niey iest komorka na obroki....[nieczytelne] z złobem i drabka , na posowie drągi układane. 2ga staynia ma drzwi z tarcic na biegunach z zaporą drewnianą, w niey iest podłoga z dylów olszowych z złobem i drabką. Posowa na tey stayni z różnych starych dylów układana. Po tey stayni następuie wozownia do którey wrota podwóyne z tarcic. Na tey wozowni nie masz żadney posowy, a po tey następuie 3cia staynia u którey drzwi z tarcic na biegunach z szkoblem i wrzeciądzami. W tey stayni iest podłoga z dyli, w niey są także dwa złoby i dwie drabki. Dach na całym tym pobudynku iest z dranic, zły, reperacyi czyli nowego dania potrzebuiący.

Z podwórza powyższym sposobem opisanego iest zrobiona droga do folwarku i innych pobudynków gospodarskich, po lewey stronie tey nowo przez JWą dożywotnią Panią zdziałaney drogi iest ogród dworski na warzywa, z prawey zaś strony iest pasternik dla cieląt płotem obgrodzony, postępuiąc daley ku folwarkowi iest stawek który nie ma dobrego upustu i takowego dla zakonserwowania ryb potrzebuie. Nad tym stawkiem JW Pani dożywotnia groble swym kosztem poprawić kazała i drzewami wysadzić.

Folwark. Za tym stawkiem stoi folwark frontem na pułnoc postawiony do którego są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach z zasuwą drewnianą. W sieni po prawey stronie są drzwi do izby dla ekonoma przez JWą dożywotnią Panią wyreperowaney, która przedtem .... [nieczytelne]stała. W niey są dwa okna z drobnych szyb i komin z cegły dobry. Z komory do tey izby należącey iest uformowana pralnia i w niey kotlina do grzania wody wymurowana. W tey pralni iest okno iedno zdezelowane i drzwi z tarcic na zawiasach dobre.

Po lewey stronie sieni folwarczney są schody na górę z bali stare, a daley są drzwi do izby folwarczney z tarcic na zawiasach z klamką, szkoblem i wrzeciądzami żelaznemi. W tey izbie iest okien z drobnych szyb dwa, piec i komin z cegły dobry. Z niey są drzwi do drugiey izby dla gospodyni folwarczney z tarcic na zawiasach z zamkiem bez klucza. W tey iest okno iedno z drobnych szyb dobre, komin z cegły, pieca niemasz. Z izby wielkiey folwarczney są drzwi drugie do komory z którey są inne na dwór, ostatnie są na biegunach z zaporą drewnianą, pierwsze na zawiasach z szkoblem i wrzecądzami. Z sieni frontowey tego budynku są także drzwi do kuchni na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami przez kuchnią iest przechod do komory za kuchnią będącey w którey dół na mleko iest wymurowany. Drzwi do tey komory są z tarcic na zawiasach i szkoblem i wrzeciądzami, komin w tym pobudynku iest na stozynach drewnianych wylepiony nadmurowany, posowa i polepa na całym iest ułozona. Dach na nim iest szkudłami pokryty, stary, reperacyi potrzebuiący.

Gorzelnia. Z przeciwney strony powyżey opisanego folwarku iest gorzelnia wraz z browarem wymurowane frontem na południe postawiona do którey drzwi są z tarcic podwóyne, gwozdziami nabiiane na zawiasach z zamkiem i antabą bez klucza po lewey stronie od wchodu są drzwi z tarcic na zawiasach szkoblem i wrzeciądzami do gorzelni. W tey gorzelni iest okien podezelowanych od dawna i deszeczkami pozabiianych dwa, kotliny do dwóch garców wymurowane i rynny ziemią iedna do odchodu wywaru druga do odchodu wody z rur nie dobre. Gorzelnia ta iest przez JWa dożywotnią Panią powiększona w gmachu ponieważ komora na surowce w tey samey izbie będąca iest skassowana a na to mieysce inna czyli magazyn do surowców brontu, prostki i okowity iest przymurowany do którego są drzwi z tey samey gorzelni z tarcic na zawiasach z szkoblem i wrzeciądzami. W tym magazynie iest okno iedno małe, podłoga z bali w gorzelney izbie reperacyą bali, które przez wilgoć pogniły JWa dożywotnia Pani restaurować kazała.

