Inwentarz Kalinowa (1836)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Kalinowa. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Zduńskiej Woli 792/1445. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

Fragment mapy dóbr Kalinowa z 1884 r.

"Działo się na gruncie dóbr Kalinowy w Powiecie Szadkowskim położonych, w zamieszkaniu dworskim dnia 17/29 września 1836 roku."

Dobra Ziemskie Kalinowa, składające się z wsi folwarcznej i zarobnej Kalinowa, z połowy wsi zarobnej Branica i folwarku Jelno, wraz z rolami, Gorzychow, Trojaków i Lisy, do tegoż folwarku Jelno włączonych, położone w Powiecie Szadkowskim, Obwodzie Sieradzkim, Gubernii Kaliskiej, Gminie Kalinowa, Parafii Strońsko, należące do sukcessorów po Józefie Turkuł dziedzicu tychże dóbr pozostałych to jest: 1. Karoliny z Turkułów Tomasza Rudnickiego małżonki, czyli obojga małżonków Rudnickich, 2. Konstantego Turkuł, 3. Honoraty z Turkułów Andrzeja Wojnicza małżonki, czyli obojga małżonków Wojniczów, 4. Eustachego Turkuł, 5. Maryanny Turkuł panny doletniej, 6. Nepomoceny Turkuł panny doletniej, 7. Jana Turkuł, zostały zajęte na przymuszone wywłaszczenie przez Józefa Waliszewskiego Komornika przy Trybunale Cywilnym b. Województwa Kaliskiego na rzecz Łukasza Kobierzyckiego.

Zabudowania dworskie w wsi Kalinowie.

1. Dwór, z drzewa w ryglówkę czyli pruski mur postawiony, w którym są trzy kominy na dach z cegły murowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 36, szerokości 22, wysokości 5 1/2, w którym cztery pokoje, sala, schowanie, garderoba i sień. We wszystkich tych pokojach w sali, schowaniu i garderobie są podłogi, w sieni zaś astrych z cegły, w sali, trzech pokojach i garderobie sufity wyrzucane i wytynkowane w jednym tylko pokoju i schowaniu sufity z tarcic, trzy piece z cegły kominkową robotą, w czwartym zaś w którym się w sieni pali i dwa kominki. Drzwi podwójnych pięć, pojedyńczych siedm, na zawiasach z zamkami staremi do niektórych kluczy brakuje, okien jest czternaście na zawiasach u których wiele szyb brakuie. Cały ten dwór znacznej potrzebuie reperacyi, to jest: dania nowych przyciesi, dachu i posporządzania okien, drzwi i piecy.

2. Dom mieszkalny z lamusem, z podłogą po jednej stronie, masiv murowany, komin jeden murowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 15, wysokości 5 1/2. Składa się z dwóch pokoiów, z trzech drzwi, dwóch okien, po drugiej stronie lamus do wódki z drzwiami żelaznemi i okno za kratami żelaznemi, pod tym domem jest pięć sklepów z cegły murowanych do piwa i warzywa. [Potrzebuie] całego dachu zreperowania sklepów i podłogi.

3. Kuchnia o dwóch izbach i dwóch kominach, z drzewa w węgły budowana, częścią słomą, częścią szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 27, szerokości 15, wysokości 4. Całkiem zruynowana stoi bez użytku.

4. Gorzelnia bez drzwi, okien i podłogi, z drzewa w węgły budowana, komin gliniany na wierzchu murowany, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 15, wysokości 3 1/2. Potrzebuie nowego dachu i przyciesi.

Przy tej gorzelni są dwie studnie drzewem ocembrowane.

5. Staynia wraz z oborą pod jednem dachem i wozownia, massiv z cegły murowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 45, szerokości 33, wysokości 6. [Potrzebuie] dachu nowego.

6. Owczarnia wraz ze schowaniem do gospodarskich porządków, massiv z cegły murowana, u góry od kalonki 2 szory szkudłami a reszta słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 45, szerokości 33, wysokości 6. [Potrzebuie] dachu nowego.

7. Obora, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 11, wysokości 4.  

8. Chlewy, z drzewa w słupy budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 38, szerokości 9, wysokości 3. [Potrzebuią reperacyi] dachu i przyciesi.

9. Spichrz, massiv murowany, szkudłami kryty, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 21, wysokości 6. [Potrzebuie] poprawienia dachu.

10. Stodoła o dwóch klepiskach, z drzewa na węgieł na podmurowaniu budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 76, szerokości 14, wysokości 6. [Potrzebuie] dachu nowego.

11. Stodoła druga o dwóch klepiskach, z drzewa na węgieł na podmurowaniu budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 67, szerokości 17, wysokości 6. [Potrzebuie] dachu nowego.

12. Karmnik, z drzewa w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 8, wysokości 8. [Potrzebuie] dachu nowego.

13. Wychodek, z drzewa budowany, słomą kryty.

Za dworem powyż pod Numerem pierwszym opisanym znajduie się ogród owocowy przez zaniedbanie w wielkiem nieładzie zostaiący i zarosły, ogród ten jak równie dziedziniec przede dworem ogrodzone są płotem z żerdzi i słupy, lecz dla starości płoty te znacznej potrzebuią reperacyi.

Zabudowania wiejskie w wsi Kalinowy.

14. Gościniec o dwóch izbach i dwóch komorach, strychulce w ryglówkę budowany, komin lepiony, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 17, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu nowego i przyciesi.

Obórka przy tym gościńcu przystawiona, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 6, wysokości 3 1/2. W dobrym stanie.

15. Kuźnia, z drzewa w słupy, szkudłami kryta, długości łokci miary warszawskiey 7, szerokości 7, wysokości 4.  

16. Chałupa o dwóch izbach i dwie komory, połowa tey komory w mur pruski, a w drugiej połowie z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 12, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu i przyciesi.

17. Stodoła wraz z oborą pod jednym dachem, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 10, wysokości 3. [Potrzebuie] dachu nowego.

18. Chałupa wraz z oborą pod jednym dachem, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 11, wysokości 4. [Potrzebuie] całkiem przestawienia, zupełnie zawalona i zagraża niebezpieczeństwem.

Stodoła, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu i ścian.

19. Chałupa o dwóch izbach i jedna komora, z drzewa w słupy budowana, tarcicami kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 7 1/2, wysokości 4. W średnim stanie.

Obora, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 7, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia.

Stodoła, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] całkiem przestawienia.

20. Chałupa o jedney izbie i komorze, z drzewa w węgły budowana, słomą kryta, komin gliniany, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 9, wysokości 5. [Potrzebuie reperacyi] dachu i przyciesi.

Stodoła, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu i przyciesi i drzwi nowych.

Obora, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 8, wysokości 3. [Potrzebuie] przestawienia.

20. Chałupa o jedney izbie, z drzewa w węgły budowana, słomą kryta, komin gliniany, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 10, wysokości 4. Całkiem zrujnowana, [potrzebuie] przestawienia.

Obora, z drzewa w słupy budowana, choiną kryta, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 7, wysokości 3. W średnim stanie.

Stodoła, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 9, wysokości 3. [Potrzebuie] dachu nowego.

21. Chałupa, z drzewa w węgły budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 21, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu nowego.

22. Chałupa o jednej izbie z komorą, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 17, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu i przyciesi.

Stodoła, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 12, wysokości 4. Zrujnowana, zawaleniu podpada.

Obora, z drzewa w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 8, wysokości 3. W średnim stanie.

23. Chałupa o czterech izbach i dwóch komorach, z drzewa z bali w węgły budowana, słomą kryta, komin murowany, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 12, wysokości 3. [Potrzebuie] całkiem przestawienia.

24. Chałupa o jednej izbie i jedney komorze wraz z oborą pod jednym dachem, z drzewa z bali w węgły budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 10, wysokości 3. Całkiem zawalona, zagraża niebezpieczeństwem.

Chlewik, z dyli łupanych w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 5, szerokości 5, wysokości 3.

Stodoła, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 12, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

25. Chałupa o jedney izbie i jedney komorze, z drzewa w bale w węgły budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu nowego, przyciesi i ścian.

Obora przy tey chałupie przystawiona, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 8, wysokości 3. Dobra.

Chlewik, z dyli łupanych w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 4, wysokości 3. Dobra.

Stodoła, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 11, wysokości 3. Zawaleniu podpada.

26. Chałupa o jedney izbie i jedney komorze wraz z oborą pod jednym dachem, z drzewa w bale w węgły i słupy budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 32, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu nowego.

Chlewik, z dyli łupanych w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 6, wysokości 3. W średnim stanie.

Stodoła, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 11, wysokości 3. [Potrzebuie] dachu nowego.

27. Chałupa o dwóch izbach i dwóch komorach oraz z dwiema chlewami przy tey chałupie przystawionych z obydwóch stron, z bali w węgły budowana, komin z gliny, chlewik w słupy budowany, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 32, szerokości 12, wysokości 4.

Obora, z bali w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 12, szerokości 10, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Stodoła, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 11, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu i ścian.

28. Chałupa o jedney izbie i jedney komorze, z bali w słupy budowana, słomą kryta, komin lepiony, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Obórka przy tey chałupie przystawiona, z bali łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 8, wysokości 3.

Stodoła, z bali łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 24, szerokości 12, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

29. Chałupa o jedney izbie z komorą, z bali w węgły budowana, słomą kryta, komin lepiony, długości łokci miary warszawskiey 29, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] dachu nowego i przyciesi.

Obórka, z bali w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 8, wysokości 3.

30. Chałupa o jedney izbie i komorze, z bali w węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 19, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie] całkiem przestawienia.

Obórka lecz bez dachu tylko zrąb stoi.

Stodoła, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 25, szerokości 12, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

31. Chałupa o dwóch izbach i dwóch komorach, z bali rzniętych budowana, słomą kryta, komin murowany, długości łokci miary warszawskiey 23, szerokości 10, wysokości 4. W dobrym stanie.

Obórka, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 8, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] ścian i przyciesi.

Chlewik przy chałupie przystawiony, z dyli w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 7, szerokości 4, wysokości 3.

Stodoła, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

Zabudowania dworskie na Folwarku Jelno.

32. Dom folwarczny o dwóch izbach, z drzewa w słupy i dyle budowany, słomą kryty, komin gliniany, długości łokci miary warszawskiey 29, szerokości 8, wysokości 3. Całkiem zrujnowany, potrzebuie reperacyi.

33. Owczarnia, z bali w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 78, szerokości 15, wysokości 3. Stara, zagraża niebezpieczeństwem.

Stodoła o dwóch klepiskach, z bali rzniętych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 72, szerokości 15, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] całego dachu i przyciesi.

Stodoła o dwóch klepiskach czyli tylko jey zruynowaną bez wrot, dachu, w części bez kozłów, tylko zrąb stoi, długości łokci miary warszawskiey 72, szerokości 15, wysokości 4.

Zabudowania wiejskie wsi Branicy.

34. Gościniec o jedney izbie, z bali rzniętych w słupy budowany, komin z gliny, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 4. W dobrym stanie.

Chlewik, z żerdzi w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiey 9, szerokości 11, wysokości 3.

35. Chałupa o jedney izbie i komorze, z bali rzniętych w słupy budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 10, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

Obórka, z dyli łupanych budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 6, szerokości 6, wysokości 4.  

36. Chałupa wraz z stodołą pod jednym dachem, chałupa częścią gliną, częścią w bale, komin lepiony, stodoła z dyli w słupy, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 30, szerokości 8, wysokości 3. Cała zdezelowana.

37. Chałupa o jedney izbie i komorze, w słupy, ściany częścią z bali, częścią gliną w strychulce budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

Obora, w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 6, wysokości 4. Stoi bez dachu i tylko zrąb.

Stodoła, połowa z dyli w słupy a druga z chrustu budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 4.

38. Chałupa przystawiona przy drugiey, w dyle łupane w słupy budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 11, szerokości 8, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] dachu całego.

Stodoła, ściany pół z chrustu, pół z dyli w słupy budowane, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu.

39. Chałupa o jedney izbie i komorze, z bali w węgły budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 9, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] dachu i przyciesi.

Obora, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 6, wysokości 3. Całkiem zrujnowana.

Stodoła, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 6, wysokości 5. Całkiem zrujnowana.
 
40. Chałupa o jedney izbie z wystawką pod jednym dachem, z bali w słupy budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 8, szerokości 6, wysokości 3.

