Inwentarz Bogumiłów (1833)

Źródło inwentarza:
Akta notariusza Antoniego Pstrokońskiego w Sieradzu z roku 1833, akt nr 113. (Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu) Inwentarz przepisał Piotr Tameczka.

Mapa Kwatermistrzowska

"Działo się na gruncie wsi Bogumiłowa Powiatu Sieradzkiego dnia siódmego lipca roku tysiąc ośmset trzydziestego trzeciego."
Na wezwanie Katarzyny z Pągowskich wdowy po właścicielu dóbr Bogumiłowa Stefanie Szołowskim przybywa do Bogumiłowa Rejent Powiatu Sieradzkiego Antoni Pstrokoński. Obecni są również Brunon Korabita Kołdowski, teraźniejszy dzierżawca dóbr oraz świadkowie Wincenty Ząbczyński i Franciszek Moszyński, mieszkańcy Bogumiłowa. Rejent przystępuje do opisu stanu dóbr.

Budynki dworskie
1. Dwór murowany, dachówką kryty, tego iedna połowa podług artykułu iedenastego kontraktu wchodząc po lewey stronie z spiżarką i piwnicą przy Pani Dożywotniey została, a druga po prawey dzierżawcy oddana.
2. Ogród za dworem częścią owocowy, częścią jarzynny cały do Pani Dożywotniey należy.
3. Stodoła na przeciw dworu za drogą z różnego drzewa, stara, niska, maiąca dach słomiany, reperowany i ieszcze reperacyi potrzebuiący, klepiska dwa, wrota stare reperacyi potrzebuiące.
4. Studnia idąc do gorzelni po prawey stronie potrzebuiąca z wierzchu nadstawy, przy niey iest słup z pręgłem bez wiadra.
5. Staynia stara łatana, dach słomiany stary, zły, maiąca drzwi z wrzecądzem i szkobelkami oraz wrota do wozowni na biegunach stare z wrzecądzem i szkoblami.
Z iednego boku iest chliwek z drągów przystawiony stary. Z drugiego boku staienka nowo przystawiona przez Panią Dożywotnią dla jey koni.
6. Gorzelnia z browarem z drzewa kostkowego maiąca chlewik murowany, dach szkudlany, stary, reperacyi potrzebuiący, izbę gorzelnianą z oknem iednem, na drugiey stronie izbę z izdebką i komorą, drzwi czworo, a piąte do komory zabite, okno w izbie przez pół wybite, w gorzelni posowa z łat łupanych dziurawa po części zgniła. Rynny od gorzelni do sadzawki na słupkach wiszące, gdzie iest słup niby do studni. Przy ścianie gorzelni iest koryto sosnowe w ziemi na wywar.
7. Przy gorzelni obora na bydło z drzewa kostkowego i po części rzniętego, maiąca dach słomiany. Koryta po obu stronach i drzwi dwoie, przy iednych iest wrzecądz z szkoblami.
8. Chałupa stara nad drogą pod snopkami, maiąca cztery izby po części złe, w których mieszkaią owczarz i dwóch komorników.
9. Stodoła stara z drzewa kostkowego maiąca dach słomiany, stary, klepisko iedno, z wrotami o iednym wrzecądzu i szkoblach.
10. Owczarnia z drzewa rzniętego, wewnątrz pochylona słupkami podparta bo belka złamana, maiąca dach słomiany o szkudłach u dołu i po bokach, szczyt ieden z tarcic, wrot dwoie i drzwiczek troie z wrzecądzem i szkobelkami dwiema.
11. Karczma stara po lewey stronie dworu z drzewa różnego, maiąca komin murowany, izbę wielką o czterech oknach naprawianych, w których kilku szybek brakuie, izdebki dwie, komory trzy, w izdebkach okna dwa, drzwi do izb na zawiasach żelaznych z klamkami i hakami, drzwi zaś do komor bez wrzecądzy.- Przy karczmie staynia wiezdna z drzewa łatanego, ściany w niey wyprężone, wrot dwoie łatanych, w stayni nie masz żłobów ani drabin. Dach na karczmie i stayni z dranic dziurawy.
12. W tyle karczmy kuźnia z drzewa kostkowego, maiąca sień do roboty. Dach z desek i komin murowany.
13. Ogrodzenie wedle dworu i budynków gdzie potrzeba są częścią stare, częścią reperowane.
14. Mostki gdzie potrzeba są sporządzane i łatane.
15. Karczma na Żeglinie przy trakcie Sieradzko Widawskim murowana z staynią wiezdną murowaną pod szkudłami, maiąca izbę wielką. Izdebki dwie, komorę, sklep, sień, okien pięć, drzwi na zawiasach z wrzecądzami i szkoblem po części i klamkami. Podłogi i posowy w izbach z tarcic.

Pominąłem opis porządków w gorzelni, wysiewów i owiec.