Z izby gorzelney są drzwi małe na zawiasach z szkoblem i wrzeciądzami do izby dla gorzelanego w tyle będącey, w którey iest komin i piec dobry. Z tey izby są drzwi iedne do komory gorzelanego w którey iest okno iedno małe z drobnych szyb, drugie drzwi do sieni z których wychodząc za kotlinami są drzwi po lewey ręce do browaru na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami. W tym browarze są dwie kotliny od kotłów wymurowane okien trzy zdezelowanych od dawna deszczkami pozabiianych. Z tego browaru są schody na górę z bali dobre. Komin i piec w całym tym murowanym pobudynku iest massiv murowany do góry wyprowadzony. Posowa iest z bali i zrzynów. Dach na całey gorzelni i browarze oraz przymurowanym magazynie iest z dachówki ułozony, lecz na gorzelni reperacyi potrzebuiący.

Studnia. Za gorzelnia iest studnia obcembrowana z żurawiem i kluczem oraz wiadrem iednem, lecz ze woda z niey iest niewystarczaiąca przeto JWa dożywotnia wodę rynnami z studni w stawku iuż powyżey opisanym będący sprowadzić własnym kosztem kazała. Przy gorzelni w szczycie od zachodu iest wymurowana kosztem JWey dożywotniey Pani studnia wywarowa, tarcicami obita i dachem dranicami pobitym przykryta, gdyż stara która w innym przy chlewach trzodnych mieyscu exystowała dla dezelacyi swoiey aztey nieużyteczności zniesiona została.

Kurniki. W rogu gorzelni za studnią wywarową są postawione kurniki z bali z frontu na południe stoiącego sztachetami wyłożone, drzwi do nich są z tarcic na zawiasach za niemi iest w całey długości tego pobudynku ganek dla postawy drabiów z podłogą zrobiony. Komór na drobie w tych kurnikach iest sześć, drzwi do nich są na biegunach, w dwóch izbach są podłogi w innych zaś są tylko z gliny ubiiane klepiska u dwoyga drzwi są wrzeciądze i szkoble, reszta drzwi na kołki zatykane. Posowa na tych kurnikach iest zrzynów dobra, dach na całym tym pobudynku iest dranicami pobity, dobry.

Chlewy trzodne. Obok tych kurników zstrony od zachodu są chlewy trzodne w klamrę postawione i do nich rynny od studni wywarowey idące. Chlewy te mają czworo, wszystkie na biegunach, u iednych iest szkobel z wrzeciądza, u drugich haczyk z wrzeciądzami, inne zaś na sznurki kołkami są zatykane, posowa na tych chlewach iest z róznych zrzynów podłoga zparyzotow dach zaś dwoma szorami od dołu dranicami pobity a reszta snopkami poszyte, cały dach zły reperacyi potrzebuiący. Około tych chlewów zstrony od południa iest zrobiona grodza dla dawania trzodzie karmy płotem obgrodzone z półdachem.

Obory. Od tych chlewów w stronę ku północy postępuiąc są obory w klamrę postawione, z bali, dobre. U tych obór iest wrot podwóynych na biegunach z zasuwami drewnianemi troje drzwi poiedyńczych na biegunach z zaporami drewnianemi troje, posowa z różnych drągów i zrzynów. Dach na iedney połowie tey obory szczytami ku zachodowi będący iest nowy, słomą kosztem JWey dożywotniey Pani pokryty, na drugiey zaś połowie szczytem ku północy stojący iest. Dach słomą pokryty stary, reperacyi potrzebuiący.