41. Chałupa o jednej izbie, z bali w węgły budowana, słomą kryta, komin z gliny, długości łokci miary warszawskiey 20, szerokości 10, wysokości 3. [Potrzebuie reperacyi] przyciesi.

Obórka, z dyli łupanych w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 10, szerokości 8, wysokości 3.

Stodoła, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 18, szerokości 10, wysokości 4. Zruinowana.

42. Chałupa o jedney izbie z komorą, z dyli łupanych w węgły budowana, słomą i choiną kryta, komin gliniany, długości łokci miary warszawskiey 16, szerokości 8, wysokości 3.

Stodoła, z dyli w słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiey 22, szerokości 12, wysokości 4. [Potrzebuie reperacyi] całego dachu.

Chlewy, z dyli w słupy budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiey 33, szerokości 6, wysokości 3. Całkiem zruynowane a w połowie zawaliły się.

Wieś Branica w połowie należy do dóbr zaiętych Kalinowy, w połowie zaś drugiey do sąsiednich dóbr Rembieszewa i dlatego też Komornik zabudowania te tylko opisał, które należą do obecnych dóbr Kalinowy.

Inwentarz Grzymaczew B. (1865)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Włocin B. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1797. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie Dóbr Włoczyna B i Grzymaczewa B a mianowicie na gruncie folwarku Wscisłe w Okręgu Sieradzkim położonych Wincentego Pągowskiego i sukcessorów Michaliny Pągowskiej własnych dnia 7/19 września 1865 r."

Dobra ziemskie Włocin B. i Grzymaczew B. z folwarkiem Wcisłe, pustkowiem Dzikie i osadą Kąśnia, leżące w dobrach Grzymaczew B., w Okręgu i Powiecie Sieradzkim, Gubernii Warszawskiej, parafii Wojków, Gminie Gruszczyce, należące do Wincentego Pągowskiego i sukcesorów pozostałych po jego zmarłej żonie Michalinie z Oczkowskich Pągowskiej to jest: nieletnich córek Eufemii i Józefy, oraz syna Edmunda, zajęte zostały przez Komornika Wiktora Lipskiego na rzecz i na żądanie Antoniego Myszkowskiego czyli teraz jego prawo nabywcy Michała Wylazłowskiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia na satysfakcję sumy 2250 rubli srebrem z procentem i kosztami egzekucyjnymi.

Folwark Wcisłe

1. Dwór, z drzewa, bali w słupy, wewnątrz gliną wyrzucany, z kominem murowanym nad dach pod szkudłami, szczyty z desek z otworami bez drzwiczek, długości łokci zwyczajnych 22, szerokości 15, wysokości 3 1/2, przed którym na dwóch słupach z drzewa pod szkudłami podłogą z desek wystawa, nadto sztachety na łokieć przeszło wysokie przed całym frontem dworu. W tym dwie sienie, okien frontowych 4, tylnich dwoje i bocznich dwoje, pokoi trzy, kuchnia z kotliną i kapturem z gliny, z sabatnikiem do chleba pieczenia, nadto schowanie z okienkiem i góra do której wchód po schodach z sieni, w pokoju Iym piec z cegły z drzwiczkami i rurą blaszaną, w drugim i trzecim kominki ruskie bez drzwiczek z rurami z blachy żelaznej. Podłoga w całym budynku jako też sufit z desek, drzwi dwupołowicznych 3e, z tych u dwóch zamki i klucze, a u trzech klamka, drzwi zaś pojedyńczych pięć, jedne z zamkiem, troje z klamkami, a piąte bez zamka i klamki, nadto u drzwi od góry są haki, zawiasy, skobel i wrzecąg, tak u drzwi jako też u okien okucia kompletne żelazne, a cały budynek w dobrym stanie.

Przy dworze od wschodu z drzewa pod szkudłami budujący się sklep na okowitę.

Po za dworem ogród owocowy i warzywny na przestrzeni około morgi jednej, i w tym drzewa różnego gatunku owocowego młodocianego około sztuk 102, ogrodzony płotem z żerdzi z trzech stron, długość tego łokci 427.

Stajnia, obora, wozownia, i chlewy pod jednym dachem z słomy, a od okapu trzy szory szkudeł kryte, z drzewa, bali w słupy budowane, szczyty z desek, z frontu w dachu dymnik z drzwiczkami na hakach, zawiasach z skoblem i wrzecągiem, długości łokci zwyczajnych 32, szerokości 14, wysokości 3 1/2. W stajni drzwi pojedyńcze na zawiasach, hakach z skoblem i wrzecągiem, w tej żłób i drabina. Obora z drzwiami dwupołowicznemi na biegunach z skoblem, wrzecągiem, w tej cztery drabiny i pięć koryt. Wozownia z dwupołowicznemi wrotniami na biegunach, z prągłem i skoblem. Od południa w tym budynku są trzy przedziały z tyluż pojedyńczemi drzwiami na hakach, zawiasach z skoblami i wrzecągami.

Podwórze ogrodzone płotem z żerdzi i desek rzniętych, długim łokci 360, a w około którego obsadzona brzezina i wierzby, furtek i bram sztachetowych dwie, nadto małe drzwiczki i wrotnie z desek rzniętych. W podwórzu studnia z żurawiem i wiadrem okutem. Cembrzyna z bali wewnątrz i nad ziemią nadto dąb.

Stodoła z drzewa, bali w słupy, pod słomą o jednem klepisku, długości łokci zwyczajnych 35, szerokości 15, wysokości 4, z dwoma dwupołowicznemi wrotniami na biegunach, u frontowych skobel i wrzecąg, a w tylnich zatyczka.

W około zabudowań i w polu drzew dębów sztuk 21.

Kuźnia, z drzewa, bali w węgieł, pod szkudłami, z kominem nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 14, szerokości 10, wysokości 4, drzwi troje na zawiasach z klamkami żelaznemi. W tej sień, stancya o jednem oknie i kominku murowanym, izba urządzona na kuźnię, w której wszelkie narzędzia kowala, a w izbie mieszka Wojciech Staloch wyrobnik.

Dom naprzeciw, z drzewa, bali w węgieł, pod szkudłami z kominem nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 26, szerokości 14, wysokości 3 1/2. W tym w połowie po prawej stronie sieni wchodowej izba karczemna i alkierz, w których dwa kominki murowane, podłoga z desek, okien trzy, drzwi dwoje na hakach, zawiasach z klamkami, w tych mieszka Augustyn Wasielewski, który szynkuje trunek dworski, za wynagrodzenie ma 21 sądek, nadto jest kowalem dworskim, do tego ma ogród i morgę roli, z czego opłaca dworowi rocznie złp. 120 w kwartalnych ratach, rok jego kończy się z dniem So Wojciecha. Po lewej stronie sieni do której drzwi na hakach i zawiasach z klamką, izba o dwóch oknach, piecu murowanym i jednych drzwiach jak zwyż. W tej mieszka Marcin Borwil, gospodarz posiadający gruntu ornego wraz z ogrodem około mórg 5, które to tak mieszkanie jako i grunt wskutek Najwyższego Ukazu, przeszły na jego własność.
Od tyłu sień, izba z kominkiem, okno jedno, drzwi dwoje jak zwyż. W tej mieszka Jan Liskiewicz, gospodarz, ma w ogrodzie i gruncie ornym mórg 1, prętów kwadratowych 87 i te przeszły na jego własność.

W tyle powyż opisanego domu znajduje się obora o trzech przedziałach z drzewa kostkowego pod słomą, długości łokci zwyczajnych 24, szerokości 7, wysokości ..., u każdego przedziału drzwi na hakach, zawiasach z skoblem i wrzecągiem, z tych jeden należy do karczmarza, a dwa do wzwyż wyrażonych gospodarzy.

Stodoła, z drzewa łupanego pod szkudłami z szczytami z słomy, długości łokci zwyczajnych 15, szerokości 12, wysokości 5, z wrotniami o jednem klepisku, należy do zwyż wyrażonych gospodarzy.

Chałupa, z drzewa, bali w słupy, pod słomą, kominem sztangowym a nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 17, szerokości 8, wysokości 3, o jednej sieni, izbie i komórce. W tej mieszka Marcin Toruński gospodarz, przyczem ma gruntu ornego z ogrodem mórg 2, prętów kwadratowych 20 i te przeszły na jego własność.

Młyn wodny, o jednem kole i jednem zamyłku, młynicą i stancyą mieszkalną o 2 oknach, długości łokci zwyczajnych 24, szerokości 16, wysokości 3, drzwi 5ioro na hakach, zawiasach z zaporami, nadto komora. Budynek ten z drzewa, bali na słupach, szkudłami kryty, z kominem nad dach murowanym. W tym mieszka Wilhelm Szendel.

Obora wraz z stajnią i olearnią, z drzewa, bali w słupy, słomą kryta, z trzema drzwiami na hakach, zawiasach z skoblem i wrzecągami, długości łokci zwyczajnych 18, szerokości 10, wysokości 3.

Stodoła, z drzewa, bali w słupy, słomą kryta, o jednem klepisku i wrotniach, długości łokci zwyczajnych 20, szerokości 10, wysokości 4. Na przeciw młyna znajduje się staw na przestrzeni morgi jednej, przez drogę mostek z drzewa i takiż upust. Posiada takowe jak wzwyż Wilchelm Szendel prawem wieczystej dzierżawy i opłaca z tego do dworu w Wcisłem rocznie po zp. 100 na So Marcin, nadto miele temuż dworowi wszelkie mlewo bez miarki, przytem ma prawem własności jednę włókę gruntu i w tej mieści się ogród, a to wszystko stosownie do kontraktu z d. 10/22 maja 1861 r. przed Rejentem Rościszewskim w Kaliszu zeznanego.

Dalej za młynem chałupa, z drzewa kostkowego pod słomą, z kominem nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 20, szerokości 12, wysokości 3. W tej izb trzy i obórka, sieni dwoje, drzwi 6, okien czworo, w tej zamieszkują:
1. Andrzej Kazimierczak gospodarz, ma gruntu z ogrodem około mórg 1, pręt. kwadratowych 164.
2. Jan Łyczak v Łyczkowski posiada mórg 3 i 276 prę. kwadratowych.
3. Józef Siwiński? ma morgę 1 i 264 pręt. kwadratowych, nadto każdy z nich obok swego mieszkania ma przybudowany chlewik.

Stodoła, z drzewa pod słomą, długości łokci zwyczajnych 16, szerokości 10, wysokości 3, o jednem klepisku i wrotniach i tę posiadają powyższych 3ch gospodarzy.

Studzienka przed chałupą z cembrzyną z drzewa.

W końcu przystąpiono do opisu pustkowia zwanego Dzikiem do osady czyli folwarku Wcisłe należącego, w którem znajduje się:

Chałupa, z drzewa, bali w słupy, pod szkudłami, z kominem nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 18, szerokości 10, wysokości 4. W tej izba mieszkalna, alkierz, sień, obórka i góra, okien dwoje, drzwi troje. Chałupę tę zajmuje Wojciech Guzdecki gospodarz, przy tem w ogrodzie, łące i gruncie ornym ma mórg 6, prętów kwadratowych 70, które przeszły na jego własność wraz z stodołą z drągów łupanych pod szkudłami.

Włościanie gospodarzami tu zwani zamieszczają się dlatego, iż ostatecznie kwestya, co do nich i budowli przez nich zajmowanych rozpoznaną nie została.

Grzymaczew B.

Dwór, z drzewa, bali w węgieł, pod szkudłami, o 3ch nad dach murowanych kominach, wewnątrz gliną wyrzucany, od wschodu w dachu mały dymnik bez drzwiczek. Przed dworem na słupach deskami obita, pod szkudłami i z tymże łącząca się wystawa, długości łokci zwyczajnych 7, szerokości 5, wysokości 5, do której dwupołowiczne w połowie oszklone, na hakach, zawiasach, z zamkiem i klamką mosiężną, nadto dwa okna kompletnie okute. W dworze tym sieni wchodowych dwie z przechodnią kuchenką, z której wchód na górę dworu. Pokoi cztery, schowanie, kuchnia w pokoju Iym z drzwiczkami żelaznemi, rurą blaszaną, piec kachlany, oraz dwa okna z okiennicami. W drugim pokoju piec takiż, jedno okno z okiennicą, w trzecim pokoju jedno okno z okiennicą bez pieca, w 4tym pokoju piec z cegły bez drzwiczek i jedno okno z okiennicą, w schowanku po nad drzwiami na ogród wychodzącemi małe okienko, w kuchni dwa okna, brak podłogi, a u jednego okna brak okiennicy, kotlina z cegły palonej z kapturem i sabatnikiem, drzwi w całym dworze dwupołowicznych siedm, pojedyńczych pięć, nadto podłogi z desek we wszystkich pokojach oprócz kuchni, schowania, małej sionki i kuchenki. Sufity w części wyrzucane, w części z desek, okucia u okien i drzwi żelazne kompletne. Stan tego budynku dobry.

