Inwentarz Inczew (1832)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Wojciecha Morkowskiego z Warty z roku 1832, akt nr 18. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu)
Tekst z oryginalnego inwentarza przepisał Piotr Tameczka.

Inczew na Mapie Kwatermistrzowskiej.

Piotr Paweł Szrubarski Komornik Trybunału Województwa Kaliskiego przybył 9 sierpnia 1832 roku na grunt wsi Inczewa. Dobra te były zadłużone, stąd więc w poszukiwaniu pieniędzy na spłatę zadłużenia zostały one wcześniej wystawione na licytację.
Wincenty Zbijewski dziedzic dóbr Tubądzina wylicytował na okres sześciu lat dzierżawę dóbr Inczewa za sumę 7750 złotych polskich.
Na miejscu komornik zastał sukcesorów beneficjalnych zmarłego dziedzica dóbr Inczewa Jana Rola Zbijewskiego to jest braci Norberta i Wiktora Zbijewskich, współwłaścicieli Inczewa, i teraźniejszego dzierżawcę Wincentego Zbijewskiego.
Obecni przy tej czynności byli biegli w osobach Andrzeja Olczaka, sołtysa z Inczewa, Andrzeja Trojaka, sołtysa z Słomkowa Mokrego i sołtysa z Tubądzina Szymona Kucharskiego.
Następnie po złożeniu przysięgi komornik wraz z trojgiem biegłych, dwoma świadkami (Antoni Smolarski Woźny Trybunału Województwa Kaliskiego z Kalisza oraz Wincenty Nowak gospodarz rolny z Inczewa) dziedzicami i dzierżawcą przystąpił w ich obecności do opisania stanu dóbr.

I. Do opisania zakładów i fabryk.
Nie masz żadnych.
Egzystuie tylko wiatrak i dwa gościńce.
II. Do opisania budowli dworskich i wieyskich.

A. Dworskich.

1. Dwór w ryglówkę stawiany słomą kryty w miernym znayduie się stanie - w oknach 14 szyb brakuie, w 3ch pokoiach podłogi dosyć dobre, a w innych wcale ich nie masz - sufity zreperować, ściany wybielić należy, 4ry piece są z cegły wystawione, 1wszy zaś zły, kaflowy, drzwi są złe, i zamków u nich nie masz, dach potrzebuie reperacyi, otynkowania zewnętrzne w wielu mieyscach poodpadane iest.
2. Kuchnia drewniana w którey dla ludzi dworskich urządzone są mieszkania, zewnętrznie i wewnątrz oraz dach znaczney potrzebuią reperacyi.
3. Stodoła o trzech boiowiskach przyciesi w wielu mieyscach znacznie są pognite, dach, wrota i progi potrzebuią reperacyi.
4. Szopa na 9 słupach stoiąca zdezelowana, bez łacenia i pokrycia.
5. Stodoła drewniana o dwóch klepiskach w kalonce zły, przyciesi na około pogniłe.
6. Stodoła o dwóch klepiskach w średnim znayduie się stanie, w kalonce zreperować należy.
7. Owczarnia w miernym znayduie się stanie, przyciesi na około pognite, dla czego ściany w niektórych mieyscach są powykrącane.
8. Sklep w ziemi, wierzch słomą kryty, posowa zgita, dach potrzebuie reperacyi.
9. Sklep na kartofle w nędznym będący stanie wewnątrz bowiem ściany w znaczney części są zgniłe, dach reperacyi potrzebuie.
10. Spichrz drewniany słomą kryty, przyciesi i ściany od dołu są pognite, dach reperacyi potrzebuie, ściany są powykrącane.
11. Staynia łącznie z owczarnią dach zreperowac należy, przyciesi są pognite, a progi, wrota i drzwi potrzebuią reperacyi. Żłobów w stayniach cztery, a drabin trzy znayduie się.
12. Obory w ryglówkę stawiane, słomą kryte, u których 2 drzwi złych, a inne mierne, ściany w niektórych mieyscach podziurawione, z dwóch stron przyciesi pognite, posowy w części brakuie, żłobów znayduie się dziesięć, z których ieden zupełnie zły, drabin iest ośm reperacyi potrzebuiących.
13. Studnia przy oborach ocembrowanie iest pognite,- przy studni tey są dwa żłoby i rynienka.
14. Chlewy i kurniki. Budynek ten całkiem iest zdezelowany, iest bowiem zawalony w mieyscu którego nowy wystawić należy.
15. Sklep murowany o trzech przedziałach słomą kryty w miernym znayduie się stanie.

B. Chłopskie.

1. Chałupy chłopskie i obórki exystuią w średnim stanie, przecież reperacya około budynków tych i stodół z których wiele iest bardzo złych przedsiębraną bydź winna.
2. Kuźnia potrzebuie reperacyi, w którey kowal następuiące szczegóły dworskie ma.
a. miech
b. kowadło
c. szynalica
d. szparog
e. młotów dużych dwa
f. młotków małych cztery
g. kleszczy dwoie
h. kamień do toczenia iedna
3. Karczma bardzo w miernym znayduie się stanie, przyciesi są pognite, sklep także znaczney reperacyi potrzebuie. Gościenny następuiące dworskie effekta ma.
a. kwaterke blaszaną iednę
b. podkwaterek ... iedno.
c. lijek ieden.
d. bareskę iednę.

4. Staynia w nędznym znayduie się stanie, dach i ściany są złe, pryciesi pogniłe. W stayni tey są cztery żłoby i drabin trzy.
5. Wiatrak z tarcic, z których iedna ściana wietrzna zupełnie z powodu spruchniałości zła, wał nowy potrzebny, ponieważ stary spruchniały, szmiga spękana, i nowa potrzebna, kamień wierzchni nowy potrzebny, gdyż stary iest zupełnie zdarty, i nie zdolny do melenia, również drugi spodni w takim samym stanie, dach potrzebuie odnowienia, stary mocno dziurawy, dyszel od kręcenia zgniły, i wkrótce przestanie bydź do użytku zdatnym, sznur od podelgi i dwie liny są złe, sztember będąc potrzaskowy nowy potzebny.
Młynarz ten posiada szczegóły dworskie, kontraktem mu udzielonym, obięte.
6. Karczma w pustkowiu Panowice spalona, zrąb tylko stoi. Staynia zaś przy niey exystuiąca mocno zdezelowana. Dwie chałupy chłopskie tam exystuiące w średnim są stanie.

3. Co do ogrodów.
W ogrodzie dworskim znayduie się drzewek rodzaynych mianowicie.
a. jabłoni sztuk 134.
b. gruszek sztuk 141.
c. śliwek sztuk 410.
d. teresni sztuk 5.
e. wiśni sztuk 377.
f. włoski orzech sztuk 1.
g. winagron pniów kilka.

4. Co do płotów.
W znaczney części płotów brakuie, a exystuiące zreperować należy.

5. Co do liczby włościan.*
6. Co do podatków, ciężarów wieczystych i służebności.*
7. Co do inwentarza na gruncie dóbr tych do użytku dzierżawy pozostawionego (konie, owce, bydło rogate, trzoda, drób).*
8. Co do obsiewów wszelkiego rodzaiu zboża.*

* te punkty nie przepisałem