Spichlerz. W szczycie tey obory ku północy z tey spichlerz frontem na zachód z bali postawiony do którego są drzwi z tarcic na zawiasach z zamkiem wielkim i kluczem tudzież szkoblem i wrzeciądzami oraz kłótką wielką w każdym szczycie tego spichlerza są drzwi podwóyne z tarcic na zawiasach z zasuwami drewnianemi. W tym spichlerzu iest podłoga z tarcic dobra, przegrody porobione oraz schody na górę, na drugiem piętrze czyli górze iest posowa z tarcic dobra, przegród żadnych niemasz, dwa otwory w dachu z drzwiczkami z tarcic na zawiasach z haczykami dla przewiewu się znayduią. Dach na spichlerzu iest snopkami pobity dobry.

Stodoły. Wdalszy[?]zabudowaniu gumiennym w szczycie spichlerza od północy iest stodoła w słupy murowane i z podmurowaniem nad ziemię z bali frontem na południu o dwóch klepiskach i trzech sąsiekach postawiona wielka, dobra. U tey stodoły iest wrot podwóynych czworo, dwoie frontowych z zamkami i kluczami, tylne zaś z zasuwkami i przetyczkami żelaznemi wrota wszystkie są z tarcic na biegunach, dylowania u sąsieków z bali, dach na tey stodole iest dranicami pobity, stary i w krótkiem czasie reperacyi czyli nowego sprawienia potrzebować będzie .

W szczycie tey stodoły od zachodu iest druga stodoła massiv murowana, wielka. U niey wrot z tarcic na biegunach czworo, dwoje frontowych od wschodu są z zamkami i kluczami, tylne z zasuwkami i przetyczkami żelaznemi, dylowania u sąsieków dobre z bali. Dach na tey stodole która iest o dwóch klepiskach i trzech sąsiekach wielki i dranicami pobity, stary iuż dosyć dobry.

Chmielnik.W szczycie tey stodoły na ogrodzie od południa iest założony przez JWną dożywotnią Panią chmielnik wielki, taki około stodół, obór jakoliteż około chmielnika są płoty dobre, wygrodzone i naywięcey iuż przez JWą Panią dożywotnią restaurowane, drogi w każdą stronę oznaczające trakt iakowy lub wyiazd poprostowany, drzewami powysadzane, tudziez mosty podawane[?] gdzie takowych potrzeba wymagała i rowy pokopane.

Oprócz powyżey wyszczególnionych pobudynków nalezy także do pobudynków dworskich ozd czyli suszarnia do sprawienia słodów iest za gorzelnią i folwarkiem ku wschodowi postawiony z bali, stary, do tego drzwi są na zawiasach z tarcic z szkoblem i wrzeciądzami, w środku iest drzwi z tarcic na biegunach dwoie z szkoblami i wrzeciądzami, piec z cegły, stary, zły. Dach z dranic, stary, reperacyi potrzebuiących, koryto do zalewów murowane, dobre oraz supnie[?] dobre.

Obsiadłość włościan ich załogi i powinności.

Półrolnicy.

1. Paweł Plewa ma chałupę, obore, stodołę, wóz, pług, radło, siekierę, kosę trawną, pare wołów, pare koni, krowę, swinię od dworu na załogę dane, których artykułów taxa znayduie się w Inwentarzu ninieyszym. Robi w tydzień ieden każdy zaciągu ręcznego dni siedem, gdy orze czworgiem bydła w dwóch ludzi dzień rachuie mu się dni ręcznych dwa, na dzień powinien wyorać ośm prętów szerokości, długości prętów trzydzieści każdy, pręt po łokci siedem i pół miary chełmińskiey rachuiąc gdy odbywa zaciąg parą bydła jakąkolwiek bądz robotę to iest drwa wozi, radli włóczy itd: rachuie mu się dzień ręczny ieden, również gdy młóci sieczkę, rznie, rąbie, siąg ieden lub jakieykolwiek iest użyty ręczno rachowany ma dzień ręczny ieden.

Oprócz powyższego zaciągu tygodniowego odbywa także tłukę w każdy tydzień, ieden dzień to iest od Sw Woyciecha do Sw Marcina w roku każdym.

Do gorzelni na stróżą wraz z Pięczniewinami za koleją chodzi.Piwa war cały z urąbaniem do niego drzewa, zawiezieniem i przywiezieniem, tudzież zmeleniem słodu we młynie robi za dni zaciągu ręcznego dwa.