Sklep, z drzewa kostkowego w słupy, słomą kryty, długości łokci zwyczajnych 4, szerokości 8, wysokości 2, o jednych drzwiach, ze skoblem, wrzecągiem na hakach, zawiasach, nad którym jest mała góra.

Chlewy, z drzewa, bali w słupy, szkudłami kryte, szczyty z desek, długości łokci zwyczajnych 15, szerokości 7, wysokości 3, drzwi na hakach, zawiasach, z skoblem i wrzeczągiem troje.

Stajnia z drzewa, bali w węgieł, szkudłami kryta, długości łokci zwyczajnych 12, szerokości 10, wysokości 4, szczyty z desek o jednych dwupołowicznych drzwiach z skoblem i wrzecągiem, przy których obok cztery słupy owalne, okienek dwa oszklonych, podłogi z drzewa, sufit z desek, nadto złobów dwa i drabin dwie, w dachu dymnik z drzwiczkami na hakach, zawiasach, z skoblem i wrzeciągiem.

Dom czworaki, z drzewa, bali w słupy, szkudłami kryty, długości łokci zwyczajnych 28, szerokości 14, wysokości 4, szczyty z desek, komin nad dach murowany. W około domu okien sześć, drzwi sześć na hakach, zawiasach, z klamkami, siódme małe do kuchenki, izb cztery i w tych zamieszkują ludzie dworscy.

Owczarnia, z drzewa, bali w słupy, pod słomą, od okapu szkudłami, długości łokci zwyczajnych 52, szerokości 15, wysokości 3, drzwi frontowych, pojedyńczych dwoje na hakach, zawiasach, wrotni szczytowych dwupołowicznych dwoje na biegunach. W dachu dymnik z drzwiczkami, na hakach, zawiasach z haczykiem, posowa w części w żerdzi z polepą, reszta bez polepy.

Stara owczarnia, a dziś stodoła, z drzewa, bali w słupy, pod słomą, długości łokci zwyczajnych 46, szerokości 16, wysokości 4, z drzwiami pojedyńczemi i dwupołowicznemi wrotniami, na biegunach z prągłem, zamykanemi na szkobel i wrzecąg.

Stodoła, o dwóch klepiskach, z drzewa kostkowego, w węgieł, słomą kryta, długości łokci zwyczajnych 50, szerokości 14, wysokości 4, z dwoma dwupołowicznemi, tak frontowemi, jako i tylnemi wrotniami, w około tej sześć podpór z drzewa.

Bróg, z drzewa kostkowego, w krzyżulce stawiany, słomą kryty, długości łokci zwyczajnych 15, szerokości 10, wysokości 8.

Bróg drugi jak w zwyż, długości łokci zwyczajnych 15, szerokości 10, wysokości 8.

Obory z drzewa, bali w węgieł, słomą kryte, długości łokci zwyczajnych 24, szerokości 15, wysokości 4, o jednym dymniku w dachu z drzwiczkami na hakach, zawiasach z skoblem i wrzecągiem, pod którym wystawa na dwóch słupach szkudłami kryta, drzwi pojedyńcze, jedne na hakach, zawiasach z skoblem i wrzecągiem, okien bez oszklenia pięć.

Wozownia, spichrz i stajnia, z drzewa, bali w węgieł, pod jednym dachem z szkudeł, w którym dymnik z drzwiczkami kompletnie okutemi. Wozownia dwupołowiczna, wrotnie na hakach, zawiasach z zamkiem, i w tym podłoga z desek. W stajni drzwi na hakach z wrzecągiem i skoblem, a na całym budynku sufit z desek z polepą.

W środku podwórza na słupie z drzewa okrągły gołembnik.

Studnia, balami ocembrowana, z żurawiem, mostków cztery i stawek w podwórzu. Ogród owocowy i warzywny, w którym się mieści drzew różnego gatunku owocowych rodzaynych sztuk około 60, krzewów agrestu 6 i klomby kwiatów, który to ogród obsadzony drzewem dzikiem różnego gatunku, około sztuk 60. Ogród ten okolony rowem, a nadto w ogrodzie tym znajduje się kloaka z desek pod szkudłami o 2ch przedziałach i dwojgu drzwiach na hakach, zawiasach i haczykach. Kołów rzniętych z żerdzi przy zabudowaniach dworskich i ogrodzie około łokci zwyczajnych 1200.

Następnie przystąpiono do opisu zabudowań na Kąśni położonych.

Karczma, z drzewa, bali w słupy, słomą kryta, a od okapu trzema szorami szkudeł, długości łokci zwyczajnych 22, szerokości 12, wysokości 4, komin nad dach murowany, wewnątrz ściany gliną wyrzucone, w tej sieni wchodowych dwie na prost których kuchenka. Izb cztery oraz góra z tych w 1 izbie urządzona szynkownia o dwóch oknach i kominie. Za tą izbą alkierz o jednem oknie, izba mieszkalna o jednem oknie i kominku, podłogi w tych z desek i te zamieszkuje Michał Karski, który szynkuje trunki dworskie za wynagrodzeniem 31o sądka, a do tego ma ogród  z łąką i gruntem ornem, na przestrzeni około mórg 5ciu i z tego opłaca do dworu rocznie zł. 200, rok kończy mu się na So Wojciech, w tey stancyi o jednem oknie i kominku mieszka Antoni Gurniakowski kowal, do czego ma ogród z jednej morgi ziemi i opłaca rocznie dworowi zł. 50.

Stajnia zajezdna, z drzewa, bali w słupy, pod szkudłami, o dwóch dwupołowicznych wrotniach na biegunach, długości łokci zwyczajnych 18, szerokości 9, wysokości 4.

Obórka, z drzewa, bali w słupy, pod słomą, o jednych drzwiach, długości łokci zwyczajnych 10, szerokości 8, wysokości 4. Wedle zeznania karczmarza ma być jego kosztem wystawiona.

Kuźnia, z drzewa, bali w słupy, pod szkudłami, z kominem nad dach murowanym i wystawą na 2ch słupach z drzewa, długości łokci zwyczajnych 7, szerokości 7, wysokości 3. Porządki są własne kowala. Po za karczmą drzew wisien rodzaynych sztuk 6. Płatów z żerdzi łupanych przy stajni, karczmie i kuźni około łokci zwyczajnych 152, przy którym trzy wierzb[y]. Zabudowania te należą do dworu.

Na przeciw powyż opisanych budynków przy trakcie z Włoczyna ku Błaszkowa w jednej linii z powyższemi w gruncie cześci Grzymaczewa B wchodzi chałupa z stajnią i oborą oraz morgą roli, od tegoż gruntu kopcami odznaczone i te należą do części Grzymaczewa przez Gierałtowskiego posiadanej.

Zabudowania przez włościan zajmowane a na Kąśni położone, co do których ostatecznie rzecz rozpoznaną niezostała i te tu się zamieszczają.

Chałupa, z drzewa, bali w słupy, słomą kryta, z kominem nad dach murowanym, długości łokci zwyczajnych 18, szerokości 12, wysokości 3. Sieni i izb troje, drzwi sześcioro, kominki w izbach z cegły, podłoga z gliny, sufit z desek z polepą, te zamieszkują.

1. Feliks Klimczak v Feliks Kaźmierczak gospodarz, w ogrodzie i gruncie ma morgę 1, prętów kwadratowych 60.
2. Idzi Łakomiak ma także w ogrodzie i gruncie morgę 1, prętów kwadratowych 150.
3. Michał Nieborak fornal dworski na ordynaryi.

Chałupa czworaki, z drzewa, bali w słupy, słomą kryta, komin murowany, szczyty z desek, długości łokci zwyczajnych 28, szerokości 14, wysokości 3, izb 4, sieni 2, okien 5, drzwi 6, sufit z polepą, w izbach kominki, zamieszkują.

1. Paweł Wlazlak gospodarz, który ma w ogrodzie i gruncie mórg 11cie.
2. Walenty Drozd gospodarz ma takoż mórg dwie.
3. Józef Kałuża ma mórg dwie.
4. Szymon Pomykała ma ogród z pół morgi ziemi.

Stodoła z drzewa pod słomą, wrotniami na biegunach, długości łokci zwyczajnych 20, szerokości 12, wysokości 3. Ma należeć do Pawła Wlazlak i Józefa Wawrzyniak.

Obórka, jak wyż budowana, o trzech przedziałach, długości łokci zwyczajnych 16, szerokości 8, wysokości 3. Połowa należy do Pawła Wlazlak, 1/4 do Józefa Wawrzyniak, a 1/4 do kowala.

Chałupa czworaki, z drzewa pod słomą, długości łokci zwyczajnych 30, szerokości 15, wysokości 3, izb cztery, tyleż okien, drzwi i komórek, do których drzwi oddzielnie, nadto kuchenka z drzwiami i górą, zamieszkują:

1. Józef Wawrzyniak, gospodarz, ma 1 morgę gruntu.
2. Marcin Mielcarek, fornal dworski.
3. Ludwik Stodulski, gospodarz, ma morgę 1, prętów kwadratowych 90.
4. Michał Łakomy, wyrobnik.

Obok karczmy i zabudowań zwyż opisanych idzie droga bita z Włocina do Błaszek, jak również droga kommunikacyjna z Wojkowa do Grzymaczewa.

Czyni się wzmianka, że włościanom tak w Grzymaczewie, jako i Wścisłem oraz na Kąśni i Dzikiem znajdującym się, służy wolne pastwisko i zbieranina w boru, lesie i zagajnikach na Wscisłem położonych.

 

Wygoda

 Wygoda, karczma leżąca dawniej w dobrach Kliczków Wielki, prawdopodobnie w gminie Brzeźnio.

Inwentarz Kliczków Wielki 1861 r.*

12. Chałupa, dawniej karczma w boru WYGODA zwana, w której mieszka Antoni Lorek czynszownik roczni, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/4, szerokości 12 3/4, wysokości 3 3/4, komin murowany, izb 2, jedna mieszkalna, druga na stajnię i oborę użyta, komór 2 i sień, drzwi 3 na zawiasach z klamkami z wrzecądzami i 2 drzwi na biegunach bez zamknięcia, okien 3, z tych 1o zupełnie bez szyb.

*Źródło inwentarza: Dowody majątku Kliczków Wielki. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1827. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

 

Inwentarz Kliczków Wielki (1861)

Źródło inwentarza:

Dowody majątku Kliczków Wielki. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1827. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)

Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie dóbr Kliczkowa Wielkiego w Okręgu Sieradzkim położonych, dnia 20 czerwca / 2 lipca 1861 roku."

Dobra ziemskie Kliczków Wielki z przyległościami Gęsina i Rososze, składające się z folwarku i wsi zarobnej Kliczków Wielki, z folwarku i wsi zarobnej Gęsina, z folwarku Rososze, na którym obecnie budynki nie exystują, położone w Okręgu i Powiecie Sieradzkim, Gubernii Warszawskiej, parafii Kliczków Mały, należące do Jana Tarnowskiego, zajęte zostały przez Komornika Feliksa Chodyńskiego na rzecz i na żądanie Błażeja Wieleckiego na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia.

 

II. Zabudowania dworskie folwarku Kliczkowa Wielkiego.

 

1. Dwór, masiw z cegły palonej murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 45, szerokości 23, wysokości 8, z facyatą, dwoma kominami murowanymi, zewnątrz wapnem wyrzucony i obielony, pod całym dworem suteryny i piwnice. Wchód do dworu wschodami z cegły z 4ma stopniami balami wyłożonemi, przy wschodach dwa drzewa akacyi z tych jedno skutkiem wichru pochylone i sochą podparte oraz przy murze dworu z frontu trzy brzoskwinie, jedna aprykoza i dwa krze wina. Przedsionek na dwóch filarach murowanych, do sieni drzwi dwuskrzydłowe na 6ciu zawiasach z zamkiem wielkim i kluczem, antabami i sufryglami, zielono pokostowane, nad drzwiami wąskie okienko i przy tym latarnia. Przedsionek i sień na astrychu w kratę malowane, w tej drzwi pojedyńcze z francuzkim okuciem, z antabą żelazną bez klucza do ziemnego schowania. Wchodząc do dworu z sieni po lewej stronie pokoik na posadzce w kwatery okno 1o komplet okute, piec z cegły bez drzwiczek, drzwi do tego pokojku dwuskrzydłowe z zamkiem, antabami mosiężnemi z francuzkiem okuciem. Z tego pokoju do drugiego drzwi dwuskrzydłowe z francuzkiem okuciem, przy zamku antaby żelazne, pokoi 2 i na takiejż posadzce, okna dwa z kompletnem okuciem, piec kaflany stary bez drzwiczek. W tym pokoju był komin dziś zamurowany, przed którym podłoga wyłożona blachą. Z tego pokoju do garderoby drzwi dwuskrzydłowe z okuciem francuzkim, antaby żelazne, okno 1o z okienicą wewnętrzną z kompletnem okuciem, posadzka w tafle, w murze 2 szafy z przegrodami, u dołu z szufladami w jednej z dwoma, w drugiej z iedną. Przy tych drzwi z francuzkiemi zawiasami, polskiemi zamkami i kluczami. Z pokoju drugiego powyż opisanego drzwi pojedyńcze do sionki z okuciem i zamkiem polskim, sionka o astrychu w tej przepierzenie z tarcic, w którem drzwi na zawiasach z klamką i wrzecądzem niepokostowane. W sionce tej okno z okuciem kompletnem, drzwiczek dwoje do kominów z zawiasami. Z sionki tej wschody z drzewa na poddasze, jak również takież do suteryn. Z sionki do pokoju 3o od strony ogrodu drzwi poiedyńcze na zawiasach z zamkiem francuzkim, antaby żelazne, w pokoju tym posadzka w tafle, okno 1 z kompletnem okuciem, piec z kafli stary bez drzwiczek. Z pokoju tego drzwi dwuskrzydłowe do spiżarni z francuzkiemi zawiasami bez zamka, na wrzecądz zamykane. W spiżarni posadzka jak w powyższych, okno 1o komplet okute z haczykami, wewnątrz niemalowanemi, w murze szafa bez drzwi z pułkami, dotąd opisane pokoje i t.p. wapnem bielone. Z powyższego pokoju 3 drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, antaby żelazne, w pokoju posadzka jak w poprzednich. Piec z kafli stary z drzwiczkami żelaznemi, okno 1o komplet okute. Z tego pokoju drzwi do pokojku frontowego na wstępie opisanego z okuciem francuzkiem, z antabami mosiężnemi, toż samo drugie drzwi dwuskrzydłowe z francuzkiem okuciem, antabami żelaznemi, do sali prowadzące. Pokój ten zielono malowany. Sala na posadzce jak w poprzednich pokojach, okien 47 z kompletnem okuciem. Piec z cegły, z sali drzwi dwuskrzydłowe do sieni z okuciem i zamkiem francuzkiem, antaby mosiężne. Sala niebiesko malowana w której sufit znacznie wklęśnięty i zawałem puc odpadł, a nadto rysuje się. Z sali tej drzwi dwuskrzydłowe z okuciem francuzkiem, antabami żelaznemi, do kredensu, w tym okno komplet okute na astrychu na którym mała część podłogi. Kredens ten nie wykończony, ściany wapnem nie obrzucone, bez sufitu, schody z drzewa do suteryn prowadzące. Z tej sali o której wyżej drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, antabami mosiężnemi do gabinetu, w tym posadzka w tafle małe, piec z kafli bez drzwiczek, okno 1o z żaluzyiami komplet okute, w gabineciku ściany tapetowane, z tego drzwi do pokoju bawialnego dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkiem, antaby mosiężne. Pokój ten na posadzce w tafelki, okien 47 z żaluzyami, wewnątrz zielono malowanemi z kompletnem okuciem. W pokoju ściany tapetowane, piec z kafli, ztąd drzwi takież jak powyższe do pokoju następnego i ostatniego. W tym posadzka w tafle, piec z kafli bez drzwiczek przed nim posadzka kawałkiem blachą obita, okien 2 z kompletnem okuciem. Pokój ten w pasy kolorowo malowany, z tego pokoju drzwi do sieni tak jak powyższe z takiem samem okuciem, przy tych drzwiach dzwonek na służbę. W całym parterze drzwi i okna pokostowane, obejmuje

a. Suteryny, z drzewa tarcicami obite, dachówką kryte, długości łokci miary warszawskiej 4 1/4, szerokości 3 1/2, wysokości 4.

Wchodząc do suteryn zewnątrz przysionek, drzwi proste, na zawiasach z klamką i haczykiem, okien 2o bez okucia wewnątrz łatami okratowane. Suteryny mieszczą w sobie schowań 2, pralnię z kominem i piecem do pieczenia chleba, izb dla ludzi dworskich 3o, z tych dwóch piece z cegły, jedna bez pieca, komorę i komorkę, pomieszczenie dla megli?, dwa składy na kartofle i inne warzywa, kuchnia i alkierz dla dziewek, sień podłużna jak równie całe suteryny na astrychu, drzwi w ogóle 16 z tych trzy z zamkami, reszta na zawiasach z wrzecądzami lub chaczykami do zamykania okien, bez okucia 9, przy jednym okienica wewnątrz, przy schodach idąc na parter dwoje drzwiczek do czyszczenia kominów.

b. W poddaszu

W facyacie pokój na podłodze, okno 1o dubeltowe od frontu pokostowane, wewnątrz bez pokostu z kompletnem okuciem, piec z cegły, pokój tapetowany lecz w wielu miejscach tapety odchodzą, drzwi pojedyńcze z zawiasami zwyczajnemi, z zamkiem francuzkiem, antabami mosiężnemi, góra przeforsztowana, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, góra w znaczney części na podłodze, reszta bez podłogi. Dymników 2 bez okien i ieden z oknem.

Około dworu ogród dziki owocowy i warzywny, w którym drzew owocowych różnego rodzaju sztuk 33, a reszta ogrodu składa się z drzew dzikich różnej nazwy, jako to dębów, akacyi, topoli, lip i t.p. między któremi znajdują się drzewa starożytne oraz rozmaitych krzewów tak rodzajnych, jako i większej części dzikich, między i w końcu ogrodu tego płynie struga z stawami styczność mająca. W ogrodzie buda dla sadowego na kozłach słomą kryta stara. Za spichrzem i owczarnią drugi ogród warzywny i owocowy nowo założony w którym drzew owocowych młodych różnego rodzaju sztuk 195, nadto krzewy angrestowe i pożyczkowe, niemniey mała szkółka drzew owocowych i około płotów obsadzone krzewinami laskowemi i pożyczkowemi.

Dalszy opis zabudowań dworskich.

2. Owczarnia, z cegły palonej murowana, słomą od dołu kryta, 3 szory gontów, długości łokci miary warszawskiej 65 3/4, szerokości 19 1/4, wysokości 5, na posowie z tarcic od strony wschodu, szczyt słomą zakryty, z drugiej strony  murowany, drzwi poiedyńczych 2ie na zawiasach z wrzecądzami, przy iednych drzwi sztachetowe letnie, z boków 2ie wrotnie na zawiasach z wrzecądzami, w szczycie murowanym, drzwiczki na górę na zawiasach z wrzecądzem. Stan budynku, nowa w dobrym stanie.

3. Stodoła o dwóch klepiskach, wrotni 4 na biegunach drewniannych z kunami żelaznemi na wrzecądz zamykana, w rogach 1/2 okrągło murowane z cegły palonej, środek ścian w słupy murowane, balami wykładane, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 80, szerokości 20, wysokości 5. Stan budynku dobry prócz od strony drogi ściana murowana zruynowana.

4. Stodoła o dwóch klepiskach, wrotni podwójnych ośm na biegunach drewniannych, na wrzecądz zamykane, w rogach 1/2 okrągło murowana z cegły palonej, środek ścian w słupy murowane, balami wykładane, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 100, szerokości 20, wysokości 5. W stodole tej urządzona maszyna młockarnia i sieczkarnia w stanie używalnym obecnie będące, między stodołami powyższemi znajduje się drzewa przysposobionego na budowle sztuk 66. Stan budynku średni, dach od południa potrzebuje reperacyi.

5. Spichrz o 2 kondygnacyach, z cegły paloney murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 30, szerokości 15, wysokości 6, okien 16 z okienicami wewnątrz zamykanemi w 15 po 4, a w 1 trzy pręty żelazne. W szczytach okna bez krat i okienice o 1ei kondygnacyi. Kojców na zboże 7, schody z drzewa na 2ą kondygnacją na tej 4y kojce, schody  na 3ą kondygnacją, w dachu 2 dymniki oszklone. Pod spichrzem 5 piwnic, wchodząc do tych szyia? murowana, drzwi wchodowe szalowane, innych drzwi sześć, wszystkie na zawiasach z wrzecądzami, sklepy te na astrych, okienek z prętami żelaznemi nieoszklonych 8, drzwi wchodowe od podwórza szalowane. Stan budynku średni.

Przy spichrzu słup na którym dzwonek.

6. Wychodek o 1nych drzwiach na zawiasach z haczykiem, z drzewa z tarcic budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 2, szerokości 2, wysokości 3. Stan budynku dobry.

7. Stajnie, obory 2ie, wozownie, z tych 1 porządkowa, wszystko pod 1em dachem, z drzewa w bale i węgły budowane, w 2/3 gontami a w 1/3 części słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 73, szerokości 14 1/2, wysokości 4 1/2, w dachu 2a dymniki bez drzwi, wrotni dwie, jedne na 3ch a drugie na dwóch zawiasach z wrzecądzami, drzwi pojedyńczych 5, wszystkie po 3 zawiasy mające z wrzecądzami i chaczykami między temi 1o szalowane. W stajni od strony podwórza 2 okienka oszklone, a od tyłu 2 okienka bez ramek i szyb, w tejże drzwi sztachetowe letnie?. W szczycie od strony spichrza drzwi na zawiasach z wrzecądzem. Stan budynku: budynek prócz dymników w dobrym stanie.

Przed budynkiem tym gnojownia drzewem ocembrowana. Za budynkiem tym od strony drogi ogródek na inspekta w palisady z desek ogrodzony, w tem to drzwi wchodowe na zawiasach z zamkiem. W środku podwórza studnia drzewem ocembrowana z sochą z żurawiem i wiadrem okutem, przy tej dwa koryta do poienia bydła, jedno nowe, drugie stare oraz rynna do poienia owiec.

8. Budynek w którym była gorzelnia, z cegły palonej murowany, dachówką kryty, długości łokci miary warszawskiej 37, szerokości 21 3/4, wysokości 6 1/2, kominów 2, jeden niski, drugi wysoki gorzelniany. Budynek ten wewnątrz w drzwiach, oknach opustoszały, tak że tylko znajduje się w nim pięć drzwi na zawiasach z zamknięciem a 4 z zawiasami i wrzecądzami, bez użytku leżące, schody na górę zepsute, w iednem oknie małem 4 sztaby żelazne. Przed budynkiem studnia niegdyś do wywaru, oraz postument z pod kilsztoka, od tyłu studnia do gorzelni zabita deskami nad którą rusztowania do pompowania wody. Budynek ten w najgorszym stanie wewnątrz, lecz co do ścian i dachu stan dobry.

9. Stajnie fornalskie, wolarnia pod tem dachem o 2ch dymnikach, bez drzwiczek, drzwi 2ie podwójnych na zawiasach z wrzecądzami, stajnia na podłodze w której 3 komorki dla fornali, u dwóch drzwi na zawiasach z wrzecądzami do trzeciej drzwi na zawiasach z zamkiem francuzkim, lecz bez użytku leżące okien okrągłych 10, z tych 2 oszklone, reszta bez ram i szyb, z cegły palonej murowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 56 3/4, szerokości 17 3/4, wysokości 5 1/4. Budynek w dobrym stanie, prócz dachu, który potrzebuje reperacyi znacznej.

10. Chlewy dla trzody w rogach, z drzewa w słupy i bale budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 2 1/2, szerokości 4 1/2, wysokości 2, po iednych drzwiach na zawiasach z wrzecądzami oraz dwie klapy nad korytami dla tuczników, przy każdej po 2 zawiasy. W środku przegrodki z drzwiami na biegunach z wrzecądzami. Stan nędzny.