Darmochy czyli bez żadnego porachowania u zaciągu i .....[nieczytelne] powyżey wymienioney odbywać ma na zawołanie, te powinności jako to: kartofle sadzić, te opelać, okopywać kapustę, sadzić tę okopywać, len i pszenicę pleć konopie wybierać len i konopie rwać, moczyć i otrzeć, kartofle wykopać, kapustę wyciąć obrać i posiekać i chmiel obierać do niego bez zaciągu należy. Trzodę pańską za koleją podczas lata paść, w czasie zimy oprzątać. Na stróżą przed wieczorem na całą noc aż do dnia rana drugiego wraz z innemi trzema z kolej chodzić, na stróży drzewo rąbać, posługi iakie mu od dworu są nakazane wypełniać i noc całą w mieyscu mu wskazanym pilnować powinien. Sadze wraz z innemi za koleją w sobote po dwóch we wszystkich kominach dworskich wycierać. Przędzenia przędzie sztukę iednę i obrabia oddając grubego łokci ośmnaście pacześnego łokci piętnaście płótna.

Oprócz powyższych powinności darmo czyli bez nadgrody owce płocze i strzyże oraz daie w naturze na Sy Marcin roku każdego kapłonów wychowanych starych sztuk sześć, jay sztuk trzydzieści.

2. Wawrzyn Fiktus ma takąż zasługę iak powyższy i robi wszystko to co powyższy.

3. Woyciech Wielgus ma taką zasługę iak i robi tożsamo jak powyższy.

4. Wawrzeniec Urbaniak oprócz krowy i swini których niema inną wszelką zasługę ma iak powyżsi i robi to wszystko co powyżsi.

5. Szymon Sobanda ma całkowitą załogę iak Paweł Plewa i robi to wszystko i daie co powyższy.

6. Marcin Fiktus ma całkowitą załogę i robi to wszystko co powyższy.

7. Marcin Wawrzyniak ma to wszystko i załogę całkowitą co powyżsi i robi to wszystko oraz daie co powyżsi.

8. Paweł Urbaniak ma to wszystko i załogę całkowitą co powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

9. Jan Bratek ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi to wszystko co powyżsi oraz daie.

10. Antoni Słodziński ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko co powyżsi.

11. Antoni Kłodaski ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko co powyżsi.

12. Jan Rozpara ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

13. Kazimierz Grzelak ma to samo.

14.Maciey Śliwiński ma to wszystko i załogę całkowitą iak powyżsi i robi oraz daie wszystko to co powyżsi.

Zagrodnicy.

1. Stanisław Fiktus ma chałupę, oborę, stodołę, wołów pare, nóż, pług, radło, siekierę, kosę trawną, na załogę od dworu dane, których artykułów taxa w inwentarzu mieyscowym się znayduie, robi w tygodniu iednym dni cztery, w drugim tygodniu dni trzy ręcznych gdy odbywa czworgiem bydła zaciąg u orki ma rachowany tak iako pułrolnik wszelka inna robocizna rachuie się za dni ręczne. Tłukę takowąż robi od So Woyciecha do So Marcina roku każdego iak pułrolnik i wszelkie inne poniżey tłoki wymienione powinności odbywa zakoleją wraz z innymi iak pułrolnik tylko czynszu w naturze oddaie kapłonów trzy i piętnaście jay na Sy Marcin roku każdego.

2. Andrzey Jarząbek ma chałupę, oborę, stodołę, załogi żadney pańskiey niema tylko swój własny inwentarz odbywa, iednakże wszystkie powinności co powyżsi i czynsz w naturze daie.

3.Franciszek Bratek ma to wszystko co pierwszy zagrodnik, tylko radła niema, robi to wszystko co powyżsi, czynsz w naturze daie.

4. Tomasz Bednarz ma to wszystko co pierwszy zagrodnik tylko woza i radła niema, robi iednakże robi to wszystko co powyżsi i czynsz w naturze daie.

5.Paweł Jaszczak ma to wszystko co pierwszy tylko radła, robi to wszystko powinności co powyżsi w naturze daie.

6.Szymon Sadłoski ma to wszystko co pierwszy, tylko radła niema, odbywa to wszystko powyżsi, czynsz w naturze daie iak powyżsi.

Dalszy opis zagrodników

7.Andrzey Maychrzak ma to wszystko co pierwszy zagrodnik tylko radła niema robi tęż sama powinność i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

8.Tomasz Jarząbek ma to wszystko co pierwszy i robi też same powinności i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

9. Felix Stelmach ma to wszystko co pierwszy i robi tęż samą powinność i czynsz w naturze daie powyżsi.

10.Woyciech ....... [nieczytelne] ma to wszystko co pierwszy tylko radła niema robi też same powinności i czynsz w naturze daie iak powyżsi.

11.Sobek Biczysko ma to wszystko co pierwszy tylko radła niema, robi też same powinności i czynsz oddaie jak powyżsi.

Komornicy

1. Józef Woytasiak ma izdebkę przy gospodarzu, załogi pańskiey nie ma żadney, robi w każdym tygodniu dni ręcznych dwa i tłokę, czyli dzień trzeci od So Woyciecha do So Marcina roku każdego, inne powinności odbywaią tak iak zagrodnicy.

2.Woyciech Jaszczak niema nic więcey iak powyższy, robi tożsamo co powyższy.

3. Antoni Sobanda też samo co powyższy.

4. Maciey .......... [nieczytelne]też samo co powyżsi.

5.............. [nieczytelne] też samo co powyżsi.

6. Franciszek Plewa też samo co powyżsi.

7. Bartłomiey Judasz też samo co powyżsi.

8. Urban Woytasiak też samo co powyżsi.

9.Błażey Studziński [nieczytelne] też samo co powyżsi.

Komornice

1.Elżbieta Felixowna[?] robi dwa dni zaciągu ręcznego i tłokę iak inni.

2.Elżbieta Płociennikowna[?] robi dwa dni zaciągu ręcznego i tłokę iak inni.

Te dwie komornice biorą kopiznę każda po pułkopy żyta i pułkopy jęczmienia podczas żniw które im się z pańskich folwarków ..........[nieczytelne]

Komornice inne

1.Tomaszowa Grzelaczka robi w każdy tydzień ieden zaciąg i od So Wojciecha do So Marcina tłokę oraz darmochy do pelenia zato[?] bierze piętnaście snopów żyta i 15 snopów jęczmienia z pańskich folwarków.

2.Mateuszowa Ludwiczka robi toż samo co powyższa i bierze też samo co powyższa.

3.Franciszka .............[nieczytelne] robi i bierze iak powyższe.

4.Dorota Plewina robi i bierze iak powyższe.

Po opisaniu osiadłości włościan ich załóg i powinności postąpił pisarz aktowy do opisu kuźni, karczmy młyna do dóbr Rudnik należących.

Kuznia iest w pruski mur czyli ryglówkę z cegły postawiona, do niey drzwi dwoye każde na zawiasach z klamkami, komin massiv murowany, drzwi do izby na zawiasach z tarcic, z zamkiem starym bez klucza. W izbie są dwa okna z drobnych szyb, piec i komin dobre, drzwi do komory są z tarcic na zawiasach i z komory na dwór podobnież.

W tey kuzni iest miech kowalski rzemienny dosyć dobry kowadło lane przez JWą dożywotnią Panią sprawione także szparóg ...... [nieczytelne] inne statki kowalskie drobne stare są we dworze do kuźni nalezy rola i ogrody dwa, kowalską robotą robi bezpłatnie od nowey iest płatnym według ugody.

Karczma iest w środku wsi postawiona iest frontem na zachod stoiąca z bali z wystawą, dobra, szkudłami pobita wraz z staynią wiezdną, u którey iest wrot podwóynych dwoie z pręgłami drewnianemi, złoby i drabki, w niey się znayduią. W karczmie są okna z drobnych szyb, drzwi na zawiasach z klamkami, kominy i piece dobre. W tey karczmie iest inwentarska kwarta i półkwaterek blaszane.