11. Ogrodzenia w ogóle tak około dworu, ogrodu, zabudowań folwarcznych są różne to jest: w płaty rznięty w żerdzie ciesane, niektóre chrustem przeplatane, tudzież sztachetowo krzyżową robotą wszystkie w słupy i sparniki stawiane, w niektórych wrotnie, furtki na zawiasach z wrzecądzami wszystko w ogóle w dobrym stanie. Nadto około zabudowań dworskich w różnych miejscach znajdują się odwieczne drzewa, jako to dęby, topole, lipy, akacye i t.p.

III Zabudowania wiejskie wsi Kliczkowa Wielkiego.

1. Chałupa, w której mieszkają Wojciech i Jakub Owczarkowie, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 9, wysokości 3 1/2, o 2ch izbach, komorze i sieni, komin sztangowy, drzwi 4, troje na biegunach z klamkami drewniannemi a czwarte na zawiasach z wrzecądzami, okien dwa, drabka do komina. Stan lichy.

a. Oborka i wozownia, z drzewa w bale na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 15, szerokości 8 1/2, wysokości 3, wrotnie i drzwi na biegunach z wrzecądzem. Stan lichy.

b. Stodoła o 2ch klepiskach, wrotni 2 na biegunach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 37, szerokości 9 3/4, wysokości 3 1/2. Stan budynku: popodpierana.

c. Oborka, drzwi na biegunach z chaczykiem, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 6 1/2, wysokości 3. Stan budynku lichy.

d. Chlew, drzwi na biegunach z chaczykami, z drzewa kostkowego w węgły i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 6 1/4, wysokości 3. Stan budynku lichy.

2. Chałupa, w której mieszkają Tomasz Przelazły sołtys i Grzegorz Michalak, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą od dołu kryta, dwa szory gontów, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 11 3/4, wysokości 4, o 2ch izbach, 2 komorach, 1ej sieni, komin murowany, drzwi 7 z tych 2 na zawiasach, reszta na biegunach, okien 3 bez okucia, drabka do komina na dachu.

a. Przy tej szopka, z drzewa ciosowego w słupy budowana, tatarakiem kryta, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 3 1/2, wysokości 2 1/2, drzwi na biegunach, bez zamknięcia. Stan średni.

b. Chlewik, drzwi 2 na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły w słupy budowany, tatarakiem kryty, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 5, wysokości 3. Stan średni.

c. Oborka, komora i dwa chlewiki, drzwi 3 na biegunach, 4te na zawiasach, w 2 wrzecądze, a reszty na kołki zamykane, do oborki drzwi letnie na pałągach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowane, tatarakiem kryte, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 9, wysokości 3. Stan średni.

d. Stodoła o 2 klepiskach, wrotnie na biegunach z wrzecądzami, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą i tatarakiem kryta, długości łokci miary warszawskiej 39, szerokości 7, wysokości 3. Stan średni.

3. Dom wraz z młynem wodnym, o 2ch zamyłkach, jeden mączny, drugi jagielny, w którym mieszka Józef Lewandowski młynarz, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 37 3/4, szerokości 12, wysokości 4, komin sztangowy nad dach murowany, izba 1, komora i młynica, drzwi 4 na zawiasach z klamkami drewniannemi, okien 2ie bez okucia, kół wodnych z stawu biorących wodę 2.

a. Obora i wozownia pod 1 dachem, drzwi 1 do oborki na zawiasach bez zamknięcia, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 8 1/2, wysokości 3. Stan bardzo lichy.

b. Stodoła o 1em klepisku, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, z drzewa w bale i kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 24 3/4, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.

Przy stawie z którego młyn powyższy wodę bierze na drodze z Kliczkowa Wielkiego do Sieradza prowadzącej, są dwa upusty na których zarazem mosty przychodu nie przynoszące z tych 1 zatamowany i znacznej potrzebuje reperacyi drogi wraz z pogrodkami do młyna w dobrym stanie. Staw zarybiony, przy stawie łódka stara.

4. Chałupa stara a raczej od chałupy na którym dwie pary kozłów i 4 łaty, komin murowany, bez drzwi, okien, kwalifikuje się do rozebrania, długości łokci miary warszawskiej 14, szerokości 9, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] pusta.

a. Oborka przez Andrzeja Klin używana, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.

b. Chlew dto dto, z drzewa kostkowego na węgły i słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6 1/4, szerokości 5 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] lichy

5. Kuźnia dworska, komin murowany, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, z drzewa w bale na węgły budowana, gontami i dranicami kryta, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 7 1/2, wysokości 3 1/2. Stan w przyciesiach dachu zły.

6. Dom, czyli karczma w której mieszkają Bartłomiej Borzęcki karczmarz, Józef Trzeciak i Andrzej Klin gospodarze, komin murowany, izb 3, komora i sień, drzwi 6, jedne na biegunach, reszta na zawiasach z klamkami i haczykami, okien 5, drabka na dachu, z drzewa w bale i słupy budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 23, szerokości 13, wysokości 4. [Stan budynku] w dobrym stanie, prócz kawałka przyciesia zgniłej.

a. Obora i wozownia, drzwi na zawiasach z wrzecądzem, z drzewa w bale i kostkowego w węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 10, wysokości 3 1/2. Stan średni.

b. Chlew, drzwi na biegunach, zamknięcie drewniane, z drzewa kostkowego w słupy budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 8, szerokości 5 1/2, wysokości 3. Stan średni.

c. Obora, której drzwi na biegunach na wrzecądz zamykane, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 8 3/4, wysokości 3. Stan średni.

d. Stodoła o 1em klepisku i chlew pod 1em dachem, wrotnie na biegunach z wrzecądzem a drzwi do chlewa bez zamknięcia, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 10, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nędzny.

7. Chałupa w której mieszkają Paweł Sobczak i Józef Jankowski, komin sztangowy nad dach murowany, drzwi 4 na biegunach z klamkami drewnianemi i wrzecądzami, okien dwa, z drzewa w bale i kostkowego węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 28, szerokości 10 1/2, wysokości 4. [Stan budynku] średni.

a. Stodoła o 1 klepisku, obora, wrotnie na biegunach z wrzecądzami, drzwi bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 9 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.

8. Chałupa, w której mieszkają Roch Borzęcki i Leon Sarnowski kowal, komin murowany, izb 2, komór 2, sień, drzwi 8 na biegunach z wrzecądzami i chaczykami, okien 4, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą, od dołu z szory gontów kryta, długości łokci miary warszawskiej 29, szerokości 12 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] dobry.

a. Stodoła i obora, w tej wrotnie na biegunach z wrzecądzami, drzwi bez zamknięcia, komora i sień, drzwi 10, cztery na zawiasach z wrzecądzami, 6 na biegunach z klamkami drewnianemi, okien 4, z drzewa w kostkowego i bale na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 24, szerokości 9, wysokości 3. Stan średni.

a. Stodoła o 1 klepisku i obora pod 1em dachem, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, drzwi bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 21, szerokości 8, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

b. Chlew, drzwi bez zamknięcia na biegunach, z drzewa kostkowego na węgły budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6 1/2, szerokości 5 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] zupełnie zły.

c. Oborka, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 7, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2.

d. Oborka, drzwi na wrzecądz zamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowana, pokryte słomą, długości łokci miary warszawskiej 6, szerokości 6, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] zupełnie zły.

12. Chałupa, mieszkają Józef Kostrzewski gospodarz, Roch Wyzłoćiok? Maciej Slęzak i Alexander Skałecki kucharz, ludzie dworscy, komin murowany, izb 4, kominów dwa, sieni 2, okien 4, drzwi 9, na biegunach 7, na zawiasach z klamkami i wrzecądzami 2, drabka na dachu, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą i gątami kryta, długości łokci miary warszawskiej 24 3/4, szerokości 13 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

a. Stodoła o 1em klepisku i oborka, oraz chlewik, wrota i drzwi na biegunach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą, tatarakiem i chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 9, wysokości 3.

b. Stodołka o 1em klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą, tatarakiem i chrustem kryta, długości łokci miary warszawskiej 14 1/2, szerokości 7, wysokości 3.  

13. Chałupa, mieszkają Franciszek Jantecki fornal, Katarzyna Zalewska komornica, Jakub Getzel pachciarz, komin sztangowy nad dach murowany, izb trzy, komora 1, sień, drzwi na biegunach 4, a 1 na zawiasach, 2 na wrzecądze, reszta bez zamknięcia, okien 4, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 25, szerokości 12 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

14. Chałupa, mieszkają Antoni Włodarczyk włodarz, Józef Gołembowski owcarz, Łukasz Banaś pastuch, komin murowany, izb 3, komora i sieni 2, drzwi 6, na zawiasach 1, z zamkiem i wrzecądzem 2, z klamką i zasuwką, reszta z wrzecądzami, okien 5, z tych 2ie z okienicami, 2 bez, a 1 frontowe z ramami okutemi bez szyb, z zasuwą wewnątrz, z drzewa w bale na węgły budowana, słomą od dołu dwa szory i na kalonce 1 gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 21, szerokości 8, wysokości 3. [Stan budynku] dość dobry, prócz ściany w jednym rogu wyprężonej i podpartej.

a. Chlewiki, drzwi 3 na zawiasach z wrzecądzami, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 5, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.

15. Chałupa i stodoła pod 1em dachem, mieszka Jakub Plichta, komin sztangowy, izba 1 i sień, drzwi na biegunach z chaczykiem, u stodoły wrotnia na biegunach, bez zamknięcia, drabka na dachu, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 7 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] nędzny.

a. Oborka i chlewik, drzwi na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] nędzny.

16. Dom czyli młyn wodny, z drzewa kostkowego na węgły budowany, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 25, szerokości 11 1/2, wysokości 3 1/2, obecnie  do mielenia nieużywany, bez młynarza, w którym Józef Jasiński borowy, izba 1, komora, młynica o 1em zamyłku, komin murowany, okno 1, drzwi 4, na biegunach, w młynnicy skrzynia do pytla, półskrzynek bez kamienia. Przy tym młynie staw zarybiony, upust zrujnowany, potrzebuje reperacyi. Budynek ten wraz pogrodkami i kołem młynarskim w średnim, pokład na pogrodzce w złym stanie.

a. Obora, brak w niej szczytu jednego i pokładu, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 16, szerokości 11, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nowa, nędzny dach?

b. Stodoła o 1 klepisku, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23, szerokości 8, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] nędzny.

17. Chałupa, oborka pod 1 dachem, mieszka Filip Glapiński, Elżbieta Piekarska wdowa, Magdalena Michalak komornica, komin murowany, izb 2, sień, drzwi 5, na biegunach z wrzecądzami, okien 3.

Przy tej mały chlewik bez dachu, jednej ściany i drzwi, pusty.

W zajętej wsi nieomal każdy gospodarz przy domu ma mały sadek. Trakt przez wieś topolami wysadzony, ogrodzenie w wsi w dość dobrym stanie.

Zabudowania folwarku Gęsina.

1. Dwór, z drzewa na kliniki budowany, gliną i wapnem wewnątrz i zewnątrz obrzucony, wapnem obielony, gontami kryty, długości łokci miary warszawskiej 39, szerokości 16, wysokości 4, w którym kominów dwa i przystawka o 1 kominie murowanym. Dwór mieści w sobie wchodząc z frontu drzwi półszklone na zawiaskach z zamkiem wielki i kluczem, czerwono malowane, sień na astrychu, z sieni po lewej ręce do pokoju drzwi 2 skrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkiem. Pokój 1 na podłodze w tafle, okien 2 z kompletnem okuciem, piec kaflany z drzwiczkami przed piecem blacha, z tego pokoju do 2o wchód bez drzwi, w pokoju drugim podłoga takaż, jak w 1, piec kaflany z drzwiczkami blaszannemi z węgelnikiem przed niemi, okno 1 z okienicami kompletnie okute, biało pokostowane, pokój ten tapetowany, bez tapety popsute. Z 1o pokoju do pokoju od strony ogrodu drzwi dwuskrzydłowe z okuciem i zamkiem francuzkiem, podłoga jak w poprzednich, lecz znacznie nadpsute, piec z cegły bez drzwiczek, okna 2 komplet okute. Z tego pokoju wychodząc do sieni drzwi dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkim, sień od strony ogrodu na astrychu, w niej piec z cegły, drzwi wychodowe do ogrodu pojedyńcze, niemalowane na zawiasach francuzkich, z zamkiem polskim i wrzecądzem. Z sieni tej na górę wschody z drzewa jak równie drzwi niemalowane na zawiasach francuzkich z zamkiem polskim z wrzecądzem. Z sieni tej na górę wschody z drzewa jak równie drzwi niemalowane, pojedyńcze do kredensu między sieniami położonego z zawiasami francuzkiemi i zamkiem polskim, kredensik na astrychu, w nim kominek z kredensu, drzwi do sieni na wstępie opisanej z francuzkiemi zawiasami, polskim zamkiem, czerwono malowane. Po prawej ręce wchodząc z frontu drzwi do sali dwuskrzydłowe z zamkiem i okuciem francuzkim, salka na podłodze w kwatery, piec kaflany z drzwiczkami, w sieni okien 3 z kompletnem okuciem. W tej salce belka z właściwego miejsca oberwała się, z salki drzwi do kuchni z zamkiem i okuciem francuzkim, kuchnia na astrychu, kotlina zwyczajna żelazną sztabą opasana, okien 2 komplet okutych, z kuchni drzwi pojedyńcze wychodząc do ogrodu na zawiasach francuzkich z zamkiem polskim. W przystawce łącznej z dworem izba na astrychu, okno 1 z okienicami dwuskrzydłowemi komplet okute pokostowane, piec z cegły bez drzwiczek, z tej izby 3 drzwi, dwoje do pokoj, jedne do ogrodu dwoje dwuskrzydłowe, jedne pojedyńcze dwuskrzydłowe z zamkami i okuciem francuzkiem, a pojedyńcze z zamkiem i okuciem polskim. We dworze drzwi i okna biało pokostowane, w oknach brak całkiem szyb 20. Na górze pokoik na podłodze w kwadrat, piec z cegły bez drzwiczek, okno okute, przy tem 4 pręty wewnątrz żelazne, drzwi z francuzkiemi zawiasami, polskim zamkiem, góra deskami przeforsztowana, do niej drzwi proste na zawiasach z wrzecądzami. W kominie urządzona wędzarnia, dymnik 1. Budynek zwyż opisany w najnędzniejszym stanie.

Za dworem ku wschodowi ogród owocowy i warzywny, w którym drzew rodzajnych sztuk 239, prócz tego w około ogrodu obsadzono orzeszynę i znajdują się inne dzikie drzewa i krzewy jako to dęby, topole i t. p. agrest, róże i inne.

a. Za dworem dawniej kurnik, teraz chlewik, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa budowany, słomą kryty, długości łokci miary warszawskiej 6, szerokości 5, wysokości 2 1/2.  

2. Stodoła o 2ch klepiskach, w rogach z szczytami oraz w słupy murowana, między słupami balami wykładana, gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 97, szerokości 20, wysokości 4, wrotnie wszystkie na biegunach z kunami żelaznemi na zawiasach na wrzecądz zamykane oraz drzwi podwójne, szalowane, na zawiasach z zamkiem i wrzecądzem do spichrza urządzone lecz ten dotąd nie exystuje. Nowa, zupełnie w dobrym stanie.

3. Owczarnia i obora pod 1 dachem, z drzewa na podmurowaniu w bale i węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 50, szerokości 15 1/4, wysokości 4 1/2, drzwi frontowych poiedyńczych 2, w rogach wrotnie podwójne i na górę drzwi pojedyńcze, wszystko na zawiasach z wrzecądzami. Nowa, w zupełnie dobrym stanie.

4. Chałupa do folwarku należąca, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 10 1/4, wysokości 3 1/4, w której mieszkają Sylwester Łukomski i Maryanna Wypych wdowa, komin murowany, izb 2, komory 2 i sień, okna 2, drzwi 5 na biegunach z wrzecądzami cztery a 5e na klamkę zamykane, drabka na dachu do wycierania komina. Stan średni.

II. Zabudowania wsi zarobnej Gęsina.

1. Chałupa, w której mieszkają Jan Jurczak, Antoni Przelazły, komin sztangowy, nad dach murowany, izb 2, komór 2, sień, okien 2, drzwi 7 na biegunach z wrzecądzami i haczykami, drabka na dachu.

a. Obora, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10 1/4, szerokości 6 3/4, wysokości 3.

b. Chlewiki dto, z drzewa budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 4 1/2, szerokości 3 1/2, wysokości 2 1/2.

c. Stodoła o 1 klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/2, szerokości 10, wysokości 3 1/2.

2. Chałupa, w której mieszka Franciszek Kałuża, z drzewa budowana, od dołu 3 szory, od kalonki 2, gontami kryta, długości łokci miary warszawskiej 21 1/2, szerokości 12, wysokości 4, komin sztangowy, izba 1, komora i sień, drzwi 4 na biegunach, u 2ch wrzecądze, okno 1,

a. Stajnia i chlewik pod jednym dachem, drzwi 2, jedne z wrzecądzami bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 12 1/2, szerokości 8 1/2, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] nędzny.

b. Obórka i szopa, drzwi na haczyk zamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą i deskami kryte, długości łokci miary warszawskiej 12 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

c. Stodoła o 1 klepisku niezamykane, z drzewa kostkowego na węgły budowana, do połowy trzciną kryta, reszta bez pokrycia, długości łokci miary warszawskiej 18, szerokości 11 3/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

3. Chałupa, w której mieszka Ignacy Gliński, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 22 1/4, szerokości 11, wysokości 3 1/4. komin sztangowy nad dach murowany, izba, komora i sień, okno 1, drzwi 4 na biegunach z 2a haczykami. [Stan budynku] nędzny, 1/3 część dachu na chałupie z mchu.

a. Stodoła i obora pod 1em dachem, wrotnie i drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 29, szerokości 11, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.

b. Stajenka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 8, szerokości 5 1/2, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.

c. Szopa, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10, szerokości 5, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] średni.

4. Chałupa, mieszka w niej Łukasz Brzekówka, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 21 1/2, szerokości 10, wysokości 3 1/2, komin murowany, izba, komora i sień, drzwi 4 na biegunach, 2 z wrzecądzami, okno 1, drabka na dachu. [Stan budynku] średni.

Przy chałupie chlewiczek zrujnowany,

a. Obórka i chlewik, drzwi 2 na biegunach z wrzecądzami, z drzewa w bale i kostkowego w słupy budowane, słomą i chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 7 1/2, szerokości 7, wysokości 2 1/2. [Stan budynku] zawaleniem grozi.

b. Stodoła o 1 klepisku, obora, stajnia i szopa, wrotni i 2 drzwi na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa w bale i węgły budowane, w 3/4 i deskami, reszta bez pokrycia, długości łokci miary warszawskiej 36 1/4, szerokości 11 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

5. Chałupa w której karczma, mieszkają Jan Wypych, Walenty Brzęczek i Wawrzyniec Piekarek, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 27, szerokości 12, wysokości 3 1/4, komin murowany, izb 3, komórki i sień, okien 4, drzwi 9 na biegunach z haczykami i klamkami drewnianemi. [Stan budynku] średni.

a. Obórka, drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 12 1/4, szerokości 5 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.

b. Oborka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 7 1/2, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] dobry.

6. Chałupa, mieszka Józef Przelazły, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 9 3/4, szerokości 6 1/2, wysokości 3, izba i sionka, komin sztangowy, okienko 1, drzwi 2 na biegunach z drewnianemi klamkami. [Stan budynku] nędzny.

a. Stodołka pół tylko wrotni, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 13 1/4, szerokości 8 1/4, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] nędzny.

7. Chałupa, w której mieszkają Wawrzyniec Piekarek, stary sołtys, Wojciech Slęzak, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 26 1/2, szerokości 10 3/4, wysokości 3 1/2, komin murowany, izb 2, komora i sień, drzwi 6 na biegunach z klamkami drewnianemi, okien 2e. [Stan budynku] średni w dachu potrzebuje reperacyi.

a. Obora i chlewy, drzwi 2 na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowane, słomą, chrustem kryte, długości łokci miary warszawskiej 17, szerokości 9 1/2, wysokości 2 3/4. [Stan budynku] lichy.

b. Stodoła o 1 klepisku, wrotnie na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 16, szerokości 7 1/4, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] lichy.

Do N. 5 i 9. Stodoła o 3ch klepiskach, należy w 1/3 części do Jana Wypych i Wawrzeńca Piekarek z pod N. 5 i do Wawrzeńca Przelazłego z pod Nu 9, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 55 1/4, szerokości 10 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] nędzny.

8. Chałupa, w której mieszka Wawrzeniec Michalak, izba, sień, 2 okna małe, komin sztangowy, drzwi 2ie na biegunach, bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 9 3/4, szerokości 7 1/2, wysokości 3. [Stan budynku] średni.

a. Stodoła o 1 klepisku i obora, wrotnie na biegunach z wrzecądzem i drzwi na biegunach bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą i deskami kryta, długości łokci miary warszawskiej 19, szerokości 6 1/2, wysokości 3 1/4. [Stan budynku] średni.

9. Chałupa, z drzewa kostkowego na węgieł budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 20, szerokości 10 1/2, wysokości 3 1/4, przy tej chlewik mały na przysionku, komin murowany, izba, komora i sień, drzwi 4, dwoje na biegunach z wrzecądzami a 2ie na klamki drewniane, drabka na dachu. [Stan budynku] średni.

a. Obora, stajenka, wozownia i komora pod 1em dachem, drzwi 3 na biegunach, dwoje z wrzecądzami, jedno bez zamknięcia, z drzewa kostkowego na węgły budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 26, szerokości 8 1/2, wysokości 3.

10. Chałupa, w której mieszka Kacper Jurczak, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 17 1/4, szerokości 6 1/2, wysokości 2 3/4, komin sztangowy, nad dach murowany, izba, komora i sień, drzwi 4o na biegunach, jedne na wrzecądz, reszta na klamki drewniane. [Stan budynku] średni.

a. Stodoła o 1em klepisku, szopa, wrotnie na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 22 1/2, szerokości 7, wysokości 3 1/2. [Stan budynku] lichy.

b. Oborka, drzwi na biegunach z wrzecądzem, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 10, szerokości 8 1/2, wysokości 2 1/4.

11. Chałupa, przy tej chlewiki, w której mieszka Roch Zalewski, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 13, szerokości 8 3/4, wysokości 2 1/2, komin sztangowy nad dach murowany, izba i sionka, drzwi 2 na biegunach, z wrzecądzami, okno 1.

a. Stodoła o 1 klepisku i oborka, wrotnie i drzwi na biegunach, wrotnie na wrzecądz, drzwi na zamknięcia, z drzewa budowane, słomą kryte, długości łokci miary warszawskiej 20 1/2, szerokości 7 1/4, wysokości 3. [Stan budynku] lichy.

12. Chałupa, dawniej karczma w boru WYGODA zwana, w której mieszka Antoni Lorek czynszownik roczni, z drzewa kostkowego na węgły budowana, słomą kryta, długości łokci miary warszawskiej 23 1/4, szerokości 12 3/4, wysokości 3 3/4, komin murowany, izb 2, jedna mieszkalna, druga na stajnię i oborę użyta, komór 2 i sień, drzwi 3 na zawiasach z klamkami z wrzecądzami i 2 drzwi na biegunach bez zamknięcia, okien 3, z tych 1o zupełnie bez szyb.

Z gospodarzy wsi powyż opisanej nieledwie każdy przy domu ma mały sadek. Ogrodzenia w tej wsi płotami znajdują się w dość dobrym stanie.

Według zeznania ludzi miejscowych w wsi Gęsinie jako to Wawrzeńca Piekarka sołtysa i innych starych gospodarzy, wieś Gęsina niegdyś zwana była i Rososzą, stąd wynika iż żadnych budowli nazwy Rososza w dobrach nie znajduje się, co nawet nie istnieje Rososzy wykaz podatków przez Kassę Powiatu Sieradzkiego daty 13 marca r. b. wydany potwierdza, gdyż w tym żadne podatki na Rososzę niezamieszczone.

Inwentarz Grójec Wielki (1868)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Aleksandrów. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1740. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Na mocy najwyższego ukazu z dnia 25go kwietnia 1868 roku nadano jako majorat o nazwie Aleksandrów dla generał-majora barona Płatona Frederyksa folwarki: Mazew, Janków i Wichrów, w powiecie łęczyckim, Wydrzyn w powiecie wieluńskim i Grójec-wielki w powiecie sieradzkim, w gubernii kaliskiej, oraz część lasu z leśnictwa klonowskiego, z dochodem rs. 1,500. Sporządzono przy tym szczegółowy opis granic, zabudowań, mostów, ogrodzeń i płotów, drzew owocowych i dzikich, rowów i zasiewów. Przy czynności tej obecny był dzierżawca dóbr Grójec Wielki Józef Łącki.