Młyn iest......[nieczytelne] ku Warcie nad traktem ku Warcie idącym na strudze bez nazwiska będącey postawiony frontem na wschód słońca postawiony do którego są drzwi z tarcic na zawiasach z klamką żel i zaporą drewnianą.

W sieni po prawey stronie iest izba mieszkalna do którey drzwi na zawiasach z tarcic z klamką drewnianą i haczykiem żel. W tey izbie są dwa okna z drobnych, komin i piec z cegły jakolwiek zruynowany. Posowa z tarcic i polepa, z izby są drzwi na zawiasach do komory z szkoblem i wrzecądzami. W komorze iest podłoga z zdylów ułożona, posowa z bali. Z tey komory sa drzwi na biegunach na dwór z zaporą drewnianą.

W sieni po lewey stronie iest młynnica w kórey znayduie się szrotownia, skrzynia, kosz, kamień wierzchni przez JWą Panią dożywotnią sprawiony, cali iedynaście wysoki, gdyż stary zupełnie się zdezelował. Kamień spodni stary, w wysokości cali cztery trzymaiący obydwa mączne. Kamień iagielny trzymaiący cali trzy połow[?] wysokości, stary, paprzyca, panewka, wrzeciono, na cifkach[?] przy wrzecionie dwie ryffy żel na wale mącznym u osnowy dwie ryffy żelazne, koło paleczne w nim dwa czopy i na nim cztery ryfy żela: koła wodne z łopatkami i napiorek w kamieniu mącznym, bux żelazny.

U jagielnika szrotownica i kosz, paprzyca, wrzeciono, panewka, iako też dwie ryfy żela: u cewek wał o dwóch czopach i czterech ryfach koło paleczne u którego cztery ryfy i dwa czopy pytlow pańskich starych[?] pięć w młynnicy[?] w połowie od wchodu iest posowa bez polepy młyn ten iest dranicami na dachu pobity. Dach ten iest iuż stary, most nowy przy tym młynie przez JWą Panią dożywotnią postawiony, pogrodki reperacyi czyli nowego zbudowania potrzebuią, gdyż są zupełnie zruynowane.

Przytym młynie iest karmik z dylów postawiony z korytem na trzy wieprze, prz nim dwa chlewki pod tym samym dachem, który iest snopkami poszyty. Znayduie się także obora z dylów postawiona, dobra, dach na niey snopkami poszyty, drzwi na biegunach bez żadnego okucia. W tey oborze są dwa koryta gruntowe. Do tego młyna należy także stodoła z dylów postawiona, na którey wrot podwóynych dwoie . ..............[nieczytelne] z frontu od wschodu są z szkoblem i wrzeciądzami ogrody poobgradzane. Żyta zasianego iest na inwentarz gruntowy składów trzydzieści. Młynarz płaci czynszu rocznego złotych polskich sześćset pięćdziesiąt 650.

Obsiewy. Obsiewy na folwarku rudnickiem według oświadczenia JWey dożywotniey Pani przypadają w tym roku wtym samem mieyscy iak były po zgasłem życiu niegdyś męża JWej dożywotniey Pani iest obsiany folwark pod Dębami zwany cały oziminą. Folwark drugi szeroki zwany pod Zapustą oziminą obsiany, folwark czwarty Kroczyce zwany oziminą obsiany.

Jarzyna. Folwark pierwszy za gorzalnią murowaną sytuowany jarzyną obsiany. Folwark drugi Wielkie Pole zwany jarzyną obsiany, folwark U Dybowskiey Drogi zwany jarzyną obsiany, nadmienia tu pisarz aktowy iż według oświadczenia JWey dożywotniey Pani na wsi Rudnikach są trzy pola z których dwa zawsze obsiewane bywają ziarnem dobrey ekomiki[?] y gatunku ziemi wyrachowanem.

Ogrody i łąki. Ogrody są pozasadzane warzywem w miarę potrzeby. Sprzęta siana wyszczególnić stałego nie można, gdyż takowy zależy od roku suchego lub mokrego, ieżeli rok iest suchy sprzęt ziarna pomnaża się, jeżeli zaś iest mokry umnieyszonym bywa, gdyż łąki są w nizinach położone.