Wykaz zabudowań mieszkalnych i gospodarskich znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

Folwark Grójec Wielki

1. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Dom mieszkalny folwarczny z drzewa w węgieł, na około wewnątrz i zewnątrz ściany gliną wylepiane, dach gontami pokryty, komin murowany z cegły palonej nad dach wyprowadzony, wewnątrz podłogi z tarcic ułożone, pułapy z desek położonych na belkach i na nich polepa, piece kaflane, ponad całym domem góra do której z sieni prowadzi 15 stopni. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 26, szerokość 17, wysokość 5. Stan Budowli: W stanie średnim, jednak prawie wszystkie drzewo skutkiem starości spruchniało. Wartość podług ubezpieczenia 450.

2. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stajnia z wozownią z drzewa rzniętego na podmurowaniu, dach gontami kryty, do stajni są drzwi pojedyńcze na 2ch zawiasach, podłoga z rzynów a środkiem bruk, do wozowni zaś drzwi dwuskrzydłowe na 4ch zawiasach, nad całym budynkiem pułap ułożony z tarcic. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 23, szerokość 15, wysokość 5. Stan Budowli: W stanie średnim, drzewo jednak w ścianach i słupach skutkiem czasu mocno nadpsute, ściany z powodu pochylenia popodpierane. Wartość podług ubezpieczenia 240.

3. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stodoła o 4ch klepiskach z drzewa rzniętego w węgieł na podmurowaniu, dach gontami pokryty, do wnętrza prowadzi 4 wrota dwuskrzydłowe na czterech zawiasach, każde z wrzeciążem i skoblem. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 86, szerokość 20, wysokość 5 3/4. Stan Budowli: W stanie dobrym, jako nowo wystawiona. Wartość podług ubezpieczenia 1020.

4. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Obora z chlewami, z drzewa rzniętego na węgieł na podmurowaniu, dach gontami pokryty, do obory prowadzą dwoje drzwi pojedyńczych na zawiasach ze skoblami, podłoga z tarcic jakoteż i pułapy także z tarcic, do dwóch chlewików także dwoje drzwi pojedyńczych, pułap ułożony z desek. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 30, szerokość 11, wysokość 4. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 240.

5. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Studnia w podwórzu, drzewem cembrowana z żurawiem i kubłem, obok koryto do pojenia bydła. Rozmiary budowli: głębokość łokci warszawskich 4 1/2, szerokość 1 1/2, wysokość 1 1/2. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia -.

6. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Dom dla czeladzi, z drzewa rzniętego w węgieł na przyciesiach, dach gontami pokryty, komin murowany, nad dach wyprowadzony, pułapy ułożone z desek [n]a nich polepa, w jednej zaś połowie domu ułożona podłoga z desek. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 27, szerokość 13, wysokość 4. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia -.

7. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Przy tym domu jest przystawka na bydło i trzodę z drzewa tartego w słupy, dach słomą  pokryty. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 6, szerokość 13, wysokość 3. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia: nieubespieczona.

8. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Studnia przy powyższym domu drzewem ocembrowana z żurawiem bez kubła. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 4, szerokość 2, wysokość 2. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia -.

9.  Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Dwojaki dla czeladzi z drzewa tartego w słupy na przyciesiach i podmurowaniu, komin z cegły palonej murowany nad dach wyprowadzony, pułapy z desek na belkach na wierzchu z polepą, podłogi z gliny, dach pokryty słomą. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 17, szerokość 10, wysokość 3 1/2. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 60.

10.  Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Kapliczka z drzewa rzniętego pod gontami o jednych drzwiach z przynależnem okuciem. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 4, szerokość 4, wysokość 5. Stan Budowli: W stanie średnim, drzewo skutkiem czasu po części nadpsute. Wartość podług ubezpieczenia: nieubespieczona.

Wykaz mostów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Z jakiego materjału i jak zbudowany:  Na sześciu palach położone dwie belki podłużne wiązane linami poprzecznemi, na których ułożony pomost z bali sosnowych bez poręczy. Rozmiary: długość łokci warszawskich 4, szerokość 9, wysokość 2. Przy jakim trakcie: Na drodze do Robaczewa. Stan obecny: W stanie średnim.

2. Z jakiego materjału i jak zbudowany:  Na sześciu palach wsparte belki i na takowych ułożony pomost z rzynów sosnowych bez poręczy. Rozmiary: długość łokci warszawskich 3, szerokość 7, wysokość 1 1/2. Przy jakim trakcie: Na drodze prowadzącej do dworu. Stan obecny: W stanie średnim.

Wykaz ogrodzeń i płotów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Od stajni aż do studni dworskiej płot w koły z żerdzi kołkami przytwierdzony.

2. W około ogrodu przy dworze płot w koły z żerdzi kołkami drewnianemi przytwierdzonych.

3. Klomb w dziedzińcu oparkaniony w słupki do których poprzytwierdzane żerdzie kołkami drewnianemi z dwoma wrotkami sztachetkowemi na żelaznych zawiasach.

4. Pomiędzy oborami a stodołą, płot z żerdzi w koły poprzytwierdzane kołkami drewnianemi.

5. W około ogrodu położonego za oborą płot w koły brzozowe z żerdzi poprzytwierdzanych małemi kołkami drewnianemi.

Wykaz drzew owocowych i dzikich znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

W ogodzie około dworu, drzewa owocowe: wiśni 10, jabłka 6, gruszki 13, śliwki węgierki 46.

W ogrodzie za oborami, drzewa owocowe: wiśni 101, jabłka 45, gruszki 57, śliwki węgierki 100.

Między zabudowaniami, drzewa dzikie: topole włoskie 19, wierzby 4, jarzębina 1.

W ogrodzie około dworu, drzewa dzikie: topole włoskie 21, wierzby 79, jarzębina 3, akacje 4, brzozy 1.

W ogrodzie za oborami, drzewa dzikie: topole włoskie 58, wierzby 45, jarzębina 16, akacje 2, brzozy 3.

Na trakcie do Robaczewa 113.

Wykaz rowów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Od drogi Robaczewskiej do narożnika granicznego, długość prętów 168, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

2. W polu od strony Robaczewa, długość prętów 42, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

3. W polu od granicy włościan kolonji Grójec Wielki, długość prętów 82, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

4. W tymże samym polu drugi rów, długość prętów 70, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

5. W polu położonem przy granicy Grójec Mały, długość prętów 42, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

6. Rów na granicy od Grójca Małego, długość prętów 42, szerokość łokci warszawskich u góry 1, szerokość łokci warszawskich u dołu 1/2, głębokość łokci warszawskich 1/2.

Uwagi: Oprócz tego są brogi przy drogach, po większej jednak części rowy potrzebują odnowienia.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lach

Lach, dawniej pustkowie w obecnej gminie Pątnów. Osada leżała przy strudzę Mątewna, na wschód od osady Mątewki. Nazwa znaleziona na mapie Piotra Łużeckiego z 1832 r. (PLAN Wsi Rządowey Kamionka w Ekonomii Wielunskiey Woiewodztwie Kaliskiem Obwodzie Wieluńskim położoney.)

Lachowskie

Lachowskie, dawniej pustkowie w obecnej gminie Pątnów. Osada leżała przy strudzę Mątewna, na wschód od osady Mątewki. Nazwa znaleziona na mapie Piotra Łużeckiego z 1832 r. (PLAN Wsi Rządowey Kamionka w Ekonomii Wielunskiey Woiewodztwie Kaliskiem Obwodzie Wieluńskim położoney.)

Gagatek

Gagatek, dawniej pustkowie w obecnej gminie Pątnów. Osada leżała przy strudzę Mątewna, na wschód od osady Mątewki. Nazwa znaleziona na mapie Piotra Łużeckiego z 1832 r. (PLAN Wsi Rządowey Kamionka w Ekonomii Wielunskiey Woiewodztwie Kaliskiem Obwodzie Wieluńskim położoney.)

Kamionka / Mątewna struga

Kamionka struga 

Współczesna nazwa (Kamionka) zastąpiła dawniejszą, prawidłową nazwę strugi, która nazywała się Mątewna (taką nazwę podaje Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich). Na tzw. Mapie Czajkowskiego struga ma zniekształconą formę Montowna. Inne źródła podają już nieprawidłowe nazwy. Elektroniczny słownik hydronimów Polski nazwę Pustkowien występującą na mapie Reymann’a uznaję za nazwę strugi, mimo że jest to określenie występujących tu licznie małych osad (Pustkowia: Salamony, Gagatek, Lach, Lachoskie). Inne błędne nazwy pojawiające się w literaturze to: Struga, Pątnówka a nawet Pisula (dawniej nazwa stawu pomiędzy Łaszewem a Mierzycami).

Mątewna ma źródło na polach pod wsią Kamionka w gminie Pątnów, na zachód od drogi krajowej 43 (wcześniej występowała pod numerem 489 i 236). Struga płynie na wschód przecinając wspomnianą drogę krajową. Następnie przepływa na południe od kompleksu leśnego mijając Mątewki, Salamonówkę i Strugi Pątnowskie. Za Strugami Pątnowskimi wpływa do gminy Wierzchlas. Skręca lekko na południe i pod Mierzycami spływa w kierunku południowym. Mija Edwardów (część wsi Łaszew), przepływa Nad Strugą (część wsi Mierzyce), wąwóz Drobowe Doły i wpływa do rzeki Warty przy miejscowości Pustkowie (część wsi Łaszew Rządowy). Długość strugi wynosi 10.78 km. (pomiar własny)

Słownik Geograficzny:
Mątewna, strumień przepływający przez wieś Mątewna.

 

 

 

Inwentarz Wydrzyn (1868)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Aleksandrów. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Sieradzu 839/1740. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

Na mocy najwyższego ukazu z dnia 25go kwietnia 1868 roku nadano jako majorat o nazwie Aleksandrów dla jenerał-majora barona Płatona Frederyksa folwarki: Mazew, Janków i Wichrów, w powiecie łęczyckim, Wydrzyn w powiecie wieluńskim i Grójec Wielki w powiecie sieradzkim, w gubernji kaliskiej, oraz część lasu z leśnictwa klonowskiego, z dochodem rs. 1,500. Sporządzono przy tym szczegółowy opis granic, zabudowań, mostów, ogrodzeń i płotów, drzew owocowych i dzikich, rowów i zasiewów. Przy czynności tej obecna była wdowa po dzierżawcy dóbr Wydrzyn Helena Stawowska.

Wykaz zabudowań mieszkalnych i gospodarskich znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

Folwark Wydrzyn

1. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Dom mieszkalny czyli dwór, z drzewa tartego w węgieł na podmurowaniu, dach słomą pokryty, ściany zewnątrz i wewnątrz gliną wyrzucone, komin z cegły murowany nad dach wyprowadzony, podłogi z bali sosnowych, pułapy z desek na belkach położonych, na których polepa z gliny. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 30 1/2, szerokość 15, wysokość 5. Stan Budowli: Z powodu starości budynku drzewo po większej części spruchniałe, stan średni. Wartość podług ubezpieczenia 450.

2. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Lodownia czyli piwnica, w ziemi z małą wystawką i drzwiami prowadzącemi do środka, dach słomą pokryty. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 6, szerokość 4, wysokość 2. Stan Budowli: W stanie dobrym. Wartość podług ubezpieczenia -.

3. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Piwnica murowana z cegły surowej nad ziemią wyprowadzona, dach słomą pokryty. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 12, szerokość 9, wysokość 2 1/2. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 10. Uwagi: nieubespieczona.

4. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stodoła o dwóch klepiskach z drzewa rzniętego na przyciesiach i podmurowaniu z kamienia w słupy, dach stolcowy słomą pokryty, wewnątrz prowadzą dwoje drzwi podwójnych, każde na czterech zawiasach żelaznych, klepiska gliną wyrzucone. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 42, szerokość 17 3/4, wysokość 6. Stan Budowli: W stanie dobrym. Wartość podług ubezpieczenia 300.

5. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Studnia przy dworze drzewem cembrowana bez żurawia, jest tylko kulka do ciągnięcia wody. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 2, szerokość 2, wysokość 6. Stan Budowli: Znajduje się w stanie użytecznym. Wartość podług ubezpieczenia -.

6. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Owczarnia z drzewa tartego na przyciesiach i podmurowaniu w węgieł wystawiona, dach w części gontami a reszta słomą pokryta, pułap z desek na belkach ułożonych, wewnątrz prowadzi dwoje wrot dwuskrzydłowych i z boku dwoje drzwi pojedyńczych. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 48 1/2, szerokość 15, wysokość 4 1/2. Stan Budowli: W stanie średnim, jednak skutkiem starości drzwi tak w przyciesiach jak i ścianach poczęścispruchniałe. Wartość podług ubezpieczenia 450.

7. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stajnia ze śpichlerzem, w słupy murowane, ściany z bali sosnowych, dach z desek na zakład, do wnętrza prowadzi troje drzwi pojedyńczych, z których jedne do śpichrza, a dwoje do stajni, wszystkie z desek na zawiasach żelaznych, w śpichrzu przegrody z bali, podłoga z desek, na górę prowadzą schody, pokład z desek na fugi, szczyty z desek w których są drzwiczki. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 33, szerokość 18, wysokość 4. Stan Budowli: W stanie średnim, oprócz dachu, któren z powodu starości mocno popsuty. Wartość podług ubezpieczenia 400.

8. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Obora z drzewa kostkowego w węgieł i słupy na podmurowaniu, dach z desek na zakład, z tyłu dwoje wrót podwójnych, od frontu dwoje drzwi pojedyńczych, pod belkami jest podciąg na pięciu podmurowanych słupach, pokład z tarcic, stolec również na pięciu słupach, w dachu dymnik z drzwiami, półszczyty dachu tarcicami obite. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 32, szerokość 10, wysokość 4. Stan Budowli: Z powodu starości budynku drzewo w przyciesiach i ścianach mocno uszkodzone, jednak jest w stanie użytecznym, stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 90.

9. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stodoła o jednym klepisku z drzewa kostkowego w słupy na podmurowaniu, dach słomą pokryty, znajduje się przy niej dwoje wrót dwuskrzydłowych, klepisko z gliny ubite, obok którego ściany zasiekane z drzewa kostkowego wyłożone. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 60, szerokość 20, wysokość 7. Stan Budowli: W stanie średnim, chociaż drzewo skutkiem starości w części spruchniało. Wartość podług ubezpieczenia 450.

10. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Studnia balami rzniętemi cembrowana na powierzchnię 1 3/4 łokcia wzniesiona, z żurawiem na sosze drewnianej i wiadrem, żelaznemi obrączkami obitem. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 3 1/2, szerokość 3 1/2, wysokość 7 1/2. Stan Budowli: Drzewo w cembrzynie w części uszkodzone przez czas. Wartość podług ubezpieczenia -.

11. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Szopa na siano w słupy na przyciesiach i podmurowaniu, ściany z desek na sztorc poprzybijane drewnianemi kołami, dach słomą pokryty, jedne wrota dwuskrzydłowe na biegunach drewnianych. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 19 1/2, szerokość 13 1/2, wysokość 5. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 30. Uwagi: nieubespieczona.

12. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Stodoła o jednem klepisku na przyciesiach i podmurowaniu z drzewa kostkowego w słupy, dach słomą pokryty, przy niej dwoje wrót podwójnych na biegunach drewnianych. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 36, szerokość 14, wysokość 5. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia 150.

13. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Czworak czyli dom dla czeladzi z bali rzniętych na podmurowaniu w węgieł i słupy, dach słomą kryty, kominy dwa, jeden stagowy a drugi murowany z cegły surowej, oba nad dach wyprowadzone, podłoga z gliny, pułapy nad całym budynkiem z desek, a na takowych polepa z gliny. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 20, szerokość 12, wysokość 4 1/2. Stan Budowli: W całym budynku drzewo skutkiem starości mocno spruchniałe. Wartość podług ubezpieczenia -. Uwagi: nieubespieczony.

14. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Dom dla czeladzi z drzewa tartego na węgieł i słupy na przyciesiach, dach słomą kryty, podłoga z gliny, pułapy z desek na których polepa z gliny, komin stagowy nad dach wyprowadzony. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 12 1/2, szerokość 11, wysokość 3 1/2. Stan Budowli: W zupełnie zły. Wartość podług ubezpieczenia 60. Uwagi: Oboczny domek po kolonjalnem urządzeniu kupiony był przez dzierżawcę, obecnie z powodu drzewa zupełnie spruchniałego zakwalifikowany zostaje do rozebrania i sprzedania materjału.

15. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Drugi dom dla czeladzi z drzewa tartego w węgieł i słupy na podmurowaniu nad dach wyprowadzony, podłoga z gliny, pułap z żerdzi dartych, a na takowych polepa z gliny. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 16, szerokość 16, wysokość 3 1/2. Stan Budowli: Z powodu starości drzewo w całym budynku spruchniałe, stan zły. Wartość podług ubezpieczenia 70.

16. Wymienienie budowli i z jakiego materjału wybudowana: Kloaka z desek pod słomą. Rozmiary budowli: długość łokci warszawskich 2 1/2, szerokość 2 1/2, wysokość 3 1/2. Stan Budowli: W stanie średnim. Wartość podług ubezpieczenia -.

Wykaz mostów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Z jakiego materjału i jak zbudowany:  Most na sześciu palach na których położone dwa legary i na nich ułożony pomost z dylów i z rzynów. Rozmiary: długość łokci warszawskich 3, szerokość 6, wysokość 1 1/2. Przy jakim trakcie: Na drodze do dóbr Opojewice. Stan obecny: W stanie średnim.

2. Z jakiego materjału i jak zbudowany:  Most na czterech palach na których położone dwa legary i na nich ułożony pomost z dylów i z rzynów. Rozmiary: długość łokci warszawskich 3, szerokość 6, wysokość 1 1/2. Przy jakim trakcie: Na drodze do dóbr Opojewice. Stan obecny: W stanie średnim.

Z jakiego materjału i jak zbudowany:  Most na trzech legarach wspartych na grobli, na których położony pomost z dylów. Rozmiary: długość łokci warszawskich 5, szerokość 6, wysokość 2. Przy jakim trakcie: Na trakcie do dóbr Staw. Stan obecny: W stanie średnim.

Wykaz ogrodzeń i płotów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Naokoło ogrodu owocowego przy mieszkaniu folwarcznem z żerdzi dartych w koło, do których żerdzie kołkami drewnianemi poprzytwierdzane.

2. W około ogrodu warzywnego przy stodole w koły z żerdzi dartych poprzytwierdzanych drewnianemi kołkami.

3. Ogród warzywny między budowlami z żerdzi dartych w koły, do których poprzytwierdzane kołkami drewnianemi.

4. Między budynkami gospodarczemi z żerdzi dartych w koły do których poprzytwierdzane kołkami drewnianemi żerdzie.

Wykaz drzew owocowych i dzikich znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

W ogrodzie owocowym na przeciw domu mieszkalnego oraz na około tegoż ogrodu wkoło płota, drzewa owocowe: wiśni 78, jabłka 40, gruszki 50, śliwki węgierki 72, drzewa dzikie: topole włoskie 42, wierzby 62, jarzębina 20, akacje 10, brzozy 13.

W ogrodzie warzywnym i przy płocie około tegoż, drzewa owocowe: wiśni 6, gruszki 4, śliwki węgierki 5, drzewa dzikie: topole włoskie 10, wierzby 20.

W podwórzu przy zabudowaniach folwarcznych, drzewa dzikie: topole włoskie 5, wierzby 121.

Przy drodze od folwarku do dóbr prywatnych Staw, drzewa dzikie: wierzby 283.

Przy drodze od folwarku do Opojewic, drzewa owocowe: wiśni 15, drzewa dzikie: wierzby 177.

Wykaz rowów znajdujących się na folwarkach przechodzących na donację dla JWo Jenerał Majora Świty Jego Cesarskiej Mci Barona Płatona Frederyksa a mianowicie na folwarkach: A. Janków. B. Wichrów. C. Mazew. D. Grójec-Wielki. E. Wydrzyn w Gubernji Kaliszskiej położonych.

1. Od drogi z folwarku do dóbr prywatnych Staw jest rów wyprowadzony dla osuszenia łąk i pól do granicy probostwa, długość prętów 140, szerokość łokci warszawskich u góry 2 1/2, szerokość łokci warszawskich u dołu 1, głębokość łokci warszawskich 2.

2. Środkiem pola od strony gruntów probostwa, długość prętów 200, szerokość łokci warszawskich u góry 2 1/2, szerokość łokci warszawskich u dołu 1, głębokość łokci warszawskich 2.

3. Środkiem pola od strony gruntów probostwa do drogi do dóbr prywatnych Staw, długość prętów 100, szerokość łokci warszawskich u góry 2 1/2, szerokość łokci warszawskich u dołu 1, głębokość łokci warszawskich 2.

4. Pomiędzy polami płodozmianu od strony granicy dóbr Opojewice rowów 4, długość prętów 240, szerokość łokci warszawskich u góry 1 1/2, szerokość łokci warszawskich u dołu 1 1/2, głębokość łokci warszawskich 1 1/2.

5. Oprócz tego po obydwóch stronach drogi od folwarku do granicy dóbr prywatnych Staw.

 

Inwentarz Teklina (1875)

Źródło inwentarza:
Dowody majątku Teklin. Księgi i akta hipoteczne Sądów w Wieluniu 824/27b. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

 

"Działo się na gruncie dóbr Teklin, Powiecie Wieluńskim dnia dwudziestego osmego stycznia/dziewiątego lutego tysiąc ośmset siedmdziesiątego piątego roku."

Dobra ziemskie Teklin z osadą Klapka, składające się z jednego dominialnego folwarku Teklin, osady karczemnej Klapka oraz karczmy w Łagiewnikach, dawniej z dobrami Platon i Łagiewniki jedną hipotekę mającego, obecnie oddzielonego, leżące Powiecie Wieluńskim, Gubernii Kaliskiej, gminie Wydrzyn, parafii Łagiewniki czyli Raczyn, należące do Ignacego Szaniawskiego, zajęte zostały przez Komornika Romualda Pinowskiego na rzecz i na żądanie Stanisława Krzewskiego [vel Krzeskiego], (który nabył te prawa w drodze cesji od Filipa Batkowskiego w 1874 roku) na sprzedaż publiczną w drodze przymuszonego wywłaszczenia w poszukiwaniu sumy rubli srebrem 1060 z procentem i kosztami egzekucyjnymi. Dobra były dzierżawione przez Jana Szaniawskiego od 1874 do 1880 roku.

Zabudowania dworskie folwarku Teklin.

1. Dwór mieszkalny massiv murowany, gontami kryty, o trzech kominach murowanych.

2. Dom dwojak w prostej linii powyższego dworu, z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty, o jednym kominie murowanym.

3. Kloaka od tyłu powyższego dworu z drzewa zbudowana, gontami kryta.

4. Dom czworak również w prostej linii powyższego dworu i rzeczonego domu dwojaka podobnież z drzewa w słupy z bali zbudowany, słomą kryty o jednym kominie murowanym.

5. Stodoła w poprzek powyższych zabudowań, z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta, o jednym klepisku i jednych na przestrzał wrotniach.

W poprzek powyższej stodoły a czołem na zabudowania pod pozycją 1-2-3. opisane są.

6. Stajnie i obory pod jednym dachem murowane, łącznie z owczarnią, słomą kryte.

7. Stodoła murowana, gontami kryta, o dwóch klepiskach i dwóch na przestrzał, dwóchskrzydłowych wrotniach.

8. Ogród owocowy, częścią warzywny, pomiędzy powyżej pod pozycją 6 i 7 opisanemi zabudowaniami położony.

9. Studnia balami ocembrowana z żurawiem i wiadrem okutym do wydobywania wody, wśród podwórza, które powyżej opisane zabudowania okalają położona, przy której jest koryto do pojenia inwentarza.

10. Sklep wśród powyższego podwórza, z drzewa w ziemi urządzony, z wierzchu ziemią kryty.

Wyszedłszy ze dworu ad 1 opisanego i z podwórza folwarcznego na prawo w niedalekiej odległości jest jeszcze:

11. Stodoła o jednym klepisku, z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą kryta.

Dalej przy trakcie z Wielunia do dawnego miasta obecnie osady Wieruszów prowadzącym przy wsi Klapka jest:

12. Karczma wraz z stajnią zajezdną, z drzewa w słupy z bali zbudowana, słomą i w częścią gontami kryta, o jednym kominie murowanym.

W końcu wśród wsi Łagiewniki przy trakcie z tejże wsi do zajmującego się folwarku Teklin prowadzącym jest:

13. Dom karczma numerem tablicy 44 oznaczony, wraz z stajnią zajezdną, z drzewa zbudowany, słomą kryty, o jednym kominie sztangowym, dom ten jest opustoszały, a na stajni dach zupełnie załamany.